ΤΡΑΠΕΖΑ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ «ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ»

ΜονΔΠρΗρακλείου 975/2020

Αστική ευθύνη Δήμου λόγω παραβίασης της υποχρέωσης συντήρησης και επισκευής των δημοτικών οδών, κατά τα άρθρα 105 και 106 του ΕισΝΑΚ -.

Ύπαρξη λακκούβας στην είσοδο ράμπας αναπήρων επί του πεζοδρομίου. Τραυματισμός ενάγουσας σε αναπηρικό αμαξίδιο που προέβη σε αποφευκτικούς ελιγμούς της λακούβας και παρασύρθηκε από διερχόμενο όχημα. Ευθύνη του Δήμου και του οδηγού του διερχόμενου οχήματος για αποζημίωση από την αδικοπραξία. Παθητική ενοχή εις ολόκληρον μεταξύ του Δήμου και του οδηγού του διερχόμενου οχήματος, ανεξαρτήτως του βαθμού του πταίσματος του κάθε υποχρέου, κατά τα άρθρα 926 και 927 του Αστικού Κώδικα.

(Η απόφαση δημοσιεύεται επιμελεία του δικηγόρου Αθηνών Διονύση Θ. Μπαράτη, Μεταπτυχιακού Διπλωματούχου Αστικού Δικαίου)

Αριθμός Απόφασης: 975/2020

ΤΟ ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ

(ΤΜΗΜΑ Α')

Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριο του (αίθουσα συνεδριάσεων Πρωτοδικείου Ηρακλείου) στις 16 Οκτωβρίου 2019, ημέρα Τετάρτη και ώρα 11:00', με δικαστή την Παρασκευή Κ. Πιτσάκου, Πρωτοδίκη Διοικητικών Δικαστηρίων και γραμματέα την Αριστέα Καλογεράκη, δικαστική υπάλληλο,

γ ι α να δικάσει την αγωγή, με αριθμό και χρονολογία κατάθεσης ./15-7-2019

της ..., κατοίκου Ηρακλείου, οδός ..., η οποία παραστάθηκε διά του πληρεξουσίου δικηγόρου της Διονυσίου Μπαράτη

κατά

του Δήμου Ηρακλείου που εκπροσωπείται από το Δήμαρχο του και παραστάθηκε διά του πληρεξουσίου δικηγόρου Χαράλαμπου Πυροβολάκη, ο οποίος υπέβαλε την από 11-10-2019 δήλωση κατ' άρθρο 133 παρ.2 Κ.Δ.Δ.

Κατά τη συζήτηση, ο διάδικος που παραστάθηκε στο ακροατήριο, ανέπτυξε τους ισχυρισμούς της και ζήτησε όσα αναφέρονται στα πρακτικά.

Αφού μελέτησε τη δικογραφία

Σκέφθηκε κατά το νόμο

1. Επειδή, με την κρινόμενη αγωγή, όπως το αίτημα της νομίμως μετατράπηκε από καταψηφιστικό σε αναγνωριστικό με το υπόμνημα της ενάγουσας, ζητείται παραδεκτώς, κατ' εφαρμογή των διατάξεων των άρθρων 105 και 106 του Εισαγωγικού Νόμου του Αστικού Κώδικα, να αναγνωρισθεί, με απόφαση που θα κηρυχθεί προσωρινά εκτελεστή, η υποχρέωση του εναγόμενου Δήμου να της καταβάλει, νομιμοτόκως από την επίδοση της αγωγής: α) το συνολικό ποσό των 928 ευρώ ως αποζημίωση για την αποκατάσταση της περιουσιακής ζημίας, που υπέστη κατόπιν τραυματισμού της, τον οποίο αποδίδει σε παράνομες πράξεις και παραλείψεις των οργάνων του εναγομένου, σχετικά με την πλημμελή συντήρηση και σήμανση του οδοστρώματος στο σημείο της πτώσης της, β) το ποσό των 50.044,00 ευρώ ως χρηματική ικανοποίηση για την ηθική βλάβη που ισχυρίζεται ότι υπέστη από την ως άνω αιτία.

