ΤΡΑΠΕΖΑ
ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ «ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ»
ΕιρΙλίου 15/2024
Δεκτή
η ανακοπή κατά έκθεσης αναγκαστικής κατασχετήριας. Λόγοι που βάλλουν κατά της
απαίτησης και ελαττώματα της επιταγής. Προγενέστερη ανακοπή κατ΄
άρθ. 632 και 933 ΚΠολΔ, εκκρεμοδικία, αναστολή αρ. 249 ΚΠολΔ μέχρι την
τελεσίδικη περάτωση της δίκης επί της ανακοπής κατά το μέρος που ερείδεται στο
άρθρο 632 ΚΠολΔ. Καταχρηστική άσκηση αρ.281 ΑΚ,
παράβαση αρχής της αναγκαιότητας ή του ηπιότερου μέσου. Επιδίωξη ικανοποίησης
με κατάσχεση περιουσιακού στοιχείου δυσανάλογης αξίας με την απαίτηση. Παραβίαση
αρχής αναλογικότητας υπό στενή έννοια, δυσαναλογία μεταξύ του μέσου εκτελέσεως
και του σκοπού για τον οποίο επιβάλλεται. Η εταιρία διαχείρισης οφειλών θα
πρέπει να εξαντλήσει τα περιθώρια εύρεσης συμφέρουσας και για τις δύο πλευρές
λύσης διακανονισμού της οφειλής. Ακυρώνει έκθεση αναγκαστικής κατάσχεσης
ακίνητης περιουσίας.
(Η απόφαση δημοσιεύεται επιμελεία της δικηγόρου Αθηνών Προξενίας Καρτσωνάκη)
Αριθμός απόφασης 15/2024
ΤΟ ΕΙΡΗΝΟΔΙΚΕΙΟ ΙΛΙΟΥ
(διαδικασία περιουσιακών
διαφορών)
ΣΥΓΚΡΟΤΗΘΗΚΕ από την
Ειρηνοδίκη Ιλίου, Χριστίνα Γεώργα, και από τη
Γραμματέα, Ειρήνη Ντενεκετζή
ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΕ δημόσια στο
ακροατήριο του στις .,02.2024, για να δικάσει την από 16.10.2023 ανακοπή με ΓΑΚ
. και ΕΑΚ ./2Ο23, μεταξύ:
ΤΟΥ ΑΝΑΚΟΠΤΟΝΤΟΣ: ...,
κατοίκου Αγίων Αναργύρων Αττικής επί της οδού ... αρ.
..., με ΑΦΜ ... ο οποίος παραστάθηκε δια της πληρεξούσιας δικηγόρου του, Καρτσωνάκη Προξενίας, με ΑΜ
031259 του Δ.Σ. ΑΘΗΝΩΝ, η οποία κατέθεσε προτάσεις.
ΤΗΣ ΚΑΘ' ΗΣ Η ΑΝΑΚΟΠΗ: της
ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «doValue Greece Ανώνυμη Εταιρεία Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια
και Πιστώσεις» και το διακριτικό τίτλο «doValue Greece», με έδρα το Μοσχάτο Αττικής, όπως νόμιμα
εκπροσωπείται, με ΑΦΜ ..., η οποία ενεργεί εν προκειμένω με την ιδιότητά της ως
μη δικαιούχος και μη υπόχρεος διάδικος και ως διαχειρίστρια των απαιτήσεων της
αλλοδαπής εταιρείας ειδικού σκοπού με την επωνυμία «ΜΕΧICO FINANCE DAC», που
εδρεύει στο Δουβλίνο Ιρλανδίας, νομίμως εκπροσωπούμενης, η οποία κατέστη ειδική
διάδοχος της ανώνυμης τραπεζικής εταιρείας με την επωνυμία «ΤΡΑΠΕΖΑ ΕUROΒΑΝΚ
ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ» και το διακριτικό τίτλο «ΕUROΒΑΝΚ». Η ανωτέρω παραστάθηκε δια
της πληρεξουσίας δικηγόρου της, . του Δ.Σ. ΑΘΗΝΩΝ, η
οποία κατέθεσε προτάσεις.
Ο ανακόπτων
ζητεί να γίνει δεκτή η από 16-10-2023 ανακοπή του, που κατατέθηκε με ΓΑΚ ./2023
και ΕΑΚ .2023 και προσδιορίστηκε για τη δικάσιμο που αναγράφεται στην αρχή της
παρούσας, κατά την οποία η υπόθεση εκφωνήθηκε από το οικείο πινάκιο κατά τη
σειρά της εγγραφής της σ' αυτό και οι διάδικοι παραστάθηκαν, όπως πιο πάνω
σημειώνεται
ΚΑΤΑ ΤΗ ΣΥΖΗΤΗΣΗ της
υποθέσεως οι πληρεξούσιοι δικηγόροι των διαδίκων ζήτησαν να γίνουν δεκτοί οι
ισχυρισμοί τους και όσα αναφέρονται στα πρακτικά και στις προτάσεις τους.
