ΤΡΑΠΕΖΑ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ «ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ»

 

ΜΠρΠειρ 2298/2021

 

Ακύρωση κατάσχεσης και πλειστηριασμού - κατά το σκέλος που αφορά στην κύρια κατοικία - που επισπεύδεται από δανειστή εξοπλισμένου με απαίτηση που γεννήθηκε κατά οφειλέτη, μετά την υπαγωγή του τελευταίου με τελεσίδικη απόφαση στις διατάξεις του ν. 3869/2010 -.

 

Εφόσον η απαίτηση δανειστή, που δεν εμπίπτει στις εξαιρετέες, γεννιέται και καθίσταται δικαστικώς επιδιώξιμη, κατόπιν της υπαγωγής του οφειλέτη, με τελεσίδικη απόφαση στις διατάξεις του ν. 3869/2010, τότε ο εν λόγω δανειστής εξομοιώνεται με μεταπτωχευτικό πιστωτή και δεσμεύεται από την απόφαση περί υπαγωγής του οφειλέτη στο ν. 3869, αναφορικά με την εξαίρεση από τη ρευστοποίηση της κύριας κατοικίας του, με αποτέλεσμα κι εφόσον δεν άσκησε Τριτανακοπή του αρ. 773 ΚΠολδ ή ανακοπή εκ του αναλογικώς εφαρμοζόμενου άρθρου 152 ΠτΚ, να μη δύναται να ικανοποιηθεί από τη ρευστοποίηση του εν λόγω ακινήτου. Αντίθετα δεν κωλύεται να κινηθεί κατά ιδιοκτησιών, που δεν έχουν τεθεί σε διαδικασία εκμετάλλευσης/ρευστοποίησης, όπως παραδείγματος χάρη εναντίον αποθήκης ή θέσης στάθμευσης, που δεν έχουν κριθεί πρόσφορα προς εκποίηση, με αποτέλεσμα να μην καταλαμβάνονται από τη δεσμευτικότητα της απόφασης αυτής. Δέχεται εν μέρει την ανακοπή, ακυρώνει την κατασχετήρια έκθεση, κατά τα μέρος που στρέφεται κατά της κύριας κατοικίας του ανακόπτοντος.

 

 

ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ

ΕΙΔΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΩΝ ΔΙΑΦΟΡΩΝ

 

Αριθμός Απόφασης 2298 /2021

ΤΟ ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ

 

ΑΠΟΤΕΛΟΥΜΕΝΟ από τη Δικαστή Αικατερίνη Μωραίτη, Πρωτοδίκη, την οποία όρισε ο Πρόεδρος του Τριμελούς Συμβουλίου Διοίκησης του Πρωτοδικείου Πειραιώς, και από τη Γραμματέα Ελένη Χαριτοπούλου.

 

Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του, την 8η Οκτωβρίου 2021, για να δικάσει την υπόθεση μεταξύ:

 

Του ανακόπτοντος: ……….. κατοίκου Πειραιώς Αττικής ………. ο οποίος

εκπροσωπήθηκε στο Δικαστήριο από τον πληρεξούσιο δικηγόρο του Γεώργιο Καλτσά.

 

Της καθ' ης η ανακοπή: _       ....       .. του …….. (οδός ………….με Α.Φ.Μ.ποία εκπροσωπήθηκε στο Δικαστήριο από τον πληρεξούσιο δικηγόρο της     ……………….

 

Ο ανακόπτων ζητεί να γίνει δεκτή η από 16-6-2021 ανακοπή του, που κατατέθηκε στη Γραμματεία του Δικαστηρίου τούτου με γενικό αριθμό κατάθεσης …../2021 και αριθμό κατάθεσης δικογράφου ... /2021, προσδιορίστηκε για την αναφερόμενη στην αρχή της παρούσας δικάσιμο και εγγράφηκε στο πινάκιο.

 

Κατά την εκφώνηση της υπόθεσης από τη σειρά του σχετικού πινακίου και τη συζήτηση της στο ακροατήριο, οι πληρεξούσιοι δικηγόροι των διαδίκων ανέπτυξαν τους ισχυρισμούς τους και ζήτησαν να γίνουν δεκτά όσα αναφέρονται στα πρακτικά και στις έγγραφες προτάσεις που κατέθεσαν.

 

ΑΦΟΥ ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ

ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΝ ΝΟΜΟ

 

Ο ανακόπτων, με την υπό κρίση ανακοπή του, ζητεί, για τους αναφερόμενους σε αυτή λόγους, να ακυρωθεί η με αρ. /5-5-2021 έκθεση αναγκαστικής κατάσχεσης του δικαστικού επιμελητή στο Πρωτοδικείο Αθηνών και η επισπευδόμενη, δυνάμει αυτής, αναγκαστική εκτέλεση σε βάρος του, καθώς και να καταδικασθεί η αντίδικος του στην καταβολή των δικαστικών του εξόδων. Με το περιεχόμενο αυτό και αιτήματα, η υπό κρίση ανακοπή αρμοδίως, καθ' ύλην και κατά τόπον (άρθρο 933 παρ. 1 εδ. α και 3 του ΚΠολΔ), εισάγεται προς συζήτηση ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου, κατά την ειδική διαδικασία των περιουσιακών διαφορών (άρθρο 937 παρ. 3 σε συνδυασμό με 614 επ. ΚΠολΔ). Έχει, δε, ασκηθεί νομότυπα και εμπρόθεσμα (άρθρο 934 παρ. 1 περ. α' ΚπολΔ), διότι κατατέθηκε στη Γραμματεία του παρόντος Δικαστηρίου την 16-6-2021 και επιδόθηκε αυθημερόν στην καθ' ης (βλ. τη με αρ. …../116-62021 έκθεση επίδοσης της δικαστικής επιμελήτριας στο Πρωτοδικείο Πειραιώς ……), ήτοι εντός της προθεσμίας των σαράντα πέντε (45) ημερών (άρθρο 934 παρ. 1 στοιχ. α' εδ. α') από την επίδοση αντιγράφου της κατασχετήριας έκθεσης στον ανακόπτοντα, την 6-5-2021 (βλ. σχετ. τη με ίδια ημερομηνία επισημείωση του αρμόδιου δικαστικού επιμελητή, στο ακριβές αντίγραφο της κατασχετήριας έκθεσης, που προσκομίζει με επίκληση ο ανακόπτων). Πρέπει, επομένως, να ερευνηθεί περαιτέρω για να κριθεί ως προς το παραδεκτό και βάσιμο των προβαλλόμενων λόγων της.

