ΤΡΑΠΕΖΑ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ «ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ»
ΤρΕφΠατρών 135/2019
Έφεση ασκηθείσα από ερημοδικασθέντα
διάδικο - Δημόσια διαθήκη - Αποδεικτική ισχύς -.
Αν
ο εναγόμενος που δικάσθηκε ερήμην, ισχυρίζεται ότι η αγωγή που έγινε δεκτή ήταν
νομικά αβάσιμη ή αόριστη ή απαράδεκτη, το δευτεροβάθμιο δικαστήριο ερευνά αν
υφίστανται αυτές οι ελλείψεις χωρίς να εξαφανίσει προηγουμένως την εκκαλούμενη
απόφαση. Αν όμως ως λόγος έφεσης προβάλλεται η εσφαλμένη εκτίμηση των
αποδείξεων ως προς τη βάση της αγωγής, η εκκαλούμενη απόφαση πλήττεται στο
σύνολό της και πρέπει να εξαφανιστεί ως προς όλες τις διατάξεις της. Σύνταξη
δημόσιας διαθήκης. Σύνταξη με δήλωση από τον διαθέτη της τελευταίας του
βούλησης ενώπιον συμβολαιογράφου, παρουσία τριών μαρτύρων ή δεύτερου
συμβολαιογράφου και ενός μάρτυρα, για την οποία συντάσσεται από τον
συμβολαιογράφο σχετική πράξη. Τα συμπράττοντα πρόσωπα πρέπει να είναι παρόντα
καθ όλη
τη διάρκεια
της
πράξης.
Η ανάγνωση
της
διαθήκης
πρέπει
να γίνει
συγχρόνως
προς
τον
διαθέτη
και
τα συμπράττοντα
πρόσωπα
και
να βεβαιωθεί
ότι
έγινε
η ανάγνωση
με τον
τρόπο
αυτό.
Η έλλειψη
της βεβαίωσης ότι η διαθήκη διαβάσθηκε στον διαθέτη ενώ άκουαν τα πρόσωπα που
συμπράττουν επιφέρει ακυρότητα. Η τήρηση της προϋποθέσεως αυτής αρκεί να
συνάγεται εκ του όλου περιεχομένου της διαθήκης και των σχετικών εκφράσεων. Η
δημόσια διαθήκη έχει αυξημένη αποδεικτική δύναμη δημοσίου εγγράφου. Ανταπόδειξη
μπορεί να γίνει μόνο με προσβολή αυτής ως πλαστής.
(Η
απόφαση δημοσιεύεται επιμελεία του δικηγόρου Πατρών
Βασίλη Γαλανόπουλου, εκ μέρους του
Δικηγορικού Συλλόγου Πατρών).
Αριθμός: 135/2019
ΤΟ ΤΡΙΜΕΛΕΣ ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΑΤΡΩΝ
Αποτελούμενο από τους
Δικαστές Γεώργιο Οικονόμου, Πρόεδρο Εφετών, Μαρία Παπαδοπούλου, Μαρία
Παπαϊωάννου-Εισηγήτρια, Εφέτες και από τη Γραμματέα Αφροδίτη Γεωργίου.
Συνεδρίασε δημόσια στο
ακροατήριο του στις 14 Μαρτίου 2019, για να δικάσει την υπόθεση μεταξύ των:
ΤΟΥ ΕΚΚΑΛΟΥΝΤΟΣ: ...,
κατοίκου Περιστερίου Αττικής, οδός Σαλώνων 45, ο οποίος εκπροσωπήθηκε στο
δικαστήριο από την πληρεξούσια δικηγόρο του Παναγιώτα Φωτοπούλου.
ΤΩΝ ΕΦΕΣΙΒΛΗΤΩΝ: 1) ...
και 2) ..., κατοίκων Αιγίου, οδός ..., από τους οποίους ο πρώτος εκπροσωπήθηκε
στο δικαστήριο από τον πληρεξούσιο δικηγόρο του Σπυρίδωνα Παπαδόπουλο και η
δεύτερη παραστάθηκε στο δικαστήριο με την πληρεξούσια δικηγόρο της Μαρία Μπιρπανάγου
Ο ενάγων και ήδη εκκαλών
άσκησε ενώπιον του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Αιγίου την από 11.7.2016 με αριθμ. εκθ. Κατάθ.
10-06-2016 συμπληρωματική αγωγή του κατά των εναγομένων και ήδη εφεσίβλητων,
επί της οποίας εκδόθηκε η με αριθ. 26/2017 απόφαση του ανωτέρω δικαστηρίου,
κατά την τακτική διαδικασία, η οποία, αφού δίκασε ερήμην του ενάγοντος και ήδη
εκκαλούντος, απέρριψε την αγωγή.
Την απόφαση αυτή προσέβαλε
ενώπιον του Δικαστηρίου τούτου ο ενάγων, με την από 30.10.2017 με αριθ. εκθ. καταθ. ./2017 και προσδ.
./2017 έφεση του, δικάσιμος της οποίας ορίστηκε αυτή που αναφέρεται στην αρχή
της παρούσας.
Η υπόθεση εκφωνήθηκε με τη
σειρά της από το οικείο πινάκιο και συζητήθηκε.
Οι πληρεξούσιοι δικηγόροι
των διαδίκων, οι οποίοι παραστάθηκαν όπως προαναφέρθηκε, ανέπτυξαν τις απόψεις
τους με τις έγγραφες προτάσεις που κατέθεσαν.
