ΤΡΑΠΕΖΑ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ «ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ»

Μον. Πρωτ. Θεσ 9975/2024

Ρύθμιση οφειλών υπερχρεωμένων φυσικών προσώπων - Τρόπος εκτοκισμού της ρύθμισης για την προστασία της κύριας κατοικίας -.

Δεκτή αίτηση ερμηνείας αρ. 316 επ. Κ.Π.Δ. σε απόφαση Ν. 3869/2010. Καθορίζεται ο υπολογισμός του τόκου επί του ποσού δόσης της ρύθμισης του αρ. 9 παρ. 2 ν. 3869/2010 και όχι επί του συνολικού κεφαλαίου της ανωτέρω ρύθμισης, σημείωση της ερμηνευτικής απόφασης στο πρωτότυπο της ερμηνευόμενης.

(Η παρούσα δημοσιεύεται επιμελεία του δικηγόρου Αθηνών Μιχαήλ Κούβαρη, MSC Alba Graduate Business School, Διαπιστευμένου Διαμεσολαβητή στο Υ.Δ.Δ.Α.Δ.)

ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΠΟΦΑΣΗΣ: 9975/2024

ΤΟ ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΚΟΥΣΙΑΣ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑΣ

(Δικάζον ως εφετείο)

Συγκροτήθηκε από τη Δικαστή Αναστασία Μπούλδα, Πρωτόδικη, που ορίσθηκε από τον Πρόεδρο του Τριμελούς Συμβουλίου Διοίκησης, και από τη Γραμματέα Αθηνά Ρίζου.

Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του, στη Θεσσαλονίκη, την 31η Οκτωβρίου 2023, για να δικάσει την επόμενη υπόθεση μεταξύ:

Του αιτούντος: ………, κατοίκου Δήμου Θεσσαλονίκης, οδός ………, με ΑΦΜ ……, που παραστάθηκε δια του πληρεξούσιου δικηγόρου του, Μιχαήλ Κούβαρη (AM ΔΣΑ …).

Της καθ’ ης η αίτηση: Ανώνυμης τραπεζικής εταιρείας με την επωνυμία «Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος Α.Ε.», που εδρεύει στην Αθήνα, επί της οδού ……… …, και εκπροσωπείται νόμιμα, με ΑΦΜ ……, που παραστάθηκε δια του πληρεξουσίου δικηγόρου της, Παντελεήμονα Πιτσιόρλα (AM ΔΣΘ …).

Ο αιτών ζητεί να γίνει δεκτή η από 15-6-2023 αίτησή του που κατατέθηκε στη Γραμματεία του Δικαστηρίου τούτου με γενικό αριθμό κατάθεσης …/2023 και ειδικό αριθμό κατάθεσης …/2023, προσδιορίστηκε για την παραπάνω δικάσιμο και εγγράφηκε στο πινάκιο.

Κατά τη συζήτηση της υπόθεσης κατά την εκφώνησή της από τη σειρά του οικείου πινακίου οι διάδικοι παραστάθηκαν όπως αναφέρεται παραπάνω και οι πληρεξούσιοι δικηγόροι των διαδίκων ζήτησαν να γίνουν δεκτά όσα αναφέρονται στα πρακτικά και στις προτάσεις τους.

