ΤΡΑΠΕΖΑ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ «ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ»

ΜονΔΠρΠατρών 888/2022

ΕΦΚΑ - Καταλογισμός αχρεωστήτως ληφθέντων ποσών επί σύνταξης γήρατος - Διοικητική εκτέλεση - Διοικητική διαδικασία προσβολής νόμιμου τίτλου - Ανακοπή - Ακύρωση πράξεων ταμειακής βεβαίωσης Διευθυντή ΚΕΑΟ -.

Ανακοπή κατά πράξεων ταμειακής βεβαίωσης Διευθυντή περιφερειακού ΚΕΑΟ με τις οποίες βεβαιώθηκαν ταμειακά σε βάρος της ανακόπτουσας τα επίδικα ποσά οφειλών. Βάσιμη η ανακοπή διότι οι εν λόγω πράξεις βεβαίωσης εκδόθηκαν ενόσω διαρκούσε η προθεσμία άσκησης ένστασης (ενδικοφανούς προσφυγής) κατά της καταλογιστικής πράξης επί της οποίας ερείδονται οι ταμειακές βεβαιώσεις. Δεν είχε ακόμη ολοκληρωθεί η διοικητική διαδικασία προσβολής του νόμιμου τίτλου, ήτοι της επίμαχης καταλογιστικής απόφασης. Μη νόμιμη συγκρότηση εκτελεστού τίτλου αναγκαστικής είσπραξης εις βάρος της ανακόπτουσας. Μη νόμιμες ως ερειδόμενες επί μη οριστικοποιηθέντος νόμιμου τίτλου των προσβαλλόμενων πράξεων ταμειακής βεβαίωσης.

(Η απόφαση δημοσιεύεται επιμελεία του δικηγόρου Πατρών Βασίλη Γαλανόπουλου, εκ μέρους του Δικηγορικού Συλλόγου Πατρών).

Αριθμός απόφασης : Α 888/2022

ΤΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΠΑΤΡΩΝ

ΤΜΗΜΑ 4° ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ

Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριο του, την 15.06.2022, με δικαστή την Αικατερίνη Δεδελετάκη, Πρωτοδίκη Δ.Δ., και γραμματέα τον Αθανάσιο Περαχωρίτη, δικαστικό υπάλληλο,

γ ι α να δικάσει την ανακοπή με ημερομηνία κατάθεσης 17.02.2020 (αριθ. πρ. καταθ. ΑΚ./2020),

της ..., κατοίκου Αγίας Παρασκευής Αττικής (οδός ...), η οποία δεν εμφανίστηκε στο ακροατήριο, αλλά παραστάθηκε με την από 14.06.2022 δήλωση, κατ' άρθρο 133 παρ. 2 του Κ.Δ.Δ., της πληρεξούσιας δικηγόρου της Κωνσταντίνος Κολλιοπούλου,

κατά του νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου (Ν.Π.Δ.Δ.) με την επωνυμία «Ηλεκτρονικός Εθνικός Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης (e-ΕΦΚΑ)», όπως μετονομάστηκε, από 01.03.2020, το Ν.Π.Δ.Δ. με την επωνυμία "Ενιαίος Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης" (Ε.Φ.Κ.Α.) [άρθρο 51Α του Ν. 4387/2016 (Α' 85), όπως προστέθηκε με το άρθρο 1 του Ν. 4670/2020 (Α' 43)], που εκπροσωπείται, εν προκειμένω, από τον Διευθυντή του Περιφερειακού Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Εισφορών (Κ.Ε.Α.Ο.) Πάτρας, ο οποίος δεν παραστάθηκε.

Το Δικαστήριο, αφού διαπίστωσε τη νόμιμη και εμπρόθεσμη κλήτευση του καθ' ου νομικού προσώπου, προχώρησε στη συζήτηση της υπόθεσης, χωρίς αυτό να παρίσταται.

Μετά τη συνεδρίαση, το Δικαστήριο αφού μελέτησε τη δικογραφία

Σκέφθηκε κατά το νόμο:

1. Επειδή, με την υπό κρίση ανακοπή, για την άσκηση της οποίας καταβλήθηκε το νόμιμο παράβολο (βλ. σχετ. το με κωδικό . ηλεκτρονικό παράβολο της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων και την από 14.02.2020 απόδειξη πληρωμής αυτού), επιδιώκεται η ακύρωση α) των υπ' αριθ. ./31.12.2019 και ./31.12.2019 πράξεων ταμειακής βεβαίωσης του Διευθυντή του Περιφερειακού Κ.Ε.Α.Ο. Πάτρας του Ε.Φ.Κ.Α., με τις οποίες βεβαιώθηκαν ταμειακά σε βάρος της ανακόπτουσας, ως κληρονόμου του αποβιώσαντος ., τα ποσά των 7.751,40 ευρώ και 2.276,97 ευρώ, αντιστοίχως, ήτοι συνολικό ποσό 10.028,37 ευρώ, το οποίο αντιστοιχεί σε αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά προσαύξησης, λόγω οικογενειακών βαρών, επί της σύνταξης γήρατος που ελάμβανε ο τελευταίος, κατά το χρονικό διάστημα από 01.02.2001 έως 31.03.2019, και β) της υπ' αριθ. ./21.01.2020 ατομικής ειδοποίησης ληξιπρόθεσμων οφειλών του Διευθυντή του ιδίου ως ανω Κ.Ε.Α.Ο., με την κλήθηκε η ανακόπτουσα, με την προαναφερόμενη ιδιότητα, να καταβάλει τα ως άνω βεβαιωθέντα ποσά.