 

Με τον νόμο 3869/2010 δόθηκε η δυνατότητα σε υπερχρεωμένους πολίτες, που έχουν αποδεδειγμένη και μόνιμη αδυναμία να εξυπηρετήσουν τα χρέη τους, να ρυθμίσουν την εξόφληση τους με ευνοϊκότερους όρους και να απαλλαγούν από αυτά, εφόσον εξυπηρετήσουν, για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, με βάση το εισόδημα τους, ένα μέρος των χρεών τους. Περαιτέρω, μέσω της ειδικής ρύθμισης του άρθρου 9 παρ. 2 του ανωτέρω νόμου, εισήχθη εξαίρεση στον κανόνα της παραγράφου 1 του ίδιου άρθρου, κατά τον οποίο όλα τα περιουσιακά στοιχεία του οφειλέτη είναι υπέγγυα στους πιστωτές του, με εξαίρεση τα ακατάσχετα (βλ. άρθ. 953 ΚΠολΔ). Με τη διάταξη αυτή του άρθρου 9 παρ. 2, ο νομοθέτης απέβλεψε στη δημιουργία ενός προστατευτικού πλαισίου για την κύρια κατοικία του οφειλέτη, η οποία (κύρια κατοικία), υπό την έννοια της οικογενειακής στέγης, ως κοινωνικό αγαθό, απολαμβάνει συνταγματικής προστασίας, κατ' άρθρο 21 του Συντάγματος, έναντι όμως ανταλλάγματος, επειδή ακριβώς πρόκειται για ρευστοποιήσιμο περιουσιακό στοιχείο, ώστε να εξισορροπηθεί η απώλεια των πιστωτών του προϊόντος της εκποίησης της. Εξάλλου, από τη συλλογική διαδικασία, που προβλέπει ο πιο πάνω νόμος 3869/2010, είναι πιθανό να έχουν παραληφθεί πιστωτές, οι οποίοι διατηρούν άθικτες τις απαιτήσεις τους, δεν είναι όμως γι' αυτούς δυνατό να ικανοποιηθούν από τα περιουσιακά στοιχεία του οφειλέτη, τα οποία έχουν διατεθεί, κατά άρθρο 9 παρ. 1 και 2 του ν. 3869/2010, για την ικανοποίηση των πιστωτών της εν λόγω συλλογικής διαδικασίας, ούτε δε και κατά της κύριας κατοικίας του οφειλέτη, για την οποία το δικαστήριο έχει διατάξει τη διάσωση, με αντίτιμο τις καταβολές μέχρι είκοσι έτη, κατ' άρθρο 9 παρ. 2 του ανωτέρω νόμου. Η απόφαση εξαίρεσης της κύριας κατοικίας είναι δεσμευτική για τους εκτός διαδικασίας πιστωτές, η αποδέσμευση τους δε είναι δυνατή μόνο μέσω του ένδικου βοηθήματος της τριτανακοπής (άρθρο 773 ΚΠολΔ), μέσω του οποίου ο τρίτος πιστωτής θα μπορέσει να επιτύχει την άρση της απαγόρευσης πλειστηριασμού κατά της κύριας κατοικίας του οφειλέτη. Επιπλέον, προκειμένου περί απαιτήσεων που γεννήθηκαν μετά την κατάθεση της αίτησης υπαγωγής στη διαδικασία του ανωτέρω νόμου, ο πιστωτής, αν δεν ασκήσει κύρια παρέμβαση στη δίκη αυτή, μπορεί να κινηθεί κατά της περιουσίας του οφειλέτη, η οποία δεν καλύπτεται από τη δεσμευτικότητα της απόφασης ρύθμισης των χρεών. Μπορεί, δηλαδή, να κινηθεί κατά της περιουσίας του οφειλέτη, που δεν έχει εξαιρεθεί από την εκποίηση (κύρια κατοικία) και δεν έχει διατεθεί στον εκκαθαριστή για εκμετάλλευση/εκποίηση. Για την περιουσία που έχει διατεθεί στη διαδικασία του ν. 3869/2010, ο πιστωτής δύναται να ασκήσει τριτανακοπή, κατά τα άρθρα 773 επ., 586 επ. ΚΠολΔ, αλλά και την ανακοπή του άρθρου 152 ΚΠολΔ (αναλογικώς εφαρμοζόμενου, κατά το άρθρο 15 ν. 3869/2010). Προσέτι, δε, ο πιστωτής που είναι δικαιούχος απαίτησης, η οποία γεννήθηκε μετά την τελεσίδικη απόφαση ρύθμισης των χρεών του οφειλέτη και δεν εμπίπτει στις εξαιρέσεις του άρθρου 1 παρ. 2 του ανωτέρω νόμου, πρέπει να αντιμετωπιστεί όπως αντιμετωπίζονται οι μεταπτωχευτικοί πιστωτές κατά τον ΠτΚ. Η μόνη δυνατότητα που παρέχεται και σε αυτούς τους πιστωτές είναι να εγείρουν τις αξιώσεις τους με αναγκαστική εκτέλεση μόνο κατά της περιουσίας, την οποία δεν ενέταξε η δικαστική απόφαση στη διαδικασία του ν. 3869/2010, ή την οποία απέκτησε ο οφειλέτης μετά την υπαγωγή του στη διαδικασία ρύθμισης και απαλλαγής. Η απόφαση υπαγωγής και ρύθμισης των χρεών του οφειλέτη δεσμεύει και αυτούς τους πιστωτές, που βρίσκονται εκτός διαδικασίας. Αποδεσμεύονται όμως αυτοί με το ένδικο βοήθημα της τριτανακοπής εκ του άρθρου 773 ΚΠολΔ ή/και με το ένδικο βοήθημα της ανακοπής εκ του αναλογικώς εφαρμοζόμενου άρθρου 152 ΠτΚ. Εννοείται ότι άπαντες οι ανωτέρω πιστωτές μπορούν να κινηθούν κατά της συνολικής περιουσίας του οφειλέτη μετά τη λήξη της 3-5ετούς καταβολής (άρθρο 8 ν. 3869/2010) και, ειδικά για την κύρια κατοικία, μετά την ολοκλήρωση των καταβολών, κατά το άρθρο 9 του ανωτέρω νόμου. Τέλος, οι πιστωτές, οι οποίοι δεν πληρούν τις προϋποθέσεις ένταξης της δικής τους απαίτησης στη σχετική διαδικασία, δύνανται να κινηθούν κατά της συνολικής περιουσίας του οφειλέτη και να ικανοποιηθούν από αυτήν, χωρίς να εμποδίζονται από τις απαγορεύσεις του ν. 3869/2010, ακόμα και κατά την περίοδο ρύθμισης και απαλλαγής, καθώς οι απαιτήσεις τους δεν θίγονται από τη διαδικασία αυτή. Εξάλλου, σύμφωνα με το άρθρο 1 παρ. 2 του ανωτέρω νόμου (άρθρο 1 παρ. 4 μετά τον ν. 4336/2015) «Δεν επιτρέπεται η ρύθμιση οφειλών που: α) έχουν αναληφθεί το τελευταίο έτος πριν την υποβολή της αίτησης για την έναρξη της διαδικασίας κατά την παράγραφο 1 του άρθρου 4 του παρόντος νόμου και β) που προέκυψαν από αδικοπραξία που διαπράχθηκε με δόλο, διοικητικά πρόστιμα, χρηματικές ποινές, φόρους και τέλη προς το Δημόσιο και τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης πρώτου και δευτέρου βαθμού, τέλη προς Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου και εισφορές προς οργανισμούς κοινωνικής ασφάλισης» (βλ. για όλα τα ανωτέρω I. Βενιέρη, Θ. Κατσά, Εφαρμογή του Ν. 3869/2010 για τα Υπερχρεωμένα Φυσικά Πρόσωπα, 3η έκδοση, σελ. 743 επ.).