2. Επειδή, στον Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων, που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 3463/2006 (Α' 114) ορίζεται στο άρθρο 75, [όπως συμπληρώθηκε με το άρθρο 94 παρ. 2 του ν. 3852/2010 (Α' 87)], ότι: «I. Οι δημοτικές και οι κοινοτικές αρχές διευθύνουν και ρυθμίζουν όλες τις τοπικές υποθέσεις, σύμφωνα με τις αρχές της επικουρικότητας και της εγγύτητας, με στόχο την προστασία, την ανάπτυξη και τη συνεχή βελτίωση των συμφερόντων και της ποιότητας ζωής της τοπικής κοινωνίας. Οι αρμοδιότητες των Δήμων και Κοινοτήτων αφορούν, κυρίως, τους τομείς: α) Ανάπτυξης, στον οποίο περιλαμβάνεται, ιδίως: 1. ... 7. Ο σχεδιασμός, η κατασκευή, συντήρηση και διαχείριση υποδομών για τη στήριξη της τοπικής οικονομίας, όπως έργων οδοποιίας, συστημάτων άρδευσης, αντιπλημμυρικών και εγγειοβελτιωτικών έργων. ... γ) Ποιότητας Ζωής και Εύρυθμης Λειτουργίας των Πόλεων και των Οικισμών, στον οποίο περιλαμβάνεται, ιδίως: 1. Η εξασφάλιση και διαρκής βελτίωση των τεχνικών και κοινωνικών υποδομών στις πόλεις και τα χωριά όπως η κατασκευή, συντήρηση και διαχείριση συστημάτων ύδρευσης, ... των κοινόχρηστων χώρων, ... 4. Η ρύθμιση της κυκλοφορίας, ο καθορισμός πεζοδρόμων, μονοδρομήσεων και κατευθύνσεων της κυκλοφορίας, ... και γενικότερα η λήψη μέτρων για την αποφυγή δυσμενών επιδράσεων στην ασφάλεια της κυκλοφορίας, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία. 13.Η μέριμνα και η λήψη μέτρων για την απρόσκοπτη πρόσβαση στους κοινόχρηστους χώρους... 15. Η μελέτη των έργων συντήρησης και βελτίωσης του οδικού δικτύου αρμοδιότητας δήμου. 16. ...».

3. Επειδή, κατά την έννοια του άρθρου 105 ΕισΝΑΚ, ευθύνη του Δημοσίου προς αποζημίωση γεννάται όχι μόνο από την έκδοση μη νόμιμης εκτελεστής διοικητικής πράξης ή από τη μη νόμιμη παράλειψη έκδοσης τέτοιας πράξης αλλά και από μη νόμιμες υλικές ενέργειες των οργάνων του Δημοσίου ή από παραλείψεις οφειλομένων νομίμων υλικών ενεργειών αυτών, εφόσον οι υλικές αυτές ενέργειες ή παραλείψεις συνάπτονται με την οργάνωση και λειτουργία των δημόσιων υπηρεσιών. Εξ άλλου, υπάρχει ευθύνη του Δημοσίου, τηρουμένων και των λοιπών προϋποθέσεων του νόμου, όχι μόνον όταν με πράξη ή παράλειψη οργάνου του παραβιάζεται συγκεκριμένη διάταξη νόμου, αλλά και όταν παραλείπονται τα ιδιαίτερα καθήκοντα και υποχρεώσεις που προσιδιάζουν στη συγκεκριμένη υπηρεσία και προσδιορίζονται από την κείμενη εν γένει νομοθεσία, τα διδάγματα της κοινής πείρας και τις αρχές της καλής πίστεως (ΣτΕ 4095/2015, 877/2013, 1019/2008). Ο κατά τα ανωτέρω παράνομος χαρακτήρας της ζημιογόνου πράξεως, παραλείψεως ή υλικής ενεργείας αρκεί για να στοιχειοθετηθεί η ευθύνη του Δημοσίου, χωρίς να απαιτείται και η διαπίστωση πταίσματος του οργάνου του (βλ. ΣτΕ 2187, 3539/2015). Απαραίτητη, πάντως, προϋπόθεση για την επιδίκαση αποζημιώσεως είναι, μεταξύ άλλων, η ύπαρξη αιτιώδους συνδέσμου μεταξύ της παρανόμου πράξεως ή παραλείψεως ή υλικής ενεργείας ή παραλείψεως υλικής ενεργείας του δημόσιου οργάνου και της ζημίας που επήλθε. Αιτιώδης δε σύνδεσμος υπάρχει όταν, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας, η πράξη ή η παράλειψη είναι επαρκώς ικανή (πρόσφορη) και μπορεί αντικειμενικά κατά τη συνήθη και κανονική πορεία των πραγμάτων και χωρίς τη μεσολάβηση άλλου περιστατικού να επιφέρει τη ζημία και στη συγκεκριμένη περίπτωση την έχει επιφέρει (βλ. ΣτΕ 4097/2015, 473/2011). Δεν αποκλείεται κατ' αρχήν η ύπαρξη του αιτιώδους συνδέσμου από το γεγονός ότι στο αποτέλεσμα συνετέλεσε και συνυπαιτιότητα του βλαβέντος ή τρίτου προσώπου, εφόσον δεν διακόπτεται ο αιτιώδης σύνδεσμος (ΣτΕ 4097/2015, 877/2013). Επιπλέον, από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 926 και 927 του ΑΚ συνάγεται ότι αν ευθύνονται πολλοί για αποζημίωση από αδικοπραξία έναντι του δικαιούχου της αποζημιώσεως, ενέχονται όλοι εις ολόκληρον ανεξαρτήτως του βαθμού του πταίσματος του κάθε υπόχρεου. Ο προσδιορισμός του βαθμού αυτού και του μέτρου της μεταξύ των υπόχρεων ευθύνης μπορεί να γίνει στη δίκη επί της αναγωγής κατά των λοιπών υπόχρεων, αυτού, που κατέβαλε ολόκληρη την αποζημίωση αλλά ο προσδιορισμός αυτός δεν έχει καμία σημασία για την απαίτηση του δικαιούχου της αποζημιώσεως, ο οποίος μπορεί να ζητήσει ολόκληρη την αποζημίωση και από αυτόν ο οποίος ευθύνεται στο μικρότερο βαθμό και ο οποίος δεν μπορεί να ζητήσει, στη δίκη επί της αγωγής του δικαιούχου, να προσδιορισθεί ο βαθμός του πταίσματος του, γιατί ο προσδιορισμός αυτός δεν ασκεί επιρροή στην έκβαση της δίκης (ΣτΕ 21/2015, 3055/2014, 1183/2013).