Ακολούθως το Δικαστήριο,
ΑΦΟΥ ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ
ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
I. Με την κρινόμενη ανακοπή, ο ανακόπτων
ζητεί, για τους λόγους που ειδικότερα εκθέτει, να ακυρωθεί: α) η υπ' αριθμ. .2023 Έκθεση Αναγκαστικής Κατάσχεσης ακίνητης
περιουσίας του δικαστικού επιμελητή στο Εφετείο Αθηνών, ... με την οποία
επιβλήθηκε αναγκαστική κατάσχεση στο αναλυτικός περιγραφόμενο κατ' είδος, θέση,
όρια και έκταση στο δικόγραφο της ανακοπής ακίνητο του ανακόπτοντος
για απαίτηση που διαχειρίζεται η καθ'ής η ανακοπή,
ύψους 13.994,80 ευρώ, πλέον τόκων και όλων των εξόδων εκτέλεσης, η οποία
επισπεύδεται δυνάμει της από .7-2023 επιταγής προς εκτέλεση της καθ' ης,
γραμμένης κάτω από το αντίγραφο του πρώτου εκτελεστού απογράφου της υπ'αριθμ. .2011 διαταγής πληρωμής του Δικαστηρίου τούτου,
με την οποία υποχρεώθηκε να πληρώσει στην «ΕURΟΒΑΝΚ» το συνολικό ποσόν των
13.663,80 ευρώ πλέον νομίμων τόκων και εξόδων, έχει
δε ορισθεί ημεροχρονολογία για τη διενέργεια δημόσιου
αναγκαστικού πλειστηριασμού με ηλεκτρονικά μέσα η 10η Απριλίου 2024 και β) να
ακυρωθεί η από .-7-2023 επιταγή προς πληρωμή της καθ' ης. Τέλος, ζητεί να
καταδικαστεί η καθ'ής η ανακοπή στα δικαστικά του
έξοδα. Με το παραπάνω περιεχόμενο και αιτήματα το υπό κρίση δικόγραφο αφορά
σώρευση ανακοπών για την ακύρωση περισσότερων πράξεων αναγκαστικής εκτέλεσης
(ήτοι της επιταγής και της έκθεσης αναγκαστικής κατάσχεσης), που ερείδεται στη
διάταξη του άρθρου 933 παρ. 1 ΚΠολΔ, παραδεκτός
εισάγεται για να συζητηθεί ενώπιον του καθ' ύλη και κατά τόπο αρμόδιου παρόντος
Δικαστηρίου, αφού ο μεν εκτελεστός τίτλος εκδόθηκε από το Ειρηνοδικείο Ιλίου,
το δε κατασχεθέν ακίνητο βρίσκεται στο Δήμο Αγ. Αναργύρων Αττικής- βλ. σχετικά
το άρθρο 933 παρ. 1 εδ. α' και 3 ΚΠολΔ,
όπως ισχύει μετά την τροποποίησή του με τους Ν. 4335/2015, Ν. 4512/2018 και
Ν.4842/2021, για να συζητηθεί κατά την ειδική διαδικασία των περιουσιακών
διαφορών (614 επ. ΚΠολΔ),
Ασκήθηκε δε εμπροθέσμως, ήτοι εντός της προβλεπόμενης από τη διάταξη του άρθρου
934 παρ. 1 περ. α' ΚΠολΔ προθεσμίας των 45 ημερών από
την ημέρα της κατάσχεσης, ήτοι της επίδοσης του κατασχετηρίου εγγράφου σε
εκείνον κατά των οποίου στρέφεται η εκτέλεση, που εν προκειμένω έλαβε χώρα στις
04.09.2023 (βλ. την επισημείωση της δικαστικής επιμελήτριας, στην εμπρόσθια
σελίδα του προσκομισθέντος από τον ανακόπτοντα
αντιγράφου της προσβαλλόμενης κατασχετήριας έκθεσης), η δε κρινόμενη ανακοπή
κατατέθηκε στη Γραμματεία του παρόντος Δικαστηρίου την 16.10.2023 και επιδόθηκε
στην καθ'ής η ανακοπή στις 17-10-2023 (βλ. τη με
αριθμό .ΣΤ/17-10-2023 έκθεση επίδοσης του δικαστικού επιμελητή στο Εφετείο
Αθηνών, .).
Ωστόσο, ο ανακόπτων έχει παράλληλα ασκήσει την από 10.09.2023 με ΓΑΚ
./2023 και ΕΑΚ .2023 ανακοπή του ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου κατά της καθ'ης για την ακύρωση της υπ'αριθμ,
./2011 Διαταγής Πληρωμής του Ειρηνοδικείου Ιλίου καθώς και την ακύρωση της από
.10.7.2023 επιταγής προς πληρωμή, Η εν λόγω ανακοπή που αποτελεί σώρευση
ανακοπών του άρθρου 632 και 933 ΚπολΔ συζητήθηκε την
13.02.2024 και αναμένεται η έκδοση τελεσίδικης απόφασης. Από την επισκόπηση των
δύο ανακοπών προκύπτει ότι αυτές βάλλουν κατά της ίδιας από ..07.2023 επιταγής
προς πληρωμή, οι δε οκτώ από τους έντεκα προβαλλόμενους λόγους της υπό κρίση
ανακοπής (συγκεκριμένα ο πρώτος, ο τέταρτος, ο πέμπτος, ο έκτος, ο έβδομος, ο
όγδοος, ο ένατος και ο εντέκατος λόγος της υπό κρίση ανακοπής) ταυτίζονται
πλήρως με τους προβαλλόμενους λόγους δια της προγενεστέρως ασκηθείσας
από ..09.2023 ανακοπής. Οι ταυτόσημοι λόγοι των δύο ανακοπών αφορούν ως επί το πλείστον στην ύπαρξη της απαίτησης, σε ελαττώματα της
επιταγής προς εκτέλεση, αλλά και στο κύρος του εκτελεστού τίτλου. Η διαδοχική
αυτή άσκηση των δύο ανακοπών που έχουν το ίδιο αίτημα, δηλαδή την ακύρωση της
από ..07.23 επιταγής προς εκτέλεση, και στηρίζονται στους ίδιους ακριβώς λόγους
που σχετίζονται με την απαίτηση και τα ελαττώματα της επιταγής, θέτει ζήτημα
εκκρεμοδικίας, Επομένως, καθώς από την επισκόπηση των δύο δικογράφων προκύπτει
ότι η υπό κρίση ανακοπή ασκήθηκε μεταγενέστερα της με ΓΑΚ ./2023 και ΕΑΚ .2023
ανακοπής, μεταξύ των ίδιων διαδίκων, την ίδια ιστορική αιτία και με το ίδιο
διαπλαστικό αίτημα (Νίκας, Η ένσταση εκκρεμοδικίας στην πολιτική δίκη, 219),
πρέπει να ανασταλεί η πρόοδος της δίκης επί της υπό κρίση ανακοπής κατά το
μέρος της που βάλλει κατά της από ..07.23 επιταγής προς εκτέλεση μέχρι την
έκδοση τελεσιδίκου αποφάσεως επί της ΓΑΚ ..2023 και ΕΑΚ .2023 ανακοπής του ανακόπτοντος κατά της καθ' ής
γενομένης δεκτής και της σχετικής ένστασης εκκρεμοδικίας που προέβαλε η καθ'ής η ανακοπή (βλ.