 

Στην προκείμενη περίπτωση, με τον πρώτο λόγο της κρινόμενης ανακοπής, ο ανακόπτων διατείνεται ότι η με αρ. …./5-5-2021 έκθεση αναγκαστικής κατάσχεσης του δικαστικού επιμελητή στο Πρωτοδικείο Πειραιώς είναι μη νόμιμη και ακυρωτέα, καθώς, δυνάμει αυτής, επιβλήθηκε κατάσχεση στην κύρια κατοικία του, σε μία αποθήκη και σε μία θέση στάθμευσης, οι οποίες είχαν εξαιρεθεί από την εκποίηση, με τη με αρ. απόφαση του Ειρηνοδικείου Πειραιώς, δυνάμει της οποίας υπήχθη στη διαδικασία του ν. 3869/2010, όπως ακολούθως αυτή (η απόφαση) μεταρρυθμίστηκε διά της με αρ. απόφασης του ίδιου ως άνω Δικαστηρίου, και η οποία είναι δεσμευτική για την καθ' ης. Ο λόγος αυτός είναι ορισμένος και νόμιμος και πρέπει, συνεπώς, να εξετασθεί περαιτέρω κατ' ουσίαν. Η καθ' ης η ανακοπή, με τις προτάσεις της, ισχυρίζεται ότι ο ανακόπτων προβάλλει καταχρηστικά τον προκείμενο λόγο ανακοπής, επικαλούμενη, ειδικότερα, ότι ο τελευταίος δεν της κοινοποίησε την από αίτηση του περί μεταρρύθμισης της προαναφερόμενης με αρ. απόφασης, ως είχε υποχρέωση, δεδομένου ότι, κατά την κατάθεση της ανωτέρω αίτησης, οι απαιτήσεις της είχαν ήδη γεννηθεί, και, μάλιστα, επιδικαστεί δυνάμει της με αρ. απόφασης του Δικαστηρίου τούτου. Με το περιεχόμενο αυτό, ο προκείμενος ισχυρισμός, με τον οποίο επιχειρείται να θεμελιωθεί η καταλυτική ένσταση του άρθρου 281 ΑΚ, είναι μη νόμιμος και ως εκ τούτου απορριπτέος, καθόσον τα προς στήριξη της ένστασης αυτής επικαλούμενα ως άνω πραγματικά περιστατικά, και αληθή υποτιθέμενα, δεν συγκροτούν νομικά την έννοια της καταχρηστικότητάς του ως άνω ασκούμενου δικαιώματος του ανακόπτοντος. Ειδικότερα, κατά την έννοια της διάταξης του άρθρου 281 ΑΚ, καταχρηστική άσκηση δικαιώματος υπάρχει, όταν από την προηγούμενη συμπεριφορά του δικαιούχου ή από την πραγματική κατάσταση που διαμορφώθηκε ή από τις περιστάσεις που μεσολάβησαν, η εκ των υστέρων άσκηση του δικαιώματος έρχεται σε προφανή αντίθεση προς την ευθύτητα και εντιμότητα, που πρέπει να κρατούν στις συναλλαγές ή προς τα επιβαλλόμενα χρηστά συναλλακτικά ήθη ή προς τον κοινωνικό ή τον οικονομικό σκοπό του δικαιώματος, έτσι ώστε η ενάσκηση τού δικαιώματος αυτού να προσκρούει στις περί δικαίου και ηθικής αντιλήψεις του μέσου κοινωνικού ανθρώπου. Πλην όμως, στην προκειμένη περίπτωση, δεν γίνεται από την καθ' ης η ανακοπή επίκληση τέτοιων περιστατικών, που να συγκροτούν νομικά την έννοια της καταχρηστικότητας του ασκούμενου δικαιώματος του ανακόπτοντος, προς τούτο δε δεν αρκεί η επικαλούμενη παράλειψη κοινοποίησης στην καθ' ης της αίτησης του για μεταρρύθμιση της απόφασης περί υπαγωγής του στις διατάξεις του ν. 3869/2010, δεδομένου, μάλιστα, ότι η καθ' ης είχε τη δυνατότητα άσκησης τριτανακοπής ή/και ανακοπής εκ του αναλογικώς εφαρμοζόμενου άρθρου 152 ΠτΚ κατά της ανωτέρω απόφασης, κατά τα ειδικότερα διαλαμβανόμενα στην ως άνω μείζονα σκέψη.

