ΤΡΑΠΕΖΑ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ «ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ»

ΤρΔΕφΑθ 108/2021

Προσαύξηση σύνταξης - Προσαύξηση οικογενειακών βαρών -Συντηρούμενο τέκνο - Ενηλικίωση τέκνου - ’σκηση γονικής μέριμνας από τον παππού -.

Διακοπή προσαύξησης οικογενειακών βαρών σύνταξης λόγω ενηλικίωσης του συντηρούμενου τέκνου του συνταξιούχου. Απόρριψη αίτησης για παράταση της χορήγησης της προσαύξησης από τον φορέα κοινωνικής ασφάλισης. Κρίθηκε ότι ο συνταξιούχος ασκούσε την νομίμως ανατεθείσα σε αυτόν γονική μέριμνα της εγγονής του μέχρι την ενηλικίωσή της, βαρυνόμενος με την ανατροφή, την επίβλεψη, τη μόρφωση και την εκπαίδευσή της λαμβάνοντας την προβλεπόμενη από τον νόμο προσαύξηση και ότι δικαιούται να λάβει για τους ίδιους λόγους την προσαύξηση και μετά την ενηλικίωσή της και για όσο χρόνο πληρούνται στο πρόσωπό του οι νόμιμες προϋποθέσεις. Απόρριψη έφεσης που άσκησε ο ΕΦΚΑ.

Αριθμός Απόφασης: 108/2021

ΤΟ

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΕΦΕΤΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

Τμήμα 11 Τριμελές

Αποτελούμενο από τις: Αλεξάνδρα Κόζαρη, Πρόεδρο Εφετών Διοικητικών Δικαστηρίων, Αικατερίνη Καρφάκη και Ευδοξία Κανάκη (Εισηγήτρια), Εφέτες Διοικητικών Δικαστηρίων, και γραμματέα την Κυριακή Καβούρη, δικαστική υπάλληλο,

σ υ ν ε δ ρ ί α σ ε δημόσια στο ακροατήριό του, στις 9 Νοεμβρίου 2020, για να δικάσει τη με χρονολογία κατάθεσης 2.7.2019 έφεση (ΑΒΕΜ ΕΦ ./24.7.2019),

για να δικάσει τη με χρονολογία κατάθεσης 2.7.2019 έφεση (ΑΒΕΜ ΕΦ ./24.7.2019),

τ ο υ Ν.Π.Δ.Δ .. με την επωνυμία «ΕΝΙΑΙΟΣ ΦΟΡΕΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ»(Ε.Φ.Κ.Α.), και ήδη «ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΣ ΕΘΝΙΚΟΣ ΦΟΡΕΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ» (e-ΕΦΚΑ), όπως μετονομάσθηκε, από 1.3.2020, με το άρθρο 1 του Μέρους Πρώτου του ν. 4670/2020 (Α' 43), ως οιονεί καθολικού διαδόχου του Ν.Π.Δ.Δ. με την επωνυμία «ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΏΝ» (Ο.Α.Ε.Ε.), που εκπροσωπείται νομίμως και παραστάθηκε με τον πληρεξούσιο δικηγόρο του, Διονύσιο Καραλή, ο οποίος διορίσθηκε με συμβολαιογραφικό πληρεξούσιο και κατέθεσε στη Γραμματεία του Δικαστηρίου την από 3.11.2020 έγγραφη δήλωσή του (άρθρου 133 παρ. 2 του Κ.Δ.Δ.), που παραστάθηκε με τον πληρεξούσιο δικηγόρο του Παύλο Κελλίδη, που διορίσθηκε με ιδιωτικό πληρεξούσιο έγγραφο και κατέθεσε στη Γραμματεία του Δικαστηρίου την από 5.11.2020 έγγραφη δήλωσή του (άρθρου 133 παρ. 2 του Κ.Δ.Δ.).

κ α τ ά του ... του ... κατοίκου ... που παραστάθηκε με τον πληρεξούσιο δικηγόρο του Παύλο Κελλίδη, που διορίσθηκε με ιδιωτικό πληρεξούσιο έγγραφο και κατέθεσε στη Γραμματεία του Δικαστηρίου την από 5.11.2020 έγγραφη δήλωσή του (άρθρου 133 παρ. 2 του Κ.Δ.Δ.).

Μετά τη συνεδρίαση το Δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη.

