ΤΡΑΠΕΖΑ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ «ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ»

ΤρΔΕφΑθ 451/2020

Α.Ε. - Ετήσιος φορολογικός έλεγχος - Ετήσιο φορολογικό πιστοποιητικό - Έλεγχος εντός δεκαοκταμήνου - Περαιωμένη χρήση - Ζήτημα γενικότερου ενδιαφέροντος - ΣτΕ -.

Καθεστώς ετήσιου φορολογικού ελέγχου στις Α.Ε. Έκδοση ετήσιου φορολογικού ποσοστού υπό μορφή έκθεσης φορολογικής συμμόρφωσης χωρίς επιφύλαξη από ορκωτό ελεγκτή. Προσφυγή ακύρωσης της σιωπηρής απόρριψης ενδικοφανούς προσφυγής κατά οριστικών πράξεων διορθωτικού προσδιορισμού φόρου εισοδήματος και καταλογισμού φόρου και πράξης επιβολής προστίμου φόρου εισοδήματος. Η προσφεύγουσα εταιρεία προβάλλει ότι έχει λάβει χώρα περαίωση και έχει απωλεσθεί το δικαίωμα του Δημοσίου να προβεί στη διενέργεια ελέγχου και στην έκδοση των συμπροσβαλλόμενων καταλογιστικών πράξεων, διότι έχουν εκδοθεί από ανεξάρτητο Ορκωτό Ελεγκτή εκθέσεις φορολογικής συμμόρφωσης χωρίς επιφύλαξη, για τις επίμαχες χρήσεις, που αναρτήθηκαν στη βάση δεδομένων της Γ.Γ.Π.Σ. Οριστικοποίηση οικονομικών αποτελεσμάτων των χρήσεων αυτών λόγω παρελεύσεως δεκαοκταμήνου. Εκκρεμές ζήτημα γενικότερου ενδιαφέροντος ενώπιον του ΣτΕ. Αναστολή εκδικάσεως της ένδικης υποθέσεως για τις επίμαχες χρήσεις, έως την έκδοση της αποφάσεως του ΣτΕ.

Αριθμός απόφασης: 451/2020

ΤΟ

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΕΦΕΤΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

Τμήμα 2ο Τριμελές

Αποτελούμενο από τις: Αγγελική Συντελή - Πιστοφίδου, Πρόεδρο Εφετών Διοικητικών Δικαστηρίων, Στεφανία Γιαννούλη και Αναστασία Λιακίδου (Εισηγήτρια), Εφέτες Διοικητικών Δικαστηρίων και Γραμματέα την Ελισσάβετ Ανδρέου, δικαστική υπάλληλο,

συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του, στις 7 Μαΐου 2019, για να δικάσει τη με ημερομηνία κατάθεσης 18-12-2018 (ΑΒΕΜ ΠΡ ./18-122018) προσφυγή,

τ η ς ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «Ι. Φ. Ε. Κ. Τ. ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ», που εδρεύει στην … … (…) και παραστάθηκε με δήλωση, κατ' άρθρο 133 παρ. 2 του Κ.Δ.Δ., του πληρεξουσίου δικηγόρου Νικολάου Μαγκλάρα,

κ α τ ά του Ελληνικού Δημοσίου που εκπροσωπείται από τον Προϊστάμενο της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων και από τον Προϊστάμενο του Κέντρου Ελέγχου Φορολογουμένων Μεγάλου Πλούτου (Κ.Ε.ΦΟ.ΜΕ.Π) και παραστάθηκε με δήλωση, κατ' άρθρο 133 παρ.2 του Κ.Δ.Δ., της δικαστικής πληρεξουσίας του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους Αγγελικής Ρόγκα.

Το Δικαστήριο,

μελέτησε τη δικογραφία και σκέφτηκε σύμφωνα με το νόμο.