2. Επειδή, με την υπό κρίση ανακοπή προσβάλλεται απαραδέκτως η ως άνω ατομική ειδοποίηση, καθόσον αυτή συνιστά απλό πληροφοριακό έγγραφο, που ακολουθεί τη νομότυπη ταμειακή βεβαίωση του χρέους και αποσκοπεί στο να γνωστοποιηθεί στον οφειλέτη το χρέος και η αιτία της οφειλής του, και ως εκ τούτου, στερείται εκτελεστότητας (πρβλ. ΣτΕ 1864/2018, 1552/2017, 1367/2016, 2104/2014, 2999/2013 κ.ά.). Συνεπώς, η κρινόμενη ανακοπή, καθ' ο μέρος στρέφεται κατά των ως άνω ταμειακών βεβαιώσεων, ασκείται εν γένει παραδεκτώς και πρέπει να εξεταστεί, περαιτέρω, ως προς τη νομική και ουσιαστική βασιμότητα της.

3. Επειδή, ο Κώδικας Διοικητικής Δικονομίας (Κ.Δ.Δ.), που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του Ν. 2717/1999 (Α' 97), ορίζει, στο άρθρο 217, ότι «1. Ανακοπή χωρεί κατά κάθε πράξης που εκδίδεται στα πλαίσια της διαδικασίας της διοικητικής εκτέλεσης και ιδίως, κατά : α) της πράξης της ταμειακής βεβαίωσης του εσόδου, β) ...», στο άρθρο 219, όπως η παρ. 1 αυτού αντικαταστάθηκε με το άρθρο 30 του Ν. 3659/2008 (Α' 77), ότι «1. Προς άσκηση ανακοπής νομιμοποιείται εκείνος που έχει άμεσο, προσωπικό και ενεστώς έννομο συμφέρον ή στον οποίο αναγνωρίζεται τέτοιο δικαίωμα από ειδική διάταξη νόμου», στο άρθρο 224, ότι «1. Το δικαστήριο ελέγχει την προσβαλλόμενη πράξη κατά το νόμο και την ουσία, στα όρια της ανακοπής, τα οποία προσδιορίζονται από τους λόγους και το αίτημα της. 2. ... 3. Κατά τον έλεγχο του κύρους των προσβαλλόμενων με την ανακοπή πράξεων της εκτέλεσης δεν επιτρέπεται ο παρεμπίπτων έλεγχος της νομιμότητας προηγούμενων πράξεων της εκτέλεσης. 4. Στην περίπτωση της ανακοπής κατά της ταμειακής βεβαίωσης, επιτρέπεται ο παρεμπίπτων έλεγχος, κατά το νόμο και τα πράγματα, του τίτλου βάσει του οποίου έγινε η βεβαίωση, εφόσον δεν προβλέπεται κατ' αυτού ένδικο βοήθημα που επιτρέπει τον έλεγχο του κατά το νόμο και την ουσία ή δεν υφίσταται σχετικώς δεδικασμένο. 5. Ισχυρισμοί, που αφορούν την απόσβεση της απαίτησης για την ικανοποίηση της οποίας επισπεύδεται η εκτέλεση, μπορούν να προβάλλονται με την ευκαιρία άσκησης ανακοπής κατά της πράξης ταμειακής βεβαίωσης ή οποιασδήποτε πράξης της εκτέλεσης, πρέπει δε να αποδεικνύονται αμέσως», στο δε άρθρο 225, ότι «Το δικαστήριο, αν διαπιστώσει παράβαση νόμου ή ουσιαστικές πλημμέλειες της προσβαλλόμενης πράξης, προβαίνει στην ολική ή μερική ακύρωση ή στην τροποποίηση της. Σε διαφορετική περίπτωση, προβαίνει στην απόρριψη της ανακοπής» και στο άρθρο 228, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 67 παρ. 2 του Ν. 3900/2010 (Α' 213) και το άρθρο 326 παρ. 8 του Ν. 4072/2012 (Α' 86), ότι «1. Η προθεσμία άσκησης, καθώς και η άσκηση της ανακοπής δεν αναστέλλουν την εκτέλεση της προσβαλλόμενης πράξης ... Στις περιπτώσεις α', β' και δ' του άρθρου 217 και για όσο χρόνο εκκρεμεί η ανακοπή μπορεί να υποβληθεί από τον ανακόπτοντα αίτηση για την αναστολή της εκτέλεσης των προσβαλλόμενων πράξεων. 2. ...». Εξάλλου, στο άρθρο 63 του ιδίου ως άνω Κώδικα ορίζεται ότι «1. Με την επιφύλαξη όσων ορίζονται σε ειδικές διατάξεις του Κώδικα, οι εκτελεστές ατομικές διοικητικές πράξεις ή παραλείψεις, από τις οποίες δημιουργούνται κατά νόμο διοικητικές διαφορές ουσίας, υπόκεινται σε προσφυγή. 2. ... 3. Στις περιπτώσεις που από το νόμο προβλέπεται, κατά της πράξης ή παράλειψης, διοικητική προσφυγή, η οποία ασκείται, μέσα σε ορισμένη προθεσμία, ενώπιον του ίδιου ή ιεραρχικώς προϊσταμένου, ή άλλου ειδικώς κατεστημένου, οργάνου, και συνεπάγεται τον έλεγχο της πράξης ή της παράλειψης κατά το νόμο και την ουσία (ενδικοφανής προσφυγή), το ένδικο βοήθημα της προσφυγής ασκείται παραδεκτώς μόνο κατά της πράξης που εκδίδεται για την ενδικοφανή προσφυγή. ...» και στο άρθρο 64 αυτού, ότι «1. Προσφυγή μπορεί να ασκήσει εκείνος : α) ο οποίος έχει άμεσο, προσωπικό και ενεστώς έννομο συμφέρον, ή β) στον οποίο αναγνωρίζεται τέτοιο δικαίωμα από ειδική διάταξη νόμου».