Αφού μελέτησε τη δικογραφία

Σκέφθηκε κατά το νόμο

1. Επειδή, με την κρινόμενη έφεση, για την άσκηση της οποίας δεν απαιτείται από το νόμο η καταβολή παραβόλου, ζητείται, παραδεκτώς, η εξαφάνιση της 5099/2019 οριστικής απόφασης του Τριμελούς Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθηνών. Με την απόφαση αυτή έγινε δεκτή η από 10.11.2014 προσφυγή-αγωγή του εφεσίβλητου, κατά το μέρος που αποτελεί προσφυγή, με την οποία ζητούσε την ακύρωση της....... απόφασης της Τοπικής Διοικητικής Επιτροπής (Τ.Δ.Ε.) του Τοπικού Υποκαταστήματος Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ. Ιλίου-Αγίων Αναργύρων. Με την τελευταία, απορρίφθηκε η ..... ένσταση του παραπάνω κατά της ............. απόφασης της Διευθύντριας του ανωτέρω Υποκαταστήματος, απορριπτικής αιτήματός του για παράταση της προσαύξησης της σύνταξής του, κατ' άρθρο 29 παρ. 3 του αν.ν. 1846/1951, για την ενήλικη σπουδάστρια-εγγονή του.

2. Επειδή, στην παράγραφο 3 εδάφ. β' του άρθρου 29 του αν.ν. 1846/1951 «Περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων» (Α' 179), όπως αντικαταστάθηκε και συμπληρώθηκε με το άρθρο 3 παρ. 3 και 4 του ν 825/1978 (Α'189), ορίζεται ότι: οι συντάξεις γήρατος και αναπηρίας που αυτό χορηγεί «... προσαυξάνονται κατά 20% δια το πρώτον τέκνον, 15% δια το δεύτερον τέκνον και 10% δια το τρίτον τέκνον, εφόσον είναι άγαμα και δεν ασκούν επάγγελμα τι ή δεν λαμβάνει δι' αυτά προσαύξησιν ο έτερος των συζύγων, εάν είναι συνταξιούχος, ή δεν λαμβάνουν τα ίδια σύνταξιν εξ ασφαλιστικού οργανισμού ή του Δημοσίου ή ΝΠΔΔ». Περαιτέρω, κατά τα οριζόμενα στην παρ. 8 του άρθρου 2 του ν. 1759/1988 (Α'50), οι προβλεπόμενες στο άρθρο 29 παρ. 3 του α.ν. 1846/1951 προσαυξήσεις των συντάξεων για παιδιά χορηγούνται μέχρι το χρόνο συμπλήρωσης των ορίων ηλικ1ας που προβλέπονται στην παράγραφο 6 του ίδιου άρθρου 29, στην τελευταία δε αυτή παράγραφο ορίζεται ότι το δικαίωμα στην ως άνω προσαύξηση λήγει επί τέκνων, εγγόνων και προγονών κατά το τέλος του μήνα, κατά τον οποίο συμπλήρωσαν το 180 έτος της ηλικίας τους ή πριν από αυτό συνήψαν γάμον και ότι, κατ' εξαίρεση, το δικαίωμα σε σύνταξη των παιδιών, εγγονών ή προγονών, εφόσον δεν εργάζονται ή δεν ασκούν κάποιο επάγγελμα ή δεν παίρνουν σύνταξη από δική τους εργασία από το Δημόσιο, Ν.Π.Δ.Δ. ή οποιονδήποτε φορέα κύριας ασφάλισης, παρατείνεται μέχρι το τέλος του μήνα που συμπληρώνουν το 240 έτος της ηλικίας τους αν, μεταξύ άλλων, φοιτούν σε ανώτερες ή ανώτατες σχολές του εσωτερικού ή του εξωτερικού.