ΑΦΟΥ ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗΝ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ
ΚΑΙ
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ
ΝΟΜΟ
Η διάταξη του άρθρου 528 Κ.Πολ.Δ. ορίζει ότι «Αν ασκηθεί έφεση από διάδικο που
δικάστηκε ερήμην η εκκαλούμενη απόφαση εξαφανίζεται μέσα στα όρια που καθορίζονται
από την έφεση και τους πρόσθετους λόγους, ανεξάρτητα από την διαδικασία που
τηρήθηκε. Ο εκκαλών δικαιούται να προβάλει όλους τους λόγους που μπορούσε να
προτείνει πρωτοδίκως». Από τη διάταξη αυτή, η οποία εναρμονίζεται προς τη
διάταξη του άρθρου 522 Κ.Πολ.Δ, με την οποία
διατυπώνεται η δικονομική αρχή ότι με την άσκηση της έφεσης η υπόθεση δεν
μεταβιβάζεται στο δευτεροβάθμιο δικαστήριο στο σύνολο της αλλά μόνο ως προς τα
κεφάλαια της πρωτόδικης απόφασης που πλήττονται με την έφεση και τους πρόσθετους
λόγους έφεσης, προκύπτει ότι το μέρος της εκκαλούμενης απόφασης που
εξαφανίζεται μετά την άσκηση της έφεσης, προσδιορίζεται από το πλήγμα που
δέχεται η απόφαση από την έφεση και τους πρόσθετους λόγους έφεσης. Έτσι, αν ο
εναγόμενος, ο οποίος δικάστηκε στην πρωτοβάθμια δίκη ερήμην, ισχυρίζεται ότι η
αγωγή που έγινε δεκτή, ήταν νομικά αβάσιμη ή αόριστη ή απαράδεκτη, το
δευτεροβάθμιο δικαστήριο ερευνά αν υφίστανται αυτές οι ελλείψεις, χωρίς να
εξαφανίσει προηγουμένως την εκκαλουμένη απόφαση. Αν όμως ως λόγος έφεσης
προβάλλεται η εσφαλμένη εκτίμηση των αποδείξεων ως προς τη βάση της αγωγής, η
εκκαλουμένη απόφαση πλήττεται στο σύνολο της και πρέπει να εξαφανιστεί ως προς
όλες τις διατάξεις της (Εφ.Λαρ. 60/2015 δημ. Νόμος, ΕφΑΘ 5998/2007 Ε.Δ
50. 235). Περαιτέρω, από τη διάταξη αυτή, με την οποία ρυθμίζονται τα
αποτελέσματα της έφεσης κατά της απόφασης που εκδόθηκε ερήμην του εκκαλούντος
στον πρώτο βαθμό, προκύπτει, ότι ανεξάρτητα από τη διαδικασία με την οποία
δίκασε το πρωτοβάθμιο δικαστήριο, δηλαδή είτε κατά την τακτική διαδικασία είτε
κατά την ειδική διαδικασία και ανεξάρτητα από το αν η απουσία του εκκαλούντος
διαδίκου συνεπάγεται τεκμήριο ομολογίας ή παραιτήσεως του, ή αν ο διάδικος
δικάστηκε σαν να ήταν παρών, η εκκαλουμένη απόφαση εξαφανίζεται μέσα στα όρια,
που καθορίζονται από την έφεση και τους προσθέτους λόγους (Μ. Μαργαρίτης
«Ερμηνεία Κ.Πολ.Δ» τεύχος.I,
αρθ.528, σελ.954 επομ.).
Η κρινόμενη έφεση του
πρωτοδίκως ηττηθέντος ενάγοντος και ήδη εκκαλούντος κατά της υπ'αριθμ. 26/2017 οριστικής απόφασης του Πολυμελούς
Πρωτοδικείου Αιγίου, που εκδόθηκε κατά την τακτική διαδικασία, ερήμην του
ενάγοντος ασκήθηκε νομότυπα με την κατάθεση του δικογράφου στη γραμματεία του
ανωτέρω Δικαστηρίου (άρθρο 495 παρ.1 Κ.Πολ.Δ) και
εμπροθέσμως εφόσον προκύπτει από τα έγγραφα που προσκομίζονται ότι το πρωτότυπο
του δικογράφου κατατέθηκε στην γραμματεία του πρωτόδικου δικαστηρίου στις
31.10.2017 και η εκκαλουμένη κοινοποιήθηκε στις 12.10.2017 (βλ. την από
2.10.2017 σφραγίδα κοινοποίησης του δικαστικού επιμελητή του Πρωτοδικείου
Αιγίου, Γεωργίου Κόμη, επί του αντιγράφου της εκκαλουμένης), (άρθρ. 511, 513
παρ. 1, 518 παρ.1 Κ.Πολ.Δ). Επομένως, η έφεση η οποία
αρμοδίως φέρεται ενώπιον του Δικαστηρίου τούτου (άρθρο 19 Κ.Πολ.Δ),
και για το παραδεκτό της συζήτησης της οποίας κατατέθηκε από τον εκκαλούντα
παράβολο, συνολικού ποσού εκατόν (150) ευρώ που προβλέπεται από την παράγραφο 4
του άρθρου 495 του Κ.Πολ.Δ, η οποία προστέθηκε με το
άρθρο 12 του Ν.4055/6-7-2012, με έναρξη ισχύος από 2.4.2012 και αντικαταστάθηκε
με τα άρθρα 35.2 και 45 του ν. 4446/2016 με έναρξη ισχύος από 23.1.2017 (βλ.
υπ' αριθμ. . παράβολο Ελληνικού Δημοσίου), πρέπει
ενόψει της ερημοδικίας του ενάγοντος στον πρώτο βαθμό και ήδη εκκαλούντος και
εφόσον αυτός προβάλλει εσφαλμένη εφαρμογή του νόμου, να γίνει τυπικά και κατ'
ουσία δεκτή, ανεξάρτητα από την βασιμότητα των λόγων της, να εξαφανισθεί η
εκκαλουμένη απόφαση ως προς όλες τις διατάξεις της και αφού κρατηθεί η υπόθεση
από το παρόν δικαστήριο να προχωρήσει στην εκδίκαση της αγωγής κατά την ίδια
διαδικασία (αρθ. 528, 535.1 Κ.Πολ.Δ).
Κατά μεν τη διάταξη του
άρθρου 1724 Α. Κ η δημόσια διαθήκη συντάσσεται με δήλωση από το διαθέτη της
τελευταίας του βούλησης ενώπιον του συμβολαιογράφου, ενώ είναι παρόντες τρεις
μάρτυρες, ή δεύτερος συμβολαιογράφος και ένας μάρτυρας και κατά τις διατάξεις
του άρθ. 1725 έως 1737, κατά δε εκείνες των άρθρων 1730 παρ. 1,2 και 1733 ΑΚ
"ο διαθέτης δηλώνει προφορικά την τελευταία του βούληση ενώπιον του
συμβολαιογράφου και των λοιπών προσώπων που συμπράττουν. Τα πρόσωπα που
συμπράττουν κατά, τη σύνταξη της διαθήκης πρέπει να είναι παρόντα καθ όλη τη
διάρκεια της πράξης, η πράξη πρέπει να διαβαστεί στο διαθέτη ενώ ακούουν και τα πρόσωπα που συμπράττουν και να βεβαιωθεί
αυτό ότι έγινε. Τέλος, κατά τη διάταξη του άρθρου 1718 ΑΚ., διαθήκη, για τη σύνταξη
της οποίας δεν τηρήθηκαν οι διατάξεις των άρθρων 1719 έως 1757 ΑΚ, είναι άκυρη,
εφόσον ο νόμος δεν ορίζει διαφορετικά. Από τις προαναφερόμενες διατάξεις
προκύπτει, ότι η δημόσια διαθήκη συντάσσεται με δήλωση από το διαθέτη της
τελευταίας του βούλησης ενώπιον συμβολαιογράφου, ενώ είναι παρόντες και τρεις
μάρτυρες ή δεύτερος συμβολαιογράφος και ένας μάρτυρας, για την οποία
συντάσσεται από τον συμβολαιογράφο σχετική πράξη. Τα κατά τη σύνταξη αυτής
συμπράττοντα πρόσωπα πρέπει να είναι παρόντα καθ όλη τη διάρκεια της πράξης,
μετά το πέρας της οποίας πρέπει η πράξη αυτή να αναγνωσθεί στο διαθέτη ενώ ακούουν και τα συμπράττοντα πρόσωπα. Πρέπει δηλαδή η
ανάγνωση της διαθήκης να γίνει συγχρόνως προς το διαθέτη και τα συμπράττοντα
πρόσωπα και να βεβαιωθεί ότι έγινε η ανάγνωση κατά τα ανωτέρω, χωρίς να είναι
αναγκαίο η εν λόγω βεβαίωση για την ανάγνωση της σχετικής πράξης στο διαθέτη να
γίνει κατά τρόπο πανηγυρικό και με την επανάληψη των λέξεων του νόμου αλλά
αρκεί να συνάγεται από τη διατύπωση της διαθήκης και τις συναφείς εκφράσεις που
έχουν χρησιμοποιηθεί στο περιεχόμενο της, οπουδήποτε και αν βρίσκονται σ
αυτήν, η τήρηση των ανωτέρω διατυπώσεων, ότι δηλαδή διαβάστηκε πραγματικά η
πράξη στο διαθέτη ενώ ταυτόχρονα άκουαν το έγγραφο που διαβαζόταν και τα πρόσωπα
που συνέπραξαν στη σύνταξη της. Η μη τήρηση των άνω διατυπώσεων καθιστά άκυρη
τη διαθήκη (Α.Π 1706/2010 δημ. Νόμος). Ειδικότερα αν
δεν υπάρχει βεβαίωση ότι διαβάσθηκε η διαθήκη στο διαθέτη ενώ άκουαν τα πρόσωπα
που συμπράττουν επέρχεται ακυρότητα (Παπαντωνίου «Κληρονομικό Δίκαιο» ΕΚΔ.85,
ΣΕΛ.223, Παπαδόπουλος «ΑΓΩΓΕΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ» εκδ.94, τομ.
Ι, σελ.82). Η βεβαίωση όμως δεν είναι ανάγκη να γίνει διά τη αντιγραφής των
λέξεων του νόμου αλλά αρκεί να συνάγεται η τήρηση της διατυπώσεως «εκ του όλου
περιεχομένου της διαθήκης και των σχετικών εκφράσεων (Παπαντωνίου «Ερμηνεία Α.Κ
-ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΟΝ ΔΙΚΑΙΟΝ», Τμήμα Πρώτο-Τεύχος Β, αρθ.
1733, σημ. 7). Επίσης δεν αρκεί η βεβαίωση «η διαθήκη ανεγνώσθη κατά νόμον και εβεβαιώθη» πολλάκις
τιθέμενη κατά συμβολαιογραφική έξιν (Μπαλής «Κληρονομικό Δίκαιο», εκδ.5η,
σελ.70). Εξάλλου, οι διατάξεις των άρθρων 1725 ως 1735 Α.Κ, που ορίζουν τις
διατυπώσεις για τη σύνταξη δημόσιας διαθήκης είναι κατά κανόνα αναγκαστικού
δικαίου, ώστε η μη τήρηση τους έχει ως συνέπεια την ακυρότητα της διαθήκης.
Κατ' εξαίρεση μόνο ορισμένες διατάξεις έχουν δεοντολογικό χαρακτήρα και η
παράβαση τους δεν ασκεί καμία επιρροή στο κύρος της διαθήκης, όπως οι διατάξεις
1732 παρ. 2, 1737 παρ. 3 κ.τ.λ. Α.Κ (Α.Π 278/2010 δημ.
Νόμος). Περαιτέρω η δημόσια διαθήκη έχει την αυξημένη αποδεικτική δύναμη
δημόσιου εγγράφου, την οποία ρυθμίζουν τα άρθρα 438, 440 και 441 Κ.Πολ.Δ. Σύμφωνα δε με το άρθρο 438 Κ.Πολ.Δ.,
έγγραφα που έχουν συνταχθεί κατά τους νόμιμους τύπους από δημόσιο υπάλληλο ή
λειτουργό ή πρόσωπο που ασκεί δημόσια υπηρεσία ή λειτουργία, αποτελούν πλήρη
απόδειξη για όλους ως προς όσα βεβαιώνονται στο έγγραφο ότι έγιναν από το
πρόσωπο που συνέταξε το έγγραφο ή ότι έγιναν ενώπιον του, αν το πρόσωπο αυτό
είναι καθ ύλην και κατά τόπο αρμόδιο να κάνει αυτή τη βεβαίωση. Ανταπόδειξη
επιτρέπεται μόνο με προσβολή του εγγράφου ως πλαστού. Τέτοια γεγονότα που
βεβαιώνονται στο δημόσιο έγγραφο της διαθήκης που συντάσσεται στο
συμβολαιογράφο είτε ως γενόμενα από το συμβολαιογράφο που συνέταξε τη διαθήκη
είτε ενώπιον του, κατά των οποίων ανταπόδειξη μπορεί να γίνει μόνο με προσβολή
αυτής ως πλαστής είναι όσα αναφέρονται στην τήρηση των διατυπώσεων, που
ορίζονται στα άρθρα 1725 έως 1733 Α. Κ και μάλιστα πλην άλλων ότι ο διαθέτης
δήλωσε ότι δεν μπορεί να υπογράψει (ΑΚ 1733 παρ. 2εδ.3), καθώς και ότι
υπέγραψαν ενώπιον του συμβολαιογράφου ο διαθέτης και τα πρόσωπα που
συμπράττουν, ότι διαβάσθηκε η διαθήκη (αρθ.