άρθρο 222 ΚΠολΔ). Επίσης, σε κάθε περίπτωση αναφορικά
με την με ΓΑΚ ./2023 και ΕΑΚ ./2023 από 04.09.2023 ανακοπή κατά το μέρος που
βάλλει κατά της υπ'αριθμ. ./2011 διαταγής πληρωμής
βάσει του άρθρου 632 ΚΠολΔ, δεν τίθεται ζήτημα
εκκρεμοδικίας, εφόσον το αίτημα της αφορά στην ακύρωση της διαταγής πληρωμής
και όχι της αρξάμενης αναγκαστικής εκτέλεσης, όπως
συμβαίνει στην υπό κρίση ανακοπή. Ωστόσο, δεδομένου ότι οι λόγοι της υπό κρίση
ανακοπής του άρθρου 933 Κ.Πολ.Δ ταυτίζονται, όπως
ανωτέρω αναφέρθηκε με τους εκτιθέμενους στην από 04.09.2023 ανακοπή κατά της
παραπάνω διαταγής πληρωμής, πρέπει, για την εναρμόνιση των δικαστικών κρίσεων
και προς αποφυγή εκδόσεως αντιφατικών αποφάσεων, να ανασταλεί η παρούσα δίκη
και κατ' άρθρο 249 Κ.Πολ.Δ μέχρι την τελεσίδικη
περάτωση της δίκης επί της προαναφερόμενης από 04.09.2023 ανακοπής κατά το
μέρος που ερείδεται στο άρθρο 632 Κ.Πολ.Δ. Τέλος,
όπως αναφέρθηκε ανωτέρω, από την επισκόπηση των δύο ανακοπών προέκυψε ότι με
την υπό κρίση ανακοπή προβάλλεται ένα νέος λόγος που βάλλει κατά του ποσού της
απαίτησης και της επιταγής προς πληρωμή, ήτοι ο 10ος λόγος του δικογράφου της
υπό κρίση ανακοπής, σύμφωνα με τον οποίο ο ανακόπτων
παραπονείται ότι η από 13.07.23 επιταγή προς εκτέλεση είναι άκυρη γιατί τον
επιτάσσει να καταβάλλει παραγεγραμμένους τόκους. Ο
ανωτέρω λόγος ανακοπής προβάλλεται απαραδέκτως, αφού
κατά το άρθρο 935 ΚπολΔ, ο λόγος αυτός ήταν ήδη
γεννημένος και μπορούσε να προταθεί στην προγενέστερη από 04.09.23 ανακοπή κατά
της επιταγής προς εκτέλεση. Κατά τα λοιπά, η υπό κρίση ανακοπή, πρέπει να
ερευνηθεί ως προς τη νομική και ουσιαστική βασιμότητα του δεύτερου (2ου) και
τρίτου (3ου) λόγου της, καθώς αυτοί βάλλουν αποκλειστικά κατά της υπ'αριθμ. ./01.09.23 έκθεσης αναγκαστικής κατάσχεσης του
ακινήτου του ανακόπτοντος, και, επομένως, εν
προκειμένω ούτε τίθεται ζήτημα εκκρεμοδικίας ούτε κρίνεται σκόπιμη η αναστολή
της έρευνας των ανωτέρω δύο λόγων κατ'άρθρον 249 ΚπολΔ, αφού, κατά την κρίση του δικαστηρίου, αφορούν
αποκλειστικά και μόνο στην ακύρωση της επιβληθείσας
κατάσχεσης.
II. Από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 281 του ΑΚ, 116
και 933 του ΚΠολΔ και 25 παρ. 3 του Συντάγματος
προκύπτει ότι η πραγμάτωση με αναγκαστική εκτέλεση της απαίτησης του δανειστή
κατά του οφειλέτη αποτελεί ενάσκηση ουσιαστικού δικαιώματος δημοσίου δικαίου.
