ΤΡΑΠΕΖΑ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ «ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ»

ΤρΔΠρΑθ 6816/2021

Αστική ευθύνη δημοσίου - Θάνατος κατά τη διάρκειας πλημμύρας - Χρηματική ικανοποίηση λόγω ψυχικής οδύνης -.

Δεκτή αγωγή με την οποία ζητούνται ποσά ως χρηματική ικανοποίηση λόγω ψυχικής οδύνης που προκλήθηκε στους ενάγοντες από τον θάνατο του υιού και εγγονού τους, ο οποίος έχασε τη ζωή του κατά τη διάρκεια πλημμύρας, από παράνομες πράξεις και παραλείψεις των οργάνων των εναγομένων, ήτοι της Περιφέρειας Αττικής και του Ελληνικού Δημοσίου. Μη εκτέλεση αντιπλημμυρικών έργων και έργων ορεινής υδρονομίας. Αν τα εν λόγω έργα είχαν λάβει χώρα θα είχαν κατά τη συνήθη πορεία των πραγμάτων αποφευχθεί οι ιδιαιτέρως επιζήμιες συνέπειες της πλημμύρας. Προσδιορισμός των ποσών της εύλογης χρηματικής ικανοποίησης.

Αριθμός Αποφάσεως 6816/2021

ΑΚΔ ΑΓ./2018

ΤΟ

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

ΤΜΗΜΑ 18ο ΤΡΙΜΕΛΕΣ

Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις 10 Ιουνίου 2020, με την εξής σύνθεση: Ελένη – Αγγελική Λουκά, Πρόεδρο Πρωτοδικών Δ.Δ., Όλγα Μιμηκοπούλου, Πρωτοδίκη Δ.Δ., Γεωργία – Βασιλική Σκούπα, Πρωτοδίκη Δ.Δ. – Εισηγήτρια και γραμματέα το δικαστικό υπάλληλο Παντελή Καρταλά,

για να δικάσει την αγωγή με χρονολογία καταθέσεως 04.05.2018,

των: 1) ... και 5) ... εκ των οποίων οι μεν τρεις πρώτοι κατά σειρά εγγραφής τους στο δικόγραφο της αγωγής ενάγοντες καθώς και η πέμπτη κατά σειρά εγγραφής της στο δικόγραφο της αγωγής ενάγουσας παρέστησαν δια του πληρεξουσίου δικηγόρου τους Παναγιώτη Μπιτσαξή.

κατά των: α) Νομικού Προσώπου Δημοσίου Δικαίου (Ν.Π.Δ.Δ.), με την επωνυμία «Περιφέρεια Αττικής», που εκπροσωπείται από τον Περιφερειάρχη της και παρέστη με δήλωση κατ’ άρθρο 133 παρ. 2 του ΚΔΔ του πληρεξουσίου δικηγόρου του ʼγγελου Κατσέλη και β) του Ελληνικού Δημοσίου, που εκπροσωπείται από τον Υπουργό Οικονομικών, ο οποίος παρέστη δια των δικαστικών πληρεξουσίων του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους Δήμητρας Αθανασοπούλου, Ευφροσύνης Χριστοφίλου και Ελένης Τσιριγώτη.

Κατά τη συζήτηση οι παραστάντες διάδικοι ανέπτυξαν τους ισχυρισμούς τους και εζήτησαν όσα αναφέρονται στα πρακτικά.

Μετά τη συνεδρίαση το Δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη και,

Αφού μελέτησε τη δικογραφία, σκέφθηκε σύμφωνα με το Νόμο.

Η κρίση του είναι η εξής:

1. Επειδή, με την υπό κρίση αγωγή, όπως το αίτημα αυτής νομίμως μετετράπη από έντοκο καταψηφιστικό σε έντοκο αναγνωριστικό με το νομίμως κατατεθέν στις 05.06.2020 υπόμνημα των εναγόντων, ζητείται να αναγνωριστεί η υποχρέωση των εναγομένων Ελληνικού Δημοσίου και Περιφέρειας Αττικής να καταβάλουν «αλληλεγγύως, εξ αδιαιρέτου και εις ολόκληρον» σε κάθε έναν από τους δύο πρώτους κατά σειρά αναγραφής τους στο δικόγραφο της αγωγής το ποσό του 1.000.000 ευρώ και σε κάθε έναν από τους υπόλοιπους ενάγοντες το ποσό των 100.000 ευρώ. Τα ποσά αυτά ζητούν να τους καταβληθούν, κατ’ άρθρα 105 - 106 Εισ.Ν.Α.Κ., οι μεν δύο πρώτοι ως γονείς του ..., οι δε λοιποί ενάγοντες ως γιαγιάδες και παππούς του ..., ως χρηματική ικανοποίηση για την ψυχική οδύνη που προεκλήθη σ’ αυτούς από το θάνατο του υιού και εγγονού τους, ο οποίος, στις 15.11.2017, έχασε τη ζωή του κατά τη διάρκεια της πλημμύρας που έλαβε χώρα στην ευρύτερη περιοχή της Μάνδρας Αττικής, από – κατά τους ισχυρισμούς των εναγόντων – παράνομες πράξεις και παραλείψεις των οργάνων των εναγομένων.

2. Επειδή, κατά τη συζήτηση της υπό κρίση αγωγής ο παραστάς δικηγόρος των εναγόντων ανακοίνωσε στο Δικαστήριο το θάνατο του τέταρτου ενάγοντος, . (όπως το όνομα αυτού διορθώθηκε τόσο με προφορική δήλωση στο ακροατήριο όσο και με το νομίμως κατατεθέν στις 05.06.2020 υπόμνημα των εναγόντων, αντί του εκ παραδρομής αναγραφέντος στο δικόγραφο της αγωγής .), προσκομίζοντας την ./29.10.2019 ληξιαρχική πράξη θανάτου του Ληξιαρχείου Αθηνών καθώς και το ./18.11.2019 πιστοποιητικό εγγυτέρων συγγενών του θανόντος. Κατόπιν τούτου το Δικαστήριο διέκοψε σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 140 του κυρωθέντος με το άρθρο πρώτο του ν. 2717/1999 (Α’ 97) Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας (ΚΔΔ) την πρόοδο της δίκης μόνον ως προς τον τέταρτο ενάγοντα, προκειμένου να ακολουθηθεί η προβλεπόμενη στο άρθρο 141 του ιδίου Κώδικα διαδικασία.

3. Επειδή, οι ενάγοντες ομοδικούν παραδεκτώς στην υπό κρίση αγωγή, δεδομένου ότι η αξίωσή τους στηρίζεται σε όμοια κατά τα ουσιώδη στοιχεία της νομική και πραγματική βάση, σύμφωνα με όσα ορίζονται στο άρθρο 115 του προαναφερθέντος Κώδικα. Περαιτέρω, νομίμως εχώρησε η συζήτηση της υποθέσεως απολιπομένης της εναγομένης Περιφέρειας Αττικής, διότι σε αυτήν εκοινοποιήθη νομίμως και εμπροθέσμως η ΚΛ./2018 κλήση για τη συζήτηση της υποθέσεως κατά τη δικάσιμο της 13ης Νοεμβρίου 2019 (βλ. σχετικώς το από 18.01.2019 αποδεικτικό επιδόσεως της ανωτέρω κλήσεως της επιμελητού δικαστηρίων ...). Έκτοτε ηκολούθησαν οι εξής αναβολές της συζητήσεως της υποθέσεως: στις 13.11.2019 κατόπιν υποβολής σχετικού αιτήματος από τις παραστάσες δικαστικές πληρεξουσίες του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους για τη δικάσιμο της 26ης Φεβρουαρίου 2020, με κοινοποίηση του Πρακτικού Δημοσίας Συνεδριάσεως στην εναγόμενη Περιφέρεια Αττικής με τη διαταγή να προσκομίσει αυτή διοικητικό φάκελο (βλ. σχετικώς το από 13.12.2019 αποδεικτικό επιδόσεως του ανωτέρω Πρακτικού της επιμελητού δικαστηρίων ...) και στις 26.02.2020 αυτεπαγγέλτως λόγω συμμετοχής των δικαστικών υπαλλήλων σε δίωρες διακοπές εργασιών σύμφωνα με την ./21.02.2020 ανακοίνωση της Ομοσπονδίας Δικαστικών Υπαλλήλων Ελλάδος για την παρούσα δικάσιμο, χωρίς να κλητευθούν εκ νέου τα διάδικα μέρη.

4. Επειδή, η ένσταση του εναγομένου Ελληνικού Δημοσίου περί αοριστίας του δικογράφου της υπό κρίση αγωγής πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμη. Οι ενάγοντες με το υπό κρίση δικόγραφο περιγράφουν με σαφήνεια τα πραγματικά περιστατικά που συνετέλεσαν, κατά τους ισχυρισμούς τους, στο θάνατο από πνιγμό του .... Αναφέρουν, δηλαδή, ότι ο εκλιπών ανεχώρησε την 15η.11.2017 και ώρα 6:00π.μ. από την οικία των γονέων του, που βρίσκεται στα ʼνω Λιόσια Αττικής, για τον τόπο εργασίας του στις εγκαταστάσεις της εταιρείας «EDF EN SERVICES A.E.», που βρίσκονται στην ευρύτερη περιοχή της Θήβας, οδηγώντας το Ι.Χ. με στοιχεία ΥΝΥ-. και μάρκας OPEL CORSA αυτοκίνητό του, επί της Παλαιάς Εθνικής Οδού Ελευσίνας – Θηβών, με κατεύθυνση τη Θήβα, στο ύψος δε της Μάνδρας Αττικής και ειδικότερα στο σημείο που το ρέμα Σούρες διέρχεται από γέφυρα της εν λόγω Εθνικής Οδού, το όχημά του παρεσύρθη από τα ορμητικά νερά του υπερχειλισμένου ρέματος, με αποτέλεσμα το πτώμα του να ανευρεθή τρεις ημέρες μετά στις εκβολές ποταμού στην Ελευσίνα Αττικής. Ως προς την ευθύνη των οργάνων των εναγομένων αναφέρουν τα εξής: αφ’ ενός αποδίδουν στα όργανα της εναγομένης Περιφέρειας Αττικής την παράλειψη διενέργειας αντιπλημμυρικών έργων και της διευθετήσεως των ρεμάτων Σούρες και Αγία Αικατερίνη στην περιοχή της Μάνδρας Αττικής, αφ’ ετέρου στην παράλειψη διενέργειας έργων δασοπονίας στο όρος Πατέρα της περιοχής Μάνδρας Αττικής, αρμοδιότητας των οργάνων του Υπουργείου Περιβάλλοντος. Τέλος, αποδίδουν παραλείψεις στα όργανα της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Τροχαίας Αττικής για τη μη λήψη των αναγκαίων προληπτικών μέτρων για την αντιμετώπιση του καιρικού φαινομένου με την ονομασία «Ευριδίκη», το οποίο έπληξε, μεταξύ άλλων, και το νομό Αττικής, το διάστημα 13.11.2017 – 15.11.2017, με κορύφωση αυτού του φαινομένου τις πλημμύρες της 15ης.11.2017 στην περιοχή της Μάνδρας Αττικής. Οι ισχυρισμοί αυτοί, όπως αναπτύσσονται και με το νομίμως κατατεθέν υπόμνημά τους, καθίστανται επαρκούντως σαφείς για τη στοιχειοθέτηση τόσο των πραγματικών περιστατικών όσο και της νομικής βάσεως της αγωγής.

5. Επειδή, ο Εισαγωγικός Νόμος του Αστικού Κώδικα (Π.Δ. 456/1984, Α’ 164 – Εισ.Ν.Α.Κ.) ορίζει στο άρθρο 105 ότι: «Για παράνομες πράξεις ή παραλείψεις των οργάνων του δημοσίου κατά την άσκηση της δημόσιας εξουσίας που τους έχει ανατεθεί, το δημόσιο ενέχεται σε αποζημίωση, εκτός αν η πράξη ή η παράλειψη έγινε κατά παράβαση διάταξης που υπάρχει για χάρη του γενικού συμφέροντος. […]» και στο άρθρο 106 αυτού, ότι οι διατάξεις, μεταξύ άλλων, του προηγούμενου άρθρου «εφαρμόζονται και για την ευθύνη των δήμων, των κοινοτήτων ή άλλων νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου από πράξεις ή παραλείψεις των οργάνων που βρίσκονται στην υπηρεσία τους». Εξ άλλου, στο άρθρο 932 ΑΚ ορίζεται: «Σε περίπτωση αδικοπραξίας, ανεξάρτητα από την αποζημίωση για την περιουσιακή ζημία, το δικαστήριο μπορεί να επιδικάσει εύλογη κατά την κρίση του χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης. [...] Σε περίπτωση θανάτωσης προσώπου η χρηματική αυτή ικανοποίηση μπορεί να επιδικασθή στην οικογένεια του θύματος λόγω ψυχικής οδύνης». Κατά την έννοια των διατάξεων αυτών, ευθύνη του Δημοσίου ή νπδδ προς αποζημίωση γεννάται όχι μόνον από την έκδοση μη νόμιμης εκτελεστής διοικητικής πράξεως ή από τη μη νόμιμη παράλειψη εκδόσεως τέτοιας πράξεως, αλλά και από μη νόμιμες υλικές ενέργειες των οργάνων του Δημοσίου ή νπδδ ή από παραλείψεις οφειλόμενων νόμιμων υλικών ενεργειών αυτών, εφ’ όσον οι υλικές αυτές ενέργειες ή παραλείψεις συνάπτονται με την οργάνωση και λειτουργία των δημόσιων υπηρεσιών. Εξ άλλου, υπάρχει ευθύνη του Δημοσίου ή νπδδ, πληρουμένων και των λοιπών προϋποθέσεων του νόμου, όχι μόνον όταν με πράξη ή παράλειψη οργάνου του παραβιάζεται συγκεκριμένη διάταξη νόμου, αλλά και όταν παραλείπονται τα ιδιαίτερα καθήκοντα και υποχρεώσεις που προσιδιάζουν στη συγκεκριμένη υπηρεσία και προσδιορίζονται από την κείμενη εν γένει νομοθεσία, τα διδάγματα της κοινής πείρας και τις αρχές της καλής πίστεως (ΣτΕ 2669/2015, 2274/2014, 572/2013, 424/2012, 4133/2011, 1019/2008, 2741/2007, 2796/2006 7μ). Ο κατά τα ανωτέρω παράνομος χαρακτήρας της ζημιογόνου πράξεως, παραλείψεως ή υλικής ενέργειας αρκεί για να στοιχειοθετηθεί η ευθύνη του Δημοσίου ή νπδδ, χωρίς να απαιτείται και η διαπίστωση πταίσματος του οργάνου του (ΣτΕ 1413/2006 7μ). Απαραίτητη, πάντως, προϋπόθεση για την επιδίκαση αποζημιώσεως είναι, μεταξύ άλλων, η ύπαρξη αιτιώδους συνδέσμου μεταξύ της παράνομης πράξεως ή παραλείψεως ή υλικής ενέργειας ή παραλείψεως υλικής ενέργειας του δημόσιου οργάνου και της ζημίας που επήλθε (Σ.τ.Ε. 596/2017, 2937/2009 κ.α.). Αιτιώδης δε σύνδεσμος υπάρχει όταν, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας, η πράξη ή η παράλειψη είναι επαρκώς ικανή (πρόσφορη) και μπορεί αντικειμενικώς κατά τη συνήθη και κανονική πορεία των πραγμάτων και χωρίς τη μεσολάβηση άλλου περιστατικού να επιφέρει τη ζημία και την επέφερε στη συγκεκριμένη περίπτωση (βλ. ΣτΕ 1370/2018, 596, 1414/2017, 1847/2016, 4097/2015, 1826/2014, 1219/2012, 473/2011, 322/2009 7μ, 334/2008 7μ, 1024/2005, πρβλ. ΑΠ 425/2006). Εξ άλλου, η διακοπή του αιτιώδους συνδέσμου έχει ως προϋπόθεση την παρεμβολή άλλων μεταγενεστέρων όλως εξαιρετικών και απρόβλεπτων γεγονότων, ιδίως δε ενέργειες τρίτων προσώπων (ΣτΕ 2776/2016, 4410-22/2015, 3124/2011, ΑΠ 999/2010). Περαιτέρω, κατά την έννοια των ίδιων διατάξεων, ανεξαρτήτως από την αποζημίωση για την περιουσιακή ζημία, το δικαστήριο μπορεί, κατά το άρθρο 932 ΑΚ, αφού εκτιμήσει τα πραγματικά περιστατικά, που θέτουν υπόψη του οι διάδικοι και με βάση τους κανόνες της κοινής πείρας και λογικής, να επιδικάσει εύλογη κατά την κρίση του χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης, ή, σε περίπτωση θανατώσεως προσώπου, λόγω ψυχικής οδύνης (ΣτΕ 1581/2018, 596/2017, 2839/2017, 2669/2015, 266/2013). Η χρηματική ικανοποίηση λόγω ψυχικής οδύνης αποσκοπεί στην ηθική παρηγορία και την ψυχική ανακούφιση των μελών της οικογένειας του θανόντος, όσο αυτό είναι δυνατόν, από τον ψυχικό πόνο που δοκιμάζουν κατά τον χρόνο του θανάτου του (ΣτΕ 3552/2014, 2986/2009). Επιπροσθέτως, με τη διάταξη του άρθρου 932 εδάφιο γ’ του Α.Κ. δεν ορίζεται ευθέως ο κύκλος των προσώπων που μπορούν να ζητήσουν χρηματική ικανοποίηση. Κατά την έννοια όμως τη διατάξεως αυτής, στην οικογένεια του θύματος περιλαμβάνονται οι εγγύτεροι και στενώς συνδεόμενοι με τον θανόντα συγγενείς που εδοκιμάσθησαν ψυχικώς από την απώλειά του και προς ανακούφιση του πόνου των οποίων στοχεύει η εν λόγω διάταξη (Σ.τ.Ε. 1405/2013, 2986/2009). Περαιτέρω, για τον υπολογισμό του ύψους της χρηματικής ικανοποιήσεως λόγω ψυχικής οδύνης, το δικαστήριο της ουσίας λαμβάνει υπόψη, μεταξύ άλλων, τις συνθήκες υπό τις οποίες επήλθε ο θάνατος και το βαθμό της ψυχικής συγκινήσεως που ο θάνατος αυτός προκάλεσε στο συγκεκριμένο μέλος της οικογένειας του θανόντος, αναλόγως της ηλικίας του, της προσωπικότητάς του, της καταστάσεως της υγείας του κ.λπ. (Σ.τ.Ε. 3329/2014, 1405/2013, 2100/2006 7μ. κ.α.). Επίσης, κατά την έννοια των ανωτέρω διατάξεων, το ύψος της χρηματικής ικανοποιήσεως δεν συναρτάται, κατ’ αρχήν, προς τη συγκεκριμένη κάθε φορά περιουσιακή και δημοσιονομική κατάσταση του Δημοσίου, ούτε, εξ άλλου, το περιουσιακό και οικονομικό μέγεθός της επιδρά στον καθορισμό του ύψους αυτής (Σ.τ.Ε. 3839/2012 7μ., 4988/2012 κ.α.).

6. Επειδή, στο Κεφάλαιο Ε’ του ν. 3852/2010 (Α’ 87) με τίτλο «Αρμοδιότητες» και δη στο άρθρο 186 αυτού ορίζονται τα εξής: «Αρμοδιότητες Περιφερειών Ι.α. Τα όργανα των περιφερειών ασκούν τις Αρμοδιότητες τους σύμφωνα με τις Αρχές της διαφάνειας, της αποτελεσματικότητας και της αποδοτικότητας. Η άσκηση των αρμοδιοτήτων τους οριοθετείται από τις σχετικές διατάξεις των νόμων και των κανονιστικών διατάξεων της Διοίκησης. β. Κατά την άσκηση τους θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη: Ι. Οι εθνικές και ευρωπαϊκές πολιτικές που σχετίζονται με τις Αρμοδιότητες τους. II. Η ανάγκη συνεργασίας και συντονισμού με άλλες τοπικές ή δημόσιες Αρχές και οργανισμούς. […] II. Οι Αρμοδιότητες των περιφερειών, αφορούν τους τομείς: […] ΣΤ. Έργων - Χωροταξίας - Περιβάλλοντος, στους οποίους περιλαμβάνονται, ιδίως: 1. […] 2. […] 3. Ο σχεδιασμός, η μελέτη, η κατασκευή και συντήρηση συγκοινωνιακών, αντιπλημμυρικών, κτιριακών, ηλεκτρομηχανολογικών και λιμενικών έργων. 4. Η κατάρτιση προσχεδίων προγραμμάτων εκτέλεσης έργων. 5. [...] 6. [...] 7. [...] 8. [...] 9. [...] 10. [...] 11. Τα έργα που εκτελούνται από το Υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων χαρακτηριζόμενα ως έργα εθνικού επιπέδου (άρθρο 10 παρ. 4 του ν. 679/1977 και άρθρο 59 του π.δ. 609/1985) τα οποία έχουν αμιγώς διάσταση επιπέδου περιφέρειας ή νομού. 12. Η διαχείριση ειδικών έργων περιφερειακού επιπέδου που έχουν εκτελεστεί από τις ΕΥΔΕ και περιέρχονται στις περιφέρειες. 13. [...] 14. [...] 15. Ο καθαρισμός και αστυνόμευση ρεμάτων και απαλλοτριωμένων χώρων παρά τα ρέματα. 16. [...] 17. [...] 18. [...] 19. [...] 20. [...] 21. Ο έλεγχος τήρησης περιβαλλοντικών όρων, προς εφαρμογή της νομοθεσίας για την προστασία του περιβάλλοντος, κατά το άρθρο 26 του ν. 1650/1986 (ΦΕΚ 160 Α). 22. Η επιβολή προστίμων για θέματα προστασίας περιβάλλοντος, κατά τις προβλέψεις των άρθρων 30 του ν. 1650/1986 και 4 του ν. 3010/2002. 23. Η ανάθεση εκπόνησης και η παρακολούθηση εφαρμογής Γενικών Πολεοδομικών Σχεδίων (Γ.Π.Σ.), Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π. σύμφωνα με το άρθρο 6 του ν. 2508/1997. 24. [...] 25. Η παροχή γνώμης του περιφερειακού συμβουλίου κατά τη διαδικασία κατάρτισης των περιφερειακών χωροταξικών σχεδίων. 26. Η εξειδίκευση των κατευθυντήριων γραμμών περιβαλλοντικής πολιτικής σε επίπεδο περιφέρειας. 27. Η μέριμνα συγκέντρωσης των γενικών πληροφοριών για την ποιότητα του περιβάλλοντος και τις ρυπογόνες δραστηριότητες στην περιοχή, καθώς και για τη λειτουργία του εθνικού δικτύου πληροφορικής για το περιβάλλον. 28. Η εισήγηση στο περιφερειακό συμβούλιο, με βάση περιβαλλοντικά κριτήρια, για την εξασφάλιση χρηματοδοτικών πηγών και την κατανομή των σχετικών πιστώσεων, καθώς και για προτάσεις μέτρων προς προστασία του περιβάλλοντος της περιοχής και ιδιαίτερα των ευαίσθητων περιοχών (βιότοπων κ.λπ.). 29. [...] 30. […] 31. [...] 32. Η παροχή γνωμοδότησης, από το περιφερειακό συμβούλιο για Σχέδια Ολοκληρωμένων Αστικών Παρεμβάσεων (Σ.Ο.Α.Π.), όταν η διαδικασία κινείται από τον Υπουργό Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής. 33. Η σύνταξη, η παρακολούθηση της εφαρμογής και η αξιολόγηση των κανονισμών Διοίκησης και λειτουργίας και των σχεδίων διαχείρισης για προστατευόμενες περιοχές. 34. Η παρακολούθηση εφαρμογής Ειδικών Χωροταξικών Μελετών και ΖΟΕ. 35. [...] 36. [...] 37. [...] 38. Ο συντονισμός της υλοποίησης των προγραμμάτων εκτέλεσης έργων που προβλέπονται από τα γενικά πολεοδομικά σχέδια (Γ.Π.Σ.) και τις πολεοδομικές μελέτες. 39. Η έγκριση σημειακών - εντοπισμένων τροποποιήσεων των εγκεκριμένων ρυμοτομικών σχεδίων και των χρήσεων και όρων δόμησης αυτών, υπό την προϋπόθεση τήρησης των διατάξεων της παρ. 4 του άρθρου 29 του ν. 2831/2000 (ΦΕΚ 140 Α), όπως ισχύει και υπό την προϋπόθεση, επίσης, ότι δεν εμπίπτουν σε ζώνη πεντακοσίων μέτρων από την ακτή, σε παραδοσιακούς οικισμούς, σε τοπία ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους, σε αρχαιολογικούς χώρους, σε δάση και δασικές εκτάσεις και σε περιοχές προστατευόμενες βάσει διεθνών συνθηκών (π.χ. RAM-SAR) ή βάσει των άρθρων 18 και 19 του ν. 1650/1986 (ΦΕΚ 160 Α’), όπως ισχύει […]». Περαιτέρω, στο άρθρο 210 του ανωτέρω νόμου με τίτλο «Μητροπολιτική περιφέρεια – Μητροπολιτικές λειτουργίες» ορίζονται τα εξής: «Ι. Η μητροπολιτική περιφέρεια Αττικής και η μητροπολιτική ενότητα Θεσσαλονίκης της περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας ασκούν πλέον των αρμοδιοτήτων του άρθρου 186 και Αρμοδιότητες μητροπολιτικού χαρακτήρα, στο πλαίσιο του επιχειρησιακού προγράμματος και του προϋπολογισμού που καταρτίζονται από το περιφερειακό συμβούλιο. Οι λειτουργίες μητροπολιτικού χαρακτήρα αφορούν τους τομείς περιβάλλοντος και ποιότητας ζωής, χωρικού σχεδιασμού και αστικών αναπλάσεων, μεταφορών και συγκοινωνιών, πολιτικής προστασίας και ασφάλειας, που υπερβαίνουν τα διοικητικά όρια δήμου και είναι οι εξής: Α. Τομέας περιβάλλοντος και ποιότητας ζωής, στους οποίους περιλαμβάνονται, ιδίως: 1. […] 5. Ο ολοκληρωμένος σχεδιασμός διαχείρισης και η εποπτεία των ορεινών όγκων της Αττικής και Θεσσαλονίκης, με εξαίρεση τους εθνικούς δρυμούς και τα εθνικά πάρκα. […] 9. Οι Αρμοδιότητες για τα έργα του άρθρου 16 του π.δ. 69/1988. […] Δ. Τομέας πολιτικής προστασίας και ασφάλειας, στους οποίους περιλαμβάνονται, ιδίως: 1. Η εκπόνηση σχεδίων έκτακτης ανάγκης. 2. Η συγκρότηση και λειτουργία συντονιστικού μητροπολιτικού οργάνου για την πρόληψη και αντιμετώπιση εκτάκτων αναγκών 3. Η διαχείριση και εφαρμογή προγραμμάτων πολιτικής προστασίας. 4. Ο σχεδιασμός των αναδασώσεων και της αντιχειμαρρικής προστασίας και η μέριμνα για την κατάρτιση πολυετών προγραμμάτων περιφερειακού επιπέδου. […]». Εξ άλλου, στο άρθρο 8 του ν. 4018/2011 (Α’ 215) με τίτλο «Ρύθμιση θεμάτων της Περιφέρειας Αττικής», ορίζονται τα εξής «1. Για την άσκηση των αρμοδιοτήτων των παραγράφων ΙΙ.Α.9 και ll.Γ.10 του άρθρου 210 του ν. 3852/2010, το μόνιμο και ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου προσωπικό που υπηρετεί στις Διευθύνσεις: α) Οδικών Έργων Περιφέρειας Αττικής (Δ9), β) Υδραυλικών Έργων Περιφέρειας Αττικής (Δ10), γ) Κατασκευής Έργων Οδοποιίας (ΔΚΕΟ), δ) Κατασκευής Έργων Συντήρησης Οδοποιίας (ΔΚΕΣΟ) και ε) Κατασκευής Υδραυλικών Έργων (ΔΚΥΕ). καθώς και στο Αυτοτελές Τμήμα Κυκλοφορίας, Φωτεινής Σηματοδότησης και Τηλεματικής 2004 της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Έργων του Υπουργείου Υποδομών. Μεταφορών και Δικτύων μετατάσσεται αυτοδικαίως τη 15η Οκτωβρίου του 2011 στην Περιφέρεια Αττικής, με ταυτόχρονη κατάργηση των αντίστοιχων θέσεων και υπηρεσιών […] 5. Η Περιφέρεια Αττικής υπεισέρχεται αυτοδικαίως σε όλες τις υποχρεώσεις και τα δικαιώματα που απορρέουν από τις πάσης φύσεως συμβάσεις που σχετίζονται με τις μεταφερόμενες αρμοδιότητες. Με πρωτόκολλο, το οποίο υπογράφεται από τον Υπουργό Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων και τον Περιφερειάρχη Αττικής, ορίζονται συγκεκριμένα και ανά σύμβαση: α) ο αριθμός της πιστοποίησης από την οποία και μετά αναλαμβάνει την πληρωμή η Περιφέρεια Αττικής και β) οι λοιπές λεπτομέρειες που αφορούν την ομαλή διαδοχή του εργοδότη στις υφιστάμενες συμβατικές σχέσεις. Εκκρεμείς δίκες, στις οποίες διάδικο μέρος είναι η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Έργων του Υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, συνεχίζονται αυτοδικαίως από την Περιφέρεια Αττικής χωρίς άλλη διατύπωση. Αρμόδια για τη διοικητική επίλυση τυχόν διαφορών που έχουν γεννηθεί από πράξεις οργάνων της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Έργων του Υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων και αφορούν έργα για τα οποία έχει γίνει οριστική παραλαβή είναι τα αποφαινόμενα και τα γνωμοδοτικά όργανα αυτού. Πόροι της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Έργων του Υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, εγκεκριμένοι ή προς έγκριση, που αφορούν εκτέλεση συμβάσεων των υπηρεσιών της παραγράφου 1, μεταβιβάζονται υποχρεωτικά με μέριμνα των αρμόδιων οργάνων στην Περιφέρεια Αττικής. […] 7. Στο τέλος της παρ. Ill του άρθρου 186 του ν. 3852/2010 (Α` 87) προστίθεται εδάφιο ως εξής: "Ειδικότερα οι αρμοδιότητες των παραγράφων II.Α.9 και 11. Γ. 10 του άρθρου 210 ασκούνται από την 1η Σεπτεμβρίου 2011."». Τέλος, στο άρθρο 7 του ν. 4258/2014 (Α’ 94) με τίτλο «Έργα αντιπλημμυρικής προστασίας» ορίζονται τα εξής: «1. Οι Υπηρεσίες του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, καθώς επίσης και οι υπηρεσίες του Υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων και οι αρμόδιες Υπηρεσίες της Αποκεντρωμένης Διοίκησης ή της Περιφέρειας, μπορεί να μελετούν και να εκτελούν έργα διευθέτησης / αντιπλημμυρικής προστασίας και εργασίες συντήρησης σε υδατορέματα ή να τα αναθέτουν, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις. 2. Με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης μπορεί να ανατίθενται οι ανωτέρω αρμοδιότητες - μελέτης, ανάθεσης και εκτέλεσης έργων διευθέτησης/αντιπλημμυρικής προστασίας και εργασίες συντήρησης - και στους ακόλουθους φορείς: 2.1. […] 2.2. στις οικείες Περιφερειακές Ενότητες, όταν το υπό μελέτη υδατόρεμα βρίσκεται εξ ολοκλήρου μέσα στα διοικητικά τους όρια και δεν αποτελεί κλάδο άλλου υδατορέματος, 2.3. στις οικείες Περιφέρειες, όταν το υπό μελέτη υδατόρεμα βρίσκεται εξ ολοκλήρου μέσα στα διοικητικά τους όρια και δεν αποτελεί κλάδο άλλου υδατορέματος.».

7. Επειδή, από τη συστηματική ερμηνεία των ανωτέρω διατάξεων προκύπτουν τα εξής: Με τη θέση σε ισχύ του νόμου «Καλλικράτης» συνεστήθησαν οι Περιφέρειες ως αυτοτελή νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου και συγκεκριμένα ως φορείς Τοπικής Αυτοδιοικήσεως Β’ βαθμού. Στο πλαίσιο της αποτελεσματικότερης, ταχύτερης και επίκαιρης διευθετήσεως όλων των ζητημάτων που έχουν τοπικό – περιφερειακό χαρακτήρα ένα μεγάλο εύρος αρμοδιοτήτων που έως τότε είχαν ανατεθεί είτε αυτοτελώς στις αποκεντρωμένες διοικήσεις είτε από κοινού στις ανωτέρω διοικήσεις και στις νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις μετεφέρθησαν συνολικώς στους νεοσυσταθέντες Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοικήσεως Β’ βαθμού. Περαιτέρω, αναγνωρίζοντας τις ιδιαιτερότητες λόγω πληθυσμιακής καλύψεως αλλά και συγκεντρώσεως εμπορικών – οικονομικών – πολιτιστικών – εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων στις Περιφέρειες Αττικής και Θεσσαλονίκης οι αντίστοιχες περιφέρειες έλαβαν το χαρακτήρα Μητροπολιτικής Περιφέρειας με επιπλέον αρμοδιότητες σε σχέση με τις λοιπές περιφέρειες της Χώρας. Μέρος των αρμοδιοτήτων της Μητροπολιτικής Περιφέρειας Αττικής είναι και η ιδιαίτερη μέριμνα για τη χωροταξία – περιβαλλοντική προστασία – οικιστική ανάπτυξη του γεωγραφικού τόπου που περιλαμβάνεται στα διοικητικά όρια της ανωτέρω Περιφέρειας, με ιδιαίτερη μέριμνα για ζητήματα δασικής προστασίας, διευθετήσεως υδατορεμάτων, κοίτης ποταμών, εκπονήσεως έργων δασοπονίας, υδροπονίας, αντιπλημμυρικών έργων και γενικότερα λαμβάνοντας όλα εκείνα τα αναγκαία μέτρα τόσο για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος του λεκανοπεδίου Αττικής όσο και για την προστασία του οικιστικού περιβάλλοντος αυτού με την επιμέλεια για την ορθή τήρηση των περιβαλλοντικών, πολεοδομικών, ρυμοτομικών και λοιπών κανόνων αναπτύξεως του οικιστικού και περιαστικού ιστού. Βάσει λοιπών αυτών των αρμοδιοτήτων, οι οποίες δεν αποτελούν κατευθυντήριες γραμμές πολιτικής, αλλά κανόνες δικαίου απονέμοντες συγκεκριμένες εξουσίες και υποχρεώσεις προς τις αρμόδιες υπηρεσίες της Περιφέρειας Αττικής, αυτή υποχρεούται τόσο αυτοτελώς όσο και συνεργασία με τις δημοτικές άλλα και τις κρατικές (υπό την έννοια της γενικής Κυβερνήσεως) αρχές να συνεργάζονται για την ταχύτερη, αποτελεσματικότερη και επίκαιρη αντιμετώπιση όλων των ζητημάτων που προκύπτουν κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων τους. Η εν λόγω συνεργασία δημοσίων φορέων δεν απεκδύει από τον εκάστοτε φορέα την ιδιαίτερη ευθύνη που έχει αυτός για την ορθή άσκηση των αρμοδιοτήτων του, ειδικώς δε όταν οι συνθήκες επιτάσσουν την έγκαιρη μέριμνα αυτού όχι απλώς για την εκπόνηση αλλά κυρίως για την υλοποίηση συγκεκριμένων εγγειοβελτιωτικών έργων που απώτερο στόχο έχουν τη βελτίωση της ποιότητας ζωής και την ασφάλεια του συνόλου των πολιτών που διαβιούν στην εν λόγω Περιφέρεια. Αδικαιολόγητη δε καθυστέρηση τόσο ως προς την εκπόνηση των αναγκαίων μελετών όσο και για την πραγματοποίηση συγκεκριμένων εγγειοβελτιωτικών έργων εντός των ορίων της εν λόγω Περιφέρειας συνιστούν παράλειψη οφειλόμενης νόμιμης ενέργειες αλλά και παράλειψη υλικών ενεργειών, οι οποίες με τη συνδρομή και των λοιπών προϋποθέσεων των άρθρων 105 – 106 του ΕισΝΑΚ μπορούν να οδηγήσουν στην καταδίκη του εν λόγω φορέα σε καταβολή αποζημιώσεως ή χρηματικής ικανοποιήσεως, αντιστοίχως.

8. Επειδή, στο ν. 3013/2002 περί αναβαθμίσεως της Πολιτικής Προστασίας (Α’ 102), όπως ίσχυε κατά τον κρίσιμο χρόνο (ήτοι μετά την τροποποίηση διατάξεων αυτού με το ν. 4249/2019, Α’ 73), ορίζονται τα εξής: στο άρθρο 1 «Σκοπός πολιτικής προστασίας 1. Η πολιτική προστασία της Χώρας αποβλέπει στην προστασία της ζωής, υγείας και περιουσίας των πολιτών από φυσικές (ταχείας ή βραδείας εξέλιξης), τεχνολογικές (συμπεριλαμβανομένων βιολογικών, χημικών και πυρηνικών συμβάντων) και λοιπές καταστροφές που προκαλούν καταστάσεις εκτάκτου ανάγκης, κατά τη διάρκεια ειρηνικής περιόδου. Στο πλαίσιο του ίδιου σκοπού περιλαμβάνεται η μέριμνα για τα υλικά και πολιτιστικά αγαθά, τις πλουτοπαραγωγικές πηγές και τις υποδομές της χώρας, με στόχο την ελαχιστοποίηση των συνεπειών των καταστροφών. 2. Για την επίτευξη του σκοπού αυτού: α. εκπονούνται σχέδια και προγράμματα πρόληψης, ανά κατηγορία κινδύνου, λαμβάνονται μέτρα ετοιμότητας και αναλαμβάνονται δράσεις πρόληψης, ετοιμότητας, αντιμετώπισης και αποκατάστασης, β. αξιοποιείται το ανθρώπινο δυναμικό και χρησιμοποιούνται τα δημόσια και ιδιωτικά μέσα σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, και […]», στο άρθρο 2 «Έννοιες – Ορισμοί 1.α. Καταστροφή νοείται κάθε ταχείας ή βραδείας εξέλιξης φυσικό φαινόμενο ή τεχνολογικό συμβάν στο χερσαίο, θαλάσσιο και εναέριο χώρο, το οποίο προκαλεί εκτεταμένες δυσμενείς επιπτώσεις στον άνθρωπο, καθώς και στο ανθρωπογενές ή φυσικό περιβάλλον. β. Η ένταση της καταστροφής καθορίζεται από το μέγεθος των απωλειών ή ζημιών που αφορούν στη ζωή, στην υγεία και στην περιουσία των πολιτών, στα αγαθά, στις παραγωγικές πηγές και στις υποδομές. 2. Κίνδυνος νοείται η πιθανότητα εκδήλωσης ενός φυσικού φαινομένου ή τεχνολογικού συμβάντος ή και λοιπών καταστροφών σε συνδυασμό με την ένταση των καταστροφών, που μπορεί να προκληθούν στους πολίτες, στα αγαθά, στις πλουτοπαραγωγικές πηγές και στις υποδομές μιας περιοχής. 3.α. […] γ. Περιφερειακή καταστροφή μεγάλης έντασης νοείται αυτή για την αντιμετώπιση της οποίας απαιτείται η διάθεση δυναμικού και μέσων πολιτικής προστασίας και από άλλες περιφέρειες ή και από κεντρικές υπηρεσίες και φορείς. […] 4. Κατάσταση κινητοποίησης πολιτικής προστασίας είναι η ενεργοποίηση και η κλιμάκωση της δράσης του δυναμικού και των μέσων πολιτικής προστασίας σε κεντρικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, για τους σκοπούς της πολιτικής προστασίας και ειδικότερα για την αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών από καταστροφές ή και για τον έλεγχο και περιορισμό των δυσμενών επιπτώσεων, που σχετίζονται με τους αντίστοιχους κινδύνους. Η κατάσταση κινητοποίησης πολιτικής προστασίας διακρίνεται σε: α. Κατάσταση ετοιμότητας πολιτικής προστασίας, λόγω τεκμηριωμένου κινδύνου, στην οποία περιλαμβάνεται η κλιμάκωση της ετοιμότητας του δυναμικού και των μερών πολιτικής προστασίας, κατά την εξειδίκευση που γίνεται στο σχεδιασμό ετοιμότητας, […]», στο άρθρο 5 «Κεντρικό Συντονιστικό Όργανο Πολιτικής Προστασίας 1. […] 4. Το Κεντρικό Συντονιστικό Όργανο έχει τις ακόλουθες αρμοδιότητες: […] δ. Ενημερώνει την κοινή γνώμη για απειλούμενους κινδύνους καταστροφών και παρέχει οδηγίες, κατά την εκδήλωση των φαινομένων, προς αντιμετώπιση των καταστροφών, με στόχο την ελαχιστοποίηση των συνεπειών τους. […] 5. Κατά τη διάρκεια της εξέλιξης των ανωτέρω καταστροφών, το Κεντρικό Συντονιστικό Όργανο Πολιτικής Προστασίας λειτουργεί σε όλη τη διάρκεια του εικοσιτετράωρου.», στο άρθρο 6 «Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας 1. Η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας έχει ως αποστολή τη μελέτη, το σχεδιασμό, την οργάνωση και το συντονισμό της δράσης για την εκτίμηση του κινδύνου, την πρόληψη, ετοιμότητα, ενημέρωση και αντιμετώπιση των φυσικών, τεχνολογικών και λοιπών καταστροφών ή καταστάσεων έκτακτης ανάγκης, το συντονισμό των δράσεων αποκατάστασης, τον έλεγχο της εφαρμογής των ανωτέρω, καθώς και την ενημέρωση του κοινού για τα ζητήματα αυτά. [...] Στο πλαίσιο της ανωτέρω αποστολής στη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας υπάγεται το Πυροσβεστικό Σώμα, το οποίο συνιστά τον επιχειρησιακό της βραχίονα. [όπως η παράγραφος αυτή αντικατεστάθη ως άνω με την παρ. 2 του άρθρου 104 του . 4249/2014], […] 4. Έχει την ευθύνη της τήρησης Ειδικού Φακέλου Καταστροφής για κάθε γενική, περιφερειακή ή τοπική μεγάλης έντασης καταστροφή, στον οποίο περιέχονται τα στοιχεία του συνόλου των ενεργειών, στο πλαίσιο του αντίστοιχου σχεδιασμού, για την αντιμετώπιση των καταστροφών κατά την εκδήλωση των φαινομένων, καθώς και για την αποκατάσταση των ζημιών. Στον ίδιο φάκελο εμπεριέχονται εκθέσεις απολογισμού δράσης των επιμέρους αρμόδιων φορέων και προτάσεις για βελτίωση των δράσεων σε περίπτωση αντιμετώπισης παρόμοιων φαινομένων, που ενσωματώνονται στην έκθεση απολογισμού δράσεων αναφορικά με τα προβλεπόμενα στον Ετήσιο Εθνικό Σχεδιασμό Πολιτικής Προστασίας που υποβάλλεται από τον Γενικό Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας προς το Κ.Σ.Ο.Π.Π.. Επίσης, περιλαμβάνονται στοιχεία που αφορούν την αποτύπωση της έκτασης και έντασης της καταστροφής και το εκτιμώμενο κόστος αποκατάστασης. Ο φάκελος καταστροφής ολοκληρώνεται με τη συμπλήρωση των οικονομικών στοιχείων που αφορούν το συνολικό κόστος για την αντιμετώπιση και την αποκατάσταση της καταστροφής μετά το πέρας των σχετικών διαδικασιών. 6. Καταρτίζει και συντονίζει το έργο της πληροφόρησης και ευαισθητοποίησης των πολιτών στον τομέα της Πολιτικής Προστασίας, τόσο σε επίπεδο γενικής ενημέρωσης όσο και σε αντίστοιχο παροχής ειδικών οδηγιών, προς αντιμετώπιση συγκεκριμένης καταστροφής ή κατάστασης έκτακτης ανάγκης. […]», στο άρθρο 8 «Αρμοδιότητες Γενικού Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας 1. Ο Γενικός Γραμματέας Πολιτικής Προστασίας, εκτός από τις προβλεπόμενες στο άρθρο 6 του παρόντος νόμου αρμοδιότητες της Γενικής Γραμματείας, ασκεί και τις ακόλουθες αρμοδιότητες: α. Συντονίζει και κατευθύνει το έργο της πολιτικής προστασίας για την πρόληψη, ετοιμότητα, αντιμετώπιση και αποκατάσταση, κάθε μορφής, καταστροφών. […] δ. Εκδίδει τις αποφάσεις για την κήρυξη κατάστασης ετοιμότητας πολιτικής προστασίας και κατάστασης ανάγκης πολιτικής προστασίας, στις περιπτώσεις περιφερειακών και τοπικών καταστροφών μεγάλης και μικρής έντασης. Στην περίπτωση τοπικής καταστροφής μικρής έντασης μπορεί να εξουσιοδοτεί το Γενικό Γραμματέα της Περιφέρειας ή τον οικείο Νομάρχη για την έκδοση των σχετικών αποφάσεων. […] στ. Εκδίδει την απόφαση της παραγράφου 2α του άρθρου 3 του παρόντος και συντονίζει τη διάθεση του αναγκαίου ανθρώπινου δυναμικού, των τεχνικών μέσων, καθώς και της βοήθειας που παρέχεται, από άλλες χώρες, για την αντιμετώπιση των καταστροφών. Συντονίζει, επίσης, τη διαδικασία κατάρτισης και υλοποίησης προγραμμάτων εκπαίδευσης των Ειδικευμένων Στελεχών Πολιτικής Προστασίας και […]», στο άρθρο 10 «Καθορισμός Αποκεντρωμένων Οργάνων Πολιτικής Προστασίας Πέραν του Γενικού Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας, ο οποίος έχει την ευθύνη του συντονισμού και της επίβλεψης του έργου της πολιτικής προστασίας σε ολόκληρη την επικράτεια, αποκεντρωμένα όργανα σχεδιασμού και εφαρμογής μέτρων πολιτικής προστασίας είναι: α. οι Γενικοί Γραμματείς των Περιφερειών, β. οι Νομάρχες και γ. οι Δήμαρχοι και οι Πρόεδροι των κοινοτήτων.», στο άρθρο 11 «Αρμοδιότητες Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας και σύσταση Διευθύνσεων Πολιτικής Προστασίας στις Περιφέρειες 1. Ο Γενικός Γραμματέας της Περιφέρειας έχει τις ακόλουθες αρμοδιότητες: α. Συντονίζει και επιβλέπει το έργο της πολιτικής προστασίας για την πρόληψη, ετοιμότητα, αντιμετώπιση και αποκατάσταση των καταστροφών. Στο πλαίσιο της ίδιας αρμοδιότητας συντονίζει, επίσης, τη διάθεση του απαραίτητου δυναμικού και μέσων. […] 2. Στην έδρα κάθε Περιφέρειας συνιστάται Διεύθυνση Πολιτικής Προστασίας, η οποία υπάγεται απευθείας στο Γενικό Γραμματέα της Περιφέρειας. 3. Η ανωτέρω Διεύθυνση, η οποία είναι αρμόδια για το σχεδιασμό και την οργάνωση, σε θέματα πρόληψης, ενημέρωσης και αντιμετώπισης των καταστροφών ή καταστάσεων έκτακτης ανάγκης, καθώς και για το συντονισμό όλων των υπηρεσιών της περιφέρειας, και του δημόσιου, ιδιωτικού δυναμικού και μέσων, για την εξασφάλιση της ετοιμότητας, την αντιμετώπιση των καταστροφών και την αποκατάσταση των ζημιών, συγκροτείται από δύο τμήματα: α. Τμήμα Σχεδιασμού και Πρόληψης, και […]», στο άρθρο 12 «Αρμοδιότητες Νομάρχη Σύσταση Γραφείων Πολιτικής Προστασίας στις Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις Συντονιστικό Νομαρχιακό Όργανο 1. Ο Νομάρχης ασκεί τις ακόλουθες αρμοδιότητες: α. Συντονίζει και επιβλέπει το έργο της πολιτικής προστασίας για την πρόληψη, ετοιμότητα, αντιμετώπιση και αποκατάσταση των καταστροφών, εντός των ορίων του νομού. […] ε. Έχει την ευθύνη της διάθεσης και του συντονισμού δράσης του απαραίτητου δυναμικού και μέσων για την πρόληψη, ετοιμότητα, αντιμετώπιση και αποκατάσταση των καταστροφών του νομού, […] 2. α. Στην έδρα κάθε Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης και κάθε Νομαρχιακού Διαμερίσματος συνιστάται, ως οργανική μονάδα, αυτοτελές Γραφείο Πολιτικής Προστασίας, το οποίο υπάγεται απευθείας στο Νομάρχη. β. Το ανωτέρω Γραφείο είναι αρμόδιο για το σχεδιασμό και την οργάνωση, σε θέματα πρόληψης, ενημέρωσης και αντιμετώπισης των καταστροφών ή καταστάσεων έκτακτης ανάγκης και για το συντονισμό όλων των υπηρεσιών της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης και των Νομαρχιακών Διαμερισμάτων, καθώς και του δημόσιου, ιδιωτικού δυναμικού και μέσων, για την εξασφάλιση της ετοιμότητας, την αντιμετώπιση των καταστροφών και την αποκατάσταση των ζημιών. […]», στο άρθρο 15 «Διάρθρωση – Προσωπικό Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας […] 5. Η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας λειτουργεί ως κατωτέρω: α. Το Γραφείο του Γενικού Γραμματέα, το Γραφείο Τύπου και Δημοσίων Σχέσεων, οι Διευθύνσεις, τα Τμήματα και τα Γραφεία της Συντονιστικής Αρχής Πολιτικής Προστασίας, με το ωράριο των δημοσίων υπηρεσιών. β. Το Ενιαίο Συντονιστικό Κέντρο Επιχειρήσεων (Ε.Σ.Κ.Ε.) σε εικοσιτετράωρη βάση. γ. Σε περιπτώσεις κινητοποίησης της Πολιτικής Προστασίας, ύστερα από απόφαση του Γενικού Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας, τμηματικά ή ολόκληρη, η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας λειτουργεί σε δέκα-εξάωρη ή εικοσιτετράωρη βάρδια. [όπως η παρ. 5 προσετέθη με το άρθρο 116 του ν. 4249/2014]» και στο άρθρο 18 «[…] 2. Οι κρατικοί και ιδιωτικοί ραδιοφωνικοί και τηλεοπτικοί σταθμοί υποχρεούνται να μεταδίδουν, δωρεάν, σε περίπτωση γενικής, περιφερειακής ή τοπικής μεγάλης έντασης καταστροφής, τις οδηγίες προς τους πολίτες, που παρέχονται από το Κεντρικό Συντονιστικό Όργανο του άρθρου 5 του παρόντος νόμου ή από τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας προς αντιμετώπιση των καταστροφών και αποκατάσταση των ζημιών.».

9. Επειδή στο πδ 151/2004 (Α’ 107) με τίτλο «Οργανισμός Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας» ορίζονται τα εξής: στο άρθρο 1 «Γενική Αποστολή Η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας έχει ως αποστολή: 1. Τη μελέτη, το σχεδιασμό, την οργάνωση και το συντονισμό της δράσης για την πρόληψη και αντιμετώπιση των φυσικών, τεχνολογικών και λοιπών καταστροφών ή καταστάσεων έκτακτης ανάγκης, καθώς και την ενημέρωση του κοινού για τα ζητήματα αυτά. 2. Την προετοιμασία, κινητοποίηση και συντονισμό δράσης του δυναμικού και των μέσων πολιτικής προστασίας της χώρας για την αντιμετώπιση πιθανών κάθε μορφής καταστροφών στο πλαίσιο του υφιστάμενου σχετικού σχεδιασμού ανά κατηγορία κινδύνου. […]», στο άρθρο 2 «Διάρθρωση της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας Η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας διαρθρώνεται ως εξής: 1. Γραφεία που υπάγονται απευθείας στον Γενικό Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας. 1.1. Γραφείο Γενικού Γραμματέα 1.2. Γραφείο Τύπου και Δημοσίων Σχέσεων 2. Γενική Διεύθυνση Συντονισμού 2.1. Κέντρο Επιχειρήσεων Πολιτικής Προστασίας […]», στο άρθρο 4 «Γραφείο Τύπου & Δημοσίων Σχέσεων Το Γραφείο Τύπου και Δημοσίων Σχέσεων είναι υπεύθυνο για τη διαχείριση των πληροφοριών σε θέματα αρμοδιότητας της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, υπάγεται απευθείας στον Γενικό Γραμματέα και ασκεί τις εξής αρμοδιότητες: 1. Ενημερώνει την κοινή γνώμη για απειλούμενους κινδύνους καταστροφών και παρέχει οδηγίες, κατά την εκδήλωση των φαινομένων, προς αντιμετώπιση των καταστροφών, με στόχο την ελαχιστοποίηση των συνεπειών τους. 2. Παρακολουθεί, επισημαίνει και συλλέγει ειδήσεις και δημοσιεύματα που αφορούν σε θέματα πολιτικής προστασίας και ενημερώνει τον Γενικό Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας. 3. Πληροφορεί τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης για κάθε ενέργεια και δραστηριότητα της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας […]», στο άρθρο 6 «Κέντρο Επιχειρήσεων Πολιτικής Προστασίας Το Κέντρο Επιχειρήσεων συντονίζει και διαχειρίζεται σε εθνικό επίπεδο τις δράσεις για την αντιμετώπιση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης σε περιπτώσεις κινητοποίησης πολιτικής προστασίας με στόχο την ελαχιστοποίηση των συνεπειών τους. Για το σκοπό αυτό: 1. Λειτουργεί σε εικοσιτετράωρη βάση με το αναγκαίο προσωπικό που αποτελείται από ειδικευμένα στελέχη πολιτικής προστασίας και επιτελικά στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων, της ΕΛΑΣ, του Λιμενικού και του Πυροσβεστικού Σώματος. […] 7. Προβαίνει ως αρμόδια μονάδα σε άμεση αναζήτηση των απαραίτητων πληροφοριών για τον εντοπισμό της θέσης καλούντος στο 112 σύμφωνα με την Πράξη της Α.Δ.Α.Ε. «για την επεξεργασία κλήσεων έκτακτης ανάγκης για την παροχή πληροφοριών στους αρμόδιους για την αντιμετώπιση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης φορείς», όπως κάθε φορά ισχύει και τη γνωστοποίηση -ανάθεση των απαραίτητων στοιχείων στον αρμόδιο επιχειρησιακά φορέα έκτακτης ανάγκης. [όπως η ανωτέρω παράγραφος προσετέθη με το άρθρο 8- παρ. 1 περ. ιε’ του ν. 4070/2012 (Α’ 82)]», στο άρθρο 7 «Τμήμα Αξιολόγησης και Διαχείρισης Πληροφοριών Το Τμήμα Αξιολόγησης και Διαχείρισης Πληροφοριών: 1. Αξιολογεί επιχειρησιακά τις πληροφορίες που δέχεται το Κέντρο Επιχειρήσεων είτε σαν προειδοποίηση για επερχόμενο γεγονός, είτε σαν απλή ενημέρωση για γεγονός που προκύπτει αιφνίδια και καθ’ όλη τη διάρκεια του 24ώρου. 2. Διαχειρίζεται και ταξινομεί το ημερήσιο δελτίο συμβάντων που δέχεται από το Κέντρο Επιχειρήσεων 3. Εκδίδει, όταν απαιτείται, τους χάρτες προγνώσεως κινδύνου πυρκαγιάς, καθώς και δελτία άλλων επικινδύνων φαινομένων.», στο άρθρο 8 «Το Τμήμα Τρεχουσών Επιχειρήσεων και Γραμματειακής Υποστήριξης: 1. Εισηγείται τη λήψη μέτρων ετοιμότητας πολιτικής προστασίας και μέτρων έκτακτης ανάγκης. 2. Συντάσσει μνημόνια ενεργειών για την αντιμετώπιση εκτάκτων αναγκών που προωθούνται στο Κέντρο Επιχειρήσεων, σε δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς 3. Εξασφαλίζει μέσω του Επιστημονικού και Ερευνητικού Κέντρου Πολιτικής Προστασίας (Ε.Ε.ΚΕ.Π.Π), της Ε.Μ.Υ και των επιστημονικών φορέων την επιστημονική στήριξη και τεκμηρίωση όλων των σχεδίων και δράσεων 4. Αξιοποιεί τις προγνώσεις πρόδρομων φαινομένων (καιρικών και άλλων) φυσικών καταστροφών, με σκοπό την έγκαιρη κινητοποίηση του δυναμικού και των μέσων πολιτικής προστασίας για την αντιμετώπιση απειλούμενου κινδύνου καταστροφών, καθώς και για την ενημέρωση και παροχή οδηγιών προς τους Πολίτες σε συνεργασία με το Γραφείο Τύπου και Δημοσίων Σχέσεων.», στο άρθρο 9 «Το Τμήμα Διαχείρισης του Ενιαίου Ευρωπαϊκού Αριθμού Κλήσης Έκτακτης Ανάγκης "112" είναι αρμόδιο για την παρακολούθηση της εφαρμογής της απόφασης 91/396/ΕΟΚ της 29.7.1991 του Συμβουλίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων για την δημιουργία του Ενιαίου Ευρωπαϊκού Αριθμού Κλήσης Έκτακτης Ανάγκης, την κατάρτιση, ανάθεση και παρακολούθηση της εκτέλεσης της Σύμβασης για την λειτουργία του Ενιαίου Ευρωπαϊκού Αριθμού Κλήσεων Έκτακτης Ανάγκης "112".», στο άρθρο 11 «Το Τμήμα Σχεδιασμού, Πρόληψης και Αντιμετώπισης Φυσικών Καταστροφών: 1. Συντάσσει τα γενικά σχέδια ανά κατηγορία κινδύνου των φυσικών καταστροφών (όπως οι σεισμοί, δασικές πυρκαγιές, πλημμύρες, κατολισθήσεις κλπ). Κατά την κατάρτιση των Σχεδίων συνεργάζεται με τα αρμόδια Υπουργεία, τους οικείους φορείς, ειδικούς εμπειρογνώμονες και επιστήμονες για την σύνταξη κανονισμών και προδιαγραφών προς πρόληψη των φυσικών καταστροφών. […]» και στο άρθρο 25 «Η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας λειτουργεί ως κατωτέρω: α. Το Γραφείο του Γενικού Γραμματέα, το Γραφείο Τύπου και Δημοσίων Σχέσεων, οι Δ/νσεις και τα Τμήματα της Γενικής Διεύθυνσης Συντονισμού, με το σύνηθες ωράριο, όπως σε όλες τις δημόσιες υπηρεσίες. β. Το Κέντρο Επιχειρήσεων Πολιτικής Προστασίας σε εικοσιτετράωρη βάση. γ. Σε περιπτώσεις κινητοποίησης πολιτικής προστασίας, τμηματικά, κατά περίπτωση, ή ολόκληρη η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας σε δεκαοκτάωρη ή εικοσιτετράωρη βάρδια.».

10. Επειδή, στο ν. 4249/2014 (Α’ 73) ορίζονται τα εξής σχετικώς με τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας: στο άρθρο 105 «Διάρθρωση Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας- Σύσταση Συντονιστικής Αρχής Πολιτικής Προστασίας 1. Η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας διαρθρώνεται ως εξής: Α. Γραφείο Γενικού Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας. Β. Γραφείο Τύπου και Δημοσίων Σχέσεων. Γ. Συντονιστική Αρχή Πολιτικής Προστασίας, με την ακόλουθη συγκρότηση: 1. Διεύθυνση Ερευνών και Εφαρμογών, η οποία περιλαμβάνει: α. Τμήμα Πρόληψης και Αποκατάστασης Καταστροφών, […] 2.α. Στη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας συνιστάται Συντονιστική Αρχή Πολιτικής Προστασίας (Σ.Α.Π.Π.), σε επίπεδο Γενικής Διεύθυνσης. Στη Σ.Α.Π.Π. μεταφέρονται, στο σύνολο τους, από τη Γενική Διεύθυνση Συντονισμού του άρθρου 5 του π.δ. 151/2004 (Α’ 107) και τις υπαγόμενες σε αυτή οργανικές μονάδες, οι πάσης φύσεως οργανικές θέσεις και το προσωπικό που τις κατέχει, καθώς και οι κενές οργανικές θέσεις, σύμφωνα με την ισχύουσα κατά τη δημοσίευση του παρόντος στελέχωση της υπηρεσίας. […]», στο άρθρο 106 «Αποστολή-Αρμοδιότητες - Οργανισμός Συντονιστικής Αρχής Πολιτικής Προστασίας 1. α. Η Συντονιστική Αρχή Πολιτικής Προστασίας έχει ως αποστολή το συντονισμό των δράσεων για την κατάρτιση και την εφαρμογή του σχεδιασμού πολιτικής προστασίας σε εθνικό επίπεδο, την έρευνα, τη μελέτη και την τεκμηρίωση του ως άνω σχεδιασμού, σύμφωνα με τα σύγχρονα επιστημονικά και τεχνολογικά δεδομένα, τη λήψη μέτρων εκτίμησης του κινδύνου, πρόληψης, ετοιμότητας, ενημέρωσης και αντιμετώπισης των φυσικών, τεχνολογικών και λοιπών καταστροφών ή καταστάσεων έκτακτης ανάγκης, την ενημέρωση των πολιτών για τα ζητήματα αυτά, το συντονισμό των δράσεων αποκατάστασης καταστροφών, τον έλεγχο της εφαρμογής των ανωτέρω μέτρων και δράσεων, τη συνεργασία με το Πυροσβεστικό Σώμα, το οποίο αποτελεί τον επιχειρησιακό βραχίονα στη διαχείριση των ως άνω καταστροφών, και άλλους φορείς και υπηρεσίες του Δημοσίου, […] β. Η Συντονιστική Αρχή Πολιτικής Προστασίας ασκεί τις αρμοδιότητες του άρθρου 6 του ν. 3013/2002, όπως τροποποιείται από τις διατάξεις του παρόντος νόμου. Επίσης, είναι αρμόδια για το συντονισμό και την παρακολούθηση της δράσης των Διευθύνσεων, Τμημάτων και Γραφείων που υπάγονται σε αυτήν, για το σχεδιασμό, την εποπτεία, την υλοποίηση και την παρακολούθηση διεθνών και ευρωπαϊκών προγραμμάτων αρμοδιότητας της, προτείνει στον Γενικό Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας κάθε αναγκαίο μέτρο για το σχεδιασμό και την υλοποίηση της πολιτικής προστασίας της Χώρας και συμβάλλει στην καλή λειτουργία του Κέντρου Επιχειρήσεων Πολιτικής Προστασίας, το οποίο εντάσσεται με το άρθρο 68 του παρόντος στο Ε.Σ.Κ.Ε. του Π.Σ.. […]», στο άρθρο 107 «Αναδιάρθρωση, συγχώνευση και κατάργηση δομών στη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας 1. Η Συντονιστική Αρχή Πολιτικής Προστασίας διαρθρώνεται ως ακολούθως: α. Διεύθυνση Ερευνών και Εφαρμογών. […] ε. Γραφείο Διαχείρισης Ενιαίου Ευρωπαϊκού Αριθμού Κλήσης Έκτακτης Ανάγκης «112». 2. Η Διεύθυνση Ερευνών και Εφαρμογών διαρθρώνεται στα ακόλουθα Τμήματα: α. Πρόληψης και Αποκατάστασης Καταστροφών […]», στο άρθρο 109 «Αρμοδιότητες των Διευθύνσεων, Τμημάτων και Γραφείων της Σ.Α.Π.Π. […] Α. Το Τμήμα Πρόληψης και Αποκατάστασης Καταστροφών είναι αρμόδιο για: α. την επεξεργασία θεμάτων που αφορούν τις διαδικασίες πρόληψης του κινδύνου καταστροφών και τις διαδικασίες αποκατάστασης, β. το σχεδιασμό των δράσεων πρόληψης καταστροφών και το συντονισμό των φορέων και υπηρεσιών που μετέχουν στον ως άνω σχεδιασμό, […]», στο άρθρο 113 «Εθνική Πολιτική για τη Μείωση του Κινδύνου Καταστροφών- Εθνικός Σχεδιασμός Πολιτικής Προστασίας - Ετήσιος Εθνικός Σχεδιασμός Πολιτικής Προστασίας 1. Σχεδιάζεται κάθε πέντε (5) έτη «Εθνική Πολιτική για τη Μείωση του Κινδύνου Καταστροφών». Η ως άνω πολιτική στοχεύει στην αύξηση του επιπέδου ασφάλειας των πολιτών και στην ενίσχυση της αειφόρου ανάπτυξης της Χώρας. Για τη διαμόρφωση της λαμβάνονται υπόψη η ανάλυση του κινδύνου καταστροφών σε συνάρτηση με τους διαθέσιμους οικονομικούς πόρους, οριζόντιες και τομεακές πολιτικές, ιδίως δε οι πολιτικές για την προστασία του περιβάλλοντος και την κλιματική αλλαγή, την υγεία, την ασφάλεια, την εκπαίδευση και κατάρτιση και λοιπά και μετέχουν οι δημόσιοι φορείς κατά λόγο αρμοδιότητας, ακαδημαϊκοί και ερευνητικοί φορείς, φορείς του παραγωγικού τομέα και λοιποί φορείς του ιδιωτικού τομέα, εμπλεκόμενοι στη διαχείριση του κινδύνου καταστροφών. 2. Η Εθνική Πολιτική για τη Μείωση του Κινδύνου Καταστροφών εγκρίνεται από τη Διυπουργική Επιτροπή Πολιτικής Προστασίας. Η ως άνω πολιτική ενσωματώνεται στον αναπτυξιακό σχεδιασμό της Χώρας και αποτελεί κύριο άξονα αυτού για την επίτευξη της αειφόρου ανάπτυξης. Η Γ.Γ.Π.Π. είναι αρμόδια, μέσω της Σ.Α.Π.Π., για την προώθηση και το συντονισμό των διαδικασιών διαμόρφωσης της ως άνω πολιτικής. [...] 3. Καθιερώνεται «Εθνικός Σχεδιασμός Πολιτικής Προστασίας» τριετούς διάρκειας, ο οποίος περιλαμβάνει το σύνολο των δράσεων πολιτικής προστασίας, που αφορούν όλους τους τομείς διαχείρισης του κινδύνου καταστροφών και ειδικότερα την πρόληψη, την προετοιμασία, την αντιμετώπιση, την αποκατάσταση και την ανατροφοδότηση του σχεδιασμού διαχείρισης του κινδύνου σε τοπικό και εθνικό επίπεδο. Η κατάρτιση του Εθνικού Σχεδιασμού πραγματοποιείται βάσει της Εθνικής Πολιτικής για τη Μείωση του Κινδύνου Καταστροφών. Οι σχετικές δράσεις χρηματοδοτούνται από τον Κρατικό Προϋπολογισμό και από πόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Γ.Γ.Π.Π. προωθεί και συντονίζει τις διαδικασίες για την κατάρτιση της πρότασης του τριετούς Εθνικού Σχεδιασμού Πολιτικής Προστασίας δια της Σ.Α.Π.Π., με τη μορφή Επιχειρησιακού Προγράμματος για την Πολιτική Προστασία. […]», στο άρθρο 114 «Εθνικό Σύστημα Έγκαιρης Προειδοποίησης Ιδρύεται και λειτουργεί στη Σ.Α.Π.Π. «Εθνικό Σύστημα Έγκαιρης Προειδοποίησης», με σκοπό τη διασφάλιση της διαλειτουργικότητας όλων των συστημάτων προστασίας των πολιτών από την εκδήλωση καταστροφικών φαινομένων ή συμβάντων, που λειτουργούν σε κεντρικό και περιφερειακό επίπεδο και την ένταξή τους σε Εθνικό Σχεδιασμό Έγκαιρης Προειδοποίησης, ο οποίος καταρτίζεται κάθε έτος από τη Σ.Α.Π.Π. και υλοποιείται στο πλαίσιο του Ετήσιου Εθνικού Σχεδιασμού Πολιτικής Προστασίας. Ειδικότερα το Εθνικό Σύστημα Έγκαιρης Προειδοποίησης συνιστούν διαδικασίες και υποδομές που εξασφαλίζουν την παραγωγή και την αξιολόγηση της πληροφορίας σχετικά με επερχόμενα καταστροφικά φαινόμενα ή συμβάντα, τη λήψη αποφάσεων και την ενημέρωση των πολιτών, με σκοπό την προετοιμασία του πληθυσμού και των δυνάμεων πολιτικής προστασίας για την αντιμετώπιση των ανωτέρω συμβάντων, τη βελτίωση της δυνατότητας αντίδρασης σε εθνικό και τοπικό επίπεδο και τη μείωση των απωλειών.» και στο άρθρο 119 «Μεταβατικές διατάξεις 1. Μέχρι την έκδοση των κανονιστικών πράξεων και του Οργανισμού της Συντονιστικής Αρχής Πολιτικής Προστασίας, η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας εξακολουθεί να λειτουργεί με τη διάρθρωση και τα όργανα που προβλέπονται από τις κείμενες, κατά το χρόνο δημοσίευσης του παρόντος νόμου στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, διατάξεις. […]».