1733.1Α.Κ)(Α.Π 150/2016, Α.Π 486/2014 δημ. Νόμος).
Ο ενάγων και ήδη εκκαλών
με την από 11.7.2016 με αριθμ. καταθ.
10-06/2016 συμπληρωματική αγωγή του που απηύθυνε ενώπιον του Πολυμελούς
Πρωτοδικείου Αιγίου, στρεφόμενη κατά των εναγομένων και ήδη εφεσίβλητων ...,
εξέθεσε ότι στις 15.12.2011 απεβίωσε, σε ηλικία 89 ετών, ο ..., κάτοικος εν ζωή
Αιγίου, θείος του. Ότι από την ηλικία των 88 ετών έπασχε από διαρκή και χρόνια
γεροντική άνοια με οργανικές βλάβες του εγκεφάλου, αγγειακής κυρίως μορφής που
του απέκλειαν σταδιακά τη χρήση του λογικού. Ότι από τον μήνα Ιούνιο του έτους
2011 βρισκόταν σε πλήρη εξασθένιση και αποδιοργάνωση λειτουργιών πνευματικών
και σωματικών χωρίς καμία δυνατότητα επικοινωνίας με το περιβάλλον,
νοσηλευόμενο από 23.11.2011 μέχρι 29.11.2011 στο «ΟΛΥΜΠΙΟΝ ΘΕΡΑΠΕΥΤΗΡΙΟ ΓΕΝΙΚΗ
ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΑΤΡΩΝ ΑΕ» με γενικευμένη απίσχανση, άμφω πυραμιδική
συνδρομή, αδυναμία κινητικότητας και έγερσης εκ της κλίνης, χωρίς δυνατότητα
επικοινωνίας. Ότι από τον Ιούνιο του 2011 αδυνατούσε να μετακινηθεί μόνος του,
να περπατήσει, να καλέσει ταξί, να προμηθευτεί τα απαραίτητα, να
αυτοσυντηρηθεί, να επιμεληθεί των υποθέσεων του και να καταρτίσει οποιαδήποτε
δικαιοπραξία. Ότι η δική του σχέση με τον θείο του ήταν η συνεχής προσπάθεια να
τον επιμεληθεί, όσο είχε τη δυνατότητα, διότι είναι μόνιμος κάτοικος Αθηνών και
αντιμετώπιζε προσωπικά προβλήματα υγείας. Ότι τον μήνα Ιούνιο του έτους 2011
προσέλαβε τη δεύτερη εναγομένη προκειμένου να φροντίζει τον θείο του. Ότι ο
ίδιος μαζί με την σύζυγο του επισκέφθηκε αυτόν για τελευταία φορά στις
20.11.2011, οπότε και ο τελευταίος βρισκόταν σε πλήρη άνοια μη έχοντας επαφή με
το περιβάλλον. Ότι στις 24.8.2011 συνετάγη η από
24.8.2011 διάταξη τελευταίας βούλησης του ..., ενώπιον της συμβολαιογράφου
Αιγίου ..., δυνάμει της υπ' αριθμ. ./24.8.2011 πράξης
δημόσιας διαθήκης, δημοσιευθείσα στις 10.1.2012 με το υπ' αριθμ../2012 πρακτικό
δημοσίευσης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αιγίου στα βιβλία δημοσιεύσεων του
δικαστηρίου αυτού, με την οποία κατέλειπε ως κληρονόμους τους εναγομένους,
ανίψια του εκ πρώτου εξαδέλφου. Ότι η ανωτέρω διαθήκη είναι άκυρη κατά παράβαση
του άρθρου 1733.1 Α.Κ και δη διότι δεν προκύπτει ότι βεβαιώθηκε το περιεχόμενο
της παρά πάντων δηλαδή τον διαθέτη, τους μάρτυρες και την ίδια τη
συμβολαιογράφο και δεν υπάρχει βεβαίωση ότι πράγματι αυτή διαβάστηκε και
πράγματι άκουσαν το περιεχόμενο της τα εν λόγω πρόσωπα, διαθέτης και μάρτυρες.
