ΤΡΑΠΕΖΑ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ «ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ»
ΜΠρΚω 431/2022
Ανώνυμες εταιρίες διαχείρισης απαιτήσεων από
δάνεια και πιστώσεις - Μη νομιμοποίηση για την επίσπευση αναγκαστικής εκτέλεσης
-.
Δεν προσδίδεται από τον νόμο
η ιδιότητα κατ’ εξαίρεση νομιμοποίησης του μη δικαιούχου διαδίκου, και εξ αυτού
(δεν προσδίδεται) η νομιμοποίηση προς άσκηση πράξεων αναγκαστικής εκτέλεσης,
παρά μόνο εξώδικων διαχειριστικών (νομικών ή υλικών) πράξεων. Δεκτή ανακοπή για
την ακύρωση επιταγής προς εκτέλεση και έκθεσης αναγκαστικής κατάσχεσης ακίνητης
περιουσίας λόγω μη νομιμοποίησης για την επίσπευσή της από εταιρία διαχείρισης
απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις.
ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΚΩ
ΕΙΔΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΩΝ ΔΙΑΦΟΡΩΝ
Αριθμός
Απόφασης 431/2022
Αρ. έκθ. κατ. ανακοπής …………/1-2-2022
ΤΟ
ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΚΩ
Συγκροτήθηκε από την Δικαστή Γεωργία Κουμανάκου
Πρωτόδικη, την οποία όρισε ο Πρόεδρος Πρωτοδικών.
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του την 31 Μαΐου 2022,
με την παρουσία της Γραμματέα, Μαρίας Σιόζιου, για να
δικάσει την υπ' αριθμ. καταθέσεως ............/1-2-2022, ανακοπή, μεταξύ :
ΤΟΥ ΑΝΑΚΟΠΤΟΝΤΟΣ: …………….. του………….., κατοίκου Kω Δωδεκανήσου ,………………… , με ΑΦΜ ……………., ο οποίος
παραστάθηκε μετά της πληρεξουσίας δικηγόρου του,
Αριάδνης Νούκα (AMΔΣΘεσσαλονίκης
5020).
ΤΗΣ ΚΑΘΉΣ Η ΑΝΑΚΟΠΗ : Της ανώνυμης εταιρείας με την
επωνυμία « ………………….ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ ΑΠΟ ΔΑΝΕΙΑ ΚΑΙ
ΠΙΣΤΩΣΕΙΣ», που εδρεύει στη ……………..Αττικής, επί της ………………., με αρ. ΓΕΜΗ ……………. και ΑΦΜ …………. - Δ.Ο.Υ. Φ.Α.Ε. ………………, όπως
εκπροσωπείται νόμιμα, υπό την ιδιότητά της ως νόμιμης διαχειρίστριας των τιτλοποιημένων απαιτήσεων, σύμφωνα με την παρ. 14 του
άρθρου 10 του ν. 3156/2003, εντολοδόχου και ειδικού πληρεξουσίου, αντιπροσώπου
και αντικλήτου της αλλοδαπής εταιρείας με την επωνυμία «………………» (…………….),με
καταχωρημένη έδρα το Δουβλίνο Ιρλανδίας (……………..) και αριθμό καταχώρισης στο
μητρώο εταιρειών της Ιρλανδίας ………………, όπως νομίμως εκπροσωπείται, δυνάμει του
από 6.12.2019 ιδιωτικού συμφωνητικού διαχείρισης απαιτήσεων (αντίγραφο του
οποίου καταχωρήθηκε νόμιμα στα βιβλία του Ενέχυροφυλακείου
Αθηνών, σύμφωνα με το άρθ. 10 παρ. 14 και 16 του Ν. 3156/2003, με αριθμό
πρωτοκόλλου ………../2019, τόμος ………../αύξ. αρ. …………)
και της από 5.12.2019 συμφωνίας των μερών περί των ειδικών όρων παροχής των
υπηρεσιών του διαχειριστή, και η οποία (αλλοδαπή εταιρεία) έχει καταστεί ειδική
διάδοχος της ανώνυμης τραπεζικής εταιρείας με την επωνυμία «………… ΤΡΑΠΕΖΑ ……
Α.Ε.», η οποία εδρεύει στην Αθήνα, οδός …………., αριθμ.
………, νομίμως εκπροσωπούμενης (ΑΦΜ ………….. - Δ.Ο.Τ. Φ.Α.Ε. Αθηνών), δυνάμει της
από 06.12.2019 σύμβασης πώλησης και μεταβίβασης επιχειρηματικών απαιτήσεων,
όπως αυτή καταχωρήθηκε νομίμως στα βιβλία του Ενεχυροφυλακείου
Αθηνών, με αριθμό πρωτοκόλλου …………/2019 στον τόμο ………… και αυξ.αρ.
………., σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 10 παρ. 7 του ν. 3156/2003, η οποία
εκπροσωπήθηκε δια της πληρεξούσιας δικηγόρου Κω, …………………..
Ο ανακόπτων ζητεί να γίνει
δεκτή η από 31-1-2022 (υπ. αριθμ. καταθ.
………/ΜΕΙ ……..2022 ) ανακοπή του, που προσδιορίσθηκε για τη δικάσιμο, που
αναφέρεται στην αρχή της παρούσας αποφάσεως και γράφθηκε στο πινάκιο.
Κατά τη συζήτηση της υποθέσεως παραστάθηκαν οι
πληρεξούσιοι δικηγόροι των διαδίκων, οι οποίοι ζήτησαν να γίνουν δεκτά όσα
αναφέρονται στα πρακτικά και στις έγγραφες προτάσεις τους.
