ΤΡΑΠΕΖΑ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ «ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ»

ΠΠρΣύρου 22/2021

Έκτη απόφαση για την αντισυνταγματικότητα της επιβολής τέλους δικαστικού ενσήμου στις εκκρεμείς αναγνωριστικές αγωγές

(Η απόφαση δημοσιεύεται επιμελεία του Νικολάου Διαλυνά, δικηγόρου Θεσσαλονίκης, Δρ. του Μαξιμιλιανού Πανεπιστημίου του Μονάχου)

ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΠΟΦΑΣΗΣ 22/2021

ΤΟ ΠΟΛΥΜΕΛΕΣ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΣΥΡΟΥ

ΣΥΓΚΡΟΤΗΘΗΚΕ από τους Δικαστές Βασίλειο Παπαθανασίου, Πρόεδρο Πρωτοδικών, Χρήστο Κοκκορό, Πρωτοδίκη- Εισηγητή, Αναστασία Τσώλη, Πρωτοδίκη, και από τον Γραμματέα Δημήτριο Καράβολα.

ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΕ δημόσια στο ακροατήριό του, στις …. ……2020, για να δικάσει την υπόθεση μεταξύ:

ΤΩΝ ΕΝΑΓΟΝΤΩΝ: 1)…. του …., κατοίκου ….. με ΑΦΜ ….., 2) ……. του ……., κατοίκου ….. με ΑΦΜ ……….., και 3) ………., κατοίκου ……., νομίμως αντιπροσωπευόμενης - λόγω της ανηλικότητάς της- από τους γονείς της, …. και …., οι οποίοι κατέθεσαν προτάσεις υπογεγραμμένες από τον πληρεξούσιο δικηγόρο Νίκο Διαλυνά (ΑΜ ΔΣΘ 1529), νομίμως διορισθέντα με τα από…. δικαστικά πληρεξούσια (ιδιωτικά έγγραφα φέροντα τις από …. θεωρήσεις του γνησίου των υπογραφών από το ΚΕΠ Δήμου….), παραστάθηκαν δε στο ακροατήριο δια της πληρεξούσιας δικηγόρου….. (ΑΜ/ ΔΣΣ ….), νομίμως διορισθείσας με τα αυτά ως άνω δικαστικά πληρεξούσια.

ΤΟΥ ΕΝΑΓΟΜΕΝΟΥ: …. του …., κατοίκου …. (οδός ….. αριθμ…..) με ΑΦΜ ….., ο οποίος κατέθεσε προτάσεις υπογεγραμμένες από την πληρεξούσια δικηγόρο ……(ΑΜ/ΔΣΑ ….), νομίμως διορισθείσα με το από …… δικαστικό πληρεξούσιο (ιδιωτικό έγγραφο φέρον την από …… θεώρηση του γνησίου της υπογραφής από το αστυνομικό τμήμα …) και δεν παραστάθηκε στο ακροατήριο.

Οι ενάγοντες ζητούν να γίνει δεκτή η από… αγωγή τους, που κατατέθηκε στη Γραμματεία του Δικαστηρίου τούτου με αριθμό κατάθεσης …./…., προσδιορίσθηκε δε προς συζήτηση, με την από …. πράξη της Προέδρου Πρωτοδικών Σύρου, στη δικάσιμο της …, γενομένης της σχετικής εγγραφής στο πινάκιο. Κατά την τελευταία αναφερόμενη δικάσιμο, η συζήτηση της υπόθεσης ματαιώθηκε, διαρκούσης της αναστολής της λειτουργίας των Δικαστηρίων. Με την ….. πράξη της Προέδρου Πρωτοδικών Σύρου, η υπόθεση προσδιορίσθηκε προς συζήτηση στην αναφερόμενη στην αρχή της παρούσας δικάσιμο, γενομένης της σχετικής εγγραφής στο πινάκιο.

Κατά την αναφερόμενη στην αρχή της παρούσας δικάσιμο, η υπόθεση συζητήθηκε, μετά την εκφώνησή της κατά τη σειρά του πινακίου, παρισταμένων των διαδίκων κατά τα αναλυτικώς προεκτιθέμενα.

ΑΦΟΥ ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ

ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΝ ΝΟΜΟ

Ι. Νομίμως, κατ' άρθρο 74§2 ν. 4690/2020, φέρεται προς συζήτηση με την ….. πράξη της Προέδρου Πρωτοδικών Σύρου η από ….. και με αριθμό κατάθεσης …. αγωγή, η συζήτηση της οποίας είχε αρχικώς προσδιορισθεί για τη δικάσιμο της ……, οπότε και ματαιώθηκε, λόγω αναστολής της λειτουργίας των Δικαστηρίων.

ΙΙ. Σύμφωνα με το άρθρο 914 ΑΚ, οι προϋποθέσεις της αδικοπρακτικής ευθύνης είναι α) η παράνομη και υπαίτια συμπεριφορά, β) η επέλευση ζημίας και γ) ο αιτιώδης σύνδεσμος μεταξύ της συμπεριφοράς του δράστη και της ζημίας. Παράνομη είναι η συμπεριφορά, που αντίκειται σε απαγορευτικό ή επιτακτικό κανόνα δικαίου, ο οποίος απονέμει δικαίωμα ή προστατεύει συγκεκριμένο συμφέρον του ζημιωθέντος. Το παράνομο κρίνεται από το αποτέλεσμα, με την έννοια ότι, για την κατάφαση της παρανομίας, ερευνάται αν προσβλήθηκε δικαίωμα ή έννομο συμφέρον του ζημιωθέντος. Για την κατάφαση της παρανομίας δεν απαιτείται παράβαση συγκεκριμένου κανόνα δικαίου, αλλά απαιτείται και αρκεί η αντίθεση της συμπεριφοράς στο γενικότερο πνεύμα του δικαίου ή στις επιταγές της έννομης τάξης. Έτσι, παρανομία συνιστά και η παράβαση της γενικής υποχρέωσης πρόνοιας και ασφάλειας, στο πλαίσιο της συναλλακτικής και - γενικότερα - της κοινωνικής δραστηριότητας των ατόμων, δηλαδή η παράβαση της κοινωνικώς επιβεβλημένης - εκ της θεμελιώδους δικαϊικής αρχής της συνεπούς συμπεριφοράς - υποχρέωσης λήψης ορισμένων μέτρων επιμέλειας, προς αποφυγή πρόκλησης ζημίας σε έννομα αγαθά τρίτων. Για τη θεμελίωση της αδικοπρακτικής ευθύνης προς αποζημίωση, δεν αρκεί μόνον ο χαρακτηρισμός της συμπεριφοράς ως παράνομης. Περαιτέρω αυτοτελής προϋπόθεση είναι η υπαιτιότητα του ζημιώσαντος, δηλαδή προσαπαιτείται η συμπεριφορά του αυτή να αποδίδεται σε μία ιδιαίτερη ψυχική στάση, που θεωρείται επιλήψιμη και αποδοκιμάζεται από το δίκαιο. Με τον όρο υπαιτιότητα ή πταίσμα, ως αναγκαία προϋπόθεση προς θεμελίωση ευθύνης κατά το σύστημα του ΑΚ (άρθρο 300 ΑΚ), νοείται ο ψυχικός δεσμός του προσώπου προς μία ενέργειά του ή προς το αποτέλεσμά της, ο οποίος δικαιολογεί τη σε βάρος του προσώπου μομφή από την έννομη τάξη, με τη γένεση στο πρόσωπό του ευθύνης προς αποζημίωση. Ο ψυχικός αυτός δεσμός του προσώπου προς μία ενέργειά του συνίσταται, είτε στο ότι επιδίωξε την ενέργεια αυτήν, είτε στο ότι δεν έλαβε τα επιβαλλόμενα μέτρα, έτσι ώστε να την αποφύγει. Η προϋπόθεση της υπαιτιότητας πληρούται, αν στο πρόσωπο του ζημιώσαντος υπάρχει οποιαδήποτε μορφή δόλου ή αμέλειας (βαριάς ή ελαφράς). Η υπαιτιότητα προϋποθέτει ικανότητα προς καταλογισμό, η οποία, επομένως, είναι απαραίτητη για την κατάφαση, αρχικώς μεν της υπαιτιότητας, εν τέλει δε της αδικοπρακτικής ευθύνης απαιτείται, δηλαδή, η παράνομη συμπεριφορά να μπορεί να καταλογισθεί προσωπικώς στον δράστη. Ζημία είναι κάθε δυσμενής μεταβολή στα έννομα αγαθά του προσώπου. είτε αυτά είναι περιουσιακά, είτε μη περιουσιακά, ως συνέπεια της παράνομης πράξης. Η ζημία, που προξενείται στα περιουσιακής φύσης αγαθά του προσώπου, δηλαδή στα αποτιμητά σε χρήμα αγαθά, αποτελεί την περιουσιακή ζημία, ενώ αυτή, που προξενείται στα ηθικά αγαθά του ατόμου, δηλαδή στα στενώς συνδεόμενα με την προσωπικότητα του, αποτελεί την ηθική βλάβη. Ως αιτιώδης συνάφεια, νοείται η σχέση αιτίας και αποτελέσματος μεταξύ του νόμιμου λόγου ευθύνης (παράνομης και υπαίτιας συμπεριφοράς του δράστη) και του αποτελέσματος (ζημίας). Αιτιώδης συνάφεια υπάρχει, όταν η πράξη ή η παράλειψη του ευθυνόμενου προσώπου ήταν - κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας - ικανή και μπορούσε αντικειμενικώς να επιφέρει το επιζήμιο αποτέλεσμα, κατά τη συνηθισμένη και κανονική πορεία των πραγμάτων. Η αναγκαιότητα της ύπαρξης αυτής της προϋπόθεσης για τη θεμελίωση της ευθύνης προς αποζημίωση ναι μεν δεν ορίζεται ρητώς στον νόμο, πλην όμως προκύπτει από τη γενική θεώρηση των διατάξεων, που καθιερώνουν αυτή την ευθύνη. Η τέλεση αδικοπραξίας αποτελεί προϋπόθεση για την εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 932 ΑΚ (βλ. ΑΠ 1284/2017 ΤΝΠ Νόμος). Σύμφωνα με την τελευταία, σε περίπτωση θανάτωσης προσώπου, η χρηματική ικανοποίηση μπορεί να επιδικασθεί στην οικογένεια του θύματος, λόγω ψυχικής οδύνης. Στην οικογένεια του θύματος περιλαμβάνονται οι εγγύτεροι και στενώς συνδεόμενοι συγγενείς του θανατωθέντος, οι οποίοι δοκιμάσθηκαν ψυχικώς από την απώλειά του, ανεξαρτήτως του αν ζούσαν μαζί του ή διέμεναν χωριστά. Υπό την έννοια αυτή, μεταξύ των προσώπων αυτών περιλαμβάνονται οι γονείς και τα αδέρφια (βλ. ΑΠ 562/2018 ΤΝΠ Νόμος).