ΑΦΟΥ ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ

ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΝ ΝΟΜΟ

Στη διάταξη του άρθρου 316 ΚΠολΔ ορίζεται ότι «Αν η απόφαση είναι διατυπωμένη με τρόπο που γεννά αμφιβολίες ή είναι ασαφής, το δικαστήριο που την έχει εκδώσει μπορεί, αν το ζητήσει κάποιος διάδικος, να την ερμηνεύσει με νέα του απόφαση έτσι που η έννοιά της να γίνει αναμφίβολη, η ερμηνεία όμως δεν μπορεί ποτέ να αλλάξει το διατακτικό της απόφασης που ερμηνεύεται». Όπως προκύπτει από τη διάταξη αυτή, η ερμηνεία γίνεται από το ίδιο Δικαστήριο που έχει εκδώσει την αρχική απόφαση και με την ίδια διαδικασία, χωρίς χρονικό περιορισμό και μόνο ύστερα από αίτημα διαδίκου και όχι αυτεπάγγελτα. Η ερμηνεία αποβλέπει στην αποκατάσταση του αληθινού νοήματος της απόφασης, εφόσον αυτό δεν είναι κατανοητό από τους διαδίκους για το λόγο ότι η διατύπωση είναι ασαφής ή αμφίβολη και, έτσι, με την ερμηνεία αίρονται οι ασάφειες και οι αοριστίες της διατύπωσης των σχετικών σημείων της απόφασης με την επεξήγηση της αληθούς έννοιας και την αποκατάσταση του ακριβούς νοήματος αυτών. Αμφίβολο, κατ’ αρχήν, θεωρείται το νόημα της απόφασης, όταν η λεκτική διατύπωση, λόγω των όρων που χρησιμοποιήθηκαν, οδηγεί σε διάφορες ερμηνευτικές εκδοχές, ενώ η ασάφεια της απόφασης πρέπει να είναι τέτοια ώστε να δυσχεραίνεται ή να καθίσταται αδύνατη η κατανόηση αυτής ή η εκτέλεση της και η οριοθέτηση του ουσιαστικού δεδικασμένου που απορρέει απ' αυτή. Το Δικαστήριο, ενώπιον του οποίου εισάγεται η αίτηση ερμηνείας δικαστικής απόφασης (άρθρο 317 παρ.2 ΚΠολΔ), θα εξετάσει, σε πρώτη φάση, αν πράγματι η απόφαση είναι ασαφής, αόριστη και με αμφίβολο νόημα. Μόνο τότε, ήτοι αν διαγνωστεί ότι η απόφαση δεν είναι «σαφής», αλλά έχει ανάγκη ερμηνείας, θα προχωρήσει στην ερμηνεία της, αναζητώντας την αληθινή βούληση του Δικαστή (και όχι το νόημα της απόφασης καθ' εαυτό), λαμβάνοντας υπόψη, εφόσον είναι αναγκαίο, και τα διαδικαστικά έγγραφα της δίκης, κατά την οποία εκδόθηκε η ερμηνευόμενη απόφαση (αγωγή, προτάσεις και λοιπά δικόγραφα της δίκης εκείνης). Δεν ερευνάται, δηλαδή, πώς θα ήταν ορθό να αποφανθεί το Δικαστήριο κατά τη δίκη εκείνη, αλλά πώς πράγματι αποφάνθηκε. Νομικές ή ουσιαστικές πλημμέλειες της απόφασης δεν είναι δυνατό να καλυφθούν με τη μέθοδο της ερμηνείας και, συνεπώς, δεν επιτρέπεται κατά την ερμηνεία η επανεκτίμηση των αποδείξεων, που είχαν διεξαχθεί τότε, ούτε το Δικαστήριο έχει εξουσία, με ερμηνεία ή προσθήκη νέας διάταξης, να αλλοιώσει την ουσία της απόφασης και την έννοια αυτής, ούτε να συμπληρώσει παραλείψεις σε αιτήματα που υποβλήθηκαν από τους διαδίκους, διότι τούτο αντίκειται στους κανόνες του δεδικασμένου. Το Δικαστήριο, κατά την ερμηνεία της απόφασής του, περιορίζεται στην επεξήγηση της αληθινής έννοιας της, ήτοι στον καθορισμό των αόριστων και στην αποσαφήνιση των ασαφών σημείων του διατακτικού της ή και των αιτιολογιών της, όταν οι τελευταίες επέχουν θέση διατακτικού, χωρίς όμως να αλλάξει το διατακτικό της απόφασης του (ΑΠ 1479/2019, ΑΠ 1427/2018 Νόμος). Εν προκειμένω, με την υπό κρίση αίτησή του ο αιτών επικαλούμενος ότι η υπ’ αρ. 1906/2023 απόφαση του παρόντος Δικαστηρίου, που εκδόθηκε με τη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας, είναι ασαφής ως προς τη διάταξη περί εξαίρεσης από την εκποίηση της κύριας κατοικίας του, ζητεί να ερμηνευθεί αυτή ως προς τον τρόπο εκτοκισμού με σαφή ορισμό της εφαρμογής του επιτοκίου όχι επί του συνολικού κεφαλαίου, που ορίστηκε για τη διάσωση της κύριας κατοικίας του, αλλά επί εκάστης μηνιαίας δόσης. Με το περιεχόμενο αυτό και αίτημα η υπό κρίση αίτηση αρμοδίως καθ’ ύλην και κατά τόπον φέρεται προς συζήτηση ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου, που δικάζει κατά τη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας (άρθρα 316, 317 παρ. 2, 741 ΚΠολΔ) και είναι νόμιμη, στηριζόμενη στη διάταξη του άρθρου 316 ΚΠολΔ. Επομένως, πρέπει η κρινόμενη αίτηση να ερευνηθεί περαιτέρω και κατ’ ουσίαν.