ΑΦΟY
ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ
ΣΚΕΦΘΗΚΕ
ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Με την υπό κρίση ανακοπή, ο ανακόπτων
ζητεί να ακυρωθεί α) η από 17-9-2021 επιταγή προς πληρωμή, με την οποία
υποχρεώθηκε από οφειλή του από την υπ' αριθμ
………../2021 διαταγή πληρωμής του Μονομελούς Πρωτοδικείου Κω, να καταβάλει στην
καθ' ης η ανακοπή ως διαχειρίστριας απαιτήσεων, συνολικά το ποσό των 58.960,51
ευρώ, για κεφάλαιο, τόκους, σύνταξη επιταγής και έξοδα, β) να ακυρωθεί η υπ'αριθμ ………/2021 έκθεση αναγκαστικής κατάσχεσης ακίνητης
περιουσίας της δικαστικής επιμελήτριας του Εφετείου Δωδεκανήσου, με έδρα το
Πρωτοδικείο Κω ……………………, με την οποία επισπεύδεται ο ορισθείς για την
…….-9-2022 πλειστηριασμός, ενός ακινήτου, κυριότητας του ανακόπτοντος,
επί της οδού ………….. της πόλης της Κω,
στη νήσο Κω του Νομού Δωδεκανήσου, καταχωρημένου στα κτήματολογικά
βιβλία του Κτηματολογίου Κω -Λέρου ,με …………….. Οικοδομών Πόλεως Κω, στον τόμο
………. και στη σελίδα …………, για την ικανοποίηση της επιδικασθείσας με την ως άνω
διαταγή πληρωμής του Μονομελούς Πρωτοδικείου Κω απαίτησης, κατά τα ειδικότερα
εκτιθέμενα στην κρινόμενη ανακοπή και να καταδικασθεί η καθ' ής, στα δικαστικά του έξοδα. Με βάση τα ανωτέρω, η
κρινόμενη ανακοπή με αντιρρήσεις, για την άνω επιταγή προς εκτέλεση και την
προσβαλλόμενη έκθεση κατάσχεσης, αρμόδια καθ' ύλην και κατά τόπον
φέρεται προς συζήτηση ενώπιον του Δικαστηρίου τούτου (άρθρο 933 παρ. 1 και 3 ΚΠολΔ), ήτοι στο Δικαστήριο της περιφέρειας του τόπου της
εκτέλεσης, εφόσον μετά την επίδοση της επιταγής ακολούθησαν και άλλες πράξεις
της εκτελεστικής διαδικασίας, κατά την προκειμένη ειδική διαδικασία περιουσιακών
διαφορών, σύμφωνα με τα οριζόμενα στη διάταξη του άρθρου 937 παρ. 3 του ΚΠολΔ. Η ένδικη ανακοπή ασκήθηκε εμπρόθεσμα σύμφωνα με τη
διάταξη του άρθρου 934 παρ. 1α ΚΠολΔ, σύμφωνα με το
άρθρο 933 παρ.1 εδ τελ. ΚΠολΔ,
ως ισχύει κατόπιν της τροποποιήσεώς του με το ν.4335/2015, (ενόψει του ότι οι
επικαλούμενοι με αυτή λόγοι αφορούν την προδικασία, την επιταγή και την
κατασχετήρια έκθεση ) ασκήθηκε νομότυπα και εμπρόθεσμα, αφού επιταγή επιδόθηκε
στον ανακόπτοντα στις 30-9-2021 (βλ. την υπ' αριθμ ………../30-9-2021 έκθεση επίδοσης της δικαστικής
επιμελήτριας του Εφετείου Δωδεκανήσου, με έδρα το Πρωτοδικείο Κω, …), η έκθεση
αναγκαστικής κατά σχέσης ακίνητης περιουσίας της ίδιας δικαστικής επιμελήτριας
στις 29/12/2021 ( βλ την υπ' αριθμ
………../29-12-2021 έκθεση επίδοσης της δικαστικής επιμελήτριας της περιφέρειας
του Εφετείου Δωδεκανήσου, με έδρα το Πρωτοδικείο Κω, …………..) και η ανακοπή
ασκήθηκε μέσα σε 45 ημέρες από την επίδοση αυτή, με την κατάθεση του δικογράφου
της στη Γραμματεία του Δικαστηρίου τούτου στις 1-2-2022 και ολοκληρώθηκε με την
επίδοσή της στην καθ' ης την 7-2-2022 (βλ. την υπ' αριθμ.
…………../7-2-2022 έκθεση επίδοσης του δικαστικού επιμελητή του Εφετείου Αθηνών,
με έδρα το Πρωτοδικείο Αθηνών, ……………, που προσκομίζει και επικαλείται ο ανακόπτων), δοθέντος ότι, για να αρχίσει να τρέχει η ως άνω
προθεσμία των 45 ημερών του άρθρου 934 παρ.1 περ.α' ΚΠολΔ, δεν αρκεί η σύνταξη της κατασχετήριας έκθεσης, αλλά
για την περιφρούρηση του δικαιώματος άμυνας του καθ' ου η εκτέλεση θα πρέπει να
συντελείται και η επίδοσή της στον τελευταίο, ώστε να εξασφαλιστεί η επίσημη
γνώση του για την κατάσχεση (βλ Γέσιου
- Φαλτσή, Δίκαιο Αναγκαστικής Εκτελέσεως, Γεν. Μέρος,
Β' έκδοση, σελ 702, παρ. 28).Πρέπει να εξεταστεί
περαιτέρω ως προς τη νομική και ουσιαστική βασιμότητα των αντίστοιχων λόγων
της.
