ΤΡΑΠΕΖΑ ΝΟΜΙΚΩΝ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ «ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ»
ΜΠρΠατρών 384/2022
Διαδικασία οικογενειακών διαφορών - Κοινή άσκηση
γονικής μέριμνας - Ανάθεση επιμέλειας τέκνου στον πατέρα - Βέλτιστο συμφέρον
τέκνου - Αρχή της προδικασίας -.
Κοινή άσκηση γονικής
μέριμνας σε περίπτωση διαζυγίου, ακύρωσης του γάμου ή διακοπής της συζυγικής
συμβίωσης. Δικαστική ρύθμιση της γονικής μέριμνας των ανηλίκων τέκνων σε
περίπτωση διαφωνίας των γονέων. Το βέλτιστο συμφέρον του τέκνου αποτελεί
κατευθυντήρια γραμμή για την άσκηση της γονικής μέριμνας σε περίπτωση διαφωνίας
των γονέων και προσφυγής τους στο δικαστήριο. Έννοια βέλτιστου συμφέροντος του
τέκνου. Αγωγή με την οποία ο ενάγων πατέρας ζητεί την ανάθεση της γονικής
μέριμνας του τέκνου των διαδίκων σε αυτόν. Εφαρμογή της διαδικασίας των
οικογενειακών διαφορών. Μόνο η αφαίρεση της γονικής μέριμνας δικάζεται με τη
διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας. Απαράδεκτο το αίτημα που υπέβαλλε η εναγομένη με τις προτάσεις της περί καθορισμού
αυτεπαγγέλτως από το δικαστήριο των ημερών και ωρών επικοινωνίας με το τέκνο
της. Αρχή προδικασίας. Ανάθεση της αποκλειστικής άσκησης της επιμέλειας του
προσώπου του ανηλίκου τέκνου των διαδίκων οριστικά στον πατέρα του.
Αριθμός Απόφασης 384/2022
ΤΟ ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ
ΠΑΤΡΩΝ
ειδική διαδικασία
οικογενειακών διαφορών
ΣΥΓΚΡΟΤΗΘΗΚΕ από την
Ευαγγελία Ψυχάρη, Πρωτοδίκη, που ορίστηκε από την Προϊσταμένη του Πρωτοδικείου
και από τη Γραμματέα Ευφροσύνη Λιαρομμάτη.
ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΕ δημόσια στο
ακροατήριο του στις 26 Νοεμβρίου 2021 για να δικάσει την υπόθεση μεταξύ:
ΤΟΥ ΕΝΑΓΟΝΤΟΣ: ..., κατοίκου
Κορωπίου Αττικής (οδός ..) με ΑΦΜ ... ΔΟΥ Κορωπίου, ο οποίος παραστάθηκε στο ακροατήριο του παρόντος
Δικαστηρίου μετά των πληρεξουσίων δικηγόρων του Ουρανίας Σοφίας Σαπλαούρα δ.σ. Αθηνών και
Ουρανίας Σπυρίδωνος δ.σ. Πατρών, οι οποίες κατέθεσαν
προτάσεις.
ΤΗΣ ΕΝΑΓΟΜΕΝΗΣ: ...,
κατοίκου Πατρών (οδός ...) με ΑΦΜ ..., η οποία παραστάθηκε στο ακροατήριο του
παρόντος Δικαστηρίου μετά της πληρεξουσίας δικηγόρου
της Θεοδώρας Δρακοπούλου, η οποία κατέθεσε προτάσεις.
Ο ενάγων ζητά να γίνει δεκτή
η από 14-3-2018 και με αριθμό κατάθεσης ./2018 αγωγή του, της οποίας η συζήτηση
προσδιορίστηκε αρχικώς για την δικάσιμο της 15-11-2018, οπότε αναβλήθηκε για
την δικάσιμο στις 11-10-2019, ακολούθως για την δικάσιμο στις 15-5-2020 και
στην συνέχεια για την δικάσιμο στις 11-12-2020, οπότε η συζήτηση της υπόθεσης ματαιώθηκε
λόγω της προσωρινής αναστολής λειτουργίας των δικαστηρίων στα πλαίσια λήψης
έκτακτων μέτρων προστασίας της δημόσιας υγείας από τον κίνδυνο περαιτέρω
διασποράς του κορωνοϊού COVID-19 και ακολούθως
επαναπροσδιορίσθηκε οίκοθεν για την δικάσιμο στις 11-6-2021, οπότε αναβλήθηκε για την δικάσιμο
που αναφέρεται στην αρχή της παρούσας και γράφτηκε στο πινάκιο.
ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΣΥΖΗΤΗΣΗ της
υπόθεσης οι πληρεξούσιοι δικηγόροι των διαδίκων ζήτησαν να γίνουν δεκτά, όσα
αναφέρονται στα πρακτικά και στις έγγραφες προτάσεις τους.
ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗΝ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Με τον ν. 4800/2021 (ΦΕΚ Α
81/21-05-2021) περί «Μεταρρυθμίσεων αναφορικά με τις σχέσεις γονέων και τέκνων,
άλλα ζητήματα οικογενειακού δικαίου και λοιπές επείγουσες διατάξεις», και δη με
τα Κεφάλαια Β και Γ αυτού αντικαθίστανται ή τροποποιούνται σειρά διατάξεων του
ενδέκατου Κεφαλαίου του Αστικού Κώδικα για τις σχέσεις γονέων και τέκνων και
ιδίως για τα θέματα της γονικής μέριμνας των ανηλίκων τέκνων (άρθρα 1510-1541
του Αστικού Κώδικα), ως ίσχυαν ιδίως μετά τη μεταρρύθμιση του οικογενειακού
δικαίου, η οποία συντελέσθηκε με τον ν. 1329/1983 και
εναρμόνισε τις διατάξεις του Αστικού Κώδικα προς το άρθρο 4 παρ.2 του
Συντάγματος για την ισότητα των φύλων και προς το άρθρο 21 παρ. 1 του Συντάγματος
για την προστασία της παιδικής ηλικίας. Η ισχύς του άνω νόμου, ως προς τα
ανωτέρω Κεφάλαια, αρχίζει από τις 16-09-2021 (ΚΕΦΑΛΑΙΟ Η' άρθρο 30), ενώ κατά
τη μεταβατική διάταξη του άρθρου 18 (ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε') τα Κεφάλαια Β' και Γ
εφαρμόζονται και στις εκκρεμείς υποθέσεις επί των οποίων δεν έχει εκδοθεί,
μέχρι την έναρξη ισχύος του νόμου, αμετάκλητη δικαστική απόφαση, ενώ συμφωνίες
των γονέων σχετικά με την άσκηση της γονικής μέριμνας, ή την επικοινωνία με το
τέκνο που έχουν καταρτιστεί μέχρι την έναρξη ισχύος των Κεφαλαίων Β' και Γ
ισχύουν, εκτός αν το δικαστήριο προβεί σε διαφορετική ρύθμιση, ύστερα από
αίτηση ενός εκ των γονέων, η οποία υποβάλλεται εντός προθεσμίας δύο (2) ετών
από την έναρξη ισχύος του νόμου. Το Κεφάλαιο Α', υπό τον τίτλο «Σκοπός και
Αντικείμενο», ορίζει ότι: «Ο παρών νόμος αποσκοπεί στην εξυπηρέτηση του
βέλτιστου συμφέροντος του τέκνου διά της ενεργού παρουσίας και των δύο γονέων
κατά την ανατροφή του και την εκπλήρωση της ευθύνης τους έναντι αυτού. Οι
διατάξεις του ερμηνεύονται και εφαρμόζονται σύμφωνα με τις διεθνείς συμβάσεις,
που δεσμεύουν τη Χώρα, ιδίως με τη Διεθνή Σύμβαση για τα δικαιώματα του
παιδιού, που κυρώθηκε με τον ν. 2101/1992, και τη Σύμβαση του Συμβουλίου της
Ευρώπης για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της
ενδοοικογενειακής βίας (Σύμβαση Κωνσταντινούπολης), που κυρώθηκε με τον ν.
4531/2018, και δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι δικαιολογούν τη μη τήρηση των
υποχρεώσεων που απορρέουν από αυτές» (άρθρο 1) και ότι «Αντικείμενο του
παρόντος νόμου αποτελεί η αναμόρφωση των σχέσεων μεταξύ γονέων και τέκνου μετά
τη διακοπή της συμβίωσης, το διαζύγιο, την ακύρωση του γάμου ή τη λύση του
συμφώνου συμβίωσης» (άρθρο 2). Σύμφωνα δε με το άρθρο 1515 του ΑΚ, όπως
αντικαταστάθηκε με τον άνω νόμο, η γονική μέριμνα του ανηλίκου τέκνου που
γεννήθηκε και παραμένει χωρίς γάμο των γονέων του ανήκει στη μητέρα. Όταν το
τέκνο αναγνωρίζεται εκούσια ή δικαστικά με αγωγή που άσκησε ο πατέρας, αποκτά
γονική μέριμνα και ο πατέρας την οποία ασκεί από κοινού με τη μητέρα. Αν οι
γονείς δεν ζουν μαζί, εφαρμόζονται αναλόγως τα άρθρα 1513 και 1514. Περαιτέρω,
από τη διάταξη του άρθρου 1510 του ΑΚ, όπως τροποποιήθηκε με τον άνω νόμο, η
γονική μέριμνα του ανηλίκου τέκνου περιλαμβάνει την επιμέλεια του προσώπου του
(η οποία εμπεριέχει την ανατροφή, την επίβλεψη, τη μόρφωση και την εκπαίδευση
του τέκνου, καθώς και τον προσδιορισμό του τόπου της διαμονής του), επί πλέον
δε και τη διοίκηση της περιουσίας του και την εκπροσώπηση του τέκνου σε κάθε
υπόθεση ή δικαιοπραξία ή δίκη που αφορά το πρόσωπο ή την περιουσία του ενώ
σύμφωνα με τη διάταξη του 1513 ΑΚ, όπως αντικαταστάθηκε με τον άνω νόμο και
εφαρμόζεται αναλόγως για τα τέκνα που γεννήθηκαν και παραμένουν χωρίς γάμο των
