ΤΡΑΠΕΖΑ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ «ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ»

ΕιρΙλίου 59/2020

Παροχή δικαστικής άδειας στους γονείς για αποποίηση κληρονομιάς που επάγεται στα ανήλικα τέκνα. Αναστολή τετράμηνης προθεσμίας από την κατάθεση της αίτησης έως την έκδοση οριστικής αποφάσεως. Λόγος ανωτέρας βίας. Αδυναμία νομότυπης αποποίησης κληρονομίας από ανήλικα τέκνα, όσο υφίσταται εκκρεμοδικία. Το συμφέρον των ανήλικων τέκνων υπαγορεύει τη χορήγηση άδειας στους γονείς για αποποίηση της κληρονομίας, η οποία στερείται ενεργητικού και αποτελείται αποκλειστικά και μόνο από παθητικό. Δεκτή η αίτηση. Παρέχει την άδεια στους αιτούντες, ως ασκούντων τη γονική μέριμνα των ανήλικων τέκνων τους, να προβούν για λογαριασμό αυτών σε νομότυπη αποποίηση της εξ αδιαθέτου κληρονομιάς του αποβιώσαντος.

(Η απόφαση δημοσιεύεται επιμελεία του Σωκράτη Οδ. Τσαχιρίδη, Δικηγόρου Αθηνών, ΜΔ Πάντειου Πανεπιστημίου)

ΕΙΡΗΝΟΔΙΚΕΙΟ ΙΛΙΟΥ

ΕΚΟΥΣΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ

Αριθμός Απόφασης

59/2020

Το Ειρηνοδικείο Ιλίου

(Εκούσια Δικαιοδοσία)

Συγκροτήθηκε από την Ειρηνοδίκη Ουρανία Τριβυζά και τη Γραμματέα

Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριο του στις 11 Δεκεμβρίου 2019 για να δικάσει την υπόθεση μεταξύ :

Των αιτούντων: 1) … του και της … κατοίκου … Αττικής επί της οδού … αρ…., με ΑΔΤ … και με ΑΦΜ …και 2) … του …και της … κατοίκου ομοίως ως άνω με ΑΔΤ … και με ΑΦΜ …, ως από κοινού ασκούντων τη γονική μέριμνα των ανήλικων τέκνων τους, και εκ των οποίων ο πρώτος εμφανίστηκε με την πληρεξούσια δικηγόρο του Ελένη Μπατσούλη (AM ΔΣΑ 30438) και η δεύτερη εκπροσωπήθηκε από την ίδια ως άνω πληρεξούσια δικηγόρο της.

Οι αιτούντες ζητούν να γίνει δεκτή η με αριθμό κατάθεσης 2019 αίτηση τους, που προσδιορίστηκε για τη δικάσιμο που αναφέρεται στην αρχή της παρούσας.

Κατά τη συζήτηση της υπόθεσης, η πληρεξούσια δικηγόρος των αιτούντων ανέπτυξε τους ισχυρισμούς της και ζήτησε να γίνουν δεκτά όσα αναφέρονται στις προτάσεις που κατέθεσε.

ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ

ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ

Από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 1710, 1711 1846, 1847, 1848, 1854, και 1856 ΑΚ συνάγεται ότι α) κατά το χρόνο του θανάτου ενός φυσικού προσώπου η περιουσία του επάγεται αυτοδικαίως στους κληρονόμους του, οι οποίοι μπορούν να την αποποιηθούν μέσα σε προθεσμία 4 μηνών, που αρχίζει από τότε που έμαθαν την επαγωγή και το λόγο της, β) η αποποίηση αυτή γίνεται με δήλωση στη γραμματεία του Δικαστηρίου της κληρονομιάς και γ) αν ο κληρονόμος αποποιηθεί την κληρονομιά, η επαγωγή σε εκείνον, που αποποιήθηκε, θεωρείται ότι δεν έγινε και στην περίπτωση αυτή επάγεται (η κληρονομιά) σε εκείνον, που θα είχε κληθεί, αν αυτός, που αποποιήθηκε δεν ζούσε κατά το χρόνο θανάτου του κληρονομουμένου. Η προθεσμία προς αποποίηση τρέχει, εφόσον ο νόμος δεν διακρίνει και κατά προσώπων ανικάνων προς δικαιοπραξία, που όμως αναστέλλεται για όσους λόγους και η παραγραφή (άρθρα 255 επ. ΑΚ) ενώ τα γεγονότα της γνώσης της επαγωγής και του λόγου αυτής ερευνάται αν συντρέχουν στο πρόσωπο του εκπροσωπούντος τον ανίκανο. Λόγος ανωτέρας βίας, που αναστέλλει τη συμπλήρωση της προαναφερόμενης προθεσμίας προς αποποίηση, συνιστά ο χρόνος, που μεσολαβεί από τότε, που ο νόμιμος αντιπρόσωπος του ανίκανου προς δικαιοπραξία, υπέβαλλε στο δικαστήριο σχετική αίτηση για παροχή άδειας αποποίησης μέχρι την έκδοση της οριστικής απόφασης του δικαστηρίου αυτού, αφού η αποποίηση της κληρονομιάς, που θα γίνει από το νόμιμο αντιπρόσωπο του ανηλίκου εξαρτάται από γεγονός μη δυνάμενο να αποτραπεί, ακόμα και με τη λήψη μέτρων άκρας επιμέλειας και σύνεσης εκ μέρους του αντιπροσώπου αυτού και μάλιστα από την παροχή άδειας εκ μέρους του δικαστηρίου, χωρίς την ύπαρξη της οποίας δεν χωρεί νομότυπα για τον ανήλικο αποποίηση κληρονομιάς (ΑΠ 338/2004 ΝοΒ 2005, 463, ΑΠ 1087/2011 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ). Τέλος, αναφορικά με την αποποίηση της κληρονομιάς από ανήλικο, αυτή γίνεται κατά τις διατάξεις των άρθρων 1526 και 1625 παρ.ΐπερ.1 ΑΚ σε συνδυασμό με τα άρθρα 1510 επ. ΑΚ, μετά από σχετική άδεια του Δικαστηρίου, από τους ασκούντες τη γονική μέριμνα γονείς του.