11. Επειδή, στην ΥΑ 1299/2003 (Β’ 423/10.04.2003) με τίτλο «Έγκριση του από 7.4.2003 Γενικού Σχεδίου Πολιτικής Προστασίας με τη συνθηματική λέξη "ΞΕΝΟΚΡΑΤΗΣ".» ορίζονται τα εξής: «ΓΕΝΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ Συνθηματική λέξη: "ΞΕΝΟΚΡΑΤΗΣ" 1. ΣΚΟΠΟΣ ΣΧΕΔΙΟΥ Με το σχέδιο αυτό επιδιώκεται η διαμόρφωση ενός συστήματος αποτελεσματικής αντιμετώπισης καταστροφικών φαινομένων και ως εκ τούτου, στα πλαίσια του δυνατού, της προστασίας της ζωής, της υγείας και της περιουσίας των πολιτών και προστασία του φυσικού περιβάλλοντος. Πλέον συγκεκριμένα: […] 2. ΕΝΝΟΙΕΣ ΟΡΙΣΜΟΙ ΔΥΝΑΜΙΚΟ ΚΑΙ ΜΕΣΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ Α. ΕΝΝΟΙΕΣ ΟΡΙΣΜΟΙ 1. Καταστροφή νοείται κάθε ταχείας ή βραδείας εξέλιξης φυσικό φαινόμενο ή τεχνολογικό συμβάν στο χερσαίο, θαλάσσιο και εναέριο χώρο, το οποίο προκαλεί εκτεταμένες δυσμενείς επιπτώσεις στον άνθρωπο, καθώς και στο ανθρωπογενές ή φυσικό περιβάλλον. 2. Η ένταση της καταστροφής καθορίζεται από το μέγεθος των απωλειών ή ζημιών που αφορούν στη ζωή, στην υγεία και στην περιουσία των πολιτών, στα αγαθά, στις παραγωγικές πηγές και στις υποδομές. 3. Κίνδυνος νοείται η πιθανότητα εκδήλωσης ενός φυσικού φαινομένου ή τεχνολογικού συμβάντος ή και λοιπών καταστροφών σε συνδυασμό με την ένταση των καταστροφών, που μπορεί να προκληθούν στους πολίτες, στα αγαθά, στις πλουτοπαραγωγικές πηγές και στις υποδομές μιας περιοχής. 4. [...] 5. [...] 6. Περιφερειακή καταστροφή μεγάλης έντασης νοείται αυτή για την αντιμετώπιση της οποίας απαιτείται η διάθεση δυναμικού και μέσων πολιτικής προστασίας και από άλλες περιφέρειες ή και από κεντρικές υπηρεσίες και φορείς. 7. [...] 8. [...] 9. Κατάσταση κινητοποίησης πολιτικής προστασίας είναι η ενεργοποίηση και η κλιμάκωση της δράσης του δυναμικού και των μέσων πολιτικής προστασίας σε κεντρικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, για τους σκοπούς της πολιτικής προστασίας και ειδικότερα για την αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών από καταστροφές ή και για τον έλεγχο και περιορισμό των δυσμενών επιπτώσεων, που σχετίζονται με τους αντίστοιχους κινδύνους. Η κατάσταση κινητοποίησης πολιτικής προστασίας διακρίνεται σε: α. Κατάσταση ετοιμότητας πολιτικής προστασίας, λόγω τεκμηριωμένου κινδύνου, στην οποία περιλαμβάνεται η κλιμάκωση της ετοιμότητας του δυναμικού και των μέσων πολιτικής προστασίας, κατά την εξειδίκευση που γίνεται στο σχεδιασμό ετοιμότητας. β. Κατάσταση έκτακτης ανάγκης πολιτικής προστασίας στην οποία περιλαμβάνεται η κατάσταση, που σχετίζεται με συγκεκριμένη καταστροφή, για την αντιμετώπιση της οποίας απαιτείται: […] ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ 1. Συντάσσει το γενικό σχέδιο ΞΕΝΟΚΡΑΤΗΣ και εγκρίνει τα ειδικά σχέδια που συντάσσονται από τους αρμόδιους κεντρικούς και περιφερειακούς φορείς και οργανισμούς κοινής ωφέλειας. 2. Σχεδιάζει, οργανώνει και συντονίζει τη δράση για την πρόληψη, ετοιμότητα, ενημέρωση και αντιμετώπιση των φυσικών, τεχνολογικών και λοιπών καταστροφών ή καταστάσεων έκτακτης ανάγκης. 3. Προετοιμάζει το δυναμικό και τα μέσα Πολιτικής Προστασίας της χώρας για την αντιμετώπιση των καταστροφικών φαινομένων στα πλαίσια των σχετικών σχεδίων ανά κατηγορία κινδύνου. 4. Αξιοποιεί τα διαθέσιμα επιστημονικά στοιχεία και πληροφορίες για την κινητοποίηση του δυναμικού και των μέσων πολιτικής προστασίας της χώρας, εν όψει απειλής κινδύνου καταστροφών. 5. Συντονίζει σε όλες τις φάσεις το έργο αντιμετώπισης των καταστροφών καθώς και την αποκατάσταση των προκαλουμένων ζημιών. 6. [...] 7. Τηρεί ειδικό φάκελο για κάθε γενική, περιφερειακή ή τοπική μεγάλης έντασης καταστροφή, στον οποίο περιέχονται στοιχεία ενεργειών για την αντιμετώπιση των καταστροφών, καθώς και για την αποκατάσταση των ζημιών. Στον ίδιο φάκελο εμπεριέχονται εκθέσεις απολογισμού δράσης τον επί μέρους αρμοδίων φορέων και προτάσεις για βελτίωση των δράσεων. 8. Οργανώνει και λειτουργεί σε 24ωρη βάση κέντρο επιχειρήσεων πολιτικής προστασίας καταλλήλως εξοπλισμένο. 9. Καταρτίζει και συντονίζει, σε συνεργασία με τους αρμόδιους κρατικούς φορείς το έργο της πληροφόρησης και ευαισθητοποίησης των πολιτών στον τομέα της πολιτικής προστασίας, τόσο σε επίπεδο γενικής ενημέρωσης, όσο και σε αντίστοιχο παροχής ειδικών οδηγιών, προς αντιμετώπιση συγκεκριμένης καταστροφής ή κατάστασης έκτακτης ανάγκης. 10. [...] 11. Συνεργάζεται με τα αρμόδια Υπουργεία και τους οικείους φορείς για την σύνταξη κανονισμών και για την κατάρτιση προδιαγραφών, προς πρόληψη των φυσικών, τεχνολογικών, βιολογικών, χημικών, πυρηνικών ή άλλων καταστροφών. 12. [...] 13. [...] 14. [...] 15. Προβαίνει με απόφασή της στο χαρακτηρισμό των καταστροφών ως περιφερειακών μικρής ή μεγάλης έντασης και τοπικών μικρής ή μεγάλης έντασης. 16. Εκδίδει τις αποφάσεις για την κήρυξη κατάστασης ετοιμότητας πολιτικής προστασίας και μεριμνά για την καλύτερη αξιοποίησή τους. 17. […] ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Β’ Στο Σχέδιο "ΞΕΝΟΚΡΑΤΗΣ". ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ - ΕΠΙΧΕΙΡΙΣΙΑΚΗ ΟΡΟΛΟΓΙΑ […] Πλημμύρες. 1. Ποτάμια Πλημμύρα. Είναι το φαινόμενο κατά το οποίο η κοίτη ενός ποταμού κατακλύζεται περιοδικά από νερό και ιζήματα και έχει σαν συνέπεια την υπερχείλιση της κοίτης και την πλάγια μετανάστευσή της. 2. Εκφόρτιση πλημμύρας. Είναι ο όγκος του νερού ανά μονάδα χρόνου ροής σε μια συγκεκριμένη θέση (m3/s) τη στιγμή που το νερό υπερχειλίζει την κοίτη. 3. Στιγμιαία εκφόρτιση. Πρόκειται για μικρή χρονική υστέρηση που χαρακτηρίζεται από γρήγορη ανύψωση και πτώση της στάθμης του νερού της πλημμύρας. 4. Στάδιο πλημμύρας: Ο όρος αυτός δηλώνει ότι η στάθμη της επιφάνειας του νερού είναι ψηλότερα από το κανονικά και είναι πιθανό να προκληθούν καταστροφές σε κατασκευές που βρίσκονται στην λεκάνη κατάκλυσης. 5. [...] 6. Λεκάνη απορροής ή αποστράγγισης ή λεκάνη κατάκλυσης ή υδρογραφική λεκάνη. Το τμήμα της επιφάνειας του εδάφους που συλλέγει φυσικά τα ύδατα με τη βοήθεια παραποτάμων που συγκλίνουν σε ένα κύριο ποταμό και την αποστραγγίζουν. 7. Πλημμυρική λεκάνη. Είναι η λεκάνη τα όρια της οποίας ορίζονται από την ανώτερη στάθμη κατά τη διάρκεια της μέγιστης ροής της πλημμύρας. 8. Περίοδος επανάληψης πλημμύρας. Είναι το χρονικό διάστημα στο οποίο αναμένεται να επαναληφθεί το πλημμυρικό φαινόμενο σε ένα ποταμό με βάση το ιστορικό καταγραφής προηγούμενων πλημμυρών αυτού. 9. Επιφανειακή απορροή. Το σύνολο του νερού των ατμοσφαιρικών κατακρημνισμάτων που δεν διεισδύει στο έδαφος αλλά κινείται επιφανειακά με τη βοήθεια των ποταμών. 10. Κατείσδυση. Η κίνηση διείσδυσης του νερού των κατακρημνισμάτων εντός των εδαφών. 11. Υδρογραφικό δίκτυο. Είναι το σύνολο των παραποτάμων και ποταμών που αποστραγγίζουν μια περιοχή (λεκάνη απορροής) από το νερό των ατμοσφαιρικών κατακρημνισμάτων προς τη θάλασσα. 12. Πλημμυρικός κίνδυνος. Είναι ο ίδιος ο κίνδυνος της πλημμύρας. Πλημμυρική επικινδυνότητα. Είναι το σύνολο των καταστροφών που δύναται να προκληθούν από ενδεχόμενη πλημμύρα. 13. [...] 14. Yστέρηση ή χρόνος υστέρησης. Είναι το χρονικό διάστημα που μεσολαβεί μεταξύ της βροχόπτωσης και της εκδήλωσης της πλημμύρας. […] ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ε’. Στο Σχέδιο "ΞΕΝΟΚΡΑΤΗΣ". ΑΝΑΦΟΡΕΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΩΝ 1. Η ορθή και έγκαιρη απόφαση των αρμοδίων να αποφασίσουν, η άμεση κινητοποίηση και αποτελεσματική δραστηριοποίηση των εμπλεκομένων στην αντιμετώπιση των καταστροφικών φαινομένων, η συνεχής επικοινωνία και η εύρυθμη λειτουργία του μηχανισμού πολιτικής προστασίας κατά την αντιμετώπιση των εκτάκτων καταστάσεων έχουν απόλυτη ανάγκη από σαφή, έγκαιρη και επαρκή πληροφόρηση. 2. Η πληροφόρηση των αρμοδίων σε όλα τα επίπεδα του συστήματος πολιτικής προστασίας γίνεται κυρίως με τηλεφωνική και γραπτή επικοινωνία, αναλόγως των δυνατοτήτων και του τι ενδείκνυται από τα πραγματικά περιστατικά. 3. Γραπτές ενημερωτικές αναφορές, πέραν των άμεσων τηλεφωνικών επικοινωνιών των αρμοδίων, αποστέλλουν οι υπηρεσίες πολιτικής προστασίας των Νομαρχιών προς την Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, τα αρμόδια Υπουργεία και τις Περιφέρειες. 4. Οι αστυνομικές υπηρεσίες, όταν πληροφορούνται την εκδήλωση καταστροφικών φαινομένων θα ενημερώνουν πέραν των άλλων υπηρεσιών και τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, τηλεφωνικώς και με συνοπτική έγγραφη αναφορά. […]». Επιπροσθέτως, στην ΚΥΑ ΗΠ31822/1542/Ε103 (Β’ 1108/2010) ορίζονται τα εξής: ʼρθρο 1 «Σκοπός - Πεδίο εφαρμογής 1. Με την παρούσα απόφαση αποσκοπείται η εφαρμογή και εξειδίκευση των διατάξεων των άρθρων 4 (παρ. 1 εδ. α και ε) και 5 (παρ.5 εδ. α περ.6 και εδ. ιγ) του Ν. 3199/2003 καθώς και των άρθρων 1 (παρ. ε), 4 (παρ.3 εδ. α.4, 4 εδ.γ, 6, 7, 8 και 9), 8,10,11 (παρ.ια) και 12 (παρ.4 εδ.ιβ και 5 εδ. δ) του Π.Δ. 51/2007, σε συμμόρφωση προς τις διατάξεις της οδηγίας 2007/60/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 23ης Οκτωβρίου 2007, "για την αξιολόγηση και τη διαχείριση των κινδύνων πλημμύρας", που έχει δημοσιευθεί στην Ελληνική γλώσσα στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (EEL 288/29/6-11-2007), ώστε με την θέσπιση πλαισίου για την αξιολόγηση και τη διαχείριση των κινδύνων πλημμύρας, να μειώνονται οι αρνητικές επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία, το περιβάλλον, την πολιτιστική κληρονομιά και τις οικονομικές δραστηριότητες που συνδέονται με τις πλημμύρες. 2. Η παρούσα απόφαση εφαρμόζεται στις περιοχές λεκάνης απορροής ποταμού/ υδατικά διαμερίσματα, που προσδιορίζονται σύμφωνα με το άρθρο 3 του Π.Δ. 51/2007.» και στο άρθρο 3 «Αρμόδια αρχή Αρμόδια αρχή για την εφαρμογή της παρούσας απόφασης ορίζεται η Ειδική Γραμματεία Υδάτων (ΕΓΎ) του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (ΥΠΕΚΑ) καθώς και οι Διευθύνσεις Υδάτων των Περιφερειών και ειδικότερα: 1) Η ΕΓΥ στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της όπως αυτές περιγράφονται στο άρθρο 4 (παρ. 1) του Ν.3199/2003, αναλαμβάνει τις ακόλουθες ειδικότερες αρμοδιότητες: 1.1) Διαμορφώνει και επεξεργάζεται σε συνεργασία με τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη και ενδεχομένως με άλλα κατά περίπτωση συναρμόδια Υπουργεία, το εθνικό πρόγραμμα διαχείρισης των κινδύνων πλημμύρας με το οποίο: α) καθορίζονται οι βασικοί άξονες για την πρόληψη, προστασία, μετριασμό και ετοιμότητα από τους κινδύνους πλημμύρας καθώς και το γενικό πλαίσιο των μέτρων αποκατάστασης των ζημιών στο περιβάλλον β) προσδιορίζονται οι προτεραιότητες και οι στόχοι για τη διαχείριση των κινδύνων πλημμύρας καθώς και τα γενικά μέτρα επίτευξης αυτών των στόχων, γ) καθορίζονται οι στρατηγικές κατευθύνσεις για το συντονισμό της εφαρμογής της παρούσας απόφασης και του Π.Δ. 51/2007, λαμβάνοντας υπόψη τους περιβαλλοντικούς στόχους που καθορίζονται στο άρθρο 4 του Π.Δ. 51/2007. 1.1 .α) Το εθνικό πρόγραμμα διαχείρισης των κινδύνων πλημμύρας στοχεύει στη συντονισμένη εφαρμογή των διατάξεων της παρούσας απόφασης από τις δημόσιες αρχές και στην ευθυγράμμιση των προβλεπόμενων στη παρούσα δράσεων των Περιφερειών στο πλαίσιο υλοποίησης των στόχων της παρούσας απόφασης. 1.1.β) Το εθνικό πρόγραμμα διαχείρισης των κινδύνων πλημμύρας εντάσσεται στα εθνικά προγράμματα προστασίας και διαχείρισης του υδατικού δυναμικού της χώρας, που προβλέπονται στο άρθρο 4 (παρ.1, εδ. α) του Ν.3199/2003 και εγκρίνεται με την ίδια με αυτά προβλεπόμενη διαδικασία. 1.2.) Παρακολουθεί, αξιολογεί και ελέγχει την εφαρμογή του εθνικού προγράμματος διαχείρισης των κινδύνων πλημμύρας και στο πλαίσιο αυτό παρέχει σχετικές οδηγίες προς τις Διευθύνσεις Υδάτων των Περιφερειών 1.3) Συντονίζει τις υπηρεσίες και τους κρατικούς φορείς και μετέχει στα αρμόδια κρατικά όργανα για θέματα διαχείρισης των κινδύνων πλημμύρας 1.4) Εκπροσωπεί τη χώρα και μετέχει στα αρμόδια κοινοτικά όργανα για θέματα διαχείρισης των κινδύνων πλημμύρας 1.5) Καταρτίζει ετήσιες εκθέσεις σχετικά με την υλοποίηση, αξιολόγηση και τον έλεγχο εφαρμογής του εθνικού προγράμματος διαχείρισης των κινδύνων πλημμύρας της προηγούμενης χρονικής περιόδου, με βάση τις ετήσιες εκθέσεις των Διευθύνσεων Υδάτων των Περιφερειών και τις υποβάλλει στην Εθνική Επιτροπή Υδάτων. 2. Οι Διευθύνσεις Υδάτων των Περιφερειών, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων τους όπως αυτές περιγράφονται στο άρθρο 5 (παρ. 5, εδ. α, περ. 6) του Ν.3199/2003, αναλαμβάνει τις ακόλουθες ειδικότερες αρμοδιότητες: α) διενεργούν προκαταρτική εκτίμηση των κινδύνων πλημμύρας σύμφωνα με το άρθρο 4 β) καταρτίζουν τους χάρτες πλημμυρικής επικινδυνότητας και κινδύνων πλημμύρας, σύμφωνα με το άρθρο 5. γ) καταρτίζουν και εφαρμόζουν Σχέδια διαχείρισης των κινδύνων πλημμύρας σύμφωνα με τα άρθρα 6 και 7, δ) λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα για τον συντονισμό της εφαρμογής της παρούσας απόφασης και του Π.Δ. 51/2007, σύμφωνα με το άρθρο 8 ε) μεριμνούν για την ουσιαστική συμμετοχή του κοινού στις διαδικασίες διαχείρισης των κινδύνων πλημμύρας σύμφωνα με το άρθρο 9. στ) καταρτίζουν ετήσιες εκθέσεις σχετικά με την εφαρμογή της παρούσας απόφασης και τις διαβιβάζουν στην ΕΓΥ. 2.1) Η άσκηση των ανωτέρω αρμοδιοτήτων πρέπει να είναι συμβατή με το εθνικό πρόγραμμα διαχείρισης των κινδύνων πλημμύρας που προβλέπεται στην παράγραφο 1 (εδ. 1.1), εφόσον αυτό υπάρχει. «2.2. Ύστερα από αίτημα του Συντονιστή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, είναι δυνατόν η Προκαταρκτική Αξιολόγηση Κινδύνων Πλημμύρας, οι Χάρτες Επικινδυνότητας Πλημμύρας, οι Χάρτες Κινδύνων Πλημμύρας και το Σχέδιο Διαχείρισης των Κινδύνων Πλημμύρας να καταρτίζονται, να επανεξετάζονται, ή να αναθεωρούνται -από την Ειδική Γραμματεία Υδάτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας». «3. Όπου στην παρούσα απόφαση αναφέρεται «Περιφέρεια» νοείται στο εξής «Αποκεντρωμένη Διοίκηση», όπου αναφέρεται «Περιφερειακό Συμβούλιο Υδάτων» νοείται στο εξής «Συμβούλιο Υδάτων της Αποκεντρωμένης Διοίκησης» και όπου αναφέρεται «Γενικός Γραμματέας της Περιφέρειας» νοείται στο εξής «Συντονιστής της Αποκεντρωμένης Διοίκησης». [όπως η παράγραφος 2.2. αντικατεστάθη ως άνω και προσετέθη νέα παράγραφος 3 με την παρ.1. α) και β) αντιστοίχως του άρθρου 1 της ΚΥΑ 177772/924 (Β’ 2140/22.06.2017)].

12. Επειδή, από τη συστηματική ερμηνεία των προαναφερθέντων στις σκέψεις 9 -11 διατάξεων σχετικών με τη σύσταση, λειτουργία και τις αρμοδιότητες της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας συνάγονται τα ακόλουθα: Η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας είναι μία υπηρεσία, η λειτουργία της οποίας αποβλέπει στην προστασία της ζωής, της υγείας και της περιουσίας των πολιτών της Χώρας από φυσικές και λοιπές καταστροφές, που προκαλούν καταστάσεις εκτάκτου ανάγκης. Για την επίτευξη του σκοπού αυτού οι αρμόδιες υπηρεσίες και διευθύνσεις της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας εκπονούν σχέδια και καταρτίζουν προγράμματα προλήψεως ανά κατηγορία κινδύνου, προγράμματα ετοιμότητας καθώς και αντιμετωπίσεως των εν λόγω καταστροφών με τη χρήση του διαθέσιμου ανθρωπίνου δυναμικού και πόρων τόσο σε εθνικό όσο και σε περιφερειακό επίπεδο. Στο γενικό αυτό πλαίσιο προληπτικής δράσεως το Κεντρικό Συντονιστικό Όργανο, το οποίο λειτουργεί σε εικοσιτετράωρη βάση, ενημερώνει την κοινή γνώμη για απειλούμενους κινδύνους καταστροφών και παρέχει οδηγίες κατά την εκδήλωση των φαινομένων προς αντιμετώπιση των καταστροφών με στόχο την ελαχιστοποίηση των συνεπειών τους. Εξ άλλου, πάντα στο πλαίσιο της προληπτικής δράσεώς της η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας προετοιμάζεται και κινητοποιείται για την αντιμετώπιση πιθανών και κάθε μορφής καταστροφών ανά κατηγορία κινδύνου. Ως δε κίνδυνος νοείται η πιθανότητα εκδηλώσεως ενός φυσικού φαινομένου σε συνδυασμό με την ένταση των καταστροφών που μπορεί να προκληθούν στους πολίτες και, μεταξύ άλλων, στις υποδομές μίας περιοχής. Συνακολούθως, στη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας λειτουργεί υπηρεσία αξιολογήσεως και διαχειρίσεως πληροφοριών, η οποία αξιολογεί επιχειρησιακά τις πληροφορίες που δέχεται από το Κέντρο Επιχειρήσεως είτε ως προειδοποίηση για επερχόμενο γεγονός είτε ως απλή ενημέρωση για γεγονός που προκύπτει αιφνίδια καθ’ όλη τη διάρκεια του εικοσιτετραώρου, καθώς και υπηρεσία τρεχουσών επιχειρήσεων και γραμματειακής υποστηρίξεως, η οποία αξιοποιεί τις προγνώσεις πρόδρομων φαινομένων (καιρικών και άλλων) φυσικών καταστροφών, με σκοπό την έγκαιρη κινητοποίηση του δυναμικού της πολιτικής προστασίας για την αντιμετώπιση απειλούμενου κινδύνου καταστροφών καθώς και για την ενημέρωση και παροχή οδηγιών προς τους πολίτες σε συνεργασία με το Τμήμα Δημοσίων Σχέσεων. Το τελευταίο αυτό τμήμα ενημερώνει τους πολίτες για απειλούμενους κινδύνους και παρέχει τις σχετικές οδηγίες, ενώ οι ραδιοφωνικοί και τηλεοπτικοί σταθμοί της Χώρας υποχρεούνται να αναμεταδίδουν τις σχετικές προειδοποιήσεις και οδηγίες δωρεάν. Περαιτέρω, στη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας λειτουργεί Κέντρο Επιχειρήσεων, το οποίο συντονίζει και διαχειρίζεται σε εθνικό επίπεδο τις δράσεις για την αντιμετώπιση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης. Προς επίρρωση του ανωτέρω έργου προληπτικής δράσεως στη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας τηρούνται φάκελοι καταγραφής καταστροφών που έλαβαν χώρα τόσο σε εθνικό όσο και σε περιφερειακό ή τοπικό επίπεδο, στους οποίους περιέχονται τα στοιχεία του συνόλου των ενεργειών για την αντιμετώπιση των καταστροφών κατά την εκδήλωση του φυσικού φαινομένου καθώς και των στοιχείων σχετικώς με την αποκατάσταση των προκληθεισών ζημιών. Εξ άλλου, από τη μελέτη και αξιοποίηση των ρέουσων πληροφοριών γίνεται και η πρόταση για τη θέση σε ετοιμότητα της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, με αποτέλεσμα να λειτουργούν οι σχετικές υπηρεσίες της είτε σε δεκαεξάωρη είτε σε εικοσιτετράωρη βάση πλην του Κέντρου Επιχειρήσεων, το οποίο λειτουργεί πάντα σε εικοσιτετράωρη βάση. Μέρος δε του εθνικού σχεδιασμού για την πρόληψη επελεύσεως κινδύνων από την εκδήλωση φυσικών φαινομένων αποτελεί και το Σχέδιο Ξενοκράτης, στο οποίο δίδονται αναλυτικώς οι έννοιες των πλημμυρικών φαινομένων καθώς και εμπεριέχονται οι υποχρεώσεις των αρμοδίων υπηρεσιών για την αντιμετώπιση αυτών (βλ. σχετικώς ανωτέρω την 11η σκέψη της παρούσας αποφάσεως).

13. Επειδή, στον προαναφερθέντα ν. 4249/2014 (Α’ 73), στο δεύτερο μέρος αυτού με τίτλο «Αναδιοργάνωση Ελληνικής Αστυνομίας» ορίζονται τα εξής: στο άρθρο 11 «Αποστολή 1. Η Ελληνική Αστυνομία είναι Σώμα Ασφάλειας, με τοπική αρμοδιότητα σε όλη την επικράτεια, εκτός από τους χώρους αρμοδιότητας του Λιμενικού Σώματος -Ελληνικής Ακτοφυλακής, σύμφωνα με το άρθρο 5 του ν. 4150/2013 (Α’ 102) και έχει ως αποστολή: α. την εξασφάλιση της δημόσιας ειρήνης και ευταξίας και της απρόσκοπτης κοινωνικής διαβίωσης των πολιτών, που περιλαμβάνει την άσκηση της αστυνομίας, γενικής αστυνόμευσης και τροχαίας, […] 2. Η Ελληνική Αστυνομία συμμετέχει στην αντιμετώπιση κάθε έκτακτης ανάγκης που προκύπτει από θεομηνίες και ατυχήματα ή άλλες καταστροφές σε περίοδο ειρήνης ή πολέμου σε συνεργασία με τις συναρμόδιες εθνικές αρχές και Υπηρεσίες, καθώς και σε συνεργασία με τις ένοπλες δυνάμεις στην εξασφάλιση της εθνικής άμυνας. […] 4. Η άσκηση της αστυνομίας τροχαίας περιλαμβάνει: α. τη ρύθμιση της κυκλοφορίας πεζών και οχημάτων στους δρόμους και στους λοιπούς δημόσιους χώρους, β. τη μέριμνα για την εφαρμογή του κώδικα οδικής κυκλοφορίας και των λοιπών διατάξεων που σχετίζονται με την κυκλοφορία πεζών και οχημάτων, γ. τη διερεύνηση των τροχαίων ατυχημάτων […] 8. Η Ελληνική Αστυνομία, για την εκπλήρωση της αποστολής της: […] γ. μπορεί να συνάπτει μνημόνια συνεργασίας με φορείς και οργανισμούς άλλων Υπουργείων και Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης για θέματα γενικής αστυνόμευσης και εξυπηρέτησης των πολιτών, κοινής αρμοδιότητας, τα οποία εγκρίνονται με απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών και Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη και του κατά περίπτωση συναρμόδιου Υπουργού, […]», στο άρθρο 13 «Χαρακτήρας Υπηρεσιών της Ελληνικής Αστυνομίας […] 2. Οι Υπηρεσίες της Ελληνικής Αστυνομίας και το προσωπικό της τελούν σε διαρκή ετοιμότητα για την πρόληψη και καταστολή του εγκλήματος, την προστασία του δημοκρατικού πολιτεύματος και της έννομης τάξης και την αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών. Το ένστολο προσωπικό θεωρείται ότι βρίσκεται σε διατεταγμένη υπηρεσία, σε κάθε περίπτωση που καθίσταται αναγκαία η παρέμβαση του. […]», στο άρθρο 15 [όπως ισχύει μετά τη αντικατάστασή του με το άρθρο 231 παρ. 2 του ν. 4281/2014 Α’ 160] «Γενική διάρθρωση, έδρα, αποστολή 1. Η Ελληνική Αστυνομία συγκροτείται από κεντρικές και περιφερειακές Υπηρεσίες. 2. Κεντρικές Υπηρεσίες είναι: α. το Αρχηγείο της Ελληνικής Αστυνομίας, β. […] 3. Περιφερειακές Υπηρεσίες είναι η Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Αττικής, η Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Θεσσαλονίκης, οι Γενικές Περιφερειακές Αστυνομικές Διευθύνσεις και οι Υπηρεσίες που υπάγονται σε αυτές. Οι Γενικές Αστυνομικές Διευθύνσεις Αττικής και Θεσσαλονίκης και οι Περιφερειακές Αστυνομικές Διευθύνσεις υπάγονται απευθείας στο Αρχηγείο της Ελληνικής Αστυνομίας […] 7. Η διάρθρωση των Κλάδων του Αρχηγείου σε Διευθύνσεις και των Διευθύνσεων σε Τμήματα, καθώς επίσης η διάρθρωση των λοιπών Υπηρεσιών του Αρχηγείου, των αυτοτελών κεντρικών Υπηρεσιών και των Περιφερειακών Υπηρεσιών του παρόντος άρθρου ρυθμίζονται με το προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται κατ' εφαρμογή των διατάξεων της παρ. 1 του άρθρου 39 του παρόντος νόμου. Με διατάξεις του ιδίου προεδρικού διατάγματος ρυθμίζονται και τα θέματα έδρας, αντιστοιχίας, καθορισμού επιμέρους αρμοδιοτήτων Υπηρεσιών και οργάνων και γενικά όλα τα συναφή με την οργάνωση και τη λειτουργία των Υπηρεσιών αυτών ζητήματα.», στο άρθρο 30 [όπως ισχύει μετά την αντικατάστασή του με το άρθρο 231 παρ. 4 του ν. 4281/2014] «Γενικές Αστυνομικές Διευθύνσεις Αττικής και Θεσσαλονίκης και Γενικές Περιφερειακές Αστυνομικές Διευθύνσεις α. Η Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Αττικής (Γ.Α.Δ.Α.). […] 2. Οι ανωτέρω Υπηρεσίες έχουν ως αποστολή, μέσα στα όρια της τοπικής τους δικαιοδοσίας, την άσκηση του συνόλου των αστυνομικών αρμοδιοτήτων, όπως αυτές καθορίζονται από τις διατάξεις του άρθρου 11 του παρόντος νόμου. […] 4. Στις Περιφερειακές Υπηρεσίες της παρ. 1 του παρόντος άρθρου, προς το σκοπό αποτελεσματικότερης εκπλήρωσης της αποστολής τους και αντιμετώπισης σοβαρών ή έκτακτων γεγονότων ή καταστάσεων δύναται, με διαταγή του Αρχηγού της Ελληνικής Αστυνομίας κατόπιν σχετικής εισήγησης των Γενικών Επιθεωρητών Αστυνομίας, να συγκροτούνται Ειδικές Επιχειρησιακές Ομάδες, Αστυνομικές Μονάδες και Κλιμάκια Υπηρεσιών, όπως Κινητές Αστυνομικές Μονάδες (Κ.Α.Μ.), Ομάδες Πρόληψης και Καταστολής του Εγκλήματος (Ο.Π.Κ.Ε.), Ομάδες Δίκυκλης Αστυνόμευσης (ΔΙ.ΑΣ.), Ομάδες Ελέγχου και Πρόληψης Τροχαίων Ατυχημάτων (Ο.Ε.Π.Τ.Α.), Ομάδες Ειδικών Δράσεων (Ο.Ε.Δ.) […]». Περαιτέρω, στο πδ 178/2014 (Α’ 281) με τίτλο «Οργάνωση Υπηρεσιών Ελληνικής Αστυνομίας» ορίζονται τα εξής: στο άρθρο 1 «Συγκρότηση Ελληνικής Αστυνομίας 1. Η Ελληνική Αστυνομία συγκροτείται από κεντρικές και περιφερειακές Υπηρεσίες. […] 5. Περιφερειακές Υπηρεσίες είναι οι Γενικές Αστυνομικές Διευθύνσεις Αττικής και Θεσσαλονίκης και οι Γενικές Περιφερειακές Αστυνομικές Διευθύνσεις (ΓΕ.Π.Α.Δ.) και οι Υπηρεσίες που υπάγονται σ’ αυτές. Οι Γενικές Αστυνομικές Διευθύνσεις Αττικής και Θεσσαλονίκης και οι ΓΕ.Π.Α.Δ. υπάγονται απευθείας στο Αρχηγείο της Ελληνικής Αστυνομίας. […]», στο άρθρο 2 «Έδρα – αποστολή – γενική διάρθρωση 1. Το Αρχηγείο της Ελληνικής Αστυνομίας εδρεύει στην πρωτεύουσα του Κράτους και αποτελεί την ανώτατη επιτελική Υπηρεσία με την οποία ο Αρχηγός ασκεί τη διοίκηση του Σώματος. Επίσης, το Αρχηγείο είναι η προϊσταμένη αρχή των κεντρικών και περιφερειακών Υπηρεσιών που συγκροτούν την Ελληνική Αστυνομία. […] 3. Το Αρχηγείο της Ελληνικής Αστυνομίας αποτελεί ενιαία αυτοτελή Υπηρεσία και διαρθρώνεται στους εξής Κλάδους: α. Κλάδο Τάξης, […] 4. Ο Κλάδος Τάξης χειρίζεται τα θέματα γενικής αστυνόμευσης και τροχαίας και προγραμματίζει, κατευθύνει και ελέγχει το έργο των Υπηρεσιών της Ελληνικής Αστυνομίας στα θέματα αυτά. Ο Κλάδος αυτός διαρθρώνεται στις εξής Διευθύνσεις: […] β. Διεύθυνση Τροχαίας Αστυνόμευσης […]», στο άρθρο 4 «Διεύθυνση Τροχαίας Αστυνόμευσης 1. Η Διεύθυνση Τροχαίας Αστυνόμευσης διαρθρώνεται στα εξής Τμήματα: α. Τμήμα Επιχειρήσεων και Μέτρων Τροχαίας, […] 2. Οι αρμοδιότητες του Τμήματος Επιχειρήσεων και Μέτρων Τροχαίας είναι οι ακόλουθες: α. η επεξεργασία κανόνων και μέτρων για την ασφαλή κίνηση των δημόσιας και ιδιωτικής χρήσεως οχημάτων, του επιβατικού κοινού και των πεζών και την ομαλή διεξαγωγή της οδικής κυκλοφορίας, […] δ. η εκπόνηση σχεδίων και η καθοδήγηση των Υπηρεσιών για την αντιμετώπιση των προβλημάτων οδικής κυκλοφορίας, […] στ. ο συντονισμός της τροχονομικής αστυνόμευσης των εθνικών οδών ζ. η συνεργασία με τους καθ’ ύλην αρμόδιους κρατικούς και ιδιωτικούς φορείς για την αντιμετώπιση θεμάτων οδικής κυκλοφορίας, […]», στο άρθρο 25 «Ενιαίο Συντονιστικό Κέντρο Επιχειρήσεων και Διαχείρισης Κρίσεων 1. Το Ενιαίο Συντονιστικό Κέντρο Επιχειρήσεων και Διαχείρισης Κρίσεων (Ε.Σ.Κ.Ε.ΔΙ.Κ.) διαρθρώνεται ως εξής: […] β. Τμήμα Επιχειρησιακού Σχεδιασμού, Συνεργασιών και Ασκήσεων και γ. Κέντρο Επιχειρήσεων. […] 4. Το Κέντρο Επιχειρήσεων λειτουργεί σε επίπεδο Τμήματος και οι αρμοδιότητες τις οποίες ασκεί είναι οι ακόλουθες: […] β. η παρακολούθηση των αστυνομικών επιχειρήσεων ευρείας κλίμακας, καθώς και εκδηλωμένων περιστατικών ή γεγονότων τα οποία μπορούν να εξελιχθούν σε κρίσεις εσωτερικής ασφάλειας και η άμεση ιεραρχική ενημέρωση της ηγεσίας και των αρμοδίων οργάνων προς το σκοπό έγκαιρης λήψης αποτελεσματικών μέτρων πρόληψης ή αντιμετώπισης σε στρατηγικό, επιχειρησιακό και τακτικό επίπεδο και εξασφάλισης της επιτυχούς και ασφαλούς διεξαγωγής των αστυνομικών επιχειρήσεων κατά τη διαχείριση αυτών, γ. η εξασφάλιση της συντονισμένης, έγκαιρης και αποτελεσματικής κινητοποίησης, καθοδήγησης, εποπτείας και ελέγχου των κεντρικών και περιφερειακών Υπηρεσιών του Σώματος, μέσω της άμεσης διαβίβασης των κατευθύνσεων και των εντολών της Ηγεσίας σε πολιτικό, στρατηγικό, επιχειρησιακό και τακτικό επίπεδο, […] στ. η παροχή, βάσει του ισχύοντος νομοθετικού και κανονιστικού πλαισίου, κατευθύνσεων για την κατάλληλη και αποτελεσματική πρώτη αντιμετώπιση περιστατικών ασφάλειας και έκτακτων περιστατικών ή καταστάσεων έκτακτης ανάγκης, είτε η Ελληνική Αστυνομία έχει την αρμοδιότητα διαχείρισής τους, είτε υποστηρίζει άλλη Αρχή ή Φορέα, […] η. η διασύνδεσή του και η παροχή κάθε αναγκαίας συνδρομής στα αντίστοιχα Κέντρα Επιχειρήσεων Φορέων Αντιμετώπισης Καταστάσεων Έκτακτης Ανάγκης (Φ.Α.Κ.Ε.Α.), κατά την αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών και άλλων καταστάσεων έκτακτης ανάγκης αρμοδιότητάς τους, καθώς και στη διαχείριση συναφών συνεπειών, […]», στο άρθρο 36 «1. Στο Αρχηγείο της Ελληνικής Αστυνομίας υπάγονται, απευθείας, οι κατωτέρω περιφερειακές Υπηρεσίες: α. η Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Αττικής, […] 4. Η τοπική αρμοδιότητα των Γενικών Αστυνομικών Διευθύνσεων και των Γενικών Περιφερειακών Αστυνομικών Διευθύνσεων καθορίζεται ως ακολούθως: α. Η Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Αττικής έχει τοπική αρμοδιότητα εκείνη των Διευθύνσεων Αστυνομίας Αθηνών, Πειραιώς, Δυτικής Αττικής, Βορειοανατολικής Αττικής και Νοτιοανατολικής Αττικής. […]», στο άρθρο 37 «Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Αττικής 1. Η Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Αττικής (Γ.Α.Δ.Α.) συγκροτείται από τις κατωτέρω Υπηρεσίες: […] η. Διεύθυνση Τροχαίας Αττικής […],», στο άρθρο 56 «Γενικοί Αστυνομικοί Διευθυντές και Γενικοί Περιφερειακοί Αστυνομικοί Διευθυντές α. διευθύνουν, συντονίζουν, εποπτεύουν και ελέγχουν το έργο των Υπηρεσιών δικαιοδοσίας τους, […] στ. αναλαμβάνουν προσωπικά τη διεύθυνση αστυνομικών επιχειρήσεων, όταν διαταχθούν σχετικά ή όταν παρίσταται ανάγκη να συντονισθούν οι ενέργειες των Υπηρεσιών δικαιοδοσίας τους ή να αντιμετωπισθούν εκδηλώσεις ή άλλες καταστάσεις στην περιφέρειά τους, εξαιτίας των οποίων απειλείται σοβαρή διατάραξη της δημόσιας τάξης, […] θ. εκδίδουν αστυνομικές διατάξεις που αφορούν ολόκληρη την περιφέρειά τους ή την περιοχή περισσότερων της μιας Διευθύνσεων δικαιοδοσίας τους, […]». Εξ άλλου, στο π.δ. 7/2017 (Α’ 14 με ισχύ από 09.02.2017) με τίτλο «Αναδιάταξη – αναδιοργάνωση, σύσταση και λειτουργία περιφερειακών υπηρεσιών Ελληνικής Αστυνομίας» ορίζονται στο άρθρο 27 τα εξής: «Διεύθυνση Τροχαίας Αττικής 1. Η Διεύθυνση Τροχαίας Αττικής εδρεύει στο δήμο Αθηναίων και ασκεί στην περιοχή δικαιοδοσίας της Γ.Α.Δ.Α. τις αρμοδιότητες τροχαίας, με εξαίρεση την περιοχή της Διεύθυνσης Αστυνόμευσης Αερολιμένα Αθηνών (Δ.Α.Α.Α.). Η Διεύθυνση Τροχαίας Αττικής είναι άμεσα προϊστάμενη υπηρεσία της Υποδιεύθυνσης, των Τμημάτων και του Σταθμού Τροχαίας των παραγράφων 2 και 3 και συντονίζει και ελέγχει τα Αστυνομικά Τμήματα των Διευθύνσεων Αστυνομίας της Γ.Α.Δ.Α. που ασκούν αρμοδιότητες τροχαίας και μόνον ως προς το ειδικό αυτό αντικείμενο. Επίσης, η Διεύθυνση Τροχαίας Αττικής κοινοποιεί στη Δ.Α.Α.Α. ό,τι κρίνεται απαραίτητο από πλευράς τροχαίας, προς ενημέρωση. 2. Η Διεύθυνση Τροχαίας Αττικής συγκροτείται από τις κατωτέρω Υπηρεσίες: α. Επιτελείο, […] ζ. Α’ Τμήμα Τροχαίας Δυτικής Αττικής, η. Β’ Τμήμα Τροχαίας Δυτικής Αττικής, θ. Γ’ Τμήμα Τροχαίας Δυτικής Αττικής, […] ιστ. Α’ Τμήμα Τροχαίας Αυτοκινητοδρόμων Π.Α.Θ.Ε. Αττικής και ιζ. Β’ Τμήμα Τροχαίας Αυτοκινητοδρόμων Π.Α.Θ.Ε. Αττικής. […] β. Στο Τμήμα Συντονισμού και Ελέγχου Οδικού Δικτύου, το οποίο έχει τις κατωτέρω αρμοδιότητες: αα. μελετά και εισηγείται για την εφαρμογή των κατάλληλων συστημάτων ρύθμισης της κυκλοφορίας και μεριμνά για τον εφοδιασμό των υφιστάμενων υπηρεσιών της Διεύθυνσης Τροχαίας Αττικής με τα απαραίτητα τεχνικά μέσα, […] γγ. παρακολουθεί, μελετά και αναλύει τα οδικά συμβάντα, καταρτίζει στατιστικές και με βάση τα συμπεράσματα αυτών εισηγείται τη λήψη μέτρων πρόληψης των τροχαίων ατυχημάτων, δδ. καθοδηγεί και συντονίζει τις υφιστάμενες υπηρεσίες της Διεύθυνσης Τροχαίας Αττικής στην εφαρμογή της ισχύουσας νομοθεσίας με την έκδοση των απαιτούμενων διαταγών, εκπονεί σχέδια και προγράμματα τροχονομικής αστυνόμευσης, κατευθύνει τα οχήματα τροχαίας, σε συνεργασία με τη Διεύθυνση ʼμεσης Δράσης Αττικής και ενεργεί για το συντονισμό της τροχονομικής αστυνόμευσης όλου του οδικού δικτύου, […] 5. Η Υποδιεύθυνση Τροχαίας Αθηνών της περίπτωσης β’ της παραγράφου 2 εδρεύει στο δήμο Αθηναίων και διαρθρώνεται στα ακόλουθα Τμήματα: α. Τμήμα Τροχονομικής Αστυνόμευσης, το οποίο λαμβάνει όλα τα μέτρα για την εφαρμογή των διατάξεων του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (Κ.Ο.Κ.) και των λοιπών συναφών νόμων και διαταγμάτων περί οχημάτων και κυκλοφορίας, αναφορικά με την πρόληψη και τη βεβαίωση των τροχονομικών παραβάσεων, β. Τμήμα Ρύθμισης Κυκλοφορίας, το οποίο είναι αρμόδιο για τη ρύθμιση της κυκλοφορίας πεζών και οχημάτων, σε όλες τις περιπτώσεις που αυτό απαιτείται, [...] Επιπλέον, το Τμήμα αυτό μεριμνά ή προκαλεί αναλόγως την επέμβαση των αρμοδίων αρχών για […] τη λήψη όλων των αναγκαίων μέτρων, κατά λόγο αρμοδιότητας, για την εξασφάλιση της δημόσιας κυκλοφορίας, ώστε να μη δημιουργείται κίνδυνος ή ζημία τρίτων προσώπων ή άλλων έννομων αγαθών, γ. Τμήμα Οδικών Τροχαίων Ατυχημάτων, το οποίο λειτουργεί σε 24ώρη βάση και είναι αρμόδιο για τη διερεύνηση και προανάκριση οδικών τροχαίων ατυχημάτων και δ. [...] 6. Τα Τμήματα Τροχαίας των περιπτώσεων γ’ έως ιδ’ της παραγράφου 2 εδρεύουν στους δήμους Καλλιθέας, Πειραιώς, Κορυδαλλού, Σαλαμίνος, Περιστερίου, Ελευσίνας, Μεγαρέων, Κηφισιάς, Παιανίας, Μεταμορφώσεως, Ελληνικού-Αργυρούπολης και Λαυρεωτικής αντίστοιχα και διαρθρώνονται ως ακολούθως: α. Γραφείο Τροχονομικής Αστυνόμευσης, β. Γραφείο Ρύθμισης Κυκλοφορίας, γ. Γραφείο Οδικών Τροχαίων Ατυχημάτων και δ. Γραφείο Διοικητικής Υποστήριξης. 7. Οι αρμοδιότητες των Γραφείων της προηγούμενης παραγράφου είναι όμοιες με εκείνες των αντίστοιχων Τμημάτων της παραγράφου 5. 8. […] τα Α’ και Β’ Τμήματα Τροχαίας Αυτοκινητοδρόμων Π.Α.Θ.Ε. Αττικής των περιπτώσεων […] ιστ’ και ιζ’ της παραγράφου 2 έχουν έδρα […] τους Σταθμούς Διοδίων Ελευσίνας και Αφιδνών αντίστοιχα και διαρθρώνονται ως ακολούθως: α. Γραφείο Τροχονομικής Αστυνόμευσης, το οποίο λειτουργεί σε 24ώρη βάση και λαμβάνει όλα τα μέτρα για την εφαρμογή των διατάξεων του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (Κ.Ο.Κ.) και των λοιπών συναφών νόμων και διαταγμάτων περί οχημάτων και κυκλοφορίας, σχετικά με την πρόληψη και τη βεβαίωση των τροχονομικών παραβάσεων επί των εθνικών οδών. Το Γραφείο αυτό είναι αρμόδιο και για τη διερεύνηση και προανάκριση οδικών τροχαίων ατυχημάτων. Επιπλέον, μεριμνά ή προκαλεί, αναλόγως, την επέμβαση των αρμοδίων αρχών για […] τη λήψη όλων των αναγκαίων μέτρων, στο πλαίσιο της αρμοδιότητας τους, για την εξασφάλιση της δημόσιας κυκλοφορίας, ώστε να μη δημιουργείται κίνδυνος ή ζημία τρίτων προσώπων ή άλλων έννομων αγαθών και […]».