γονέων τους, στην περίπτωση διαζυγίου, ακύρωσης του γάμου ή διακοπής της συζυγικής
συμβίωσης, οι γονείς εξακολουθούν να ασκούν από κοινού και εξίσου τη γονική
μέριμνα. Με την εν λόγω ρύθμιση καθιερώνεται εκ του νόμου κοινή άσκηση της
γονικής μέριμνας, στην περίπτωση διαζυγίου, ακύρωσης του γάμου ή διακοπής της
συζυγικής συμβίωσης, ακόμα και αν δεν υπάρχει συμφωνία των γονέων ή δικαστική
απόφαση. Με τον όρο «εξίσου» αποδίδεται η θεμελιώδης αρχή του οικογενειακού
δικαίου, η οποία εισήχθη με τον ν. 1329/1983 και εναρμόνισε, στο θέμα αυτό, τις
διατάξεις του Αστικού Κώδικα προς τα άρθρα 4 παρ. 2 και 21 παρ. 1 του
Συντάγματος, περί της ισότιμης συμβολής και των δύο γονέων στην ανατροφή του
τέκνου και την ανάπτυξη της προσωπικότητας, η οποία είναι κοινωνικά ίσης αξίας
και εξίσου σπουδαία. Ειδικότερα, με το άρθρο 1514 ΑΚ, το οποίο έχει ως τίτλο
«Παρέκκλιση από την από κοινού άσκηση της γονικής μέριμνας» ορίζεται ότι «1
Κατά παρέκκλιση του άρθρου 1513, οι γονείς μπορούν με έγγραφο βεβαίας
χρονολογίας να ρυθμίζουν διαφορετικά την κατανομή της γονικής μέριμνας, ιδίως
να αναθέτουν την άσκηση της στον έναν από αυτούς, και να καθορίζουν τον τόπο
κατοικίας του τέκνου τους, τον γονέα με τον οποίο θα διαμένει, καθώς και τον
τρόπο επικοινωνίας του με τον άλλο γονέα. Το ανωτέρω έγγραφο ισχύει τουλάχιστον
για δύο (2) έτη και παρατείνεται αυτοδικαίως, εκτός αν κάποιος από τους δύο
γονείς δηλώσει εγγράφως στον άλλο γονέα, πριν τη λήξη του συμφωνημένου χρόνου,
ότι δεν επιθυμεί την παράταση του. 2. Αν δεν είναι δυνατή η από κοινού άσκηση
της γονικής μέριμνας, εξαιτίας διαφωνίας των γονέων και ιδίως αν ο ένας γονέας
αδιαφορεί ή δεν συμπράττει σε αυτήν ή δεν τηρεί την τυχόν υπάρχουσα συμφωνία
για την άσκηση ή τον τρόπο άσκησης της γονικής μέριμνας ή αν η συμφωνία αυτή
είναι αντίθετη προς το συμφέρον του τέκνου ή αν η γονική μέριμνα ασκείται
αντίθετα προς το συμφέρον του τέκνου, καθένας από τους γονείς προσφεύγει σε
διαμεσολάβηση, εξαιρουμένων των περιπτώσεων ενδοοικογενειακής βίας, όπως ο
νόμος ορίζει. Αν διαφωνούν, αποφασίζει το δικαστήριο. 3. Το δικαστήριο μπορεί
ανάλογα με την περίπτωση: α) να κατανείμει την άσκηση της γονικής μέριμνας
μεταξύ των γονέων, να εξειδικεύσει τον τρόπο άσκησης της στα κατ' ιδίαν θέματα
ή να αναθέσει την άσκηση της γονικής μέριμνας στον ένα γονέα ή σε τρίτο, β) να
διατάξει πραγματογνωμοσύνη ή τη λήψη οποιουδήποτε άλλου πρόσφορου μέτρου, γ) να
διατάξει διαμεσολάβηση ή την επανάληψη διακοπείσας διαμεσολάβησης, ορίζοντας
συγχρόνως τον διαμεσολαβητή. Για τη λήψη της απόφασης του το δικαστήριο
λαμβάνει υπόψη τους έως τότε δεσμούς του τέκνου με τους γονείς και τους
αδελφούς του, καθώς και τις τυχόν συμφωνίες που έκαναν οι γονείς του τέκνου για
την άσκηση της γονικής μέριμνας». Με βάση την ως άνω διάταξη του άρθρου 1514 ΑΚ
συνάγεται ότι σε περίπτωση διαφωνίας των γονέων, η ρύθμιση της γονικής μέριμνας
των ανηλίκων τέκνων γίνεται από το δικαστήριο, ενώ ως περιπτώσεις διαφωνίας
αναφέρονται ενδεικτικά («ιδίως»), οι περιπτώσεις που ο ένας γονέας αδιαφορεί ή
δεν συμπράττει στη γονική μέριμνα ή δεν τηρεί την τυχόν υπάρχουσα συμφωνία για
την άσκηση ή τον τρόπο άσκησης της, ή αν η συμφωνία αυτή είναι αντίθετη προς το
συμφέρον του τέκνου, ή αν η γονική μέριμνα ασκείται αντίθετα προς το συμφέρον
του τέκνου. Ένας τρόπος (λειτουργικής) κατανομής της γονικής μέριμνας συνιστά η
ανάθεση ορισμένων λειτουργιών της (π.χ. επιμέλεια) στον ένα γονέα και των
υπολοίπων (διοίκηση, περιουσία, εκπροσώπηση) στην από κοινού άσκηση. Αν η
άσκηση της γονικής μέριμνας μοιραστεί ανάμεσα στους γονείς, λόγω διάστασης
τους, ο γονέας στον οποίο έχει ανατεθεί η επιμέλεια αποφασίζει μόνος του για τα