 

Σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 940Α ΚΠολΔ, πράξεις εκτέλεσης δεν διενεργούνται από την 1 η έως την 31 η Αυγούστου, εκτός αν πρόκειται για εκτέλεση επί πλοίων και αεροσκαφών ή πραγμάτων που μπορούν να υποστούν φθορά. Ο σκοπός που επιδιώχθηκε με τη θέσπιση της διάταξης αυτής ήταν, προφανώς, η διευκόλυνση της ανάπαυσης, κατά τη διάρκεια του Αυγούστου, των προσώπων, τα οποία με οποιονδήποτε τρόπο απασχολούνται με τις αναγκαστικές εκτελέσεις. Λαμβανομένης δε υπόψη της λεκτικής διατύπωσης της ως άνω διάταξης, η οποία είναι γενική, με σαφή προσδιορισμό των εξαιρέσεων στο εδ. β' αυτής, η θεσπιζόμενη απαγόρευση καταλαμβάνει κάθε πράξη της αναγκαστικής εκτέλεσης, πέρα από τη μνημονευόμενη επιταγή προς εκτέλεση, η οποία αποτελεί το αφετήριο σημείο έναρξης της αναγκαστικής εκτέλεσης, όπως η άσκηση αναγγελίας, καθώς και η κατάθεση στον συμβολαιογράφο του πλειστηριασμού των εγγράφων με τα οποία αποδεικνύεται η αναγγελλόμενη απαίτηση, κατά το άρθρο 972 § 1 ΚΠολΔ, χωρίς όμως να συγχέονται οι πράξεις της εκτέλεσης με τις προθεσμίες, για τον υπολογισμό και την εξαίρεση των οποίων ρητά ορίζει το άρθρο 147 ΚΠολΔ (ΑΠ 1441/2017, ΤΝΠ Νόμος). Συνεπώς, από τον συνδυασμό των ανωτέρω διατάξεων, συνάγεται ότι μόνο εφόσον η έναρξη ή λήξη, κι όχι η διαδρομή, οιασδήποτε προθεσμίας σχετιζόμενης με την εκτελεστική διαδικασία εμπίπτει εντός του μηνός Αυγούστου, παρατείνεται για αντίστοιχο χρονικό διάστημα που αρχίζει από την πρώτη Σεπτεμβρίου (Γέσιου Φαλτσή, Δίκαιο Αναγκαστικής Εκτελέσεως, Γενικό Μέρος, ΑΠ 1737/2014, ΤΝΠ Νόμος). Προς τούτο συνηγορεί και η περ. ε1 της παρ. 2 του άρθρου 954 ΚΠολΔ (όπως η παράγραφος 2 αντικαταστάθηκε αρχικά με το άρθρο όγδοο του άρθρου 1 Ν. 4335/2015, ΦΕΚ Α87, τροποποιήθηκε με το άρθρο 59 § 3 Ν. 4472/2017, ΦΕΚ Α74, κι αντικαταστάθηκε με το άρθρο 207 § 4 Ν. 4512/2018, ΦΕΚ Α5/17.1.2018), όπου ο νομοθέτης όρισε, ως υποχρεωτικό απώτατο χρονικό σημείο της ημέρας του πλειστηριασμού, τους οκτώ (8) μήνες από την ημέρα περάτωσης της κατάσχεσης.

 

Στην προκείμενη περίπτωση, με τον δεύτερο λόγο της ανακοπής του, ο ανακόπτων ισχυρίζεται ότι είναι άκυρη η προσβαλλόμενη έκθεση αναγκαστικής κατάσχεσης, δεδομένου ότι δυνάμει αυτής επισπεύδεται αναγκαστικός πλειστηριασμός, η διενέργεια του οποίου θα γίνει ηλεκτρονικά, την 8-12-2021, ήτοι επτά μήνες και επτά ημέρες μετά την περάτωση της κατάσχεσης που έλαβε χώρα την 5-5-2021, συμπεριλαμβανομένου, όμως, για τον υπολογισμό του επταμήνου, και του χρονικού διαστήματος από 1 έως 31 Αυγούστου, κατά παράβαση των διατάξεων των άρθρων 940Α και 954 παρ. 2 στ. ε' ΚΠολΔ. Με αυτό το περιεχόμενο, ο προβαλλόμενος λόγος ανακοπής θα πρέπει να απορριφθεί ως νόμω αβάσιμος, δεδομένου ότι, κατά τα ειδικότερα διαλαμβανόμενα στην ως άνω μείζονα σκέψη, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 940Α ΚΠολΔ, κατά τη διάρκεια του μηνός Αυγούστου δεν επιτρέπεται η διενέργεια πράξεων αναγκαστικής εκτέλεσης και, εφόσον η έναρξη ή λήξη της πιο πάνω προθεσμίας εμπίπτει εντός του μηνός Αυγούστου, παρατείνεται για αντίστοιχο χρονικό διάστημα που αρχίζει από την πρώτη Σεπτεμβρίου, χωρίς, όμως, να είναι δυνατό να οδηγηθούμε στο συμπέρασμα ότι υποχρεωτικά αναστέλλονται οι προθεσμίες των πράξεων αναγκαστικής εκτέλεσης, οι οποίες απλά τρέχουν κατά τη διάρκεια του μηνός Αυγούστου, χωρίς να βρίσκεται εντός αυτού είτε το αφετήριο είτε, πολύ παραπάνω, το καταληκτικό τους χρονικό σημείο. Εξάλλου, επισημαίνεται ότι η προθεσμία της διάταξης του άρθρου 954 παρ. 2 ε του ΚΠολΔ, για τον ορισμό του πλειστηριασμού, δεν περιλαμβάνεται στη διάταξη του άρθρου 147 παρ. 2 του ιδίου Κώδικα, το οποίο ρητώς προβλέπει ότι δεν υπολογίζεται (αναστέλλεται) το χρονικό διάστημα από 1η έως 31η Αυγούστου για τις προθεσμίες των περιοριστικά αναφερομένων σ' αυτό περιπτώσεων.