14. Επειδή, από το συνδυασμό των ανωτέρω διατάξεων προκύπτει μεταξύ άλλων, ότι η Ελληνική Αστυνομία υποχρεούται να λαμβάνει τα κατάλληλα προληπτικά μέτρα προστασίας των προσώπων από συνήθεις και αναμενόμενους σε δεδομένη χρονική περίοδο κινδύνους προερχόμενους από την εκδήλωση έντονων καιρικών φαινομένων, η δε παράλειψη των οργάνων της αστυνομικής υπηρεσίας να λάβουν τα μέτρα αυτά, ενδέχεται να συνιστά, υπό δεδομένες συνθήκες, αντικειμενικώς πρόσφορη αιτία για τη μη αποτροπή των εν λόγω κινδύνων (πρβλ. ΣτΕ 442/2012). Εξ άλλου, η επιλογή των ενδεδειγμένων μέτρων που πρέπει να ληφθούν, υπό δεδομένες συνθήκες, για την αντιμετώπιση κάθε υποθέσεως, ανήκει στη διακριτική εξουσία των αστυνομικών οργάνων, ελεγχόμενη μόνον ως προς την κακή χρήση της ή την κατάχρηση εξουσίας (πρβλ. ΣτΕ 950/2014, 322/2009). Έτσι στο ανωτέρω πλαίσιο, η Τροχαία που αποτελεί ιδιαίτερη υπηρεσία της Ελληνικής Αστυνομίας, είναι επιφορτισμένη με το έργο της ρυθμίσεως της κυκλοφορίας στο εθνικό, περιφερειακό και τοπικό δίκτυο κατά τρόπο που να αποτρέπει – στο μέτρο του δυνατού – τη δημιουργία συνθηκών, οι οποίες μπορούν να οδηγήσουν σε εκδήλωση τροχαίων ατυχημάτων ή δυστυχημάτων. Μία τέτοια μέριμνα για την καλή και ακώλυτη οδική κυκλοφορία αποτελεί και η ρύθμιση αυτής είτε πριν (όταν υπάρχουν ενδείξεις για την ένταση αυτών) είτε κατά την εκδήλωση έντονων καιρικών φαινομένων, ιδιαιτέρως όταν σε συγκεκριμένο τμήμα του οδικού δικτύου έχουν παρατηρηθεί ή καταγραφεί σοβαρά προβλήματα, τα οποία ενδεχομένως να θέσουν σε κίνδυνο ακόμη και τη ζωή οδηγών και πεζών, όπως λ.χ. η πλημμύρα (με την έννοια της μετατροπής σε ποταμό) των εν λόγω τμημάτων του οδικού δικτύου.

15. Επειδή, στο άρθρο 35 του προαναφερθέντος Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας ορίζεται ότι: «Το δικαστήριο ελέγχει και αυτεπαγγέλτως τη συνδρομή των διαδικαστικών προϋποθέσεων». Στο άρθρο 71 παρ. 1 του Κώδικα ορίζεται ότι «Αγωγή μπορεί να ασκήσει εκείνος, ο οποίος έχει κατά του Δημοσίου ή άλλου νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου, χρηματική αξίωση από έννομη σχέση δημοσίου δικαίου», στο δε άρθρο 72 με παράτιτλο «Παθητική νομιμοποίηση» ορίζεται ότι «Η αγωγή ασκείται κατά του Δημοσίου ή του νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου που είναι υπόχρεο προς ικανοποίηση της κατά την παρ. 1 του προηγούμενου άρθρου αξίωσης». Σύμφωνα με τις ανωτέρω διατάξεις το πρωτοβάθμιο δικαστήριο οφείλει να ερευνήσει αυτεπαγγέλτως την έλλειψη παθητικής νομιμοποιήσεως του εναγομένου, εφ’ όσον δε κρίνει ότι η παράνομη πράξη ή παράλειψη, στην οποία θεμελιώνεται το αίτημα της αγωγής, προέρχεται από όργανο νομικού προσώπου άλλου από αυτό κατά του οποίου στρέφεται ο ενάγων, να απορρίψει την αγωγή ως απαράδεκτη (ΣτΕ 3282/2011, 3093/2009).

16. Επειδή, από τα στοιχεία του φακέλου της δικογραφίας καθώς και όσων ιστορούνται με το δικόγραφο της αγωγής προκύπτουν τα εξής: Κατά το χρονικό διάστημα μεταξύ 13 – 15 Νοεμβρίου 2017 εσημειώθησαν έντονες βροχοπτώσεις στην ευρύτερη περιοχή της Δυτικής Αττικής. Ειδικότερα, στις 13.11.2017 εξεδηλώθησαν κατά τις μεσημβρινές έως τις απογευματινές ώρες βροχές παροδικά ισχυρές και καταιγίδες. Στις 14.11.2017 εξεδηλώθησαν κατά τις απογευματινές έως βραδινές ώρες βροχές κατά περιόδους ισχυρές και πρόσκαιρες καταιγίδες, ενώ στις 15.11.2017 εξεδηλώθησαν τις πρώτες πρωινές ώρες έως τις μεσημβρινές ώρες ισχυρές βροχές και καταιγίδες (βλ. το από 15.01.2020 πιστοποιητικό της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας – ΕΜΥ, το ανωτέρω φαινόμενο είχε λάβει την ονομασία «Ευρυδίκη»). Σύμφωνα δε με σχετικό Δελτίο Τύπου του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ) της 20ης.11.2017 η ζώνη πολύ ισχυρής βροχοπτώσεως στην πλαγιά του όρους «Πατέρας», πάνω από τις περιοχές Μάνδρα και Νέα Πέραμος Αττικής ήταν μήκους περίπου 18χλμ και πλάτους 4χλμ με κατεύθυνση από νοτιοδυτικά προς βορειοανατολικά. Εξ άλλου, όπως αναγράφεται στο ανωτέρω δελτίο, ήδη από τις απογευματινές ώρες της 14ης.11.2017 (από 6η απογευματινή) και καθ’ όλη τη διάρκεια της νύχτας εσημειώθησαν βροχές κατά περιόδους ισχυρές και πρόσκαιρες καταιγίδες και το συνολικό ύψος βροχής στον πυρήνα του συμβάντος ξεπέρασε τα 200mm σε χρονικό διάστημα έξι ωρών με μεγαλύτερη ένταση αυτού κυρίως στο διάστημα 5πμ έως 8πμ (βλ. το σχετικό Δελτίο Τύπου της 20.11.2017 του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών). Για το λόγο αυτό άλλωστε, ήτοι τον κίνδυνο εκδηλώσεως εντόνων καιρικών φαινομένων, είχε διαβιβασθεί από το Κέντρο Επιχειρήσεων Πολιτικής Προστασίας προς τους αρμόδιους φορείς ενημέρωση για έκτακτο δελτίο επιδεινώσεως του καιρού για το διάστημα 13 – 15.11.2017 από την ΕΜΥ με τη σύσταση να τεθούν οι αρμόδιες υπηρεσίες σε ετοιμότητα για την αντιμετώπιση κινδύνων από τα καιρικά αυτά φαινόμενα (βλ. το ./112017 έγγραφο του Κέντρου Επιχειρήσεων Πολιτικής Προστασίας με χαρακτήρα «Κατεπείγον» και με αποδέκτες, μεταξύ άλλων, τις Περιφέρειες όλης της Χώρας και την Ελληνική Αστυνομία). Επιπροσθέτως, εξεδόθη και σχετικό Δελτίο Τύπου της 12ης.11.2017 από τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας με γενικές οδηγίες καθώς και την επισήμανση ότι οι πολίτες μπορούν να επισκέπτονται την επίσημη ιστοσελίδα της Ελληνικής Αστυνομίας προκειμένου να ενημερώνονται για την επικρατούσα κατάσταση και τη βατότητα του οδικού δικτύου καθ’ όλη τη διάρκεια εκδηλώσεως του φαινομένου (βλ. το σχετικό Δελτίο Τύπου της 12ης.11.2017 της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας καθώς και εκτύπωση από το διαδικτυακό της ιστότοπο). Περαιτέρω, απεστάλησαν προς τους αρμόδιους φορείς Δελτία Προγνώσεως Καιρικών Φαινομένων και στις 13.11.2017 και στις 14.11.2017 (βλ. τα ./13.11.2017 και ./14.11.2017 δελτία προγνώσεως καιρικών φαινομένων του Κέντρου Επιχειρήσεων Πολιτικής Προστασίας). Παραλλήλως, ήδη από τις 12.11.2017 είχε εκδοθεί η . εντολή για θέση όλων των αρμοδίων φορέων, μεταξύ των οποίων και η Διεύθυνση Τροχαίας Αττικής, σε πλήρη ετοιμότητα με τη λήψη όλων των επιβαλλομένων μέτρων, ιδιαίτερα στα σημεία που είχαν παρατηρηθεί προβλήματα τα προηγούμενα έτη, προκειμένου να αντιμετωπισθούν αποτελεσματικώς προβλήματα ή επαπειλούμενοι κίνδυνοι από την εκδήλωση των προαναφερομένων εκτάκτων καιρικών φαινομένων (βλ. το ./12.11.2017 έγγραφο του Τμήματος Γενικής Αστυνομεύσεως και Πολιτικής Σχεδιάσεως Εκτάκτου Ανάγκης του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνομίας). Συνέπεια των ανωτέρω εντόνων βροχοπτώσεων και καταιγίδων ήταν η εκδήλωση έντονων πλημμυρικών φαινομένων στις περιοχές Μάνδρας και Νέας Περάμου Αττικής, οι οποίες πλημμύρες προέκυψαν από σχηματισμό ορμητικού χειμάρρου με αφετηρία το όρος «Πατέρας» και πορεία αυτού τη φυσική χάραξη της κοίτης των ρεμάτων «Σούρες» και «Αγία Αικατερίνη», διερχόμενος από την πόλη της Μάνδρας και με σημείο εκτονώσεως τη θαλάσσια περιοχή Ελευσίνας και Νέας Περάμου Αττικής. Εκτός από τις υλικές ζημιές και καταστροφές, το ανωτέρω πλημμυρικό φαινόμενο προκάλεσε το θανάσιμο τραυματισμό είκοσι πέντε (25) ατόμων, εκ των οποίων επτά είχαν μεταβεί στο όρος «Πατέρας» για θήρα, ένδεκα ευρίσκοντο κατά την εκδήλωση του φαινομένου στην οικία τους και επτά ήσαν οδηγοί κινούμενοι επί της Παλαιάς Εθνικής Οδού Ελευσίνας – Θηβών (βλ. σχετικώς την .-νστ’/10.09.2018 εκτέλεση παραγγελίας προκαταρκτικής εξετάσεως του Τμήματος Κρατικής Ασφάλειας της Υποδιευθύνσεως Ασφαλείας Δυτικής Αττικής με αποδέκτη την Εισαγγελία Πρωτοδικών Αθηνών). Μεταξύ των τελευταίων θυμάτων ήταν και ο ., γεννηθείς στις 05.12.1988 στους Αγίους Σαράντα Αλβανίας, κάτοικος εν ζωή ʼνω Λιοσίων Αττικής, του οποίου η εξαφάνιση εδηλώθη στο τηλεφωνικό κέντρο Αμέσου Δράσεως «100» στις 15.11.2017 και ώρα 14:21 και στις 18:20 στο Τμήμα Ασφαλείας Φυλής (βλ. σχετικώς το .-δ’/10.10.2019 έγγραφο απόψεων του Τμήματος Γενικής Αστυνομεύσεως και Πολιτικής Σχεδιάσεως του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνομίας) και του οποίου η σορός ανευρέθη την 18η.11.2017 στην εκβολή ποταμού στη θαλάσσια περιοχής της Ελευσίνας. Ο . είχε αποχωρήσει από την οικία των γονέων του την 15η.11.2017, ημέρα Τετάρτη και ώρα περί 6:00πμ οδηγώντας το ιδιωτικής χρήσεως επιβατηγό αυτοκίνητό του με άδεια κυκλοφορίας ΥΝΥ . τύπου «OPEL ASTRA» κινούμενος επί της Παλαιάς Εθνικής Οδού Ελευσίνας – Θηβών, προκειμένου να μεταβεί στην εργασία του, στις εγκαταστάσεις της εταιρείας «EDF EN SERVICES AE» στην ευρύτερη περιοχή της Θήβας. Σύμφωνα δε με το ΑΝ./20.11.2017 Πιστοποιητικό Θανάτου της Ιατροδικαστού . αυτός απεβίωσε ένεκα πνιγμού εντός ύδατος, με ημερομηνία διαπιστώσεως του θανάτου την 18η.11.2017, ώρα διαπιστώσεως του θανάτου 11:20πμ και τόπο διαπιστώσεως του θανάτου το Γενικό Περιφερειακό Νοσοκομείο Ελευσίνας «Θριάσιο». Ήδη, με την υπό κρίση αγωγή, όπως αυτή αναπτύσσεται με το νομίμως κατατεθέν υπόμνημα, οι ενάγοντες ζητούν να αναγνωρισθεί η υποχρέωση των εναγομένων να τους καταβάλουν με το νόμιμο τόκο αλληλεγγύως, εξ αδιαιρέτου και εις ολόκληρον στους μεν δύο πρώτους κατά τη σειρά εγγραφής τους στο δικόγραφο της αγωγής το ποσό του 1.000.000 ευρώ αντιστοίχως, στις δε τρίτη και πέμπτη κατά τη σειρά εγγραφής τους στο δικόγραφο της αγωγής το ποσό των 100.000 ευρώ, αντιστοίχως. Τα ποσά αυτά τα ζητούν, κατ’ άρθρα 105 – 106 Εισ.Ν.Α.Κ., ως γονείς και γιαγιάδες του ., ως χρηματική ικανοποίηση για την ψυχική οδύνη που προεκλήθη σε αυτούς από τον πρόωρο θάνατο του υιού και εγγονού τους. Περαιτέρω, ισχυρίζονται ότι για την επέλευση του ένδικου τραγικού συμβάντος, απαιτήθη η συνδρομή πολλών παραγόντων, καθώς και ότι εάν εξέλιπε οποιοσδήποτε από αυτούς, τότε θα είχε αποφευχθεί το μοιραίο αποτέλεσμα.

17. Επειδή, ειδικότερα και κατ’ αρχάς, η αξίωση των εναγόντων για τη χρηματική ικανοποίηση της ψυχικής των οδύνης από το θάνατο του ., ερείδεται, μεταξύ άλλων, στην πλημμελή άσκηση των αρμοδιοτήτων των υπηρεσιών της Περιφέρειας Αττικής, συνιστάμενη σε παράλειψη εκπονήσεως μελετών και υλοποιήσεως αντιπλημμυρικών έργων στην ευρύτερη περιοχή της Μάνδρας Αττικής, η οποία (πλημμελής άσκηση) οδήγησε στο δυστύχημα της 15ης Νοεμβρίου 2017. Πιο συγκεκριμένα, οι ενάγοντες επικαλούνται και προσκομίζουν την ./.ηΣυν/22.10.2014 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής της Περιφέρειας Αττικής, με την οποία απεφασίσθη ομοφώνως η έγκριση των απαιτούμενων μελετών της συμβάσεως για το έργο «Μελέτη εκτροπής χειμάρρου Αγ. Αικατερίνης και διευθέτησης χειμάρρου Σούρες Θριασίου Πεδίου», ήτοι ενεκρίθησαν η τοπογραφική και κτηματολογική μελέτη, η οριστική μελέτη υδραυλικών έργων, οι γεωτεχνικές μελέτες και έρευνες, η μελέτη οριοθετήσεως καθώς και η μελέτη αναλύσεως κόστους – οφέλους, τα τεύχη δημοπρατήσεως, ο φάκελος ασφαλείας και υγείας και το σχέδιο ασφαλείας και υγείας. Επίσης στην εισήγηση για τη λήψη της ανωτέρω αποφάσεως αναφέρεται ότι η διαδικασία για την εκπόνηση της μελέτης είχε ξεκινήσει ήδη από 21.12.2010 με την έγκριση διαθέσεως πιστώσεως 588.327,45 ευρώ για την κάλυψη της δαπάνης, ότι η σύμβαση μεταξύ του αρμόδιου φορέως (Διεύθυνση Δ10 Υδραυλικών Έργων Περιφέρειας Αττικής) και της Συμπράξεως των Μελετητών υπεγράφη στις 12.07.2012 με διάρκεια δεκαπέντε μηνών, έλαβε δε δύο παρατάσεις συνολικής διάρκειας δέκα μηνών λόγω καθυστερήσεως εγκρίσεως της υποβληθείσας Περιβαλλοντικής Μελέτης. Περαιτέρω, προσκομίζουν και επικαλούνται το Δ’ 15/29.01.2016 Φύλλο της Εφημερίδος της Κυβερνήσεως, στο οποίο εδημοσιεύθη η Φ11/6657 απόφαση της ασκούσας καθήκοντα Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοικήσεως Αττικής για την επικύρωση του καθορισμού οριογραμμών που αφορούν τη «Μελέτη εκτροπής χειμάρρου Αγ. Αικατερίνης και διευθέτησης χειμάρρου Σούρες Θριασίου πεδίου» για την Περιφέρεια Αττικής. Σύμφωνα με την απόφαση αυτή, μεταξύ άλλων, οι Περιβαλλοντικοί Όροι για την ανωτέρω Μελέτη ενεκρίθησαν με τη Φ11/5091/02.07.2014 απόφαση του Τμήματος Περιβαλλοντικού και Χωρικού Σχεδιασμού της Γενικής Διευθύνσεως Χωροταξικής και Περιβαλλοντικής Πολιτικής της Αποκεντρωμένης Διοικήσεως Αττικής, το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Μάνδρας – Ειδυλλίας είχε εκφράσει σύμφωνη γνώμη για την έγκριση της ανωτέρω μελέτης με την ./10.11.2015 απόφασή του καθώς και η Κεντρική Συντονιστική Επιτροπή της Διευθύνσεως Αντιπλημμυρικών και Εγγειοβελτιωτικών Έργων είχε γνωμοδοτήσει ομοφώνως υπέρ της εκπονήσεως της ανωτέρω μελέτης με την Δ10/.οικ/01.04.2015 εισήγησή της. Εξ άλλου, επικαλούνται και προσκομίζουν τα εξής έγγραφα: α) το ./18.09.2014 έγγραφο της Διευθύνσεως Υδραυλικών Έργων της Περιφέρειας Αττικής προς το Δασαρχείο Αιγάλεω, σύμφωνα με το οποίο η ανωτέρω Διεύθυνση προσεκόμισε επιπλέον επτά αντίγραφα τοπογραφικού διαγράμματος για την έκδοση Πράξεως Χαρακτηρισμού από το Δασαρχείο Αιγάλεω για το έργο «Οριστική μελέτη εκτροπής χειμάρρου Αγ. Αικατερίνης και διευθέτησης χειμάρρου Σούρες Θριασίου Πεδίου», καθώς και το ./12.09.2017 έγγραφο του Δασαρχείου Αιγάλεω προς τη Διεύθυνση Αντιπλημμυρικής Προστασίας της Περιφέρειας Αττικής με θέμα «Ενημέρωση για το έργο «Εκτροπή χειμάρρου Αγ. Αικατερίνης & διευθέτησης χειμάρρου Σούρες Θριασίου Πεδίου», στο οποίο αναφέρονται τα εξής: «Σχετ: α/ το ./2-6-2017 έγγραφό σας με θέμα «Εκτροπή χειμάρρου Αγ. Αικατερίνης & διευθέτησης χειμάρρου Σούρες Θριασίου Πεδίου» β/ η Φ11/./13/2-7-2014 απόφαση του Γεν. Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής […] με θέμα: «Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του έργου «Μελέτη εκτροπής χειμάρρου Αγ. Αικατερίνης & διευθέτησης χειμάρρου Σούρες Θριασίου Πεδίου» γ/ το οικ../978/20-2-2017 έγγραφό μας με θέμα «Γνωστοποίηση ανάρτησης Δασικών Χαρτών – Εκκρεμούσα αίτησή σας» […] Λαμβάνοντας την σχετική με το θέμα αλληλογραφία και προκειμένου να ολοκληρωθούν οι προβλεπόμενες από τις ισχύουσες διατάξεις διαδικασίες (πράξη πληροφοριακού χαρακτήρα κ.λπ.) που αφορούν το εν λόγω έργο παραθέτουμε τα κατωτέρω: Σύμφωνα με τη (β) σχετική η εν λόγω απόφαση αποτελεί και έγκριση επέμβασης σε εκτάσεις δασικού χαρακτήρα. […] Επισημαίνουμε ότι καταρχάς αναγκαία προϋπόθεση στην περαιτέρω διαδικασία είναι η διερεύνηση του χαρακτήρα (δασικού ή μη) των εκτάσεων που θα εκτελεστεί το έργο […] Για τον λόγο αυτό και λαμβάνοντας υπόψη τις συντεταγμένες της (β) σχετικής θα πρέπει να προσδιοριστούν επακριβώς και με σαφήνεια ο[ι] χώροι των επεμβάσεων και να κατατεθούν στην υπηρεσία μας τοπογραφικά με υπόβαθρο χάρτη Γ.Υ.Σ. κλίμακας 1:5000, με συντεταγμένες ΕΣΓΑ ’87, εμβαδόν κ.λπ. […]. Επισημαίνεται ότι στα εν λόγω τοπογραφικά δεν θα πρέπει να περιγράφονται περαιτέρω εκτάσεις από αυτές που αναφέρονται στην (β) σχετική καθότι δεν υπάρχει ανάλογη απόφαση για περαιτέρω εκτάσεις. Σε περίπτωση που οι επεμβάσεις για την εκτέλεση του έργου θα πραγματοποιηθούν σε περιοχές προοριζόμενες για οικοδόμηση για τις οποίες υφίστανται εγκεκριμένα σχέδια πόλεως (ή σε ανάλογες εκτάσεις […]), η υπηρεσία μας δεν έχει αρμοδιότητα για τις εκτάσεις αυτές. Λαμβάνοντας δε υπόψη […] επισημαίνουμε ότι έχουν εφαρμογή οι δασικές διατάξεις στις κάτωθι περιπτώσεις: Εφόσον οι εν λόγω περιοχές από το εγκεκριμένο σχέδιο φέρουν το χαρακτηρισμό «πάρκο» - «άλσος» ή κάθε άλλο χαρακτηρισμό που περιλαμβάνει την έννοια του πράσινου στις ανωτέρω περιοχές ή πρόκειται για χώρους που χαρακτηρίζονται από το εγκεκριμένο σχέδιο πόλης ως κοινόχρηστοι χώροι χωρίς άλλο ιδιαίτερο χαρακτηρισμό άλλα έχουν αποκτήσει εν τοις πράγμασι χαρακτήρα πάρκου – άλσους ή αφορούν κοινόχρηστους χώρους πρασίνου που περιβάλλονται από τον οικιστικό ιστό χωρίς να έχουν ενταχθεί σε σχέδιο πόλης και φέρουν δασική βλάστηση φυσικώς ή τεχνητώς δημιουργηθείσα. Συνεπώς εφόσον μέρος των επεμβάσεων για την εκτέλεση του έργου βρίσκεται σε εγκεκριμένο σχέδιο πόλης θα πρέπει καταρχάς να διερευνηθεί από τον συντάκτη του τοπογραφικού ο χαρακτηρισμός των εκτάσεων αυτών […] προκειμένου να διαπιστωθεί αν για τις εκτάσεις αυτές δύναται να έχουν εφαρμογή οι δασικές διατάξεις κατά τα προαναφερόμενα. Εφόσον δεν δύνανται να έχουν εφαρμογή οι δασικές διατάξεις κατά τα προαναφερόμενα θα πρέπει οι εκτάσεις αυτές να προσδιορίζονται στα κατατιθέμενα τοπογραφικά και να εξαιρούνται από την διαδικασία διερεύνησης του χαρακτήρα (δασικού ή μη). Τα τοπογραφικά διαγράμματα με τα χαρακτηριστικά που προαναφέρθηκαν πρέπει να κατατεθούν σε έξι αντίγραφα στην υπηρεσία μας (με σχετική αίτησή σας για έκδοση βεβαίωσης περί του χαρακτήρα). Στην συνέχεια θα πρέπει από το Δασαρχείο ή & από το Τμήμα Δασικών Χαρτογραφήσεων να εκδοθεί βεβαίωση περί του Χαρακτήρα (δασικού ή μη) των εκτάσεων. Για την έκδοση της βεβαίωσης αυτής περί του χαρακτήρα των συγκεκριμένων εκτάσεων θα ληφθούν υπόψη οι πράξεις χαρακτηρισμού που έχουν εκδοθεί, οι αναρτημένοι δασικοί χάρτες, οι αναδασωτέες εκτάσεις, οι εκτάσεις που συντρέχουν οι προϋποθέσεις για κήρυξη ως αναδασωτέων κλπ. Μετά την έκδοση βεβαίωσης περί του χαρακτήρα (δασικού ή μη) των εκτάσεων που θα εκτελεστεί το έργο θα πρέπει η βεβαίωση αυτή να ληφθεί υπόψη στην περαιτέρω διαδικασία […]». Από τη συγκριτική επισκόπηση των εγγράφων αυτών συνάγεται, κατά τους ισχυρισμούς των εναγόντων, ότι είχε ήδη εγκριθεί η Μελέτη για την εκτροπή του χειμάρρου Αγίας Αικατερίνης και τη διευθέτηση του χειμάρρου Σούρες στην περιοχή της Μάνδρας Αττικής, ότι είχαν εγκριθεί και τα σχετικά κονδύλια, ωστόσο έως και το έτος 2017, παρόλο που οι σχετικές εγκρίσεις είχαν λάβει χώρα ήδη από το έτος 2014, όχι απλώς δεν είχε ολοκληρωθεί το έργο, αλλά δεν είχε καν αρχίσει. Η αναιτιολόγητη, κατά τους ισχυρισμούς των εναγόντων, καθυστέρηση στην υλοποίηση του έργου αυτού οδήγησε στην εκδήλωση πλημμυρικών φαινομένων τόσο εντός του αστικού ιστού της πόλεως Μάνδρας όσο και εντός του οδικού δικτύου με τη μετατροπή τμήματος της Παλαιάς Εθνικής Οδού Ελευσίνας – Θηβών σε κοίτη των χειμάρρων Αγίας Αικατερίνης και Σούρες, με αποτέλεσμα να παρασυρθεί από τα ορμητικά νερά το Ι.Χ. αυτοκίνητο με αριθμό κυκλοφορίας ΥΝΥ – . τύπου «Opel Astra» με περαιτέρω συνέπεια τον πνιγμό του οδηγού του .