3. Επειδή, η προβλεπόμενη με τις προπαρατεθείσες διατάξεις του άρθρου 29 του αν.ν. 1846/1951 προσαύξηση στη σύνταξη γήρατος ή αναπηρίας συνταξιούχου του ΙΚΑ- ΕΤΑΜ που έχει τέκνο συντηρούμενο κυρίως από τον ίδιο, αποτελεί πρόσθετη κοινωνικοασφαλιστική παροχή, η οποία χορηγείται για την ενίσχυση του οικογενειακού εισοδήματος του συνταξιούχου ενόψει του ότι αυτός, επωμιζόμενος το σχετικό οικογενειακό βάρος, θεωρείται ασθενέστερος από οικονομική άποψη, για το λόγο δε αυτό δεν χορηγείται προσαύξηση στη σύνταξη συνταξιούχου που, δεν φέρει το βάρος αυτό όπως, μεταξύ άλλων, στην περίπτωση που το ως άνω τέκνο λαμβάνει το ίδιο σύνταξη (βλ. ΣτΕ 4718/2012). Κατ' αναλογία, ενόψει του ως άνω σκοπού ενίσχυσης του οικογενειακού εισοδήματος, η εν λόγω προσαύξηση δύναται να χορηγηθεί και στο συγγενικο η τρίτο πρόσωπο, στο οποίο αποδεδειγμένως έχει ανατεθεί δικαστικώς, λόγω ανικανότητας των γονέων, η άσκηση της γονικής μέριμνας και ως εκ τούτου και της επιμέλειας του τέκνου, και το οποίο, στα πλαίσια της ως άνω υποχρέωσης, βαρύνεται με κάθε αναγκαία βιοτική δαπάνη για την ανατροφή, την επίβλεψη, τη μόρφωση και την εκπαίδευσή του (βλ. Δ.ΕφΑθ. 1332/2011, 101/2018). Τούτο δε ακόμη και μετά την ενηλικίωση του τέκνου και έως τη συμπλήρωση του 24ου έτους της ηλικίας του, εφόσον το παραπάνω πρόσωπο εξακολουθεί να φέρει τα ίδια βάρη, υπό την προϋπόθεση ότι συντρέχουν οι ειδικώς αναφερόμενες στο νόμο περιπτώσεις που η εν λόγω προσαύξηση χορηγείται στο συνταξιούχο γονέα ενήλικου τέκνου βάσει των κείμενων διατάξεων.

4. Επειδή, στην προκείμενη περίπτωση, από τα στοιχεία της δικογραφίας προκύπτουν τα ακόλουθα: Με την ./2.7.2007 απόφασή του, ο Διευθυντής του Υποκαταστήματος Ι.Κ.Α. Αγ. Αναργύρων απένειμε στον εφεσίβλητο πλήρη σύνταξη λόγω γήρατος από 24.4.2007, κατά τις διατάξεις του Κανονισμού Βαρέων και Ανθυγιεινών Επαγγελμάτων του Ι.Κ.Α., καθώς και προσαύξηση οικογενειακών βαρών, λόγω της συζύγου του. Η παραπάνω σύνταξη προσαυξήθηκε στη συνέχεια από 24.4.2007, και για τη γεννηθείσα στις .... ανήλικη εγγονή του,... αφού με την 6406/2009 απόφαση του Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθηνών ακυρώθηκε η απόρριψη του αιτήματος χορήγησης προσαύξησης της σύνταξής του για την ως άνω εγγονή, καθώς αυτός ασκούσε την επιμέλειά της από 20.8.1999 και τη γονική μέριμνά της από 17.7.2007 (βλ. την 27541/1999 και 4499/2007 αποφάσεις του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, αντιστοίχως). Η καταβολή της εν λόγω προσαύξησης διακόπηκε από 31.10.2011, λόγω της συμπλήρωσης του 18ου έτους της ηλικίας της εγγονής του. Ακολούθως, με την ./17.10.2011 αίτησή του προς το Υποκατάστημα Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ. Αγίων Αναργύρων, ο εφεσίβλητος ζήτησε την παράταση της χορήγησης της προσαύξησης οικογενειακών βαρών για την παραπάνω εγγονή του, λόγω των σπουδών της στο Τμήμα Μεθοδολογίας, Ιστορίας και Θεωρίας της Επιστήμης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Το αίτημά του έγινε δεκτό, με την ./13.7.2012 απόφαση της Διευθύντριας του ανωτέρω Υποκαταστήματος Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ., και παρατάθηκε η προσαύξηση της σύνταξής του για την εγγονή του από 1.11.2011 και για όσο χρόνο πληρούνται στο πρόσωπό του οι νόμιμες προϋποθέσεις, με την αιτιολογία ότι ο ν. 825/1978 προβλέπει στο άρθρο 5 παρ. 5 καταβολή της προσαύξησης οικογενειακών βαρών και μετά την συμπλήρωση του 18ου έτους της ηλικίας του τέκνου για το χρονικό διάστημα που συνεχίζει τις σπουδές του σε Ανώτερες ή Ανώτατες Σχολές, με απώτατο χρονικό όριο τη συμπλήρωση του 24ου έτους της ηλικίας του. Ωστόσο, κατόπιν οδηγιών της Γενικής Διεύθυνσης Ασφαλιστικών Υπηρεσιών του Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ. (βλ. το ./23.1.2013 έγγραφο της τελευταίας), η παραπάνω απόφαση ανακλήθηκε, με την ./31.1.2013 απόφαση της Διευθύντριας του ανωτέρω Υποκαταστήματος και απορρίφθηκε, τελικώς, το προαναφερόμενο αίτημά του, με την αιτιολογία ότι, κατά το άρθρο 1538 του Αστικού Κώδικα, η γονική μέριμνα παύει με την ενηλικίωση του τέκνου. Κατ' αυτής, ο εφεσίβλητος άσκησε την ./2.4.2013 ένσταση ενώπιον της Τοπικής Διοικητικής Επιτροπής (Τ.Δ.Ε.) του Τοπικού Υποκαταστήματος Ι.ΚΑ-Ε.ΤΑΜ. Ιλίου-Αγίων Αναργύρων, η οποία απορρίφθηκε με την ./Συν../3.4.2014 απόφαση της ως άνω Τ.Δ.Ε., με την ίδια αιτιολογία. Προσφυγή του εφεσίβλητου κατά της τελευταίας απόφασης, με την οποία έβαλε, μεταξύ άλλων, κατά της εσφαλμένης εφαρμογής της διάταξης του άρθρου 29 παρ. 3 του αν. 1846/1951, έγινε δεκτή με την εκκαλούμενη απόφαση, ακυρώθηκε η προαναφερόμενη απόφαση της Τ.Δ.Ε. και αναγνωρίσθηκε ότι αυτός δικαιούται την παράταση της προσαύξησής της σύνταξής του για την ενήλικη σπουδάστρια-εγγονή του.

