ΤΡΑΠΕΖΑ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ «ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ»

ΠΠρΠατρών 15/2019

Μεταβίβαση ακινήτου από μη κύριο - Αρνητική αναγνωριστική αγωγή - Προσδιορισμός υλικής αρμοδιότητας - Σώρευση διεκδικητικής αγωγής - Χωρισμός υποθέσεων -.

Μεταβίβαση ακινήτου από μη κύριο. Προστασία του αληθούς κυρίου. Αγωγή ακυρότητας της συμβάσεως πωλήσεως λόγω ελλείψεως κυριότητας του πωλητή. ’σκηση αναγνωριστικής αγωγής με την αρνητικής της μορφή, της αναγνώρισης της ανυπαρξίας δικαιώματος κυριότητας των εναγομένων στο επίδικο ακίνητο. Η καθʼ ύλη αρμοδιότητα του δικαστηρίου καθορίζεται από την αξία του αντικειμένου της διαφοράς κατά τον χρόνο άσκησης της αγωγής. Η καθʼ ύλη αρμοδιότητα επί απλής ομοδικίας αναφορικά με διαιρετά δικαιώματα καθορίζεται από την αξία του εξ αδιαιρέτου μεριδίου εκάστου συγκυρίου και σε περίπτωση άνισων μεριδίων από το μεγαλύτερο αυτών. Αρνητική αναγνωριστική αγωγή στο δικόγραφο της οποίας σωρεύεται διεκδικητική αγωγή. Έλλειψη καθʼ ύλη αρμοδιότητας του δικαστηρίου για την εκδίκαση όλων των σωρευόμενων στο ίδιο δικόγραφο αγωγών. Διαταγή χωρισμού των υποθέσεων και παραπομπή των σωρευόμενων διεκδικητικών αγωγών προς εκδίκαση ενώπιον του αρμόδιου δικαστηρίου.

(Η απόφαση δημοσιεύεται επιμελεία του δικηγόρου Πατρών Βασίλη Γαλανόπουλου, εκ μέρους του Δικηγορικού Συλλόγου Πατρών).

ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΠΑΤΡΩΝ

ΤΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

Αριθμός απόφασης 15/2019

ΤΟ ΠΟΛΥΜΕΛΕΣ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΠΑΤΡΩΝ

ΣΥΓΚΡΟΤΗΘΗΚΕ από τους Δικαστές Μάρθα Γαλαριώτου, Πρόεδρο Πρωτοδικών, Μιχαήλ Τσέφα, Πρωτόδικη και Γεωργία Ανδρέου, Πρωτόδικη - Εισηγήτρια, και από τον Γραμματέα Βασίλειο Μπισμπίκη.

ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΕ δημόσια στο ακροατήριο του την 9η Ιανουαρίου 2018, για να δικάσει την υπόθεση:

ΤΩΝ ΚΑΛΟΥΝΤΩΝ - ΕΝΑΓΟΝΤΩΝ: 1) ……, 9) …….., οι οποίοι άπαντες παραστάθηκαν δια του πληρεξουσίου δικηγόρου τους Παναγιώτη Παπαδόπουλου.

ΤΩΝ ΚΑΘ' ΩΝ Η ΚΛΗΣΗ - ΕΝΑΓΟΜΕΝΩΝ: 1) ………, 6) ………, οι οποίοι παραστάθηκαν οι 3ος και 5ος μετά και οι λοιποί δια του πληρεξουσίου δικηγόρου τους Νικολάου Παρασκευόπουλου.

ΟΙ ΚΑΛΟΥΝΤΕΣ - ΕΝΑΓΟΝΤΕΣ ΖΗΤΟΥΝ να γίνει δεκτή η από 1- 11-2011 και με αριθμό κατάθεσης δικογράφου ./7-11-2011 αγωγή, η οποία επαναφέρεται προς συζήτηση, κατόπιν έκδοσης της υπ' αρ. 369/2016 μη οριστική απόφαση του παρόντος Δικαστηρίου, με την από 15-10-2016 κλήση, η οποία κατατέθηκε στην Γραμματεία του παρόντος Δικαστηρίου με αριθμό κατάθεσης δικογράφου ./21-10-2016 και προσδιορίσθηκε για να συζητηθεί κατά την δικάσιμο της 7-3-2017, οπότε και αναβλήθηκε για την δικάσιμο της 17-10-2017, οπότε και αναβλήθηκε εκ νέου για την δικάσιμο που αναγράφεται στην αρχή της παρούσας και γράφτηκε στο πινάκιο.

ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΣΥΖΗΤΗΣΗ της υπόθεσης, οι πληρεξούσιοι δικηγόροι των διαδίκων ανέπτυξαν τους ισχυρισμούς τους και ζήτησαν να γίνουν δεκτά όσα αναφέρονται στα πρακτικά και στις έγγραφες προτάσεις τους.

ΑΦΟΥ ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗΝ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ

ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΝ ΝΟΜΟ

Από τις διατάξεις των άρθρων 239, 513 επ., 1033, 1191 ΑΚ, προκύπτει ότι η πώληση του ξένου ακινήτου, είναι έγκυρη, δηλαδή μόνη η έλλειψη κυριότητας στο ακίνητο δεν έχει ως συνέπεια την ακυρότητα της σύμβασης. Έναντι όμως του αληθινού κυρίου δεν είναι ισχυρή η μεταβίβαση της κυριότητας του ακινήτου, καθόσον για τη μεταβίβαση αυτή απαιτείται (άρθρο 1033 ΑΚ), αυτός που μεταβιβάζει να είναι κύριος. Συνεπώς, εκείνος προς τον οποίο μεταβιβάστηκε ξένο ακίνητο δεν αποκτά την κυριότητα, εφόσον του μεταβιβάστηκε από μη κύριο. Ο αληθής κύριος στην περίπτωση μεταβιβάσεως του ακινήτου του, με συμβολαιογραφικό έγγραφο, προστατεύεται με τη διεκδικητική αγωγή (1094 ΑΚ), την οποία όμως, εφόσον αυτό το νέμεται ή το κατέχει αποκλειστικά ο αγοραστής, μπορεί να την στρέψει μόνο κατ' αυτού και όχι κατά του πωλητή. Κατά του τελευταίου, εφόσον και αυτός αμφισβητεί το εμπράγματο αυτό δικαίωμά του, μπορεί να ασκήσει την αναγνωριστική της κυριότητας αγωγή (1094 ΑΚ, 70 ΚΠολΔ). Παράλληλα, έχει τη δυνατότητα να σωρεύσει και την αγωγή «ακυρότητας του συμβολαίου», με την οποία βεβαίως δεν μπορεί, σύμφωνα με τα όσα προαναφέρθηκαν, να ζητηθεί η ακυρότητα της συμβάσεως πωλήσεως του ακινήτου, λόγω ελλείψεως κυριότητας του πωλητή, αφού, όπως προαναφέρθηκε, αυτή είναι έγκυρη, αλλά μπορεί να ζητηθεί να αναγνωριστεί ότι ο μεν πωλητής δεν ήταν κύριος του ακινήτου που μεταβιβάστηκε, ο δε αγοραστής, λόγω της ελλείψεως αυτής του πωλητή, δεν έγινε κύριος αυτού. Πρόκειται δηλαδή για αναγνωριστική αγωγή (70 ΚΠολΔ), με την αρνητική της μορφή, της αναγνώρισης της ανυπαρξίας δικαιώματος κυριότητας των εναγόμενων στο επίδικο (ΠΠΑΘ 1476/2012, ΕφΔωδ 132/2009, ΠΠΡοδ 93/2015, όλες ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ). Εξάλλου, από τον συνδυασμό των διατάξεων 7, 8, 9, 10 ΚΠολΔ σαφώς συνάγεται ότι η υλική αρμοδιότητα του δικαστηρίου για την εκδίκαση ορισμένης υπόθεσης καθορίζεται από την αξία του αντικειμένου της διαφοράς κατά τον χρόνο άσκησης της αγωγής. Σε περίπτωση, δε, ομοδικίας, εφόσον πρόκειται για διαιρετά δικαιώματα (όπως τέτοιο είναι το δικαίωμα κυριότητας), λαμβάνεται υπόψιν το αίτημα κάθε ενάγοντος ή το αιτούμενο από κάθε εναγόμενο (ΕφΛαρ 164/2002 ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ 2002.245, ΠΠΑΘ 625/2010 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ).

Με την κρινόμενη αγωγή, η οποία νομίμως επαναφέρεται προς συζήτηση με την από 15-10-2016 και με αριθμό κατάθεσης δικογράφου ./2016 κλήση, κατόπιν έκδοσης της υπ' αρ. 369/2016 απόφασης του παρόντος Δικαστηρίου, με την οποία η δίκη θεωρήθηκε κατηργημένη ως προς τους αρχικούς ενάγοντες …….., …….. και …….. και κηρύχθηκε απαράδεκτη η συζήτηση της υπόθεσης ως προς τους λοιπούς ενάγοντες λόγω μη προσκομιδής του πιστοποιητικού ΕΝΦΙΑ Ν. 4174/2013, οι ενάγοντες εκθέτουν: Ότι οι αρχικοί ενάγοντες τυγχάνουν συγκύριοι, ο 2ος αρχικώς ενάγων ………, καθολικοί διάδοχοι του οποίου τυγχάνουν οι υπό στοιχεία 1α, 1β και 1γ των καλούντων, κατά ποσοστό 1/140 εξ αδιαιρέτου, ο 2ος των καλούντων και 3ος αρχικώς ενάγων κατά ποσοστό 1/160 εξ αδιαιρέτου, ο 3ος των καλούντων και 5ος αρχικώς ενάγων κατά ποσοστό 1/120 εξ αδιαιρέτου, ο 4ος των καλούντων και 6ος αρχικώς ενάγων κατά ποσοστό 1/100 εξ αδιαιρέτου, ο 5ος των καλούντων και 7ος αρχικώς ενάγων κατά ποσοστό 1/120 εξ αδιαιρέτου, ο 6ος των καλούντων και 8ος αρχικώς ενάγων κατά ποσοστό 1/80 εξ αδιαιρέτου, ο 7ος των καλούντων και 10ος αρχικώς ενάγων κατά ποσοστό 1/80 εξ αδιαιρέτου, ο 11ος αρχικώς ενάγων, καθολικός διάδοχος του οποίου τυγχάνει ο 8ος των καλούντων, κατά ποσοστό 1/80 εξ αδιαιρέτου και ο 9ος των καλούντων και 12ος αρχικώς ενάγων κατά ποσοστό 1/80 εξ αδιαιρέτου, ενός ακινήτου, ευρισκομένου στην θέση «………» της κτηματικής περιφερείας Αράξου, εντός του οικισμού Ακρωτηρίου Αράξου Δήμου Δυτικής Αχαΐας, αναλυτικώς περιγραφόμενού στο κείμενο της αγωγής, συνολικής εκτάσεως 5.700 τ.μ. και αξίας 100.000 ευρώ. Ότι την κυριότητα επί του ανωτέρω ακινήτου έχουν αποκτήσει οι ενάγοντες με έκτακτη χρησικτησία, αφού νέμονταν και κατείχαν αυτό με διάνοια κυρίου, ο μεν 2ος αρχικώς ενάγων, καθολικοί διάδοχοι του οποίου τυγχάνουν οι υπό στοιχεία Ια, 1β και 1γ των καλούντων, από το έτος 1970, ο 2ος των καλούντων και 3ος αρχικώς ενάγων από το έτος 1950, ο 3ος των καλούντων και 5ος αρχικώς ενάγων από το έτος από το έτος 1970, ο 4ος των καλούντων και 6ος αρχικώς ενάγων από το έτος 1960, ο 5ος των καλούντων και 7ος αρχικώς ενάγων από το έτος 1970, ο 6ος των καλούντων και 8ος αρχικώς ενάγων από το έτος 1970, ο 7ος των καλούντων και 10ος αρχικώς ενάγων από το έτος 1970, ο 11ος αρχικώς ενάγων, καθολικός διάδοχος του οποίου τυγχάνει ο 8ος των καλούντων, από το έτος 1970 και ο 9ος των καλούντων και 12ος αρχικώς ενάγων από το έτος 1970, ενώ οι δικαιοπάροχοι τους, απώτεροι και εγγύτεροι, από το έτος 1921, ασκώντας όλες τις προσιδιάζουσες στην φύση και τον προορισμό τους διακατοχικές πράξεις νομής, όπως βόσκηση ζώων και επίβλεψη και εποπτεία αυτής. Ότι, από τον Μάιο του έτους 2011, οι 1ος αρχικώς εναγόμενος, καθολικοί διάδοχοι του οποίου τυγχάνουν οι 1ος - 4ος των καθ' ων η κλήση και 2ος των καλούντων - 2ος αρχικώς εναγόμενος κατέλαβαν παράνομα το ανωτέρω ακίνητο, τοποθετώντας πασσάλους στην βόρεια πλευρά του, προσαρτώντας αυτό έτσι στο όμορο ακίνητο ιδιοκτησίας τους, ενώ, δυνάμει του υπʼ αρ. ./2004 συμβολαίου αγοραπωλησίας της Συμβολαιογράφου Πατρών ………, νομίμως μεταγεγραμμένου στα βιβλία μεταγραφών του Υποθηκοφυλακείου Δύμης (τόμος …, αριθμός …), ο αρχικώς εναγόμενος πώλησε στον 3° αρχικώς εναγόμενο και 3° των καλούντων τμήμα του ανωτέρω ακινήτου, αναλυτικά περιγραφόμενου στο κείμενο της αγωγής, εκτάσεως 754,83 τ.