Ότι στην πρώτη σελίδα της υπό κρίση διαθήκης υπάρχει η επανάληψη της φράσης
«..σε εμένα τη συμβολαιογράφο Αιγίου, ..., σε εμένα τη συμβολαιογράφο Αιγίου,
..», γεγονός που φανερώνει ότι δεν διαβάστηκε καθαρά και μεγαλόφωνα από τη
συμβολαιογράφο διότι αν διαβαζόταν θα διαγραφόταν η επανάληψη αυτή. Ότι η
ανωτέρω αναληθής δήλωση καθιστά την επίδικη διαθήκη πλαστό έγγραφο αφού
βεβαιώνεται σ' αυτή αυταπόδεικτο αναληθές περιστατικό. Ότι ο αποβιώσας
κατέλειπε ως μόνο πλησιέστερο συγγενή και εξ αδιαθέτου κληρονόμου αυτόν-τέκνο
της προαποβιωσάσης αδελφής του. Με βάση τα παραπάνω ο
ενάγων ζήτησε να αναγνωριστεί η ακυρότητα της από 24.8.2011 διάταξης τελευταίας
βούλησης του ..., κατοίκου εν ζωή Αιγίου, που απεβίωσε στις 15.12.2011, που
συντάχθηκε ενώπιον της συμβολαιογράφου Αιγίου ... δυνάμει της υπ' αριθμ. ./24.8.2011 πράξης δημόσιας διαθήκης, δημοσιευθείσας
στις 10.1.2012 δυνάμει του υπ' αριθμ../2012 πρακτικού δημοσίευσης του
Μονομελούς Πρωτοδικείου Αιγίου στα βιβλία δημοσιεύσεων, να αναγνωριστεί η
πλαστότητα του κειμένου της, να αναγνωριστεί ότι τυγχάνει μοναδικός εξ
αδιαθέτου κληρονόμος του ως άνω αποβιώσαντος και να καταδικαστούν οι εναγόμενοι
στη δικαστική του δαπάνη. Με αυτό το περιεχόμενο και αίτημα η αγωγή, αρμόδια
εισάγεται στο παρόν δικαστήριο για να δικαστεί κατά την τακτική διαδικασία
είναι δε ορισμένη, και νόμιμη στηριζόμενη στις διατάξεις των άρθρων 180, 1733.1
Α.Κ και 70, 176, 438,440, 441 Κ.Πολ.Δ.. Επομένως,
πρέπει να ερευνηθεί περαιτέρω ως προς την ουσιαστική της βασιμότητα.
Οι μαρτυρικές καταθέσεις
κατά παράβαση των περιορισμών των άρθρων 393 και 394, δεν λαμβάνονται υπόψη
ούτε για τη συναγωγή δικαστικών τεκμηρίων. Η μαρτυρία που δίδεται χωρίς να
τηρηθούν οι διατυπώσεις του Κ.Πολ.Δ για την εξέταση
των μαρτύρων αποτελεί μη επιτρεπτό αποδεικτικό μέσο. Η ανωμοτί αυτή μαρτυρία
αποτελεί ανυπόστατο αποδεικτικό μέσο και δεν λαμβάνεται υπόψη ούτε για τη
συναγωγή δικαστικών τεκμηρίων, αν δόθηκε για να χρησιμοποιηθεί, κατά την
ανέλεγκτη κρίση του δικαστηρίου της ουσίας ως αποδεικτικό μέσο σε ορισμένη
μεταξύ άλλων πολιτική δίκη. Έτσι η υπεύθυνη δήλωση ή βεβαίωση τρίτου (μαρτυρία
τρίτου) η οποία δεν δόθηκε κατά τον υπό του νόμου οριζόμενο τρόπο, εφόσον έγινε
επίτηδες για να χρησιμεύσει ως αποδεικτικό μέσο στη μεταξύ άλλων πολιτική δίκη,
αποτελεί ανεπίτρεπτο αποδεικτικό μέσο και δεν μπορεί να ληφθεί υπόψη ούτε προς
συναγωγή δικαστικών τεκμηρίων(Α.Π 887/2015, Α.Π 1327/2006 δημ.
Νόμος, Μαργαρίτης «Ερμην. Κ.Πολ.Δ»,
εκδ. 2η, αρθ.340, σελ. 612, σημ.8). Εν προκειμένω η
από 30.12.2015 Κατάθεση-Δήλωση της ...
οι από 3.7.2012, 12.7.2012 και 4.9.2012 υπεύθυνες δηλώσεις-βεβαιώσεις των ...
και η από 2.12.2015 επιστολή του Μητροπολίτη Καλαβρύτων και Αιγιαλείας ... δεν
λαμβάνονται υπόψη δεδομένου ότι, σύμφωνα με τα αναφερόμενα στην ανωτέρω μείζονα
σκέψη, οι μαρτυρίες τρίτων με οποιαδήποτε άλλη μορφή πλην των νομότυπων ένορκων
βεβαιώσεων αν συντάχθηκαν επίτηδες για να χρησιμεύσουν στη δίκη, αποτελούν
ανεπίτρεπτο αποδεικτικό μέσο. Επίσης, η με αριθμό 3.006/2016 ένορκη βεβαίωση
του μάρτυρα ... ενώπιον της Συμβολαιογράφου Αιγίου, ..., και η με αριθμό
./4.11.2016 ένορκη βεβαίωση των
μαρτύρων ... ενώπιον της
Συμβολαιογράφου Αιγίου, ..., που επικαλείται και προσκομίζει ο ενάγων δεν
λαμβάνονται υπόψη ελλείψει προσκομίσεως μετ' επικλήσεως με τις προτάσεις των
εκθέσεων επίδοσης κλήσης των εναγομένων προς παράσταση, σύμφωνα με το άρθρο 524
σε συνδυασμό με τα άρθρα 422, 424 Κ.Πολ.Δ.
Από την εκτίμηση των
αποδεικτικών μέσων που νομοτύπως επικαλούνται και προσκομίζουν οι διάδικοι και
ειδικότερα τις με αριθμό ./11.11.2016, ./11.11.2016 και ./21.11.2016 ένορκες
βεβαιώσεις των μαρτύρων ... ενώπιον της συμβολαιογράφου Αιγίου, ..., που
προσκομίζουν μετ' επικλήσεως οι εναγόμενοι κατόπιν νομίμου κλητεύσεως του
ενάγοντος (βλ. την με αριθμ. ./7.11.2016 έκθεση
επίδοσης του δικαστικού επιμελητή του Πρωτοδικείου Αιγίου, ... και την με
αριθμό ./Γ/15.11.2016 έκθεση επίδοσης του δικαστικού επιμελητή του Πρωτοδικείου
Αιγίου, ...), τα έγγραφα, μεταξύ των οποίων και οι φωτογραφίες, το περιεχόμενο
των οποίων δεν αμφισβητείται και αποδεικνύεται γνήσιο (αρθρ. 432, 449 παρ. 2,
453 παρ. 1, 457 παρ. 4, 458 και 591 παρ. 1 Κ.Πολ.Δ
(ΑΠ 1286/2003 ΕΔ 2005.406, Εφ.Λαμ. 14/2011 δημ. Νόμος), είτε ως αυτοτελή αποδεικτικά μέσα, είτε ως
τεκμήρια, μεταξύ των οποίων τα έγγραφα της ποινικής διαδικασίας (Α.Π 58/93 Ε.Δ
95.1108, Α.Π 884/76 NOB 77.340) και η με αριθμό 6.783/2015 ένορκη βεβαίωση των
μαρτύρων ... ενώπιον της Συμβολαιογράφου Αιγίου, ..., που προσκομίζει μετ
επικλήσεως ο ενάγων κατόπιν νομίμου κλητεύσεως των εναγομένων (βλ. τις με αριθμ. . Β/3.11.2015 και ./3.11.2015 εκθέσεις επίδοσης της
δικαστικής επιμελήτριας του Πρωτοδικείου Αιγίου, ...) καθώς και οι με αριθμό
./30.11.2015, ./30.11.2015 και ./16.12.2015 ένορκες βεβαιώσεις των μαρτύρων ...