5. Επειδή, με την κρινόμενη έφεσή του, ο εκκαλών προβάλλει ότι το πρωτοβάθμιο δικαστήριο έσφαλε κατά την ανωτέρω κρίση του, καθώς ο εφεσίβλητος δεν δικαιούται την ένδικη προσαύξηση γιατί δεν είναι φυσικός ή θετός γονέας, όπως προβλέπεται από τις σχετικές, εξαιρετικού χαρακτήρα νομοθετικές διατάξεις, οι οποίες δεν επιδέχονται διασταλτική ερμηνεία. Αντιθέτως, ο εφεσίβλητος, με το από 8.5.2020 παραδεκτώς κατατεθέν υπόμνημά του, ζητεί την απόρριψη της κρινόμενης έφεσης.

6. Επειδή, με τα δεδομένα αυτά, και σύμφωνα με όσα αναφέρονται και γίνονται δεκτά στη μείζονα σκέψη, το Δικαστήριο, λαμβάνοντας υπόψη ότι ο εφεσίβλητος ασκούσε τη νομίμως ανατεθείσα σε αυτόν γονική μέριμνα της εγγονής του,..., μέχρι την ενηλικίωσή της, βαρυνόμενος με την ανατροφή, την μόρφωση και την εκπαίδευσή της, λάμβανε δε για το λόγο αυτό την κατά το άρθρο 29 παρ. 3 του αν.ν. 1846/1951 προσαύξηση στη σύνταξή του, κρίνει ότι αυτός δικαιούται να λάβει για την ίδια αιτία την ένδικη προσαύξηση και μετά την ενηλικίωσή της και, συγκεκριμένα, από 1.11.2011 και για όσο χρόνο πληρούνται στο πρόσωπό του οι νόμιμες προϋποθέσεις, όπως ορθά κρίθηκε και με την εκκαλουμένη, και, επομένως, ο παραπάνω λόγος έφεσης είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, όπως και η κρινόμενη έφεση στο σύνολό της.

7. Επειδή, κατ' ακολουθία των παραπάνω, η κρινόμενη έφεση πρέπει να απορριφθεί, να απαλλαγεί, όμως, ο εκκαλών ασφαλιστικός φορέας, κατ' εκτίμηση των συντρεχουσών περιστάσεων, από τα δικαστικά έξοδα του εφεσίβλητου (άρθρο 275 παρ. 1 του Κ.Δ.Δ.).

ΔΙΑ ΤΑΥΤΑ

Απορρίπτει την έφεση.

Απαλλάσσει τον εκκαλούντα από τα δικαστικά έξοδα του εφεσίβλητου.

Κρίθηκε, αποφασίστηκε στην Αθήνα στις 18 Ιανουαρίου 2021 και δημοσιεύτηκε στην ίδια πόλη σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριο του Δικαστηρίου, στις 18 Ιανουαρίου 2021, με γραμματέα την Αμαλία Παναγιωτοπούλου, δικαστική υπάλληλο, λόγω μετακίνησης της γραμματέως της έδρας σε άλλο τμήμα του Δικαστηρίου (άρθρο 194 παρ. 3, περ. γ' και δ' του Κ.Δ.Δ.).

Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΕΙΣΗΓΗΤΡΙΑ

ΜΕΞΑΝ ΖΑΡΗ ΕΥΔΟΞΙΑ ΚΑΝΑΚΗ

Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

ΑΜΜΙΑ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΥ