ΤΡΑΠΕΖΑ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ «ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ»
ΜΠρΑθ 6240/2022
Ο
όρος της δανειακής σύμβασης, ο οποίος προβλέπει ότι οι τόκοι υπολογίζονται με
βάση έτος 360 ημερών, είναι άκυρος καταχρηστικός, αδιαφανής και δημιουργεί πρόσθετη
επιβάρυνση σε βάρος του καταναλωτή, ενόψει του ότι προσκρούει στην απορρέουσα
από το άρθρο 2 παρ. 6 του Ν. 2251/1994 αρχή της διαφάνειας, αλλά και στην ενσωματωθείσα στο εθνικό μας δίκαιο με την ΚΥΑ /13.2.2001
(ΦΕΚ Β' 2555/8.3/2001), κοινοτική οδηγία 97Π/ΕΚ, κατ' επιταγή της οποίας
εφαρμόζεται στην καταναλωτική πίστη, με τη στενή έννοια, το έτος των 365
ημερών, όπως αναλυτικά εκτέθηκε στη μείζονα σκέψη της παρούσας. Συνεπεία αυτού
επέρχεται σημαντική και ουσιώδης διατάραξη της ισορροπίας των δικαιωμάτων και
υποχρεώσεων των συμβαλλομένων μερών σε λειτουργία του ανταγωνισμού σε βάρος των
καταναλωτών. Εφόσον πιθανολογείται η τυπική και ουσιαστική ευδοκίμηση
τουλάχιστον ενός από τους λόγους της ασκηθείσας
ανακοπής κατά της εκδοθείσης σε βάρος της αιτούσας
διαταγής πληρωμής, παρελκούσης της έρευνας των λοιπών
λόγων ανακοπής και επιπλέον πιθανολογείται ότι η ενέργεια αναγκαστικής
εκτέλεσης με βάση την ανακοπτόμενη διαταγή πληρωμής
θα επιφέρει ανεπανόρθωτη βλάβη στην αιτούσα, η ένδικη αίτηση πρέπει να γίνει
δεκτή και ως ουσιαστικά βάσιμη και να ανασταλεί η εκτέλεση της διαταγής
πληρωμής της Δικαστή του παρόντος δικαστηρίου μέχρις εκδόσεως οριστικής
απόφασης επί της ανακοπής.
ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ
ΤΜΗΜΑ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΜΕΤΡΩΝ
Αριθμός Απόφασης 6240/2022
ΤΟ ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ
ΑΘΗΝΩΝ
Αποτελούμενο από τη Δικαστή
Ολυμπία Γραμματικοπούλου, Πρόεδρο Πρωτοδικών, η οποία ορίστηκε με κλήρωση,
σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 3.327/2005, χωρίς τη σύμπραξη Γραμματέα, λόγω
του κατεπείγοντος.
Συνεδρίασε δημόσια στο
ακροατήριο του, την 10η-05-2022, για να δικάσει την υπόθεση μεταξύ:
Του αιτούντος :... κατοίκου
Γαλατσίου Αττικής, ο οποίος παραστάθηκε δια του πληρεξούσιου δικηγόρου του
Γεωργίου Καλτσά.
Της καθ' ης η αίτηση:
Ανώνυμης τραπεζικής εταιρείας με την επωνυμία
που εδρεύει στην Αθήνα και
εκπροσωπείται νόμιμα, που παραστάθηκε δια του πληρεξούσιου δικηγόρου του
Ο αιτών ζήτησε να γίνει
δεκτή η από 17-03-2022 και με αρ. κατάθεσης ...
αίτηση του, η οποία προσδιορίστηκε για τη σημερινή δικάσιμο.
Κατά τη συζήτηση της υπόθεσης
οι διάδικοι παραστάθηκαν ως αναφέρεται και οι πληρεξούσιοι δικηγόροι τους
ανέπτυξαν τους ισχυρισμούς τους και ζήτησαν να γίνουν δεκτοί.