4. Επειδή, στο άρθρο 932 του Αστικού Κώδικα (ΑΚ) ορίζεται ότι: «Σε περίπτωση αδικοπραξίας, ανεξάρτητα από την αποζημίωση για την περιουσιακή ζημία, το δικαστήριο μπορεί να επιδικάσει εύλογη κατά την κρίση του χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης...... Από τη διάταξη αυτή συνάγεται ότι παρέχεται στο Δικαστήριο, η ευχέρεια όπως, ύστερα από εκτίμηση των πραγματικών περιστατικών που οι διάδικοι θέτουν υπόψη του, δηλαδή του βαθμού του πταίσματος του υπόχρεου, του είδους της προσβολής, του τυχόν συντρέχοντος πταίσματος του παθόντος, των συνθηκών τέλεσης του ζημιογόνου γεγονότος, καθώς και της κοινωνικής και οικονομικής κατάστασης των μερών και με βάση του κανόνες της κοινής πείρας και της λογικής, να επιδικάσει ή όχι χρηματική ικανοποίηση στο ζημιωθέντα, αν κρίνει ότι επήλθε στον τελευταίο ηθική βλάβη, να καθορίσει συγχρόνως και το ποσό αυτής που θεωρεί εύλογο (πρβλ. ΣτΕ 1219, 3595, 5001/2012, 4133/2011).