4. Επειδή, περαιτέρω, στο άρθρο 101 του Ν. 4172/2013 («Φορολογία εισοδήματος, επείγοντα μέτρα εφαρμογής του ν. 4046/2012, του ν. 4093/2012 και του ν. 4127/2013 και άλλες διατάξεις», Α' 167) ορίζεται ότι «1. Στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ ιδρύεται Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (Κ.Ε.Α.Ο.) με οικονομική και λογιστική αυτοτέλεια. 2. Το Κ.Ε.Α.Ο. έχει ως σκοπό : α) την είσπραξη των ληξιπρόθεσμων ασφαλιστικών οφειλών των Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισης αρμοδιότητας Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας, β) τη δημιουργία ηλεκτρονικής βάσης δεδομένων των οφειλετών των Ασφαλιστικών Οργανισμών (μητρώο οφειλετών), τον προσδιορισμό του ύψους των οφειλόμενων ποσών την αιτία και τη χρονική περίοδο που ανάγονται, την τήρηση στατιστικών στοιχείων και αναλύσεων, γ) ... 3. Για τις ανάγκες του παρόντος νοούνται : Τρέχουσες ασφαλιστικές εισφορές, οι καταβλητέες εισφορές έως την καταληκτική ημερομηνία εμπροθέσμου καταβολής τους. Καθυστερούμενες, οι ασφαλιστικές εισφορές από την επόμενη ημέρα λήξης της εμπροθέσμου καταβολής τους. Ληξιπρόθεσμες, οι καθυστερούμενες ασφαλιστικές εισφορές από τη σύνταξη της πράξης βεβαίωσης της οφειλής. Βεβαίωση οφειλής, η ειδική διοικητική πράξη καταγραφής οφειλών. Η πράξη βεβαίωσης οφειλής συντάσσεται τον επόμενο μήνα λήξης της εμπροθέσμου καταβολής των ασφαλιστικών οφειλών και σε κάθε περίπτωση μέχρι έξι (6) μήνες από την ημέρα που οι ασφαλιστικές οφειλές κατέστησαν καθυστερούμενες. Τίτλο εκτελεστό αναγκαστικής είσπραξης οφειλών σύμφωνα με το ν.δ. 356/1974 Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (ΚΕΔΕ), ως ισχύει, αποτελεί η πράξη βεβαίωσης οφειλής μετά την απόδοση μοναδικού αριθμού και την ταυτόχρονη ηλεκτρονική εγγραφή της στο ειδικό ηλεκτρονικό μητρώο εσόδων του Κ.Ε.Α.Ο.. 4. Στη βάση δεδομένων του Κ.Ε.Α.Ο. διαβιβάζεται αυτοματοποιημένα η πράξη βεβαίωσης οφειλής εντός μηνός από τη σύνταξη της και της αποδίδεται μοναδικός αριθμός. Μετά το διαχωρισμό των οφειλών σε άμεσα εισπράξιμες και επισφαλείς : α) ενημερώνεται ο οφειλέτης με κάθε πρόσφορο μέσο για την οφειλή του και την έναρξη διαδικασιών αναγκαστικής εκτέλεσης, β) εντός μηνός από την έκδοση του εκτελεστού τίτλου αποστέλλεται ατομική ειδοποίηση και τάσσεται προθεσμία είκοσι (20) ημερών εντός της οποίας καλείται ο οφειλέτης να εξοφλήσει, γ) μετά την εκπνοή της ως άνω προθεσμίας ο εκτελεστός τίτλος διαβιβάζεται στα κατά τόπο αρμόδια όργανα για εκτέλεση σύμφωνα με τον ΚΕΔΕ, ως ισχύει, δ) μετά τη διαβίβαση στο Κ.Ε.Α.Ο. των ληξιπροθέσμων οφειλών κάθε είδους διοικητική ή δικαστική αμφισβήτηση που ασκείται ενώπιον των οικείων Ασφαλιστικών Οργανισμών ή Δικαστηρίων δεν έχει ανασταλτικό αποτέλεσμα, ε) σε οποιοδήποτε στάδιο της διαδικασίας είσπραξης των ληξιπρόθεσμων ασφαλιστικών οφειλών, ο οφειλέτης μπορεί με αίτηση του να υπαχθεί στις διατάξεις της υποπαραγράφου ΙΑ.1 ή της υποπαραγράφου ΙΑ.2 της παραγράφου ΙΑ του άρθρου πρώτου του ν. 4152/2013 (ΦΕΚ Α' 107), στ) τα έσοδα αποδίδονται άμεσα στους οικείους Οργανισμούς μέσω της εταιρείας Διατραπεζικά Συστήματα Α.Ε. (ΔΙΑΣ Α.Ε.). ζ) ... 5. ... 9. α) Στο Κ.Ε.Α.Ο. διαβιβάζονται από 1.7.2013 οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του ΙΚΑ- ΕΤΑΜ ... β) Στο Κ.Ε.Α.Ο. διαβιβάζονται: ί) οι ληξιπρόθεσμες οφειλές άνω των πέντε χιλιάδων (5.000,00) ευρώ συνολικής οφειλής, ϋ) οι οφειλές που κατέστησαν απαιτητές λόγω μη τήρησης των προηγούμενων ρυθμίσεων τμηματικής καταβολής. 10. Με αποφάσεις του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας μετά γνώμη των οικείων Οργανισμών ρυθμίζονται : το περιεχόμενο (τα στοιχεία) της βεβαίωσης οφειλής (όπως : ΑΜΚΑ, ΑΦΜ, η αιτία και το ύψος της οφειλής, ο χρόνος στον οποίο ανάγεται), ο τρόπος και η διαδικασία επίδοσης στους οφειλέτες... 11. α) Η άσκηση διοικητικών προσφυγών ή ενδίκων βοηθημάτων κατά την ισχύουσα διαδικασία στους οικείους ασφαλιστικούς οργανισμούς για την αμφισβήτηση των καθυστερούμενων ασφαλιστικών οφειλών δεν έχει ανασταλτικό αποτέλεσμα, β) Σε οποιοδήποτε στάδιο της διαδικασίας είσπραξης των καθυστερούμενων ασφαλιστικών οφειλών από τους οικείους ασφαλιστικούς οργανισμούς ο οφειλέτης με αίτηση του μπορεί να υπαχθεί στις διατάξεις της υποπαραγράφου ΙΑ.1 ή της υποπαραγράφου ΙΑ.2 της παραγράφου ΙΑ του άρθρου πρώτου του ν. 4152/2013 (Α' 107), όπως ισχύει, γ) Οι ληξιπρόθεσμες οφειλές που διαβιβάζονται στο Κ.Ε.Α.Ο. εξακολουθούν να επιβαρύνονται με τις κάθε είδους προσαυξήσεις, πρόσθετα τέλη και λοιπές επιβαρύνσεις που προβλέπονται από το άρθρο 27 παρ. 1 του α.ν. 1846/1951, όπως ισχύει, για τις καθυστερούμενες οφειλές μέχρι 31.12.2012, και με την επιβάρυνση που προβλέπεται από το άρθρο πρώτο, παράγραφος ΙΑ, υποπαράγραφοι ΙΑ. 1 και ΙΑ.2, περίπτωση 11 του ν. 4152/2013, όπως αυτή αντικαταστάθηκε με την παρ. 4 του άρθρου δεύτερου του ν. 4158/2013, για τις καθυστερούμενες οφειλές από 1.1.2013. δ) Η διοικητική εκτέλεση που ήδη έχει αρχίσει στα οικεία ταμεία πριν την έναρξη λειτουργίας του Κ.Ε.Α.Ο. συνεχίζεται από το Κ.Ε.Α.Ο. ε) ... 12. Κάθε διάταξη αντίθετη με τις διατάξεις του παρόντος καταργείται από της ένταξης κάθε οργανισμού στη διαδικασία είσπραξης μέσω του Κ.Ε.Α.Ο. Οι διατάξεις των οικείων ασφαλιστικών οργανισμών διατηρούνται για οφειλές κάτω των 5.000 ευρώ συνολικής οφειλής». Κατ' εξουσιοδότηση δε της προαναφερόμενης διάταξης της παραγράφου 10 του άρθρου 101 του Ν. 4172/2013, εκδόθηκε η υπ' αριθ. Φ.80000/οικ.25379/312/29.08.2013 απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας [«Διαδικασία είσπραξης και ηλεκτρονικής διαχείρισης των ληξιπρόθεσμων ασφαλιστικών οφειλών εντός του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (Κ.Ε.Α.Ο.)», Β' 2699], με την οποία ρυθμίστηκε αναλυτικά η προπεριγραφόμενη διαδικασία είσπραξης των απαιτήσεων των ασφαλιστικών οργανισμών από το Κ.Ε.Α.Ο.. Εξάλλου, με την υπ' αριθ. 58039/3275/28.12.2016 απόφαση του Υφυπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης [«Διαβίβαση στο Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (Κ.Ε.Α.Ο.) των ληξιπρόθεσμων οφειλών των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης», Β' 4504/30.12.2016], όπως το πρώτο εδάφιο αυτής αντικαταστάθηκε με το άρθρο μόνο της υπ' αριθ. 29715/2410/30.05.2018 απόφασης του ιδίου ως άνω Υφυπουργού (Β' 2105/08.06.2018), ορίζεται ότι «Από δημοσιεύσεως της παρούσας στο Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (Κ.Ε.Α.Ο.) διαβιβάζονται από τον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (Ε.Φ.Κ.Α.) όλες οι ληξιπρόθεσμες οφειλές ανεξαρτήτως ύψους και εισπραξιμότητας, συμπεριλαμβανομένων και αυτών που βρίσκονται σε καθεστώς ενεργούς ρύθμισης. Η αρ. οικ. 13822/1089/2014 (ΦΕΚ Β' 1227) υπουργική απόφαση «Κριτήρια προσδιορισμού των «εισπράξιμων» ληξιπροθέσμων για τη διαβίβαση στο Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (Κ.Ε.Α.Ο.) των οφειλετών του ΙΚΑ- ΕΤΑΜ, του ΟΑΕΕ, του ΕΤΑΑ και του Ο ΓΑ», όπως ισχύει, καταργείται από την ημερομηνία δημοσίευσης της απόφασης».