Ως εκ τούτου, λόγο της ανακοπής του άρθρου 933 του ΚΠολΔ
μπορεί να αποτελέσει και η προφανής αντίθεση της επισπευδόμενης διαδικασίας της
αναγκαστικής εκτέλεσης στα αντικειμενικά όρια της καλής πίστης ή των χρηστών
ηθών ή του κοινωνικού ή οικονομικού σκοπού του δικαιώματος, που θέτει η διάταξη
του άρθρου 281 του ΑΚ (βλ. ΕφΑιγαίου 5/2019). Κατά
την έννοια της διάταξης αυτής (άρθρο 281 του ΑΚ), για να θεωρηθεί η άσκηση του
δικαιώματος ως καταχρηστική, θα πρέπει η προφανής υπέρβαση των ορίων που
επιβάλλουν η καλή πίστη ή τα χρηστά ήθη ή ο οικονομικός ή κοινωνικός σκοπός του
δικαιώματος να προκύπτει από την προηγηθείσα
συμπεριφορά του δικαιούχου ή από την πραγματική κατάσταση που δημιουργήθηκε ή
τις περιστάσεις που μεσολάβησαν ή από άλλα περιστατικά, τα οποία, χωρίς κατά
νόμο να εμποδίζουν τη γέννηση ή να επάγονται την απόσβεση του δικαιώματος,
καθιστούν μη ανεκτή την άσκησή του κατά τις περί δικαίου και ηθικής αντιλήψεις
του μέσου κοινωνικού ανθρώπου (βλ. ΟλΑΠ 17/1995 ΕλλΔνη 1995.1531, ΟλΑΠ 62/1990 ΕλλΔνη 1991.501, ΑΠ 893/2008, ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ). Περαιτέρω οι
πράξεις κατάσχεσης και πλειστηριασμού περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη
παραβιάζουν την αρχή της αναγκαιότητας ή του ηπιότερου μέσου, όταν η αξίωση του
δανειστή είναι δυνατό να ικανοποιηθεί με άλλο μέσο ασυγκρίτως ηπιότερο για τον
οφειλέτη, όπως με κατάσχεση άλλων περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη, η αξία
των οποίων είναι μικρότερη του αρχικά κατασχεθέντος στοιχείου, αξία, βέβαια,
που καλύπτει την αξίωση του δανειστή, οπότε η επιδίωξη ικανοποίησης αυτής με
κατάσχεση περιουσιακού στοιχείου δυσανάλογης αξίας με την απαίτηση και με ζημία
του οφειλέτη είναι άκυρη ως καταχρηστική (ΑΠ 558/1995 ΝοΒ
97.35, ΑΠ 152/1989 ΕλλΔνη 90.1424, ΑΠ 431/1981 ΝοΒ 30.413). Επίσης, πράξεις κατάσχεσης και πλειστηριασμού
περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη παραβιάζουν την αρχή της αναλογικότητας,
υπό στενή έννοια, όταν εμφανίζονται ως μέτρα εξαιρετικής σκληρότητας για τον
συγκεκριμένο οφειλέτη, τα οποία υπερβαίνουν τα ανεκτά όρια της θυσίας του, ενώ
ταυτόχρονα η απαίτηση που εκτελείται είναι μικρής αξίας και, συνεπώς έκδηλη η
μεγάλη δυσαναλογία μεταξύ του μέσου εκτελέσεως και του σκοπού για τον οποίο
αυτό επιβάλλεται. Μάλιστα η ακυρότητα των εν λόγω πράξεων εκτελέσεως επέρχεται
έστω και αν δεν υπάρχουν άλλα περιουσιακά στοιχεία του οφειλέτη, τα οποία θα
μπορούσαν να κατασχεθούν (ΑΠ 431/1981 Νο8 30.413). Το ζήτημα δε, αν οι
συνέπειες, που συνεπάγεται η άσκηση του δικαιώματος, είναι επαχθείς για τον
υπόχρεο, πρέπει να αντιμετωπίζεται και σε συνάρτηση με τις αντίστοιχες
συνέπειες που μπορεί να επέλθουν σε βάρος του δικαιούχου από την παρακώλυση της
ικανοποιήσεως του δικαιώματος του (ΕΦ ΠΑΤΡ 488/2021-ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ, ΑΠ 385/2010, ΑΠ
381/2009 - ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ).
Περαιτέρω, οι τράπεζες, ως
χρηματοδοτικοί οργανισμοί, έχουν αυξημένη ευθύνη κατά την άσκηση του
χρηματοδοτικού τους έργου και οφείλουν να μεριμνούν για τα συμφέροντα αυτών που
χρηματοδοτούν, αφού από τη φύση της η πιστωτική σχέση, ως διαρκής έννομη σχέση
ιδιαίτερης εμπιστοσύνης μεταξύ των συμβαλλομένων, επιβάλλει την υποχρέωση
πίστης και προστασίας από την πλευρά των τραπεζών των συμφερόντων των πελατών
τους, ώστε να αποφεύγονται υπέρμετρα επαχθείς γι' αυτούς συνέπειες. Συνεπώς και
για τον λόγο αυτό η άσκηση των δικαιωμάτων τους θα πρέπει να κυριαρχείται από
τις αρχές της καλόπιστης και σύμφωνης με τα χρηστά συναλλακτικά ήθη εκπλήρωσης
των οφειλόμενων παροχών (ΑΚ 178, 200, 288) και να αποφεύγεται αντίστοιχα κάθε
κατάχρηση στη συμπεριφορά τους. Στο πλαίσιο της ως άνω ιδιαίτερης σχέσης που
συνδέει τους οφειλέτες με τα πιστωτικά ιδρύματα, η οποία χαρακτηρίζεται ως
σχέση εμπιστοσύνης, έχει γίνει νομολογιακά δεκτό ότι
επιβάλλεται η αρχή της καλόπιστης επιδίωξης των αξιώσεών τους και η προστασία
των εννόμων συμφερόντων του οφειλέτη. Επομένως, αντί ο πιστωτής να προσφύγει
στην δικαστική επιδίωξη των δικαιωμάτων του μέσω της επιβολής αναγκαστικής
κατάσχεσης του σημαντικότερου περιουσιακού στοιχείου του οφειλέτη του,
προκαλώντας του υπέρμετρη βλάβη, μπορεί με βάση την καλή πίστη, η οποία υπάρχει
στην σχέση του με τον οφειλέτη, ειδικά στην περίπτωση που ο δανειστής αποτελεί
τραπεζικό ίδρυμα, να προτείνει μια βιώσιμη ρύθμιση, ιδίως σε περιπτώσεις που
και ο οφειλέτης επιθυμεί την επίτευξή της. 1-1 ρύθμιση αυτή θα πρέπει να
διασφαλίζει την αξιοπρέπεια του υπερχρεωμένου οφειλέτη, ο οποίος βρίσκεται σε
πραγματική αδυναμία εκπλήρωσης των υποχρεώσεών του, λαμβάνοντας υπόψη τις
εύλογες δαπάνες διαβίωσής του και τα εισοδήματά του, αλλά και παράλληλα την μη
χειροτέρευση της έννομης θέσης του πιστωτή (ΜονΕφΑθ
53/2023, ΜονΕφΠατρ 259/2023, δημ,
ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ), Άλλωστε κατά σαφή νομοθετική επιλογή προβλέφθηκε η δυνατότητα
ίδρυσης των ανωνύμων εταιρειών διαχείρισης επιχειρηματικών απαιτήσεων από
δάνεια και πιστώσεις προκειμένου ακριβώς για να δοθεί μία διέξοδος στο πρόβλημα
των μη εξυπηρετούμενων δανείων, μέσω της δυνατότητας των εταιρειών αυτών να
προτείνουν στους δανειολήπτες πολύ ευνοϊκότερους τρόπους ρύθμισης, απ' ό,τι θα
μπορούσε να τους προτείνει το πιστωτικό ίδρυμα, διότι οι εταιρείες αυτές θα
έχουν αγοράσει την απαίτηση σε τιμή μικρότερη της ονομαστικής της αξίας και
επομένως μία πρόταση ρύθμισης, που θα ήταν ζημιογόνα για το πιστωτικό ίδρυμα
και δεν θα μπορούσε να προταθεί από αυτό, θα είναι κερδοφόρα για αυτές.