καθημερινά θέματα του τέκνου, δεν μπορεί, όμως, κατ' άρθρο 1519 ΑΚ να
αποφασίζει μόνος του για θέματα που επηρεάζουν καίρια τη ζωή του τέκνου, ήτοι
για την ονοματοδοσία του τέκνου, για το θρήσκευμα,
για σημαντικά ζητήματα της υγείας του, καθώς και για ζητήματα εκπαίδευσης που
επιδρούν αποφασιστικά στο μέλλον του, για τα οποία απαιτείται κοινή απόφαση των
γονέων, διότι η κρίση για σημαντικά ζητήματα παραμένει στο πυρήνα της γονικής
μέριμνας, που εν προκειμένω ανήκει και στους δύο. Ωστόσο, ως προς τα τελευταία
αυτά ζητήματα, για τα οποία απαιτείται κοινή απόφαση, αν ο γονέας που δεν ασκεί
την επιμέλεια αδυνατεί για νομικούς ή πραγματικούς λόγους να συμπράξει ακόμα
και ως προς τα καίρια αυτά ζητήματα, τότε και ανατίθενται αποκλειστικά στον
έτερο γονέα (άρθρ. 1519 εδ. β' σε συνδυασμό με άρθρο
1510 τελ. εδάφιο). Ως κατευθυντήρια γραμμή για την άσκηση της γονικής μέριμνας
στην περίπτωση διαφωνίας των γονέων των τέκνων και της προσφυγής τους στο
δικαστήριο, αλλά και πυρήνας για τον προσδιορισμό της άσκησης της είναι το
βέλτιστο συμφέρον του τέκνου, που αποσκοπεί στην ανάπτυξη του ανηλίκου σε μια
ανεξάρτητη και υπεύθυνη προσωπικότητα, το οποίο (βέλτιστο συμφέρον)
εξυπηρετείται ιδίως από την ουσιαστική συμμετοχή και των δύο γονέων στην
ανατροφή και φροντίδα του, καθώς επίσης και από την αποτροπή διάρρηξης των
σχέσεων του με καθέναν από αυτούς, Ο όρος «βέλτιστο συμφέρον» κατ' ουσίαν, αποδίδει την ισχύουσα έννοια του «συμφέροντος του
τέκνου», ο οποίος, όπως έχει εξειδικευθεί από τη νομολογία, δεν είναι δεκτικός
διαβαθμίσεων και συνεπώς η εν λόγω ρύθμιση δεν εισάγει ουσιαστική/εννοιολογική
διαφοροποίηση, αλλά μόνο λεκτική/ορολογική. Ως συμφέρον του τέκνου νοείται το
σωματικό, υλικό, πνευματικό, ψυχικό, ηθικό και, γενικότερα, κάθε είδους
συμφέρον το οποίο αποσκοπεί στην ανάπτυξη του ανηλίκου σε ανεξάρτητη και
υπεύθυνη προσωπικότητα. Για την εξειδίκευση της αόριστης αυτής νομικής έννοιας
παρέχονται για πρώτη φορά από τον νομοθέτη εκ των προτέρων προσδιοριστικά
στοιχεία πέραν από το επιβαλλόμενο στον δικαστή καθήκον να σεβαστεί την ισότητα
μεταξύ των γονέων και να μην κάνει διακρίσεις εξαιτίας του φύλου, του
σεξουαλικού προσανατολισμού, της φυλής, της γλώσσας της θρησκείας, των
πολιτικών ή όποιων άλλων πεποιθήσεων, της ιθαγένειας, της εθνικής ή κοινωνικής
προέλευσης ή της περιουσίας. Σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 1511 παρ. 2 ΑΚ, η
απόφαση του δικαστηρίου συνεκτιμά παραμέτρους, όπως την ικανότητα και πρόθεση
καθενός εκ των γονέων να σεβαστεί τα δικαιώματα του άλλου, τη συμπεριφορά κάθε
γονέα κατά το προηγούμενο χρονικό διάστημα και τη συμμόρφωση του με τις νόμιμες
υποχρεώσεις του, δικαστικές αποφάσεις, εισαγγελικές διατάξεις και προηγούμενες
συμφωνίες που είχε συνάψει με τον άλλο γονέα και αφορούν το τέκνο. Τα κριτήρια
αυτά αναδεικνύονται από τον νομοθέτη και ισχυροποιούνται έναντι άλλων, χωρίς
ωστόσο, να δεσμεύουν το δικαστήριο ως προς την ιεράρχηση ή την υιοθέτηση τους
στο σύνολο τους. Στη δικαστική, συνεπώς, κρίση καταλείπεται ευρύ πεδίο ώστε,
αφού ληφθούν υπόψη όλες οι σχέσεις και οι περιστάσεις, να καταλήξει σε ρύθμιση
τέτοια, που να εξυπηρετείται καλύτερα το βέλτιστο συμφέρον του συγκεκριμένου
ανηλίκου τέκνου με κριτήρια αξιολογικά, τα οποία αντλούνται, μεταξύ άλλων, και
από τα πορίσματα της ψυχολογίας (ΜονΠρωτΘεσ
16113/2021 δημοσίευση ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ).
Στην προκείμενη περίπτωση ο
ενάγων με την κρινόμενη αγωγή του, ισχυρίζεται ότι από την εκτός γάμου σχέση
του με την εναγομένη απέκτησαν στις 16-7-2010 ένα
θήλυ τέκνο, το οποίο αναγνώρισε εκουσίως με την υπ' αριθμ.