ΙΙΙ. Από τον συνδυασμό των άρθρων 302 και 28 ΠΚ, συνάγονται τα ακόλουθα: Για τη θεμελίωση της αξιόποινης πράξης της ανθρωποκτονίας από αμέλεια, απαιτείται η διαπίστωση, αφενός μεν ότι ο δράστης δεν κατέβαλε την επιβαλλόμενη κατ' αντικειμενική κρίση προσοχή, την οποία οφείλει να καταβάλλει κάθε μετρίως συνετός και ευσυνείδητος άνθρωπος υπό τις ίδιες πραγματικές περιστάσεις, με βάση τους νομικούς κανόνες, τις συνήθειες που επικρατούν στις συναλλαγές και την κοινή - κατά τη συνηθισμένη πορεία των πραγμάτων - πείρα και λογική, αφετέρου δε ότι ο ίδιος, σύμφωνα με τις προσωπικές του περιστάσεις, ιδιότητες, γνώσεις και ικανότητες και ιδίως εξαιτίας της υπηρεσίας ή του επαγγέλματος του, είχε τη δυνατότητα να προβλέψει και προαναφερόμενης προσοχής είτε δεν προέβλεψε (μη συνειδητή αμέλεια), είτε το προέβλεψε ως δυνατό, πλην όμως πίστευε ότι δεν θα επερχόταν (ενσυνείδητη αμέλεια), και το οποίο πρέπει να τελεί σε αντικειμενικό αιτιώδη σύνδεσμο με την ενέργεια ή με την παράλειψή του. Η παράλειψη, ως έννοια, ενυπάρχει σε κάθε είδος αμέλειας, αφού το ένα σκέλος της ευθύνης συνίσταται στη μη καταβολή της προσοχής, δηλαδή σε παράλειψη. Ωστόσο, όταν η αμέλεια συνίσταται όχι σε ορισμένη παράλειψη, αλλά σε σύνολο συμπεριφοράς, που προηγήθηκε του αποτελέσματος, τότε, για τη θεμελίωση της ανθρωποκτονίας από αμέλεια, ως δια παραλείψεως τελούμενου εγκλήματος, απαιτείται η συνδρομή και των όρων του άρθρου 15 ΠΚ (βλ. ΑΠ 689/2020). επιφάνεια μεγαλύτερη των 350 τετραγωνικών μέτρων και μέχρι 1250 τετραγωνικά μέτρα, και σε μεγάλες, εφόσον έχουν επιφάνεια μεγαλύτερη των 1250 τετραγωνικών μέτρων. Σε κάθε δεξαμενή, πρέπει να ορίζεται υπεύθυνο πρόσωπο, ήτοι φυσικό πρόσωπο, ηλικίας τουλάχιστον 21 ετών, το οποίο μεριμνά για τη λειτουργία της δεξαμενής με τους νόμιμους όρους και έχει νομίμως αδειοδοτηθεί. Ειδικότερα, το υπεύθυνο πρόσωπο μεριμνά, μεταξύ άλλων, για την ανελλιπή, καθ' όλη τη λειτουργία της δεξαμενής, παρουσία του προβλεπόμενου προσωπικού εποπτείας των λουομένων. Σε μικρή δεξαμενή, κατά την ανωτέρω έννοια, πρέπει να υπάρχει ένας υπεύθυνος επόπτης ασφαλείας, ο οποίος ασχολείται με τους λουσμένους και είναι αρμόδιος όπως επιβάλλει τους κανόνες ασφάλειας, υγιεινής και καλής συμπεριφοράς ο επόπτης πρέπει να έχει δίπλωμα ή σχετικό πιστοποιητικό, να είναι πεπειραμένος στις μεθόδους και στην τεχνική παροχής βοήθειας και διάσωσης κολυμβητών, στη χρήση τεχνητής αναπνοής και στην εφαρμογή άλλων μέτρων ανάνηψης. Τέλος, κατ' άρθρο 9 του πδ 23/2000, ο ναυαγοσώστης βρίσκεται σε ετοιμότητα, με ένδυμα κολύμβησης, καθ' όλη τη διάρκεια της υπηρεσίας του, παρακολουθεί τους λουομένους, είναι σε άμεση ετοιμότητα παροχής βοήθειας και δεν εκτελεί άλλη παράλληλη εργασία μπορεί να περιπολεί με σωστική λέμβο κωπηλατώντας κοντά στον χώρο των λουομένων, ή να κάθεται επί του υπάρχοντος βάθρου ναυαγοσώστη. Η αμέσως προαναφερόμενη διάταξη καταργήθηκε με το άρθρο 15 του πδ 31/2018, πλην όμως με το άρθρο 10 του αυτού πδ επαναλαμβάνεται η προεκτιθέμενη ρύθμιση, με την προσθήκη ότι ο ναυαγοσώστης μπορεί να περιπολεί πεζός επί της ακτογραμμής, στον χώρο ευθύνης του.