Επομένως, οι εν λόγω εταιρείες έχουν αυξημένη ευθύνη κατά την άσκηση του
διαχειριστικού τους έργου και υποχρέωση εξέτασης της δυνατότητας ρύθμισης της
οφειλής και εξάντλησης κάθε περιθωρίου εύρεσης μίας συμβιβαστικής λύσης με τον
οφειλέτη, εφόσον βέβαια και ο τελευταίος συνεργάζεται προς τούτο. Για τον λόγο
αυτό η άσκηση των δικαιωμάτων τους θα πρέπει να κυριαρχείται από τις αρχές της
καλής πίστης και των χρηστών συναλλακτικών ηθών (ΑΚ 281, 288) και να
αποφεύγεται αντίστοιχα κάθε κατάχρηση στη συμπεριφορά τους. Κατά την έννοια αυτή
η ανώνυμη εταιρεία διαχείρισης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις, θα πρέπει,
στην περίπτωση που ο οφειλέτης αδυνατεί να αποπληρώσει άμεσα την οφειλή του ή
αδυνατεί να αποπληρώσει το σύνολο αυτής, πλην όμως συνεργάζεται προς την
κατεύθυνση της ρύθμισης τη οφειλής του, να αποφύγει την εσπευσμένη αναγκαστική
κατάσχεση της περιουσίας του, προπάντων όταν οι απαιτήσεις της είναι
ασφαλισμένες με εμπράγματες ή προσωπικές ασφάλειες και να εξαντλήσει τα
περιθώρια εύρεσης συμφέρουσας και για τις δύο πλευρές λύσης διακανονισμού της
οφειλής του (βλ. ΜΠρΑΘ 1291/2023 (αδημ.).
III. Με τον τρίτο λόγο της ανακοπής του, ο ανακόπτων
εκθέτει ότι τυγχάνει ακυρωτέα η υπ' αριθμ. .-09-2023
Έκθεση Αναγκαστικής Κατάσχεσης ακίνητης περιουσίας του δικαστικού επιμελητή στο
Εφετείο Αθηνών, ..., καθόσον η επίσπευση της επίμαχης κατάσχεσης αντίκειται
στις αρχές και τα όρια που τίθενται στη διάταξη του άρθρου 281 ΑΚ και, κατ'
επέκταση, η διαδικασία της αναγκαστικής εκτέλεσης διεξάγεται εναντίον του ανακόπτοντος κατά τρόπο καταχρηστικό. Ειδικότερα,
ισχυρίζεται αφενός ότι επί του κατασχεθέντος ακινήτου του υφίστανται πολλαπλά
βάρη, υποθήκες και προσημειώσεις υποθήκης υπέρ άλλων δανειστών για ποσό περί τα
545.368,60€, με αποτέλεσμα η επίδικη απαίτηση για την οποία επισπεύσθηκε η
κατάσχεση να αναμένεται να ικανοποιηθεί ελάχιστα από το πλειστηρίασμα,
αφού θα ικανοποιηθούν προνομιακά συμμέτρως και οι έτεροι δανειστές. Αφετέρου
ισχυρίζεται ότι η καθ'ης επέλεξε μέσα δυσανάλογα προς
την ωφέλεια από την είσπραξη της οφειλής, δεδομένου ότι επέλεξε να κατασχέσει
για οφειλή ύψους 13.944,80€ την κατοικία του συνολικής εμπορικής αξίας
δυσανάλογα μεγαλύτερης του ύψους της απαίτησης, ενώ θα μπορούσε να επιλέξει το
ηπιότερο μέσο του διακανονισμού της οφειλής με τον ανακόπτοντα,
ρυθμίζοντας με βιώσιμο τρόπο την καταβολή της οφειλής με δόσεις, τη στιγμή
μάλιστα που ο ανακόπτων βρισκόταν σε επικοινωνία με προστηθέντες υπαλλήλους της καθ'ης
η ανακοπή και τους είχε εκφράσει την πρόθεση του για ρύθμιση των οφειλών του
και, επομένως, η ικανοποίηση της καθ'ης θα ήταν
εφικτή αν επέλεγε πρώτα το μέτρο της εξωδικαστικής ρύθμισης της οφειλής ή αν
επέλεγε να κατάσχει ένα άλλο περιουσιακό στοιχείο του. Ο παρών λόγος ανακοπής
είναι παραδεκτός και νόμιμος, ως στηριζόμενος στις αναφερόμενες στην ανωτέρω
μείζονα σκέψη της παρούσας διατάξεις καθώς και σε εκείνες των άρθρων 933 παρ. 1
και 934 παρ. 1 εδ. α' ΚΠολΔ,
και πρέπει να ερευνηθεί περαιτέρω ως προς την ουσιαστική του βασιμότητα.