Σε αντιστοιχία προς τη διεξαγωγή της διαγνωστικής δίκης,
έτσι και για τη διενέργεια αναγκαστικής εκτέλεσης, με οποιοδήποτε μάλιστα μέσο,
απαιτείται η συνδρομή της διαδικαστικής προϋπόθεσης της νομιμοποίησης, δηλαδή
της εξουσίας, που παρέχεται από το νόμο ή από τον εκτελεστό τίτλο σε ορισμένο
πρόσωπο, να επισπεύσει αναγκαστική εκτέλεση (ενεργητική νομιμοποίηση) και να
την κατευθύνει εναντίον ορισμένου προσώπου (παθητική νομιμοποίηση). Τη συνδρομή
της νομιμοποίησης αποδεικνύει ο επισπεύδων δανειστής. Τα πρόσωπα που
νομιμοποιούνται ενεργητικά και παθητικά σε αναγκαστική εκτέλεση, προκύπτουν,
κατ' αρχήν και κατά βάση, από τον εκτελεστό τίτλο. Συνήθως είναι αυτοί και οι
φορείς των υπό εκτέλεση απαιτήσεων και των αντίστοιχων υποχρεώσεων, κατ'
εξαίρεση όμως μπορεί να είναι και ol αποκαλούμενοι μη
δικαιούχοι ή μη υπόχρεοι διάδικοί (λ.χ. ο σύνδικος της πτώχευσης, ο
εκκαθαριστής της κληρονομιάς κ.λπ.). Παράλληλα, νομιμοποιούνται (ενεργητικά και
παθητικά) σε αναγκαστική εκτέλεση και άλλα, πέρα από τα κατονομαζόμενα στον
εκτελεστό τίτλο, πρόσωπα που καθορίζονται ειδικό και περιοριστικά από το νόμο,
όπως είναι λχ. οι ταυτιζόμενοι με τον αρχικό δικαιούχο ή υπόχρεο καθολικοί, οιονεί καθολικοί και ειδικοί διάδοχοι του, οι τρίτοι κύριοι
και νομείς. Όλα τα ανωτέρω πρόσωπα αποτελούν τα υποκείμενα της αναγκαστικής
εκτέλεσης. Πέρα από τα ανωτέρω καθοριζόμενα στον τίτλο ή στον νόμο πρόσωπα,
τρίτοι δεν μπορούν να αποτελέσουν υποκείμενα της εκτελεστικής διαδικασίας. Η
χορήγηση εξουσιοδότησης στον τρίτο να επισπεύσει αυτός στο όνομα του
αναγκαστική εκτέλεση, ως εκούσιος αντιπρόσωπος του φορέα της απαίτησης, δεν
συμβιβάζεται με την αυστηρή τυποποίηση και την ασφάλεια της εκτελεστικής
διαδικασίας. Δικαιοπρακτική θεμελίωση της νομιμοποίησης προς διενέργεια αναγκαστικής
εκτέλεσης θα πρέπει να αποκλειστεί (Ν. ΝΙΚΑΣ ΔίκΑνΕκ
I παρ. 20, αρ.1-3). Ο νόμος, που προβλέπει (επιτρέπει) την κατ' εξαίρεση
νομιμοποίηση προσώπου τρίτου προς τους φορείς την ουσιαστικής έννομης σχέσης,
ως μη δικαιούχου διαδίκου, προσδιορίζει και το περιεχόμενο των παρεχόμενων
εξουσιών, το εύρος αυτών, καθώς και τον χαρακτήρα της κατ' εξαίρεση
νομιμοποίησης, δηλαδή αν είναι συντρέχουσα (με την παράλληλη νομιμοποίηση του
κατά κανόνα νομιμοποιούμενου) ή αποκλειστική. Τα ανωτέρω δεν μπορεί να τροποποιήσει
σύμβαση που ενδεχόμενα συνάπτεται μεταξύ του δικαιούχου και του μη δικαιούχου
διαδίκου, διότι πρόκειται για διατάξεις αναγκαστικού δικαίου. Η σύμβαση θα
περιοριστεί στην αναφορά εκείνων των δικονομιών εξουσιών που ο νόμος προβλέπει
για τον κατ' εξαίρεση νομιμοποιούμενο, ο οποίος επιλέγεται ως τέτοιος, αν
φυσικά δεν τον προκαθορίζει δεσμευτικά ο ίδιος ο νόμος. Αν ο ιδρυτικός της κατ'
εξαίρεση νομιμοποιήσεως νόμος έχει κενά αναφορικά με το εύρος των παρεχόμενων
στον τρίτο εξουσιών, επιβάλλεται στενή ερμηνεία των σχετικών διατάξεων, για να
μην προστίθενται επί πλέον εξουσίες στον τρίτο είτε με ερμηνεία είτε με
αναλογική εφαρμογή άλλων ρυθμίσεων. Η παραχώρηση εξουσίας σε τρίτο συνιστά
εξαίρεση στο δίκαιο της νομιμοποίησης και ως εξαίρεση επιβάλλει στενή ερμηνεία
και εφαρμογή του κανόνα. Τα ανωτέρω ισχύουν πολύ περισσότερο όταν η
νομιμοποίηση διαγράφεται ως συντρέχουσα με παράλληλη νομιμοποίηση του κατά
κανόνα και του κατ' εξαίρεση νομιμοποιούμενου, αφού με τη χρήση ερμηνευτικών
μεθόδων ή και της αναλογίας μπορεί να αφαιρεθεί από τον κύκλο εξουσιών και
συμφερόντων του φορέα του δικαιώματος (κατά κανόνα νομιμοποιούμενου) εξουσίες
που ο νόμος δεν θέλησε να χορηγήσει στον κατ' εξαίρεση νομιμοποιούμενο, αλλά να
παραμείνουν στην εξουσία του πρώτου. Περαιτέρω, συνέπεια του ανεπίτρεπτου της
διεξαγωγής της δίκης από εκούσιο αντιπρόσωπο συνιστά το απαράδεκτο των
διαδικαστικών πράξεων που αυτός ενήργησε, έστω και με πληρεξούσιο δικηγόρο. Το
απαράδεκτο αυτό ανάγεται στις διαδικαστικές προϋποθέσεις της δίκης και
εξετάζεται από το δικαστήριο αυτεπαγγέλτως κατ' άρθρο 73ΚΠολΔ. Θεραπεία του
απαραδέκτου με τη συναίνεση ή έγκριση του δικαιούχου του δικαιώματος δεν είναι
δυνατή διότι τα άρθρα 236 και 238 ΑΚ αναφέρονται σε δικαιοπραξίες και όχι στη
θεραπεία δικονομικών απαραδέκτων ή ακυροτήτων (Γεώργιος Στ.