μ., το οποίο έκτοτε ο τελευταίος κατέχει. Για τους λόγους αυτούς ζητούν, κατ' ορθή εκτίμηση του δικογράφου της αγωγής, με απόφαση προσωρινά εκτελεστή ως προς την καταψηφιστική της διάταξη, να αναγνωρισθούν συγκύριοι του ενδίκου ακινήτου, κατά τα ανωτέρω ειδικότερα αναφερόμενα ποσοστά εκάστου εξ αυτών, να υποχρεωθούν οι εναγόμενοι να τους αποδώσουν το ακίνητο και, σε περίπτωση αρνήσεώς τους, να διαταχθεί η βίαιη αποβολή τους και η εγκατάσταση σε αυτό των εναγόντων, να αναγνωρισθεί ότι η προμνημονευθείσα δυνάμει του υπ' αρ. ./2004 συμβολαίου της Συμβολαιογράφου Πατρών ……… πώληση τυγχάνει άκυρη, καθώς και να καταδικασθούν οι εναγόμενοι στην καταβολή της δικαστικής τους δαπάνης. Με αυτό το περιεχόμενο και αίτημα, η κρινομένη αγωγή αρμοδίως εισάγεται ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου, ως προς το ανεπίδεκτο χρηματικής αποτίμησης αίτημα αναγνώρισης της ακυρότητας του υπ' αρ. ./2004 συμβολαίου της Συμβολαιογράφου Πατρών ……… (άρθρα 18, 22, 37 παρ. 1 ΚΠολΔ), προκειμένου να συζητηθεί κατά την προκείμενη τακτική διαδικασία. Πλην όμως, ως προς την σωρευόμενη διεκδικητική της κυριότητας αγωγή, τούτη αναρμοδίως εισάγεται ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου, το οποίο δεν έχει υλική αρμοδιότητα για την εκδίκαση της, καθότι, σύμφωνα και με τα ανωτέρω εκτεθέντα στην μείζονα σκέψη, η υλική αρμοδιότητα επί απλής ομοδικίας αναφορικά με διαιρετά δικαιώματα, όπως εν προκειμένω το δικαίωμα κυριότητας, καθορίζεται από την αξία του εξ αδιαιρέτου μεριδίου εκάστου συγκυρίου και, σε περίπτωση άνισων μεριδίων, από το μεγαλύτερο αυτών, εν προκειμένω δε, με βάση την αναφερόμενη στην κρινόμενη αγωγή αξία του ενδίκου ακινήτου (100.000 ευρώ), η αξία του μεγαλύτερου εξ αδιαιρέτου μεριδίου εκ των απλών ομοδίκων για τους οποίους επαναφέρεται η αγωγή προς συζήτηση (1/80, ήτοι χρηματική αξία 1.250 ευρώ) υπάγεται στην υλική αρμοδιότητα του Ειρηνοδικείου (άρθρο 14 παρ. 1 ΚΠολΔ). Συνεπώς, δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις αντικειμενικής σώρευσης αγωγών του άρθρου 218 παρ. 1 ΚΠολΔ, εφόσον δεν υφίσταται υλική αρμοδιότητα του παρόντος Δικαστηρίου για την εκδίκαση απάντων των σωρευόμενων στο ίδιο δικόγραφο αγωγών, πρέπει, συνεπώς, να διαταχθεί ο χωρισμός των υποθέσεων, κατ' άρθρο 218 παρ. 2 ΚΠολΔ, το παρόν Δικαστήριο να διακρατήσει προς εκδίκαση την αγωγή αναγνώρισης της ακυρότητας του συμβολαίου αγοραπωλησίας, ως προς το οποίο τυγχάνει καθ' ύλιν και κατά τόπο αρμόδιο και να παραπέμψει, κατʼ άρθρο 46 ΚΠολΔ, τις σωρευόμενες διεκδικητικές αγωγές προς εκδίκαση ενώπιον του αρμοδίου καθ' ύλιν και κατά τόπον Ειρηνοδικείου Δύμης. Σημειώνεται ότι το παρόν Δικαστήριο δεν μπορεί να διακρατήσει και να δικάσει την υπόθεση παρά την έλλειψη υλικής προς τούτο αρμοδιότητας με επίκληση του άρθρου 47 ΚΙΙολΔ, καθότι η διάταξη του άρθρου αυτού λειτουργεί μόνο ex post (ΠΠΘεσσ 6497/2016 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ, ΠΠΠειρ 3272/2012 Δ/νη 2013.1680). Ως προς το αίτημα αναγνώρισης της ακυρότητας του υπ' αρ. ./2004 συμβολαίου της Συμβολαιογράφου Πατρών ………, η αγωγή τυγχάνει απορριπτέα ως μη νόμιμη, καθότι, σύμφωνα και με τα ανωτέρω εκτεθέντα στην μείζονα σκέψη, η περιλαμβανόμενη σε αυτό σύμβαση πώλησης δεν τυγχάνει άκυρη εκ του λόγου της έλλειψης κυριότητας του μεταβιβάζοντος, ενώ εν προκειμένω, ως προς την μεταβιβαστική της κυριότητας δικαιοπραξία (άρθρο 1033 ΑΚ), η οποία, εφόσον ο μεταβιβάζων δεν είναι κύριος, δεν προσπορίζει κυριότητα στον αποκτώντα έναντι του αληθούς κυρίου, δεν περιλαμβάνεται εν προκειμένω αίτημα αναγνώρισης της ανυπαρξίας κυριότητας του μεταβιβάζοντος και του αποκτώντος, με την έννοια της αρνητικής αναγνωριστικής αγωγής του άρθρου 70 ΚΠολΔ, την οποία, σε κάθε περίπτωση, οι ενάγοντες δεν θα είχαν έννομο συμφέρον να ασκήσουν, καθότι, έναντι των ανωτέρω, επιτυγχάνει την ίδια προστασία και αποτέλεσμα με την διεκδικητική αγωγή, η οποία περιλαμβάνει αίτημα αναγνώρισης της συγκυριότητάς τους έναντι των ανωτέρω προσώπων.