5. Επειδή, όπως παγίως γίνεται δεκτό, από τις διατάξεις των άρθρων 63, 64, 217 παρ. 1 και 224 του Κ.Δ.Δ., των άρθρων 26 παρ. 1, 27 παρ. 3 και 4 του Α.Ν. 1846/1951 (Α' 179), των άρθρων 2, 4, 11 και 39 του Κανονισμού Ασφαλιστικής Αρμοδιότητας του Ι.Κ.Α. (57440/1938 Α.Υ.Ε., Β' 33) και των άρθρων 119, 120 και 122 του Κανονισμού Ασφάλισης του Ι.Κ.Α. (55575/1.479/1965 Α.Υ.Ε., Β' 816), σε συνδυασμό με τις διατάξεις του άρθρου 2 του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (Κ.Ε.Δ.Ε., Ν.Δ. 356/1974, Α' 90) και του άρθρου 4 παρ. 5 του Ν. 2556/1997 (Α' 270), συνάγονται τα εξής : Το Δικαστήριο που δικάζει την ανακοπή, κατά το άρθρο 217 παρ. 1 του Κ.Δ.Δ., δεν μπορεί να εξετάσει λόγο ανακοπής που αμφισβητεί το κατ' ουσία βάσιμο της απαίτησης του επισπεύδοντος την αναγκαστική εκτέλεση, στην περίπτωση που ο ανακόπτων έχει δικαίωμα άσκησης προσφυγής ενώπιον δικαστηρίου που αποφαίνεται με δύναμη δεδικασμένου κατά της σχετικής καταλογιστικής πράξης (βλ. ΣτΕ 274/2018, 120/2018, 3593/2013). Περαιτέρω, κατά των πράξεων του Διευθυντή Υποκαταστήματος του ΙΚΑ- ΕΤΑΜ (ήδη, e-ΕΦΚΑ), με τις οποίες, όπως εν προκειμένω, καταλογίζονται, σε βάρος (των κληρονόμων) του συνταξιούχου, αχρεωστήτως καταβληθείσες συντάξεις, δύναται να ασκηθεί προσφυγή ενώπιον του αρμόδιου Διοικητικού Πρωτοδικείου, μετά την εξάντληση της προβλεπόμενης από το νόμο διοικητικής - ενδικοφανούς διαδικασίας, με την υποβολή ένστασης ενώπιον της οικείας Τοπικής Διοικητικής Επιτροπής (ΤΑΕ.) εντός προθεσμίας τριών μηνών (άρθρο 39 παρ. 2 του Κανονισμού Ασφαλιστικής Αρμοδιότητας του Ι.Κ.Α.). Όπως δε, ειδικότερα, έχει κριθεί (ΣτΕ 2281/2000 Ολομ.), δεν επιτρέπεται ούτε η σύνταξη κατάστασης οφειλέτη, η οποία αποτελεί το νόμιμο τίτλο είσπραξης της προερχόμενης από την ανωτέρω αιτία οφειλής, ούτε η έκδοση της πράξης ταμειακής βεβαίωσης της οφειλής αυτής, μη υφισταμένου, συνεπώς, σταδίου έναρξης της αναγκαστικής εκτέλεσης, στην περίπτωση που δεν έχει εγκύρως κοινοποιηθεί η ως άνω πράξη καταλογισμού στον οφειλέτη, με την οποία, μάλιστα, πρέπει να γίνεται ενημέρωση για τη δυνατότητα άσκησης ενδικοφανούς προσφυγής ενώπιον του αρμόδιου διοικητικού οργάνου και για τις συνέπειες από την τυχόν παράλειψη της άσκησης της. Εξάλλου, κατά την έννοια όλων των προαναφερθεισών διατάξεων, ερμηνευομένων υπό το φως του άρθρου 20 παρ. 1 του Συντάγματος και του άρθρου 6 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης «για την προάσπιση των δικαιωμάτων του ανθρώπου και των θεμελιωδών ελευθεριών» (Ε.Σ.Δ.Α.), που κυρώθηκε με το Ν.Δ. 53/1974 (Α' 256), κατά τη διάρκεια της προθεσμίας άσκησης ένστασης (ενδικοφανούς προσφυγής), όπως και στην περίπτωση που, μετά την άσκηση ένστασης από τον οφειλέτη κατά της ανωτέρω καταλογιστικής πράξης, δεν έχει εισέτι ολοκληρωθεί η διοικητική διαδικασία, είτε με την έκδοση απόφασης της Τοπικής Διοικητικής Επιτροπής επί της ένστασης, είτε με την πάροδο άπρακτης της προθεσμίας εντός της οποίας οφείλει να αποφανθεί η Επιτροπή, δεν αναστέλλεται, κατά τη διάταξη του άρθρου 120 παρ. 4 του Κανονισμού Ασφάλισης του Ι.Κ.Α., η εγγραφή του οφειλέτη στην κατάσταση οφειλετών του Ιδρύματος (η οποία, σύμφωνα με το άρθρο 108 παρ. 1 του ανωτέρω Κανονισμού, αποτελεί το νόμιμο τίτλο υπό ευρεία έννοια για τη βεβαίωση και είσπραξη των σχετικών απαιτήσεων του ΙΚΑ- ΕΤΑΜ). Είναι, όμως, ανεπίτρεπτη, κατά την έννοια των ανωτέρω διατάξεων, η ταμειακή βεβαίωση της σχετικής οφειλής, η οποία αποτελεί το νόμιμο τίτλο υπό στενή έννοια για την είσπραξη των εν λόγω απαιτήσεων και έχει, κατά βάση, ως έννομη συνέπεια ότι το οικείο χρέος καθίσταται ληξιπρόθεσμο και αρχίζει η επιβολή προσαυξήσεων εκπρόθεσμης καταβολής (πρβλ. ΣτΕ 269/2017, 3530/2009). Ως εκ τούτου, δεν είναι δυνατή η λήψη μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης σε βάρος του οφειλέτη, κατά τις διατάξεις του Κ.Ε.Δ.Ε., περιλαμβανομένης και της αποστολής σε αυτόν ατομικής ειδοποίησης, που αποτελεί την πράξη έναρξης της αναγκαστικής εκτέλεσης με την οποία αυτός καλείται να καταβάλει την οφειλή του (πρβλ. ΣτΕ 2982/2007 7μ., 2809, 3322, 1825/2010, 3999/2009, 3328/2008 κ.ά.). Για την ταυτότητα του νομικού λόγου, τα αυτά πρέπει να γίνουν δεκτά και υπό την ισχύ των προπαρατεθεισών διατάξεων του άρθρου 101 του Ν. 4172/2013, που ρυθμίζουν τη διαδικασία και το όργανο για τη βεβαίωση και την αναγκαστική είσπραξη των ληξιπρόθεσμων - κατά την έννοια της παραγράφου 3 του άρθρου αυτού - ασφαλιστικών οφειλών, που διαβιβάζονται λόγω αρμοδιότητας στο Κ.Ε.Α.Ο. μετά την ίδρυση του. Τούτο δε, διότι, κατά την έννοια των διατάξεων αυτών (οι οποίες ομοίως προβλέπουν ότι η διοικητική αμφισβήτηση του χρέους δεν έχει ανασταλτικό αποτέλεσμα, όπως το άρθρο 120 παρ. 4 του Κανονισμού Ασφάλισης του Ι.Κ.Α.), ερμηνευομένων και πάλι υπό το φως του άρθρου 20 παρ. 1 του Συντάγματος και του άρθρου 6 της Ε.Σ.Δ.Α., δεν επιτρέπεται η έκδοση πράξης ταμειακής βεβαίωσης οφειλής, με την απόδοση μοναδικού αριθμού και την οικεία ηλεκτρονική εγγραφή της, και εν συνεχεία, η έναρξη της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης από τα όργανα του Κ.Ε.Α.Ο., με την αποστολή της οικείας ατομικής ειδοποίησης στον οφειλέτη (πρβλ. ΣτΕ 2982/2007 7μ., 2809, 1825/2010, 3999, 3698/2009), πριν από την κοινοποίηση και τη διοικητική οριστικοποίηση του νομίμου τίτλου. Η οριστικοποίηση δε του νομίμου τίτλου, σε περίπτωση έγκυρης κοινοποίησης και νομότυπης άσκησης ένστασης (ενδικοφανούς προσφυγής) κατά της οικείας καταλογιστικής πράξης, εξακολουθεί να συντελείται είτε με την έκδοση απόφασης επί της ένστασης αυτής είτε με την πάροδο άπρακτης της προθεσμίας εντός της οποίας οφείλει το αρμόδιο όργανο να αποφανθεί επ' αυτής, άλλως μετά την πάροδο τριμήνου από την υποβολή της ένστασης.