Αποστολάκης, Αντιπρόεδρος Αρείου Πάγου, 'Ζητήματα από την κατ' εξαίρεση
νομιμοποίηση των εταιρειών διαχειρίσεως απαιτήσεων από τραπεζικά δάνεια'
Επιθεώρηση Ακινήτων 2021. 698).
Εξάλλου, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 1 περ. γ' του
ν. 4354/2015 (ΦΕΚ Α-176/16.12.2015) "Διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων
δανείων κ.λπ., «Τα δικαιώματα που απορρέουν από τις μεταβιβαζόμενες λόγω
πώλησης απαιτήσεις δύνανται να ασκούνται μόνο μέσω των εταιριών διαχείρισης της
παρούσας παραγράφου. Οι μεταβιβαζόμενες απαιτήσεις από δάνεια και πιστώσεις
λογίζονται ως τραπεζικές και μετά τη μεταβίβαση τους, οι εταιρίες διαχείρισης
απαιτήσεων ευθύνονται για όλες τις υποχρεώσεις απέναντι στο Δημόσιο και σε
τρίτους, οι οποίες βαρύνουν τις εταιρίες απόκτησης απαιτήσεων και απορρέουν από
τις μεταβιβαζόμενες απαιτήσεις». Επίσης, σύμφωνα με τη διάταξη της παραγράφου 4
του άρθρου 2 του άνω νόμου 4354/2015, «Οι Εταιρίες Διαχείρισης νομιμοποιούνται,
ως μη δικαιούχοι διάδικοι, να ασκήσουν κάθε ένδικο βοήθημα και να προβαίνουν σε
κάθε άλλη δικαστική ενέργεια για την είσπραξη των υπό διαχείριση απαιτήσεων,
καθώς και να κινούν, παρίστανται ή συμμετέχουν σε προ πτωχευτικές διαδικασίες
εξυγίανσης, πτωχευτικές διαδικασίες αφερεγγυότητας, διαδικασίες διευθέτησης
οφειλών και ειδικής διαχείρισης των άρθρων 61 επ. του
ν. 4307/2014 (ΑΛ 246). Εφόσον οι Εταιρίες συμμετέχουν σε οποιαδήποτε δίκη με
την ιδιότητα του μη δικαιούχου διαδίκου το δεδικασμένο
της απόφασης καταλαμβάνει και τον δικαιούχο της απαίτησης» (ΑΠ 368/2019
ΝΟΜΟΣ).15. Παράλληλα, με το άρθρο 10 του ν. 3156/2003 προβλέπεται ειδικότερα
ρύθμιση για την τιτλοποίηση απαιτήσεων, που αποτελούν
έναν ιδιαίτερα διαδεδομένο τρόπο χρηματοδότησης στην αλλοδαπή καλύπτοντας κατ’
αρχήν απαιτήσεις από στεγαστικά δάνεια και στη συνέχεια πάσης φύσεως
επιχειρηματικές απαιτήσεις (π.χ. απαιτήσεις μιας τράπεζας από δάνεια που
αποτελούν μια από τις πλέον διαδεδομένες περιπτώσεις τιτλοποιήσεων
διεθνώς). Στην πιο απλή μορφή της συνίσταται στην εκχώρηση απαιτήσεων από έναν
ή περισσοτέρους τομείς δραστηριότητας μιας εταιρείας προς μια άλλη εταιρεία που
έχει ως ειδικό σκοπό την αγορά των εν λόγω απαιτήσεων έναντι τιμήματος. Από το
συνδυασμό των διατάξεων των παρ. 1-14 του άρθρου 10 του ν. 3156/2003 συνάγεται
ότι: α) Προκειμένου εμπορικές επιχειρήσεις (πιστωτικά ιδρύματα, αλλά και
μεγάλες επιχειρήσεις) να αντλήσουν περισσότερα κεφάλαια για τις χρηματοδοτικές
τους ανάγκες προσφεύγουν στον συγκεκριμένο θεσμό μεταβιβάζοντας τις
επιχειρηματικές τους απαιτήσεις λόγω πώλησης στις προς τούτο συνιστάμενες
εταιρείες ειδικού σκοπού, οι οποίες τις «τιτλοποιούν»
ενσωματώνοντας τες σε ομολογίες που εκδίδουν συγκεκριμένης ονομαστικής αξίας
τουλάχιστον 100.000 ευρώ, εκάστη που εν συνεχεία διαθέτουν (με ιδιωτική
τοποθέτηση) σε ένα περιορισμένο κύκλο προσώπων όχι άνω των 150, η δε εξόφληση
τους πραγματοποιείται από το προϊόν είσπραξης των επιχειρηματικών απαιτήσεων
που μεταβιβάζονται ή από δάνεια πιστώσεις ή συμβάσεις παραγώγων
χρηματοοικονομικών μέσων, β) Η μεταβίβαση των τιτλοποιούμενων
απαιτήσεων επέρχεται από την καταχώρηση της σχετικής έγγραφης σύμβασης στο
δημόσιο βιβλίο του άρθρου 3 του ν. 2844/2000. γ) Η είσπραξη και εν γένει
διαχείριση των μεταβίβαζομένων απαιτήσεων μπορεί να
ανατίθεται με σύμβαση εντολής/διαχείρισης από την αποκτώσα εταιρεία ειδικού
σκοπού με έγγραφη σύμβαση, σε πιστωτικό ή χρηματοδοτικό ίδρυμα, νομίμως
λειτουργούν στον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο, στον μεταβιβάζοντα ή σε τρίτο (είτε
είναι εγγυητής των εν Λόγω απαιτήσεων, είτε ήταν επιφορτισμένος με τη
διαχείριση ή την είσπραξη τους πριν τη μεταβίβαση), καταχωρίζεται δε και αυτή η
σύμβαση (όπως κάθε μεταβολή) στο παραπάνω δημόσιο βιβλίο, χωρίς ωστόσο ο νόμος
(3156/2003) να απονέμει στην εταιρία διαχείρισης την ιδιότητα του κατ' εξαίρεση
νομιμοποιούμενου διαδίκου (μη δικαιούχου), όπως ρητά πράττει για τις εταιρίες
διαχειρίσεως του ν. 4354/2015 στο άρθρο 2 παρ. 4 αυτού, δ) Επιτρέπεται η
μεταγενέστερη συμφωνία για την αναμεταβίβαση στον
μεταβιβάζοντα απαιτήσεων που μεταβιβάστηκαν για σκοπούς τιτλοποίησης,
για δε τη σημείωση της μεταβολής του δικαιούχου στη συγκεκριμένη περίπτωση
αρκεί η καταχώρηση στο δημόσιο βιβλίο του άνω νόμου, ε) οι εν λόγω συμβάσεις (τιτλοποίησης) συντάσσονται σε συγκεκριμένο έντυπο (όπως
τούτο περιγράφεται λεπτομερώς στην προμνημονευθείσα
ΥΑ161/2003) (ΑΠ 909/2021 ΝΟΜΟΣ). Περαιτέρω, το προαναφερόμενο άρθρο 10 (παρ.