ΑΦΟΥ ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ
ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΚΑΤΑ ΤΟ ΝΟΜΟ
Κατά τη διάταξη του άρθρου
632 παρ. 2 του ΚΠολΔ η άσκηση της ανακοπής δεν
αναστέλλει την εκτέλεση της διαταγής πληρωμής. Το Δικαστήριο, όμως, που την
εξέδωσε μπορεί, κατά τη διαδικασία των άρθρων 686 επ.,
να χορηγήσει αναστολή, με εγγύηση ή και χωρίς εγγύηση, ώσπου να εκδοθεί
τελεσίδικη απόφαση για την ανακοπή. Από τη διάταξη αυτή προκύπτει ότι
προϋποθέσεις για τη χορήγηση της αναστολής είναι: α) η εμπρόθεσμη άσκηση της,
κατ' αυτής, ανακοπής, η οποία ασκείται με κατάθεση στη Γραμματεία του
Δικαστηρίου στο οποίο απευθύνεται και με επίδοση αντιγράφου αυτής προς τον καθ'
ου στρέφεται εντός δεκαπέντε (15) εργασίμων ημερών από την επομένη της επίδοσης
της διαταγής πληρωμής (ΑΠ 888/2003, ΑΠ 887/2003, και ΑΠ 695/2003, ΤΝΠ Νόμος),
β) πιθανολόγηση της ευδοκίμησης ενός τουλάχιστον
λόγου της ασκηθείσας ανακοπής (ΜονΠρΛαρ
1021/2000, ΑρχΝ 2000.686) και γ) πιθανολόγηση
ότι με την άμεση εκτέλεση της διαταγής πληρωμής δημιουργείται κίνδυνος να
υποστεί ο αιτών ανεπανόρθωτη βλάβη (Β. Βαθρακοκοίλη, ΕρμΚΠολΔ άρθρ. 632, αρ. 37, σ.
846, Ποδηματά σε ΕρμΚΠολΔ
Κεραμέα-Κονδύλη-Νίκα, έκδ 2000, Τομ. II, άρθρ. 632, αρ. 31, ΜΠρΝαξ 117/2014, ΤΝΠ
Νόμος). Εξάλλου, η πρόσφατη μεταρρύθμιση του Ν. 4335/2015 επέφερε ουσιώδεις
νομοθετικές μεταβολές στην ύλη των ειδικών διαδικασιών. Ειδικά για τη δίκη της
ανακοπής του άρθρου 632, μεταξύ άλλων προβλέπεται ότι η αναστολή χορηγείται
μετά από αυτοτελή αίτηση (η οποία πλέον δεν συνεκδικάζεται
υποχρεωτικά με την κύρια ανακοπή) και μόνον μέχρι την έκδοση οριστικής
απόφασης. Ακόμη και αν γίνει δεκτή δηλαδή η ανακοπή σε πρώτο βαθμό, ο καθ' ου-ανακόπτων θα πρέπει να προσφύγει εκ νέου στο δικαστήριο
όπου θα εκκρεμεί ενδεχομένως το ένδικο μέσο του, ώστε να ζητήσει την περαιτέρω
αναστολή της εκτέλεσης μέχρι την έκδοση τελεσίδικης απόφασης. Τη δυνατότητα
απευθείας προσφυγής θα την έχει ο καθ' ου η εκτέλεση ακόμη και αν δεν είχε
προσφύγει κατά τη διάρκεια της πρωτοβάθμιας δίκης (ΜΠρΛαμ
185/2017, δημοσιευμένη στην ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ, Π. Γιαννόπουλος, Οι ειδικές διαδικασίες
του ΚΠολΔ μετά το Ν. 4335/2015).
Ο αιτών, επικαλούμενο κίνδυνο
ανεπανόρθωτης βλάβης, ζητεί να ανασταλεί η εκτέλεση της υπ' αριθ.... διαταγής
πληρωμής του Δικαστή αυτού του Δικαστηρίου, μέχρι την έκδοση τελεσίδικης
απόφασης επί της από 20.01.2021 ανακοπής του και να επιβληθούν σε βάρος της
καθ' ης τα δικαστικά του έξοδα. Με το περιεχόμενο αυτό η κρινόμενη αίτηση
παραδεκτά εισάγεται για να συζητηθεί κατά τη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων
ενώπιον του Δικαστηρίου αυτού που είναι καθ' ύλη και κατά τόπο αρμόδιο (άρθρα
682. 683 παρ.1. 686 επ ΚΠολΔ).