6. Επειδή, στην προκειμένη περίπτωση, από τα στοιχεία του φακέλου της δικογραφίας προκύπτουν τα ακόλουθα : Με την υπ' αριθ. ./22.06.2001 απόφαση του Διευθυντή του Υποκαταστήματος Πύργου του Ι.Κ.Α., χορηγήθηκε, από 08.11.2000, σύνταξη λόγω γήρατος στον πατέρα της ανακόπτουσας, ..., με προσαύξηση λόγω οικογενειακών βαρών για τη σύζυγο του, ... Μετά τον θάνατο, στις 23.03.2019, του ανωτέρω συνταξιούχου, διαπιστώθηκε ότι η σύζυγος του είχε εγγραφεί στα Μητρώα Ασφαλισμένων Αγροτών από 01.01.1998 έως 31.12.2006 και είχε καταστεί συνταξιούχος του Ο.ΓΑ., λόγω γήρατος, από 01.07.2007, χωρίς το γεγονός αυτό να έχει δηλωθεί από τον εν λόγω συνταξιούχο στον ως άνω συνταξιοδοτικό του φορέα. Κατόπιν τούτου, με την υπ' αριθ. Π./30.10.2019 απόφαση του Διευθυντή του Β' Τοπικού Υποκαταστήματος Μισθωτών Ηλείας του Ε.Φ.ΚΑ, καταλογίστηκε εντόκως σε βάρος της ανακόπτουσας, ως κληρονόμου του αποβιώσαντος ., το συνολικό ποσό των 10.028,37 ευρώ (ήτοι, κεφάλαιο 7.751,40 ευρώ και τόκος 2.276,97 ευρώ), το οποίο ο ανωτέρω συνταξιούχος είχε εισπράξει αχρεωστήτως, ως προσαύξηση λόγω οικογενειακών βαρών επί της σύνταξης του, για το χρονικό διάστημα από 01.02.2001 έως 31.03.2019. Εξάλλου, επί της προαναφερόμενης καταλογιστικής απόφασης γίνεται ρητή μνεία περί της δυνατότητας της ανακόπτουσας να προσβάλλει την εν λόγω απόφαση με αίτηση θεραπείας ενώπιον της Τοπικής Διοικητικής Επιτροπής εντός τρίμηνης προθεσμίας από την κοινοποίηση της. Η ανωτέρω δε καταλογιστική απόφαση κοινοποιήθηκε, στις 05.11.2019, στην ανακόπτουσα με συστημένη επιστολή (βλ. την, περιλαμβανόμενη στο διοικητικό φάκελο, σχετική απόδειξη παραλαβής των ΕΛ.ΤΑ.). Ακολούθως και ενόσω εκκρεμούσε η προθεσμία άσκησης της ένστασης (ενδικοφανούς προσφυγής) από την ανακόπτουσα ενώπιον της αρμόδιας Τ.Δ.Ε., εκδόθηκαν οι υπ' αριθ. ./31.12.2019 και ./31.12.2019 πράξεις ταμειακής βεβαίωσης του Διευθυντή του Περιφερειακού Κ.Ε.Α.Ο. Πάτρας, με τις οποίες βεβαιώθηκαν ταμειακώς σε βάρος της ανακόπτουσας, ως κληρονόμου του αποβιώσαντος πατέρα της και για την ανωτέρω αιτία, τα προαναφερόμενα ποσά, ήτοι το ποσό των 7.751,40 ευρώ, προερχόμενο από τον καταλογισμό των αχρεωστήτως ληφθέντων ποσών προσαύξησης, λόγω οικογενειακών βαρών, της σύνταξης γήρατος (ΑΧΡΣ/Χ/591), για την περίοδο από 02/2001 έως 03/2019, και το ποσό των 2.276,97 ευρώ, προερχόμενο από τον καταλογισμό τόκου επί των προαναφερόμενων αχρεωστήτως ληφθέντων ποσών (ΑΧΡΣ/Χ/592), συνολικά δε βεβαιώθηκε σε βάρος της το ποσό των 10.028,37 ευρώ (άνευ προσθέτων τελών). Με την υπ' αριθ. ./21.01.2020 ατομική ειδοποίηση ληξιπρόθεσμων οφειλών του Διευθυντή του Περιφερειακού Κ.Ε.Α.Ο. Πάτρας, κλήθηκε η ανακόπτουσα να καταβάλει τα ως άνω βεβαιωθέντα ποσά εντός προθεσμίας 20 ημερών από την παραλαβή της εν λόγω ειδοποίησης, άλλως να προβεί στη ρύθμιση της οφειλής εντός της ίδιας προθεσμίας.