IV. Κατ' άρθρα 42§1 και 44 ν. 4640/2019 (ΦΕΚ Α 190/30.11.2019), από τις 30.11.2019, οι αγωγές, που υπάγονται στην καθ' ύλην αρμοδιότητα του Πολυμελούς Πρωτοδικείου, ανεξαρτήτως του αν είναι αναγνωριστικές ή καταψηφιστικές, υπόκεινται στην καταβολή τέλους δικαστικού ενσήμου. Κατ' άρθρο 42§2 ν. 4649/2019, η εν λόγω επιβάρυνση καταλαμβάνει τις ήδη εκκρεμείς αγωγές, των οποίων η «πρώτη συζήτηση» στο ακροατήριο διενεργείται μετά την 1η Ιανουαρίου 2020, ανεξαρτήτως του αν ασκήθηκαν εξ αρχής ως αναγνωριστικές, ή ετράπησαν εν συνεχεία σε τέτοιες. Μόνη η επιβολή δικαστικού ενσήμου και στις αναγνωριστικές αγωγές δεν αντίκειται σε υπερνομοθεπια)ς ισχύος διατάξεις (σχετ. βλ. ΕφΛαρ 123/2019 ΤΝΠ Ισοκράτης) εντούτοις, η αναδρομική επιβολή σε αγωγές, ήδη εκκρεμείς κατά τη δημοσίευση (και την έναρξη ισχύος) του ως άνω νόμου, εισαγόμενες προς «πρώτη συζήτηση» μετά την 1η Ιανουαρίου 2020, είναι, κατά την κρίση του Δικαστηρίου, ανίσχυρη, ως αντίθετη α) στην - κατ' άρθρο 4 του Συντάγματος- αρχή της ισότητας (για την αρχή της ισότη τας, ενδ. βλ. ΑΠ 264/2020 ΤΝΠ Νόμος) και β) στην - συναγόμενη από τα άρθρα 2§1, 5§1 και 25§1 του Συντάγματος- αρχή της ασφάλειας δικαίου, της προβλεψιμότητας και της προστατευόμενης εμπιστοσύνης (για τις εν λόγω αρχές, ενδ. βλ. 663/2019 ΤΝΠ Νόμος), σε συνδυασμό αφενός με την - επιβαλλόμενη από το άρθρο 6 της ΕΣΔΑ- δυνατότητα του πολίτη να αναμένει την εφαρμογή των κανόνων σχετικώς με τις διατυπώσεις υποβολής αιτήματος δικαστικής προστασίας (βλ. απόφαση ΕΔΔΑ της 24ης Μαίου 2006, Λιακόπουλος κατά Ελλάδος, C-20627, σκέψη 19), αφετέρου με το -κατ' άρθρο 20 του Συντάγματος - όικαίωμα δικαστικής προστασίας. Ειδικότερα, αντίκειται στην αρχή της ισότητας, διότι εισάγει, ως προς ουσιωδώς όμοιες καταστάσεις (πχ δύο αγωγές, αναγνωριστικές, αρμοδιότητας Πολυμελούς Πρωτοδικείου, ασκηθείσε ς την ίδια ημέρα, προ της 30ης Νοεμβρίου 2019, εισαγόμενες προς συζήτηση, η μεν πρώτη στις 10.12.2019, η δε δεύτερη στις 20.01.2020), μεταχείριση κατά τρόπο ανόμοιο, με επιβολή επιβάρυνσης (η πρώτη δεν υπόκειται σε δικαστικό ένσημο, ενώ η δεύτερη υπόκειται), χωρίς η ιδιαίτερη ρύθμιση να υπαγορεύεται από ειδικές δικαιολογητικές καταστάσεις ούτε να επιβάλλεται από λόγους γενικότερου, κοινωνικού ή δημόσιου συμφέροντος (το εφαρμοζόμενο κριτήριο της ημερομηνίας της «πρώτης συζήτησης» συνδέεται με πλήθος παραγόντων, μη συνδεόμενων ουσιωδώς με το αποτέλεσμα της διάκρισης) περαιτέρω, αντίκειται στις λοιπές ως άνω αρχές, διότι ο ενάγων, ενώ όταν άσκησε την υπαγόμενη στην αρμοδιότητα του Πολυμελούς Πρωτοδικείου αγωγή, προ της ψήφισης του ως άνω νόμου, ορθώς υπέλαβε ότι δεν υποχρεούτο στην καταβολή τέλους δικαστικού ενσήμου (ή ότι είχε τη δικονομική ευχέρεια να απαλλαγεί αυτής, τρέποντας την αγωγή του από καταψηφιστική σε αναγνωριστική), εν συνεχεία, αιφνιδιάζεται με επιπλέον δικαστικά έξοδα ιδιαιτέρως αυξημένα (ως εκ του ποσού αρμοδιότητας του Πολυμελούς Πρωτοδικείου, αντισυνταγματική κρίνεται η εξεταζόμενη αναδρομική επιβολή και από τις ΠολΠρΘεσσαλ 5352/2020 ΤΝΙΙ Νόμος, ΠολΠρΘεσσαλ 4609/2020 ΤΝΠ Νόμος, ΠολΠρΑθ 1768/2020 ΕφΑΔΠολΔ 2020.651, ΠολΠρΛαμ 62/2020 ΤΝΠ Νόμος σχετ. βλ. και γνωμοδότηση των Δρόσου Γιάννη/ Βλαχόπουλου Σπύρου/ Δελλή Γιώργου για τη συνταγματικότητα του άρθρου 42 ν. 4640/2019, δημοσιευθείσα στην ιστοσελίδα του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών).