 

Από τον συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 281 ΑΚ, 116 και 933 ΚΠολΔ και 25 παρ. 3 του Συντάγματος προκύπτει ότι η πραγμάτωση με αναγκαστική εκτέλεση της απαίτησης του δανειστή κατά του οφειλέτη αποτελεί ενάσκηση ουσιαστικού δικαιώματος δημοσίου δικαίου. Ως εκ τούτου, λόγο της ανακοπής του άρθρου 933 ΚΠολΔ μπορεί να αποτελέσει και η προφανής αντίθεση της επισπευδόμενης διαδικασίας της αναγκαστικής εκτέλεσης στα αντικειμενικά όρια της καλής πίστης ή των χρηστών ηθών ή του κοινωνικού ή οικονομικού σκοπού του δικαιώματος, που θέτει η διάταξη του άρθρου 281 ΑΚ (ΕφΑιγαίου 5/2019, ΤΝΠ Νόμος). Κατά την έννοια της διάταξης αυτής, για να θεωρηθεί η άσκηση του δικαιώματος ως καταχρηστική, θα πρέπει η προφανής υπέρβαση των ορίων που επιβάλλουν η καλή πίστη ή τα χρηστά ήθη ή ο οικονομικός ή κοινωνικός σκοπός του δικαιώματος να προκύπτει από την προηγηθείσα συμπεριφορά του δικαιούχου ή από την πραγματική κατάσταση που δημιουργήθηκε ή τις περιστάσεις που μεσολάβησαν ή από άλλα περιστατικά, τα οποία, χωρίς κατά νόμο να εμποδίζουν τη γέννηση ή να επάγονται την απόσβεση του δικαιώματος, καθιστούν μη ανεκτή την άσκηση του κατά τις περί δικαίου και ηθικής αντιλήψεις του μέσου κοινωνικού ανθρώπου (ΟλΑΠ 17/1995, ΑΠ 893/2008 ΤΝΠ Νόμος). Εξάλλου, η αντίθεση της από μέρους του δανειστή επισπευδόμενης αναγκαστικής εκτέλεσης στην καλή πίστη και τα χρηστά ήθη αποτελεί ουσιαστικό ελάττωμα του εκτελεστού τίτλου, το οποίο είναι δυνατό να οδηγήσει σε ακύρωση αυτού (ΕφΠειρ 172/2021, ΤΝΠ Νόμος). Περαιτέρω, οι πράξεις κατάσχεσης και πλειστηριασμού περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη παραβιάζουν την αρχή της αναγκαιότητας ή του ηπιότερου μέσου, όταν η αξίωση του δανειστή είναι δυνατό να ικανοποιηθεί με άλλο μέσο ασυγκρίτως ηπιότερο για τον οφειλέτη, όπως με κατάσχεση άλλων περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη, η αξία των οποίων είναι μικρότερη του αρχικά κατασχεθέντος στοιχείου, αξία, βέβαια, που καλύπτει την αξίωση του δανειστή, οπότε η επιδίωξη ικανοποίησης αυτής, με κατάσχεση περιουσιακού στοιχείου δυσανάλογης αξίας με την απαίτηση και με ζημία του οφειλέτη, είναι άκυρη ως καταχρηστική (ΕφΠειρ 172/2021, ό.π.). Επίσης, πράξεις κατάσχεσης και πλειστηριασμού περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη παραβιάζουν την αρχή της αναλογικότητας, υπό στενή έννοια, όταν εμφανίζονται ως μέτρα εξαιρετικής σκληρότητας για τον συγκεκριμένο οφειλέτη, τα οποία υπερβαίνουν τα ανεκτά όρια της θυσίας του, ενώ, ταυτόχρονα, η απαίτηση που εκτελείται είναι μικρής αξίας και, συνεπώς, έκδηλη η μεγάλη δυσαναλογία μεταξύ του μέσου εκτέλεσης και του σκοπού για τον οποίο αυτό επιβάλλεται. Μάλιστα η ακυρότητα των εν λόγω πράξεων εκτέλεσης επέρχεται έστω και αν δεν υπάρχουν άλλα περιουσιακά στοιχεία του οφειλέτη, τα οποία θα μπορούσαν να κατασχεθούν (ΕφΠειρ 172/2021, ό.π.). Το ζήτημα δε, αν οι συνέπειες, που συνεπάγεται η άσκηση του δικαιώματος, είναι επαχθείς για τον υπόχρεο, πρέπει να αντιμετωπίζεται και σε συνάρτηση με τις αντίστοιχες συνέπειες που μπορεί να επέλθουν σε βάρος του δικαιούχου από την παρακώλυση της ικανοποίησης του δικαιώματος του (ΑΠ 385/2010, ΑΠ 381/2009, ΕφΛαμ 159/2011, ΤΝΠ Νόμος).