5. Επειδή, με την κρινόμενη αγωγή, όπως αναπτύσσεται με το νομίμως κατατεθέν υπόμνημα, η ενάγουσα, εκθέτει ότι είναι άτομο με ειδικές ανάγκες, πάσχουσα από νωτιαία μυϊκή ατροφία, έχει κριθεί ανάπηρη κατά ποσοστό 80% και κινείται με ηλεκτροκίνητο αναπηρικό αμαξίδιο. Στις 2-12-2016 και περί ώρα 12:00, εκινείτο με το αναπηρικό αμαξίδιό της επί της Λεωφόρου Δημοκρατίας στην πόλη του Ηρακλείου. Η οδός αυτή είναι διπλής κατεύθυνσης και έχει πλάτος 13 μέτρων. Όπως ιστορεί στην αγωγή της, όταν έφθασε στο ύψος του Καπετανάκειου Γυμνασίου Λυκείου στον αρ.. της ως άνω Λεωφόρου, όπου υπάρχει διάβαση πεζών, επιχείρησε να διασχίσει κάθετα την οδό κινούμενη από το δεξιό προς τον αριστερό πεζόδρομο σε σχέση με τα οχήματα που κατευθύνονταν προς την οδό Ανθεμίου. Στις εισόδους και εξόδους των πεζόδρομων υπάρχουν ράμπες που επιτρέπουν την πρόσβαση σε κινούμενους με αναπηρικά αμαξίδια. Καθώς πλησίαζε στην ράμπα του αριστερού πεζόδρομου διεπίστωσε ότι στην είσοδο αυτής υπήρχε λακούβα μήκους ενός περίπου μέτρου, πλάτους σαράντα εκατοστών και βάθους δέκα εκατοστών. Όπως ιστορεί στην αγωγή της, προκειμένου να την αποφύγει, μετακινήθηκε με το αναπηρικό αμαξίδιο πραγματοποιώντας τους αναγκαίους ελιγμούς. Τη στιγμή εκείνη το διερχόμενο με αριθμό κυκλοφορίας ΗΚΤ-... Ι.Χ.Φ. όχημα ιδιοκτησίας της ... που οδηγούσε ο ..., κινούμενο με κατεύθυνση προς την οδό Ανθεμίου ανέπτυξε υπερβολική για τις περιστάσεις ταχύτητα, ήτοι άνω του επιτρεπομένου ορίου των 50 χλμ/ώρα και παρά την ύπαρξη σήμανσης για τη διέλευση πεζών ιδίως μαθητών, με συνέπεια να προσκρούσει με το όπισθεν αριστερό τμήμα του στο αναπηρικό αμάξι το οποίο στη συνέχεια ανετράπη και παρασύρθηκε αρκετά μέτρα μακριά από την είσοδο της ράμπας. Από την πρόσκρουση αυτή, η ενάγουσα έπεσε στο οδόστρωμα και τραυματίσθηκε στο δεξί της πόδι. Ακολούθως, διακομίσθηκε στο Βενιζέλειο Γενικό Νοσοκομείο, όπου διαπιστώθηκε ότι υπέστη κάταγμα άνω πέρατος δεξιάς κνήμης, για την αποκατάσταση του οποίου υποβλήθηκε σε επέμβαση εσωτερικής οστεοσύνθεσης και αφού έγινε ανοικτή ανάταξη κνημιαίου κατάγματος (κνημιαιαίου πλατώ) μονοκονδυλίου τοποθετήθηκαν λάμες και 33 ράμματα στο δεξί της πόδι. Η ενάγουσα νοσηλεύθηκε στην Ορθοπεδική Κλινική του ως άνω Νοσοκομείου μέχρι την 31-1-2019. Παρέμεινε δε κλινήρης στην οικία της επί έναν μήνα, ήτοι μέχρι την 27-2-2019 υποφέροντας από έντονους πόνους για την αντιμετώπιση των οποίων ελάμβανε αναλγητικά φάρμακα. Ακολούθησαν τρεις επισκέψεις στο ως άνω Νοσοκομείο για αλλαγή επιδέσμων και αφαίρεση ραμμάτων, εξάλλου, σύμφωνα με τους θεράποντες ιατρούς τα υλικά εσωτερικής οστεοσύνθεσης τα οποία τοποθετήθηκαν στο δεξί της πόδι, πιθανότατα δεν θα αφαιρεθούν. Κατά τους ισχυρισμούς