Το αίτημα αναστολής εκτέλεσης της ανωτέρω διαταγής πληρωμής έως την τελεσιδικία
της ασκηθείσας ανακοπής, κρίνεται απορριπτέο ως μη
νόμιμο, καθόσον αναστολή εκτέλεσης χορηγείται μέχρι την έκδοση οριστικής
απόφασης επί της ανακοπής (άρθ. 632 παρ. 3 ΚΠολΔ),
όπως επίσης, απορριπτέο κρίνεται και το παρεπόμενο αίτημα, ήτοι να καταδικαστεί
η καθ' ης η αίτηση στη δικαστική του δαπάνη, διότι στην αίτηση αναστολής
εκτελέσεως, τα δικαστικά έξοδα βαρύνουν πάντοτε τον αιτούντα (εφόσον βέβαια ο
καθ' ου υποβάλλει σχετικό αίτημα, κατ' άρθρο 191 παρ. 2 του ΚΠολΔ),
σύμφωνα με το άρθρο 84 παρ. 2 του Ν. 4194/2013 «περί του Κωδικός των
Δικηγόρων», και την παρ. 3 του ιδίου άρθρου όπως αυτή προστέθηκε με το άρθρο 14
§ 3 του Ν. 4236/2014). Συνεπώς, κατά το μέρος που κρίθηκε νόμιμη, πρέπει να εξεταστεί
περαιτέρω ως προς το ορισμένο, νόμιμο και ουσιαστικά βάσιμο των προβαλλόμενων
λόγων της ασκηθείσας ανακοπής κατά της προσβαλλόμενης
διαταγής πληρωμής.
Με τον 2ο λόγο της ανακοπής
του, ο αιτών ισχυρίζεται ότι είναι άκυρος ως παράνομος και, καταχρηστικός ο
συμπεριλαμβανόμενος στη σύμβαση τοκοχρεωλυτικού δανείου όρος 14 που προβλέπει
ότι οι τόκοι υπολογίζονται με βάση έτος 360 ημερών, διότι αφενός προσκρούει
στην αρχή της διαφάνειας, που επιτάσσει το άρθρο 2 παρ. 6 του ν.2251/1994,
καθώς ο δανειολήπτης δεν πληροφορείται το (πραγματικό) ετήσιο επιτόκιο, όπως
αυτό θα έπρεπε να προσδιορίζεται σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 243 παρ. 3
ΑΚ, και συνεπώς η τράπεζα διασπά, με τον εν λόγο όρο, εντελώς τεχνητά και κατ'
απόκλιση των δικαιολογημένων προσδοκιών του δανειολήπτη, το χρονικό διάστημα
(έτος), στο οποίο οφείλεται, δημιουργώντας έτσι μια πρόσθετη επιβάρυνση του
δανειολήπτη, ο οποίος πλέον, όταν το επιτόκιο μιας ημέρας προσδιορίζεται με
βάση έτος 360 ημερών για κάθε ημέρα επιβαρύνεται με, κατά 1,3889% περισσότερο
και αφετέρου διότι το έτος 365 ημερών ισχύει και εφαρμόζεται σήμερα κατ'
επιταγή της Κοινοτικής Οδηγίας 98/7/ΕΚ, που ενσωματώθηκε στο εθνικό μας δίκαιο
με την ΚΥΑ 21.178/13.2.2001 (ΦΕΚ Β 255/8.3.2001) και ότι στην αίτηση της καθ'
ης η ανακοπή για την έκδοση της ως άνω προσβαλλόμενης διαταγής πληρωμής με την
οποία επιτάσσεται αυτός να καταβάλει το ποσό των 117.786,52 ευρώ πλέον
δικαστικών εξόδων, ο υπολογισμός των τόκων γίνεται με βάση έτος 360 ημερών και
όχι με βάση έτος 365 ημερών. Με το περιεχόμενο αυτό ο λόγος αυτός της ανακοπής
είναι νόμιμος, στηριζόμενος στις διατάξεις των άρθρων 243 παρ. 3,281 ΑΚ, 2 παρ.
6 και 7 Ν. 2251/1994, και πρέπει να ερευνηθεί και από ουσιαστική άποψη.