 

Στην προκείμενη περίπτωση, ο ανακόπτων, με τον τρίτο και τελευταίο λόγο της ανακοπής του, προβάλλει, ως λόγο ακύρωσης της με αρ. 1/5-5-2021 έκθεσης αναγκαστικής κατάσχεσης του δικαστικού επιμελητή στο Πρωτοδικείο Πειραιώς, , τον ισχυρισμό ότι η επιβληθείσα κατάσχεση είναι καταχρηστική, καθώς η καθ' ης, κατά παράβαση της αρχής της αναλογικότητας, κατέσχεσε, προς ικανοποίηση της απαίτησης της, ύψους 15.199,11 ευρώ, τρία ακίνητα, στα οποία υπάγεται και η κύρια κατοικία του, συνολικής αξίας 122.000 ευρώ. Ότι η καθ' ης, η οποία γνώριζε τη δεινή οικονομική κατάσταση του ίδιου, εξαιτίας της οποίας υπήχθη στη ρύθμιση του ν. 3869/2010, καθώς και τα σοβαρά προβλήματα υγείας που αντιμετώπιζε η σύζυγος του, η οποία έχει ήδη αποβιώσει, προέβη στην κατάσχεση των μοναδικών περιουσιακών του στοιχείων, τα οποία, μάλιστα, φέρουν εμπράγματο βάρος, με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατή η ικανοποίηση της από το επιτευχθησόμενο πλειστηρίασμα για ποσό μεγαλύτερο των 9.000 ευρώ. Με αυτό το περιεχόμενο ο προβαλλόμενος λόγος της κρινόμενης ανακοπής είναι νόμιμος, στηριζόμενος στη διάταξη του άρθρου 281 ΑΚ και πρέπει να εξετασθεί περαιτέρω ως προς την ουσιαστική του βασιμότητα.

 

Από την εκτίμηση της ένορκης κατάθεσης του μάρτυρα του ανακόπτοντος, που εξετάσθηκε στο ακροατήριο του Δικαστηρίου αυτού και περιέχεται στα ταυτάριθμα με την παρούσα πρακτικά δημόσιας συνεδρίασης του, από όλα ανεξαιρέτως τα έγγραφα, που νομίμως επικαλούνται και προσκομίζουν οι διάδικοι και τα οποία εκτιμώνται είτε για άμεση απόδειξη, είτε για συναγωγή δικαστικών τεκμηρίων, για κάποια από τα οποία γίνεται ιδιαίτερη σημείωση κατωτέρω, χωρίς πάντως να παραλείπεται κανένα κατά την εκτίμηση της ουσίας της υπόθεσης, καθώς και από τα διδάγματα της κοινής πείρας, που λαμβάνονται υπόψη από το Δικαστήριο αυτεπαγγέλτως και χωρίς απόδειξη (άρθρο 336 παρ. 4 ΚΠολΔ), αποδεικνύονται τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά:

