ΤΡΑΠΕΖΑ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ «ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ»

ΤρΕφΠλημΑθ 3534/2022

Δικαιοδοσία στρατιωτικών δικαστηρίων - Ψευδής κατάθεση -.

Όσοι φοιτούν στις στρατιωτικές σχολές έχουν τη στρατιωτική ιδιότητα από τη στιγμή της ορκωμοσίας τους και υπάγονται στα στρατιωτικά δικαστήρια. Αδίκημα ψευδούς κατάθεσης τελεσθέν από σπουδαστή Στρατιωτικής Σχολής, ο οποίος κατά το χρόνο τέλεσης είχε ορκιστεί ως δόκιμος υπαξιωματικός. Αναρμόδια τα κοινά ποινικά δικαστήρια. Παραπομπή του κατηγορουμένου στον Εισαγγελέα του Αεροδικείου.

(Η απόφαση δημοσιεύεται επιμελεία του δικηγόρου Αθηνών Διονύση Θ. Μπαράτη, Δικηγόρου - Μεταπτυχιακού Διπλωματούχου Αστικού Δικαίου)

ΕΦΕΤΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

Αριθμός: 3534/2022

ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΚΑΙ ΑΠΟΦΑΣΗ Του Εφετείου Αθηνών (Α' Τριμελές Πλημμελημάτων)

Δημόσια Συνεδρίαση της 2ας Σεπτεμβρίου 2022

ΣΥΝΘΕΣΗ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΕΚΚΑΛΩΝ – ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟΣ ΠΡΑΞΗ

Αριστέα ΤΣΑΜΑΔΙΑ ... Ψευδής κατάθεση

Πρόεδρος Εφετών ... -

Αγγελική ΧΑΤΖΗΔΑΚΗ

Ιωάννα ΚΑΤΣΟΥΛΙΔΗ

Εφέτες Κατ' έφεση της υπ' αριθ. ΔΤ

1797/2022 απόφασης

Παναγιώτης ΜΕΪΔΑΙΜΗΣ ΠΑΡΩΝ του Δ Τριμελούς

Αντεισαγγελέας Εφετών Πλημμελειοδικείου Αθηνών

Βασιλική ΚΑΤΣΙΑΡΑ

Γραμματέας

ΕΚΘΕΣΗ ΠΡΑΚΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΑΠΟΦΑΣΗ

Η συνεδρίαση έγινε δημόσια στο ακροατήριο του Δικαστηρίου.

Η Πρόεδρος εκφώνησε το όνομα του εκκαλούντος - κατηγορουμένου, ο οποίος εμφανίσθηκε και, αφού ρωτήθηκε από την Πρόεδρο σχετικά με την ταυτότητα του, απάντησε ότι ονομάζεται όπως αναγράφεται παραπάνω. Επίσης, δήλωσε ότι διορίζει ως συνήγορο του για να τον υπερασπιστεί τον παρόντα δικηγόρο Αθηνών Ευστράτιο ΒΑΞΕΒΑΝΗ (AM ΔΣΑ 11.738), ο οποίος αποδέχθηκε το διορισμό του.

Στο σημείο αυτό της δίκης εμφανίσθηκε ο δικηγόρος Αθηνών Διονύσιος ΜΠΑΡΑΤΗΣ (AM ΔΣΑ 25.979), ο οποίος δήλωσε ότι ο ..., ο οποίος είναι παρών και παθών εκ του αδικήματος, το οποίο αποδίδεται στον κατηγορούμενο, τον διορίζει πληρεξούσιο δικηγόρο του και ότι παρίσταται για την υποστήριξη της κατηγορίας.

Κατά της παράστασης αυτής προς υποστήριξη της κατηγορίας δεν προβλήθηκε αντίρρηση.

Στη συνέχεια η Πρόεδρος έδωσε τον λόγο στον Εισαγγελέα, ο οποίος, αφού ανέπτυξε την υπ' αριθ. ./17-6-2022 κρινόμενη έφεση που άσκησε ο Εισαγγελέας Πρωτοδικών Αθηνών, κατά της υπ' αριθ. ΔΤ 1797/07-6-2022 απόφασης του Δ' Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Αθηνών, πρότεινε να γίνει τυπικά δεκτή και να κηρυχθεί το Δικαστήριο τούτο αναρμόδιο προς εκδίκαση της υπόθεσης και να παραπεμφθεί στο αρμόδιο Αεροδικείο Αθηνών.