οι εναγόμενοι κατόπιν νομίμου κλητεύσεως του ενάγοντος (βλ. την με αριθμ. ./25.11.2015 έκθεση επίδοσης του δικαστικού
επιμελητή του Πρωτοδικείου Αιγίου, ..., σε συνδυασμό με την από 25.11.2015
έκθεση επίδοσης θυροκοληθέντος εγγράφου του Α.Τ
Αιγίου και της από 25.11.2015 βεβαίωσης του Ταχυδρομικού πρακτορείου Αιγίου και
την με αριθμ. ./9.12.2015 έκθεση επίδοσης του
δικαστικού επιμελητή του Πρωτοδικείου Αιγίου, ...), που λήφθηκαν στα πλαίσια
άλλης δίκης (Α.Π 412/2018 δημ. Νόμος), για κάποια από
τα οποία γίνεται ιδιαίτερη μνεία κατωτέρω, χωρίς από αυτό να συνάγεται πως δεν
λήφθηκαν όλα τα προσκομιζόμενα, τις ομολογίες που συνάγονται από τις προτάσεις
(αρθ 261 Κ.Πολ.Δ.) και από
τα διδάγματα της κοινής πείρας, τα οποία το Δικαστήριο λαμβάνει υπόψη
αυτεπαγγέλτως (αρθ. 336.4 Κ.Πολ.Δ.),
αποδεικνύονται τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά: Ο ..., κάτοικος εν ζωή
Αιγίου, υποδηματοποιός στο επάγγελμα, απεβίωσε στις 15.12.2011, από Χρόνια
Νεφρική Ανεπάρκεια και πνευμονικό οίδημα, σε ηλικία 89 ετών. Ήταν έγγαμος με
την ..., η οποία προαποβίωσε στις 16.8.2008. Από την έγγαμη ... ενώπιον της
συμβολαιογράφου Αιγίου, ..., που προσκομίζουν μετ' επικλήσεως, συμβίωση τους
δεν είχαν αποκτήσει τέκνα. Κατά τον χρόνο θανάτου του κατέλειπε ως μόνο εξ
αδιαθέτου κληρονόμο τον ενάγοντα ανιψιό του, τέκνο της προαποβιωσάσης
αδελφής του, ... ο οποίος διέμενε στην Αθήνα και διατηρούσε εξοχική κατοικία
στην Τούμπα Αιγιαλείας. Επίσης, ανίψια του αποβιώσαντος εξ αίματος και εξ
αγχιστείας τυγχάνουν ο πρώτος εναγόμενος ως τέκνο του πρώτου εξαδέλφου του και
η δεύτερη εναγομένη ως σύζυγος του πρώτου εναγομένου και νύφη του πρώτου εξαδέλφου
του αντίστοιχα, κάτοικοι Αιγίου. Ο αποβιώσας, όπως προαναφέρθηκε, κατοικούσε εν
ζωή στο Αίγιο, σε διώροφη κατοικία, όπου στο ισόγειο διατηρούσε το
υποδηματοποιό και ένα διαμέρισμα που μίσθωνε και στον πρώτο όροφο διατηρούσε
την οικογενειακή στέγη, στην οποία αρχικά διέμενε με την σύζυγο του και μετά το
θάνατο αυτής μόνος του. Από το έτος 1992 μέχρι και τον θάνατο του απασχολούταν
ως οικιακή βοηθός στην οικία του η ... και δη αρχικά τέσσερις φορές τον μήνα
και όταν η σύζυγος του ... δεν ήταν καλά στην υγεία της τρεις φορές την
εβδομάδα από ώρα 7.00 πμ. έως 11.30 π.μ. Ο αποθανών ήταν ιεροψάλτης,
κοινωνικός, έξυπνος, δραστήριος και φιλάνθρωπος. Στις 24.8.2011, ο αποβιώσας
... συνέταξε την από 24.8.2011 διάταξη τελευταίας βούλησης του, ενώπιον της
συμβολαιογράφου Αιγίου, ..., με τη σύμπραξη του προσληφθέντος συναδέλφου της
και της μάρτυρος ..., Δικηγόρου, δυνάμει της υπ' αριθμ.
./24.8.2011 πράξης δημόσιας διαθήκης, η οποία δημοσιεύθηκε στις 10.1.2012, με
το υπ' αριθμ. ./2012 πρακτικό δημοσίευσης του Μονομελούς
Πρωτοδικείου Αιγίου στα βιβλία δημοσιεύσεων του Δικαστηρίου αυτού, με την οποία
κατέλιπε ως κληρονόμους τους εναγομένους. Το
περιεχόμενο της εν λόγω διαθήκης του έχει επί λέξει ως εξής: ΑΡΙΘΜΟΣ ...
ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΙΑΘΗΚΗ. Στη δημοτική ενότητα Αίγιου του Δήμου Αιγιαλείας σήμερα στις
είκοσι τέσσερις (24) του μηνός Αυγούστου του έτους δύο χιλιάδες έντεκα (2011)
ημέρα Τετάρτη στην «ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΣΥΜΒΟΛΑΙΟΓΡΑΦΩΝ ...» που εδρεύει στο Αίγιο, με
Α.Φ.Μ ... της Δ.Ο.Υ. Αιγίου και στο γραφείο της εταιρείας που βρίσκεται επί της
οδού ..., στο ισόγειο κατάστημα πολυώροφης οικοδομής ιδιοκτησίας ..., σε εμένα τη συμβολαιογράφο Αιγίου, ..., σε
εμένα τη συμβολαιογράφο Αιγίου, ..., με την σύμπραξη του προσληφθέντα
συναδέλφου μου ... που εδρεύει και κατοικεί και αυτός στο Αίγιο και της
μάρτυρος: ..., Δικηγόρου, που γεννήθηκε στο Αίγιο το 1965, και κατοικεί στο
Αίγιο, οδός ..., κατόχου του Δελτίου Αστυνομικής Ταυτότητας υπ' αριθμόν ΑΒ .
που εκδόθηκε την 16-2-2007, από το Τ.Α. Αιγίου και των δύο ενηλίκων, Ελλήνων
πολιτών και μη υπαγομένων σε κάποια περίπτωση εξαιρέσεως ή ανικανότητας από
όσες αναγράφονται στα άρθρα 1725 έως 1728 του Αστικού Κώδικα, ούτε και σε
κάποια άλλη νόμιμη εξαίρεση παρουσιάστηκε ο γνωστός μου, άσχετος προς εμένα και
τ' ανωτέρω συμπράττοντα πρόσωπα πάσης σχέσεως από τις αναφερόμενες στο άρθρο
1725 του Αστικού Κώδικα και μη υπαγόμενος σε κάποια περίπτωση ανικανότητας από
τα αναφερόμενα στο άρθρο 1719 του Αστικού Κώδικα, ούτε σε κάποια άλλη περίπτωση
νομίμου εξαιρέσεως: ..., Συνταξιούχος, που γεννήθηκε στο Αίγιο το 1923 και
κατοικεί στο Αίγιο, οδός ..., κάτοχος του δελτίου αστυνομικής ταυτότητας υπ'
αριθμόν ΑΖ . που εκδόθηκε την 28/8/2008, από το Τ.Α Αιγίου. Ο εμφανισθείς
δήλωσε, παρουσία όλων μας, ότι επιθυμεί να συνταχθεί ενώπιον μου η δημόσια
διαθήκη του και ότι δεν στερείται καμιάς από τις αισθήσεις του. Αφού βεβαιώθηκα
για τη σοβαρότητα αυτής της διαθέσεως του, από τη συνομιλία μας, υπέδειξα στους
μάρτυρες να δώσουν το νόμιμο όρκο και αυτοί, αφού έβαλαν το δεξί τους χέρι πάνω
στο Ιερό Ευαγγέλιο, ορκίστηκαν ενώπιον μου και ενώπιον τού διαθέτη ότι θα
τηρήσουν μυστικές τις διατάξεις της διαθήκης αυτής ως τη δημοσίευση της. Έτσι,
αφού τηρήθηκαν όλες οι νόμιμες προκαταρκτικές διατυπώσεις, κάλεσα τον διαθέτη
να δηλώσει την τελευταία του βούληση και αυτός δήλωσε ενώπιον μας προφορικά τα
εξής: «Εγκαθιστώ κληρονόμους μου τον ανιψιό μου ... και τη γυναίκα του ...,
στους οποίους επιθυμώ να περιέλθει μετά το θάνατο μου οποιαδήποτε κινητή ή
ακίνητη περιουσία βρεθεί. Από τους δύο αυτούς είμαι πολύ ευχαριστημένος γιατί
πρόσεξαν πολύ την γυναίκα μου . και φροντίζουν συνεχώς και εμένα καθημερινά.»
Εδώ ο διαθέτης τελείωσε τις διατάξεις του και τον ρώτησα αν θέλει να προσθέσει
κάτι ή να διαθέσει κάτι υπέρ φιλανθρωπικών καταστημάτων ή του Εθνικού Στόλου
και μου απάντησε αρνητικά. Οι μάρτυρες δήλωσαν ότι είναι άσχετοι με τα πρόσωπα
που τιμώνται στη διαθήκη, σύμφωνα με τα άρθρα 1725 και 1726 του Αστικού Κώδικα,
άσχετος δε προς τα πρόσωπα αυτά είμαι και εγώ ο/η συμβολαιογράφος. Σημειώνεται
ότι τα συμπράττοντα πρόσωπα ήταν παρόντα σε όλη τη διάρκεια της πράξης αυτής,
δεν παραστάθηκε κανείς άλλος, εκτός από τον διαθέτη, τους μάρτυρες και εμένα
και ότι τηρήθηκαν οι διατάξεις των άρθρων 1729, 1730 και 1731 του Αστικού
Κώδικα. Σε βεβαίωση όλων των ανωτέρω συντάχθηκε η πράξη αυτή, σε δύο (2) φύλλα.
Επικολλήθηκε τέλος μεγαροσήμου 0,50 ευρώ για το
πρωτότυπο. Για δικαιώματα του παρόντος εισπράχθηκαν ευρώ 21,00 εκ των οποίων
καθαρή συμβολαιογραφική αμοιβή 19,83 και δικαιώματα Ε.Τ.Α.Α (ΤΑ.Ν. & Τ.Σ)
1,17. Επί των εισπραχθέντων δικαιωμάτων (μικτή αμοιβή) εισπράχθηκε Φ.ΠΑ. ευρώ
4,83. Την πράξη αυτή διάβασα καθαρά και μεγαλόφωνα στον διαθέτη, σε επήκοο των
συμπραττόντων προσώπων και υπογράφτηκε από την μάρτυρα, τον διαθέτη, τον
συμπράττοντα συμβολαιογράφο και εμένα τη συμβολαιογράφο, όπως νόμος ορίζει».