V. Με την ένδικη αγωγή τους, οι ενάγοντες εκθέτουν τα ακόλουθα: Ότι οι δύο πρώτοι έχουν τελέσει γάμο, στο πλαίσιο του οποίου απέκτησαν δύο θήλεα τέκνα, τη ….., γεννηθείσα στις ….., και την τρίτη ενάγουσα, γεννηθείσα στις …... Ότι ο εναγόμενος ήταν ιδιοκτήτης επιχείρησης αναψυχής και προσφοράς οινοπνευματωδών ποτών, καθώς και μαζικής εστίασης, λειτουργούσας στην περιοχή……. και έχουσας τον διακριτικό τίτλο …... Ότι στην εν λόγω επιχείρηση υπήρχε κολυμβητική δεξαμενή, προς χρήση από τους πελάτες, με υπεύθυνο επόπτη ασφαλείας τον εναγόμενο. Ότι το απόγευμα της 26ης Ιουνίου, η δεύτερη ενάγουσα, μαζί με τις δύο θυγατέρες της, ήτοι την …. και την τρίτη ενάγουσα, μετέβησαν στην ως άνω επιχείρηση του εναγομένου, κατόπιν πρόσκλησης σε παιδικά γενέθλια. Ότι, στο πλαίσιο της εν λόγω εκδήλωσης, τα παιδιά θα διασκέδαζαν, κολυμπώντας στην προαναφερόμενη πισίνα, οι δε συνοδοί γονείς θα μπορούσαν να καθίσουν στα τραπέζια. Ότι, μετά την άφιξή τους, η μεν δεύτερη ενάγουσα κάθισε σε τραπέζι, έχοντας οπτική επαφή με την πισίνα, οι δε δύο θυγατέρες της βούτηξαν μέσα στην πισίνα. Ότι η ….. βυθίστηκε στην πισίνα, και παρέμεινε μπρούμυτα στον βυθό αυτής, έχοντας χάσει της αισθήσεις της. Ότι, ωστόσο, αυτό δεν έγινε αντιληπτό από τον εναγόμενο, ο οποίος, ως εκ της θέσης του ως υπευθύνου επόπτη ασφαλείας της πισίνας, είχε υποχρέωση να επιβλέπει τα λουόμενα παιδιά και να επεμβαίνει αμέσως, σε περίπτωση οιουδήποτε προβλήματος. Ότι η δεύτερη ενάγουσα, ειδοποιηθείσα από την τρίτη ενάγουσα κόρη της, έσπευσε στο σημείο και διαπίστωσε ότι η…. ήταν στον βυθό της πισίνας, ζήτησε δε βοήθεια από τους παρευρισκομένους, προς ανάσυρση της ….. από την πισίνα και προς παροχή πρώτων βοηθειών. Ότι σχετικώς ανταποκρίθηκαν τρεις παρευρισκόμενοι, οι οποίοι έβγαλαν τη …. από την πισίνα απομάκρυναν τον κόσμο γύρωθέ της και επεχείρησαν καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση, ενώ τότε προσήλθε το πρώτον ο εναγόμενος. Ότι η .. αμέσως διεκομίσθη στο Γενικό Νοσοκομείο …., εν συνεχεία δε στο Γενικό Νοσοκομείο ………., όπου και παρέμεινε νοσηλευόμενη για 14 ημέρες. Ότι, εν τέλει, η …. απεβίωσε στις …., με αιτία θανάτου εγκεφαλική ισχαιμία, αλλοιώσεις διάμεσης πνευμονίτιδας και ενεργό μυοκαρδίτιδα. Ότι η διαρκώς επιδεινούμενη κατάσταση της υγείας της …, που οδήγησε στο θάνατο της, οφείλεται στην καθυστέρηση ως προς την εξαγωγή της από την πισίνα και ως προς την παροχή πρώτων βοηθειών. Ότι υπαίτιος για τον θάνατο της …. είναι ο εναγόμενος, αφού αν και υπεύθυνος επόπτης ασφαλείας της πισίνας, δεν κατέβαλε την επιβαλλόμενη κατ' αντικειμενική κρίση προσοχή, και δη δεν βρισκόταν διαρκώς πλησίον της πισίνας, με τεταμένη την προσοχή του, ώστε να αντιληφθεί άμεσα τη βύθιση της …., με αποτέλεσμα την καθυστέρηση στην ανάσυρση της τελευταίας από την πισίνα και στην παροχή πρώτων βοηθειών, και με περαιτέρω επακόλουθο την πρόκληση βλαβών, οι οποίες, αυτοδυνάμως επιδεινούμενες, οδήγησαν στο θάνατό της. Με βάση το ιστορικό αυτό. όπως αναπτύσσεται περαιτέρω στην αγωγή, κατόπιν παραδεκτού περιορισμού των αιτημάτων τους, με δήλωση περιεχόμενη στις προτάσεις τους (ποιοτικώς, από καταψηφιστικό σε αναγνωριστικό), και με δήλωση της πληρεξουσίας τους καταχωρηθείσα στα ταυτάριθμα με την παρούσα πρακτικά (ποσοτικώς, από 400.000,00 ευρώ σε 150.000,00 ευρώ ως προς έκαστο ενάγοντα, άρθρα 223 και 295§1β' ΚΠολΔ, σχετ. βλ. ΑΠ 886/2017 ΤΝΠ Νόμος, ΑΠ 291/2015 ΤΝΠ Νόμος, ΑΠ 1699/1991 ΕλλΔνη 1993.579), οι ενάγοντες, ρητώς επιφυλασσόμενοι ως προς τυχόν έτερη ζημία τους, ζητούν, με απόφαση προσωρινώς εκτελεστή, να αναγνωρισθεί ότι ο εν αγόμενος οφείλει να καταβάλει σε καθέναν από αυτούς το ποσό των 150.000,00 ευρώ, ως χρηματική ικανοποίηση για την ψυχική οδύνη, που υπέστησαν από τον θάνατο της - αντιστοίχως- κόρης και αδερφής τους, νομιμοτόκως από την επομένη της επίδοσης της αγωγής και μέχρι την πλήρη εξόφληση. Ζητούν, τέλος, να καταδικασθεί ο εναγόμενος στα δικαστικά τους έξοδα. Με αυτό το περιεχόμενο και αιτήματα, η αγωγή, που έχει επιδοθεί στον εναγόμενο νομίμως [κατ’ άρθρο 215§2 Κ.ΠολΔ, ημερομηνία κατάθεσης αγωγής: 10.09.2019, ημερομηνία επίδοσης: 20.09.2019 (βλ. την …δ'/20.09.2019 έκθεση επίδοσης του δικαστικού επιμελητή στο Εφετείο Αιγαίου …)], παραδεκτώς εισάγεται προς συζήτηση, κατά την προκείμενη τακτική διαδικασία, ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου, που είναι αρμόδιο καθ' ύλην και κατά τόπον (άρθρα 14§2, J8 και 22 ΚΠολΔ). Η υλική αρμοδιότητα του παρόντος Δικαστηρίου καταφάσκεται, καθώς το αρχικό αγωγικό αίτημα (ως προς έκαστο εναγόμενο) ήταν 400.000,00 ευρώ, του ως άνω, γενόμενου περιορισμού (από 400.000,00 σε 150.000,00 ως προς έκαστο ενάγοντα) σχετικώς μη ασκούντος επιρροή [σχετ. βλ. ΕφΠατρ 778/2009ΝΠ Νόμος, ΕφΑθ 591/2007 ΕλλΔνη 2007.871, ΕφΘεσσαλ 2492/2001 Αρμ 2002.67, ΕφΛαρ 218/2001 Δικογρ. 2001.271, ΕφΘεσσαλ 708/1992 ΤΝΠ Νόμος, Κεραμεύς/ Κονδύλης/ Νίκας (- Νίκας), ΚΠολΔ Ι (2000) 10 αριθμ. 2]. Η αγωγή είναι ορισμένη, απορριπτομένων των περί του αντιθέτου ισχυρισμών του εναγομένου, και νόμιμη, στηριζόμενη στις διατάξεις, που αναφέρονται στις ΙΙ και ΠΙ (νομικές) σκέψεις της παρούσας, καθώς και σε εκείνες των άρθρων 346 ΑΚ και 176 ΚΠολΔ πλην του παρεπόμενου αιτήματος για κήρυξη προσωρινής εκτελεστότητας, κατά το οποίο, μετά τον ως άνω περιορισμό του αιτήματος σε αναγνωριστικό, καθίσταται απορριπτέα ως μη νόμιμη, αφού προσωρινώς εκτελεστές κηρύσσονται μόνον οι καταψηφιστικές δικαστικές αποφάσεις [βλ. Κεραμεύς/Κονδύλης/Νίκας (-Νικολόπουλος), ΚΠολΔ ΙΙ (2000) 907 αριθμ. 3]. Επομένως, καθ' ο μέρος κρίθηκε νόμιμη, η αγωγή πρέπει να ερευνηθεί περαιτέρω ως προς την ουσιαστική της βασιμότητα. Επισημαίνεται ότι οι ενάγοντες κατέβαλαν τέλος δικαστικού ενσήμου (βλ. - αντιστοίχως- τα …, … και … ηλεκτρονικά παράβολα), πλην, όμως, ως εκ περισσού, αφού η ένδικη αγωγή ασκήθηκε πριν την έναρξη ισχύος του ν. 4640/2019, μη εφαρμοζομένου του άρθρου 42§2 του εν λόγω νόμου, κατά τα αναλυτικώς εκτιθέμενα στην IV (νομική) σκέψη της παρούσας. Οι ενάγοντες, με δήλωση της πληρεξούσιας δικηγόρου τους, καταχωρηθείσα στα ταυτάριθμα με την παρούσα πρακτικά, ζητούν, σε περίπτωση που κριθεί ότι χωρίς νόμιμη αιτία κατεβλήθη το δικαστικό ένσημο, να διαταχθεί η απόδοσή του σε αυτούς το εν λόγω αίτημα είναι απορριπτέο, ως απαράδεκτο, διότι, επί καταβολής τέλους δικαστικού ενσήμου, χωρίς να υπάρχει νόμιμη υποχρέωση, θεμελιώνεται, εναντίον του Δημοσίου, αξίωση επιστροφή ς του κατά τις περί αδικαιολόγητου πλουτισμοί) διατάξεις, χωρίς το Δικαστήριο, που δικάζει την αγωγή, για το αντικείμενο της οποίας καταβλήθηκε δικαστικό ένσημο χωρίς νόμιμη αιτία, να έχει την εξουσία να διατάξει την επιστροφή του στον ενάγοντα στο πλαίσιο αυτής της δίκης [βλ. ΕφΠειρ 887/1993 ΕλλΔνη 1994.1703, Κεραμεύς/ Κονδύλης/ Νίκας (-Ορφανίδης), ΚΠολΔ Ι (2000), 173 αριθμ. 19].