της ενάγουσας, συνυπαίτιοι για την πρόκληση του ένδικου τραυματισμού της είναι αφενός ο εναγόμενος Δήμος, τα όργανα του οποίου, αν και είχαν τη σχετική προς τούτο υποχρέωση, ως αρμόδια για την ασφαλή χρήση των πεζοδρομίων και για την εκτέλεση των επ' αυτής έργων, παρέλειψαν, παρανόμως, να λάβουν τα κατάλληλα μέτρα, προκειμένου να διασφαλιστεί η ασφαλής διέλευση των πεζών στην ως άνω οδό, αφετέρου ο οδηγός του ως άνω οχήματος. Ειδικότερα, η ενάγουσα υποστηρίζει ότι τα αρμόδια όργανα του εναγομένου Δήμου παρέλειψαν να επισκευάσουν την λακούβα επί της Λεωφόρου Δημοκρατίας, αν και όφειλαν στα πλαίσια άσκησης της αρμοδιότητας τους, για τη σωστή συντήρηση και λειτουργία του ανωτέρω οδοστρώματος. Εξ αυτού του λόγου, όπως ισχυρίζεται, δεν πρόλαβε να ανέβει στη ράμπα, με συνέπεια να προσκρούσει στο όχημα της ο οδηγός του υπ' αριθμ. ΗΚΤ-...Ι.Χ.Φ. οχήματος και η ίδια να τραυματισθεί. Συνεπώς, κατά τους ισχυρισμούς της, ο εναγόμενος Δήμος οφείλει να της καταβάλει, νομιμοτόκως, από την επίδοση της αγωγής και έως την εξόφληση, κατ' άρθρα 105 και 106 ΕισΝΑΚ, προς αποκατάσταση της περιουσιακής της ζημίας: α) ποσό 148 ευρώ πλέον Φ.Π.Α. το οποίο κατέβαλε για την αγορά ανταλλακτικού (υποποδίου ES8), όπως προκύπτει από τις υπ' αριθμ../8-4-2019 και ./26-3-2019 αποδείξεις λιανικής πώλησης και είσπραξης αντίστοιχα της εταιρείας .. ΑΕΒΕ, β) ποσό 600 ευρώ που αντιστοιχεί στη δαπάνη, κατ' άρθρο 929 του ΑΚ, για τις υπηρεσίες που τις παρείχε η α' εξαδέλφη της ... κατά το χρονικό διάστημα της κατ' οίκον ανάρρωσης της γ) ποσό 180 ευρώ, ήτοι 30 ευρώ ανά μετακίνηση μετ' επιστροφής προς το Βενιζέλειο Νοσοκομείο την 7-2-2019, την 14-2-2019 και την 2-3-2019, δεδομένου ότι αναγκάσθηκε να μεταφερθεί με το Ι.Χ.Ε. όχημα ιδιοκτησίας του πατέρα της, ο οποίος διαμένει στο χωριό Αμπελούζος που απέχει 48 χλμ. από την πόλη του Ηρακλείου. Περαιτέρω, υποστηρίζει ότι από τις ως άνω παράνομες πράξεις και παραλείψεις των οργάνων του εναγόμενου Δήμου υπέστη ηθική βλάβη συνιστάμενη, ειδικότερα, στην ταλαιπωρία της, σωματική και ψυχική, τόσο κατά τη νοσηλεία της και την υποβολή της σε χειρουργική επέμβαση, όσο και μετέπειτα, λόγω της αδυναμίας της να αυτοεξυπηρετηθεί, να ασχοληθεί με τις συνήθεις καθημερινές δραστηριότητες της εν όψει και της ήδη επιβαρυμένης κατάστασης της ως άτομο με ειδικές ανάγκες, για την αποκατάσταση της οποίας ισχυρίζεται ότι ο εναγόμενος της οφείλει, επίσης νομιμοτόκως από την επίδοση της αγωγής, το ποσό των 50.044 ευρώ ως χρηματική ικανοποίηση, κατ' άρθρο 932 ΑΚ. Προς απόδειξη των ισχυρισμών της, η ενάγουσα προσκομίζει: α) την υπ' αριθμ.Πρωτ. .../19-2-2019 και από 15-3-2019 ιατρικές βεβαίωσεις-γνωματεύσεις του Διευθυντή της Ορθοπεδικής Κλινικής του Β.