Από όλα τα επικαλούμενα και
προσκομιζόμενα από τους διαδίκους έγγραφα, τα οποία λαμβάνονται υπόψη είτε προς
άμεση απόδειξη είτε προς συναγωγή δικαστικών τεκμηρίων, μερικών εκ των οποίων
γίνεται ειδική μνεία κατωτέρω, και χωρίς να παραλειφθεί κανένα για την
ουσιαστική εκτίμηση της διαφοράς, πιθανολογήθηκαν τα ακόλουθα πραγματικά
περιστατικά: Ο αιτών συνήψε με την καθ'ης η αίτηση
την με αρ. .. ιδιωτική σύμβαση τοκοχρεωλυτικού
δανείου, δυνάμει της οποίας η δεύτερη χορήγησε στον πρώτο τοκοχρεωλυτικό δάνειο
ποσού ..., καθώς και η από ... τροποποιητική πράξη δυνάμει της οποίας αναπροσαρμόστηκε
το επιτόκιο για τα επόμενα τρία έτη. Μεταξύ των όρων της επίδικης Σύμβασης
συμπεριλαμβάνεται ο όρος 14 στον οποίο, μεταξύ άλλων, ορίζεται ότι: «Το συνομολογούμενο δανειο θα
εξοφληθεί από τον οφειλέτη κατά το σύστημα της σύνθετης χρεολυσίας, εντός
προθεσμίας 30 των, με την πληρωμή από τον οφειλέτη στη δανείστρια 360 μηνιαίων
τοκοχρεωλυτικών δόσεων... Η βάση υπολογισμού των τόκων είναι για τις ενήμερες
οφειλές ο μήνας 30 ημερών προς το έτος 360 ημερών και για τα ποσά σε υπερημερία
ο αριθμός των ημερών καθυστέρησης προς το έτος 360 ημερών...». Η καθ' ης με την
από 30.7.2021 αίτηση της πέτυχε την έκδοση της υπ' αριθ. ... διαταγής πληρωμής
του Δικαστή του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, δυνάμει της οποίας διατάχθηκε ο
αιτών να καταβάλει σε αυτήν το ποσό των 117.786,52 ευρώ με τους νόμιμους τόκους
υπερημερίας από 03-08-2020 επομένη της ταχθείσας σε αυτόν προθεσμίας επτά
ημερών, πλέον δικαστικών εξόδων. Ωστόσο, με βάση την ως άνω σύμβαση και την
τροποποιητική πράξη, ο υπολογισμός των τόκων από την καθ’ ης λάμβανε χώρα με
βάση έτος 360 ημερών. Με τον τρόπο αυτό υπερχρέωσε την ένδικη οφειλή της ανακόπτουσας, με τόκο προσαυξημένο. Ο εν λόγω, όμως τρόπος
υπολογισμού των τόκων δεν αποτέλεσε αντικείμενο διαπραγμάτευσης και συμφωνίας,
αλλά επιβλήθηκε μονομερώς από την καθ’ ής, στο
πλαίσιο της λογικής ότι είτε ο δανειολήπτης δεν αποδεχόταν (εν είδει πακέτου) μεταξύ άλλων και τον όρο αυτό είτε δεν θα
κατήρτιζε καθόλου την επίδικη σύμβαση (lake if or leave
it). Ο όρος, όμως, αυτός της δανειακής σύμβασης, ο
οποίος προβλέπει ότι οι τόκοι υπολογίζονται με βάση έτος 360 ημερών, είναι
άκυρος καταχρηστικός, αδιαφανής και δημιουργεί πρόσθετη επιβάρυνση σε βάρος του
καταναλωτή, ενόψει του ότι προσκρούει στην απορρέουσα από το άρθρο 2 παρ. 6 του
Ν. 2251/1994 αρχή της διαφάνειας, αλλά και στην ενσωματωθείσα
στο εθνικό μας δίκαιο με την ΚΥΑ /13.2.2001 (ΦΕΚ Β' 2555/8.3/2001), κοινοτική
οδηγία 97/7/ΕΚ, κατ επιταγή της οποίας εφαρμόζεται
στην καταναλωτική πίστη, με τη στενή έννοια, το έτος των 365 ημερών, όπως
αναλυτικά εκτέθηκε στη μείζονα σκέψη της παρούσας. Συνεπεία αυτού επέρχεται
σημαντική και ουσιώδης διατάραξη της ισορροπίας των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων
των συμβαλλομένων μερών σε βάρος του ανακόπτοντος, με
αποτέλεσμα να δημιουργείται αδιαφάνεια, μη συγκρισιμότητα