Με την υπό κρίση αίτηση οι αιτούντες κατά τη δέουσα εκτίμηση του δικογράφου, ως ασκούντες από κοινού τη γονική μέριμνα των ανήλικων τέκνων τους, ζητούν να τους δοθεί άδεια από το παρόν Δικαστήριο, προκειμένου η πρώτη και ο δεύτερος των αιτούντων να αποποιηθούν για λογαριασμό των ανήλικων τέκνων τους και κληρονομιά του … του πατέρα του πρώτου των αιτούντων και παππού των ανήλικων τέκνων των αιτούντων, που απεβίωσε στις 2019 χωρίς να αφήσει διαθήκη, διότι η αποδοχή της κληρονομιάς είναι επιζήμια για τα ανήλικα τέκνα τους, καθώς η τελευταία στερείται επαρκούς ενεργητικού και αποτελείται από χρέη επικαλούμενοι ότι η προθεσμία για δήλωση αποποίησης κληρονομιάς εκ μέρους των ανήλικων τέκνων τους έχει ανασταλεί από την κατάθεση της ένδικης αίτησης μέχρι την έκδοση οριστικής απόφασης επί αυτής.

Με αυτό το περιεχόμενο, η αίτηση αρμόδια καθ' ύλην και κατά τόπο εισάγεται στο παρόν Δικαστήριο (άρθρο 797 ΚΠολΔ) κατά τη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας (άρθρα 739, 740, και 797 ΚΠολΔ) και είναι νόμιμη στηριζόμενη στις διατάξεις των άρθρων 1510, 1511, 1526, 1813 επ., 1847, 1848, 1854, 1856 ΑΚ και 812 ΚΠολΔ, Πρέπει, λοιπόν, κατά το μέρος που κρίθηκε νόμιμη, να ερευνηθεί περαιτέρω ως προς την ουσιαστική της βασιμότητα, αφού έχει τηρηθεί η προδικασία, που προβλέπεται από τα άρθρα 748 παρ.2ΚΠολΔ, με την επίδοση αντιγράφου της αίτησης στον αρμόδιο Εισαγγελέα Πρωτοδικών Αθηνών (βλ. υπ' αρ. …/2019 έκθεση επίδοσης του δικαστικού επιμελητή του Εφετείου Αθηνών …).

Από την ένορκη κατάθεση της μάρτυρος των αιτούντων στο ακροατήριο του Δικαστηρίου που περιλαμβάνεται στα ταυτάριθμα της απόφασης πρακτικά και από το σύνολο των δημοσίων και ιδιωτικών εγγράφων που προσκομίζουν και επικαλούνται οι αιτούντες, αποδεικνύονται τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά:

Στις …/2019 απεβίωσε στο …Αττικής στο Νοσοκομειακό Ίδρυμα- Κλινική … ο … του … κάτοικος εν ζωή επί της οδού … αρ. … (βλ. αντίγραφο του με στοιχεία …/2019 αποσπάσματος ληξιαρχικής πράξης θανάτου της Ληξιάρχου …). Κατά τον χρόνο του θανάτου κατέλειπε πλησιέστερους συγγενείς του τα τέκνα του, ήτοι τον … και το … πρώτο των αιτούντων (βλ. το από …/2019 αντίγραφο πιστοποιητικού εγγυτέρων συγγενών του Δήμου …). Ο αποβιώσας δεν κατέλειπε διαθήκη (βλ. το με υπ' αριθμ. …/2020 ηλεκτρονικό πιστοποιητικό περί μη δημοσίευσης διαθήκης του γραμματέως του Ειρηνοδικείου Ιλίου) και συνεπώς οι ανωτέρω πλησιέστεροι συγγενείς του κατέστησαν εξ αδιαθέτου κληρονόμοι. Την κληρονομιά αυτή, αποποιήθηκαν νομίμως και εμπροθέσμως τα ανωτέρω τέκνα του (βλ. αντίγραφα των υπ' αριθμ. …/2019 και …/2019 εκθέσεων αποποίησης κληρονομιάς του Ειρηνοδικείου Ιλίου).