VI. Από τις επικαλούμενες και προσκομιζόμενες από τους διαδίκους ένορκες βεβαιώσεις, και δη από την ….. ένορκη βεβαίωση του …. του …. ενώπιον της Ειρηνοδίκη Πειραιώς, την ….. ένορκη βεβαίωση του …. του ….. ενώπιον της συμβολαιογράφου Αθηνών ….., τις …. και …. ένορκες βεβαιώσεις -αντιστοίχως- του …. του …. και της ….. του ….. ενώπιον της συμβολαιογράφου Αθηνών…., και την… ένορκη βεβαίωση της .... του …. ενώπιον της συμβολαιογράφου Ερμούπολης….., άπασες ληφθείσες επιμελεία των εναγόντων και κατόπιν κλήσης του εναγομένου [βλ. α) την από … εξώδικη δήλωση των εναγόντων προς τον εναγόμενο και β) την ….. έκθεση επίδοσης του δικαστικού επιμελητή στο Εφετείο Αιγαίου ….. (η τελευταία σελίδα της οποίας προσεκομίσθη κατόπιν κλήσης κατ' άρθρο 227 ΚΠολΔ)], καθώς και από το σύνολο των μετ' επικλήσεως προσκομιζόμενων εγγράφων, στα οποία περιλαμβάνονται α) φωτογραφίες, εκτιμώμενες προς συναγωγή δικαστικών τεκμηρίων (άρθρα 432, 444§1 περ. γ' ΚΠολΔ, σχετ. βλ. ΑΠ 1201/2007 ΤΝΠ Ισοκράτης,1 ΑΠ 443/2002 ΕΣυγκΔ 2002.361), και β) μέρος από τη σχηματισθείσα -αναφορικώς με την ένδικη υπόθεση- ποινική δικογραφία, ομοίως εκτιμώμενο προς συναγωγή δικαστικών τεκμηρίων, (βλ. ΑΠ 359/2011 ΤΝΠ Νόμος, ΑΠ 154/1992, ΕλλΔνη 1992.814, ΕφΠειρ 463/2016, ΤΝΠ Νόμος, ΕφΘεσσαλ 1271/2012, Αρμ 2014. 603), αποδεικνύονται τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά: Στις 13.09.2003, οι δύο πρώτοι ενάγοντες, …. και ….. ….., σύναψαν γάμο, στο πλαίσιο του οποίου απέκτησαν δύο θήλεα τέκνα, τη ….. , γεννηθείσα στις ….., και την τρίτη ενάγουσα,……., γεννηθείσα στις …….. Η ….. έπασχε από θυρεοειδίτιδα, πλην όμως παρακολουθείτο στενώς από ιατρούς, ώστε να αντιμετωπίζεται φαρμακευτικώς η εν λόγω πάθηση και να μην δημιουργούνται έτερα προβλήματα υγείας. Το 2015, ο εναγόμενος,……, έχοντας σχετικώς την …….άδεια ίδρυσης και λειτουργίας καταστήματος του Δήμου Σύρου - Ερμούπολης, ήταν ιδιοκτήτης επιχείρησης με τον διακριτικό τίτλο «……», λειτουργούσας στη θέση ….. της ….., και έχουσας ως αντικείμενο «ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΑΝΑΨΥΧΗΣ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ ΚΑΤΑ ΚΥΡΙΟ ΛΟΓΟ ΟΙΝΟΠΝΕΥΜΑΤΩΔΩΝ ΠΟΤΩΝ (ΟΡΕΝ BAR)», με δυνατότητα εξυπηρέτησης σαράντα (40) ατόμων. Ειδικότερα, στον χώρο, όπου λειτουργούσε επιχείρηση, είχαν κατασκευασθεί δύο υπαίθριοι χώροι προσφοράς οινοπνευματωδών ποτών (bar), μία κολυμβητική δεξαμενή (πισίνα), μία υπόγεια δεξαμενή και ένα μηχανοστάσιο, σχετικώς εκδοθείσας της …… άδειας οικοδομής της διεύθυνσης πολεοδομίας Σύρου. Για τη λειτουργία της κολυμβητικής δεξαμενής, επιφάνειας …. τετραγωνικών μέτρων και όγκου … κυβικών μέτρων, είχε εκδοθεί, κατόπιν τήρησης της νόμιμης προδικασίας, η ….. άδεια του Δήμου …., κατά την οποία ο μέγιστος επιτρεπόμενος αριθμός ατόμων είναι εξήντα (60), ο επόπτης λειτουργίας είναι ο…. του ….και ο υπεύθυνος επόπτης ασφαλείας (ναυαγοσώστης) είναι ο εναγόμενος. Η κολυμβητική δεξαμενή, βάσει της χρήσης και του μεγέθους της, χαρακτηρίζεται ως δημόσιας χρήσης μικρή δεξαμενή, για τη λειτουργία της οποίας απαιτείται ένας υπεύθυνος επόπτης ασφαλείας, κατά τα εκτιθέμενα στη ΙΙΙ (νομική) σκέψη της παρούσας. Ο εναγόμενος είχε αποδεχθεί την άσκηση των σχετικών καθηκόντων, προεχόντως με την από ….υπεύθυνη δήλωσή του, σε κάθε περίπτωση δε, κινώντας τη διοικητική διαδικασία έκδοσης άδειας κολυμβητικής δεξαμενής και «αποδεχόμενος» τη σχετικώς εκδοθείσα άδεια, ενώ έχει επιτυχώς περαιώσει τη διαδικασία εκπαίδευσης και πιστοποίησής του ως ναυαγοσώστης (βλ. το …. πιστοποιητικό σπουδών της παγκρήτιας σχολής ναυαγοσωστικής). Στις ….., η … του ….. είχε οργανώσει εκδήλωση για τις θυγατέρες της (παιδικό πάρτι), στην ως άνω επιχείρηση του εναγομένου. Σχετικώς, είχε προγραμματίσει, αρχικώς μεν, να διασκεδάσουν τα προσκεκλημένα παιδιά στην ως άνω πισίνα με κολύμβηση, ενώ οι συνοδοί γονείς θα κάθονταν στα παρακείμενα τραπέζια, εν συνεχεία δε, να προσφερθεί πρόχειρο γεύμα, αφού τα παιδιά είχαν βγει από την πισίνα και δεν θα ξαναέμπαιναν σε αυτήν. Στην εκδήλωση ήταν προσκεκλημένες η …. και η τρίτη ενάγουσα, φίλες των τέκνων της ….. Την ίδια ημέρα, η …. είχε καταναλώσει, το μεν πρωί, φρούτα, το δε μεσημέρι, και περί ώρα 14:30 (μμ), όσπρια. Περί ώρα 17:50 (μμ), η δεύτερη ενάγουσα, συνοδεύοντας τις κόρες της, έφθασαν στην εκδήλωση, συνάντησαν την ….. με την ανήλικη κόρη της …., βρήκαν δε την…. και έδωσαν σε αυτήν δώρα για τα τέκνα της. Εν συνεχεία, οι μεν …., τρίτη ενάγουσα και …. βούτηξαν στην πισίνα, οι δε δεύτερη ενάγουσα και …. κάθισαν σε παρακείμενο τραπέζι. Ο εναγόμενος, ως επιχειρηματίας και ως ναυαγοσώστης, βρισκόταν στην (επιχείρηση, κινούμενος στον υπαίθριο χώρο, πλην όμως μην έχοντας την προσοχή του αποκλειστικώς στην πισίνα, μη φορώντας στολή ναυαγοσώστη και μη φέροντας αντίστοιχα διακριτικά. Η …, ενώ βρισκόταν στην πισίνα, έχασε τις αισθήσεις της, με αποτέλεσμα να γυρίσει μπρούμυτα στο νερό, παραμένοντας αρχικώς στην επιφάνεια. Έγινε αντιληπτή από ένα επτάχρονο κορίτσι, ευρισκόμενο εντός της πισίνας, το οποίο, αφού προσπάθησε να την τραβήξει και να τη γυρίσει, χωρίς ωστόσο να το καταφέρει, σχετικώς ειδοποίησε την ανήλικη …. Η τελευταία είδε τη … να βγάζει φυσαλίδες, προσπάθησε δε, ανεπιτυχώς, να την τραβήξει, αρχικώς νομίζοντας ότι η … αστειεύεται. Η … σταδιακώς βυθίστηκε, φθάνοντας στον πάτο της πισίνας, οι δε … και τρίτη ενάγουσα έσπευσαν στις μητέρες τους, …. και δεύτερη ενάγουσα αντιστοίχως, και τις πληροφόρησαν για ό,τι συνέβαινε. Οι τελευταίες έσπευσαν στην πισίνα; όπου είδαν τη …. βυθισμένη στον πάτο. Η δεύτερη ενάγουσα άρχισε να φωνάζει, ζήτησε δε βοήθεια από την….., που βρισκόταν μέσα στην πισίνα με τον ανήλικο υιό της. Η τελευταία, αφού έβγαλε τον υιό της από την πισίνα, ανέβασε τη ….. στην επιφάνεια, πλην όμως δεν μπορούσε να τη βγάλει από την πισίνα. Ο ….., πατέρας παιδιών ευρισκόμενων στην εκδήλωση και τραυματιοφορέας, βούτηξε, εν τέλει δε, με τη βοήθεια έτερων παρευρισκομένων, έβγαλε τη …. από την πισίνα, τοποθετώντας την στην άκρη αυτής. Στο σημείο έσπευσαν αφενός ο ….., πατέρας παιδιού ευρισκόμενου στην εκδήλωση και ιατρός- πλαστικός χειρουργός, αφετέρου, περίπου στις 18:03', ο - αντιληφθείς την κατάσταση- εναγόμενος. Απομάκρυναν τον κόσμο, που είχε συγκεντρωθεί γύρω από τη …., ο εναγόμενος έψαξε για σφυγμό και έφερε μπουκάλα οξυγόνου, ο ….