16) του ν. 3156/2003 προβλέπει ότι επί τιτλοποίησης
των μεταβιβαζόμενων απαιτήσεων, από τράπεζα σε εταιρία ειδικού σκοπού, είναι
δυνατόν να ανατεθεί με έγγραφη σύμβαση, η οποία σημειώνεται στο δημόσιο βιβλίο
του άρθρου 3 του ν. 2844/2000 η διαχείριση των μεταβιβαζόμενων απαιτήσεων σε
πιστωτικό ή χρηματοδοτικό ίδρυμα, το οποίο στην περίπτωση που η εταιρία ειδικού
σκοπού (απόκτησης) δεν εδρεύει στην Ελλάδα, πρέπει να είναι εγκατεστημένο στην
Ελλάδα. Ειδικότερα, για την άνω σύμβαση διαχείρισης, η οποία κατά τα
εννοιολογικά της στοιχεία ταυτίζεται με τη σύμβαση εντολής (713 επ. ΑΚ) και αντιπροσώπευσης (211 επ.
ΑΚ), από τα οριζόμενα στη διάταξη του άρθρου 10 παρ. 14 του ν. 3156/2003,
συνάγεται ότι η ως άνω εταιρία διαχείρισης ενεργεί πράξεις διαχείρισης ως
αντιπρόσωπος και για λογαριασμό της εταιρίας ειδικού σκοπού (απόκτησης). Ο
νόμος, στην περίπτωση της μεταβίβασης απαιτήσεων με σκοπό την τιτλοποίηση, δεν απονέμει στην εταιρία διαχείρισης (με την
οποία συμβάλλεται η εταιρία απόκτησης) την ιδιότητα του μη δικαιούχου ή μη
υπόχρεου διαδίκου, έστω και έμμεσα, χωρίς πανηγυρική διατύπωση, ώστε η
τελευταία να ασκεί ως μη δικαιούχος διάδικος, κατά παραχώρηση του νομοθέτη,
αγωγές και άλλα ένδικα βοηθήματα ενώπιον των δικαστηρίων για τα δικαιώματα της
εταιρίας απόκτησης, αιτούμενη έννομη προστασία στο όνομα της. Με άλλα λόγια,
δεν της απονέμει ενεργητική κατ' εξαίρεση νομιμοποίηση, αλλά ρυθμίζει απλά τους
όρους και το πλαίσιο της εκτέλεσης εξώδικων διαχειριστικών (νομικών ή υλικών)
πράξεων με σκοπό την είσπραξη (για λογαριασμό της εντολέως
της, δικαιούχου) των απαιτήσεων από τους οφειλέτες. Εξάλλου, με τον ν.
4354/2015 δεν καταργήθηκε η καθιερωθείσα με το ν.
3156/2003 δυνατότητα απόκτησης και διαχείρισης επιχειρηματικών δανείων κλπ. με τιτλοποίηση, αλλά εξακολούθησε και εξακολουθεί να ισχύει
για τις μεταβιβάσεις απαιτήσεων που γίνονται με τους δικούς του όρους και
διαδικασία. Μάλιστα, για να μην υπάρχει σύγχυση για τις εφαρμοζόμενες σε κάθε
περίπτωση νομοθετικές ρυθμίσεις, ρητά ορίστηκε στο άρθρο 1 παρ. 1 περ. δ' του
ν. 4354/2015 ότι οι διατάξεις του τελευταίου δεν επηρεάζουν την εφαρμογή των
διατάξεων του ν. 3156/2003. Επομένως, οι διατάξεις του ν. 4354/2015 και όσα
αυτές προβλέπουν για την κατ' εξαίρεση νομιμοποίηση (ως μη δικαιούχων διαδίκων)
των εταιριών διαχείρισης δανείων κ.λπ. που αυτός καθιερώνει, δεν εφαρμόζονται
επί των εταιριών διαχείρισης του ν. 3165/2003. Ειδικότερα, τέτοια εξουσία κατ'
εξαίρεση νομιμοποίησης μη δικαιούχου διαδίκου, δεν απονέμει στις εταιρίες
διαχείρισης απαιτήσεων που μεταβιβάστηκαν κατά τους όρους του ν. 3156/2003 και
η ρύθμιση του άρθρου 2 παρ. 4 του ν. 4354/2015 δεν εφαρμόζεται σ' αυτές. Η
εταιρία στην οποία η εταιρία ειδικού σκοπού (απόκτησης με τιτλοποίηση
απαιτήσεων) του άρθρου 10 του ν. 3156/2003 αναθέτει με σύμβαση εντολής την
διαχείριση των αποκτώμενων απαιτήσεων, δεν έχει οριστεί εκ του νόμου μη
δικαιούχος, κατ' εξαίρεση νομιμοποιούμενος, διάδικος, και επομένως δεν
νομιμοποιείται να ενεργεί διαδικαστικές πράξεις για λογαριασμό της εντολέως της εταιρίας, ούτε η μεταξύ τους σύμβαση και η
παροχή πληρεξουσιότητας μπορεί να καθιδρύσει κατ' εξαίρεση νομιμοποίηση. Κατ'
ακολουθίαν, διαδικαστική ενέργεια που επιχειρεί για λογαριασμό της εταιρίας
ειδικού σκοπού απόκτησης απαιτήσεων, ενεργούμενη από αυτήν είναι απαράδεκτη λόγω
έλλειψης νομιμοποίησης (Γεώργιος Στ. Αποστολάκης,
Αντιπρόεδρος Αρείου Πάγου, 'Ζητήματα από την κατ' εξαίρεση νομιμοποίηση των
εταιρειών διαχειρίσεως απαιτήσεων από τραπεζικά δάνεια' Επιθεώρηση Ακινήτων
2021. 705-707).