Από τα έγγραφα που προσκομίζουν οι διάδικοι, που λαμβάνονται υπόψη είτε ως αυτοτελή αποδεικτικά μέσα, είτε για τη συναγωγή δικαστικών τεκμηρίων, αποδεικνύονται κατά την κρίση του Δικαστηρίου τα εξής: Με την υπ’ αριθ. 1906/2023 απόφαση του παρόντος Δικαστηρίου, που εκδόθηκε με τη διαδικασία εκούσιας δικαιοδοσίας σε συνδυασμό με τον ν. 3869/2010, έγινε δεκτή η με αριθμό έκθεσης κατάθεσης …/…/2019 έφεση του εκκαλούντος και ήδη αιτούντος, εξαφανίσθηκε η υπ’ αρ. 4158/2018 οριστική απόφαση του Ειρηνοδικείου Θεσσαλονίκης ως προς τη διάταξή της που αναφέρεται στις καταβολές του άρθρου 9 παρ. 2 του ν. 3869/2010, και, αφού έγινε εν μέρει δεκτή η από …/11-7-2011 αίτηση, επιβλήθηκε στον εκκαλούντα και ήδη αιτούντα η υποχρέωση να καταβάλει για τη διάσωση της κύριας κατοικίας του, και δη ενός διαμερίσματος που βρίσκεται στον τρίτο όροφο της κείμενης στην Καλαμαριά Θεσσαλονίκης, επί της οδού ……… …, οικοδομής το ποσό των 43.977 ευρώ σε χρονικό διάστημα 25 ετών, ήτοι 300 μηνών, με ισάριθμες δόσεις ποσού 146,59 ευρώ έκαστη. Στο διατακτικό δε αυτής ορίστηκε ότι η έναρξη του χρονικού διαστήματος καταβολής των δόσεων αυτών ανατρέχει στον μήνα Ιούλιο του έτους 2020 και θα γίνεται εντός του πρώτου δεκαημέρου κάθε μήνα, εντόκως, χωρίς ανατοκισμό, με το μέσο επιτόκιο στεγαστικού δανείου με κυμαινόμενο επιτόκιο που θα ισχύει κατά τον χρόνο αποπληρωμής, σύμφωνα με το στατιστικό δελτίο της Τράπεζας της Ελλάδος, αναπροσαρμοζόμενο με επιτόκιο αναφοράς αυτό των Πράξεων Κύριας Αναχρηματοδότησης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Πράγματι, η διατύπωση της ανωτέρω απόφασης, κατά την κρίση του Δικαστηρίου, είναι ασαφής και χρήζει ερμηνείας, καθόσον δεν διευκρινίζεται αν το επιτόκιο θα πρέπει να υπολογίζεται στην εκάστοτε μηνιαία δόση ή στο συνολικό κεφάλαιο. Από τη διατύπωση αυτή και λαμβανομένου υπόψη του γενικότερου σκοπού του ν. 3869/2010, όπως αυτός αποτυπώνεται ρητά στην αιτιολογική του έκθεση (βλ. ανωτέρω), ο οποίος είναι πρωτίστως η επανένταξη του υπερχρεωμένου πολίτη στην οικονομική και κοινωνική ζωή με την επανάκτηση της οικονομικής ελευθερίας που συνεπάγεται η εξάλειψη των χρεών που αδυνατεί να αποπληρώσει, αποδεικνύεται ότι το δικάσαν Δικαστήριο δεν επιθυμούσε τον εκτοκισμό του συνολικού κεφαλαίου που ορίστηκε ως υποχρέωση να καταβάλει για τη διάσωση της κύριας κατοικίας του, αλλά εκάστης μηνιαίας δόσης αυτού.

Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση πρέπει να γίνει δεκτή εν μέρει ως κατ’ ουσίαν βάσιμη, να ερμηνευθεί η υπ' αριθμ. 1906/2023 απόφαση, ως προς τον τρόπο εκτοκισμού της καταβλητέας για τη διάσωση της κύριας κατοικίας του αιτούντος μηνιαίας δόσης, όπως καθορίζεται ειδικότερα στο διατακτικό της παρούσας και να διαταχθεί η σημείωση, κατ' άρθρο 320 ΚΠολΔ, της παρούσας ερμηνευτικής απόφασης στο πρωτότυπο της απόφασης, η οποία ερμηνεύεται, ως και η αναγραφή στα αντίγραφα ή αποσπάσματά της του αριθμού και της ημερομηνίας της ερμηνευτικής απόφασης.

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ

Δικάζει αντιμωλία των διαδίκων.

Δέχεται την αίτηση.

Ερμηνεύει την υπ’ αριθμ. 1906/2023 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης (διαδικασία εκούσιας δικαιοδοσίας), και δη το διατακτικό αυτής, ως προς τη διάταξή της για τη διάσωση της κύριας κατοικίας του αιτούντος, κατά το ότι το αναφερόμενο σ’ αυτήν επιτόκιο θα υπολογίζεται στην εκάστοτε μηνιαία δόση που επιβλήθηκε από το Δικαστήριο και όχι στο σύνολο του υπολειπόμενου ανεξόφλητου κεφαλαίου που ορίστηκε να καταβληθεί για την παραπάνω αιτία.

Διατάσσει τη σημείωση της παρούσας ερμηνευτικής απόφασης στο πρωτότυπο της ερμηνευόμενης απόφασης και την αναγραφή στα αντίγραφα ή αποσπάσματα της τελευταίας του αριθμού και της ημερομηνίας της ερμηνευτικής απόφασης.

Κρίθηκε και αποφασίσθηκε την 26η Ιουλίου 2024.

Η ΔΙΚΑΣΤΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

Δημοσιεύθηκε σε έκτακτη δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του, στη Θεσσαλονίκη, στις 31-7-2024.

Η ΔΙΚΑΣΤΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