Ο συνήγορος του παρισταμένου προς υποστήριξη της κατηγορίας, αφού έλαβε το λόγο από την Πρόεδρο, συντάχθηκε με την πρόταση του Εισαγγελέα και προσκόμισε το από 5-8-2022 έγγραφο του Γενικού Επιτελείου Αεροπορίας, το από 20-10-2016 πρωτόκολλο ορκωμοσίας και το από 29-7-2019 αντίγραφο φύλλου μητρώου του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας.

Ο συνήγορος υπεράσπισης του κατηγορουμένου, αφού έλαβε το λόγο από την Πρόεδρο, δήλωσε ότι συντάσσεται με την πρόταση του Εισαγγελέα.

Το Δικαστήριο, αφού διασκέφθηκε μυστικά στην έδρα του, με παρούσα τη Γραμματέα, κατήρτισε την απόφαση του και, με παρόντες τον Εισαγγελέα, τη Γραμματέα και όλους τους παράγοντες της δίκης, μέσω της Προέδρου, δημοσίευσε, σε δημόσια συνεδρίαση, την απόφαση του, με αριθμό 3534/2022, η οποία είναι η εξής:

ΑΦΟΥ ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΚΑΤΑ ΤΟ ΝΟΜΟ

Η υπ' αριθ. ./17-6-2022 κρινόμενη έφεση που άσκησε ο Εισαγγελέας Πρωτοδικών Αθηνών, κατά της υπ' αριθ. ΔΤ 1797/07-6-2022 απόφασης του Δ' Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Αθηνών έχει ασκηθεί νομότυπα και εμπρόθεσμα και αιτιολογείται ειδικά και εμπεριστατωμένα, σύμφωνα με το άρθρο 487 ΚΠΔ. Πρέπει, επομένως, να γίνει τυπικά δεκτή καινά ερευνηθεί περαιτέρω κατ' ουσίαν.