Π.Γ.Ν.Η. ... με τις οποίες βεβαιώνεται ότι η ανωτέρω ασθενής συνεπεία τροχαίου που έλαβε χώρα στις 29-1-2019 υπέστη κάταγμα άνω πέρατος Δεξιά κνήμης, χειρουργήθηκε άμεσα και υποβλήθηκε σε εσωτερική οστεοσύνθεση, β) το από 31-1-2019 εξιτήριο που υπογράφει ο ως άνω Διευθυντής της Ορθοπεδικής Κλινικής του Β.Π.Γ.Ν.Η., γ) την υπ' αριθμ. .../9-9-2019 νομίμως ληφθείσα (κατόπιν της υπ' αριθμ. ./9-7-2019 έκθεσης επίδοσης του Δικαστικού Επιμελητή Πρωτοδικείου Ηρακλείου ...) ένορκη βεβαίωση ενώπιον της Ειρηνοδίκη Ηρακλείου της ..., εξαδέλφης της ενάγουσας, η οποία επιβεβαίωσε όσα η ενάγουσα ισχυρίζεται αναφορικά με τις συνθήκες του τραυματισμού και της ανάρρωσης της, την εν γένει κατάσταση της υγείας της, τα έξοδα στα οποία υποβλήθηκε και την ταλαιπωρί που υπέστη από τον τραυματισμό της, καθώς η ίδια της παρείχε υπηρεσίες οικιακής βοηθού, δ) αντίγραφα της υπ' αριθμ....β/21-3-2019 δικογραφίας που σχηματίσθηκε σε βάρος του ... οδηγού του υπ' αριθμ.ΗΚΤ-... Ι.Χ.Φ. οχήματος, την από 29-1-2019 έκθεση αυτοψίας του Τ.Τ. Ηρακλείου, την από 28-2-2019 έκθεση εξέτασης κατηγορουμένου και ε) φωτογραφίες από τον τόπο του ατυχήματος. Εξάλλου, ο εναγόμενος Δήμος, με το υπ' αριθμ.Πρωτ..../14-10-2019 και έγγραφο των απόψεων του και το από 18-10-2019 υπόμνημα του, ζητεί την απόρριψη της αγωγής ως αβάσιμης. Ειδικότερα, προβάλλει ότι ανεξαρτήτως της ύπαρξης λακούβας στο επίμαχο σημείο της οδού, την οποία η αρμόδια υπηρεσία του επισκεύασε την επόμενη ημέρα, το τροχαίο συμβάν έλαβε χώρα στο αντίθετο σε σχέση με την λακούβα ρεύμα κυκλοφορίας, όπου εκινείτο το υπ' αριθμ.ΗΚΤ-... Ι.Χ.Φ. όχημα, και σε απόσταση 8 μέτρων από την είσοδο της ράμπας που βρίσκεται στο αριστερό πεζοδρόμιο προς το οποίο κατευθυνόταν η προσφεύγουσα. Ως εκ τούτων, κατά τους ισχυρισμούς του εναγομένου, η πρόσκρουση συνεπεία της οποίας τραυματίσθηκε η προσφεύγουσα δεν συνδέεται αιτιωδώς με τις τυχόν παραλείψεις του. Προς αντίκρουση των ισχυρισμών αυτών, η ενάγουσα με το το συμπληρωματικό της υπόμνημα υποστηρίζει ότι το σημείο πρόσκρουσης εντοπίζεται στο μέσον προς τα αριστερά του οδοστρώματος λόγω των διπλοσταθμευμένων οχημάτων στο ρεύμα κυκλοφορίας προς την οδό Ανθεμίου, όπου εκινείτο το φορτηγό, και της αριστερής κλίσης (καμπύλης) της οδού στο επίμαχο σημείο, επικαλείται δε: α) την από 28-2-2019 έκθεση εξέτασης κατηγορουμένου του οδηγού του ζημιογόνου οχήματος, β) την από 4-3-2019 έκθεση εξέτασης του μάρτυρα ..., συνοδηγού ενώπιον του Τμήματος Τροχαίας Ηρακλείου από τις οποίες προκύπτει η θέση και η κατεύθυνση του οχήματος της στην είσοδο της ράμπας αναπήρων που βρίσκεται στο αριστερό τμήμα της οδού σε σχέση με την πορεία του ζημιογόνου οχήματος.