με αντίστοιχες παροχές άλλων τραπεζών και μη ομαλή λειτουργία του ανταγωνισμού
σε βάρος των καταναλωτών. Η παράνομη και καταχρηστική αυτή χρήση ημερολογιακού
έτους 360 ημερών κατ’ εφαρμογή του άκυρου αυτού Γ.Ο.Σ της επίμαχης σύμβασης, επέδρασε στην διαμόρφωση του τελικώς οφειλόμενου ποσού και
συνεπώς η απαίτηση της καθ’ ης δεν είναι εκκαθαρισμένη, λόγω της ενσωμάτωσης σε
αυτήν των ως άνω παρανόμως υπολογιζόμενων επιπλέον τόκων, καθώς και των ποσών
που προέκυπταν από τον ανατοκισμό
τους κάθε εξάμηνο βάσει της παράνομης και αθέμιτης πρακτικής της καθ ης. Περαιτέρω, πιθανολογήθηκε ότι ο αιτών, σε περίπτωση
εκτέλεσης της προσβαλλόμενης διαταγής πληρωμής, θα υποστεί ουσιώδη και
σημαντική βλάβη και οικονομική ζημία, αφού, εφόσον γίνει δεκτή η ανακοπή, δεν
θα είναι ευχερής η επαναφορά των πραγμάτων στην προηγουμένη κατάσταση, αλλά θα
απαιτηθεί να αποδυθεί ο αιτών σε χρονοβόρες και πολυδάπανες δικαστικές.
Αντιθέτως, η καθ' ής τραπεζική εταιρία δεν
πιθανολογείται ότι θα υποστεί ζημία από την καθυστέρηση εκτέλεσης της διαταγής
πληρωμής, διότι, ως τράπεζα, διαθέτει οικονομική ρευστότητα. Κατ' ακολουθία των
ανωτέρω και λαμβανομένων υπόψη απάντων των προδιαληφθέντων,
εφόσον πιθανολογείται η τυπική και ουσιαστική ευδοκίμηση τουλάχιστον ενός από
τους λόγους της ασκηθείσας ανακοπής κατά της εκδοθείσης σε βάρος της αιτούσας διαταγής πληρωμής, παρελκούσης της έρευνας των λοιπών λόγων ανακοπής (ΕφΑΘ 1294/2009 δημοσίευση ΝΟΜΟΣ) και επιπλέον
πιθανολογείται ότι η ενέργεια αναγκαστικής εκτέλεσης με βάση την ανακοπτόμενη διαταγή πληρωμής θα επιφέρει ανεπανόρθωτη
βλάβη στην αιτούσα για τους λόγους που προεκτέθηκαν,
η ένδικη αίτηση πρέπει να γίνει δεκτή και ως ουσιαστικά βάσιμη και να ανασταλεί
η εκτέλεση της με αριθμό ... διαταγής πληρωμής της Δικαστή του παρόντος
δικαστηρίου μέχρις εκδόσεως οριστικής απόφασης (άρθρο 632 παρ. 3 του Κ.Πολ.Δ.) επί της από .. και υπ' αριθ. κατάθεσης ...
ανακοπής. Τέλος, τα δικαστικά έξοδα πρέπει να επιβληθούν σε βάρος του
αιτούντος, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 84 παρ. 2 εδάφιο τελευταίο του
νόμου 4194/2013 «Κώδικας Περί Δικηγόρων» και αυτές των άρθρων 189 και 191 παρ.
2 του Κ.ΠολΑ, κατά τα ειδικότερα διαλαμβανόμενα στο
διατακτικό της παρούσας.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Δικάζει αντιμωλία των
διαδίκων.
Δέχεται την αίτηση.
Αναστέλλει την εκτέλεση της
με αριθμό ... διαταγής πληρωμής του Δικαστή του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών
μέχρις εκδόσεως οριστικής απόφασης επί της από … και υπ' αριθ. κατάθεσης ...
ανακοπής του αιτούντος σε βάρος της καθ' ης η αίτηση.
Επιβάλλει σε βάρος του
αιτούντος τα δικαστικά έξοδα της καθ' ης η αίτηση, το ύψος των οποίων ορίζει
στο ποσό των διακοσίων ευρώ (200 ευρώ).
ΚΡΙΘΗΚΕ, αποφασίσθηκε και
δημοσιεύθηκε στην Αθήνα, στο ακροατήριο του και σε έκτακτη δημόσια συνεδρίαση
του, στις 19-9-22.
Η ΔΙΚΑΣΤΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