Στην προκειμένη περίπτωση με τον πρώτο και τρίτο λόγο της
κρινόμενης ανακοπής, κατά δέουσα εκτίμηση, ο ανακόπτων
ζητεί την ακύρωση της από 17-9-2021 επιταγής προς πληρωμή που του επιδόθηκε την
30-9-2021, κάτω από αντίγραφο απογράφου της ένδικης διαταγής πληρωμής, ως
άκυρη, καθώς και η - βάσει της άκυρης επιταγής - αναφερόμενη έκθεση
αναγκαστικής κατάσχεσης ακινήτου, λόγω ελλείψεως ενεργητικής νομιμοποίησης της
υπογράφουσας την επιταγή διαχειρίστριας εταιρίας, διότι η καθ’ ης , ανώνυμη
εταιρεία με την επωνυμία « …………….ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ ΑΠΟ
ΔΑΝΕΙΑ ΚΑΙ ΠΙΣΤΩΣΕΙΣ», εταιρεία διαχείρισης απαιτήσεων από δάνεια και
πιστώσεις, ως νόμιμη διαχειρίστρια των τιτλοποιημένων
απαιτήσεων, σύμφωνα με το άρθρο 10 παρ. 14 του ν. 3156/2003, εντολοδόχου και
ειδικού πληρεξουσίου, αντιπροσώπου και αντικλήτου της αλλοδαπής εταιρείας με
την επωνυμία «………………» (…………….), με
καταχωρημένη έδρα το Δουβλίνο Ιρλανδίας (………………) και υπέρ ης η ένδικη διαταγή
πληρωμής, ειδικής διαδόχου της «…………….. ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΑΕ», αρχικής δικαιούχου της
άνω απαιτήσεως, κατόπιν μεταβίβασης της ένδικης απαίτησης στο πλαίσιο τιτλοποίησης απαιτήσεων κατ' άρθρο 10 του ν. 3156/2003, δεν
νομιμοποιείται να ενεργεί πράξεις αναγκαστικής εκτέλεσης, και ειδικότερα την
επίσπευση με την από 17.9.2021 επιταγή της αναγκαστικής εκτέλεσης της άνω
διαταγής πληρωμής και την επιβολή κατάσχεσης για τη διενέργεια πλειστηριασμού.
Και τούτο, διότι, κατά τον ίδιο πρώτο και τρίτο λόγο ανακοπής, τόσο η
νομιμοποίηση της καθ’ ης εταιρείας ειδικού σκοπού «………………» (…………….), όσο και της διαχειρίστριας των απαιτήσεων
της, στηρίζεται στον ν. 3156/2003, ο οποίος δεν προσδίδει στον διαχειριστή
απαίτησης που μεταβιβάστηκε προς τιτλοποίηση, την
ιδιότητα του μη δικαιούχου διαδίκου, και εξ αυτού (δεν προσδίδει) την
νομιμοποίηση προς άσκηση πράξεων αναγκαστικής εκτέλεσης, παρά μόνο εξώδικων
διαχειριστικών (νομικών ή υλικών) πράξεων, σε αντίθεση με τον ν. 4354/2015, ο
οποίος ρητώς προσδίδει στις εταιρίες διαχείρισης απαιτήσεων την άνω ιδιότητα
και νομιμοποίηση, πλην όμως δεν εφαρμόζεται στην ένδικη περίπτωση. Ο λόγος αυτός
της ανακοπής αυτής είναι νόμιμος κατά τα προεκτεθέντα
στην μείζονα σκέψη και πρέπει να εξεταστεί περαιτέρω και ως προς την ουσιαστική
του βασιμότητα .
Από τα έγγραφα, που προσκομίζουν και επικαλούνται οι
διάδοση, τα οποία το δικαστήριο λαμβάνει υπόψη είτε ως αυτοτελή αποδεικτικά
μέσα, είτε για τη συναγωγή δικαστικών τεκμηρίων, αποδείχθηκαν τα ακόλουθα
πραγματικά περιστατικά : Ο ανακόπτων συνήψε με την
ανώνυμη εταιρεία με την επωνυμία «………….ΤΡΑΠΕΖΑ ΑΕ », την υπ' αριθμ …………./26-7-2001 σύμβαση πίστωσης με ανοικτό
αλληλόχρεο λογαριασμό, ύψους 70.432,87 ευρώ, η οποία αυξήθηκε σε 100.000 ευρώ,
δυνάμει των ταυτάριθμων από …………, …………, ……………, ………… πρόσθετων πράξεων αύξησης.