IV. Από την εκτίμηση όλων των εγγράφων, τα οποία νόμιμα
επικαλούνται και προσκομίζουν οι διάδικοι, άλλα από τα οποία λαμβάνονται υπόψη
προς άμεση απόδειξη, άλλα δε για τη συναγωγή δικαστικών τεκμηρίων, ορισμένα από
τα οποία μνημονεύονται παρακάτω, χωρίς όμως κάποιο από αυτά να παραλειφθεί κατά
την ουσιαστική εκτίμηση της διαφοράς αποδείχθηκαν κατά την κρίση του
Δικαστηρίου τα εξής πραγματικά περιστατικά: Με την από ... Αίτηση - Σύμβαση
τοκοχρεωλυτικού δανείου (με αριθμό σύμβασης (...), που καταρτίστηκε μεταξύ του ανακόπτοντος και της απώτερης δικαιοπαρόχου,
ανώνυμης τραπεζικής εταιρείας με την επωνυμία «ΤΡΑΠΕΖΑ ΕFG EUROBANK ERGASIAS
ΑΕ», χορηγήθηκε στον ανακόπτοντα τοκοχρεολυτικό
δάνειο, ποσού ευρώ 19,500€, με σκοπό την κάλυψη προσωπικών του αναγκών. Επειδή
ο ανακόπτων ήταν υπερήμερος ως προς την καταβολή των
δόσεων, η ΤΡΑΠΕΖΑ EUROBANK κατήγγειλε την ανωτέρω σύμβαση με την από 08-07-2010
εξώδικη καταγγελία της και εν συνεχεία υπέβαλε ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου
την από 07-04-2011 αίτησή της και επέτυχε την έκδοση σε βάρος του ανακόπτοντος της υπ’ αριθμ·./2011
Διαταγής Πληρωμής της οποίας ακριβές αντίγραφο από το πρώτο εκτελεστό απόγραφο
μετά της από 01-11-2011 επιταγής προς πληρωμή κοινοποίησε στον ανακόπτοντα για πρώτη φορά στις 04-11-2011 και με την οποία
επιτασσόταν ο ανακόπτων να καταβάλει στην αιτούσα το
ποσό των 13.663,80 ευρώ, με το νόμιμο τόκο υπερημερίας από 22-7- 2010, πλέον
τόκων υπερημερίας επί των καθυστερημένων τόκων, καθώς και το ποσό των 230 ευρώ
ως δικαστικά έξοδα. Στις 14-07-2023, η καθ’ής εταιρία
διαχείρισης απαιτήσεων με την επωνυμία «DoValue Greece Ανώνυμη Εταιρεία Διαχείρισης Απαιτήσεων Από Δάνεια
Και Πιστώσεις», λειτουργούσα στα πλαίσια της διαχείρισης της εν λόγω απαίτησης
ως διαχειρίστρια των απαιτήσεων της αλλοδαπής εταιρείας ειδικού σκοπού με την
επωνυμία «ΜΕΧΙCO FINANCE DAC», κοινοποίησε για δεύτερη φορά στις 14.07.23 την
ανωτέρω διαταγή πληρωμής μετά της από .Β7-2023 επιταγής προς πληρωμή. Σύμφωνα
με την από 13-07-2023 επιταγή προς πληρωμή, ο ανακόπτων
επιτάσσεται να καταβάλει στην αλλοδαπή εταιρεία ειδικού σκοπού με την επωνυμία
«ΜΕΧΙCO FINANCE DAC» το συνολικό ποσό των δεκατριών χιλιάδων εννιακοσίων
ενενήντα τεσσάρων ευρώ και ογδόντα λεπτών (13,994,80€), εκ των οποίων: α) το
ποσό των 13.663,80 €, έντοκα, β) το συνολικό ποσό των 281,00€, έντοκα με το
νόμιμο επιτόκιο υπερημερίας από την επομένη της επίδοσης της από 01-01-2011
επιταγής, και γ) το ποσό των € 50,00 από την επόμενη της επίδοσης, μέχρι την
ολοσχερή τους εξόφληση, Εν συνεχεία, δυνάμει της υπ' αρίθμ.
./09.2023 Έκθεσης Αναγκαστικής κατάσχεσης Ακίνητης Περιουσίας του Δικαστικού
Επιμελητή της περιφέρειας του Εφετείου Αθηνών, ορισμένου στο Πρωτοδικείο
Αθήνας, ..., κατασχέθηκε αναγκαστικά την 01η Σεπτεμβρίου του έτους 2023 και ώρα
15:00, κατόπιν επίσπευσης της καθ'ής, η ανήκουσα στον
ανακόπτοντα κατά πλήρη κυριότητα ανεξάρτητη και
αυτοτελή οριζόντια ιδιοκτησία - διαμέρισμα - με τα στοιχεία ... του ισογείου,
επιφάνειας … τ.μ., το οποίο βρίσκεται επί οικοδομής κτισμένης σε οικόπεδο άρτιο
και οικοδομήσιμο, κείμενο στο Δήμο Αγίων Αναργύρων Αττικής επί της ... την
οποία φέρει τον αριθμό ., όπως αναλυτικά περιγράφεται στην υπό κρίση ανακοπή.
Περαιτέρω, για το προαναφερόμενο ακίνητο ορίσθηκε στις 10.4.2024, ημέρα Τετάρτη
και από ώρα 10:00 έως 12:00, αναγκαστικός πλειστηριασμός ενώπιον της
Συμβολαιογράφου Αθηνών ., κατοίκου Αθηνών οδός ., ενώ ως τιμή πρώτης προσφοράς
ορίστηκε η εμπορική αξία της άνω ακίνητης περιουσίας, ήτοι το ποσό των 81.000
ευρώ. Η σπουδή της καθ' ης η ανακοπή να προχωρήσει σε κατάσχεση του ανωτέρω
αναφερόμενου ακινήτου του ανακόπτοντος, χωρίς να
εξετάσει το ενδεχόμενο ρυθμίσεως της οφειλής, κρίνεται από το παρόν Δικαστήριο
καταχρηστική. Μάλιστα, το ενδεχόμενο αυτό ήταν ορατό και στην καθ' ης η
ανακοπή, ενόψει του ιστορικού της οικονομικής συμπεριφοράς του ανακόπτοντος, ο οποίος είχε πρόσφατα ρυθμίσει άλλες δύο
οφειλές του τις οποίες διαχειριζόταν η καθ'ης η
ανακοπή (βλ. με αρ πρωτ. .