./13-9-2010 πράξη αναγνώρισης εξώγαμου τέκνου της συμβ/φου Κρωπίας .. Ότι εξαιτίας της
αλλοπρόσαλλης συμπεριφοράς της εναγομένης και των
προβλημάτων που δημιουργούσε διέκοψαν την μεταξύ τους σχέση και το χρονικό
διάστημα 2011 μέχρι σήμερα αφαιρουμένων δέκα μηνών
που η εναγομένη είχε μεταφέρει το τέκνο τους στη
Βουλγαρία, χώρα καταγωγής της, έχει αναλάβει μόνος του την ανατροφή του τέκνου
τους προσφέροντας σ' αυτό την αγάπη και την υλική και ηθική υποστήριξη που
χρειάζεται. Ότι η εναγομένη δεν μπορεί να εξασφαλίσει
ένα υγιές και σωστό οικογενειακό περιβάλλον για την ομαλή ανάπτυξη του τέκνου
τους σε αντίθεση με αυτόν που προσπαθεί να καλύψει την απουσία της εναγομένης από τη ζωή του τέκνου τους κάνοντας σε όλους
τους τομείς το καλύτερο δυνατό για την ανατροφή του. Γι' αυτό ζητά - κατόπιν
παραδεκτού περιορισμού του αιτήματος της αγωγής με τις προτάσεις που κατέθεσε
και με δήλωση που καταχωρήθηκε στα πρακτικά παραιτούμενος από το αίτημα της
αγωγής που αφορά την ανάθεση της γονικής μέριμνας του τέκνου τους σ' αυτόν - να
ανατεθεί οριστικά σ' αυτόν η επιμέλεια του ανήλικου τέκνου του και να
καταδικασθεί η εναγομένη στα δικαστικά του έξοδα. Με
αυτό το περιεχόμενο και αίτημα η υπό κρίση αγωγή αρμοδίως εισάγεται προς
συζήτηση ενώπιον αυτού του Δικαστηρίου (άρθρ. 17 αριθμ.
2 και 22 ΚΠολΔ), κατά την προκείμενη ειδική
διαδικασία των άρθρων 592 - 602 και 610-613 ΚΠολΔ, απορριπτόμενου του ισχυρισμού της εναγομένης
περί εισαγωγής της υπόθεσης με εσφαλμένη διαδικασία και όχι κατά την προσήκουσα
εκούσια δικαιοδοσία λαμβανομένου υπόψη ότι το εισαχθέν τελικώς αίτημα της αγωγής
και δη η ανάθεση της επιμέλειας τέκνου υπάγεται στις διαφορές του άρθρου 592 αριθμ. 3 ΚΠολΔ και δη στις λοιπές
οικογενειακές διαφορές, ενώ και το αίτημα που αφορούσε την ανάθεση της γονικής
μέριμνας υπάγεται στην ίδια διαδικασία και μόνο η αφαίρεση αυτής κατ' άρθρο
1532 ΑΚ δικάζεται με την εκουσία δικαιοδοσία. Επίσης
για το παραδεκτό της συζήτησης της τηρήθηκε η κατ' άρθρο 611 ΚΠολΔ απόπειρα του Δικαστηρίου για την συμβιβαστική επίλυση
της διαφοράς, η οποία δεν ευοδώθηκε. Επιπλέον δεν απαιτείτο η προσκόμιση από
την πληρεξούσια Δικηγόρο του ενάγοντος ενημερωτικού εγγράφου σύμφωνα με το
άρθρο 3 του ν. 4640/2019 περί ενημέρωσης του για τη δυνατότητα διαμεσολαβητικής
διευθέτησης της διαφοράς και για την υποχρέωση προσφυγής στην υποχρεωτική
αρχική συνεδρία και τη διαδικασία αυτής, καθώς η υποχρέωση αυτή καταλαμβάνει
τις αγωγές που κατατίθενται μετά τις 15-1-2020 σύμφωνα με το άρθρο 44 παρ. 1 εδ. α του ν. 4640/2019. Περαιτέρω η αγωγή είναι επαρκώς
ορισμένη και νόμιμη στηριζόμενη στις διατάξεις των άρθρων 1510, 1511, 1515,
1518, 1519 ΑΚ, 18 και 30 του ν. 4800/2021 και 176 ΚΠολΔ
και γι' αυτό πρέπει να ερευνηθεί περαιτέρω ως προς την ουσιαστική της
βασιμότητα.
Πρέπει δε να σημειωθεί ότι
το αίτημα που υπέβαλλε η εναγομένη με τις προτάσεις
της περί καθορισμού αυτεπαγγέλτως από το Δικαστήριο των ημερών και ωρών
επικοινωνίας που αναλυτικά προσδιορίζει σ'αυτές με το
ανήλικο τέκνο της τυγχάνει απορριπτέο ως απαράδεκτο διότι κατ' εφαρμογή του
άρθρου 106 ΚΠολΔ το Δικαστήριο δεν έχει εξουσία να
επιληφθεί αυτεπαγγέλτως μιας διαφοράς παρά μόνο ύστερα από αίτηση (αγωγή,
ανταγωγή κ.λπ.) από το πρόσωπο που είναι ικανό και νομιμοποιείται γι' αυτό, ενώ
σε περίπτωση έλλειψης αίτησης η απόφαση που εκδίδεται είναι άκυρη, στο δε άρθρο
111 ΚΠολΔ προβλέπεται η αρχή της προδικασίας, η οποία
αποσκοπεί στον καθορισμό του αντικειμένου της δίκης, ώστε να αποφεύγεται ο
αιφνιδιασμός του αντιδίκου και να είναι αυτός σε θέση να προετοιμάσει την άμυνα
του κατά τον πιο αποτελεσματικό τρόπο, στην έννοια δε αυτή της προδικασίας
υπάγεται η έγγραφη αποτύπωση στο εισαγωγικό δικόγραφο της δίκης κάθε αίτησης
παροχής έννομης προστασίας, ώστε δεν μπορεί να υποβληθεί παραδεκτά με τις
προτάσεις αυτοτελές αίτημα παροχής δικαστικής προστασίας και σε περίπτωση που
τυχόν υποβληθεί με τον τρόπο αυτό έχει ως συνέπεια την απόρριψη της αίτησης
αυτεπαγγέλτως ως απαράδεκτης ανεξαρτήτως βλάβης.