Επί της από 6-6-2011 με αρ. κατ. στο Ειρηνοδικείο Πειραιώς αίτησης του ανακόπτοντος, περί υπαγωγής του στις διατάξεις του ν. 3869/2010, η οποία συζητήθηκε κατά τη δικάσιμό της , εκδόθηκε η με αρ. 1….. απόφαση του ανωτέρω Δικαστηρίου, δυνάμει της οποίας ρυθμίστηκαν τα χρέη του ανακόπτοντος, με μηνιαίες καταβολές, προς τις ειδικότερα αναφερόμενες πιστώτριες τράπεζες, επί μια τετραετία, και διατάχθηκε η εξαίρεση της κύριας κατοικίας, ήτοι της υπό στοιχεία συνολικής επιφάνειας 67,16 τ.μ., ………. πάνω από την πυλωτή ορόφων, μιας πολυκατοικίας κείμενης στη θέση «Παλαιά Κοκκινιά» του δήμου Πειραιώς Αττικής, επί της οδού …., στην οποία ανήκει η αποκλειστική χρήση του δώματός της, επιφάνειας ….., με την υποχρέωση καταβολής του ποσού των … ευρώ μηνιαίως προς την πιστώτρια … .», για χρονικό διάστημα δεκαπέντε (15) ετών. Η απόφαση αυτή μεταρρυθμίστηκε, ακολούθως, δυνάμει της με αρ.: 3 απόφασης του ίδιου ως άνω Δικαστηρίου, η οποία υποχρέωσε τον αιτούντα, για τη διάσωση της κύριας κατοικίας του, να καταβάλει προς την ανωτέρω πιστώτρια τραπεζική εταιρία το ποσό των ευρώ ανά μήνα και για χρονικό διάστημα είκοσι (20) ετών. Η απόφαση αυτή έχει καταστεί τελεσίδικη, όπως προκύπτει από το με αρ. πρωτ. ….. πιστοποιητικό του Ειρηνοδικείου Πειραιώς. Περαιτέρω, αποδείχθηκε ότι η διαδικασία της αναγκαστικής εκτέλεσης επισπεύδεται με βάση τη με αρ.  2014 απόφαση του Δικαστηρίου τούτου (διαδικασία εργατικών διαφορών), όπως αυτή ακολούθως διορθώθηκε δυνάμει της με αρ.  …/2020 απόφασης του ίδιου ως άνω Δικαστηρίου, δυνάμει της οποίας έγινε εν μέρει δεκτή η από …. και με αρ. κατ. …. αγωγή της καθ' ης η ανακοπή, αναγνωρίστηκε η ακυρότητα της γενόμενης καταγγελίας της σύμβασης εργασίας της και υποχρεώθηκε ο ανακόπτων να της καταβάλει το συνολικό ποσό των ευρώ, ως αμοιβή για την εργασία της κατά τα Σάββατα και τις Κυριακές των μηνών Φεβρουαρίου και Μαρτίου 2013, αναλογία δώρου Χριστουγέννων για το έτος 2012, αναλογία δώρου Πάσχα 2013, αναλογία επιδόματος αδείας 2013, αποδοχές αδείας 2013, μισθούς υπερημερίας, δώρο Χριστουγέννων 2013 κ.λπ. Κατά της ανωτέρω απόφασης ασκήθηκε έφεση από τον ανακόπτοντα, η οποία όμως απορρίφθηκε κατ' ουσίαν από το Μονομελές Εφετείο Πειραιά, εκδοθείσας σχετικά της με αρ. … απόφασής του. Αντίγραφο πρώτου απογράφου εκτελεστού της ως άνω με αρ. …………… απόφασης του παρόντος Δικαστηρίου με την κάτωθι αυτού από 12-4-2021 επιταγή προς εκτέλεση, για το συνολικό ποσό των 15.199,11 ευρώ, επιδόθηκε στον ανακόπτοντα δυνάμει της με αρ. .-Γ/12-4-2021 έκθεση επίδοσης του δικαστικού επιμελητή στο Πρωτοδικείο Αθηνών. Ακολούθως, δυνάμει της προσβαλλόμενης με αρ. έκθεσης  αναγκαστικής κατάσχεσης, κατασχέθηκε η πιο κάτω περιγραφόμενη ακίνητη περιουσία του ανακόπτοντα και συγκεκριμένα: α) η προαναφερόμενη κύρια κατοικία του, β) μια οριζόντια ιδιοκτησία - αποθήκη του υπογείου, και γ) μια οριζόντια κείμενη στον Πειραιά Αττικής και επί της ……….., του υπογείου υπό στοιχεία Υ.. Με βάση τα ανωτέρω, σύμφωνα και με τα αναλυτικά διαλαμβανόμενα στην οικεία νομική σκέψη, η καθ' ης η ανακοπή, της οποίας η απαίτηση δεν εμπίπτει στις εξαιρέσεις από την εφαρμογή του ν. 3869/2010, κατά τα ειδικότερα εκτιθέμενα στο άρθρο 1 παρ. 2 του ανωτέρω νόμου (άρθρο 1 παρ. 4 μετά τον ν. 4336/2015), γεννήθηκε δε και κατέστη δικαστικώς επιδιώξιμη μετά την έκδοση της τελεσίδικης με αρ. ' απόφασης του Ειρηνοδικείου Πειραιά, περί ρύθμισης των χρεών του ανακόπτοντος, δεσμεύεται από την τελευταία και αναφορικά με την εξαίρεση της κύριας κατοικίας του τελεταίου, με αποτέλεσμα, εφόσον δεν έχει ασκήσει τριτανακοπή εκ του άρθρου 773 ΚΠολΔ ή ανακοπή εκ του αναλογικώς εφαρμοζόμενου άρθρου 152 ΠτΚ, να μη δύναται να ικανοποιηθεί από τη ρευστοποίηση του εν λόγω ακινήτου. Αντιθέτως, η καθ' ης δεν κωλύεται να κινηθεί κατά των υπό στ. β) και γ) οριζόντιων ιδιοκτησιών, ήτοι της αποθήκης και της θέσης στάθμευσης, οι οποίες δεν έχουν τεθεί σε διαδικασία εκμετάλλευσης/εκποίησης από τον εκκαθαριστή, αφού, κατά τα αναφερόμενα στην προαναφερόμενη απόφαση, «δεν κρίνονται πρόσφορα προς εκποίηση», με αποτέλεσμα να μην καταλαμβάνονται από τη δεσμευτικότητα της απόφασης αυτής. Συνεπώς, ο πρώτος λόγος ανακοπής πρέπει να γίνει μερικά δεκτός ως βάσιμος και κατ' ουσίαν. Ως εκ τούτου παρέλκει, κατά το μέρος αυτό, η έρευνα της ουσιαστικής βασιμότητας του τρίτου λόγου ανακοπής. Κατά τα λοιπά, ως προς την άσκηση του δικαιώματος της καθ' ης να κατάσχει τις δύο οριζόντιες ιδιοκτησίες, υπό στοιχεία ΑΠΟΘΗΚΗ . και θέση στάθμευσης Υ., λεκτέα τα εξής: Όπως προκύπτει από την προαναφερόμενη με αρ. τελεσίδικη απόφαση του Ειρηνοδικείου Πειραιώς, οι εν λόγω κατασχεθείσες οριζόντιες ιδιοκτησίες, η αξία των οποίων, όπως έχει προσδιοριστεί από τον δικαστικό επιμελητή, ανέρχεται στο ποσό των 1.000 ευρώ και 9.000 ευρώ, αντίστοιχα, ήτοι στο συνολικό ποσό των 10.000 ευρώ, αποτελούν, μαζί με την προαναφερόμενη κύρια κατοικία, τη μοναδική ακίνητη περιουσία του ανακόπτοντα, βαρύνονται δε με εμπράγματη ασφάλεια και, συγκεκριμένα, με προσημείωση υποθήκης υπέρ της τραπεζικής εταιρίας με την επωνυμία … Ως εκ των ανωτέρω, λαμβανομένης υπόψη και της αξίας τους, δεν κρίνεται ότι η επιβληθείσα από την καθ' ης αναγκαστική κατάσχεση στα ως άνω δύο (2) ακίνητα επιχειρείται καθ' υπέρβαση της συμπεριφοράς που επιτάσσουν η καλή πίστη, τα χρηστά συναλλακτικά ήθη και ο κοινωνικός και οικονομικός σκοπός του εν λόγω δικαιώματος, καθώς δεν υφίσταται εν προκειμένω παραβίαση της αρχής της αναλογικότητας. Συνεπώς, ο τρίτος λόγος ανακοπής, κατά το μέρος που βάλλει κατά του δικαιώματος της καθ' ης να κατάσχει τις ως άνω υπό στοιχεία ΑΠΟΘΗΚΗ . και θέση στάθμευσης Υ. οριζόντιες ιδιοκτησίες, κρίνεται απορριπτέος ως ουσιαστικά αβάσιμος. Κατ' ακολουθίαν των ανωτέρω, εφόσον δεν υπάρχει άλλος λόγος ανακοπής προς εξέταση, πρέπει η υπό κρίση ανακοπή να γίνει εν μέρει δεκτή ως κατ' ουσίαν βάσιμη και να ακυρωθεί κατά ένα μέρος (περιοριστεί) η προσβαλλόμενη έκθεση κατάσχεσης, ήτοι μόνο κατά το μέρος της με το οποίο επιβλήθηκε η κατάσχεση στην προπεριγραφόμενη υπό στοιχεία οριζόντια ιδιοκτησία - μεζονέτα, κυριότητας του ανακόπτοντος, περιοριζόμενη έτσι και παραμένουσα καθ' όλα ισχυρή και έγκυρη, όσον αφορά τα κατασχεμένα υπό στοιχεία ΑΠΟΘΗΚΗ . και θέση στάθμευσης Υ.. Τέλος, πρέπει να καταδικαστεί η καθ' ης στην πληρωμή των δικαστικών εξόδων του ανακόπτοντος, ανάλογα με την έκταση της νίκης του τελευταίου (άρθρο 178 ΚΠολΔ), κατά τα ειδικότερα διαλαμβανόμενα στο διατακτικό.