καθάρισε τον οισοφάγο της …., βγάζοντας «κομμάτια φαγητού» (βλ. την από …. έκθεση ένορκης εξέτασης του …., συνταχθείσα από τον Υπαρχιφύλακα ….., παρουσία του Αρχιφύλακα ….., αμφότερων υπηρετούντων στο Αστυνομικό Τμήμα Ερμούπολης), ενώ ο …. ξεκίνησε διαδικασία ανάνηψης. Ο τελευταίος διαπίστωσε ότι από το στόμα της … έβγαιναν εμέσματα «κρεμώδη λευκά με οσμή βανίλιας και εν συνεχεία τροφώδης και κομμάτια φρούτων», ενώ καθ' όλη τη διάρκεια της ανάνηψης, η … ήταν κυανωτική, άσφυγμη με μυδρίαση άμφω (βλ. την από …. έκθεση ένορκης εξέτασης του ….., συνταχθείσα από τον Υπαρχιφύλακα …., παρουσία του Υπαρχιφύλακα …., αμφότερων υπηρετούντων στο Αστυνομικό Τμήμα Ερμούπολης). Ασθενοφόρο του ΕΚΑΒ, κληθέν περί ώρα 18:09' (βλ. την ….βεβαίωση του παραρτήματος Μυτιλήνης του Εθνικού Κέντρου ’μεσης Βοήθειας), έφθασε περί ώρα 18:12'. Το πλήρωμά του, αφού διαπίστωσε την ανυπαρξία σφυγμού και αναπνοής, αμέσως ξεκίνησε καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση, διενήργησε αναρρόφηση και χορήγησε μία απινίδωση. Περί ώρα 18:19', το ασθενοφόρο, με τη … και τον …., ανεχώρησε για το Γενικό Νοσοκομείο …, όπου και έφθασε περί ώρα 18:26'. Εκεί, οι θεράποντες ιατροί διαπίστωσαν ότι «το παιδί ήταν άσφυγμο, απνοϊκό με κεντρική και περιφερική κυάνωση, ψυχρά άκρα και κορμό, κόρες σε μυδρίαση άμφω, χωρίς φωτοκινητικό αντανακλαστικό», διενήργησαν αναρρόφηση, χωρίς απόδοση γαστρικού περιεχομένου, διασωλήνωσαν και ξεκίνησαν εξειδικευμένη καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση, στο πλαίσιο της οποίας χορηγήθηκαν, μεταξύ άλλων, τρεις (3) δόσεις αδρεναλίνης και πέντε (5) απινιδώσεις. Μετά από 30-40 λεπτά αποκτήθηκε φλεβοκομβικός ρυθμός, ενώ συνεχίστηκε η υποστήριξη αναπνοής με μηχανικό αερισμό. Το συμπέρασμα των θεραπόντων ιατρών ήταν «πνιγμός σε γλυκό ύδωρ και εισρόφηση γαστρικού περιεχομένου. Καρδιοαναπνευστική Ανακοπή, επαναφορά καρδιακής λειτουργίας μετά από ΚΑΡΠΑ διαρκείας περίπου 60 λεπτών συνολικά. Κατάσταση ολικής σφαιρικής ισχαιμίας του εγκεφάλου με κλίμακα Glasgow 3». Αυθημερόν η …. μεταφέρθηκε, με αεροδιακομιδή, στο Γενικό Νοσοκομείο Παίδων Αθηνών «….» [βλ. ιδίως α) την από ….. βεβαίωση του παθολογικού τμήματος του Γενικού Νοσοκομείου ….. «…» και β) την …..ιατρική γνωμάτευση του Γενικού Νοσοκομείου .. «…….»], όπου παρέμεινε νοσηλευόμενη στη μονάδα εντατικής θεραπείας. Η κλινική εικόνα εισόδου της … ήταν «διασωληνομένη σε καταστολή, κόρες σε μύση άμφω, μη αντιδρώσες στο φως. Χρώμα δέρματος ροδαλό. Ζωτικά σημεία: θερμοκρασία 33.8 °C, σφύξεις 97/min, ΑΠ 102/57 mmHg, Sat0 2 σε αρτηριακό αίμα 99°ιο (μηχανικός αερισμός). Ομότιμο αναπνευστικό ψιθύρισμα με καλή είσοδο αέρα, διάσπαρτους υγρούς ήχος και S1 S2 ευκρινείς καρδιακοί τόνοι». Διενεργήθηκε πλήρης εργαστηριακός έλεγχος, με πορίσματα, μεταξύ άλλων, «ακτινολογική εικόνα εισρόφησης, βαθμός εγκεφαλικού οιδήματος με μερική κατάληψη διμηνοειδούς κόλπου και ιγμορείων αντρών» (βλ. την …..βεβαίωση του Γενικού Νοσοκομείου Παίδων …. «…..»). Διενεργήθηκε αξονική τομογραφία εγκεφάλου, με πόρισμα «εκτεταμένο εγκεφαλικό οίδημα, υπόπυκνη απεικόνιση εγκεφαλικών ημισφαιρίων με ασαφή διαχωρισμό φαιάς - λευκής ουσίας, μη απεικόνιση βασικών δεξαμενών, μόλις υποσημαινόμενη 4η κοιλία και πλάγιο κοιλιακό σύστημα, κατάσταση σκηνιδίου και παρεγκεφαλιδικών αμυγδαλών δια μέσου του ινιακού τρήματος (εγκολεασμός;)» (βλ. το από….. έγγραφο του Γενικού Νοσοκομείου Παίδων Αθηνών «…..»). Η …. .απεβίωσε στις…. Στο σχετικώς εκδοθέν εξιτήριο, αναφέρονται, ως αιτία θανάτου, «πνιγμός σε πισίνα», και ως διάγνωση εξόδου, «G93.6 εγκεφαλικό οίδημα πνιγμός σε πισίνα- εγκεφαλικό οίδημα- καρδιακή ανακοπή» (βλ. το εξιτήριο του Γενικού Νοσοκομείου Παίδων Αθηνών «….»). Στις…. , δηλαδή τρεις ημέρες μετά τον θάνατο, διενεργήθηκε νεκροψία- νεκροτομή, με πορίσματα, μεταξύ άλλων «(... ) εκτεταμένες νεκρωτικές και εκφυλιστικές αλλοιώσεις του εγκεφάλου και της παρεγκεφαλίδος ως επί γενικευμένης εγκεφαλικής ισχαιμίας, (... ) η μακροσκοπική και μικροσκοπική διερεύνηση έδειξε αλλοιώσεις αυτοάνοσης λεμφοκυτταρικής θυρεοειδίτιδας. (... ) Η μακροσκοπική και μικροσκοπική διερεύνηση αυτών έδειξε αλλοιώσεις διάμεσης πνευμονίτιδας που κατά τόπους προσλαμβάνουν χαρακτήρα κοκκιωματώδους αντίδρασης έναντι ξένου σώματος. Η καρδιά έχει βάρος 202 γρ. Η μακροσκοπική και μικροσκοπική διερεύνηση αυτής έδειξε ενεργό μυοκαρδίτιδα», και με αιτία θανάτου «Εγκεφαλική ισχαιμία, αλλοιώσεις διάμεσης πνευμονίτιδας - ενεργός μυοκαρδίτιδα - (αναφερόμενος πνιγμός)» [βλ. α) την…. ιατροδικαστική έκθεση νεκροψίας - νεκροτομης της ιατροδικαστικής υπηρεσίας Αθηνών, - από τον ιατροδικαστή …., και β) τη …. ιστολογική εξέταση του Α' Εργαστηρίου Παθολογικής Ανατομικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.