Κατά μεν το άρθρο 118 ΚΠΔ, ο προσδιορισμός της καθ' ύλη ν αρμοδιότητας των ποινικών δικαστηρίων γίνεται με βάση τα πραγματικά περιστατικά όπως αυτά αναφέρονται είτε στο παραπεμπτικό βούλευμα είτε στην κλήση του εισαγγελέα (στην περίπτωση της απευθείας εισαγωγής της υπόθεσης στο ακροατήριο), κατά δε το άρθρο 120 παρ. 1 ΚΠΔ, το δικαστήριο οφείλει και αυτεπαγγέλτως να εξετάσει την καθ' ύλην αρμοδιότητα του σε κάθε στάδιο δίκης, ενώ στο άρθρο 121 του ιδίου Κώδικα ορίζεται ότι: "Το δικαστήριο που δικάζει κατ' έφεση, αν κρίνει ότι το δικαστήριο που δίκασε σε πρώτο βαθμό ήταν αναρμόδιο, ακυρώνει την απόφαση που προσβάλλεται με έφεση και είτε δικάζει το ίδιο σε πρώτο βαθμό, αν το έγκλημα υπαγόταν σε αυτό είτε παραπέμπει την υπόθεση στο αρμόδιο δικαστήριο, ενεργώντας ταυτόχρονα όσα προβλέπονται στην παρ. 2 του άρθρου 120". Τέτοια περίπτωση συντρέχει και αν η υπόθεση υπάγεται σε δικαστήριο άλλης κατηγορίας ή άλλης δικαιοδοσίας (π.χ. ανηλίκων, στρατιωτικό δικαστήριο). Περαιτέρω, στις διατάξεις του ισχύοντος Στρατιωτικού Ποινικού Κώδικα, που κυρώθηκε με το Ν. 2287/1995, ορίζονται μεταξύ άλλων και τα εξής: α) Με το άρθρο 5 παρ. 1 εδάφιο α' ορίζεται ότι: "Στρατός είναι ο Ελληνικός στρατός της ξηράς, της θάλασσας και του αέρα και στρατιωτικές υπηρεσίες είναι οι υπηρεσίες που ανήκουν σ" αυτές", κατά τη διάταξη του άρθρου 5 παρ. 1 β του ιδίου ως άνω κώδικα, στρατιωτικοί είναι όσοι ανήκουν στο στρατό και στο λιμενικό σώμα, ενώ κατά τη διάταξη του άρθρου 5 παρ. 1 γ' του ίδιου Κώδικα, οπλίτες είναι οι υπαξιωματικοί, οι λιμενοφύλακες, οι στρατιώτες, οι ναύτες, οι σμηνίτες και οι μαθητές των στρατιωτικών σχολών και κατά την παρ. 3 του ιδίου άρθρου, κληρωτός, εθελοντής ή έφεδρος που γίνεται δεκτός στη στρατιωτική υπηρεσία, είναι στρατιωτικός από την κατάταξη του και πριν ακόμη ορκισθεί. Οι λοιποί είναι στρατιωτικοί από την ορκωμοσία τους. β) Με το άρθρο 167 παρ. 1, ορίζεται ότι: "Η ποινική δικαιοσύνη στον στρατό απονέμεται από τα στρατιωτικά δικαστήρια και τον Άρειο Πάγο...", γ) Με το άρθρο 193 παρ. 1, ορίζεται ότι "Στη δικαιοδοσία των στρατιωτικών ποινικών δικαστηρίων υπάγονται όσοι είναι στρατιωτικοί κατά τον χρόνο τέλεσης της πράξης, καθώς και οι αιχμάλωτοι πολέμου....", δ) Με την παρ. 2 του ως άνω άρθρου ορίζεται ότι: "Οι στρατιωτικοί δεν υπάγονται στα στρατιωτικά, αλλά στα κοινά ποινικά δικαστήρια για μη στρατιωτικά εγκλήματα που διαπράττουν κατά τη διάρκεια της άδειας, αργίας ή διαθεσιμότητας, όταν αυτές υπερβαίνουν τους τρεις μήνες... ε) Με το άρθρο 213 ορίζεται ότι: "Οι διατάξεις του Κ.Π.