18. Επειδή, εξ άλλου, ως προς την αναγκαιότητα της αμέσου ολοκληρώσεως του ανωτέρω έργου από την εναγόμενη Περιφέρεια Αττικής, οι ενάγοντες διατείνονται ότι ήδη μετά τις πλημμύρες της 27ης.02.2015 (βλ. σχετική εκτύπωση από το διαδικτυακό ιστότοπο xalazi.gr), οι οποίες είχαν πλήξει την πόλη της Μάνδρας χωρίς απώλειες σε ανθρώπινο δυναμικό, αλλά με καταγραφή πλήθους υλικών ζημιών στην ευρύτερη περιοχή και οι οποίες είχαν ως αφετηρία το όρος «Πατέρας» και αιτία πλημμύρας την υπερχείλιση των χειμάρρων Αγίας Αικατερίνης και Σούρες με ανάλογη καταβολή χρηματικών ενισχύσεων από τον κρατικό προϋπολογισμό στους πληγέντες κατοίκους της περιοχής, είχε καταστεί σαφές ότι ήταν αναγκαία τόσο η εκτροπή του χειμάρρου της Αγίας Αικατερίνης όσο και η διευθέτηση του χειμάρρου Σούρες. Τούτο δε προέκυπτε και από την κατάρτιση καταλόγου έργων Α’ Προτεραιότητας, ο οποίος είχε αποτυπωθεί στην Τεχνική Έκθεση του «Συμβούλου Υποστήριξης ΕΥΔΕΠ Αττικής για την Ιεράρχηση Αναγκών και Προτεραιοποίηση Έργων Αντιπλημμυρικής Προστασίας στην Περιφέρεια Αττικής», η οποία συνετάχθη στο πλαίσιο της από 28.09.2015 Συμβάσεως (ΑΔΑ: .-ΧΟΞ) μεταξύ της ΕΥΔΕΠ Αττικής και του Μελετητικού Γραφείου «Στεργιούλη Μάρθα – Λητώ», με αντικείμενο την παροχή εκ μέρους του αναδόχου προς την ΕΥΔΕΠ Αττικής υπηρεσιών εντοπισμού, αξιολογήσεως, «προτεραιοποίησης» και ωριμάνσεως επιλεγμένων έργων Αντιπλημμυρικής Προστασίας της Περιφέρειας Αττικής με στόχο την ένταξή του στο ΠΕΠ Αττικής 2014 – 2017. Από την Τεχνική αυτή Έκθεση, αντίγραφο της οποίας προσκομίζουν και επικαλούνται οι ενάγοντες, προκύπτουν τα εξής: Κριτήρια για την κατάταξη των προς εκτέλεση έργων με σειρά προτεραιότητος απετέλεσαν το μέγεθος της λεκάνης απορροής, τα πλημμυρικά συμβάντα, ο προστατευόμενος πληθυσμός – έκταση, η ύπαρξη κατοικημένων περιοχών, οι οριστικές μελέτες οδοποιίας, η ωριμότητα της μελέτης, ο ολοκληρωμένος χαρακτήρας της επεμβάσεως και η πλημμυρική παροχή (αιχμή). Τα δε στοιχεία για την εκτίμηση των ανωτέρω κριτηρίων συνελέχθησαν από τις Διευθύνσεις Τεχνικών Έργων των Περιφερειακών Ενοτήτων της Περιφέρειας Αττικής, τη Διεύθυνση Υδραυλικών Έργων της Περιφέρειας Αττικής και τη Διεύθυνση Τεχνικών Έργων της Περιφέρειας Αττικής, τη Διεύθυνση Κατασκευών Έργων Οδοποιίας της Περιφέρειας Αττικής και το ηλεκτρονικό αρχείο κατασκευασμένων έργων ομβρίων υδάτων της ΕΥΔΑΠ, τα οποία ήταν καταγεγραμμένα σε προγενέστερη έκθεση της Διευθύνσεως Τεχνικών Έργων της Περιφέρειας Αττικής με τίτλο «Σχεδιασμός Μελετών και Έργω Αντιπλημμυρικής Προστασίας Αττικής 2014 – 2020» του Απριλίου 2014 και ετέθησαν υπόψη του Αναδόχου. Στα έργα αντιπλημμυρικής προστασίας εντάσσονται κυρίως οι διευθετήσεις ρεμάτων ανοικτής ή κλειστής διατομής, οι οποίες προϋποθέτουν την οριοθέτησή τους, καθώς και τα τεχνικά έργα απαγωγής ομβρίων υδάτων με τη δημιουργία δικτύων αγωγών με φρεάτια υδροσυλλογής και έργα εισόδου. Προϋπόθεση, δε, για την επιτυχή αντιμετώπιση των πλημμυρικών φαινομένων είναι η διοχέτευση των ομβρίων υδάτων να γίνεται σε αποδέκτες που εμφανίζουν επάρκεια ως προς την ικανότητά τους να δεχθούν τον όγκο που προκύπτει σε περιπτώσεις εντόνου βροχοπτώσεως. Προκειμένου να καταρτισθεί ο Πίνακας Προτεραιότητας ελήφθησαν υπόψη τρία κριτήρια: α) ο βαθμός ωριμότητος της μελέτης, β) η ένταξη της περιοχής στις Ζώνες Δυνητικά Υψηλού Κινδύνου Πλημμύρας και γ) το μέγεθος του ωφελούμενου πληθυσμού σε σχέση με την κρισιμότητα της παρεμβάσεως. Έτσι, κατεγράφησαν, αρχικώς, οι υφιστάμενες Μελέτες των έργων, με τη Μελέτη για την εκτροπή του ρέματος Αγίας Αικατερίνης και της διευθετήσεως του χειμάρρου Σούρες να αποτυπώνεται στον Πίνακα Μελετών της Διευθύνσεως Υδραυλικών Έργων της Περιφέρειας Αττικής με α/α 2 για την οποία υπήρχε προϋπολογιζόμενη δαπάνη 10.000.000 ευρώ με βαθμό ωριμότητας (κατά το χρόνο συντάξεως της τεχνικής εκθέσεως) «Εγκεκριμένη Μελέτη – Οριστική προς έγκριση η μελέτη οριοθέτησης στην Αποκ. Διοίκηση για έκδοση ΦΕΚ – Τεύχη Δημοπράτησης» με παρατηρήσεις «Έντονα πλημμυρικά φαινόμενα εντός του αστικού ιστού της πόλης του Δ. Μάνδρας – Ειδυλλίας» (βλ. σελ. 18 της Τεχνικής Εκθέσεως). Εν συνεχεία, συνελέγχθησαν τα δεδομένα για τα ιστορικά συμβάντα στο Υδατικό Διαμέρισμα Αττικής (GR06) και επεξηργάσθησαν αυτά, ώστε από τα 153 πλημμυρικά γεγονότα 54 να χαρακτησθούν ως σημαντικά, εκ των οποίων ένα να έχει καταγραφεί στην περιοχή Μάνδρας – Ειδυλλίας, τρία στο Δήμο Φυλής, ένα στην περιοχή της Ελευσίνας και δύο στο Δήμο Μεγαρέων, με αναλογούν ποσοστό για την ευρύτερη περιοχή της Περιφέρειας Αττικής 12,96% και συνεπώς την ένταξη τω χαμηλών ζωνών Ασπροπύργου – Ελευσίνας και Μεγάρων – Νέας Περάμου στις Ζώνες Δυνητικά Υψηλού Κινδύνου Πλημμύρας (βλ. τις σελ. 22 – 28 της Τεχνικής Εκθέσεως). Κατόπιν τούτων, και αφού ελήφθη υπόψη και το πληθυσμιακό κριτήριο, το έργο «Εκτροπή ρέματος Αγ. Αικατερίνης και διευθέτηση του χειμάρρου Σούρες» με προϋπολογιζόμενη δαπάνη 11.000.000 ευρώ εχαρακτηρίσθη ως έργο Α’ Προτεραιότητας για την Περιφέρεια Αττικής για τη χρηματοδοτική περίοδο ΠΕΠ 2014 – 2020 (βλ. σελ. 32 της Τεχνικής Εκθέσεως).

19. Επειδή, προς επίρρωση των ισχυρισμών των εναγόντων περί αδικαιολόγητης καθυστερήσεως από πλευράς των εμπλεκόμενων φορέων και ιδίως της εναγόμενης Περιφέρειας Αττικής για την ολοκλήρωση των αντιπλημμυρικών έργων με την εκτροπή του χειμάρρου (ρέματος) Αγ. Αικατερίνης και τη διευθέτηση του χειμάρρου Σούρες, που είχε ως αποτέλεσμα την υπερχείλιση των εν λόγω χειμάρρων και τη συνακόλουθη μετατροπή του τμήματος του οδικού δικτύου της Παλαιάς Εθνικής Οδού Ελευσίνας – Θηβών σε «σωλήνα» απορροής των υδάτων των χειμάρρων αυτών, γεγονός που επέφερε τον πνιγμό του υιού και εγγονού τους, επικαλούνται και προσκομίζουν το Πόρισμα (Έκθεση) του Κλιμακίου Επιθεωρητών της Γενικής Επιθεωρήσεως Δημοσίας Διοικήσεως, το οποίο συνετάχθη κατόπιν της ΓΕΔΔ/./17.11.2017 εντολής ελέγχου της Γενικής Επιθεωρήσεως Δημοσίας Διοικήσεως προς το Σώμα Επιθεωρητών Ελεγκτών Δημοσίων Έργων. Σύμφωνα με την εντολή αυτή, το συγκροτηθέν μικτό Κλιμάκιο Επιθεωρητών είχε ως έργο τον έλεγχο του προγραμματισμού και της υλοποιήσεως των έργων που διαχρονικώς είχαν επηρεάσει με οποιονδήποτε τρόπο την αντιπλημμυρική προστασία της περιοχής και τη διαπίστωση πράξεων και παραλείψεων των φορέων της Δημόσιας Διοικήσεως που τυχόν συνέβαλαν με οποιονδήποτε τρόπο στην εκδήλωση των πλημμυρικών φαινομένων στο χρονικό διάστημα 13.11.2017 – 15.11.2017. Στις 20.11.2017 το ανωτέρω Κλιμάκιο διενήργησε αυτοψία στην περιοχή, η οποία είχε σημείο εκκινήσεως το ύψωμα της Αγίας Σωτήρας (βόρεια αρχή του οικισμού), από όπου και ξεκίνησε το πλημμυρικό φαινόμενο, και ολοκληρώθη στο διευθετημένο τμήμα του χειμάρρου Σούρες, η μορφολογία – δε – της περιοχής του οικισμού Μάνδρας έχει σύμφωνα με το πόρισμα ως εξής: δυτικά διασχίζεται από το ρέμα (με ανεπαρκή διατομή κοίτης) Αγ. Αικατερίνης, το οποίο στο κέντρο του οικισμού η πλημμυρική παροχή διαχέεται επιφανειακώς στις οδούς Στρ. Ρόκα και Κοροπούλη. Επί της οδού Κοροπούλη υπάρχει αγωγός ομβρίων, ο οποίος δεν θεωρείται επαρκής για την παραλαβή των παροχών που προκύπτουν με βάση τα υδρολογικά στοιχεία της λεκάνης απορροής. Βορείως, ανάντη και περιμετρικώς του οικισμού διέρχεται η μακροσκοπικά ανεπαρκής κοίτη του ρέματος Σούρες, το οποίο συναντά ανατολικώς την Εθνική Οδό Ελευσίνας – Θηβών. Σε μικρή απόσταση από αυτό υπάρχει διευθετημένη κοίτη του ρέματος Σούρες, η οποία απετέλεσε μέρος των κατασκευαστικών έργων για την «Αττική Οδό», προκειμένου να λειτουργήσει ως αποδέκτης του ρέματος Σούρες. Βάσει, λοιπόν, όσων κατεγράφησαν από το μικτό Κλιμάκιο κατά τη διενεργεθείσα αυτοψία της 20ης.11.2017 αυτό προέβη στις κάτωθι διαπιστώσεις: Τα πλημμυρικά ύδατα είχαν ως αφετηρία το όρος Πατέρας, με τη βροχόπτωση στον ορεινό αυτό όγκο να έχει ασυνήθιστη ένταση και μικρή σχετικώς διάρκεια, ώστε να χαρακτηρισθεί καταιγιστική. Τούτο είχε ως αποτέλεσμα το έδαφος των λεκανών απορροής να μην έχει τη δυνατότητα να απορροφήσει μικρό έστω μέρος των υδάτων. Συνεπώς η πλημμυρική παροχή ξεκίνησε την καθοδική της πορεία, στην οποία σταδιακώς προσετίθεντο και επιπλέον παροχές, προκειμένου να βρουν το φυσικό τους αποδέκτη, με την ταχύτητα απορροής να είναι μεγάλη καθώς στην περιοχή των λεκανών δεν είχε ληφθεί μέριμνα, τουλάχιστον για την εκτέλεση έργων ορεινής υδρονομίας, ώστε να μειωθεί η ταχύτητα απορροής. Η έλλειψη των έργων ορεινής υδρονομίας σε συνάρτηση με την απότομη κλίση των πρανών, την ένταση της νεροποντής και τη φύση του εδάφους των λεκανών απορροής (περιοχή χαμηλής απορροφητικότητας) εδημιούργησαν ένα φαινόμενο ικανό να επιφέρει απώλειες σε έμψυχο δυναμικό και εκτεταμένες υλικές καταστροφές. Η διαδρομή των πλημμυρικών υδάτων μετά την απορροή τους ήτο η ακόλουθη: από βορρά και κατάντη οδηγήθησαν με ελεύθερη ροή δια των πρανών στο ευρύ ίχνος της Παλαιάς Εθνικής Οδού Ελευσίνας – Θηβών, η οποία λειτούργησε ως ανοικτός αγωγός ομβρίων με μεγάλη κλίση, που ευνόησε την ανάπτυξη υψηλών ταχυτήτων και που σε συνδυασμό με τη μεγάλη ποσότητα του παροχετευθέντος νερού, εδημιούργησε ένα τρομακτικό και πρωτόγνωρο φαινόμενο και αποτέλεσμα. Η ταχύτητα του νερού ήταν τόσο υψηλή που οι αναπτυχθείσες συρτικές δυνάμεις παρέσυραν νταλίκες, επιβατικά οχήματα, καντίνες αλλά και υπέσκαψαν σημαντικά τμήματα του οδοστρώματος της Εθνικής Οδού. Όταν το δημιουργηθέν ρέμα έφθασε στη θέση όπου η κλίση του εδάφους ομαλοποιείται, η ταχύτητα του νερού εμειώθη και η διατομή ροής εμεγιστοποιήθη, με αποτέλεσμα να υπερχειλήσουν την ανεπαρκή διατομή του χειμάρρου Σούρες και να καταλάβουν ανεξελέγκτως το σύνολο της επιφάνειας βορείως της πόλεως της Μάνδρας και δια αυτής την ίδια την πόλη και κατόπιν να πλημμυρίσουν αφ’ ενός το υφιστάμενο διευθετημένο έργο του ρέματος Σούρες και αφ’ ετέρου την ευθεία της Εθνικής Οδού που διασταύρωνε την Αττική οδό και να προκαλέσει έντονα καταστροφικά και διαβρωτικά αποτελέσματα στα παρακείμενα της Εθνικής Οδού εργοστάσια και άλλα κτίρια. Επίσης στην περιοχή βορείως της πόλεως τα πλημμυρικά ύδατα που είχαν περιορισθεί μέσα στην κοίτη του χειμάρρου Σούρες κατά τη ροή τους συνάντησαν εμπόδια με τη μορφή κατασκευών, όπως λ.χ. βιομηχανικά κτίρια, το αμαξοστάσιο του Δήμου Μάνδρας, με αποτέλεσμα να εκτραπούν και επιφανειακώς να κατακλύσουν την περιοχή βόρειο – βορειοανατολικώς της πόλεως. Δυτικώς τα πλημμυρικά νερά οδηγήθησαν προς τη λεκάνη απορροής του χειμάρρου της Αγίας Αικατερίνης, ο οποίος στην ανάντη πλευρά του έχει σαφή και σχετικώς καλή εγκιβωτισμένη κοίτη, ενώ στο τμήμα εντός του σχεδίου πόλεως και συγκεκριμένως από το όριο της επεκτάσεως του σχεδίου πόλεως μέχρι το όριο του παλαιού σχεδίου πόλεως η κοίτη είναι ανεπαρκής έως ανύπαρκτη, ενώ στο τμήμα εντός του παλαιού σχεδίου πόλεως ο χείμαρρος οδηγείται επιφανειακώς με διάχυση σε πλακοσκεπή αγωγό ανεπαρκούς διατομής, χωρίς να καθίσταται δυνατός ο εντοπισμός έργου εισόδου υδάτων στον ανωτέρω αγωγό, με αποτέλεσμα η είσοδος των υδάτων να θεωρείται ότι γίνεται επιφανειακώς δια των φρεατίων ομβρίων. Περαιτέρω, διεπιστώθη ότι στην κοίτη των ρεμάτων Σούρες και Αγία Αικατερίνη παρεμβάλλονται κατασκευές, οι οποίες εμποδίζουν τη ροή του νερού. Στα υποβληθέντα τοπογραφικά διαγράμματα των κατασκευών αυτών, δεν αποτυπώνεται το ρέμα και επομένως δεν έχει αδειοδοτηθεί προσηκόντως η θέση των κτιρίων, με αποτέλεσμα να δύνανται αυτά να χαρακτηρισθούν ως αυθαίρετα. Επιπροσθέτως, σημαντική και κρίσιμη παρέμβαση στην κοίτη του χειμάρρου Σούρες αποτελεί η ύπαρξη Αμαξοστασίου του Δήμου Μάνδρας, το οποίο ευρίσκεται σε χώρο που προέκυψε από επιχωμάτωση της βαθειάς και της ευρείας κοίτης. Στο μέσο του διαμορφωμένου χώρου ανευρέθη τεχνικό υποτυπώδους και εν πολλοίς ανεπαρκούς διατομής για παροχέτευση των ανάντη ομβρίων. Εξ άλλου, στις εκθέσεις αυτοψιών του Πολεοδομικού Γραφείου Ελευσίνος το εν λόγω αμαξοστάσιο καταγράφεται ως αυθαίρετη κατασκευή. Περαιτέρω, από τη μακροσκοπική εξέταση των φερτών υλικών παρετηρήθη η ύπαρξη ανομοιογενών υλικών, μπαζών οικοδομών, κλαδιών αλλά και υλικών των οποίων η μορφή παρέπεμπε είτε σε προϊόντα που μετεφέρθησαν από τα πρανή του όρους είτε σε απορρίψεις προϊόντων εκσκαφής. Η περιοχή που διατρέχεται από τους παραπάνω χειμάρρους και ειδικότερα από το χείμαρρο Σούρες, αφ’ ενός ευρίσκεται σε μεγάλο μέρος της εκτός σχεδίου πόλεως, σε σχετικώς ερημική περιοχή και αφ’ ετέρου μιας και στην ευρύτερη περιοχή λειτουργούν λατομεία τα φορτηγά διασταυρώνουν τα δρομολόγια μεταφοράς και απορρίψεως μπαζών, με τη μεταφορά αδρανών υλικών που προμηθεύονται στην περιοχή, με παράνομη απόρριψη – απόθεση προϊόντων εκσκαφών ή κατεδαφίσεως στην κοίτη (ευρεία και βαθεία) του χειμάρρου. Πλέον των ανωτέρω, κρίσιμο ρόλο είχε και ο συντονισμός των δύο ρεμάτων, με την έννοια ότι τα ύδατα αυτών συνέρρευσαν στην ίδια περιοχή την ίδια χρονική στιγμή με τη μέγιστη παροχή τους. Σύμφωνα δε με τα στοιχεία υδρολογίας της εγκεκριμένης μελέτης για παροχή περιόδου επαναφοράς μόνο πεντηκονταετίας (κατά τη γνώμη των Επιθεωρητών το συμβάν ήταν ενδεχομένως μεγαλύτερης περιόδου επαναφοράς) η ταχύτητα των υδάτων που εισέβαλε στην πόλη της Μάνδρας ήταν της τάξεως των 200μ3/δευτ., ενώ ο αγωγός απαγωγής που το δέχτηκε (αγωγός οδός Κοροπούλη) μπορούσε να δεχτεί 10μ3/δευτ. Η μεγάλη παροχή σε συνάρτηση με τη μείωση της ταχύτητας του νερού, λόγω περιορισμένης κλίσεως του εδάφους και της υπάρξεως εμποδίων ηύξησε το ύψος ροής μέχρι 2 – 2.5μ. κατακλύζοντας τα οδοστρώματα στο κέντρο της πόλεως λειτουργώντας ως αγωγός με πυθμένα τα εν λόγω οδοστρώματα και κάθετα στοιχεία τις προσόψεις των κτισμάτων. Τέλος, διεπιστώθη η ύπαρξη εγκεκριμένης οριστικής μελέτης εκτροπής του χειμάρρου Αγίας Αικατερίνης προς το χείμαρρο Σούρες και η διευθέτησή του χειμάρρου Σούρες από το σημείο εκβολής του χειμάρρου Αγίας Αικατερίνης επί του χειμάρρου, έως τον υπάρχοντα διευθετημένο αποδέκτη του, με την οριστική μελέτη για το έργο να έχει εγκριθεί από 02.07.2014 με προαπαιτούμενο για τη δημοπράτηση των προβλεπομένων εργασιών με βάση το ν. 4412/2016 ήταν η συντέλεση των αναγκαίων απαλλοτριώσεων. Τελικώς, την 04.12.2017 με το έγγραφο ./04.12.2017 της Διευθύνσεως Δασών Δυτικής Αττικής (Δασαρχείο Αιγάλεω) απεφασίσθη «Για τον λόγο αυτό πρέπει πριν την έναρξη υλοποίησης του έργου να κατατεθεί από τον φορέα υλοποίησης του έργου σχετική αίτηση στην υπηρεσία μας για την εγκατάσταση (καθότι ανάλογη αίτηση στην υπηρεσία μας δεν εκκρεμεί γιατί ουδέποτε κατατέθηκε) για να προβούμε στις άμεσες ενέργειές μας για την εγκατάσταση σε εξουσιοδοτημένο εκπρόσωπο στην έκταση κατά τα προαναφερόμενα».

20. Επειδή, κατόπιν των ανωτέρω διαπιστώσεων ηκολούθησε το εξής πόρισμα του μικτού Κλιμακίου των Επιθεωρητών Δημοσίας Διοικήσεως: «1) Το συμβάν που έπληξε την περιοχή Μάνδρας, με βάση την ένταση και τις ζημιές που προξένησε αλλά και με βάση αφενός την κατάσταση των ρεμάτων […] και αφετέρου, την επί δεκαετίες χρήση της ΠΕΟΕΘ χωρίς ζημιές στο οδόστρωμα παρά μόνο τις συνήθεις λόγω χρήσης, μπορεί να θεωρηθεί και από τους Επιθεωρητές θεωρείται ως θεομηνία και ακραίο καιρικό φαινόμενο. 2) Ο χαρακτηρισμός του φαινομένου ως θεομηνία δεν δικαιολογεί κατ’ ουδένα τρόπο την έλλειψη αντιπλημμυρικών έργων ορεινής υδρονομίας που μπορεί να μην έλυναν ριζικά το πρόβλημα αλλά θα μείωνε σημαντικά τις αρνητικές συνέπειες και θα καθιστούσε την κατάσταση περισσότερο ελέγξιμη. Όπως έχει αναφερθεί παραπάνω ένας από τους παράγοντες πρόκλησης σοβαρών ζημιών στην πόλη της Μάνδρας ήταν η άφιξη των πλημμυρικών υδάτων της μέγιστης παροχής του χειμάρρου Αγίας Αικατερίνης και των αντίστοιχων της μέγιστης παροχής του χειμάρρου Σούρες ταυτόχρονα στην περιοχή που συμβάλλουν οι δύο χείμαρροι. Θεωρούμε δηλαδή και ισχυριζόμαστε ότι η ύπαρξη έργων ορεινής υδρονομίας θα μπορούσε ίσως να είχε αποσοβήσει τον συντονισμό και συμβολή των μέγιστων ροών στην ίδια θέση την ίδια στιγμή. 3) Το πλημμυρικό πρόβλημα μετά τις λεκάνες απορροής μεταφέρθηκε κατάντη στις κοίτες των ρεμάτων. Τα προβλήματα που αντιμετωπίστηκαν ποικίλουν σε αντιστοιχία με την χιλιομετρική θέση των ρεμάτων, και ειδικότερα α. Για το ρέμα Σούρες: Το ρέμα από ΧΘ 9+400 έως ~ ΧΘ 4+400 (όπου η κλίση είναι ιδιαίτερα έντονη) με υποτυπώδη διατομή βαίνει άλλοτε παράλληλα με την ΠΕΟΕΘ και άλλοτε διασταυρώνεται με αυτήν. Τα τεχνικά έργα γεφύρωσης της οδού παλαιάς κατασκευής που έχουν κατά καιρούς υποστεί επιμηκύνσεις λόγω βελτίωσης των συνθηκών οδικής κυκλοφορίας, παρουσιάζουν ανομοιομορφίες στις διατομές που άλλοτε μπορούν να επιφέρουν στραγγαλισμό της ροής και άλλοτε πτώση της επιφάνειας ελεύθερης ροής με αποτέλεσμα η ροή να λαμβάνει μορφή ανεξέλεγκτη. Σε κάθε περίπτωση όμως όπου το οδόστρωμα είχε καταλάβει μέρος του ρέματος το έδαφος επεκτάθηκε βιαίως από το νερό με αποτέλεσμα να καταστραφεί κατά τμήματα και η ΠΕΟΕΘ. Σημειώνεται εδώ ότι η παρουσία στο υπόψη τμήμα κατασκευών (καντίνες, μαρμαράδικο κ.λπ.) λόγω της υπερβολικής ταχύτητας του νερού δεν παρεμπόδισαν την ροή ή και όπου την παρεμπόδισαν η παρεμπόδιση ήταν ελάχιστης διάρκειας και δεν επηρέασε την κατάντη ροή. Από την χθ 4+400 έως ~ χθ 0+000 (όπου η κλίση γίνεται σταδιακά ηπιότερη) τα εμπόδια στη ροή ήταν πυκνότερα πολυπληθέστερα και πολύ περισσότερο επιβλαβή. Σημειώνεται ότι ανάντι και πλησίον των πρώτων κατασκευών το ρέμα είναι επαρκώς φυσικά εγκιβωτισμένο και η ροή είναι επαρκώς οριοθετημένη. Η ύπαρξη τοίχων περίφραξης η ύπαρξη ένθεν και ένθεν της κοίτης κατασκευών σε μικρή απόσταση μεταξύ τους που περιορίζουν την ροή έχοντας ως μοναδική διέξοδο του νερού ανεπαρκέστατο τεχνικό, η στην συνέχεια ύπαρξη του εργοταξίου του Δήμου που περιορίζει την κοίτη σε έναν σωληνωτό αγωγό, υποχρέωσε τα πλημμυρικά ύδατα σε υπερχείλιση με άμεση συνέπεια την τελείως ανεξέλεγκτη πορεία τους και την καταστροφή εγκαταστάσεων οικημάτων κ.λπ. Η ύπαρξη περαιτέρω κατασκευών μέσα στην υποτυπώδη κοίτη μετά το εργοτάξιο του Δήμου Μάνδρας είχαν μικρότερη συμμετοχή στην καταστροφή δεδομένου ότι το μεγαλύτερο μέρος των υδάτων ήδη είχαν εκτραπεί επιφανειακά προς άλλες κατευθύνσεις. β. Για το ρέμα Αγίας Αικατερίνης: Ο χείμαρρος της Αγίας Αικατερίνης στην ανάντι πλευρά του όπως περιεγράφη παραπάνω έχει σαφή και σχετικά καλή εγκιβωτισμένη κοίτη, ενώ στο τμήμα εντός του σχεδίου πόλεως και συγκεκριμένα από το όριο της επέκτασης του σχεδίου πόλεως μέχρι το όριο του παλαιού σχεδίου πόλεως η κοίτη είναι ανεπαρκής έως ανύπαρκτη ενώ στο τμήμα εντός τους παλαιού σχεδίου πόλεως ο χείμαρρος οδηγείται επιφανειακά με διάχυση σε πλακοσκεπή αγωγό ανεπαρκούς διατομής. Η μη ύπαρξη έργου εισόδου από όπου έστω και με την υποτυπώδη διατομή του υπάρχοντος χειμάρρου θα προσήγαγε τα νερά στον πλακοσκεπή αγωγό και η ανεπάρκεια του υπάρχοντος αγωγού, οδήγησαν στην ανάπτυξη του πλημμυρικού φαινομένου που έπληξε τη πόλη της Μάνδρας. Συντονισμός ροών: Η υπερχείλιση των δύο ανωτέρω ρεμάτων και σώρευση του μεγαλύτερου ποσοστού της συνολικής παροχής και των δύο χειμάρρων στην ίδια περιοχή, δηλαδή στην δυτική – βορειοδυτική είσοδο της πόλης, την ίδια χρονική στιγμή ήταν το αποκορύφωμα (από υδραυλική άποψη) του πλημμυρικού γεγονότος. Έργα ορεινής υδρονομίας δεν θα είχαν λύσει το πρόβλημα αλλά σε κάθε περίπτωση θα είχαν ενεργήσει θετικά στην μείωση της ταχύτητας των υδάτων και συνεπώς και στη αποτροπή του συντονισμού των ροών. 4) Σημαντική παρατήρηση που πρέπει να αναφερθεί σε σχέση με τα ανωτέρω είναι η απάντηση στα ερωτήματα! 1ον. Η υπερχείλιση του ρέματος Σούρες, με δεδομένο ότι δεν υπήρχαν έργα ορεινής υδρονομίας, θα μπορούσε με κάποιο τρόπο να αποφευχθεί, ή να περιοριστεί ώστε στην συνέχεια να αποφευχθεί ή να περιοριστεί η συμβολή – συντονισμός των επιφανειακών υδάτων των δύο χειμάρρων στη συγκεκριμένη περιοχή ανάντι της πόλεως της Μάνδρας; Η απάντηση είναι αρνητική, δεδομένου ότι όπως αναφέραμε παραπάνω τα κτίσματα – κατασκευές – επιχωματώσεις, που υπήρχαν ανάντι της χθ 0+600 και μέχρι τη χθ 3+200 δημιούργησαν στενώματα στην κοίτη του ρέματος με αποτέλεσμα την συνεπαγόμενη αύξηση της στάθμης, της υπερχείλισης και του πλημμυρικού φαινομένου. 2ον. Απάντηση στο ίδιο ερώτημα για τον χείμαρρο Αγίας Αικατερίνης. Η απάντηση και πάλι είναι αρνητική καθότι στο τμήμα του χειμάρρου, μεταξύ του ορίου της επέκτασης του νέου σχεδίου πόλεως μέχρι το όριο του παλαιού σχεδίου πόλεως μήκους περίπου 930μ., η φυσική κοίτη είναι από ανεπαρκής έως ανύπαρκτη. Συνεπώς η ροή της μεγάλης ποσότητας των πλημμυρικών υδάτων ήταν μόνο επιφανειακή και ακολουθούσε το ανάγλυφο της περιοχής. 5) Επόμενο ερώτημα που αφορά τον χείμαρρο Σούρες είναι εάν θα μπορούσε να εκτιμηθεί από τους επιθεωρητές το ποσοστό της «συνεισφοράς» της κάθε κατασκευής που εμπόδισε την ροή, στο αποτέλεσμα που επέφερε η πλημμύρα. Η απάντηση στο σχετικό ερώτημα είναι ότι αυτό είναι αδύνατο. Σχετικά όμως μπορούμε να ισχυριστούμε με αρκετή βεβαιότητα, ότι το αποτέλεσμα που επέφεραν στο σύνολό τους οι αναφερόμενες κατασκευές ήταν σοβαρό και ήταν ένας από τους παράγοντες που συνέβαλαν σε αυτό το γεγονός. Όσον αφορά την απάντηση σε ενδεχόμενη ερώτηση για το πώς μπορεί να βεβαιωθεί ότι κάποια κατασκευή εμπόδισε την ροή, είναι αυτονόητο ότι αυτό μπορεί να βεβαιωθεί από την ανύψωση της στάθμης και τη μείωση της ταχύτητας του νερού στα σημεία που διασταυρώνεται το ρέμα με τα κτίρια. Η μείωση της ταχύτητας ως αποτέλεσμα παρεμπόδισης της ροής βεβαιώνεται από την απόθεση μεγάλων ποσοτήτων φερτών υλικών. 6) Επισημαίνουμε όμως ότι το συγκεκριμένο συμβάν, όσον αφορά τα αποτελέσματα που επήλθαν από τον χείμαρρο Σούρες, θεωρείται από τους κατοίκους ως σπάνιο και λόγω αυτής της θεώρησης υπήρχε ένας εφησυχασμός που είχε ενδεχομένως επηρεάσει και τις τοπικές Αρχές οι οποίες, χρησιμοποιούσαν την έκταση επιχωμάτωσης του χειμάρρου ως αμαξοστάσιο, όπου στάθμευαν μηχανήματα και κινητά αξίας. Περαιτέρω και οι αγρότες της περιοχής καλλιεργούσαν υπεραιωνόβιες ελιές ακόμη και στις όχθες της ανεπαρκούς βαθειάς κοίτης ενώ και διάφοροι βιοτέχνες έμποροι κ.λπ. είχαν τοποθετήσει στην ίδια περιοχή εγκαταστάσεις υπόστεγα δεξαμενές κ.λπ. Σε κάθε περίπτωση και επειδή ο δρόμος εκτόνωσης των πλημμυρικών φαινομένων είναι σαφής θα πρέπει πάντα να είναι ανεμπόδιστος. Στην προκειμένη περίπτωση δεν ήταν. 7) Από τα στοιχεία που μας υποβλήθηκαν σχετικά με την οριστική μελέτη διαπιστώσαμε τη ωριμότητά της και ότι η ολοκλήρωση των προτεινομένων έργων θα επιδρούσε αποτελεσματικά στη πρόληψη και προστασία της πόλεως της Μάνδρας από την πλημμύρα. Θεωρούμε ότι η καθυστέρηση που προέκυψε στην δημοπράτηση των εργασιών και η οποία οφειλόταν σε γραφειοκρατικές διοικητικές διαδικασίες (που επιλύονται εσωτερικά εντός των υπηρεσιών του Δημοσίου), ήταν κρίσιμος παράγοντας και θα αντιμετωπιστεί ταχύτατα, απρόσκοπτα και με συνεργασίες και συνέργειες μεταξύ των εμπλεκομένων Υπηρεσιών. Στην συγκεκριμένη περίπτωση θεωρούμε ότι οι εμμονές και οι αγκυλώσεις επί τυπικών θεμάτων και όχι επί της ουσίας, καθώς και η λανθασμένη αξιολόγηση των προτεραιοτήτων και της σημασίας και του επείγοντος της δημοπράτησης του έργου από πλευράς Δασικών Υπηρεσιών, εμπόδισαν την υλοποίηση ενός άκρως αναγκαίου έργου της αντιπλημμυρικής προστασίας, το οποίο θα αντιμετώπιζε σοβαρά τις αρνητικές επιπτώσεις στην Μάνδρα ενός ενδεχόμενου πλημμυρικού φαινομένου όπως αυτό που συνέβη την 15η Νοέμβρη. 8) Η συναίνεση τελικά του Δασαρχείου Αιγάλεω να εγκαταστήσει τον φορέα κατασκευής του έργου στην έκταση όπου θα εκτελεστούν τα έργα θεωρούμε ότι δίνει την δυνατότητα επίσπευσης των ενεργειών για την εκτέλεση των έργων που προβλέπονται στην εγκεκριμένη μελέτη. 9) Επειδή διαπιστώθηκε ότι α) ο μεγαλύτερος αριθμός απώλειας ανθρωπίνων ζωών αφορούσε το ανάντι τμήμα του ποταμού Σούρες, β) ότι για παροχές τέτοιου ή παρόμοιου μεγέθους η ΠΕΟΕΘ λειτουργεί ως κοίτη χειμάρρου, γ) η κλίση του δρόμου είναι μεγάλη και το οδόστρωμα λειτουργεί ως πυθμένας της κοίτης με αποτέλεσμα να αυξάνει την ταχύτητα του νερού και την συρτική του δύναμη, δ) η υπάρχουσα εγκεκριμένη μελέτη αφορά το πιο πεδινό τμήμα του χειμάρρου, θεωρούμε ότι είναι αναγκαίο να συνταχθεί μελέτη που θα αντιμετωπίζει και το τμήμα αυτό την συνεισφορά του στην αντιπλημμυρική προστασία αλλά και στην εξασφάλιση της ασφαλούς κυκλοφορίας κατά την διάρκεια ανάλογων φαινομένων, 10) Αναγκαία επίσης θεωρούμε και την εκτέλεση έργων ορεινής υδρονομίας ένθεν και ένθεν της μισγάγγειας που διατρέχεται από την ΠΕΟΕΘ [...]».