1.. Επειδή, με την κρινόμενη προσφυγή, για την άσκηση της οποίας κατατέθηκαν παράβολα συνολικού ποσού 3.113.67 ευρώ (βλ. τα με κωδικούς πληρωμής … έντυπα e-παραβόλου της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων, καθώς και τα με α/α ., . και ./13-12-2018 διπλότυπα είσπραξης της Δ.Ο.Υ. Παλλήνης), επιδιώκεται παραδεκτώς η ακύρωση της τεκμαιρόμενης (σιωπηρής) απόρριψης, από τη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών, της με αρ. πρωτ../20-6-2018 ενδικοφανούς προσφυγής που άσκησε η προσφεύγουσα εταιρεία κατά των ακόλουθων πράξεων του Προϊσταμένου του Κ.Ε.ΦΟ.ΜΕ.Π.: α) της ./16.5.2018 οριστικής πράξης διορθωτικού προσδιορισμού φόρου εισοδήματος, οικονομικού έτους 2013, με την οποία η δηλωθείσα από την προσφεύγουσα ζημία, ύψους 5.279.210,68 ευρώ, προσδιορίστηκε στο ποσό των 1.427.852,98 ευρώ, β) της ./16-5-2018 οριστικής πράξης διορθωτικού προσδιορισμού φόρου εισοδήματος, οικονομικού έτους 2014, με την οποία προσδιορίστηκαν φορολογητέα κέρδη, ύψους 2.736,38 ευρώ, έναντι δηλωθείσας ζημίας, ύψους 3.848.621,32 ευρώ, και καταλογίστηκαν σε βάρος της προσφεύγουσας κύριος φόρος, ύψους 711,46 ευρώ, τόκοι άρθρου 53 του ν.4174/2013, ύψους 275,26 ευρώ και πρόστιμο άρθρου 54 του ίδιου νόμου, ύψους 355,73 ευρώ, γ) της ./16-5-2018 οριστικής πράξης διορθωτικού προσδιορισμού φόρου εισοδήματος, οικονομικού έτους 2015, με την οποία προσδιορίστηκαν φορολογητέα κέρδη, ύψους 1.960.906,54 ευρώ, έναντι δηλωθείσας ζημίας, ύψους 384.452,64 ευρώ, και καταλογίστηκαν σε βάρος της προσφεύγουσας κύριος φόρος, ύψους 509.835,70 ευρώ και πρόστιμο άρθρου 58 του ν.4174/2013, ύψους 254.917,85 ευρώ, και δ) της ./16-5-2018 πράξης επιβολής προστίμου φόρου εισοδήματος , με την οποία επιβλήθηκε σε βάρος της προσφεύγουσας πρόστιμο, ύψους 300 ευρώ, με την αιτιολογία ότι υπέβαλε, κατά τη διαχειριστική περίοδο 1-1 έως 31-12-2012, ανακριβή δήλωση φορολογίας εισοδήματος, χωρίς να προκύπτει φόρος για καταλογισμό.

2. Επειδή, το άρθρο 1 του ν. 3900/2010 (Α' 213) ορίζει στην παράγραφο 1, όπως αυτή αντικαταστάθηκε από το άρθρο 40 παρ.1 του ν. 4055/2012 (Α' 51), μεταξύ άλλων, ότι: «Οποιοδήποτε ένδικο βοήθημα ή μέσο ενώπιον οποιουδήποτε τακτικού διοικητικού δικαστηρίου μπορεί να εισαχθεί στο Συμβούλιο της Επικρατείας με πράξη τριμελούς επιτροπής, αποτελούμενης από τον Πρόεδρό του, τον αρχαιότερο Αντιπρόεδρο και τον Πρόεδρο του αρμόδιου καθ' ύλην Τμήματος, ύστερα από αίτημα ενός των διαδίκων ή του Γενικού Επιτρόπου των διοικητικών δικαστηρίων, όταν με αυτό τίθεται ζήτημα γενικότερου ενδιαφέροντος που έχει συνέπειες για ευρύτερο κύκλο προσώπων. ...... Η πράξη της Επιτροπής δημοσιεύεται σε δύο ημερήσιες εφημερίδες των Αθηνών και συνεπάγεται την αναστολή εκδίκασης των εκκρεμών υποθέσεων, στις οποίες τίθεται το ίδιο ζήτημα.......».