7. Επειδή, με την κρινόμενη ανακοπή, όπως αναπτύσσεται με το νομίμως κατατεθέν από 14.06.2022 υπόμνημα, η ανακόπτουσα ζητεί την ακύρωση των προσβαλλόμενων πράξεων ταμειακής βεβαίωσης. Ειδικότερα, υποστηρίζει, μεταξύ άλλων, ότι οι εν λόγω πράξεις είναι μη νόμιμες, για το λόγο ότι εκδόθηκαν χωρίς να έχει ολοκληρωθεί η διοικητική διαδικασία οριστικοποίησης του νομίμου τίτλου. Και τούτο, διότι κατά της υπ' αριθ. Π./30.10.2019 καταλογιστικής απόφασης του Διευθυντή του Β' Τοπικού Υποκαταστήματος Μισθωτών Ηλείας του Ε.Φ.Κ.Α., που της κοινοποιήθηκε στις 05.11.2019, η ανωτέρω κατέθεσε την από 28.12.2019 (αριθ. πρωτ. ./20.01.2020) ένσταση (αντίγραφο, πάντως, της οποίας δεν προσκομίζεται, ούτε, άλλωστε, περιλαμβάνεται στο φάκελο της δικογραφίας), η οποία δεν έχει ακόμη συζητηθεί ενώπιον της αρμόδιας Τ.Δ.Ε., και ως εκ τούτου, ο καθ' ου φορέας, μη νομίμως, προέβη στην ταμειακή βεβαίωση των ένδικων ποσών οφειλών, χωρίς, κατά το χρόνο εκείνο, να έχει καταστεί οριστική η εν λόγω καταλογιοτική απόφαση. Αντιθέτως, το καθ' ου νομικό πρόσωπο, με την από 03.03.2021 έκθεση απόψεων, ζητεί την απόρριψη της υπό κρίση ανακοπής, προβάλλοντας, μεταξύ άλλων, ότι η ανακόπτουσα άσκησε μεν ένσταση κατά της ανωτέρω καταλογιστικής απόφασης ενώπιον της Τ.Δ.Ε. του Β' Τοπικού Υποκαταστήματος Μισθωτών Ηλείας του Ε.Φ.Κ.Α., η συζήτηση της οποίας (ένστασης) εκκρεμεί, ωστόσο, η αρμόδια υπηρεσία του ορθώς προέβη στην ταμειακή βεβαίωση των ένδικων οφειλών, με βάση τις διατάξεις του άρθρου 101 παρ. 4 του Ν. 4172/2013, αλλά και του άρθρου 4 παρ. 5 του Ν. 2556/1997, σύμφωνα με το οποίο η υποβολή ένστασης ενώπιον της ΤΑ.Ε. δεν αναστέλλει την ταμειακή βεβαίωση των απαιτήσεων του Ι.Κ.Α., παρά μόνο εάν καταβληθεί το 50% της κύριας οφειλής και των αναλογούντων προσθέτων τελών, προϋπόθεση η οποία, όπως προβάλλει, δεν συνέτρεξε εν προκειμένω.