6. Επειδή, από όλα τα ανωτέρω στοιχεία προέκυψε ότι η ενάγουσα κινούμενη με το αναπηρικό της αμαξίδιο επί της Λεωφόρου Δημοκρατίας στο Ηράκλειο, όταν έφτασε στο ύψος του αριθμού ... της Λεωφόρου, όπου υπάρχει διάβαση πεζών, επιχείρησε να διέλθει κάθετα την οδό κινούμενη από τον δεξιό προς τον αριστερό πεζόδρομο σε σχέση με τα κατευθυνόμενα προς την οδό Ανθεμίου οχήματα. Αφού διέσχισε την απόσταση μέχρι το μέσο περίπου της οδού, αντιλήφθηκε την ύπαρξη λακούβας στην είσοδο της ράμπας επί του πεζοδρομίου, γεγονός που την ανάγκασε να προβεί σε αποφευκτικούς ελιγμούς. Τη στιγμή εκείνη, δεδομένου ότι η ενάγουσα δεν είχε προλάβει να κινηθεί προς το αριστερό πεζοδρόμιο, το διερχόμενο από τα δεξιά της υπ' αριθμ.Κυκλ.ΗΚΤ-... Ι.Χ.Φ. όχημα κινούμενο στο μέσο της οδού, λόγω της ύπαρξης σταθμευμένων οχημάτων σε διπλή σειρά και της ύπαρξης καμπύλης, την παρέσυρε με το αμαξίδιό της με συνέπεια να ανατραπεί και να τραυματισθεί. Εξάλλου, ο ισχυρισμός του εναγομένου ότι το επίμαχο συμβάν εκτυλίχθηκε σε απόσταση οκτώ μέτρων από το σημείο όπου εντοπίσθηκε η λακούβα, ήτοι στο αντίθετο ρεύμα κυκλοφορίας, δεν επιβεβαιώνεται από τα στοιχεία του φακέλου. Ειδικότερα, στο σχεδιάγραμμα του τόπου του ατυχήματος δεν απεικονίζεται το σημείο πρόσκρουσης επί της οδού, η πορεία της ενάγουσας περιγράφεται εσφαλμένως από αριστερά προς τα δεξιά ενώ από τα λοιπά στοιχεία, ήτοι από το βλαβέν τμήμα του Ι.Χ.Φ. Οχήματος στο οπίσθιο αριστερό μέρος, την τελική θέση του αμαξιδίου στο άκρο αριστερό τμήμα της οδού, τις καταθέσεις των εμπλεκομένων επιβεβαιώνεται ότι η ίδια κατευθυνόταν από το δεξιό προς το αριστερό πεζοδρόμιο και η πρόσκρουση συνέβη όταν η ίδια είχε διέλθει το μέσο της λεωφόρου, καθώς στην περίπτωση κατά την οποία η ενάγουσα παρεμβαλόταν στην πορεία του φορτηγού, η σύγκρουση θα ήταν μετωπική. Λαμβάνοντας περαιτέρω υπόψη ότι η ύπαρξη της λακούβας δεν αμφισβητείται από τον εναγόμενο Δήμο ο οποίος είναι αρμόδιος και υπεύθυνος να λαμβάνει κάθε μέτρο για τη συντήρηση, βελτίωση και ανακαίνιση των οδών εντός των ορίων του, το Δικαστήριο κρίνει ότι η επίδικη ζημία προήλθε αιτιωδώς από τις παραλείψεις των οργάνων του, καθόσον η ζημία δεν θα επερχόταν αν η ενάγουσα δεν επιχειρούσε αποφευκτικούς ελιγμούς ενόψει της υφιστάμενης λακούβας, με συνέπεια να εκτεθεί στον κίνδυνο τροχαίου ατυχήματος ο οποίος και επήλθε τελικώς, όταν ο οδηγός του ως άνω οχήματος προσέκρουσε στο αμαξίδιό της. Δεδομένου δε ότι ο εναγόμενος Δήμος, κατά τα διαλαμβανόμενα στην τρίτη σκέψη της παρούσας, σε περίπτωση παράνομων πράξεων ή παραλείψεων των οργάνων του, όπως εν προκειμένω, υποχρεούται να καταβάλει αποζημίωση για την αποκατάσταση των ζημιών που αυτά προξένησαν, θεμελιώνεται έναντι της παθούσας - ενάγουσας παθητική εις ολόκληρον ενοχή του, αλλά και του οδηγού του ως άνω οχήματος. Εν όψει δε της καθιδρύσεως οφειλής εις ολόκληρον μεταξύ των υπαιτίων της συγκρούσεως κρίνεται περαιτέρω ότι η παθούσα - ενάγουσα έχει δικαίωμα κατά το άρθρο 481 ΑΚ να απαιτήσει την αποζημίωση μία φορά μόνο, τυχόν δε καταβολή από ένα υπαίτιο ολόκληρης ή μέρους της αποζημιώσεως θα επιφέρει αντίστοιχη απόσβεση της οφειλής στο σύνολο της ή κατά το καταβληθέν μέρος και έναντι του άλλου υπαιτίου. Συνεπώς, το εναγόμενο οφείλει να καταβάλει στην ενάγουσα το ποσό των αποδεδειγμένων ζημιών: α) ύψους 148 ευρώ πλέον Φ.Π.Α. το οποίο κατέβαλε για την αγορά ανταλλακτικού (υποποδίου ES8), β) ύψους 600 ευρώ που αντιστοιχεί στη δαπάνη, κατ' άρθρο 929 του ΑΚ, για τις υπηρεσίες που τις παρείχε η α' εξαδέλφη της ... με εντατικοποίηση των προσπαθειών της κατά το χρονικό διάστημα της κατ' οίκον ανάρρωσης της, εφόσον δεν ήταν σε θέση να αυτοεξυπηρετηθεί και είχε ανάγκη τις υπηρεσίες αποκλειστικής νοσοκόμας, συνεκτιμώντας και την διάταξη του άρθρου 103 του ν. 4172/2013 (Α' 167), σύμφωνα με την οποία ο κατώτατος μισθός για τους υπαλλήλους με πλήρη απασχόληση ορίσθηκε στα 650 ευρώ μηνιαίως. Όσον αφορά όμως στο αιτούμενο κονδύλι των 180 ευρώ που αντιστοιχεί στις αναγκαίες μετακινήσεις της προς το Βενιζέλειο Νοσοκομείο την 7-2-2019, την 14-2-2019 και την 2-3-2019, θα πρέπει να απορριφθεί ως αναπόδεικτο. Τέλος, το Δικαστήριο, εκτιμώντας τις συνθήκες υπό τις οποίες επήλθε αιφνιδίως και απρόσμενα το υπό κρίση τροχαίο συμβάν, τον βαθμό της παρανομίας του εναγομένου Δήμου, την έλλειψη συντρέχοντος πταίσματος της ενάγουσας και το γεγονός ότι η τελευταία, για να εισπράξει με ικανή χρονική καθυστέρηση την επίδικη αποζημίωση, υπεβλήθη σε ταλαιπωρία, άγχος και δαπάνες, κρίνει ότι προς άμβλυνση του πόνου και της θλίψης που προκλήθηκε σε αυτήν, πρέπει να της επιδικαστεί αυτή κατ' άρθρο 932 Α.Κ., ως χρηματική ικανοποίηση για την ηθική βλάβη που υπέστη από τον ένδικο τραυματισμό της, το εύλογο, υπό τις συγκεκριμένες περιστάσεις, ποσό των τριών χιλιάδων πεντακοσίων (3.500) ευρώ, κατά μερική παραδοχή του σχετικού αιτήματος.