Με βάση όλα τα ανωτέρω, πρέπει να διαταχθεί ο χωρισμός των υποθέσεων ως προς τις σωρευόμενες αγωγές, να παραπεμφθεί η σωρευόμενη διεκδικητική αγωγή προς εκδίκαση στο αρμόδιο καθ' ύλιν και κατά τόπον Ειρημοδικείο Δύμης και να απορριφθεί η σωρευόμενη αγωγή αναγνώρισης της ακυρότητας του ./2004 συμβολαίου της Συμβολαιογράφου Πατρών ………. Τα δικαστικά έξοδα των εναγομένων - καθʼ ων η κλήση πρέπει να επιβληθούν σε βάρος των εναγόντων - καλούντων, λόγω της ήττας τους (άρθρο 176 ΚΠολΔ), δεδομένου ότι η απόφαση τυγχάνει οριστική ως προς όλες τις διατάξεις της, συμπεριλαμβανομένης της παραπεμπτικής (βλ. και ΠΠΠατρ 421/2016 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ).

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ

ΔΙΚΑΖΕΙ κατ' αντιμωλία των διαδίκων.

ΔΙΑΤΑΣΣΕΙ τον χωρισμό των υποθέσεων.

ΠΑΡΑΠΕΜΠΕΙ την σωρευόμενη διεκδικητική αγωγή προς εκδίκαση ενώπιον του αρμοδίου καθ' ύλιν και κατά τόπον Ειρηνοδικείου Δύμης.

ΑΠΟΡΡΙΠΤΕΙ την αγωγή.

ΚΑΤΑΔΙΚΑΖΕΙ τους ενάγοντες στα δικαστικά έξοδα των εναγόμενων, τα οποία ορίζει στο ποσό των τριακοσίων (300) ευρώ.

ΚΡΙΘΗΚΕ και αποφασίστηκε στην Πάτρα στις 7 Ιανουαρίου 2019.

Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ Ο ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ σε έκτακτη δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του στην Πάτρα στις 11 Ιανουαρίου 2019, απόντων των διαδίκων και των πληρεξουσίων δικηγόρων τους.

Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ Ο ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