Δ. και οι λοιπές διατάξεις που εφαρμόζονται στις διαδικασίες ενώπιον των κοινών ποινικών δικαστηρίων και αρχών, εφαρμόζονται και στις διαδικασίες ενώπιον των στρατιωτικών δικαστηρίων και αρχών, εκτός αν ο κώδικας αυτός ή άλλος ειδικός νόμος ορίζουν διαφορετικά". Επίσης, κατά το άρθρο 195 του αυτού Κώδικα, αν στο έγκλημα συμμετέχουν στρατιωτικοί και ιδιώτες, αρμόδια είναι: α) τα κοινά Ποινικά Δικαστήρια, αν το έγκλημα είναι του κοινού Ποινικού Δικαίου, β) τα Στρατοδικεία για τους στρατιωτικούς και τα κοινά Ποινικά Δικαστήρια για τους ιδιώτες, αν το έγκλημα είναι στρατιωτικό. Το τελευταίο τούτο άρθρο ρυθμίζει την περίπτωση συμμετοχής στρατιωτικών και ιδιωτών, με την έννοια της σύμπραξης στην κύρια πράξη και της συναπόφασης, αναφέρεται δηλαδή στα εκ δόλου τελούμενα εγκλήματα (άρθρο 45 ΠΚ), ενώ, όταν η πράξη αποδίδεται σε περισσότερα πρόσωπα χωρίς να συντρέχει και το υποκειμενικό στοιχείο του κοινού δόλου, όπως συμβαίνει στα εξ αμελείας εγκλήματα, που τελούνται με συγκλίνουσα αμέλεια περισσότερων προσώπων, τότε πρόκειται απλώς περί παραυτουργίας, οπότε, στις περιπτώσεις αυτές, η πράξη εκάστου κατηγορουμένου εξετάζεται και κρίνεται αυτοτελώς. Από τα ανωτέρω συνάγεται ότι επί εγκλήματος εξ αμελείας, που φέρεται ότι οφείλεται στη συγκλίνουσα αμελή συμπεριφορά περισσότερων προσώπων και συγκεκριμένα στρατιωτικών και ιδιωτών, οι μεν στρατιωτικοί υπάγονται στη δικαιοδοσία των στρατιωτικών δικαστηρίων, οι δε ιδιώτες στη δικαιοδοσία των κοινών Ποινικών Δικαστηρίων, ενόψει του ότι δεν νοείται συμμετοχή (συναπόφαση) κατά την εκτέλεση του εγκλήματος αυτού (ΑΠ 1860/2017, ΑΠ 767/2015 Τ.Ν.Π. ΝΟΜΟΣ). Τέλος, κατά το άρθρο 96 παρ. 1 του Συντάγματος: "Στα τακτικά ποινικά δικαστήρια ανήκει η τιμωρία των εγκλημάτων και η λήψη όλων των μέτρων που προβλέπουν οι ποινικοί νόμοι", κατά δε την παρ. 4 περ. α" αυτού: "Ειδικοί νόμοι ορίζουν τα σχετικά με τα στρατοδικεία, ναυτοδικεία και αεροδικεία, στην αρμοδιότητα των οποίων δεν μπορούν να υπαχθούν ιδιώτες" (ΑΠ 632/2021, ΑΠ 1037/2019 Τ.Ν.Π. ΝΟΜΟΣ). Από τις προπαρατεθείσες διατάξεις προκύπτει ότι όσοι φοιτούν στις στρατιωτικές σχολές έχουν τη στρατιωτική ιδιότητα, αφού είναι οπλίτες, όπως είναι και οι υπαξιωματικοί, οι λιμενοφύλακες, οι στρατιώτες, οι ναύτες και οι σμηνίτες και έχουν τα ίδια δικαιώματα και υποχρεώσεις. Η ανωτέρω δε στρατιωτική ιδιότητα την οποία έχουν διαμορφώνει την υποχρέωση αυτών να υπαχθούν στο καθεστώς της σχολής στην οποία φοιτούν, στους στρατιωτικούς κανονισμούς και στους νόμους του στρατεύματος, διότι η στρατιωτική ιδιότητα τους συνδέεται με την εκπαίδευση για την επιτυχία της οποίας πρέπει να συμμορφώνονται προς τις ανωτέρω υποχρεώσεις, οι οποίες από τη φύση τους αρμόζουν μόνο στους στρατιωτικούς (ΑΠ 1114/2011, ΑΠ 1026/2009 Τ.Ν.Π. ΝΟΜΟΣ). Στην προκειμένη περίπτωση από την επισκόπηση των εγγράφων της δικογραφίας προκύπτει ότι ο κατηγορούμενος παραπέμφθηκε με το κλητήριο θέσπισμα ενώπιον του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Αθηνών προκειμένου να δικαστεί για το αδίκημα της ψευδούς κατάθεσης και η υπόθεση του εκδικάστηκε από το Τριμελές Πλημμελειοδικείο στις 07-6-2022 και αθωώθηκε με την υπ' αριθ. ΔΤ 1797/2022 απόφαση κατά της οποίας άσκησε έφεση ο Εισαγγελέας Πρωτοδικών Αθηνών. Πλην όμως, ο κατηγορούμενος, κατά το χρόνο τέλεσης της σε αυτόν αποδιδομένης αξιόποινης πράξης (25-10-2017), έφερε την ιδιότητα του στρατιωτικού, αφού τύγχανε από 21-9-2016