Η τελευταία δυνάμει της από 6.12.2019 σύμβασης πώλησης και μεταβίβασης
επιχειρηματικών απαιτήσεων, που καταχωρήθηκε νομίμως στα βιβλία του Ενέχυροφυλακείου Αθηνών με αριθμό
πρωτοκόλλου………../6-12-2019 στον τόμο ………. και αυξοντα
αριθμό …………., σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 10 παρ. 7 του ν. 3156/2003,
μεταβίβασε στην εταιρεία ειδικού σκοπού «…………….» (……………) την ένδικη απαίτηση
ύψους 58.622,51 ευρώ, η δε τελευταία ως ειδική διάδοχος της αρχικής δανείστριας
ανέθεσε στην ανώνυμη εταιρεία με την επωνυμία «……………….ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ ΑΠΟ ΔΑΝΕΙΑ ΚΑΙ ΠΙΣΤΩΣΕΙΣ», εταιρεία διαχείρισης
απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις, ως νόμιμη διαχειρίστρια των τίτλο
ποιημένων απαιτήσεων, σύμφωνα με την παρ. 14 του άρθρου 10 του ν. 3156/2003,
την είσπραξη των απαιτήσεων της δυνάμει του από 6-12-2019 ιδιωτικού
συμφωνητικού διαχείρισης απαιτήσεων, αντίγραφο του οποίου καταχωρήθηκε νόμιμα
στα βιβλία του Ενεχυροφυλακείου Αθηνών, σύμφωνα με το
άρθρο 10 παρ 14 και 16 του ν. 3156/2003 με αριθμό
πρωτοκόλλου …………/6-12-2019, τόμος ……… αυξοντα αριθμό
………. σε συνδυασμό με την από ………-2019 συμφωνία των μερών περί των ειδικών όρων
παροχής των υπηρεσιών του διαχείρίστή. Η
διαχειρίστρια ζήτησε την έκδοση διαταγής πληρωμής κατά του ανακοπτόντος,
για την απαίτηση της ειδικής διαδόχου, εκ της σύμβάσης
πίστωσης, ύψους 58.622,51 ευρώ, για κεφάλαιο ,πλέον τόκων και εξόδων. Επί της
ως άνω αιτήσεως εκδόθηκε η υπ' αριθμ. ………../2021
διαταγή πληρωμής του Δικαστή του Μονομελούς Πρωτοδικείου Κω, με την οποία έγινε
δεκτή η αίτηση και υποχρεώθηκε ο ανακόπτων να
καταβάλει στην καθ'ής η ανακοπή το άνω ποσόν, πλέον
τόκων και εξόδων, νομιμότοκα από την επομένη της
εξωδίκου οχλήσεως, μέχρι την εξόφλησή τους. Την 30-9-2021 του επιδόθηκε από
17-9-2021 επιταγή προς εκτέλεση με την οποία του επιτάχθηκε να καταβάλει
συνολικά το ποσόν των 58622,51 ευρώ για κεφάλαιο, έξοδα και τόκους. Τέλος, την
29-12-2021, του επιδόθηκε η υπ' αριθμ
…………./29-12-2021 έκθεση αναγκαστικής κατάσχεσης ακίνητης περιουσίας της
δικαστικής επιμελήτριας του Εφετείου Δωδεκανήσου, με έδρα το Πρωτοδικείο Κω
………………., με την οποία επισπεύδεται ο ορισθείς για την ……..-9-2022
πλειστηριασμός, ενός ακινήτου, κυριότητας του ανακόπτοντος,
(κατά ψιλή κυριότητα ,δυνάμει του υπ' αριθμ ……………
συμβολαίου γονικής παροχής του Συμβολαιογράφου Κω ………………, που έχει μεταγραφεί
νομίμως στα βιβλία του Κτηματολογίου Κω Λέρου την 3-7-1987, με αριθμό γενικού
ευρετηρίου …………….. , σε συνδυασμό με την υπ' αριθμ
………./6-7-2003 Ληξιαρχική Πράξη Θανάτου της επικαρπώτριας
………………., ήτοι ενός ακινήτου, κυριότητας του ανακόπτοντος,
επί της οδού …………… της πόλης της Κω, στη νήσο Κω του Νομού Δωδεκανήσου, καταχωρημένου
στα κτηματολόγιά βιβλία του Κτηματολογίου Κω -Λέρου, με KM ……………. Οικοδομών Πόλεως Κω, στον τόμο ……….
και στη σελίδα ………., για την ικανοποίηση της επιδικασθείσας με την άνω διαταγή
πληρωμής του Μονομελούς Πρωτοδικείου Κω απαίτησης .Όπως προκύπτει από το από
…….-………..-2019 ιδιωτικό συμφωνητικό διαχείρισης απαιτήσεων αντίγραφο του οποίου
έχει δημοσιευθεί με αριθμό πρωτοκόλλου 367/6.12.2019 στα τηρούμενα στο Ενεχυροφυλακείο Αθηνών βιβλία του ν. 2844/2000 (τόμος
……….., α/α ………….), μεταξύ αφενός της υπέρ ης η διαταγή πληρωμής » που εδρεύει
στο Δουβλίνο Ιρλανδίας (αποκτώσας), η μεταβίβαση της απαίτησης από την άνω
διαταγή πληρωμής έλαβε χώρα, όπως ρητώς αναφέρεταί
και στην από 17.9.2021 επιταγή προς εκτέλεση, σύμφωνα με το άρθρο 10 του ν.