7. Επειδή, κατ' ακολουθίαν των ανωτέρω, η κρινόμενη αγωγή πρέπει να γίνει εν μέρει δεκτή και να αναγνωρισθεί η υποχρέωση του εναγομένου Δήμου Ηρακλείου να καταβάλει στην ενάγουσα το συνολικό ποσό των 4.248 ευρώ, εντόκως με επιτόκιο 6% (πρβλ. ΑΕΔ 25/2012) από την επίδοση της αγωγής στις 19-7-2019 (βλ. το Β./19-7-2019 αποδεικτικό επίδοσης του Επιμελητή Δικαστηρίων ...), μέχρι την εξόφληση. Περαιτέρω, το αίτημα περί κήρυξης της παρούσας απόφασης προσωρινά εκτελεστής είναι απορριπτέο ως νόμω αβάσιμο. Και τούτο διότι, από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 80 παρ. 3 και 199 παρ. 1 του Κ.Δ.Δ., δεν νοείται προσωρινή εκτέλεση απόφασης επί αναγνωριστικής αγωγής, όπως η παρούσα. Τέλος, τα δικαστικά έξοδα της ενάγουσας και του εναγομένου πρέπει να συμψηφιστούν, κατ' άρθρο 275 παρ. 1 εδ. γ του Κ.Δ.Δ., λόγω της μερικής νίκης και ήττας αυτών.

ΔΙΑ ΤΑΥΤΑ

Δέχεται εν μέρει την αγωγή.

Αναγνωρίζει την υποχρέωση του Δήμου Ηρακλείου να καταβάλει στην ενάγουσα, νομιμοτόκως από την επίδοση της αγωγής στις 19-7-2019, μέχρι την εξόφληση, το ποσό των τεσσάρων χιλιάδων διακοσίων σαράντα οκτώ (4.248) ευρώ.

Συμψηφίζει τα δικαστικά έξοδα μεταξύ των διαδίκων.

Η απόφαση δημοσιεύθηκε στο ακροατήριο του κατά την έκτακτη δημόσια συνεδρίαση της 25-8-2020.

Η ΔΙΚΑΣΤΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

Π. ΠΙΤΣΟΚΟΥ Α. ΚΑΛΟΓΕΡΑΚΗ