8. Επειδή, με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με τις διατάξεις που παρατέθηκαν και ερμηνεύτηκαν στη μείζονα σκέψη της παρούσας, λαμβάνεται, καταρχάς, υπόψη ότι, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του διοικητικού φακέλου, η υπ' αριθ. Π59/30.10.2019 απόφαση του Διευθυντή του Β' Τοπικού Υποκαταστήματος Μισθωτών Ηλείας του Ε.Φ.ΚΑ, περί καταλογισμού σε βάρος της ανακόπτουσας, ως κληρονόμου του αποβιώσαντος πατέρα της, των ένδικων αχρεωστήτως ληφθέντων ποσών προσαύξησης, λόγω οικογενειακών βαρών, επί σύνταξης γήρατος, κοινοποιήθηκε σε αυτήν στις 05.11.2019, όπως συνομολογεί και η ίδια, και συνεπώς, στις 06.11.2019, εκκίνησε η εκ του νόμου προβλεπόμενη τρίμηνη προθεσμία για την υποβολή ένστασης εκ μέρους της κατά της εν λόγω καταλογιστικής απόφασης, την οποία (ένσταση) ισχυρίζεται η προσφεύγουσα ότι άσκησε στις 20.01.2020, γεγονός που δεν αμφισβητείται από το καθ' ου. Εκ τούτου δε παρέπεται ότι οι προσβαλλόμενες υπ' αριθ. ./31.12.2019 και ./31.12.2019 πράξεις ταμειακής βεβαίωσης του Διευθυντή του Περιφερειακού Κ.Ε.Α.Ο. Πάτρας, με τις οποίες βεβαιώθηκαν ταμειακά σε βάρος της ανακόπτουσας, υπό την ως άνω ιδιότητα της, τα επίδικα ποσά οφειλών, εκδόθηκαν ενόσω διαρκούσε η εν λόγω προθεσμία άσκησης ένστασης (ενδικοφανούς προσφυγής) κατά της ανωτέρω καταλογιστικής πράξης, επί της οποίας ερείδονται οι ταμειακές αυτές βεβαιώσεις.