21. Επειδή, το εναγόμενο Ελληνικό Δημόσιο ισχυρίζεται με το νομίμως κατατεθέν υπόμνημά του, αλλά και με το ΥΠΕΝ/ΔΔΕΥ/./23.01.2020 έγγραφο απόψεων του Τμήματος Δασοτεχνικής Διευθετήσεως Χειμάρρων και Έργων Ορεινής Υδρονομίας, ότι ουδεμία ευθύνη φέρει αυτό δια παραλείψεων των οργάνων της Διευθύνσεως Δασικών Έργων και Υποδομών για την καταστροφική πλημμύρα που έλαβε χώρα στις 15.11.2017 και συνακολούθως ουδεμία αποδιδόμενη στα όργανα της ανωτέρω υπηρεσίας παράλειψη σχετίζεται με τον θάνατο του υιού και εγγονού των εναγόντων .. Ειδικότερα, διατείνεται το εναγόμενο Ελληνικό Δημόσιο ότι κατ' αρχάς δεν είχε καταγραφεί η ύπαρξη κάποιας πυρκαγιάς το έτος 2016 στο όρος “Πατέρας” και σε κάθε περίπτωση όχι εντός των υδρολογικών λεκανών των ρεμάτων Σούρες και Αγία Αικατερίνη, δυνάμενη να τα έχει επηρεάσει. Επιπροσθέτως, οι διαχρονικώς καμένες εκτάσεις από πυρκαγιές περιόδου 1991-2017 απετέλεσαν ελάχιστο ποσοστό 2,02% της υδρολογικής λεκάνης των ρεμάτων Σούρες και Αγία Αικατερίνη, μη δυνάμενες να επηρεάσουν τη ροή των ανωτέρω ρεμάτων. Συνεπώς, κατά τους ισχυρισμούς του εναγομένου Ελληνικού Δημοσίου, δεν υπήρχε επιστημονικώς ανάγκη τελέσεως έργων ορεινής υδρονομίας στην επίδικη περιοχή μετά την κατάσβεση των πυρκαγιών των προηγουμένων ετών, ενώ σε κάθε περίπτωση η μη τέλεση τέτοιων έργων δεν συνεδέετο αιτιωδώς με την πρόκληση της επίδικης πλημμύρας την 15η.11.2017. Επιπροσθέτως, ισχυρίζεται το εναγόμενο Ελληνικό Δημόσιο ότι σύμφωνα με το άρθρο 280 του ν. 3852/2010 η αποκεντρωμένη διοίκηση και ειδικότερα η Δασική Υπηρεσία έχουν αρμοδιότητα για την επιστημονική αξιολόγηση της ανάγκης εκτελέσεως αναδασώσεων, δασοτεχνικών έργων και έργων ορεινής υδρονομίας σε δασικές εκτάσεις που έχουν πληγεί από πυρκαγιές. Περαιτέρω, σύμφωνα με το άρθρο 30 παρ. 2 του π.δ. 132/2017 (Α' 160) περί “Οργανισμού Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας” οι αρμοδιότητες του Τμήματος Δασοτεχνικής Διευθετήσεως Χειμάρρων και Έργων Ορεινής Υδρονομίας της Διευθύνσεως Δασικών Έργων και Υποδομών του ανωτέρω Υπουργείου περιλαμβάνουν και την εποπτεία της διαχειρίσεως των ορεινών υδατικών πόρων και των πλημμυρών, της δασοτεχνικής διευθετήσεως των χειμάρρων και των λεκανών απορροής τους και η μέριμνα για την κατάρτιση προγραμμάτων αντιχειμαρρικής προστασίας σε συνεργασία με την Ειδική Γραμματεία Υδάτων και τις αρμόδιες υπηρεσίας. Σημειώνεται πως οι τοπικές Δασικές Υπηρεσίες με τη θέση σε ισχύ του ν. 3852/2010 μετεφέρθησαν και υπήχθησαν διοικητικώς στις επτά αποκεντρωμένες διοικήσεις της χώρας, οι δε αρμοδιότητές τους αναφέρονται εκτενώς στο άρθρο 280 παρ. 21 – 24 του ανωτέρω νόμου, στις οποίες ανήκει – μεταξύ άλλων – και η εποπτεία παρακολουθήσεως και η εποπτεία εφαρμογής μελετών για τα πάσης φύσεως δασοτεχνικά έργα, ο ορισμός των οποίων αναφέρεται στο άρθρο16 του ν. 998/1979. Ήδη στο πλαίσιο του επιτελικού χαρακτήρα των αρμοδιοτήτων της Διευθύνσεως Δασικών Έργων και Υποδομών είχε εκδοθεί από το Τμήμα Δασοτεχνικής Διευθετήσεως Χειμάρρων και Έργων Ορεινής Υδρονομίας η 160730/2081/01.09.2017 εγκύκλιος με θέμα “Συμμετοχή των δασικών περιφερειακών υπηρεσιών στη διαβούλευση επί των Σχεδίων Διαχείρισης Κινδύνων Πλημμύρας Λεκανών Απορροής Ποταμών των Υδατικών Διαμερισμάτων της Χώρας – Προγραμματισμός κατασκευής και συντήρησης ορεινών υδρονομικών / αντιπλημμυρικών έργων”, με την οποία οι δασικές υπηρεσίες εκλήθησαν να προγραμματίσουν εγκαίρως την εκπόνηση μελετών, όπου έκριναν αναγκαίο ότι απαιτείται. Τονίζεται αφ' ενός ότι τα έργα ορεινής υδρονομίας συμβάλλουν ως βασικά έργα υποδομής στην προστασία του εδάφους τω λεκανών απορροής από τη διάβρωση, στον περιορισμό της παραγωγής, μεταφοράς και αποθέσεως φερτών υλικών, αφ' ετέρου ότι οι αρμόδιες υπηρεσίες κρίνουν με βάση τις πρακτικές της δασολογικής επιστήμης και τις ειδικές τοπικές συνθήκες (ανάγλυφο κι τοπογραφία περιοχής, επικρατούσες κλίσεις, σύνθεση εδάφους, είδη, μορφή και πυκνότητα βλάστησης κ.λπ.) την αναγκαιότητα εκτελέσεως και προτεραιοποιούν την υπαγωγή των προτεινομένων έργων στα προγράμματα χρηματοδοτήσεως. Εξ άλλου, σε περίπτωση πυρκαγιάς η Γενική Διεύθυνση Δασών φροντίζει να συνδράμει τις κατά τόπους Δασικές Υπηρεσίες με όλα τα αναγκαία μέσα (τεχνικά, διοικητικά, οικονομικά), εφ' όσον αυτό ζητηθεί, για τις ενέργειες που λαμβάνουν χώρα στις πληγείσες από πυρκαγιά περιοχές ανάλογα με την έκταση της καμένης περιοχής, το ανάγλυφο του εδάφους, τις υφιστάμενες κλίσεις και τη δυνατότητα φυσικής αναγεννήσεως, σε συνδυασμό με τις απόψεις των επιστημονικών αρχών για τη λήψη των κατάλληλων μέτρων (βλ. σχετικώς το ΥΠΕΝ/ΔΔΕΥ/./23.01.2020 έγγραφο απόψεων του Τμήματος Δασοτεχνικής Διευθετήσεως Χειμάρρων και Έργων Ορεινής Υδρονομίας του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας). Εκ των ανωτέρω, ισχυρίζεται το εναγόμενο Ελληνικό Δημόσιο, καθίσταται σαφές ότι οι δασικές υπηρεσίες της χώρας, μετά την εκδήλωση πυρκαγιάς σε ορισμένη περιοχή, προγραμματίζουν εγκαίρως την εκπόνηση έργων όχι συλλήβδην σε κάθε καμένη έκταση, αλλά στοχευμένα όπου κρίνουν αναγκαίο ότι απαιτείται, ήτοι όταν υπάρχει επιστημονικό έρεισμα στη βάση των προαναφερθέντων κριτηρίων. Η δε κατά περίπτωση κρίση των δασικών υπηρεσιών “υπαγορεύεται και από την αρχή της αποτελεσματικής δράσης της Διοίκησης, δεδομένοι ότι, παρά τις ευγενείς προθέσεις της Διοίκησης, είναι αντικειμενικά και δημοσιονομικά αδύνατο να αναδασώνονται αυτομάτως και αμέσως όλες οι καμένες περιοχές και να εκτελούνται άμεσα ορεινά υδρονομικά έργα αδιακρίτως παντού”. Σύμφωνα, λοιπόν, με το ./ΠΕ/07.01.2020 έγγραφο της Διευθύνσεως Δασών Δυτικής Αττικής (αρμόδια σύμφωνα με τους ισχυρισμούς του εναγομένου Ελληνικού Δημοσίου υπηρεσία) βεβαιώνεται ότι “[...] 2. Η Δ/νση Δασών Δυτ. Αττικής δεν είναι υπεύθυνη για την εκτέλεση αντιπλημμυρικών έργων αλλά μόνο για την εκπόνηση μελέτης ορεινών υδρονομικών έργων και έργων δασοτεχνικής διευθέτησης χειμάρρων (επί δασικών εκτάσεων) σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 16 του Ν. 998/79 το άρθρο 10 του ΠΔ 135/2010 και με την προϋπόθεση της ανάθεσης της μελέτης από την Δ/ση Συντονισμού κι Επιθεώρησης Δασών (στην Δ/νση Δασών Δυτ. Αττικής) (γεγονός που δεν έγινε πριν την πλημμύρα) σύμφωνα με την παρ. 13 του άρθρου 2 της Οικ.47983/17835/9-6-2017 απόφαση του Συντονιστή Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής (ΦΕΚ 2150/Β/2017) [...] Μετά την πλημμύρα συντάχθηκε σχετική προκαταρκτική αναγνωριστική μελέτη η οποία δεν χρηματοδοτήθηκε για την σύνταξη των οριστικών μελετών καθώς και για την εκτέλεση των έργων. [...] 3. Στις δύο υδρολογικές λεκάνες των χειμάρρων Αγίας Αικατερίνης – Κατσιμιδίου και Σκυλορέματος – Σούρες που επηρεάζουν την πόλη της Μάνδρας και την Παλαιά Εθνική Οδό (ΠΕΟΑΘ) δεν συνέβησαν πυρκαγιές κατά τα εγγύτερα προηγούμενα χρόνια και οι δασικού χαρακτήρα εκτάσεις καλύπτονταν και καλύπτονται από πυκνή δασική βλάστηση αποτελούμενη κυρίως από δάσος πεύκης. Όσες εκτάσεις εντός των εν λόγω λεκανών είχαν καεί στο παρελθόν είχαν αποκατασταθεί και το υδρολογικό δάσος λειτουργούσε και λειτουργεί άψογα”.

22. Επειδή, ακολούθως, το εναγόμενο Ελληνικό Δημόσιο προσκομίζει και επικαλείται αντίγραφο της “Αναλύσεως της πλημμύρας της 15/11/2017 στη Δυτική Αττική με αξιοποίηση Δορυφορικής Τηλεπισκόπησης” της Υπηρεσίας FloodHub του Κέντρου Αριστείας Διαχειρίσεως Φυσικών Καταστροφών Beyond του Ινστιτούτου Αστρονομίας, Αστροφυσικής, Διαστημικών Εφαρμογών και Τηλεπισκόπησης του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών. Σύμφωνα με την έκθεση αυτή, διατείνεται το εναγόμενο Ελληνικό Δημόσιο, προκύπτει αδιαμφισβήτητα ότι σύμφωνα με τον αναγραφόμενο στη σελ. 17 της εκθέσεως αυτής πίνακα δεν υπήρχε αναφορά πυρκαγιάς για το έτος 2016, αλλά οι καταγραφόμενες πυρκαγιές αφορούσαν το χρονικό διάστημα 1986 – 2017 και ο γεωγραφικός τους τόπος εσχετίζοτο με την υδρολογική λεκάνη απορροής των δύο επίμαχων ρεμάτων, με αποτέλεσμα οποιαδήποτε πυρκαγιά έλαβε χώρα το έτος 2016 να μην σχετίζεται με την επίδικη περιοχή και άρα να μην επηρεάζει την παρούσα δίκη. Περαιτέρω, κατ' επίκληση πάντοτε της ανωτέρω εκθέσεως, αναφέρει το εναγόμενο Ελληνικό Δημόσιο ότι το συνολικό ποσοστό των καμένων εκτάσεων ως προς την έκσταση της λεκάνης απορροής προκύπτει 34.56%, με το μεγαλύτερο ποσοστό να αποδίδεται στην πυρκαγιά στο όρος Πατέρας του 1986, με ποσοστό καλύψεως 29,04% και την εν λόγω έκταση να έχει αναδασωθεί. Ομοίως είχε αναδασωθεί και έκταση ποσοστού 3,5% ευρισκόμενη στην περιοχή Παλαιοκούντουρα, η οποία είχε καεί το έτος 1989, ενώ όλες οι υπόλοιπες πυρκαγιές μετά το έτος 1989, αποτελούσες το ποσοστό του 2,02% της λεκάνης απορροής, ναι μεν δεν είχαν αναδασωθεί, αλλά σύμφωνα με την ανωτέρω έκθεση ήσκησαν μικρή επιρροή στο πλημμυρικό φαινόμενο (βλ. σελ. 15 της προαναφερθείσας εκθέσεως). Ως εκ τούτου, οι οικείες υπηρεσίες της Αποκεντρωμένης Διοικήσεως προέβησαν σε επιστημονική αξιολόγηση της καταστάσεως μετά από κάθε πυρκαγιά στην ευρύτερη περιοχή και δη μετά από αυτή του έτους 2012 στο όρος Πατέρας και του 2017 στην περιοχή Βλυχάδα και εκρίθη ότι κατ' εφαρμογή των ανωτέρω νομίμων και επιστημονικών κριτηρίων δεν απητείτο η εκπόνηση έργων ορεινής υδρονομίας, ιδίως λόγω του ότι η καμένη έκταση ήταν ελάχιστη σε σχέση με τη συνολική έκταση της λεκάνης απορροής και άρα δεν εδύνατο να επηρεάσει τη συμπεριφορά των επίμαχων χειμάρρων.

23. Επειδή, με το δικόγραφο της υπό κρίση αγωγής, όπως αυτό αναπτύσσεται με το νομίμως κατατεθέν υπόμνημα, αποδίδεται στα όργανα των Δασικών Υπηρεσιών, τα οποία ανήκουν στις αποκεντρωμένες διοικήσεις του κράτους, η παράλειψη ενέργειας μελέτης και η παράλειψη εκπονήσεως έργων ορεινής υδρονομίας στην δασική περιοχή του όρους Πατέρας, αναφερόμενοι σε πυρκαγιές που έλαβαν χώρα στην περιοχή το έτος 2016. Το εναγόμενο Ελληνικό Δημόσιο αντιτείνει ότι αφ' ενός η εκπόνηση μελετών και η εκτέλεση έργων ορεινής υδρονομίας λαμβάνει χώρα μετά από επιστημονική αξιολόγηση της περιοχής από τα αρμόδια όργανα και αφ' ετέρου ότι οι πιο πρόσφατες πυρκαγιές στην πληγείσα περιοχή ετών 2012 και 2017 αποτελούσαν μικρό τμήμα της λεκάνης απορροής των υδάτων και άρα δεν ήσαν αναγκαία η εκτέλεση οποιουδήποτε έργου ορεινής υδρονομίας στην περιοχή. Ωστόσο, ο σχετικός ισχυρισμός του Ελληνικού Δημοσίου περί μη αναγκαιότητας έργων ορεινής υδρονομίας στην επίδικη περιοχή, στηριζόμενος σε επιστημονική αξιολόγηση είναι απορριπτέος ως αναπόδεικτος, διότι από το σύνολο των εγγραφών που προσκομίζονται ενώπιον του Δικαστηρίου (με αύξουσα αρίθμηση 1 -15 και συνοδευτικά έγγραφα με αριθμό πρωτοκόλλου του Γραφείου του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους ./24.01.2020 και ./06.02.2020) και αφορούν το συγκεκριμένο ισχυρισμό δεν προσκομίζεται έγγραφο εμπεριέχον επιστημονική αξιολόγηση της ανάγκης εκτελέσεως έργων ορεινής υδρονομίας ούτε μετά την πυρκαγιά του έτους 2012, ούτε μετά την πυρκαγιά του έτους 2017, ήτοι έγγραφο στο οποίο να αναφέρονται οι γεωγραφικές συντεταγμένες της πυρκαγιάς, το ποσοστό καλύψεως του εδάφους από αυτήν, το είδος καμένων δένδρων, το είδος των πετρωμάτων, το εάν επρόκειτο για επικλινές έδαφος και το ποσοστό κλίσεως, η θέση του στις λεκάνες απορροής των χειμάρρων Σούρες και Αγίας Αικατερίνης, το είδος των πρανών, η γενικότερη γεωμορφολογία του εδάφους της πληγείσας περιοχής, ήτοι όλα τα στοιχεία εκείνα τα οποία αποτελούν τη βάση για “επιστημονική αξιολόγηση” των συνεπειών μιας πυρκαγιάς σε δεδομένη χρονική στιγμή και σε δεδομένη εδαφική ενότητα, προκειμένου να αποτυπώνεται με σαφήνεια και επάρκεια η επικρατούσα κατάσταση και να μπορεί αυτή να αξιολογηθεί σε μεταγενέστερο χρόνο και σε συνάρτηση με συγκεκριμένα περιστατικά. Αντιθέτως, βάσει του ./ΠΕ/07.01.2020 εγγράφου απόψεων της Διευθύνσεως Δασών Δυτικής Αττικής προκαταρκτική αναγνωριστική μελέτη για την επίδικη περιοχή, η οποία να αφορά το ζήτημα της ανάγκης εκτελέσεως έργων ορεινής υδρονομίας, συνετάγη το πρώτον μετά την πλημμύρα της 15ης.11.2017 και λόγω ελλείψεως χρηματοδοτήσεως ουδέποτε συνετάγη οριστική μελέτη ούτε έχουν εκπονηθεί σχετικά έργα στην εν λόγω περιοχή έως και την ημέρα συντάξεως του ανωτέρω εγγράφου. Επιπροσθέτως, η έκθεση του Κέντρου Αριστείας του Αστεροσκοπείου Αθηνών δεν αποτελεί επιστημονική μελέτη για την αναγκαιότητα εκτελέσεως έργων ορεινής υδρονομίας, αλλά ανάλυση του φαινομένου της πλημμύρας της 15ης.11.2017, η οποία μόνο μία γενική αναφορά κάνει ως προς την επιρροή των διαχρονικά καμένων εκτάσεων στην περιοχή, την οποία χαρακτηρίζει μικρή, χωρίς να αναλύει περαιτέρω το είδος της επιρροής αυτής στο εν γένει φαινόμενο ούτε να αναφέρεται ειδικώς στο ζήτημα της αναγκαιότητας εκτελέσεως έργων ορεινής υδρονομίας. Εκ των ανωτέρω, συνάγεται ότι πριν από την επέλευση της επίδικης πλημμύρας ουδέποτε είχε χωρήσει επιστημονική αξιολόγηση της ευρύτερης περιοχής του όρους Πατέρας, ώστε να προκύπτει με ασφάλεια εάν ήτο αναγκαίο ή όχι να εκτελεστούν στην περιοχή αυτή έργα ορεινής υδρονομίας, ιδιαίτερα δε ούτε μετά την πυρκαγιά του έτους 2012, ούτε μετά τις πλημμύρες του έτους 2015 ούτε μετά την πυρκαγιά του έτους 2017 (σημειώνεται ότι κατά το έτος 2016, όπως αυτό έχει ανακοινωθεί από τα μέσα μαζικής ενημερώσεως, είχαν λάβει χώρα πυρκαγιές στο όρος Πατέρας στην ευρύτερη περιοχή κατά το μήνα Ιούνιο και ο Αρχηγός του Πυροσβεστικού Σώματος είχε συγχαρεί τη Διοίκηση της Πυροσβεστική Υπηρεσίας Δυτικής Αττικής για την έγκαιρη και αποτελεσματική κατάσβεση των πυρκαγιών αυτών).

24. Επειδή, περαιτέρω οι ενάγοντες προβάλλουν με το δικόγραφο της αγωγής τους, όπως αυτό αναπτύσσεται με το νομίμως κατατεθέν υπόμνημα τους ότι η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, ως αρμόδιος κρατικός φορέας επιφορτισμένος κατά κύριο λόγο με τη λήψη όλων των αναγκαίων προληπτικών μέτρων και σχεδίων δράσεως για την αποφυγή των δυσμενέστατων συνεπειών μιας πλημμύρας, ουδέν προληπτικό μέτρο έλαβε προκειμένου να αποφευχθούν ή έστω να περιορισθούν οι απώλειες σε ανθρώπινες ζωές και οι υλικές καταστροφές στην περιοχή της Μάνδρας Αττικής πριν την εκδήλωση του πλημμυρικού φαινομένου της 15ης.11.2017. Ειδικότερα, ισχυρίζονται οι ενάγοντες ότι η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας είναι αρμόδια για την προστασία των πολιτών και ιδιαιτέρως για την πρόληψη και ενημέρωσή τους σε περιπτώσεις επικίνδυνων καιρικών φαινομένων και ενδεχόμενων επικείμενων καταστροφών. Στην προκειμένη περίπτωση, ισχυρίζονται οι ενάγοντες, η επικείμενη πλημμύρα ήταν κάτι περισσότερο από βεβαία δεδομένου ότι το δελτίο προγνώσεως της επιδεινώσεως των καιρικών φαινομένων στην ευρύτερη περιοχή από την ΕΜΥ ήταν ήδη γνωστό από 12.11.2017. Παρ’ όλα αυτά, η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, αν και λόγω των ιδιαιτέρων αρμοδιοτήτων της, εγνώριζε για την έλλειψη υποδομών στην επίδικη περιοχή και έτσι μπορούσε να προβλέψει την πιθανότητα εκδηλώσεως πλημμύρας στην περιόχη αυτή, ουδέν μέτρο προστασίας έλαβε για να διασφαλίσει τη ζωή των πολιτών. Ειδικότερα, εάν λάβει κανείς υπόψη του και το Σχέδιο Ξενοκράτης σε συνδυασμό με τις αρμοδιότητες της Διευθύνσεως Σχεδιασμού και Αντιμετωπίσεως Εκτάκτων Αναγκών, όπως αυτές αναφέρονται στο ν. 3013/2002, ουδέμια ενέργεια έλαβε χώρα για την προσήκουσα ενημέρωση των πολιτών σχετικώς με τον επικείμενο κίνδυνο, δεν εδόθησαν ειδικές οδηγίες και συμβουλές για τον τρόπο αντιμετωπίσεως του κινδύνου πλημμύρας, ούτε οι υπηρεσίες αυτές εμερίμνησαν, σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Τροχαίας Δυτικής Αττικής και την Ελληνική Αστυνομία για τη διευθέτηση της κυκλοφορίας στην ευρύτερη περιοχή και ιδίως για τη διακοπή της κυκλοφορίας των οχημάτων επί της Παλαιάς Εθνικής Οδού Ελευσίνας – Θηβών και ιδιαίτερα στο σημείο που ευρίσκεται η γέφυρα άνωθεν του διερχόμενου ρέματος Σούρες, ούτε έτερο σχέδιο εκτάκτου ανάγκης ετέθη σε ισχύ, ούτε η περιοχή εκκενώθη.

25. Επειδή, περαιτέρω, οι ενάγοντες προβάλλουν ότι τα όργανα του Δημοσίου και ιδίως η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, η Διεύθυνση Τροχαίας Δυτικής Αττικής και η Ελληνική Αστυνομία προέβησαν σε παραλείψεις που διαδραμάτισαν σημαντικότατο ρόλο στην εξέλιξη των γεγονότων της 15ης Νοεμβρίου 2017 και τις τραγικές συνέπειές τους που εστοίχισαν τη ζωή του ..., 23 άλλων ανθρώπων, καθώς και τον βαρύτατο σωματικό και κυρίως ψυχικό τραυματισμό των πολιτών της πόλεως της Μάνδρας. Πιο συγκεκριμένα, υποστηρίζουν ότι οι αρμόδιες ανωτέρω αρχές, αν και εγνώριζαν από προηγούμενη πλημμύρα που έλαβε χώρα το έτος 2015 ότι η ευρύτερη περιοχή είναι ιδιαίτερα ευπαθής κατά την εκδήλωση έντονων βροχοπτώσεων, περί των οποίων είχαν ενημερωθεί από το δελτίο καιρού της ΕΜΥ, αντί να μελετήσουν και οργανώσουν έναν ορθολογικό σχεδιασμό των δυνάμεών τους και των σημείων που αυτές έπρεπε να τοποθετηθούν μέσα στην ευρύτερη περιοχή, να προβούν σε τακτικές και επανειλημμένες ενημερώσεις του κοινού, ουδέν έπραξαν, αδιαφορώντας παντελώς για τις καταστροφικές συνέπειες που θα είχε μια πλημμύρα στην ευρύτερη περιοχή της Μάνδρας. Επιπλέον, δεν εμερίμνησαν για τη δυνατότητα αμέσου και αποτελεσματικής έστω και την ύστατη στιγμή επεμβάσεως των δυνάμεων τόσο της Τροχαίας Δυτικής Αττικής όσο και της πυροσβεστικής υπηρεσίας προς την ταχύτατη διευθέτηση της κυκλοφορίας των οχημάτων και τον αποκλεισμό ιδιαίτερα επικινδύνων σημείων και κυρίως όσων ευρίσκοντο στους πρόποδες του όρους Πατέρας. Κατά τους ισχυρισμούς τους, άλλωστε, ο χώρος, ο χρόνος και οι συνθήκες της πλημμύρας που εξεδηλώθη τη 15η Νοεμβρίου 2017, δεν την καθιστούσαν τυχαίο και αιφνίδιο γεγονός, αλλά γεγονός που ηδύνατο να προβλεφθή με μέτρα άκρας σύνεσης και επιμέλειας και συνεδέετο αιτιωδώς με την προαναφερόμενη συμπεριφορά (και) των οργάνων της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας και των αστυνομικών οργάνων. Ως εκ τούτων, καταλήγουν οι ενάγοντες, είναι βέβαιο ότι δεν ωφείλετο μόνο στις ενέργειες πολιτών ή δημοτικών αρχών, που είχαν φράξει με αυθαίρετες κατασκευές τη φυσική ροή των ρεμάτων Σούρες και Αγίας Αικατερίνης, ούτε μόνο στις ενέργειες και παραλείψεις των οργάνων της δεύτερης εναγομένης Περιφέρειας Αττικής, αλλά είναι και αποτέλεσμα των ενεργειών και κυρίως των παραλείψεων και των αρμοδίων οργάνων και υπηρεσιών του Ελληνικού Δημοσίου, που είτε υπάγονται αμέσως ή εμμέσως στο Δημόσιο είτε εποπτεύονται από αυτό και εν γένει τελούν (και πρέπει να τελούν) υπό τον αναγκαίο έλεγχο και επιστασία του Δημοσίου, και ιδίως των αρμόδιων υπηρεσιών του Υπουργείου Εσωτερικών και Προστασίας του Πολίτη λόγω παραβάσεως των διατάξεων που προβλέπουν την προστασία της ζωής και περιουσίας των πολιτών. Επιπροσθέτως, προβάλλουν ότι η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας και η Ελληνική Αστυνομία ήδη από τις προηγούμενες ημέρες, οπόταν ήτο σε εξέλιξη το καιρικό φαινόμενο “Ευριδίκη”, ουδέποτε έθεσαν σε εφαρμογή τα ειδικά σχέδια που έχουν εκπονήσει οι υπηρεσίες αυτές για την άμεση αντιμετώπιση τέτοιων καιρικών φαινομένων, ούτε την ίδια ημέρα της 15ης.11.2017, που ήδη έβρεχε καταρρακτωδώς από το βράδυ της προηγουμένης οι υπηρεσίες αυτές παρέμειναν αδρανείς. Όχι μόνο δεν εκπόνησαν κάποιο σοβαρό και τεκμηριωμένο σχέδιο προστασίας των πολιτών που ηργάζοντο, εκινούντο ή διέμεναν στην πόλη της Μάνδρας και στην ευρύτερη, επιπλέον δε, αμέλησαν να ενημερώσουν τους πολίτες για τον επικείμενο κίνδυνο και να λάβουν ειδικά μέτρα ρυθμίσεως της κυκλοφορίας τόσο στο οδικό δίκτυο εντός της πόλεως της Μάνδρας όσο και στο εθνικό οδικό δίκτυο που περιέκλειε την ευρύτερη περιοχή. Επιπροσθέτως, δεν εφρόντισαν να έχουν το δυναμικό τους σε εγρήγορση, να έχουν σταθερές αστυνομικές ομάδες, σε κεντρικά σημεία του οδικού δικτύου απ’ όπου θα ήτο δυνατό να γίνει παράκαμψη της κυκλοφορίας σε ασφαλέστερα για τα διερχόμενα οχήματα σημεία.