Από την ένορκη κατάθεση της
μάρτυρος απόδειξης και την χωρίς όρκο κατάθεση της εναγομένης
που εξετάστηκαν νόμιμα στο ακροατήριο του Δικαστηρίου τούτου και περιέχονται
στα ταυτάριθμα με την παρούσα πρακτικά δημόσιας συνεδρίασης, απ' όλα τα έγγραφα
που οι διάδικοι επικαλούνται και προσκομίζουν, τα οποία λαμβάνονται υπόψη είτε
ως αυτοτελή αποδεικτικά μέσα είτε για τη συναγωγή δικαστικών τεκμηρίων και την
επικοινωνία της Δικαστή με το ανήλικο τέκνο των διαδίκων κατά την ορισθείσα στα
ταυτάριθμα με την παρούσα πρακτικά δημόσιας συνεδρίασης ημέρα και ώρα,
αποδεικνύονται τα παρακάτω πραγματικά περιστατικά: Ο ενάγων συνήψε σχέση με την
εναγομένη τον Αύγουστο του 2009 και έκτοτε συζούσαν σε
καθεστώς ελεύθερης συμβίωσης, από την σχέση τους δε αυτή απέκτησαν στις
16-7-2010 ένα θήλυ τέκνο τη ., ηλικίας σήμερα 11 1/2 ετών περίπου. Δυνάμει δε
της υπ' αριθμ. ./13-9-2010 πράξης αναγνώρισης
εξώγαμου τέκνου της συμβ/φου
Κρωπίας . ο ενάγων αναγνώρισε ως γνήσιο τέκνο του το
ανωτέρω κοριτσάκι και ότι αυτό θα φέρει το επώνυμο του «. (.)». Ωστόσο οι
σχέσεις των διαδίκων δεν εξελίχθηκαν ομαλά, αντίθετα υπήρχαν συνεχώς διαφωνίες
και εντάσεις μεταξύ τους, οι οποίες σταδιακά τους απομάκρυναν ψυχικά και συναισθηματικά.
Τον Ιούλιο του έτους 2011, όταν το τέκνο τους ήταν ενός έτους, η εναγομένη αποφάσισε να μεταβεί στην Πάτρα από την Αθήνα,
όπου διέμενε μέχρι τότε με τον ενάγοντα και το τέκνο τους, προκειμένου να
εργαστεί και πράγματι εγκαταστάθηκε στην Πάτρα αφήνοντας το τέκνο τους με τον
ενάγοντα, ο οποίος διέμεινε στην οικία των γονέων του στην Παιανία Αττικής για
να έχει τη βοήθεια τους στην φροντίδα του τέκνου του για το χρονικό διάστημα
που θα απουσίαζε η μητέρα του. Ωστόσο όταν το Σεπτέμβριο του 2011 η εναγομένη επέστρεψε στην Αθήνα ο ενάγων είχε λάβει πλέον
την απόφαση να διακόψουν οριστικά την μεταξύ τους σχέση και παρέμεινε στην
οικία των γονέων του, η δε εναγομένη μαζί με το τέκνο
τους εξακολούθησαν να διαμένουν στην μισθωμένη κατοικία στο Κορωπί Αττικής, ενώ
ήρθε και η μητέρα της εναγομένης από τη Βουλγαρία για
να φυλάει το παιδί, όσο αυτή θα εργαζόταν. Στην συνέχεια η εναγομένη
μετέβη εκ νέου στην Πάτρα για εργασία για ένα περίπου μήνα αφήνοντας το τέκνο
της στην Αθήνα μαζί με τη μητέρα της, ενώ στη συνέχεια επέστρεψε στην Αθήνα και
ανακοίνωσε στον ενάγοντα ότι θα αφήσει το τέκνο τους οριστικά σ' αυτόν, καθώς
αυτή θα απουσίαζε λόγω της εργασίας της και όποτε μπορούσε θα μετέβαινε στην
Αθήνα για να το βλέπει και να επικοινωνεί μαζί του. Πράγματι το κοινό τέκνο των
διαδίκων για έντεκα περίπου μήνες παρέμεινε με τον πατέρα του, τους παππούδες
του από την πατρική γραμμή και την αδελφή του πατέρα του . στο σπίτι τους στην
Παιανία Αττικής μέχρι που εμφανίστηκε εκ νέου η εναγομένη
και τους ανακοίνωσε ότι αποφάσισε να μεγαλώσει το παιδί στη Βουλγαρία, χώρα
καταγωγής της και ο ενάγων συμμορφώθηκε στη θέληση της αυτή, παρέδωσε το τέκνο
τους στην εναγομένη και αναχώρησαν για την Βουλγαρία.