3156/2003, δηλαδή στο πλαίσιο τιτλοποίησης
απαιτήσεων. Περαιτέρω, μεταξύ αφενός της άνω νέας δικαιούχου της απαίτησης,
ειδικής διαδόχου, αλλοδαπής εταιρίας ειδικού σκοπού «………………» (…………….), και
αφετέρου της εταιρίας διαχείρισης απαιτήσεων «……………ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ
ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ ΑΠΟ ΔΑΝΕΙΑ ΚΑΙ ΠΙΣΤΩΣΕΙΣ, καταρτίστηκε, κατ' άρθρο 10 (παρ. 14, 16)
του ν. 3156/2003, η από …….2019 σύμβαση διαχείρισης επιχειρηματικών απαιτήσεων,
αντίγραφο της οποίας έχει δημοσιευθεί στα τηρούμενα στο Ενεχυροφυλακείο
Αθηνών βιβλία του ν. 2844/2000. Όμως, σύμφωνα με όσα εκτίθενται στις παραπάνω
νομικές σκέψεις, στις εταιρίες διαχείρισης απαιτήσεων που μεταβιβάστηκαν κατά
τους όρους του ν. 3156/2003, δηλαδή στο πλαίσιο τιτλοποίησης,
ο νόμος αυτός δεν προσδίδει την ιδιότητα κατ' εξαίρεση νομιμοποίησης του μη
δικαιούχου διαδίκου, και εξ αυτού (δεν προσδίδει) την νομιμοποίηση προς άσκηση
πράξεων αναγκαστικής εκτέλεσης, παρά μόνο εξώδικων διαχειριστικών (νομικών ή
υλικών) πράξεων. Επομένως, οι διατάξεις του ν. 4354/2015 και όσα αυτές
προβλέπουν για την κατ' εξαίρεση νομιμοποίηση (ως μη δικαιούχων διαδίκων) των
εταιριών διαχείρισης δανείων κ.λπ. που αυτός καθιερώνει, δεν εφαρμόζονται επί
των εταιριών διαχείρισης του ν. 3156/2003. Πρόκειται για διαφορετικές
νομοθετικές ρυθμίσεις που εξακολουθούν να ισχύουν παράλληλα για τις
μεταβιβασθείσες απαιτήσεις που γίνονται κατά τους όρους και τη διαδικασία του
κάθε ενός ως άνω νόμου. Ακριβώς για να μην υπάρχει σύγχυση για τις
εφαρμοζόμενες σε κάθε περίπτωση νομοθετικές ρυθμίσεις, ρητά ορίστηκε στο άρθρο
1 παρ. 1 περ. δ' του ν. 4354/2015 ότι οι διατάξεις του τελευταίου δεν
επηρεάζουν την εφαρμογή των διατάξεων του ν. 3156/2003. Εξουσία κατ' εξαίρεση
νομιμοποίησης μη δικαιούχου διαδίκου στις εταιρίες διαχείρισης απαιτήσεων που
μεταβιβάστηκαν κατά τους όρους του ν. 3156/2003 δεν απονέμει ο νόμος αυτός, ενώ
η ρύθμιση του άρθρου 2 παρ. 4 του ν. 4354/2015 δεν εφαρμόζεται σ' αυτές. Εν
προκειμένω η αλλοδαπή εταιρία ειδικού σκοπού (απόκτησης με τιτλοποίηση
απαιτήσεων) του άρθρου 10 του ν. 3156/2003 ανέθεσε με σύμβαση εντολής τη
διαχείριση των αποκτώμενων απαιτήσεων, μεταξύ των οποίων και της ένδικης
απαίτησης, δεν έχει οριστεί εκ του νόμου μη δικαιούχος, κατ' εξαίρεση
νομιμοποιούμενος, διάδικος, και επομένως δεν νομιμοποιείται να ενεργεί
διαδικαστικές πράξεις για λογαριασμό της εντολέως
της, ούτε η μεταξύ τους σύμβαση και η παροχή πληρεξουσιότητας μπορεί να
καθιδρύσει τέτοια νομιμοποίηση. Ακολούθως, η καθ'ης
δεν νομιμοποιείται ενεργητικά στην επίσπευση ή συνέχιση, με την από 17.9.2021
επιταγή, της αναγκαστικής εκτέλεσης η δε επιταγή ως διαδικαστική πράξη της
εκτέλεσης , για το λόγο αυτό, άκυρη, όπως άκυρη , περαιτέρω, και η βάσει της
επιταγής υπ' άνω έκθεση αναγκαστικής κατάσχεσης ακίνητης περιουσίας, και ο ως
άνω επισπευδόμενος πλειστηριασμός ακινήτου που έχει οριστεί για ……..9.2022.
Κατ' ακολουθία των ανωτέρω η κρινόμενη ανακοπή πρέπει να
γίνει δεκτή ως και ουσιαστικά βάσιμη , και να ακυρωθούν α) η από 17-9-2021
επιταγή προς πληρωμή, β) η υπ'αριθμ ………/29-12-2021
έκθεση αναγκαστικής κατάσχεσης ακίνητης περιουσίας της δικαστικής επιμελήτριας
του Εφετείου Δωδεκάνησου, με έδρα το Πρωτοδικείο Κω ……………, παρέλκει
δε η έρευνα των λοιπών λόγων, που περιέχονται στο δικόγραφο της ανακοπής.
Τέλος, τα δικαστικά έξοδα θα πρέπει να συμψηφιστούν
ανάμεσα στους διαδίκους, λόγω της δυσχέρειας στην ερμηνεία των κανόνων δικαίου
που εφαρμόστηκαν (άρθρο 179 ΚΠολΔ).
ΓΙΑ
ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
ΔΙΚΑΖΕΙ με παρόντες τους διαδίκους.
ΔΕΧΕΤΑΙ την ανακοπή.
ΑΚΥΡΩΝΕΙ α) την από 17-9-2021 επιταγή προς εκτέλεση, β)
την υπ'αρίθμ …………./29-12-2021 έκθεση αναγκαστικής
κατάσχεσης ακίνητης περιουσίας της δικαστικής επιμελήτριας του Εφετείου
Δωδεκανήσου, με έδρα το Πρωτοδικείο Κω ……………….
ΣΥΜΨΗΦΙΖΕΙ τα δικαστικά έξοδα ανάμεσα στους διαδίκους.
ΚΡΙΘΗΚΕ αποφασίστηκε και δημοσιεύτηκε σε έκτακτη δημόσια συνεδρίαση
στο ακροατήριό του, στην Κω, στις 23-8-2022 χωρίς την παρουσία των διαδίκων και
των πληρεξουσίων δικηγόρων τους.
Η ΔΙΚΑΣΤΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