26. Επειδή, το Ελληνικό Δημόσιο, αμφισβητεί τις ως άνω αιτιάσεις ισχυριζόμενο, αφ' ενός ότι από την κείμενη νομοθεσία δεν προκύπτει υποχρέωση εκδόσεως διαταγής για κλείσιμο του οδικού δικτύου ή την εν γένει εκτροπή της κυκλοφορίας, ενώ σε κάθε περίπτωση ακόμα και αν προεβλέπετο τέτοια δυνατότητα, η μη έκδοση τέτοιας διαταγής εν προκειμένω δεν υπερβαίνει τα ακραία όρια της διακριτικής ευχέρειας των οργάνων του Δημοσίου, ώστε να είναι δικαστικά ελέγξιμη και, αφ' ετέρου άπαντα, εν προκειμένω, τα όργανα του Δημοσίου έλαβαν όλα τα δυνατά μέτρα για την πρόληψη και αντιμετώπιση των καταστροφικών συνεπειών της πλημμύρας. Επικουρικώς, ισχυρίζεται ότι το ως άνω ζημιογόνο γεγονός δεν μπορούσε να αποτραπεί με κάθε μέτρο επιμέλειας και σύνεσης εκ μέρους των οργάνων του Δημοσίου, εν όψει δε των ιδιαζουσών συνθηκών υπό τις οποίες έλαβε χώρα συντρέχει περίπτωση ανωτέρας βίας που αποκλείει την ευθύνη του. Ειδικότερα, διατείνεται τα εξής: Α. Τόσο από τις εκθέσεις απόψεων προσκομιζόμενη και επικαλούμενη ./22.11.2019 έκθεση απόψεων του Τμήματος Αντιμετωπίσεως Φυσικών Καταστροφών της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας καθώς και .-δ'/10.10.2019 έκθεση απόψεων του Τμήματος Γενικής Αστυνομεύσεως και Πολιτικής Σχεδιάσεως Εκτάκτου Ανάγκης της Γενικής Αστυνομικής Διευθύνσεως Αττικής (Γ.Α.Δ.Α.) του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνομίας (Α.Ε.Α.), προκύπτει ο σχεδιασμός και οι δράσεις της Πολιτικής Προστασίας για την αντιμετώπιση κινδύνων κατά την εκδήλωση πλημμυρικών φαινομένων, όπου περιγράφονται αναλυτικώς οι ρόλοι και οι αρμοδιότητες όλων των εμπλεκόμενων φορέων, ώστε να υπάρχει ο απαραίτητος συντονισμός και συνεργασία για την αντιμετώπιση του εκδηλουμένου φαινομένου. Β. Προς τον σκοπό της αποτελεσματικής αντιμετωπίσεως των πλημμυρικών φαινομένων, της τηρήσεως της δημοσίας τάξεως και της αποτροπής στο μέτρο του δυνατού κινδύνων που θα επέφεραν απώλειες σε ανθρώπινο δυναμικό κατά την εκδήλωση πλημμυρικών φαινομένων, η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας επεσήμανε την ανάγκη συμμετοχής και συνεργασίας όλων των εμπλεκόμενων φορέων σε κεντρικό και περιφερειακό επίπεδο και χώρισε τη δράση τους σε δύο βασικούς άξονες: α) τη λήψη μέτρων αντιπλημμυρικής προστασίας, για τα οποία αρμόδια είναι η Περιφέρεια Αττικής και β) τη λήψη μέτρων πολιτικής προστασίας, για τα οποία είναι αρμόδια η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας σε συνεργασία με την Ελληνική Αστυνομία. Ειδικότερα, σύμφωνα με τους ισχυρισμούς του εναγόμενου Ελληνικού Δημοσίου, η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας προέβη σε όλες τις νόμιμες ενέργειες αρμοδιότητάς της κατά τη διάρκεια της πλημμύρας στις 14-15.11.2017, ήτοι προέβη κατ' αρχάς σε ενημέρωση του κοινού για τη λήψη μέτρων αυτοπροστασίας από τον κίνδυνο των πλημμυρών συντάσσοντας στις 12.11.2017 Δελτίο Τύπου με θέμα “Επιδείνωση του καιρού με ισχυρές βροχές και καταιγίδες που δεν αποκλείεται να συνοδεύονται από χαλαζοπτώσεις”, το οποίο απέστειλε προς το Γραφείο Τύπου και Δημοσίων Σχέσεων για την ενημέρωση του κοινού σχετικώς με την επιδείνωση του καιρού. Το δελτίο αυτό, ανηρτήθη αμέσως στην επίσημη ιστοσελίδα της Γενικής Γραμματείας, στις επίσημες σελίδες αυτής στα μέσα κοινωνικής δικτυώσεως και προωθήθηκε σε όλους τους διαπιστευμένους δημοσιογράφους με στόχο την ενημέρωση του κοινού για την ενημέρωση των πολιτών και τη λήψη μέτρων αυτοπροστασίας, καθώς στην ανωτέρω επίσημη ιστοσελίδα είχαν αναρτηθεί αναλυτικές οδηγίες μέτρων αυτοπροστασίας για την προστασία των πολιτών από την εκδήλωση πλημμυρικών φαινομένων, συνακολούθως είχε εκπληρωθεί προσηκόντως, εγκαίρως (ήδη από 12.11.2017) και επιμελώς ο σκοπός της ενημερώσεως του κοινού, το οποίο ήδη εγνώριζε από τότε για τον επικείμενο κίνδυνο και τον τρόπο αυτοπροστασίας του. Επιπροσθέτως, ως προς το ζήτημα της ενημερώσεως των πολιτών υπήρχε ήδη προδιατυπωμένο και ανηρτημένο στην επίσημη ιστοσελίδα της Πολιτικής Προστασίας ειδικό έντυπο και ενημερωτικό υλικό διαθέσιμο σε τέσσερις ξένες γλώσσες (γαλλικά, ισπανικά, αλβανικά και αραβικά), το οποίο μπορεί να ανακοινώνεται σε “οικείες ιστοσελίδες”, διανέμεται ως έντυπο στους πολίτες, να αναμεταδίδεται στις οθόνες των σταθμών του Μετρό και του ΗΣΑΠ, του αεροδρομίου “Ελευθέριος Βενιζέλος”, ενώ υπάρχουν και ειδικά βίντεο με παροχή οδηγιών τα οποία αναμεταδίδονται μετά από σχετική έγκριση από το Εθνικό Ραδιοτηλεοπτικό Συμβούλιο από τους τηλεοπτικούς σταθμούς της χώρας, ενώ αναρτώνται και στο σύνολο των ιστοσελίδων κοινωνικής δικτυώσεως που τηρεί η Πολιτική Προστασίας. Επίσης, κατά καιρούς έχουν προβληθεί ειδικά τηλεοπτικά μήνυμα για τη διασταύρωση δρόμου με χείμαρρο, την ιδιαίτερη προσοχή που πρέπει να υπάρχει στις ονομαζόμενες “ιρλανδικές διαβάσεως”, ενώ έχουν εκδοθεί ειδικές ψηφιακές κάρτες και αφίσες με σύντομες οδηγίες αυτοπροστασίας σε περίπτωση πλημμύρας (βλ. Σχετικές προσκομιζόμενες εκτυπώσεις από την επίσημη ιστοσελίδα της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας). Περαιτέρω, διατείνεται το εναγόμενο Ελληνικό Δημόσιο ότι οι αρμόδιες υπηρεσίες της Πολιτικής Προστασίας είχαν τεθεί σε αυξημένη ετοιμότητα καθ' όλο το επίδικο χρονικό διάστημα (13-15.11.2017) λόγω εκδόσεως εκτάκτων δελτίων επιδεινώσεως καιρού και εκτάκτων δελτίων προγνώσεως επικινδύνων καιρικών φαινομένων από την Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία ενώ προέβη σε άμεση αντιμετώπιση των κινδύνων μετά την εκδήλωση του πλημμυρικού φαινομένου με το συντονισμό της δράσεως όλων των εμπλεκόμενων φορέων για την αντιμετώπιση της δημιουργηθείσας καταστάσεως με την κήρυξη των πληγεισών περιοχών σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης πολιτικής προστασίας (βλ. Το ./13.03.2020 έγγραφο της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας). Εξ άλλου, μετά την εκδήλωση του πλημμυρικού φαινομένου στην επίδικη περιοχή δρομολογήθησαν όλες οι αναγκαίες ενέργειες για την έρευνα, τον απεγκλωβισμό και τη διάσωση των πολιτών που ευρίσκοντο σε κίνδυνο. Κατόπιν τούτου και σύμφωνα με το από 10.02.2020 έγγραφο του Αρχηγείου του Πυροσβεστικού Σώματος καθώς και το ./03.02.2020 έγγραφο του Ενιαίου Συντονιστικού Κέντρου Επιχειρήσεων της Πολιτικής Προστασίας ουδεμία κλήση για παροχή βοήθειας και απεγκλωβισμό εδέχθησαν οι ανωτέρω υπηρεσίες κατά την ημέρα εκδηλώσεως του γεγονότος από τον θανόντα . και ουδεμία ενέργεια – επέμβαση για τη διάσωση του οχήματός του έλαβε χώρα. Περαιτέρω, αναφέρεται ότι η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας προέβη στην άμεση και έγκαιρη ενημέρωση του συνόλου των υπηρεσιών των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων Αττικής, ώστε αυτές να προετοιμαστούν καταλλήλως για την αντιμετώπιση πιθανών κινδύνων από την εκδήλωση πλημμύρας στην επίδικη περιοχή, συμπεριλαμβάνοντας στους αποδέκτες των εν λόγω ενημερώσεων τόσο την Περιφέρεια Αττικής όσο και τους πληγέντες Δήμους (βλ. Σχετικώς το ./17.02.2020 έγγραφο της Διευθύνσεως Πολιτικής Προστασίας μετά των συνημμένων επ' αυτού εγγράφων). Τέλος, ως προς το ζήτημα της δυνατότητας απομακρύνσεως πολιτών από τις πληγείσες περιοχές επισημαίνει ότι αποκλειστική αρμοδιότητα για τη λήψη μίας τέτοιας αποφάσεως έχουν οι κατά τόπους Δήμαρχοι και όχι ο Γενικός Γραμματέας Πολιτικής Προστασίας (άρθρο 108 του προαναφερθέντος ν. 4249/2014). Γ. Η αστυνομική αρχή έχει ως καθήκον τη διαφύλαξη της κοινωνικής ειρήνης και την προστασία των πολιτών και των δικαιωμάτων τους και οφείλει να λαμβάνει όλα τα αναγκαία και αποτελεσματικά μέτρα, ώστε να εξασφαλίζεται η εκπλήρωση της αποστολής της και ιδίως η πρόληψη και καταστολή εγκληματικών ενεργειών. Ωστόσο, τα μέτρα αυτά – συνεχίζει το εναγόμενο Ελληνικό Δημόσιο – δεν είναι προδιαγεγραμμένα στο νόμο, αλλά η επιλογή των ενδεδειγμένων μέτρων που πρέπει να ληφθούν υπό δεδομένες συνθήκες ανήκει στη διακριτική εξουσία των αστυνομικών οργάνων ελεγχόμενη μόνον ως προς την κακή χρήση της ή την κατάχρηση εξουσίας, χωρίς να μπορεί να ελεγχθεί το αποτέλεσμα της ασκήσεως της διακριτικής εξουσίας ή η ουσιαστική κρίση των διοικητικών οργάνων ως προς την ύπαρξη ή μη των πραγματικών προϋποθέσεων. Αντιθέτως, υποστηρίζει το εναγόμενο Ελληνικό Δημόσιο, θα πρέπει να ελέγχεται εάν η μη αποτροπή της ζημίας οφείλεται σε κακή χρήση της διακριτικής ευχέρειας των αστυνομικών αρχών με την παραπάνω έννοια, ήτοι όταν ενήργησαν κατά προδήλως αυθαίρετη και μη στηριζόμενη στα πράγματα κρίση. Εξ άλλου, δεν συντρέχει παρανομία, όταν οι αστυνομικές αρχές προέβησαν στις κατά την κρίση τους ενδεικνυόμενες ενέργειες, οι οποίες ωστόσο αντικειμενικώς δεν κατέστη δυνατό να αποτρέψουν το ζημιογόνο αποτέλεσμα, Συνεπώς, καταλήγει το εναγόμενο Ελληνικό Δημόσιο, η επιλογή των οργάνων του Δημοσίου ελέγχεται ως προς την υπέρβαση των ακραίων λογικών ορίων ή την κακή χρήση της διακριτικής εξουσίας τους και εφ' όσον από τις ενέργειες ή τις παραλείψεις τους επήλθε βλάβη στη ζωή, την προσωπικότητα και τα λοιπά ατομικά δικαιώματα των διοικουμένων, ενώ σε κάθε περίπτωση δεν υφίσταται υποχρέωση αποζημιώσεως, όταν πρόκειται περί ασυνηθών περιπτώσεων, που υπερβαίνουν τις δυνατότητες της αστυνομικής δυνάμεως και άρα ανάγονται στην έννοια της ανωτέρας βίας. Δ. Ειδικότερα, σύμφωνα με την .-δ'/10.10.2019 αναλυτική έκθεση απόψεων του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνομίας, η αυξημένη ετοιμότητα των φορέων για την αντιμετώπιση εκτάκτων αναγκών, λόγω πλημμυρικών φαινομένων, βασίζεται στις καθημερινές προγνώσεις των καιρικών φαινομένων. Επίσημος φορέας προγνώσεως καιρικών φαινομένων, όπως εντόνων βροχοπτώσεων, ισχυρών καταιγίδων κ.λπ. είναι η Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία, με αποτέλεσμα οι αρμόδιες οργανικές μονάδες των φορέων υλοποιήσεως έργων και δράσεων αντιμετωπίσεως εκτάκτων αναγκών λόγω πλημμυρικών φαινομένων οφείλουν να ενημερώνονται σε καθημερινή βάση για την εξέλιξη των καιρικών φαινομένων σύμφωνα με τις επίσημες προγνώσεις της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας, η οποία στο πλαίσιο αυτό εκδίδει και Έκτακτα Δελτία Επιδεινώσεως του καιρού καθώς και Έκτακτα Δελτία Προγνώσεως Επικινδύνων Καιρικών Φαινομένων, τα οποία προσδιορίζουν χωρικώς και χρονικώς την εξέλιξη των καιρικών φαινομένων. Εν όψει των ανωτέρω, διεβιβάσθη στη Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Αττικής για εκδήλωση ενεργειών εις εκτέλεση της από 12.11.2017 και με αριθμό πρωτοκόλλου . διαταγή Α.Ε.Α./ Διεύθυνση Γενικής Αστυνομεύσεως το ./12.11.2017 έγγραφο της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας με συστάσεις περί θέσεως των εμπλεκομένων φορέων σε κατάσταση ετοιμότητας και επισυναπτόμενο το 35/12.11.2017 Έκτακτο Δελτίο Επιδεινώσεως Καιρού της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας αφορώντος στο χρονικό διάστημα από 13.11.2017 έως 15.11.2017 στο οποίο δεν ανεφέρετο η περιοχή της Δυτικής Αττικής ως επηρεαζόμενη από τα προαναφερθέντα έντονα καιρικά φαινόμενα. Επιπροσθέτως, το ανωτέρω έγγραφο διεβιβάσθη στις αρμόδιες υπηρεσίες με την ./12.11.2017 διαταγή ΓΑΔΑ/ΤΓΑ και ΠΣΕΑ για ενημέρωση, με παράλληλη αναφορά σε οδηγίες – εντολές για την εκδήλωση – λήψη όλων των ενδεδειγμένων μέτρων, αναφορικώς με την αντιμετώπιση του όποιου αναφυόμενου προβλήματος σε συνεργασία πάντα με τις συναρμόδιες υπηρεσίες. Περαιτέρω, διεβιβάσθησαν στις αρμόδιες υπηρεσίες οι ./12.11.2017 και ./13.11.2017 διαταγές ΑΕΑ/Διευθύνσεως Γενικής Αστυνομεύσεως τα ./12.11.2017 4/13:00 και ./13.11.2017 13:00 δελτία της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας, σύμφωνα με τα οποία η πρόβλεψη καιρού για το λεκανοπέδιο της Αττικής ανέφερε: για την 13η.11.2017 “Νεφώσεις με βροχές και γρήγορα σποραδικές καταιγίδες οι οποίες πιθανόν έως το απόγευμα θα είναι τοπικά ισχυρές” και για τη 14η.11.2017 “Λίγες νεφώσεις που γρήγορα θα αυξηθούν και θα εκδηλωθούν τοπικές βροχές και από το μεσημέρι σποραδικές καταιγίδες”. Επιπροσθέτως, με τη ./14.11.2017 διαταγή ΑΕΑ/Διευθύνσεως Γενικής Αστυνομεύσεως για ενημέρωση και εκδήλωση – λήψη όλων των ενδεδειγμένων μέτρων, διεβιβάσθη στις αρμόδιες υπηρεσίες το ./14.11.207 13:00 δελτίο της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας, στο οποίο η πρόβλεψη για το λεκανοπέδιο της Αττικής για την 15η.11.2017 ανέφερε: “Νεφώσεις με τοπικές βροχές και πιθανόν κατά διαστήματα σποραδικές καταιγίδες. Εξασθένιση των φαινομένων από το απόγευμα”. Εκ των ανωτέρω δελτίων, διατείνεται η Ελληνική Αστυνομία ότι όχι μόνον δεν υπήρξε κάποια ιδιαίτερη αναφορά στην περιοχή της Δυτικής Αττικής για το χρονικό διάστημα από 13.11.2017 – 15.11.2017, αλλά οι προβλέψεις έδειχναν εξασθένιση των καιρικών φαινομένων την 15η.11.2017 και σε καμία περίπτωση την έκταση του πλημμυρικού φαινομένου που εν τέλει εξεδηλώθη. Ε. Ως προς τα μέτρα που έλαβε η Διεύθυνση Τροχαίας Δυτικής αναφέρονται τα εξής: το προαναφερθέντα δελτία καιρού εκοινοποιήθησαν εγκαίρως και προσηκόντως στη Διεύθυνση Τροχαίας Αττικής, προκειμένου το προσωπικό της να λάβει γνώση και να επιτηρεί το οδικό δίκτυο σε περιπτώσεις εκδηλώσεως εντόνων καιρικών φαινομένων. Εδόθησαν εγκαίρως βάσει των ανωτέρω δελτίων οι δέουσες εντολές – οδηγίες προς το σύνολο των υφιστάμενων υπηρεσιών Τροχαίας για αυξημένη ετοιμότητα και λήψη μέτρων αρμοδιότητάς τους, με σκοπό την αντιμετώπιση των κυκλοφοριακών προβλημάτων που τυχόν θα προέκυπταν, ερχόμενες προς τούτο σε συνεργασία με συναρμόδιες υπηρεσίες και φορείς. Αναλυτικότερα, από το Αρχείο της Διευθύνσεως Τροχαίας Αττικής κατά το χρονικό διάστημα 13 -14.11.2017 ουδέν πρόβλημα παρουσιάσθη, ούτε ανεφέρθη ο,τιδήποτε σχετικό με έντονα καιρικά φαινόμενα στην περιοχή αρμοδιότητας του Β' Τμήματος Τροχαίας Αττικής, το οποίο είναι κατά τόπον αρμόδιο για την περιοχή του Δήμου Μάνδρας – Ειδυλλίας. Από το ίδιο, εξ άλλου, Αρχείο προκύπτει ότι μόνον τη 15η.11.2017 και περί ώρα 06:50 π.μ. ο Αξιωματικός Υπηρεσίας του Β' Τμήματος Τροχαίας Δυτικής Αττικής εδέχθη τηλεφωνική κλήση από το Θάλαμο Επιχειρήσεων, Παρακολουθήσεως και Ελέγχου Κυκλοφορίας για πτώση βράχων στην Παλαιά Εθνική Οδό Αθηνών – Θηβών στο ύψος της Αγίας Σωτήρας. Κατόπιν τούτου, “[ά]μεσα και χωρίς καθυστέρηση από κοινού με το πλήρωμα του περιπολικού (συνολικά 3 άτομα) κατευθύνθηκαν στο σημείο, το οποίο δεν κατέστη δυνατό να προσεγγίσουν, λόγω των έντονων και επικίνδυνων φαινομένων που επικρατούσαν και συγκεκριμένα λόγω ορμητικού χειμάρρου που κατευθυνόταν προς το μέρος τους, κατά τη διέλευσή τους από Π.Ε.Ο.Α.Θ. για τη μετάβαση προς την Αγία Σωτήρα στο ύψος του 2ου χιλιομέτρου της οδού. Για όλα τα ανωτέρω ενημερώθηκε το κέντρο Τροχαίας, στο οποίο υπήρχαν πληροφορίες ότι “έχει πλημμυρίσει η υπόγεια γέφυρα της Μαγούλας”. Αμέσως και χωρίς καμία καθυστέρηση, διακόπηκε η κυκλοφορία των οχημάτων στην 22 χ/θ της Ν.Ε.Ο.Α.Κ. στο ρεύμα προς Κόρινθο για προστασία των χρηστών της οδού. Η κυκλοφορία των οχημάτων προς Κόρινθο γινόταν από τον παράδρομο της Ν.Ε.Ο.Α.Κ και μέσω της Αττικής οδού. Σημειωτέον ότι καθ' όλη τη διάρκεια όλων των ανωτέρω φαινομένων δεν υπήρχε βροχόπτωση στην περιοχή του Δήμου Μάνδρας – Ειδυλλίας [...] Από τη στιγμή που εκδηλώθηκαν οι συνέπειες τ[ου] ανωτέρω φαινομένου, από το προσωπικό της Δ/σης Τροχαίας ελήφθησαν τροχονομικά μέτρα διακοπής και εκτροπής της κυκλοφορίας στο πληγέν οδικό δίκτυο της περιοχής της Δυτικής Αττικής. Για το σκοπό αυτό, προσωπικό και μέσα από λοιπές Υπηρεσίες Τροχαίας, μετακινήθηκε – διατέθηκε στις περιοχές αρμοδιότητας των Β' & Γ' Τ.Τ. Δυτικής Αττικής, όπου και παρουσιάστηκαν έντονα κυκλοφοριακά προβλήματα. Επίσης υπήρξε ρύθμιση της κυκλοφορίας στην διασταύρωση Μάνδρας – Μαγούλας για την άμεση διέλευση των σωστικών συνεργείων της Π.Υ. - ΕΚΑΒ και λοιπών φορέων. Η κινητοποίηση των δυνάμεων Τροχαίας, για την πραγματοποίηση εκτροπών και διακοπής κυκλοφορίας, καθώς και για τη διενέργεια περιπολιών στο ευρύτερο οδικό δίκτυο της πληγείσας περιοχής προς παροχή τυχόν απαιτούμενης συνδρομής σε επιχειρούσες δυνάμεις λοιπών Υπηρεσιών και φορέων, συνεχίστηκε ώστε η διαπίστωση πρόσθετων ανακυπτόντων προβλημάτων και ενδεικνυόμενων μέτρων προς εξασφάλιση της ασφαλούς κυκλοφορίας οχημάτων, τόσο στην πληγείσα περιοχή, όσο και στις προς αυτήν προσβάσεις, να είναι άμεση. Ακόμη, η ενημέρωση περί της επικρατούσας κατάστασης στο οδικό δίκτυο και η ροή πληροφοριών ήταν άμεση, συνεχής και ακριβής, αποσκοπώντας στην ενημέρωση του κοινού, για την αποφυγή κίνησής τους στα αποκλεισθέντα σημεία και την χρησιμοποίηση εναλλακτικών και ασφαλών δρομολογίων. Κατόπιν έρευνας που διενεργήθηκε στο ηλεκτρονικό αρχείο της Δ/σης ʼμεσης Δράσης Αττικής, για το χρονικό διάστημα από την 15.11.2017 έως 18.11.2017, προέκυψε ότι το τηλεφωνικό κέντρο “100” δέχτηκε μία (1) κλήση την 14:21 ώρα την 15.11.2017, σχετικά με συμβάν “Εξαφάνιση Προσώπου” όπου στην περιγραφή συμβάντος αναφέρεται “Εξαφανίστηκε ο κ. . ετών 29 – (χαρακτηριστικά) – επιβαίνει στο υπ' αριθμ. Ι.Χ.Ε. ΥΝΥ-. OPEL ASTRA ΚΑΦΕ”, για την οποία συντάχθηκαν κάρτες αναγγελίας συμβάντος και ανατέθηκαν προς διεκπεραίωση σε Υπηρεσίες της Δ/σης Τροχαίας Αττικής, Δ/σης Ασφάλειας Αττικής και Δ/ση ʼμεσης Δράσης Αττικής με σκοπό “Ενημέρωση όλων” και τις “αναζητήσεις”. Επιπρόσθετα την 15/11/2017 και ώρα 18:20 δηλώθηκε εξαφάνιση του “. ετών 29” στο Τμήμα Ασφαλείας Φυλής και εκδόθηκαν σχετικές αναζητήσεις με την από 15/11/2017 σηματική αναφορά συμβάντος (του Τ.Α. Φυλής). [...] Από όλα τα παραπάνω συνεπάγεται ότι το εύρος και η έκταση του πλημμυρικού φαινομένου που τελικώς εκδηλώθηκε υπήρξε πρωτοφανής. Ωστόσο, συγκεκριμένη και ειδικότερη πρόβλεψη για την ένταση του φαινομένου αυτού, σε συνδυασμό με λοιπούς εξωγενείς παράγοντες που συνέβαλαν περαιτέρω στην ισχυροποίησή του, δεν υπήρχε εκ των προτέρων, ώστε να υπάρξει η αντίστοιχη τοπική και χρονική κινητοποίηση των δυνάμεων των εμπλεκομένων φορέων και Υπηρεσιών. Από τις αρμόδιες Υπηρεσίες μας ήταν αντικειμενικά αδύνατο να ληφθούν προληπτικά μέτρα για την αποτροπή της κίνησης των οχημάτων επί της Π.Ε.Ο.Α.Θ. λόγω του ότι δεν υπήρχε βροχόπτωση στον τομέα και ο ορμητικός χείμαρρος που δημιουργήθηκε ήταν από συσσώρευση υδάτων στο όρος “Πατέρα” που για άγνωστο λόγο ξαφνικά απελευθερώθηκαν και κατέκλυσαν την Π.Ε.Ο.Α.Θ. και τον Δήμο Μάνδρας διαπέρασαν την πόλη και κατέληξαν στη θαλάσσια περιοχή Ελευσίνας και Νέας Περάμου Αττικής. Παρά την ταχύτατη εκδήλωση, τη σφοδρότητα και την ένταση του φαινομένου αυτού, οι ενέργειες της Διεύθυνσης Τροχαίας Αττικής σε συνεργασίας με λοιπούς φορείς και Υπηρεσίες υπήρξα άμεσες, ουσιαστικές και αποτελεσματικές, αποτρέποντας περαιτέρω κινδύνους οδηγών και επιβατών από την κατάσταση που είχε δημιουργηθεί. Επιπρόσθετα οι οικείες Υπηρεσίες μας, διέθεσαν το σύνολο του διαθέσιμου προσωπικού και μέσων, σε συνδυασμό με την κάλυψη των λοιπών ανελαστικών υποχρεώσεων και καθηκόντων τους, έτσι ώστε να προσφέρουν την μέγιστη δυνατή βοήθεια στους πληττόμενους [...]”.

27. Επειδή, το Δικαστήριο λαμβάνοντας υπόψη το σύνολο των προσκομισθέντων ενώπιόν του εγγράφων από τα διάδικα μέρη, όσα ιστορούνται με το δικόγραφο της αγωγής όπως αυτή αναπτύσσεται με το νομίμως κατατεθέν υπόμνημα από τους ενάγοντες, όσα αναλυτικώς διαλαμβάνονται στο υπόμνημα του Ελληνικού Δημοσίου καθώς και το σύνολο των εκπεφρασμένων απόψεων των διαφόρων οργάνων της Διοικήσεως, διαμορφώνει την κρίση του ως εξής: α) Όπως έγινε δεκτό ανωτέρω (βλ. σκ. 7 -8 της παρούσας αποφάσεως) η Περιφέρεια Αττικής έχει μετά τη θέση σε ισχύ του νόμου 3582/2010 την ευθύνη για την εκπόνηση μελετών και την εκτέλεση αντιπλημμυρικών έργων εντός των γεωγραφικών ορίων της. Η ευθύνη της αυτή είναι ανεξάρτητη από τυχόν υποχρέωση εκ μέρους των οργάνων της Αποκεντρωμένης Διοικήσεως για την παροχή εγκρίσεων, αδειών ή την έκδοση άλλων πράξεων σχετικών με την εκτέλεση αντιπλημμυρικών έργων, όπως λ.χ. η παροχή εγκρίσεως εκ μέρους του κατά τόπον αρμοδίου Δασαρχείου για την εκτέλεση συγκεκριμένου αντιπλημμυρικού έργου. Ως εκ τούτου, εφ' όσον στην προκειμένη περίπτωση η Περιφέρεια Αττικής είχε ήδη προβεί στην έγκριση της μελέτης για τη διευθέτηση και εκτροπή των ρεμάτων Σούρες και Αγ. Αικατερίνης και την εκτέλεση των αναγκαίων προς τούτο αντιπλημμυρικών έργων ήδη από το έτος 2014, με συγκέντρωση του μεγαλυτέρου μέρους των εγκρίσεων από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση ήδη το έτος 2016, σε συνδυασμό με την πλημμύρα που έλαβε χώρα στην περιοχή της Μάνδρας τον Φεβρουάριο 2015, αδικαιολογήτως δεν προέβη σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες, μεταξύ των οποίων και η έγκαιρη λήψη της απαιτούμενης εγκρίσεως από το Δασαρχείο Αιγάλεω, για την άμεση εκτέλεση του ανωτέρω έργου διευθετήσεως και εκτροπής των ρεμάτων Σούρες και Αγίας Αικατερίνης, για το οποίο άλλωστε έργο είχαν ήδη εγκριθεί και οι αναγκαίες πιστώσεις για την εκτέλεσή του. β) Όπως προεξετέθη ήδη στις σκέψεις 15, 19 και 20 της παρούσας αποφάσεως η επίδικη πλημμύρα είχε ως αφετηρία το όρος “Πατέρας” με τα συσσωρευμένα νερά να κατακλύζουν εν τέλει μεγάλο τμήμα της Παλαιάς Εθνικής Οδού Αθηνών – Θηβών, το οποίο ελειτούργησε ως λεκάνη απορροής των υδάτων αυτών. Στο ανωτέρω όρος είχαν, σύμφωνα με όσα αναλυτικώς αναφέρονται στις σκέψεις 21 – 23, λάβει χώρα δύο τουλάχιστον πυρκαγιές κατά τα έτη 2012 και 2017, ωστόσο ενώπιον του Δικαστηρίου δεν προσεκομίσθη έκθεση αυτοψίας από τα αρμόδια όργανα της Δασικής Υπηρεσίας στην οποία να αναγράφονται αναλυτικώς οι συνέπειες των πυρκαγιών αυτών στη δασική έκταση του όρους “Πατέρας” καθώς και στον περιβάλλοντα χώρο, ούτε να αναγράφεται η εκτίμηση (επιστημονική αξιολόγηση) των οργάνων αυτών για την ανάγκη εκτελέσεως έργων ορεινής υδρονομίας στην πληγείσα μετά τις πυρκαγιές αυτές περιοχή. Επομένως, δεν αντικρούεται ο ισχυρισμός των Επιθεωρητών του μικτού Κλιμακίου Επιθεωρητών Δημοσίας Διοικήσεως, τον οποίο υιοθετούν και επικαλούνται οι ενάγοντες, σύμφωνα με τον οποίο τα έργα ορεινής υδρονομίας δεν θα είχαν αποτρέψει την πλημμύρα καθ' εαυτή, θα είχαν όμως αποτρέψει το συγχρονισμό των δύο ρεμάτων (Σούρες και Αγία Αικατερίνη), με αποτέλεσμα ο όγκος νερού και η συρτική δύναμη αυτού κατά τον κατακλυσμό της Παλαιάς Εθνικής Οδού Αθηνών – Θηβών να είναι υποπολλαπλάσια αυτού που εν τέλει εξεδηλώθη στην περιοχή την 15η.11.2017. γ) Όπως προεξετέθη (βλ. σκ. 8 – 14 της παρούσας), η αποστολή της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας και της Ελληνικής Αστυνομίας είναι μεταξύ άλλων η ασφάλεια και η προστασία της ζωής των πολιτών από τους κινδύνους θεομηνιών, προς εκπλήρωση της οποίας τα όργανά τους υποχρεούνται, στο πλαίσιο της διακριτικής τους ευχέρειας κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων τους, να λαμβάνουν τα κατάλληλα προληπτικά και κατασταλτικά μέτρα, η δε παράλειψή τους να λάβουν τα μέτρα αυτά, δύναται να στοιχειοθετήσει, υποχρέωση του Δημοσίου προς αποζημίωση, κατά το άρθρο 105 του Εισ.Ν.Α.Κ. δ) Από τα στοιχεία του φακέλου συνάγεται ότι τόσο η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας όσο και το Αρχηγείο της Ελληνικής Αστυνομίας είχαν θέσει εαυτούς σε καθεστώς αυξημένης ετοιμότητας καθ' όλο το χρονικό διάστημα από 12.11.2017 έως και 15.11.2017 για την αντιμετώπιση κινδύνων από την εκδήλωση έντονων καιρικών φαινομένων στην επικράτεια, συμπεριλαμβανομένου και του λεκανοπεδίου Αττικής με την έκδοση και κοινοποίηση σχετικών ανακοινώσεων – διαταγών και άρα είχαν προβλέψει την πιθανότητα εκδηλώσεως πλημμυρών στις αναφερόμενες στις ανωτέρω διαταγές περιοχές. ε) Στην ευρύτερη περιοχή της Δυτικής Αττικής εξεδηλώθησαν έντονα καιρικά φαινόμενα ως εξής: στις 13.11.2017 κατά τις μεσημβρινές έως τις απογευματινές ώρες βροχές παροδικά ισχυρές και καταιγίδες, στις 14.11.2017 κατά τις απογευματινές έως και τις βραδινές ώρες βροχές κατά περιόδους ισχυρές και πρόσκαιρες καταιγίδες και στις 15.11.2017 τις πρώτες πρωινές ώρες έως τις μεσημβρινές ώρες ισχυρές βροχές και καταιγίδες. Ειδικότερα, η ζώνη πολύ ισχυρής βροχοπτώσεως στην πλαγιά του όρους “Πατέρας” πάνω από τις περιοχές της Μάνδρας και της Νέας Περάμου Αττικής ήταν μήκους περίπου 18χλμ και πλάτους 4χλμ με κατεύθυνση από τα νοτιοδυτικά προς τα βορειοανατολικά και από τις απογευματινές ώρες της 14ης.11.2017 και καθ' όλη της διάρκεια της νύχτας εσημειώθησαν βροχές κατά περιόδους ισχυρές και πρόσκαιρες καταιγίδες, ενώ η μεγαλύτερη ένταση του φαινομένου εσημειώθη σε διάστημα 6 ωρών, ήτοι μεταξύ 5ης πρωινής έως 8ης πρωινής, της 15ης.11.2017 με εκτόνωση των φαινομένων σταδιακώς από τις μεσημβρινές – απογευματινές ώρες της 15ης.11.2017. στ) Το διάστημα 13-15.11.2017 αφορούσε ημέρες εργάσιμες, ήτοι Δευτέρα, Τρίτη και Τετάρτη, ενώ τα ιδιαιτέρως επιζήμια αποτελέσματα της επίδικης πλημμύρας έλαβαν χώρα μεταξύ 5ης πρωινής και 8ης πρωινής ώρας, χρονικό διάστημα κατά το οποίο σύμφωνα με τα προεκτεθέντα έβρεχε στην ευρύτερη περιοχή της Δυτικής Αττικής καταρρακτωδώς, χρονικό διάστημα που χαρακτηρίζεται από έντονη κινητικότητα των πολιτών καθώς κατά τις ώρες αυτές ξεκινά σταδιακώς η διακομιδή αγαθών και προϊόντων, η τροφοδοσία καταστημάτων, η μετάβαση των εργαζομένων στο χώρο εργασίας τους καθώς και η μετάβαση των μαθητών όλων των βαθμίδων στα σχολεία τους. ζ) Πλην της ανακοινώσεως της 12ης.11.2017 στην επίσημη ιστοσελίδα της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας για την εκδήλωση έντονων και επικινδύνων καιρικών φαινομένων το διάστημα 13-15.112017, με σχετική αναμετάδοση της ανακοινώσεως αυτής σε τηρούμενους λογαριασμούς της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας στα κοινωνικά δίκτυα, ουδεμία άλλη ανακοίνωση – έκτακτο δελτίο τύπου – ειδική προειδοποίηση αναμεταδιδόμενο συνεχώς από ραδιοτηλεοπτικούς σταθμούς (και κυρίως στα δελτία ειδήσεων) της επικράτειας έλαβε χώρα με κύριους αποδέκτες το ευρύ κοινό κατά το ανωτέρω χρονικό διάστημα και ιδιαιτέρως την 14η.11.2017, στις οποίες να γίνεται ειδική μνεία για τον κίνδυνο πλημμύρας λόγω των έντονων καιρικών φαινομένων και λήψεως ειδικών μέτρων αυτοπροστασίας από τους πολίτες, της ανάγκης αποφυγής περιοχών που είχαν πλημμυρίσει στο παρελθόν, της ιδιαίτερης προσοχής κατά την οδήγηση και, εν γένει, οποιαδήποτε άλλη έκτακτη ανακοίνωση τις πρώτες πρωινές ώρες της 15ης.11.2017 αναμεταδιδόμενη από τους ραδιοτηλεοπτικούς σταθμούς της επικράτειας με έκτακτο δελτίο που θα καθιστούσε σαφές στο κοινό το ιδιαίτερα επικίνδυνο καιρικό φαινόμενο που ευρίσκετο εν εξελίξει στο λεκανοπέδιο της Αττικής, ώστε αυτοί να λάβουν έστω και τότε κατάλληλα μέτρα αυτοπροστασίας και να διαμορφώσουν αναλόγως τις μετακινήσεις τους. η) Ουδέν μέτρο ελήφθη από τη Διεύθυνση Τροχαίας Δυτικής Αττικής για τη ρύθμιση της κυκλοφορίας κατά την εκδήλωση του φαινομένου την 15η.11.2017 επί της Παλαιάς Εθνικής Οδού Αθηνών – Θηβών, καθώς δεν προσκομίζεται ειδικό σχέδιο συντεταγμένο από τη Διεύθυνση Τροχαίας Αττικής για τον τρόπο αντιμετωπίσεως κινδύνων από την εκδήλωση εντόνων καιρικών φαινομένων στην ευρύτερη περιοχή του λεκανοπεδίου Αττικής μετά την έκδοση της σχετικής διαταγής (ανανεούμενης έως και 15.11.2017) για τη θέση εαυτής σε καθεστώς αυξημένης ετοιμότητας, ούτε αναφέρονται ειδικά μέτρα που είχαν ήδη ληφθεί (όπως λ.χ. διαταγή τακτικών περιπολιών στο ευρύτερο οδικό δίκτυο), ποιες μονάδες ευρίσκοντο σε ετοιμότητα για την άμεση παροχή βοήθειας και ποιο ήτο το εν γένει σχέδιο δράσεως και συντονισμού σε συνεργασία με τις λοιπές υπηρεσίες για την άμεση και αποτελεσματική αντιμετώπιση των πιθανολογούμενων κινδύνων, το οποίο σχέδιο θα έπρεπε να έχει συνταχθεί επ' ευκαιρία αντιμετωπίσεως του συγκεκριμένου φυσικού φαινομένου με βάσει τις προβλέψεις της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας, τη ροή πληροφοριών από το Κέντρο Επιχειρήσεως της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας και την πρότερη γνώση των υπηρεσιών αυτών για την εκδήλωση πλημμυρών στην ευρύτερη περιοχή κατά το εγγύς αλλά και απώτερο παρελθόν. Ακόμη και όταν στο Κέντρο Επιχειρήσεων διεβιβάσθη σήμα για πτώση βράχων στο οδικό δίκτυο της Παλαιάς Εθνικής Οδού Αθηνών – Θηβών στο ύψος της Αγίας Σωτήρας δεν διετάχθη η διακοπή της κυκλοφορίας στην Παλαιά Εθνική Οδό, ούτε ειδικό σωστικό συνεργείο μετέβη στην εν λόγω περιοχή για παροχή βοήθειας, αλλά αντιθέτως μετέβη απλό περιπολικό επανδρωμένο με τρεις αξιωματικούς, το οποίο ουδέποτε κατέστη δυνατό να προσεγγίσει το σημείο, διότι εισερχόμενο στην Παλαιά Εθνική Οδό είδαν οι αξιωματικοί τα ορμητικά νερά του χειμάρρου, που είχε κατακλύσει το οδόστρωμα να έρχεται προς το μέρος τους και έκαναν αναστροφή και έφυγαν, προκειμένου να σώσουν της ζωή τους. Ωστόσο, ακόμη και τότε (χωρίς να γνωρίζει το Δικαστήριο πότε οι αξιωματικοί ήρθαν αντιμέτωποι με τα ορμητικά νερά) δεν εδόθη εντολή για διακοπή της κυκλοφορίας στην Παλαιά Εθνική Οδό Αθηνών – Θηβών, με ανακατεύθυνση των οχημάτων στο ευρύτερο οδικό δίκτυο και κυρίως σε ασφαλέστερα σημεία αυτού. Μέτρα διακοπής της κυκλοφορίας επεβλήθησαν μόνον επί της Νέας Εθνικής Οδού Αθηνών – Κορίνθου στο ύψος της Μαγούλας με ανακατεύθυνση της κυκλοφορίας στην Αττική Οδό. θ) Ουδεμία πληροφορία υπάρχει λόγω ελλείψεως ειδικής και εμπεριστατωμένης ιατροδικαστικής εξετάσεως για την κατάσταση της υγείας του . ante και peri mortem, ήτοι εάν αυτός είχε τις αισθήσεις του και ήτο σε θέση να καλέσει είτε την ʼμεσο Δράση είτε το ΕΚΑΒ είτε την Πυροσβεστική για παροχή βοήθειας κατά την εκδήλωση του φαινομένου, με αποτέλεσμα ο σχετικός ισχυρισμός του εναγομένου Ελληνικού Δημοσίου περί ελλείψεως διασώσεως να απορρίπτεται προεχόντως ως αλυσιτελώς προβαλλόμενος (εξ άλλου, ουδέποτε αποδίδεται η μομφή προς το Ελληνικό Δημόσιο από τους ενάγοντες για παράλειψη των οργάνων του λυτρώσεως από κινδύνου ζωής του .). ι) Η ανταπόκριση τόσο των αστυνομικών δυνάμεων όσο και του Πυροσβεστικού Σώματος έλαβε χώρα μετά την εκδήλωση της πλημμύρας, όποτε και εκινητοποιήθησαν ισχυρές δυνάμεις του Πυροσβεστικού Σώματος, της Τροχαίας Αττικής, του Λιμενικού Σώματος, του ΕΚΑΒ και των ειδικών μονάδων για την αντιμετώπιση κινδύνων για τον απεγκλωβισμό, τη διάσωση καθώς και την παροχή πρώτων βοηθειών στις πληγείσες περιοχές της Δυτικής Αττικής, η οποία ετέθη την ίδια ημέρα σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης από τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, ια) Αν και η εξαφάνιση του ... εδηλώθη ήδη το απομεσήμερο της 15ης.11.2017 στην ʼμεσο Δράση και αργότερα το απόγευμα της ίδιας ημέρας στο Αστυνομικό Τμήμα Φυλής, η σορός του εντοπίσθη τρεις ημέρες μετά σε παραθαλάσσια περιοχή της Ελευσίνας, το όχημά του ουδέποτε ανευρέθη, ενώ η ιατροδικαστής διεπίστωσε το θάνατό του την ημέρα ανευρέσεως της σορού του, με αποδιδομένη αιτία θανάτου τον πνιγμό. Κατόπιν όλων των ανωτέρω το Δικαστήριο κρίνει ότι: ναι μεν η ένταση του φαινομένου κατά τις πρώτες πρωινές ώρες ήτο τέτοια που το κατατάσσει σε φαινόμενο επαναλαμβανόμενο με προοπτική χιλιετίας, ωστόσο η διάρκεια των βροχοπτώσεων στην ευρύτερη περιοχή με κλιμακούμενη ένταση ήδη από την 13η.11.2017 και συνεχή όμως ροή (με απλά λόγια εφ' όσον έβρεχε συνεχώς για τρεις ημέρες) σε συνδυασμό με το γεγονός ότι η επίδικη περιοχή είχε πλημμυρίσει στο πρόσφατο παρελθόν με ηπιότερη εκδήλωση των φαινομένων, αλλά με καταγραφή μεγάλης εκτάσεως υλικών ζημιών, καθώς και τη θέση των αρμόδιων υπηρεσιών σε κατάσταση αυξημένης ετοιμότητας, καθιστά σαφές ότι ο κίνδυνος εκδηλώσεως πλημμύρας της περιοχής παρίστατο ήδη σε όλους τους εμπλεκόμενους φορείς άμεσος, απολύτως προβλέψιμος, ενώ η έκταση του φαινομένου της πλημμύρας δεδομένης και της συνεχούς εκδόσεως δελτίων επιδεινώσεως του καιρού, μπορούσε σε μεγάλο ποσοστό να προβλεφθεί, ιδίως από τις αρμόδιες υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, οι οποίες διαθέτουν τόσο την ειδική επιστημονική γνώση όσο και τα τεχνικά μέσα, με μέσα άκρας σύνεσης και επιμέλειας και κατά τη συνήθη πορεία των πραγμάτων, ώστε ο ισχυρισμός του Ελληνικού Δημοσίου περί συνδρομής λόγων ανωτέρας βίας στην προκείμενη περίπτωση να απορρίπτεται ως αβάσιμος. Περαιτέρω, το Δικαστήριο κρίνει ότι εάν είχε εκτελεστεί το προκηρυχθέν έργο της διευθετήσεως και εκτροπής των χειμάρρων Σούρες και Αγίας Αικατερίνης, με βάση την κοινή λογική και τα διδάγματα της κοινής πείρας σε συνδυασμό με όσα αναφέρουν τόσο οι Επιθεωρητές Δημοσίας Διοικήσεως άλλα και η επιστημονική ομάδα FloodHub του Αστεροσκοπείου Αθηνών, δεν θα είχε πλημμυρίσει η ευρύτερη περιοχή της Δυτικής Αττικής, καθώς τα ύδατα των χειμάρρων αυτών θα είχαν απορροφηθεί από τους αγωγούς του δικτύου των αντιπλημμυρικών αυτών έργων, με αποτέλεσμα να μην είχε μετατραπεί η Παλαιά Εθνική Οδός Αθηνών – Θηβών σε λεκάνη απορροής των υδάτων των χειμάρρων αυτών. Ομοίως το Δικαστήριο κρίνει ότι εάν είχε διευθετηθεί η κοίτη ή είχε εκτραπεί έστω και ένας εκ των δύο χειμάρρων, ήτοι είχε εκτελεσθεί μερικώς το ανωτέρω έργο, ακόμη και αν είχε πλημμυρίσει η περιοχή, θα είχαν περιορισθεί τα επιζήμια αποτελέσματα της εκδηλούμενης πλημμύρας καθώς ο όγκος του νερού θα ήταν υποπολλαπλάσιος αυτού, ο οποίος εν τέλει κατέκλυσε την περιοχή, με περαιτέρω συνέπεια και η συρτική δύναμη των υδάτινων αυτών όγκων να είναι ασθενέστερης αυτής, η οποία υπολογίζεται ότι ανεπτύχθη κατά την εκδήλωση του φαινομένου αυτού. Επιπροσθέτως, εάν στη δασική περιοχή του όρους “Πατέρας” από όπου ξεκίνησε ο κατακλυσμός των υδάτων, είχαν λάβει χώρα έργα ορεινής υδρονομίας, θα είχε κατά πάσα πιθανότητα αποφευχθεί ο συγχρονισμός των δύο χειμάρρων Σούρες και Αγίας Αικατερίνης. Ο συγχρονισμός αυτός ηύξησε τον υδάτινο όγκο που κατήλθε του όρους και κατέκλυσε, μεταξύ άλλων και την Παλαιά Εθνική Οδό Αθηνών – Θηβών, ενώ ο όγκος αυτός ηύξησε τόσο την ορμή του κατερχόμενου νερού όσο και τη συρτική δύναμη αυτού, με αποτέλεσμα να παρασύρει στο πέρασμά του όχι μόνον το όχημα του . αλλά και έτερα πιο βαρειά οχήματα (λ.χ. φορτηγά ή νταλίκες). Με βάση τις διαπιστώσεις αυτές το Δικαστήριο κρίνει ότι, εάν είχαν λάβει χώρα τα ανωτέρω έργα – αντιπλημμυρικά και ορεινής υδρονομίας – είτε αυτοτελώς είτε συνδυαστικά, ακόμη και εάν λόγω της εντάσεως του φαινομένου είχε πλημμυρίσει η περιοχή, θα είχαν κατά τη συνήθη πορεία των πραγμάτων, αποφευχθεί οι ιδιαιτέρως επιζήμιες συνέπειες της πλημμύρας, καθ' όσον ο όγκος του νερού και η συρτική δύναμη αυτού θα ήσαν τέτοιες που είτε δεν θα παρέσυραν το αυτοκίνητο του . είτε ακόμη κι αν αυτό παρεσύρετο δεν θα είχε γίνει με τέτοια σφοδρότητα και ταχύτητα, ώστε σύμφωνα με τα διδάγματα της κοινής πείρας να μην επιτρέψουν στο μέσο συνετό οδηγό να αντιδράσει, προκειμένου να σώσει τη ζωή του, να βγει από το αυτοκίνητο και να αναμένει την παροχή βοήθειας, απορριπτομένων των περί του αντιθέτου ισχυρισμών του Ελληνικού Δημοσίου ως αβάσιμων.