επιστολή της καθ'ης η ανακοπή που αφορά ρύθμιση
οφειλής την οποία ο ανακόπτων εξόφλησε στις
26.03.2021 καθώς και την από 30.05.23 βεβαίωση εξόφλησης της καθ'ης η ανακοπή η οποία έλαβε χώρα κατόπιν της ρύθμιση
οφειλής του ανακόπτοντος από αλληλόχρεο λογαριασμό
που είχε συνάψει με την ΤΡΑΠΕΖΑ EUROBANK). Συνεπώς, η καθ'ης
ανακοπή είχε γνώση ότι ο ανακόπτων επιθυμούσε να
συνεργαστεί και να ρυθμίσει εξωδικαστικά τις οφειλές του που διαχειρίζεται η καθ'ης η ανακοπή. Εξάλλου, η απαίτηση έχει μεταβιβασθεί από
την τράπεζα προς την αλλοδαπή εταιρεία ειδικού σκοπού «ΜΕΧΙCO FINANCE DAC»,
καθώς και η διαχείρισή της έχει ανατεθεί στην καθ' ης η ανακοπή, ήδη από τον
Μάιο του 2021. Επομένως, η σπουδή για την επίσπευση πράξεων της κύριας
διαδικασίας της αναγκαστικής εκτέλεσης, αυτών δηλαδή που ακολούθησαν την
επίδοση της από ...1.07.23 επιταγής, δεν δικαιολογείται από την καλή πίστη, αν
μάλιστα ληφθεί υπ' όψιν ότι η απαίτηση ήταν
εξασφαλισμένη με προσημείωση υποθήκης που είχε εγγράφει στην κατοικία του ανακόπτοντος. Συνεπώς, η επίσπευση πράξεων της κύριας
διαδικασίας της αναγκαστικής εκτέλεσης, με την κατάσχεση του ακινήτου του ανακόπτοντος, χωρίς να δοθεί ο απαραίτητος χρόνος
διαπραγματεύσεων ώστε να επιτευχθεί η εξεύρεση κατάλληλης λύσης ρύθμισης ή
οριστικής διευθέτησης της οφειλής, ελέγχεται ως καταχρηστική. Μάλιστα η πρόωρη
επιβολή της προσβαλλόμενης κατάσχεσης και η αξίωση από την καθ'ης
εταιρεία διαχείρισης για την είσπραξη του συνόλου της απαίτησης, χωρίς να έχει
προβεί πρώτα σε κάποια προσπάθεια διακανονισμού αυτής αντιβαίνει στην αρχή της
καλής πίστης, όπως αποτυπώνεται και στην Αιτιολογική Έκθεση του ν. 4354/2015,
στην οποία αναφέρονται, μεταξύ άλλων, τα εξής: «Στο πρόβλημα των μη
εξυπηρετούμενων δανείων οι προτεινόμενες ρυθμίσεις φιλοδοξούν να δώσουν μία
διέξοδο. Με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις καθίσταται δυνατή η δημιουργία
δευτερογενούς αγοράς μη εξυπηρετούμενων δανείων. Η δημιουργία μιας τέτοιας αγοράς
θα είναι ωφέλιμη τόσο για τα πιστωτικά ιδρύματα όσο και για τους οφειλέτες. Το
πιστωτικό ίδρυμα θα μπορεί να ενισχύσει άμεσα τη ρευστότητά του εισπράττοντας
άμεσα ένα τμήμα της αμοιβής του, το οποίο είναι αμφίβολο αν θα το εισέπραττε με
αναγκαστική εκτέλεση και σε κάθε περίπτωση θα το εισέπραττε πολύ αργότερα. Από
την άλλη πλευρά, ο δανειολήπτης θα μπορεί να λάβει από τον εκδοχέα
πολύ ευνοϊκότερες προτάσεις ρύθμισης, απ' ό,τι θα μπορούσε να λάβει από το
πιστωτικό ίδρυμα, διότι ο εκδοχέας θα έχει αγοράσει
την απαίτηση σε τιμή μικρότερη της ονομαστικής της αξίας και επομένως μία
πρόταση ρύθμισης, που θα ήταν ζημιογόνα για το πιστωτικό ίδρυμα και δεν θα
μπορούσε να προταθεί από αυτό, θα είναι κερδοφόρα για τον εκδοχέα».