3. Επειδή, με τις διατάξεις της παραγράφου 5 του άρθρου 82 του κυρωθέντος με το άρθρο πρώτο του ν. 2238/1994 (Α' 151) Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (Κ.Φ.Ε.), όπως αυτή αντικαταστάθηκε από το άρθρο 21 παρ.10β του ν. 3943/2011 (Α' 66) και ίσχυσε για τις χρήσεις 2011, 2012 και 2013, προτού καταργηθεί με τη θέσπιση του νέου Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ν. 4172/2013, Α' 167), εισήχθη ο θεσμός του ετήσιου φορολογικού πιστοποιητικού κατόπιν ελέγχου των ανώνυμων και περιορισμένης ευθύνης εταιρειών από τους νόμιμους ιδιώτες ελεγκτές και ελεγκτικά γραφεία, που είναι εγγεγραμμένα στο δημόσιο μητρώο του ν. 3693/2008 (Α' 174). Σύμφωνα με τις ανωτέρω διατάξεις, καθώς και εκείνες της εκδοθείσας κατ' εξουσιοδότηση της παραγράφου 8 περ. α' του ως άνω άρθρου 82 του Κ.Φ.Ε. αποφάσεως του Υπουργού Οικονομικών (Α.Υ.Ο.) ΠΟΛ.1159/22.7.2011 (Β' 1657), ο φορολογικός έλεγχος αφορά στις ανώνυμες και περιορισμένης ευθύνης εταιρείες των οποίων οι ετήσιες οικονομικές καταστάσεις ελέγχονται υποχρεωτικώς από νόμιμους ιδιώτες ελεγκτές και ελεγκτικά γραφεία. Τέτοια υποχρέωση, βάσει των διατάξεων των άρθρων 36 παρ. 1 και 42α παρ. 6 του ν. 2190/1920 (Α' 141), που ισχύουν και για τις εταιρείες περιορισμένης ευθύνης, κατά το άρθρο 23 του ν. 3190/1955 (Α' 91), υπέχουν οι εταιρείες οι οποίες για δύο συνεχείς χρήσεις πληρούν δύο από τα τρία ακόλουθα κριτήρια: α. σύνολο ισολογισμού άνω των 2.500.000 ευρώ, β. καθαρός κύκλος εργασιών άνω των 5.000.000 ευρώ, και γ. προσωπικό κατά χρήση άνω των 50 ατόμων. Ο έλεγχος αφορά στην εφαρμογή των φορολογικών διατάξεων, στην ύπαρξη φορολογικών παραβάσεων και στη μη απόδοση ή ανακριβή απόδοση φόρων, που διαπιστώνονται από τα τηρούμενα βιβλία και στοιχεία κατά τη διενέργεια του διαχειριστικού ελέγχου. Το εκδιδόμενο, ύστερα από τον έλεγχο, ετήσιο φορολογικό πιστοποιητικό των νόμιμων ελεγκτών και των ελεγκτικών γραφείων (που διακρίνεται σε δύο τμήματα, στην "έκθεση φορολογικής συμμόρφωσης" και στο "προσάρτημα των αναλυτικών πληροφοριακών στοιχείων") υποβάλλεται ηλεκτρονικώς στο Υπουργείο Οικονομικών και συγκεκριμένα στη βάση δεδομένων που τηρεί η Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων (Γ.Γ.Π.Σ), με ευθύνη του νόμιμου ελεγκτή ή ελεγκτικού γραφείου, έως την 10η ημέρα του έβδομου μήνα από τη λήξη της διαχειριστικής περιόδου. Εάν το πιστοποιητικό δεν περιλαμβάνει παρατηρήσεις και διαπιστώσεις παραβάσεων της φορολογικής νομοθεσίας και εκδοθεί έκθεση φορολογικής συμμορφώσεως χωρίς επιφύλαξη, τότε κρατικό φορολογικό έλεγχο από τις αρμόδιες ελεγκτικές υπηρεσίες ενδέχεται να υποστεί η επιχείρηση: α) εάν περιληφθεί σε δείγμα της τάξεως του 9% (άρθρο 5 παρ. 1 της ως άνω Α.Υ.Ο.), β) εάν περιληφθεί σε πρόσθετο δείγμα, κατόπιν εγκρίσεως τριμελούς επιτροπής του Υπουργείου Οικονομικών, με βάση ειδικά κριτήρια (άρθρο 5 παρ. 4 της ίδιας Α.Υ.Ο.), οι έλεγχοι, όμως, στις περιπτώσεις αυτές διενεργούνται και ολοκληρώνονται, για τις επιχειρήσεις με διαχειριστικές περιόδους που λήγουν μετά τις 31/3/2012, σε διάστημα δεκαοκτώ (18) μηνών από την ημερομηνία υποβολής του ετήσιου φορολογικού πιστοποιητικού στη βάση δεδομένων της Γ.Γ.Π.Σ. από τους νόμιμους ελεγκτές και τα ελεγκτικά γραφεία, εκτός αν πρόκειται για έλεγχο που αποφάσισε η επιτροπή με κριτήρια τη νομιμοποίηση εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες, τη λήψη ή έκδοση πλαστών - εικονικών στοιχείων, συναλλαγές με ανύπαρκτες φορολογικώς εταιρείες ή διαπιστωμένες παραβάσεις των άρθρων 39 και 39Α του Κ.Φ.Ε., οπότε οι έλεγχοι διενεργούνται και ολοκληρώνονται έως την ημερομηνία παραγραφής της χρήσεως (άρθρο 5 παρ. 6 της ως άνω Α.Υ.Ο.), και γ) εάν η επιχείρηση επιλεγεί για έλεγχο με τις προϋποθέσεις του άρθρου 80 του ν. 3842/2010 (Α' 58), δηλαδή με τη χρησιμοποίηση μεθόδων αναλύσεως κινδύνου και την εφαρμογή των κριτηρίων που ορίζονται στην κατ' εξουσιοδότηση της παραγράφου 4 του άρθρου αυτού εκδοθείσα απόφαση ΠΟΛ.1178/2011 του Υπουργού Οικονομικών (Β' 2071).