Ενόψει των ανωτέρω, το Δικαστήριο κρίνει ότι, κατά το χρόνο έκδοσης των προσβαλλόμενων πράξεων ταμειακής βεβαίωσης (31.12.2019), δεν είχε εισέτι ολοκληρωθεί η διοικητική διαδικασία προσβολής του νομίμου τίτλου, ήτοι της ανωτέρω καταλογιστικής απόφασης, και επομένως, μη νομίμως συγκροτήθηκε σε βάρος της ανακόπτουσας εκτελεστός τίτλος αναγκαστικής είσπραξης και έλαβαν χώρα οι ως άνω ταμειακές βεβαιώσεις. Εξάλλου, τα προεκτεθέντα δεν αναιρούνται από όσα προβλέπονται στις διατάξεις του άρθρου 101 παρ. 4 του Ν. 4172/2013 και του άρθρου 4 παρ. 5 του Ν. 2556/1997, προεχόντως, διότι η ανωτέρω ερμηνεία επιβάλλεται, κατά τα ερμηνευτικώς γενόμενα δεκτά στην πέμπτη σκέψη της παρούσας, με βάση διατάξεις υπερνομοθετικής ισχύος (άρθρο 20 παρ. 1 του Συντάγματος και άρθρο 6 της Ε.Σ.Δ.Α.), με τις οποίες κατοχυρώνεται το δικαίωμα παροχής δικαστικής προστασίας, απορριπτόμενων ως αβασίμων των περί του αντιθέτου ισχυρισμών του καθ' ου νομικού προσώπου. Συνεπώς, οι προσβαλλόμενες πράξεις ταμειακής βεβαίωσης του Διευθυντή του Περιφερειακού Κ.Ε.Α.Ο. Πάτρας παρίστανται μη νόμιμες, ως ερειδόμενες επί μη οριστικοποιηθέντος νομίμου τίτλου, και για το λόγο αυτό, πρέπει να ακυρωθούν, κατ' αποδοχήν ως βασίμου του σχετικού λόγου της ανακοπής. Παρέλκει δε ως αλυσιτελής η εξέταση των λοιπών λόγων της ανακοπής.

9. Επειδή, κατ' ακολουθίαν, πρέπει να γίνει δεκτή η ανακοπή και να ακυρωθούν οι προσβαλλόμενες πράξεις ταμειακής βεβαίωσης του Διευθυντή του Περιφερειακού Κ.Ε.Α.Ο. Πάτρας. Τέλος, πρέπει να αποδοθεί το καταβληθέν παράβολο στην ανακόπτουσα (άρθρο 277 παρ. 9 εδ. α' του Κ.Δ.Δ.), ενώ, κατ' εκτίμηση των περιστάσεων, πρέπει να απαλλαγεί το καθ' ου νομικό πρόσωπο από τα δικαστικά έξοδα της ανακόπτουσας (άρθρο 275 παρ. 1 εδ. ε' του Κ.Δ.Δ.).

ΔΙΑ ΤΑΥΤΑ

Δέχεται την ανακοπή.

Ακυρώνει τις υπ' αριθ. ./31.12.2019 και ./31.12.2019 πράξεις ταμειακής βεβαίωσης του Διευθυντή του Περιφερειακού Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών Πάτρας, οι οποίες γνωστοποιήθηκαν στην ανακόπτουσα με την υπ' αριθ. ./21.01.2020 ατομική ειδοποίηση ληξιπρόθεσμων οφειλών του ιδίου Διευθυντή.

Διατάσσει την απόδοση του καταβληθέντος παραβόλου στην ανακόπτουσα.

Απαλλάσσει το καθ' ου νομικό πρόσωπο από τα δικαστικά έξοδα της ανακόπτουσας.

Η απόφαση δημοσιεύτηκε στον ίδιο τόπο, σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριο του Δικαστηρίου, την 14.9.2022.

Η ΔΙΚΑΣΤΗΣ Ο ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΔΕΔΕΛΕΤΑΚΗ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΠΕΡΑΧΩΡΙΤΗΣ