28. Επειδή, εξ άλλου, η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας είναι η καθ' ύλην αρμόδια υπηρεσία για την εκπόνηση και εκτέλεση σχεδίων αντιμετωπίσεων κινδύνων από την εκδήλωση έντονων καιρικών φαινομένων, στους οποίους συμπεριλαμβάνεται και η πλημμύρα. Η υπηρεσία αυτή διαθέτει τόσο το ειδικό επιστημονικό προσωπικό όσο και τα τεχνικά μέσα, άλλα και ειδικό αρχείο, ώστε σε πραγματικό χρόνο να αξιολογεί τη ροή πληροφοριών και να λαμβάνει τα κατάλληλα προληπτικά – πρωτίστως – και εν συνεχεία κατασταλτικά μέτρα για την αντιμετώπιση των κινδύνων αυτών. Με βάση λοιπόν όσον ιστορούνται από το εναγόμενο Ελληνικό Δημόσιο η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας είχε ήδη αξιολογήσει ότι οι επικείμενες για το διάστημα 13 – 15.11.2017 βροχοπτώσεις στην ευρύτερη περιοχή του λεκανοπεδίου Αττικής ήσαν τέτοιας εντάσεως και επικινδυνότητας, ώστε να θέσει τις υπηρεσίες της σε καθεστώς αυξημένης ετοιμότητας. Παρόλα αυτά, δεν έλαβε τα κατάλληλα προληπτικά μέτρα για την ενημέρωση των πολιτών, ώστε και σε αυτούς να καταστή σαφές πόσο επικίνδυνες ήσαν οι βροχοπτώσεις αυτές, προκειμένου αυτοί να λάβουν συγκεκριμένα μέτρα αυτοπροστασίας. Επομένως, το Δικαστήριο κρίνει ότι, εάν η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας είχε προβεί στην τακτική και συνεχή ενημέρωση των πολιτών με την αναμετάδοση ειδικών ραδιοτηλεοπτικών μηνυμάτων, την ανάγνωση ειδικών ανακοινώσεων στα δελτία ειδήσεων, είχε προβεί σε συνέντευξη τύπου, θα είχε ενημερωθεί επαρκώς και με σαφήνεια το κοινό για την επικινδυνότητα των επικείμενων γεγονότων, θα είχε καταστεί σαφές ότι υπήρχε ανάγκη λήψεως μέτρων αυτοπροστασίας, ενώ η ειδική σύσταση για αποφυγή τόπων και περιοχών που στο παρελθόν είχαν εκδηλωθεί πλημμύρες, θα είχε δώσει την ευκαιρία στους πολίτες να επιλέξουν διαφορετικούς ενδεχομένους δρόμους για τη μετάβασή τους, μεταξύ άλλων, στην εργασία τους (λ.χ. επιλογή πιο σύγχρονων ή καλύτερα διατηρημένων οδικών δικτύων, αλλαγή χρόνου μεταβάσεως στην εργασία τους). Τούτο θα είχε ως περαιτέρω συνέπεια, ο ... να είχε το δικαίωμα επιλογής, ήτοι να γνωρίζει ότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να αντιμετωπίσει κίνδυνο πλημμύρας του οδικού δικτύου κατά τη μετάβαση στην εργασία του και ενδεχομένως να είχε επιλέξει άλλη λύση.

29. Επειδή, σύμφωνα με τα προεκτεθέντα, διεβιβάσθη στη Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Αττικής για εκδήλωση ενεργειών εις εκτέλεση της από 12.11.2017 και με αριθμό πρωτοκόλλου . διαταγή Α.Ε.Α./ Διεύθυνση Γενικής Αστυνομεύσεως το ./12.11.2017 έγγραφο της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας με συστάσεις περί θέσεως των εμπλεκομένων φορέων σε κατάσταση ετοιμότητας και επισυναπτόμενο το ./12.11.2017 Έκτακτο Δελτίο Επιδεινώσεως Καιρού της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας αφορώντος στο χρονικό διάστημα από 13.11.2017 έως 15.11.2017. Επιπροσθέτως, το ανωτέρω έγγραφο διεβιβάσθη στις αρμόδιες υπηρεσίες, μεταξύ των οποίων και η Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Αττικής, η Διεύθυνση Αστυνομίας Δυτικής Αττικής και η Διεύθυνση Τροχαίας Αττικής με την ./12.11.2017 διαταγή ΓΑΔΑ/ΤΓΑ και ΠΣΕΑ στην οποία αναφέρονται επί λέξει τα εξής: “[...] Επισημαίνεται ότι, λόγω των εκτάκτων και επικίνδυνων καιρικών φαινομένων, οι δυνάμεις σας να τεθούν σε πλήρη ετοιμότητα και να ληφθούν όλα τα επιβαλλόμενα μέτρα, κατά λόγο αρμοδιότητας. Κατά τον σχεδιασμό των μέτρων σας να ληφθούν υπόψη και να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στα σημεία που έχουν παρατηρηθεί προβλήματα τα προηγούμενα έτη και έχετε διαταχθεί να επισημάνετε με την ανωτέρω [./29.09.2017 διαταγή του Τμήματος Γενικής Αστυνομεύσεως και Πολιτικής Σχεδιάσεως Έκτακτης Ανάγκης][, όσον αφορά στην αποτελεσματική αντιμετώπιση των όποιων προβλημάτων ή απειλούμενων από αυτά κινδύνων και σύμφωνα με τις ανωτέρω {./06.10.2016 διαταγή ΑΕΑ/ΚΤ/ΓΡΑ/Τμ. Επιχ. Σχεδ. Πολιτ. Προστασίας και ./07.10.2016 διαταγή του Τμήματος Γενικής Αστυνομεύσεως και Πολιτικής Σχεδιάσεως Έκτακτης Ανάγκης} [...]”. Περαιτέρω, διεβιβάσθησαν στις αρμόδιες υπηρεσίες οι ./12.11.2017 και ./13.11.2017 διαταγές ΑΕΑ/Διευθύνσεως Γενικής Αστυνομεύσεως τα ./12.11.2017 4/13:00 και ./13.11.2017 13:00 δελτία της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας, σύμφωνα με τα οποία η πρόβλεψη καιρού για το λεκανοπέδιο της Αττικής ανέφερε: για την 13η.11.2017 “Νεφώσεις με βροχές και γρήγορα σποραδικές καταιγίδες οι οποίες πιθανόν έως το απόγευμα θα είναι τοπικά ισχυρές” και για τη 14η.11.2017 “Λίγες νεφώσεις που γρήγορα θα αυξηθούν και θα εκδηλωθούν τοπικές βροχές και από το μεσημέρι σποραδικές καταιγίδες”. Επιπροσθέτως, με τη ./14.11.2017 διαταγή ΑΕΑ/Διευθύνσεως Γενικής Αστυνομεύσεως για ενημέρωση και εκδήλωση – λήψη όλων των ενδεδειγμένων μέτρων, διεβιβάσθη στις αρμόδιες υπηρεσίες το ./14.11.207 13:00 δελτίο της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας, στο οποίο η πρόβλεψη για το λεκανοπέδιο της Αττικής για την 15η.11.2017 ανέφερε: “Νεφώσεις με τοπικές βροχές και πιθανόν κατά διαστήματα σποραδικές καταιγίδες. Εξασθένιση των φαινομένων από το απόγευμα”. Εκ των ανωτέρω, συνάγεται ότι τόσο η Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Αττικής, όσο και η Διεύθυνση Αστυνομίας Δυτικής Αττικής και η Διεύθυνση Τροχαίας Αττικής ευρίσκοντο σε διατεταγμένη υπηρεσία καθ' όλο το επίδικο χρονικό διάστημα 13-15.11.2017, με υποχρέωση να εκπονήσουν σχέδιο για την αντιμετώπιση των κινδύνων που δύνανται να εκδηλωθούν ένεκα των έντονων, έκτακτων και επικινδύνων καιρικών φαινομένων που είχε προβλεφθεί ότι θα έπλητταν, μεταξύ άλλων περιοχών της επικράτειας, και το λεκανοπέδιο Αττικής. Ειδική μνεία από το Τμήμα Γενικής Αστυνομεύσεως και Σχεδιάσεως Έκτακτης Ανάγκης είχε γίνει για την ανάγκη εκπονήσεως σχεδίου, για το οποίο θα έπρεπε να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στα σημεία που κατά το παρελθόν είχαν παρατηρηθεί προβλήματα. Ωστόσο, παρά την ανωτέρω διαταγή, η οποία ουδέποτε ανεκλήθη κατά το ανωτέρω χρονικό διάστημα, αντιθέτως ανανεωνόταν, το εναγόμενο Ελληνικό Δημόσιο δεν κατέθεσε το ειδικό σχέδιο αντιμετωπίσεως κινδύνου πλημμύρας στην περιοχή της Δυτικής Αττικής, το οποίο υπεχρεούτο βάσει της ανωτέρω διαταγής να έχει εκπονήσει η Διεύθυνση Αστυνομίας Δυτικής Αττικής σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Τροχαίας Δυτικής Αττικής και στο οποίο να αναφέρεται με συγκριτική επισκόπηση των περιοχών που είχαν πλημμυρίσει το Φεβρουάριο του 2015 μετά από βροχόπτωση ηπιότερης εντάσεως σε σχέση με αυτή που εν τέλει εξεδηλώθη, ποια ήταν η περιοχή υψηλού κινδύνου για εκδήλωση πλημμύρας, ποια ήσαν τα ενδεδειγμένα μέτρα για αντιμετώπιση των κινδύνων αυτών στις περιοχές αυτές, ποιες μονάδες είχαν τεθεί ανά ημέρα εκδηλώσεως του φαινομένου σε επιφυλακή – εγρήγορση, ποιο ήταν το σχέδιο για την αντιμετώπιση πλημμύρας στο οδικό δίκτυο και πώς είχε χαρακτεί η ενδεχόμενη πορεία εκτροπής – ανακατευθύνσεως των οχημάτων σε περίπτωση πλημμύρας του οδικού δικτύου τόσο σε τοπικό επίπεδο όσο και επίπεδο περιφέρειας – εθνικών οδών. Ούτε, περαιτέρω, έχει κατατεθεί σχέδιο για την περιπολία του οδικού δικτύου κατά το ανωτέρω χρονικό διάστημα, προκειμένου να υπάρχει σαφής αποτύπωση των πραγματικών συνθηκών που επικρατούσαν σε σχέση με τη βατότητα του οδικού δικτύου στην περιοχή, για την οποία βατότητα οι πολίτες μπορούσαν να ενημερώνονται – σύμφωνα με σχετική μνεία στην επίσημη ιστοσελίδα της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας – από την επίσημη ιστοσελίδα της Ελληνικής Αστυνομίας (βλ. Την προσκομιζόμενη εκτύπωση της από 12.11.2017 ανακοινώσεως της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας για την εκδήλωση επικινδύνων καιρικών φαινομένων για το διάστημα 13 – 15.11.2017 από την επίσημη ιστοσελίδα της). Εξ άλλου, όταν πλέον με την εκδήλωση του φαινομένου την 15η. 11.2017 δεν προσκομίζεται σχετική εντολή για διακοπή της κυκλοφορίας επί της Παλαιάς Εθνικής Οδού Αθηνών – Θηβών ούτε με τη διαβίβαση του σήματος για πτώση βράχων στο ύψος της Αγίας Σωτήρας (περί ώρα 6:50 πρωινή) ούτε μετά την ενημέρωση του Κέντρου Επιχειρήσεων από τους αξιωματικούς υπηρεσίας, που είχαν προσπαθήσει να μεταβούν για παροχή βοήθειας – και όχι από ειδικό συνεργείο αντιμετωπίσεων κινδύνων – στο ανωτέρω σημείο, ότι πλέον η Παλαιά Εθνική Οδός Αθηνών – Θηβών είχε μετατραπεί σε ορμητικό χείμαρρο (η ώρα ενημερώσεως του Κέντρου είναι άγνωστη καθώς δεν αναφέρεται στο έγγραφο απόψεων της Ελληνικής Αστυνομίας πότε μετέβη το περιπολικό στην Παλαιά Εθνική Οδό Αθηνών – Θηβών). Ενώ, επιπλέον, δεν γίνεται μνεία για έκδοση εκτάκτου δελτίου αναμεταδιδόμενου από τα ραδιοτηλεοπτικά μέσα για την ανάγκη αποφυγής του οδικού δικτύου της Παλαιάς Εθνικής Οδού Αθηνών – Θηβών λόγω πτώσεως βράχων στο ύψος της Αγίας Σωτήρας. Όλα τα προαναφερθέντα αποτελούν ενέργειες που εμπίπτουν στο πλαίσιο της διατεταγμένης υπηρεσίας στην οποία τελούσαν οι αξιωματικοί της Διευθύνσεως Αστυνομίας Δυτικής Αττικής και Διευθύνσεως Τροχαίας Αττικής για την αντιμετώπιση κινδύνων, μεταξύ των οποίων και η πλημμύρα, από την εκδήλωση έντονων και επικινδύνων καιρικών φαινομένων, μεταξύ άλλων και στο λεκανοπέδιο της Αττικής κατά το χρονικό διάστημα από 13 -15.11.2017. Συνακολούθως, λαμβάνοντας υπόψη τα προεκτεθέντα, καθώς και το γνωστό τις πάσι γεγονός της πλημμύρας της ευρύτερη περιοχής του Δήμου Μάνδρας – Ειδυλλίας τον Φεβρουάριο του 2015 από υπερχείλιση των χειμάρρων Σούρες και Αγία Αικατερίνη και με αφετηρία το όρος “Πατέρας”, το Δικαστήριο κρίνει ότι, ανεξαρτήτως των όποιων ευθυνών της Περιφέρειας Αττικής, όπως αυτές διεπιστώθησαν ανωτέρω στη σκέψη 27 της παρούσας αποφάσεως, συντρέχει εν προκειμένω παράνομη παράλειψη των οργάνων της Ελληνικής Αστυνομίας να εκπονήσουν ειδικό σχέδιο αντιμετωπίσεως κινδύνου στην περιοχή της Δυτικής Αττικής, να διενεργήσουν προληπτικό έλεγχο για τη βατότητα του οδικού δικτύου σε τοπικό – περιφερειακό και εθνικό επίπεδο, ιδίως, όμως, έχει συντελεστεί παράνομη παράλειψη των αρμοδίων αστυνομικών οργάνων αφ' ενός να διατάξουν τη διακοπή της κυκλοφορίας στην Παλαιά Εθνική Οδό Αθηνών – Θηβών ήδη από 6:50 πρωινή όταν διεβιβάσθη στο Κέντρο Επιχειρήσεων σήμα για πτώση βράχων στο εν λόγω οδικό δίκτυο, αφ' ετέρου να εκδώσουν έκτακτο δελτίο για την αποφυγή του εν λόγω οδικού δικτύου λόγω πτώσεως βράχων σε αυτό. Η ανωτέρω κρίση δεν αίρεται από το γεγονός της παράλληλης υποχρεώσεως τόσο της Περιφέρειας Αττικής για την εκτέλεση αντιπλημμυρικών έργων στην πληγείσα περιοχή, της υποχρεώσεως της Δασικής Υπηρεσίας για την εκτέλεση έργων ορεινής υδρονομίας στο όρος “Πατέρας” καθώς και της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας για την έκδοση διαρκών και σαφών ανακοινώσεων προς το κοινό για την ανάγκη λήψεως αυξημένων μέτρων αυτοπροστασίας, και την ιδιαίτερη προσοχή κατά τις μετακινήσεις από τον κίνδυνο εκδηλώσεως πλημμύρας στην επίδικη περιοχή λόγω εκτάκτων καιρικών φαινομένων το διάστημα 13 -15.11.2016 κατά τα γενόμενα δεκτά στις 26η, 27η και 28η σκέψη της παρούσας αποφάσεως, απορριπτομένων των αντιθέτων προβαλλόμενων από το Δημόσιο ως αβασίμων. Οι ως άνω παραλείψεις οδήγησαν αμέσως και ευθέως στα ένδικα γεγονότα, δεδομένου πως σε αντίθετη περίπτωση, δεν θα είχε καταστεί δυνατή η διέλευση οχημάτων από την Παλαιά Εθνική Οδό Αθηνών - Θηβών και κατ’ επέκταση δεν θα είχε παρασυρθεί το όχημα του ... από τα ορμητικά νερά των χειμάρρων Σούρες και Αγίας Αικατερίνης, γεγονός που επέφερε το θάνατο από πνιγμό του υιού και εγγονού των εναγόντων. Σε κάθε περίπτωση δε, εάν τα όργανα της Διευθύνσεως Τροχαίας Δυτικής Αττικής, βασιζόμενα στην εμπειρία του προσφάτου παρελθόντος, είχαν διατάξει και διενεργήσει τακτικές περιπολίες στο οδικό δίκτυο της περιοχής, θα είχαν αντίληψη της πραγματικής καταστάσεως που επικρατούσε στο οδικό δίκτυο κατά τις πρώτες πρωινές ώρες και θα είχαν προβεί αφ' ενός σε ρύθμιση της κυκλοφορίας με ανακατεύθυνση των οχημάτων στα ασφαλέστερα δυνατά σημεία διελεύσεως τους ανά προορισμός και αφ' ετέρου θα ενημέρωναν με έκδοση ειδικών δελτίων το κοινό, πρόσφορων προς επιλογή από τους οδηγούς εναλλακτικών διαδρομών για τη μετάβασή του στην εργασία του ή για την εκτέλεση δρομολογίων μεταφοράς αγαθών – προϊόντων, αν λάβουμε υπόψη ότι η 15η.11.2017 ήταν ημέρα Τετάρτη και οι ώρες εκδηλώσεως του φαινομένου, 5πμ-8πμ, ανήκουν στο ωράριο υψηλής κινητικότητας του πληθυσμούς, όπως ήδη προεξετέθη ανωτέρω, και εν τέλει αποτροπή του ζημιογόνου αποτελέσματος. Η ευθύνη άλλωστε των οργάνων του Δημοσίου από τις ως άνω αιτίες δεν αίρεται, ούτε διακόπτεται ο υφιστάμενος αιτιώδης σύνδεσμος των προαναφερόμενων παράνομων παραλείψεων με το ζημιογόνο αποτέλεσμα εκ του ότι το επίδικο καιρικό φαινόμενο είχε ένταση αναγόμενη σε επιστροφή χιλιετίας και ο συσσωρευμένος όγκος νερού έλαβε χώρα σε ελάχιστο χρόνο καθώς το ως άνω αποτέλεσμα κατά τη συνήθη πορεία των πραγμάτων θα είχε αποτραπεί εάν δεν είχαν λάβει χώρα οι ανωτέρω παραλείψεις, και συνεπώς δεν οφείλεται σε γεγονός ανωτέρας βίας απορριπτομένου του σχετικού προβαλλόμενου από το Ελληνικό Δημόσιο ισχυρισμού ως αβασίμου. Εν κατακλείδι, για τους λόγους αυτούς, τόσο το εναγόμενο Δημόσιο όσο και η εναγόμενη Περιφέρεια Αττικής έχουν ευθύνη για την καταβολή χρηματικής ικανοποιήσεως στους ενάγοντες για την αποκατάσταση της ψυχικής οδύνης που υπέστησαν από το θάνατο του υιού και εγγονού τους, απορριπτομένων των περί του αντιθέτου προβαλλομένων από το εναγόμενο Ελληνικό Δημόσιο.

30. Επειδή, εν συνεχεία, οι δύο πρώτοι ενάγοντες αναφέρουν πως ο θανών ήταν το μοναδικό τους παιδί και οι υπόλοιπες ενάγουσες πως ήταν ένα από τα αγαπημένα τους εγγόνια. Γεννήθηκε στους Αγίους Σαράντα, το 1988. Όταν μετοίκησαν στην Ελλάδα, η ζωή τους αρχικά ήταν πολύ δύσκολη, ωστόσο όλες οι δυσκολίες που τον βρήκαν από μικρό, του έδωσαν δύναμη και αυτοπεποίθηση, για να αντιμετωπίσει τη ζωή. Κατάφερε να τελειώσει το σχολείο, να σπουδάσει και να βρει μια αξιοπρεπή θέση εργασίας στην εταιρεία “EDF EN SERVICES AE”, με προοπτική εξελίξεως. Σε αυτή τη θέση παρέμεινε μέχρι τον, κατά τα προεκτεθέντα, αιφνίδιο θάνατό του, σε ηλικία 29 μόλις ετών. Ο εκλιπών αγαπούσε την εργασία του, είχε δε έντονο το αίσθημα της ευθύνης και μόλις είχε επιστρέψει από ειδικό εκπαιδευτικό σεμινάριο στην αλλοδαπή. Αυτό άλλωστε δείχνει και ο τρόπος με τον οποίο πέθανε: δεν σκέφτηκε να ζητήσει άδεια ή να καθυστερήσει το χρόνο προσελεύσεως στην εργασία του, αλλά ξεκίνησε κανονικώς και κατά τα συνηθισμένα για να πάει στη δουλειά του. Ήταν πολύ δύσκολες οι ώρες, συνεχίζουν οι ενάγοντες, από τις πρωινές ώρες της 15ης Νοεμβρίου 2017, οπότε και ξεκίνησαν να αναμεταδίδονται οι πρώτες εικόνες καταστροφής και πληροφορήθηκαν οι ενάγοντες, για το ότι είχε πλημμυρίσει και καταστραφεί η Παλαιά Εθνική Οδός Αθηνών – Θηβών, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι ο υιός τους δεν απαντούσε στο τηλέφωνο. Με βαριά καρδιά και έντονη αγωνία δήλωσαν την εξαφάνισή του, ενώ η αγωνία τους σταδιακά μετεβάλλετο σε τρόμο καθώς οι ώρες περνούσαν, έγιναν ημέρες μέχρι και το πρωινό της 18ης Νοεμβρίου, οπόταν ο πρώτος εκ των εναγόντων ανεγνώρισε το άψυχο σώμα του παιδιού του, όταν τα σωστικά συνεργεία το μετέφεραν στο Θριάσιο Νοσοκομείο όπου και εργάζεται. Μετά από τόσα χρόνια ψυχικής και σωματικής κούρασης, φθοράς και ανείπωτης ταλαιπωρίας, λόγω της μετεγκαταστάσεως της οικογένειά τους από την Αλβανία στην Ελλάδα, η μόνη χαρά στη ζωή των εναγόντων ήταν ο υιός τους. Στην ηλικία σχεδόν των 51 ετών για τον πρώτο ενάγοντα, των 49 ετών για τη δεύτερη ενάγουσα, 70 ετών και 75 ετών για τις τρίτη και τέταρτη ενάγουσες αντιστοίχως, αναγκάστηκαν να συνοδέψουν το νεκρό παιδί και εγγονό τους στην τελευταία του κατοικία, για να το κηδέψουν, ενώ εδώ και τέσσερα σχεδόν χρόνια από το θάνατό του, ζουν καθημερινά με την σκέψη του. Ο θάνατος του υιού και εγγονού τους και κυρίως ο τραγικός τρόπος του θανάτου του, όπως και των λοιπών 23 ανθρώπων του, συγκλόνισε και πάγωσε ολόκληρο το πανελλήνιο. Για τους ανωτέρω λόγους, ο αδόκητος και όλως αιφνίδιος θάνατος του ..., προκάλεσε στους ενάγοντες ψυχική οδύνη, την οποία αποτιμούν, όπως προανεφέρθη, σε 1.000.000 ευρώ οι γονείς του και 100.000 ευρώ οι γιαγιάδες του (καθ' έκαστον). Το ποσό δε αυτό ζητούν να αναγνωριστεί η υποχρέωση του Ελληνικού Δημοσίου και της Περιφέρειας Αττικής να τους το καταβάλουν, αλληλεγγύως, εξ αδιαιρέτου και εις ολόκληρον, νομιμοτόκως από την επίδοση της αγωγής της και έως την εξόφληση, καθ' όσον υπαίτια, κατ’ άρθρο 105 – 106 Εισ.Ν.Α.Κ., του κατά τα άνω δυστυχήματος, τυγχάνουν και το Ελληνικό Δημόσιο και η Περιφέρεια Αττικής.

31. Επειδή, λαμβάνοντας υπ’ όψη: i) την ηλικία του θανόντος στις 15.11.2017, ii) τον απρόσμενα τραγικό τρόπο θανάτου του, ο οποίος επήλθε από πνιγμό μετά από εγκλωβισμό του οχήματός τους στα χειμαρρώδη νερά που κατέκλυσαν την Παλαιά Εθνική Οδό Αθηνών – Θηβών στο ρεύμα προς Θήβας, iii) τα συντρέχοντα περιστατικά του ατυχήματος, που ήταν ιδιαίτερα ψυχοφθόρα ως προς τους ενάγοντες iv) τις σχέσεις αγάπης και στοργής που τον συνέδεαν με αυτούς και την ένταση του ψυχικού τους άλγους από την απώλειά του και v) την ηλικία και την κοινωνικοεπαγγελματική κατάσταση των εναγόντων, το Δικαστήριο κρίνει ως εύλογη χρηματική ικανοποίηση για την ψυχική τους οδύνη το ποσό των 120.000 ευρώ για τον καθένα από τους δύο πρώτους ενάγοντες και το ποσό των 15.000 ευρώ για την καθεμία από τις λοιπές ενάγουσες. Το ποσό δε αυτό οφείλουν να καταβάλουν τα εναγόμενα εις ολόκληρον και νομιμοτόκως από την επίδοση της αγωγής στις 08.05.2018 (βλ. σχετικώς τις .ΣΤ και ./ΣΤ/08.05.2018 εκθέσεις επιδόσεως της Δικαστικής Επιμελήτριας του Πρωτοδικείου Αθηνών .) και έως την εξόφληση.

32. Επειδή, κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει να γίνει εν μέρει δεκτή η αγωγή και να αναγνωρισθεί η υποχρέωση του Δημοσίου και της Περιφέρειας Αττικής να καταβάλουν εις ολόκληρον σε κάθε έναν από τους δύο πρώτους ενάγοντες το ποσό των 120.000 ευρώ και σε κάθε μία από τις λοιπές ενάγουσες το ποσό των 15.000 ευρώ, νομιμοτόκως από την επίδοση της αγωγής (08.05.2018) και έως την εξόφληση. Τέλος, τα δικαστικά έξοδα πρέπει, εν προκειμένω, να συμψηφισθούν μεταξύ των διαδίκων, λόγω της μερικής νίκης και ήττας αυτών (άρθρο 275 παρ. 1 εδ. γ' του Κ.Δι.Δικ.), ενώ δεν τίθεται ζήτημα προσωρινής επιδικάσεως της απαιτήσεως λόγω του αναγνωριστικού χαρακτήρα του αιτήματός τους.

ΔΙΑ ΤΑΥΤΑ

Δέχεται εν μέρει την αγωγή.

Αναγνωρίζει την υποχρέωση του Ελληνικού Δημοσίου και της Περιφέρειας Αττικής να καταβάλουν εις ολόκληρον σε κάθε έναν από τους δύο πρώτους ενάγοντες το ποσό των εκατόν είκοσι χιλιάδων (120.000) ευρώ και σε κάθε μία από τις λοιπές ενάγουσες το ποσό των δεκαπέντε χιλιάδων (15.000) ευρώ, νομιμοτόκως από την επίδοση της αγωγής (08.05.2018) και έως την εξόφληση.

Συμψηφίζει τα δικαστικά έξοδα.

Η διάσκεψη του Δικαστηρίου έγινε στην Αθήνα στις 22.10.2020, 27.02.2021 και στις 19.05.2021.

Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ

Η απόφαση δημοσιεύθηκε στο ακροατήριο του Δικαστηρίου, σε δημόσια συνεδρίαση της [30-6-2021] με τη σύνθεση που αναφέρεται στα Πρακτικά λόγω προαγωγής και τοποθετήσεως της Προέδρου Πρωτοδικών Ελένης – Αγγελικής Λουκά στο Διοικητικό Εφετείο Χανίων.

Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