Περαιτέρω, κατά τις διατάξεις αυτές (άρθρο 6 παρ. 1 περ. α' της Α.Υ.Ο. ΠΟΛ.1159/2011), εφόσον οι επιχειρήσεις που έχουν λάβει έκθεση φορολογικής συμμορφώσεως χωρίς επιφύλαξη δεν επιλεγούν για έλεγχο, κατά τα προλεχθέντα, ή έχουν επιλεγεί και ο έλεγχος δεν έχει ολοκληρωθεί, για τις επιχειρήσεις με διαχειριστικές περιόδους που λήγουν μετά τις 31/3/2012, εντός δεκαοκτώ μηνών από την ημερομηνία ηλεκτρονικής υποβολής από τους νόμιμους ελεγκτές και τα ελεγκτικά γραφεία στη βάση δεδομένων της Γ.Γ.Π.Σ. του Υπουργείου Οικονομικών του ετήσιου φορολογικού πιστοποιητικού, τότε οι συγκεκριμένες χρήσεις θεωρείται ότι έχουν περαιωθεί με την πάροδο της προθεσμίας των δεκαοκτώ μηνών.

4. Επειδή, με την πράξη 12/18.6.2019 της Επιτροπής του άρθρου 1 παρ. 1 του ν. 3900/2010 του Συμβουλίου της Επικρατείας έγινε δεκτό αίτημα της εταιρείας "Ο.Π.Α.Π. ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Α.Ε." και εισήχθη ενώπιον του εν λόγω δικαστηρίου εκκρεμής ενώπιον του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών προσφυγή της ως άνω εταιρείας κατά αποφάσεως του Προϊσταμένου της Διευθύνσεως Επιλύσεως Διαφορών της Α.Α.Δ.Ε., με την οποία απορρίφθηκε ενδικοφανής προσφυγή της κατά οριστικής πράξεως διορθωτικού προσδιορισμού φόρου εισοδήματος οικονομικού έτους 2013 (διαχειριστικής περιόδου 1/1 - 31/12/ 2012), του Προϊσταμένου του Κ.Ε.ΜΕ.ΕΠ.. Με την προσφυγή αυτήν η προαναφερόμενη εταιρεία ζήτησε να ακυρωθεί η καταλογιστική πράξη, προβάλλοντας, μεταξύ άλλων, ότι: α) αναρμοδίως κατά χρόνο ελέγχθηκε για την επίμαχη χρήση (2012) εν έτει 2016, μολονότι - κατ' εφαρμογή του άρθρου 82 παρ. 5 και 8 α' του Κ.Φ.Ε. (ν. 2238/1994) και της κατ' εξουσιοδότηση αυτού εκδοθείσας Α.Υ.Ο. ΠΟΛ.1159/2011 - κατόπιν εκθέσεως φορολογικής συμμορφώσεως χωρίς επιφύλαξη νόμιμου ελεγκτή του δημόσιου μητρώου του ν. 3693/2008 και της υποβολής του οικείου ετήσιου πιστοποιητικού στη βάση δεδομένων της Γ.Γ.Π.Σ., έλεγχος μπορούσε να διενεργηθεί (και έπρεπε να έχει ολοκληρωθεί) εντός δεκαοκτώ μηνών από την υποβολή του φορολογικού πιστοποιητικού στη Γ.Γ.Π.Σ., ήτοι, εν προκειμένω, το αργότερο έως τις 31/3/2015, και β) εφόσον τέτοιος έλεγχος δεν διενεργήθηκε εντός του δεκαοκταμήνου, η επίμαχη χρήση θεωρείται περαιωμένη, αφού δεν συνέτρεχαν οι περιπτώσεις κατ' εξαίρεση ελέγχου και μετά την περαίωση, εντός του χρόνου παραγραφής, ήτοι εντοπισμός στοιχείων ή ενδείξεων για παραβάσεις της παρ. 6 του άρθρου 5 της Α.Υ.Ο. ΠΟΛ.1159/ 2011 ή επιλογή με τη χρησιμοποίηση μεθόδων αναλύσεως κινδύνου, κατ' άρθρο 80 του ν. 3842/2010, όπως ισχύει. Με την προειρημένη πράξη της Επιτροπής του άρθρου 1 παρ. 1 του ν. 3900/2010 έγινε δεκτό ότι κατ' αντιστοιχία με τους ως άνω προβαλλόμενους ισχυρισμούς τίθενται γενικότερου ενδιαφέροντος και με συνέπειες για ευρύτερο κύκλο προσώπων νομικά ζητήματα, όπως του χρονικού περιορισμού των ελέγχων για τις χρήσεις έως 31/12/2013, της έννοιας των κρίσιμων διατάξεων της Α.Υ.Ο. 1159/2011, ερμηνευόμενων σε συνδυασμό αφενός με το άρθρο 82 παρ. 5 και 8 α' του Κ.Φ.Ε. και αφετέρου με το άρθρο 84 παρ. 1 του ίδιου Κώδικα (γενική πενταετής παραγραφή του δικαιώματος του Δημοσίου για επιβολή του φόρου), επί των οποίων δεν υπάρχει νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας, ενώ τόσο η νομολογία των διοικητικών δικαστηρίων, όσο και η πρακτική της Διευθύνσεως Επιλύσεως Διαφορών της Α.Α.Δ.Ε. κυμαίνονται.