VII. Από τα ίδια ως άνω αποδεικτικά μέσα, αποδεικνύονται περαιτέρω τα ακόλουθα: Ο εναγόμενος, κατά την εκτέλεση των καθηκόντων του, ως επόπτη ασφαλείας πισίνας-ναυαγοσώστη, δεν κατέβαλε την επιβαλλόμενη κατ' αντικειμενική κρίση προσοχή, την οποία όφειλε να καταβάλλει ο μετρίως συνετός και ευσυνείδητος επόπτης ασφαλείας πισίνας - ναυαγοσώστης, υπό συνθήκες, αντίστοιχες με τις ως άνω περιγραφόμενες, με βάση τους νομικούς κανόνες, τις συνήθειες, που επικρατούν στις συναλλαγές, και την κοινή - κατά τη συνηθισμένη πορεία των πραγμάτων- πείρα και λογική. Ειδικότερα, ενώ ήταν υπεύθυνος ασφαλείας της πισίνας- ναυαγοσώστης, δεν έφερε ένδυμα κολύμβησης, εκτελούσε άλλη παράλληλη εργασία, αφού κινείτο στον χώρο της ως άνω επιχείρησής του και συντόνιζε το προσωπικό, και δεν ήταν σε άμεση ετοιμότητα προς παροχή βοήθειας. Το τελευταίο αποδεικνύεται από το ότι καθυστέρησε να αντιληφθεί την κατάσταση της ….., για χρονικό διάστημα μεγάλο, δεδομένων των συνθηκών. Ειδικότερα, α) η …. έχασε τις αισθήσεις της, γυρνώντας μπρούμυτα στην επιφάνεια της πισίνας, β) αυτό έγινε αντιληπτό από ένα επτάχρονο κορίτσι και από τη …., γ) η ….. βυθίσθηκε στον πάτο της πισίνας, δ) η …. και η τρίτη ενάγουσα έσπευσαν στο τραπέζι, όπου κάθονταν η ….. και η δεύτερη ενάγουσα, για να τις ειδοποιήσουν, ε) οι τελευταίες έσπευσαν στην πισίνα, όπου είδαν τη ….., στ) κάλεσαν σε βοήθεια τους παρευρισκομένους, ζ) η ….άκουσε το εν λόγω κάλεσμα, έβγαλε τον υιό της από την πισίνα, βούτηξε, ανέσυρε τη …. από το βυθό και τη μετακίνησε προς την άκρη της πισίνας, και η) ο ….. βούτηξε στην πισίνα, έφθασε στην ….. και τη …., και βοήθησε να μετακινηθεί η τελευταία εκτός της πισίνας- μετά από τα αμέσως προαναφερόμενα αντελήφθη την κατάσταση και έσπευσε προς βοήθεια της …. ο εναγόμενος. Ο ισχυρισμός του τελευταίου ότι αντελήφθη την ….να ανασύρει τη ….. ελέγχεται ως μη πειστικός, καθώς, αν πράγματι είχε συμβεί αυτό, και αν βρισκόταν πλησίον της πισίνας, ως όφειλε, τότε θα είχε φθάσει στη ….. νωρίτερα, και όχι το πρώτον, αφού είχε εξαχθεί από την πισίνα. Ο αυτός ισχυρισμός, ακόμα και αληθής υποτιθέμενος, δεν αίρει την εκ μέρους του εναγομένου έλλειψη της απαιτούμενης προσοχής, καθώς α) και πάλι όφειλε να έχει αντιληφθεί νωρίτερα ότι κάτι συμβαίνει στη …., και β) όφειλε να έχει βουτήξει άμεσα, προκειμένου να βοηθήσει την …. Στην αγωγή της …, και όχι να «βασισθεί» στη συνδρομή του….. Κατά τη διεξαχθείσα ποινική διαδικασία (ενώπιον του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Σύρου), ο εναγόμενος ισχυρίσθηκε ότι δεν βούτηξε, αλλά έσπευσε στο σημείο περιμετρικώς της πισίνας, προς εξοικονόμηση χρόνου και προς αποφυγή τραυματισμού κάποιου παιδιού, λόγω του αναστήματός του, αφού έχει ύψος 1,90 μέτρα. Ο ισχυρισμός αυτός αφενός ελέγχεται ως μη πειστικός, κατά τα ανωτέρω αναλυτικώς εκτιθέμενα, αφετέρου, ακόμα και αληθής υποτιθέμενος, δεν αίρει την έλλειψη προσοχής και διενέργειας των απαιτούμενων ενεργειών, καθώς ο εναγόμενος α) όφειλε να μπορεί κολυμπώντας να διασχίσει «κάθετα» την πισίνα ταχύτερα, και β) αν πράγματι ετίθετο κίνδυνος τραυματισμού παιδιού από ενδεχόμενη βουτιά του, λόγω του αναστήματός του, όφειλε, όχι να βασίζεται σε βοήθεια παρευρισκομένου, αλλά, είτε να έχει αναθέσει βοηθητικά καθήκοντα σε άτομο, δυνάμενο να βουτήξει ακινδύνως, είτε να περιορίσει τον αριθμό παιδιών, που βρίσκονταν μέσα στην πισίνα, ώστε να μπορεί να βουτήξει ακινδύνως. Ακόμα, η πλημμελής εκτέλεση των καθηκόντων του εναγομένου ήταν- κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας - ικανή και μπορούσε αντικειμενικώς να επιφέρει το επιζήμιο αποτέλεσμα, κατά τη συνηθισμένη και κανονική πορεία των πραγμάτων, όπερ και εν προκειμένω εγένετο. Ειδικότερα, εξαιτίας της καθυστερημένης αντίδρασης του εναγομένου, η …. παρέμεινε αναίσθητη στο νερό για μεγάλο χρονικό διάστημα, με συνέπεια την περιέλευση της στην ως άνω περιγραφόμενη κατάσταση υγείας, η οποία, διαρκώς επιδεινούμενη, οδήγησε στον θάνατό της. Η εν λόγω αιτιώδης συνάφεια δεν διακόπτεται ούτε από τυχόν κατανάλωση τροφής πριν από την είσοδο στην πισίνα εκ μέρους της θανούσας, ούτε από τυχόν προϋπάρχον νόσημα αυτής, των περί του αντιθέτου ισχυρισμών του εναγομένου ελεγχομένων ως μη πειστικών. Ειδικότερα, η ….., την ίδια ημέρα, το πρωί, έχοντας καταναλώσει φρούτα, το μεσημέρι, τρεις περίπου ώρες πριν από είσοδό της στην πισίνα, είχε καταναλώσει όσπρια, και πριν από την είσοδό της στην πισίνα ουδέν είχε καταναλώσει. Σχετικώς εξεταζόμενοι στο πλαίσιο της διεξαχθείσας ποινικής διαδικασίας, οι … και …. κατέθεσαν ότι, κατά την προσπάθεια ανάνηψη, της …. έβγαιναν κομμάτια φαγητού, κατά τα αναλυτικώς προεκτιθέμενα, πλην όμως εξέθεσαν ότι αντελήφθησαν σε πολύ τεταμένη στιγμή, ενώ η …. έβγαζε και αφρούς με νερό. Ακόμα, η ….. (διοργανώτρια της εκδήλωσης), εξεταζόμενη ενώπιον του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Σύρου κατά τη σχετικώς διεξαχθείσα ποινική διαδικασία, κατέθεσε ότι η ίδια έδωσε μία πετσέτα, προς καθαρισμό του προσώπου της …., και ότι στην πετσέτα αυτή, αφού στέγνωσε, είδε «κομμάτια ψιλά, όχι αχώνευτα και αμάσητα». Η εξαγωγή υπολειμματικού στομαχικού περιεχομένου, που υπάρχει ακόμα και επί κατανάλωσης φαγητού αρκετές ώρες πριν, είναι συμβατή με την τότε διενεργούμενη καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση, ενώ, όταν η … μεταφέρθηκε στο Γενικό Νοσοκομείο Σύρου, πραγματοποιήθηκε αναρρόφηση στομάχου, με μηδενικό προϊόν. Εξάλλου, ακόμα και αν ήθελε υποτεθεί ότι η … είχε καταναλώσει μικρή ποσότητα φαγητού, και πάλι δεν αίρεται ο ως άνω αιτιώδης σύνδεσμος, αφού α) δεν αναιρείται το ότι ο εναγόμενος όφειλε να έχει αντιληφθεί την κατάσταση νωρίτερα και να έχει ενεργήσει αντιστοίχως, και β) η εξαγωγή τροφώδους περιεχομένου δεν αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα για την επιτυχία της καρδιοαναπνευστικής αναζωογόνησης, καθόσον το αντίθετο θα οδηγούσε στο εσφαλμένο συμπέρασμα ότι καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση επιχειρούμενη σε άτομο, που έχει καταναλώσει τροφή, στερείται επιτυχούς έκβασης. Η …. δεν παρουσίαζε προηγούμενο νόσημα, ικανό να οδηγήσει στον θάνατό της, ανεξαρτήτως των ως άνω ιστορούμενων πραγματικών περιστατικών. Συγκεκριμένα, ναι μεν η … έπασχε από αυτοάνοση θυρεοειδική νόσο (θυρεοειδίτιδα Hashimoto), πλην όμως παρακολουθείτο, ήδη από το 2012, από ιατρό παιδίατρο, από δε τον Μάιο του 2014, και από έτερο ιατρό, με την ειδικότητα του παιδοενδοκρινολόγου, ώστε η κατάσταση να αντιμετωπίζεται φαρμακευτικώς (βλ. ιδίως το από…. «αντίγραφο ιστορικού» της παιδοενδοκρινολόγου ….). Εκ της στενής και συνεπούς ιατρικής παρακολούθησής της, συνάγεται ότι ενδεχόμενο έτερο προϋπάρχον νόσημα, και δη μυοκαρδίτιδα (που είναι αίτιο του θανάτου της), θα είχε γίνει αντιληπτό, ειδικώς λαμβανομένου υπόψη ότι, όπως κατέθεσε ο ιατρός - καρδιολόγος …., εξεταζόμενος ενώπιον του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Σύρου κατά τη σχετικώς διεξαχθείσα ποινική διαδικασία, σε παιδιά, η μυοκαρδίτιδα με υποκλινική μορφή, ήτοι μη δίδουσα συμπτώματα, είναι σπάνια. Η θέση αυτή ενισχύεται εκ του ότι αν η …. είχε ήδη μυοκαρδίτιδα, τότε, λόγω της χορηγηθείσας σε αυτήν φαρμακευτικής αγωγής, και δη της μεγάλης δόσης αδρεναλίνης, θα είχε παρουσιάσει έντονες αρρυθμίες κατά τη λήψη του εν λόγω φαρμάκου, πράγμα που όμως δεν συνέβη, αφού η … παρουσίασε αρρυθμίες μέρες μετά τη λήψη της προαναφερόμενης φαρμακευτικής αγωγής (βλ. ιδίως την …/2015 ένορκη βεβαίωση του ….. ενώπιον της Ειρηνοδίκη Πειραιώς). Η …. ναι μεν εμφάνισε μυοκαρδίτιδα, πλην όμως στο πλαίσιο της νοσηλείας της, λόγω της καθυστερημένης εξαγωγής της από την πισίνα. Η …., ενώ βρισκόταν στην πισίνα, δεν παρουσίασε κεραυνοβόλο μυοκαρδίτιδα, ώστε εξαιτίας αυτής να βυθισθεί, καθώς, σε αυτήν την περίπτωση, δεν θα έχανε απλώς της αισθήσεις της, αλλά θα απεβίωνε άμεσα, χωρίς εισροή ύδατος - ωστόσο, κατά τη διαδικασία ανάνηψης, από το στόμα της …. έβγαινε νερό και αφρός. Περαιτέρω, ο εναγόμενος, βάσει των προσωπικών του περιστάσεων, ιδιοτήτων, γνώσεων, ικανοτήτων και επαγγέλματος, και δη, βάσει της κοινής λογικής και της εκπαίδευσής του ως ναυαγοσώστη, μπορούσε να προβλέψει το αποτέλεσμα της πλημμελούς εκπλήρωσης των καθηκόντων του, και δη τη βλάβη στην υγεία ή τη ζωή των λουομένων, και να αποφύγει αυτό, πλην όμως δεν το προέβλεψε, από την προεκτιθέμενη έλλειψη της επιβαλλόμενης προσοχής. Επομένως, ό εναγόμενος είναι υπαίτιος για τον θάνατο της …., αφού, από έλλειψη της δέουσας προσοχής, καθυστέρησε να επέμβει και να τη συνδράμει, με αποτέλεσμα την παραμονή της στο νερό για παρατεταμένο χρονικό διάστημα, και με περαιτέρω επακόλουθο την περιέλευσή της σε δυσμενή κατάσταση υγείας, η οποία, διαρκώς επιδεινούμενη, ως ενεργός αιτία, επέφερε τον θάνατο. Επισημαίνεται ότι από το προσκομιζόμενο ενώπιόν του αποδεικτικό υλικό, το Δικαστήριο μόρφωσε δικανική πεποίθηση, τόσο ως προς την προηγούμενη κατάσταση της υγείας της …., όσο και ως προς τα αίτια του θανάτου της, ώστε να μην καταλείπονται κενά και αμφίβολα σημεία, απορριπτομένου, για τον λόγο αυτόν, του αιτήματος του εναγομένου προς διενέργεια πραγματογνωμοσύνης. Οι ενάγοντες, ηλικίας, κατά τον θάνατο της …., 58, 46 και 9 ετών, είναι γονείς και αδερφή της …., αποβιωσάσης σε ηλικία 11 ετών (βλ. την από …. βεβαίωση του τμήματος αστικής & δημοτικής κατάστασης, της διεύθυνσης αστικής & δημοτικής κατάστασης, της γενικής διεύθυνσης εσωτερικών και ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, του Υπουργείο Εσωτερικών). Μεταξύ αυτών και της θανούσας υπήρχαν αισθήματα αγάπης και στοργής. Από τον αιφνίδιο θάνατο της …. άπαντες οι ενάγοντες ένιωσαν και νιώθουν ιδιαίτερο πόνο. Για την ανόρθωση της μη περιουσιακής ζημίας τους, δικαιούνται χρηματική ικανοποίηση, την οποία το Δικαστήριο καθορίζει, ως προς έκαστο των δύο πρώτων εναγόντων, στο ποσό των 100.000,00 ευρώ, και ως προς την τρίτη ενάγουσα, στο ποσό των 80.000,00 ευρώ. Τα ποσά αυτά κρίνονται και δίκαια, λαμβανομένων υπόψη ιδίως των συνθηκών, υπό τις οποίες τελέσθηκε η ένδικη αδικοπραξία, της βαρύτητας του πταίσματος του εναγομένου, καθώς και της κοινωνικής και οικονομικής κατάστασης των μερών (βλ. ΟλΑΠ 9/2015 ΝοΒ 2015.1696), όπως αυτά εκτέθηκαν αναλυτικά ανωτέρω, βάσει των ισχυρισμών και των αποδεικτικών μέσων των διαδίκων (βλ. ΑΠ 324/2016 ΕΣυγκΔ 2017.26).