Ωστόσο η εναγομένη μετά την παρέλευση κάποιων μηνών
έλαβε την απόφαση να επιστρέψει στην Ελλάδα, για να εργαστεί χωρίς να πάρει
μαζί και το τέκνο της αφήνοντας το στους συγγενείς της στη Βουλγαρία μέχρι τον
Ιούλιο του 2013. Ακολούθως αποδείχτηκε ότι η εναγομένη
επέστρεψε στην Ελλάδα μαζί με το τέκνο της και αποφάσισε να το αφήσει εκ νέου
στον ενάγοντα και στην πατρική του οικογένεια για να το αναθρέψουν και η ίδια
το επισκεπτόταν μία ή δύο φορές το μήνα για να επικοινωνεί μαζί του. Ακολούθως
ο ενάγων έγραψε την κόρη του το Σεπτέμβρη του 2013 σε ιδιωτικό παιδικό σταθμό
με την επωνυμία «.» στην Παιανία Αττικής, το επόμενο σχολικό έτος ομοίως
φοίτησε στον ιδιωτικό παιδικό σταθμό με την επωνυμία «.» στο Κορωπί Αττικής και
τη σχολική χρονιά 2015 - 2016 φοίτησε στο 3° νηπιαγωγείο Κορωπίου
και έκτοτε φοιτά στο 3° δημοτικό σχολείο Κορωπίου. Επίσης
αποδείχθηκε ότι αφότου η εναγομένη άφησε στον
ενάγοντα την ανήλικη κόρη της επικοινωνούσε κυρίως τηλεφωνικώς μαζί της, ενώ
την πήρε κοντά της στην Πάτρα τον Αύγουστο του 2016 και λίγες μέρες τα
Χριστούγεννα του 2016. Πρέπει να σημειωθεί δε ότι τα χρονικά διαστήματα κατά
κύριο λόγο των διακοπών που η ανήλικη ερχόταν στην Πάτρα και διέμενε μαζί με τη
μητέρα της περνούσε αρκετές ώρες μόνη της, διότι η εναγομένη
διατηρεί μία επιχείρηση καφέ σνακ μπαρ και απουσίαζε από την οικία της.
Ακολούθως αποδείχθηκε ότι τον Αύγουστο του 2017 η εναγομένη
θέλησε να περάσει με την κόρη της τις καλοκαιρινές διακοπές της στην Πάτρα και
ο ενάγων συνήνεσε σ' αυτό, ωστόσο μετά την παρέλευση κάποιων ημερών η εναγομένη εξέφρασε την επιθυμία να παραμείνει μόνιμα η
ανήλικη κόρη της μαζί της, ενώ ο ενάγων της ζήτησε να μεταβεί κάποιες μέρες το
τέκνο του στην Αθήνα, προκειμένου να διαπιστώσει και ο ίδιος ότι η αληθινή του
βούληση είναι να παραμείνει στην Πάτρα μαζί με την εναγομένη.
Ωστόσο η τελευταία δεν συμφώνησε στην πρόταση αυτή του ενάγοντα και δημιούργησε
προσκόμματα στην επικοινωνία του με την κόρη τους με αποτέλεσμα αυτός και η
οικογένεια του να μην μπορούν να επικοινωνήσουν ευχερώς μαζί της και ακολούθως
κατέθεσε σε βάρος του αρχικά την από 5-9-2017 και με αριθμό κατάθεσης ./5-9-2017
αίτηση της ενώπιον του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πατρών κατά την διαδικασία των
ασφαλιστικών μέτρων και στην συνέχεια κατόπιν παραιτήσεως από αυτήν την από
7-9-2017 και με αριθμό κατάθεσης ./2017 αίτηση με την οποία ζήτησε να εκδοθεί
προσωρινή διαταγή που να αναθέτει σ' αυτήν προσωρινά την επιμέλεια του ανηλίκου
τέκνου της, η οποία όμως απορρίφθηκε. Την ίδια μέρα και δη στις 12-9-2017
συζητήθηκε και το αίτημα περί χορήγησης προσωρινής διαταγής που υπέβαλλε ο
ενάγων με την από 12-9-2017 και με αριθμό κατάθεσης ./2017 αίτηση του και
ανατέθηκε σ' αυτόν προσωρινά η επιμέλεια του ανηλίκου τέκνου τους, ωστόσο η εναγομένη αρνήθηκε να παραδώσει το τέκνο τους στον πατέρα
του και ο τελευταίος υπέβαλλε σε βάρος της μήνυση, εγχειρισθείσα
στον Εισαγγελέα Πλημμελειοδικών Πατρών στις 13-9-2017 για παραβίαση της ανωτέρω
χορηγηθείσας προσωρινής διαταγής κατ' εξακολούθηση
μιας και είχε ξεκινήσει η νέα σχολική χρονιά και το παιδί απουσίαζε από το
σχολείο του στο Κορωπί Αττικής. Τελικώς η εναγομένη
παρέδωσε το τέκνο τους στον ενάγοντα στις 18-9-2017 και υπογράφηκε μεταξύ τους
ιδιωτικό συμφωνητικό με το οποίο ρύθμισαν τις ημέρες και ώρες επικοινωνίας της εναγομένης με την ανήλικη κόρη της. Επιπλέον αποδείχθηκε
ότι κατόπιν συνεκδίκασης των δύο αντίθετων αιτήσεων