σπουδαστής της Σχολής Τεχνικών Υπαξιωματικών Πολεμικής Αεροπορίας και ορκίστηκε στις 20-10-2016 Δόκιμος Υπαξιωματικός. Συνεπώς, το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο που προχώρησε στην εκδίκαση της υπόθεσης έσφαλε, διότι όφειλε να εξετάσει αυτεπαγγέλτως την έλλειψη δικαιοδοσίας του και να κηρύξει εαυτό αναρμόδιο, κατ' ανάλογη εφαρμογή του άρθρου 120 παρ. 2 ΚΠΔ, όπως και κάθε κοινού ποινικού δικαστηρίου, για την εκδίκαση της υπόθεσης και να την παραπέμψει στον Εισαγγελέα του Αεροδικείου Αθηνών. Κατά συνέπεια, το Δικαστήριο τούτο πρέπει, κατ’ εφαρμογήν του άρθρου 121 εδ. β ΚΠΔ, να ακυρώσει την απόφαση του πρωτοβάθμιου Δικαστηρίου, να κηρύξει τα κοινά ποινικά δικαστήρια αναρμόδια και να παραπέμψει την υπόθεση στον Εισαγγελέα του Αεροδικείου Αθηνών,

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ

ΔΙΚΑΖΕΙ με παρόντα τον κατηγορούμενο ... που γεννήθηκε στην Αθήνα το έτος 1998 και κατοικεί στην Κάντζα Παλλήνης, οδός ....

ΔΕΧΕΤΑΙ τυπικά την υπ' αριθ. ./17-6-2022 έφεση που άσκησε ο Εισαγγελέας Πρωτοδικών Αθηνών κατά της υπ' αριθ. ΔΤ 1797/2022 απόφασης του Δ' Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Αθηνών.

ΚΗΡΥΣΣΕΙ τα κοινά ποινικά Δικαστήρια αναρμόδια.

ΠΑΡΑΠΕΜΠΕΙ τον κατηγορούμενο στον Εισαγγελέα του Αεροδικείου Αθηνών, για να δικαστεί ως υπαίτιος του ότι:

«Στην ΑΘΗΝΑ, στις 25/10/2017, με πρόθεση, ενώ εξετάσθηκε ως μάρτυρας ενώπιον αρχής αρμόδιας να ενεργεί εξέταση για την κρινόμενη υπόθεση, εν γνώσει του κατέθεσε ψευδή στοιχεία σχετικά με την υπόθεση αυτή. Ειδικότερα στον ως άνω τόπο και χρόνο, εξεταζόμενος ο κατηγορούμενος ενώπιον του Β' Τριμελούς Εφετείου Πλημμελημάτων Αθηνών ως μάρτυρας υπεράσπισης σε έφεση των ..., κατέθεσε εν γνώσει του τα κάτωθι επί λέξει ψευδή για τον εγκαλούντα ..., ήτοι ότι: «Είμαι 18 χρονών. Όταν με χτύπησε (εν. ο εγκαλών ...) ήμουν 11 χρονών και έπαιζα με φίλους στην πλατεία. Τη στιγμή που πήγα να κόψω τα καλάμια φώναξε γαμώ το Χριστό σου. Πήγαμε έξω από το σπίτι της ... Άφησε το μηχανάκι και με χτύπησε πάνω από το μάτι. Κυνήγησε και τους άλλους φίλους μου. Από το φόβο μου κρύφτηκα στο γκαράζ και περίμενα. Μια γειτόνισσα, η ..., με βρήκε και με πήγε σπίτι και το είπα στον πατέρα μου. Πήγαμε στο σπίτι του μηνυτή και μετά στο αστυνομικό τμήμα. Πριν με χτυπήσει δεν είχα κανένα ερεθισμό. Το αριστερό μάτι έγινε πολύ κόκκινο και πήγα στο νοσοκομείο. Δεν θυμάμαι να έκλαψα εκείνη τη μέρα. Έτρεμα, φοβήθηκα. Μπουνιά ήταν, δεν πονούσε εκείνη τη στιγμή, αλλά την άλλη μέρα πόναγα. Ήταν μπουνιά και έπεσα κάτω. Είχα μείνει για πολύ καιρό στο σπίτι, μπορεί να ήταν και η πρώτη φορά που βγήκα έξω. Δεν ήμουν με ποδήλατο. Δεν έκοβα καλάμια, δεν τον έβρισα και κανένα παιδί δεν το έκανε. Όταν εμφανίστηκε με το μηχανάκι έβριζε».

Ήτοι, για παράβαση των άρθρων: 1, 14, 16, 17, 18, 26, 27, 51, 53, 79, 224 παρ. 1 ΠΚ.

Κρίθηκε, αποφασίσθηκε και δημοσιεύθηκε αμέσως στο ακροατήριο του σε δημόσια συνεδρίαση.

Αθήνα, 2.9.2022

Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΕΦΕΤΩΝ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