VIII. Κατ' ακολουθίαν όλων των ανωτέρω, η ένδικη αγωγή πρέπει να γίνει εν μέρει δεκτή, ως βάσιμη και κατ' ουσίαν. Ειδικότερα, πρέπει να αναγνωρισθεί ότι ο εναγόμενος οφείλει να καταβάλει α) στον πρώτο ενάγοντα, το ποσό των 100.000,00 ευρώ, β) στη δεύτερη ενάγουσα, το ποσό των 100.000,00 ευρώ, και γ) στην τρίτη ενάγουσα το ποσό των 80.000,00 ευρώ, άπαντα τα ποσά νομιμοτόκως από την επομένη της επίδοσης της αγωγής και μέχρι την πλήρη εξόφληση. Τέλος, ο εναγόμενος, λόγω της εν μέρει ήττας του, πρέπει να καταδικασθεί σε μέρος των δικαστικών εξόδων των εναγόντων, λόγω της εν μέρει νίκης τους και κατόπιν υποβολής σχετικού αιτήματος εκ μέρους τους (άρθρα 178§1 και 19Γ§2 ΚΠολΔ), κατά τα ειδικότερα οριζόμενα στο διατακτικό.

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ

ΔΙΚΑΖΟΝΤΑΣ αντιμωλία των διαδίκων.

ΔΕΧΕΤΑΙ εν μέρει την αγωγή.

ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΕΙ ότι ο εναγόμενος οφείλει να καταβάλει α) στον πρώτο ενάγοντα, το ποσό των εκατό χιλιάδων (100.000,00) ευρώ, β) στη δεύτερη ενάγουσα, το ποσό των εκατό χιλιάδων (100.000,00) ευρώ, και γ) στην τρίτη ενάγουσα, νομίμως αντιπροσωπευόμενη από τους δύο πρώτους ενάγοντες, το ποσό των ογδόντα χιλιάδων (80.000,00) ευρώ, άπαντα τα ποσά νομιμοτόκως από την επομένη της επίδοσης της αγωγής και μέχρι την πλήρη εξόφληση.

ΚΑΤΑΔΙΚΑΖΕΙ τον εναγόμενο σε μέρος των δικαστικών εξόδων των εναγόντων, το οποίο ορίζει α) ως προς τον πρώτο ενάγοντα στο ποσό των τριών χιλιάδων (3.000,00) ευρώ, β) ως προς τη δεύτερη ενάγουσα στο ποσό των τριών χιλιάδων (3.000,00) ευρώ και γ) ως προς την τρίτη ενάγουσα στο ποσό των δύο χιλιάδων τετρακοσίων (2.400,00) ευρώ.

ΚΡΙΘΗΚΕ και ΑΠΟΦΑΣΙΣΘΗΚΕ στις 12 Μαρτίου 2021, και ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ στο ακροατήριό του στη Σύρο, σε έκτακτη δημόσια συνεδρίαση, χωρίς την παρουσία των διαδίκων και των πληρεξούσιων δικηγόρων τους, στις 2 Μαρτίου 2021.