Εξάλλου, η επιδίωξη της εκπλειστηρίασης της κύριας
κατοικίας του ανακόπτοντος κρίνεται ότι αποτελεί εν
προκειμένω περισσότερο μέσο πίεσης του ανακόπτοντος,
αφού η καθ'ης η ανακοπή γνωρίζει ότι η εκπλειστηρίαση του ακινήτου του θα του προξενήσει μεγάλη
ζημιά, αντιθέτως η εταιρεία ειδικού σκοπού «ΜΕΧΙCO FINANCE DAC», δεν θα έχει
κάποιο κέρδος από την τυχόν εκπλειστηρίαση του
ακινήτου, ή αλλιώς το κέρδος της θα είναι κατά πολύ μικρότερο από αυτό που θα
έχει σε περίπτωση ικανοποίησης της μέσω εξωδικαστικής ρύθμισης της οφειλής,
αφού είναι δεδομένο ότι λόγω των πολλαπλών βαρών και οφειλών του ανακόπτοντος, υπάρχουν έτεροι δανειστές που προηγούνται
στην ικανοποίηση των απαιτήσεων τους. Μάλιστα οι συνέπειες του αναγκαστικού
πλειστηριασμού χωρίς να έχει προηγηθεί το ηπιότερο μέσο της προσπάθειας του
διακανονισμού της οφειλής με τον ανακόπτοντα με
βιώσιμο τρόπο, θα είναι δυσβάσταχτες σε βάρος τόσο του ανακόπτοντα
όσο και της οικογένειας του και ειδικότερα της κόρης του, ηλικίας ., η οποία
διαμένει στο κατασχεθέν ακίνητο και βρίσκεται στο στάδιο ανάρρωσης από σοβαρό
πρόβλημα υγείας Πράγματι η καθ' ης η ανακοπή επέσπευσε καταχρηστικώς
αναγκαστική εκτέλεση ενώ γνώριζε ότι ο οφειλέτης είχε καταδείξει πνεύμα
συνεργασίας, αλλά επέλεξε μέτρο ιδιαίτερα επαχθές, ευρισκόμενο σε λογική
ανακολουθία συγκριτικά με την ωφέλεια από την είσπραξη της απαίτησής της,
δεδομένου ότι επέλεξε να κατασχέσει για το ποσό των . το ένδικο ακίνητο,
συνολικής εμπορικής αξίας πολύ μεγαλύτερης που ανέρχεται σε ποσό άνω των
80.000€, προκαλώντας υπέρμετρη βλάβη σε αυτόν, εφόσον πρόκειται να απολέσει την οικία, όπου στεγάζεται. Συνεπώς, η εν λόγω
κατάσχεση εμφανίζεται ως μέτρο εξαιρετικής σκληρότητας για τον ανακόπτοντα, αφού υπάρχει δυσαναλογία μεταξύ του μέσου
αναγκαστικής εκτελέσεως και του σκοπού, για τον οποίο επιβάλλεται, κατά
παραβίαση της αρχής της αναλογικότητας. Κατόπιν των ανωτέρω περιγραφόμενων
συνθηκών και περιστάσεων της ένδικης περίπτωσης, και σύμφωνα με τα αναλυτικά
διαλαμβανόμενα στη νομική σκέψη της παρούσας, το Δικαστήριο κρίνει ότι η
επιβολή της κατάσχεσης στην κύρια κατοικία- οικογενειακή στέγη του ανακόπτοντος αξίας υπερτριπλάσιας
της οφειλής του προς την καθ' ής η ανακοπή για την
οποία επισπεύστηκε η αναγκαστική κατάσχεση, φέρει τα χαρακτηριστικά στοιχεία
της κατάχρησης δικαιώματος, κατ’ άρθρο 281 ΑΚ, ως υπερβαίνουσα προφανώς τα όρια
τα επιβαλλόμενα από την καλή πίστη και τα χρηστά ήθη, αλλά και από τον κοινωνικό
και οικονομικό σκοπό του δικαιώματος και, επομένως, είναι άκυρη.
Κατ' ακολουθίαν των ανωτέρω,
πρέπει η κρινόμενη ανακοπή κατά το μέρος που στρέφεται κατά της κατάσχεσης να
γίνει δεκτή κατ'ουσίαν κατά παραδοχή του τρίτου λόγου
της και να ακυρωθεί η προσβαλλόμενη υπ'αριθμ.
./01.09.23 έκθεση αναγκαστικής κατάσχεσης, παρελκομένης της εξέτασης του
δεύτερου λόγου αυτής, ενώ τα δικαστικά έξοδα πρέπει να συμψηφισθούν μεταξύ των
διαδίκων, λόγω του ότι η ερμηνεία των κανόνων που εφαρμόσθηκαν ήταν ιδιαίτερα
δυσχερής (ΚΠολΔ 106,179), όπως ειδικότερα ορίζεται
στο διατακτικό της παρούσας.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
ΔΙΚΑΖΕΙ αντιμωλία των
διαδίκων.
ΑΝΑΣΤΕΛΛΕΙ την εκδίκαση της
υπό κρίση από 10.10.23 ανακοπής κατά το μέρος που στρέφεται κατά της από
..07.23 επιταγής προς πληρωμή, γραμμένης κάτω από το αντίγραφο του πρώτου
απογράφου της υπ'αριθμ. ./2011 Διαταγής Πληρωμής του
Ειρηνοδικείου Ιλίου μέχρι την έκδοση τελεσιδίκου αποφάσεως επί της από
04.09,2023 με ΓΑΚ ./2023 και ΕΑΚ ./2023 ανακοπής του ανακόπτοντος
ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου κατά της καθ'ης η
ανακοπή για την ακύρωση της υπ'αριθμ. ./2011 Διαταγής
Πληρωμής του Ειρηνοδικείου Ιλίου καθώς και την ακύρωση της από ./07.2023
επιταγής προς πληρωμή.
ΔΕΧΕΤΑΙ κατά τα λοιπά την
υπό κρίση ανακοπή κατά το μέρος που στρέφεται κατά της υπ' αρίθμ../01.09.2023
Έκθεσης Αναγκαστικής κατάσχεσης.
ΑΚΥΡΩΝΕΙ την υπ' αρίθμ. ./01.09.2023 Έκθεσης Αναγκαστικής κατάσχεσης
Ακίνητης Περιουσίας του Δικαστικού Επιμελητή της περιφέρειας του Εφετείου
Αθηνών, ορισμένου στο Πρωτοδικείο Αθήνας, ...
ΣΥΜΨΗΦΙΖΕΙ τα δικαστικά
έξοδα μεταξύ των διαδίκων.
ΚΡΙΘΗΚΕ, αποφασίστηκε και
δημοσιεύτηκε στο Ιλιον σε έκτακτη δημόσια συνεδρίαση
στο ακροατήριό του στις 08.04.2024.
Η ΕΙΡΗΝΟΔΙΚΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