5. Επειδή, στην προκείμενη υπόθεση τίθενται τα ίδια νομικά ζητήματα, δοθέντος ότι η προσφεύγουσα εταιρεία προβάλλει, μεταξύ άλλων (σελίδες 11-16 του οικείου δικογράφου), ότι έχει λάβει χώρα περαίωση και, ως εκ τούτου, έχει απωλεσθεί το δικαίωμα του Δημοσίου να προβεί στη διενέργεια ελέγχου και στην έκδοση των συμπροσβαλλόμενων καταλογιστικών πράξεων, διότι έχουν εκδοθεί από τον ανεξάρτητο Ορκωτό Ελεγκτή …, της ελεγκτικής εταιρείας "Συνεργαζόμενοι Ορκωτοί Λογιστές ΑΕ" εκθέσεις φορολογικής συμμόρφωσης χωρίς επιφύλαξη, για τις χρήσεις 2012 και 2013, που αναρτήθηκαν στη βάση δεδομένων της Γ.Γ.Π.Σ. στις 26-7-2013 και 8-72014, αντιστοίχως. Κατά συνέπεια, σύμφωνα με την προσφεύγουσα, έχουν οριστικοποιηθεί τα οικονομικά αποτελέσματα των χρήσεων αυτών, καθόσον ήδη από τις 26-1-2015 και 8-1-2016 έχει παρέλθει δεκαοκτάμηνο διάστημα, ενώ δεν συντρέχουν οι λοιπές περιπτώσεις που προβλέπει ο νόμος και οι κατ' εξουσιοδότηση αυτού εκδοθείσες κανονιστικές υπουργικές αποφάσεις, βάσει των οποίων θα μπορούσε να διενεργηθεί έλεγχος και μεταγενεστέρως, μέχρι τη συμπλήρωση του χρόνου της παραγραφής των σχετικών αξιώσεων του Δημοσίου. Υπό τα δεδομένα αυτά και ενόψει των διατάξεων που παρατέθηκαν στη δεύτερη σκέψη, συντρέχει νόμιμος λόγος αναστολής εκδικάσεως της ένδικης υποθέσεως για τις εν λόγω χρήσεις, έως την έκδοση της αποφάσεως του Συμβουλίου της Επικρατείας. Επίσης για το ενιαίο της κρίσης, πρέπει να ανασταλεί η εκδίκαση της υπόθεσης αναφορικά με τις λοιπές προσβαλλόμενες πράξεις.

ΔΙΑ ΤΑΥΤΑ

Αναστέλλει την εκδίκαση της ένδικης υποθέσεως έως την έκδοση της αποφάσεως του Συμβουλίου της Επικρατείας, κατά το σκεπτικό.

Η διάσκεψη του Δικαστηρίου έγινε στην Αθήνα στις 4 Φεβρουαρίου 2020 και η απόφαση δημοσιεύθηκε σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του στις 5 Φεβρουαρίου 2020.

Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΕΙΣΗΓΗΤΡΙΑ

ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΣΥΝΤΕΛΗ-ΠΙΣΤΟΦΙΔΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΛΙΑΚΙΔΟΥ

Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

ΕΛΙΣΣΑΒΕΤ ΑΝΔΡΕΟΥ