 

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ

 

ΔΙΚΑΖΕΙ αντιμωλία των διαδίκων.

 

ΑΠΟΡΡΙΠΤΕΙ ό,τι κρίθηκε απορριπτέο.

 

ΔΕΧΕΤΑΙ εν μέρει την ανακοπή.

 

ΑΚΥΡΩΝΕΙ κατά ένα μέρος τη με αρ…….. έκθεση αναγκαστικής κατάσχεσης του δικαστικού επιμελητή στο Πρωτοδικείο Αθηνών και την επισπευδόμενη, δυνάμει αυτής, αναγκαστική εκτέλεση, μόνο αναφορικά με την επιβληθείσα αναγκαστική κατάσχεση στο εξής ακίνητο και, συγκεκριμένα, στην ενιαία, αυτοτελή και ανεξάρτητη οριζόντια ιδιοκτησία -μεζονέτα, η οποία βρίσκεται σε πολυκατοικία κείμενη στον Πειραιά Αττικής και επί της , υπό στοιχεία Ζήτα κεφαλαίο αριθμός . (Ζ.) και Ήτα κεφαλαίο αριθμός . (Η.) [Ζ.+Η.] του Έβδομου (Ζ) συν Όγδοου (Η) [Ζ+Η] πάνω από το Ισόγειο-Πυλωτή ορόφων, η οποία καταλαμβάνει δύο (2) επάλληλες επιφάνειες του Έβδομου (Ζ) και Όγδοου (Η) πάνω από το Ισόγειο - Πυλωτή ορόφων, η οποία φαίνεται, κατά το τμήμα του Ζ' ορόφου με τα στοιχεία Ζήτα κεφαλαίο αριθμός . (Ζ.), στο από Δεκεμβρίου 2004 σχεδιάγραμμα κάτοψης Ζ' ορόφου και στον από Δεκεμβρίου 2004 πίνακα αναλογιών, και των δύο του ίδιου πολιτικού μηχανικού τα οποία προσαρτώνται στη με αρ. Πράξη της Συμβολαιογράφου Πειραιώς …. του Η. και, κατά το τμήμα του Η' ορόφου με τα στοιχεία Ήτα κεφαλαίο αριθμός . (Η.), στο από Δεκεμβρίου 2004 σχεδιάγραμμα κάτοψης Η' ορόφου και στον από Δεκεμβρίου 2004 πίνακα αναλογιών, και των δύο, του ίδιου πολιτικού μηχανικού τα οποία προσαρτώνται στη με αρ. …. Πράξη της Συμβολαιογράφου Πειραιώς  …..  του Η. και

 

ΠΕΡΙΟΡΙΖΕΙ την ως άνω έκθεση αναγκαστικής κατάσχεσης μόνο στα κάτωθι δύο (2) ακίνητα, ήτοι: α) στην οριζόντια ιδιοκτησία - Αποθήκη του Υπογείου, η οποία βρίσκεται σε πολυκατοικία κείμενη στον Πειραιά Αττικής και επί της οδού , υπό τα στοιχεία Αποθήκη κεφαλαία αριθμός πέντε (ΑΠΟΘΗΚΗ .), η οποία φαίνεται με τα στοιχεία αυτά στο από Δεκεμβρίου 2004 σχεδιάγραμμα κάτοψης Υπογείου και στον από Δεκεμβρίου 2004 πίνακα αναλογιών, και των δύο του ίδιου πολιτικού μηχανικού , τα οποία προσαρτώνται στη με αρ. ....... Η. και β) στην οριζόντια ιδιοκτησία - θέση στάθμευσης αυτοκινήτου, η οποία βρίσκεται σε πολυκατοικία κείμενη στον Πειραιά Αττικής και επί της οδού , του Υπογείου υπό στοιχεία Ύψιλον κεφαλαίο αριθμός . (Υ.), η οποία φαίνεται με τα στοιχεία αυτά στο από Δεκεμβρίου 2004 σχεδιάγραμμα κάτοψης Υπογείου και στον από Δεκεμβρίου 2004 πίνακα αναλογιών, και των δύο του ίδιου πολιτικού μηχανικού , τα οποία προσαρτώνται στη με αρ. …. Πράξη της Συμβολαιογράφου Πειραιώς ….. του…

 

ΚΑΤΑΔΙΚΑΖΕΙ την καθ' ης η ανακοπή στην καταβολή μέρους των δικαστικών εξόδων του ανακόπτοντος, το ύψος των οποίων ορίζει στο ποσό των τριακοσίων (300) ευρώ.

 

ΚΡΙΘΗΚΕ, αποφασίστηκε και δημοσιεύτηκε σε έκτακτη, δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του, στον Πειραιά την 25η Οκτωβρίου 2021, χωρίς την παρουσία των διαδίκων και των πληρεξούσιων δικηγόρων τους.

 

Η ΔΙΚΑΣΤΗΣ                                              Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