ασφαλιστικών μέτρων εκδόθηκε η με αριθμό 255/2018 απόφαση του Μονομελούς
Πρωτοδικείου Πατρών κατά τη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων ερήμην της εναγομένης με την οποία ανατέθηκε προσωρινά στον ενάγοντα η
αποκλειστική άσκηση της επιμέλειας του ανηλίκου τέκνου τους, ενώ η γονική
μέριμνα ανατέθηκε και στους δύο γονείς από κοινού. Περαιτέρω αποδείχθηκε ότι ο
ενάγων τρέφει αισθήματα αγάπης για το ανήλικο τέκνο του, το οποίο φροντίζει με
ιδιαίτερη στοργή, αφοσίωση και τρυφερότητα, επιδεικνύοντας αμέριστο ενδιαφέρον
προς αυτό, είναι δε ικανός και άξιος να το διαπαιδαγωγήσει με ηθικές αρχές,
συμβάλλοντας θετικά στην ομαλή ψυχοσωματική και πνευματική του ανάπτυξη, ενώ
και το τέκνο του είναι συναισθηματικά δεμένο μαζί του. Τα ανωτέρω
επιβεβαιώνονται όχι μόνο από την μάρτυρα απόδειξης και την με αριθμό
./11-9-2017 ένορκη βεβαίωση της . ενώπιον της συμβ/φου Κρωπίας ., η οποία δόθηκε στα
πλαίσια της δίκης των ασφαλιστικών μέτρων και εκτιμάται ως δικαστικό τεκμήριο,
αλλά κυρίως από την προσωπικότητα του ίδιου του τέκνου του, το οποίο έχει
ιδιαίτερα συγκροτημένη σκέψη και ευγενική παρουσία. Επίσης αποδείχθηκε ότι ο
ενάγων από το έτος 2015 έχει τελέσει γάμο με την ., από τον οποίο έχει
αποκτήσει δύο τέκνα και δη τον ., γεννηθέντα την 1-2-2019 και την ., γεννηθείσα
στις 9-12-2020 και η . έχει πολύ καλές σχέσεις τόσο με τη σύζυγο του πατέρα
της, όσο και με τα ετεροθαλή αδέλφια της. Επιπρόσθετα αποδείχθηκε ότι οι γονείς
αλλά και η αδερφή του ενάγοντος καθ' όλο το χρονικό διάστημα που ασκεί την
επιμέλεια και την φροντίδα του προσώπου της ο ενάγων τυγχάνουν συνοδοιπόροι του
και πολύτιμοι βοηθοί του στην ανατροφή του τέκνου του έχοντας δημιουργήσει
άπαντες ένα υγιές οικογενειακό περιβάλλον προσπαθώντας να αναπληρώσουν την
απουσία της εναγομένης. Συνεπώς το συμφέρον του ως
άνω ανηλίκου, όχι μόνο το ψυχικό, αλλά και το σύνολο της διαμορφώσεως της
παιδικής του προσωπικότητας, υπαγορεύει την παραμονή του κοντά στον ενάγοντα
πατέρα του, ο οποίος στάθηκε δίπλα του από την γέννηση του μέχρι σήμερα
φροντίζοντας με τον καλύτερο δυνατό τρόπο για όλα τα θέματα που το αφορούν
(εκπαίδευση, διαμονή, υγεία, διατροφή, συναισθηματική υποστήριξη κ.λπ.) σε
αντίθεση με την εναγομένη μητέρα του, η οποία ήταν
απούσα από τα πρώτα χρόνια της ζωής του μέχρι και σήμερα επιδεικνύοντας μία
συμπεριφορά που προκαλεί στο τέκνο της ανασφάλεια και φόβο. Κατ' ακολουθίαν των
ανωτέρω το Δικαστήριο κρίνει ότι το συμφέρον της ανήλικης επιβάλλει, όπως η
αποκλειστική άσκηση της επιμέλειας του προσώπου της ανατεθεί οριστικά πλέον
στον ενάγοντα πατέρα της, ο οποίος έχει τα ανάλογα προσόντα ν' ανταποκριθεί στο
λειτουργικό αυτό καθήκον και γι' αυτό η κρινόμενη αγωγή πρέπει να γίνει δεκτή
ως και ουσιαστικά βάσιμη, κατά το αντίστοιχο αίτημα της περί ανάθεσης της
επιμέλειας του ανηλίκου τέκνου των διαδίκων στον ενάγοντα πατέρα του.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
- ΔΙΚΑΖΕΙ με την παρουσία
των διαδίκων την από 14-3-2018 και με αριθμό κατάθεσης ./2018 αγωγή.
- ΔΕΧΕΤΑΙ την αγωγή.
- ΑΝΑΘΕΤΕΙ την αποκλειστική
άσκηση της επιμέλειας του προσώπου του ανηλίκου τέκνου των διαδίκων . οριστικά
στον ενάγοντα πατέρα του.
- ΚΑΤΑΔΙΚΑΖΕΙ την εναγόμενη
στην καταβολή των δικαστικών εξόδων του ενάγοντος, το ύψος των οποίων ορίζει
στο ποσό των τριακοσίων ευρώ (300€).
ΚΡΙΘΗΚΕ, αποφασίσθηκε και
δημοσιεύθηκε στην Πάτρα, στο ακροατήριο του και σε έκτακτη δημόσια συνεδρίαση
στις 17 Ιουνίου 2022.
Η ΔΙΚΑΣΤΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