Κατόπιν της αποποίησης του πρώτου των αιτούντων ως εξ αδιαθέτου κληρονόμου επήλθε διαδοχή κατά ρίζες και η κληρονομική μερίδα του (50% εξ αδιαιρέτου) επήχθη στα ανήλικα τέκνα του, …, που γεννήθηκε στις …/2010 και …. που γεννήθηκε στις …/2014 (βλ. την από …/2019 βεβαίωση οικογενειακής κατάστασης). Οι δε αιτούντες υπέβαλαν την ένδικη αίτηση για να τους παρασχεθεί η άδεια από το Δικαστήριο να αποποιηθούν για λογαριασμό των ανήλικων τέκνων τους την κληρονομιά του στις …/2019 και η τετράμηνη προθεσμία αποποίησης κληρονομιάς του άρθρου 1847 ΑΚ έχει ανασταλεί από την κατάθεση της υπό κρίση αίτησης την …/2019 και μέχρι την έκδοση οριστικής απόφασης επί της υπό κρίση αίτησης, καθόσον χωρίς την άδεια του Δικαστηρίου δεν είναι δυνατόν να αποποιηθούν την κληρονομιά για λογαριασμό των ανηλίκων οι αιτούντες γονείς τους, που ασκούν από κοινού τη γονική μέριμνα αυτών, σύμφωνα και με όσα εκθέτονται στη νομική σκέψη της παρούσας.

Περαιτέρω, η κληρονομιά του αποβιώσαντος στερείται ενεργητικού ενώ εμφανίζει παθητικό, ώστε να μην είναι προς το συμφέρον των ανηλίκων τέκνων η αποδοχή αυτής. Ειδικότερα, ο ανωτέρω αποβιώσας κατά το χρόνο θανάτου του είχε δημιουργήσει οφειλή συνολικού ποσού … £ προς τον ασφαλιστικό του φορέα ΕΦΚΑ (βλ. αντίγραφο της με αριθμό …/2019 απόφασης Διευθυντή ΕΦΚΑ του Β' τοπικού υποκαταστήματος μισθωτών Αττικής Δυτικού Τομέα).

Από τα προαναφερόμενα καθίσταται σαφές ότι, παρά την επαγωγή της κληρονομιάς στα ανήλικα τέκνα των αιτούντων με το ευεργέτημα της απογραφής, προς αποφυγή άσκοπων ταλαιπωριών και δαπανών, δεν είναι προς το συμφέρον τους να αποδεχθούν την ως άνω κληρονομιά του αποβιώσαντος, αφού η κληρονομιά στερείται ενεργητικού και αποτελείται από παθητικό. Αντιθέτως, επιβάλλεται για το συμφέρον τους να την αποποιηθεί. Επειδή την δήλωση αποποίησης, λόγω της ανηλικότητας, στερείται της δυνατότητας να την επιχειρήσουν οι ίδιοι οι ανήλικοι, το Δικαστήριο κρίνει ότι συντρέχουν όλες οι νόμιμες προϋποθέσεις για τη χορήγηση της αιτούμενης άδειας αποποίησης, αφού είναι προφανής η ωφέλεια, που θα αποκομίσουν οι παραπάνω ανήλικοι από την αποποίηση της κληρονομιάς.

Συνεπώς η υπό κρίση αίτηση πρέπει να γίνει δεκτή ως ουσιαστικά βάσιμη και να παρασχεθεί στους αιτούντες, ως ασκούντων τη γονική μέριμνα των προαναφερόμενων ανηλίκων, η άδεια προς διενέργεια όλων των πράξεων για την αποποίηση της ως άνω κληρονομιάς, όπως ειδικότερα ορίζεται στο διατακτικό.

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ

Δικάζει με παρόντες τους αιτούντες.

Δέχεται την αίτηση.

Παρέχει την άδεια στους αιτούντες ως ασκούντων τη γονική μέριμνα των ανήλικων τέκνων τους … που γεννήθηκε στις …/2010 και …που γεννήθηκε στις …/2014, να προβούν ενώπιον του Γραμματέα του αρμόδιου Ειρηνοδικείου για λογαριασμό των ανήλικων τέκνων τους, στη νομότυπη αποποίηση της εξ αδιαθέτου κληρονομιάς του … του …. κατοίκου εν ζωή Αττικής επί της οδού … αρ. …

Κρίθηκε, αποφασίστηκε και δημοσιεύτηκε στο Ίλιον, σε έκτακτη δημόσια συνεδρίαση, στο ακροατήριο του, στις 25 Μαΐου 2020, χωρίς την παρουσία των αιτούντων και του πληρεξουσίου δικηγόρου τους.

Η ΕΙΡΗΝΟΔΙΚΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