Από το προεκτεθέν
περιεχόμενο της άνω δημόσιας διαθήκης αποδεικνύεται ότι κατά τη σύνταξη της
τηρήθηκαν όλες οι κατ' άρθ 1730, 1732 Α.Κ
απαιτούμενες για την εγκυρότητα της προϋποθέσεις. Ειδικότερα, αποδεικνύεται,
ότι η διαθήκη αυτή συντάχθηκε στις 24.8.2011,
στη έδρα της συμβολαιογράφου, ενώπιον της συμβολαιογράφου Αιγίου, ...,
με την σύμπραξη δεύτερου συμβολαιογράφου και ενός μάρτυρα, τα στοιχεία των
οποίων αναφέρονται, ενώπιον των οποίων ο ως άνω διαθέτης, η ταυτότητα του
οποίου προκύπτει, δήλωσε την τελευταία του βούληση για την οποία η ανωτέρω
συμβολαιογράφος συνέταξε τη σχετική πράξη. Επίσης, αποδεικνύεται ότι καθ' όλη
τη διάρκεια της διαδικασίας συντάξεως της διαθήκης, όλα τα προαναφερόμενα
πρόσωπα (ο διαθέτης, η συμβολαιογράφος, ο δεύτερος συμβολαιογράφος και η
μάρτυρας) και ουδείς άλλος, ήταν παρόντες σε όλη τη διάρκεια της πράξης αυτής,
δεν παραστάθηκε κανείς άλλος, ότι τηρήθηκαν οι διατάξεις των άρθρων 1730 και
1731 του Αστικού Κώδικα και αναγνώσθηκε καθαρά και μεγαλόφωνα στον διαθέτη, σε
επήκοο των συμπραττόντων προσώπων και υπογράφτηκε από τον διαθέτη, τον
συμπράττοντα συμβολαιογράφο, την μάρτυρα, και τη συμβολαιογράφο. Από τις
ανωτέρω καταχωρίσεις, σαφώς συνάγεται η ύπαρξη βεβαίωσης περί του ότι η εν λόγω
διαθήκη διαβάστηκε στον διαθέτη, αφού αυτός κατά τα βεβαιούμενα στην σχετική
πράξη, ήταν παρών σε όλη την διάρκεια της πράξεως, την οποία υπέγραψε μετά την
ανάγνωση της, ενώ άκουαν τα συμπράττοντα πρόσωπα, τα οποία επίσης κατά τη
σχετική βεβαίωση ήσαν παρόντα καθ' όλη τη διάρκεια της πράξεως. Υπάρχει δε η
βεβαίωση που απαιτεί το άρθρο 1733 Α.Κ. Η λέξη βεβαίωση τίθεται κατά
«συμβολαιογραφική έξιν» (Μπαλής «Κληρονομικό
Δίκαιο», εκδ.5η, σελ.70). Ακολούθως, μόνη η επανάληψη στην ανωτέρω πράξη
της δημόσιας διαθήκης της φράσης «.. σε εμένα τη συμβολαιογράφο Αιγίου, ..., σε
εμένα τη συμβολαιογράφο Αιγίου, ..», δεν αρκεί για να οδηγήσει σε δικανική
πεποίθηση ότι αυτή (ανωτέρω δημόσια διαθήκη) δεν διαβάστηκε καθαρά και μεγαλόφωνα από τη συμβολαιογράφο και άρα τα όσα
βεβαιώνει η τελευταία είναι αναληθή, δεδομένο ότι κατά τα διδάγματα της κοινής
πείρας και λογικής η γραφή του ανωτέρω κειμένου σε ηλεκτρονικό υπολογιστή και η
ταχύτητα της ανάγνωσης των τυπικών στοιχείων δύναται να οδηγήσει στην επανάληψη
αυτών χωρίς αυτή να γίνει αντιληπτή το πρώτον αλλά σε δεύτερο χρόνο. Επομένως,
πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμη κατ' ουσίαν η ένδικη
συμπληρωματική αγωγή με αντικείμενο την αναγνώριση της ακυρότητας της ανωτέρω
διαθήκης, λόγω μη τηρήσεως της διατυπώσεως, που ορίζει το ανωτέρω άρθρο 1733.1
Α.Κ και λόγω αναγνώρισης της πλαστότητας του κειμένου της ανωτέρω διαθήκης.
Πρέπει εξάλλου να διαταχθεί η απόδοση του κατατεθέντος παραβόλου στην εκκαλούσα
κατ' αρθο 495.3 Κ.Πολ.Δ.
Τέλος, πρέπει να καταδικαστεί ο εκκαλών, λόγω της ήττας του, στην πληρωμή των
δικαστικών εξόδων των εφεσίβλητων του παρόντος βαθμού δικαιοδοσίας, κατά
παραδοχή του σχετικού νομίμου αιτήματος των τελευταίων (άρθρα 176,183 και 191
παρ.2 Κ.Πολ.Δικ), όπως ειδικότερα ορίζεται στο
διατακτικό.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
ΔΙΚΑΖΕΙ αντιμωλία των
διαδίκων.
ΔΕΧΕΤΑΙ τυπικά και κατ' ουσίαν την από 30.10.2017 με αριθ. εκθ.
καταθ. ./2017 και προσδ. ./2017 έφεση κατά της υπ'
αριθ. αριθ. 26/2017 οριστικής απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αιγίου
ΕΞΑΦΑΝΙΖΕΙ την υπ' αριθ.
26/2017 οριστική απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αιγίου
ΔΙΑΤΑΣΣΕΙ την απόδοση στον
εκκαλούντα των παραβόλων υπέρ Δημοσίου, που μνημονεύονται στο σκεπτικό.
ΚΡΑΤΕΙ την υπόθεση και
ΔΙΚΑΖΕΙ κατ' ουσίαν την από 11.7.2016 συμπληρωματική
αγωγή
ΑΠΟΡΡΙΠΤΕΙ την αγωγή
ΚΑΤΑΔΙΚΑΖΕΙ τον εκκαλούντα
στα δικαστικά έξοδα των εφεσίβλητων, του παρόντος βαθμού δικαιοδοσίας, τα οποία
καθορίζει στο ποσό των εξακοσίων (600) ευρώ.
ΚΡΙΘΗΚΕ, αποφασίσθηκε στη
Πάτρα την 16.7.2019 σε μυστική διάσκεψη και δημοσιεύθηκε την 30.7.2019 σε
έκτακτη δημόσια αυτού συνεδρίαση, απόντων των διαδίκων και του πληρεξουσίου
δικηγόρου της εφεσίβλητης και παρούσας της Γραμματέα.