ΤΡΑΠΕΖΑ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ «ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ»
ΕιρΙλίου 34/2019
Διόρθωση κύριου ονόματος στη ληξιαρχική πράξη
γέννησης θετού τέκνου -.
Η
συνταγματική προστασία της ελεύθερης ανάπτυξης της προσωπικότητας (άρθρο 5§1),
επιβάλλει, σε περιπτώσεις δυσμενών επιπτώσεων του ονόματος επί του προσώπου που
το φέρει, το δικαίωμα στο φερόμενο πρόσωπο, ή σε αυτούς που το επιμελούνται
νομίμως έως την ενηλικίωσή του, να ζητήσει δικαστικώς τη διόρθωση της
ληξιαρχικής πράξης της ονοματοδοσίας του, κατ εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 13§ 1 του Ν. 344/1976 και με τη διαδικασία του άρθρου 782 Κ.Πολ.Δ. Κατά παρέκκλιση του άρθρου 1565 ΑΚ, η αίτηση για
απάλειψη του κύριου ονόματος του τέκνου είναι απρόθεσμη (έως την ενηλικίωση του
ανηλίκου υιοθετούμενου) και επιβάλλεται από το συμφέρον του.
Αριθμός: 34/2019
(ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ
ΕΚΟΥΣΙΑΣ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑΣ)
Συγκροτήθηκε από την Ειρηνοδίκη Αικατερίνη Σπάρτη
με τη σύμπραξη της Γραμματέως Ειρήνης Σιγάλα.
Συνεδρίασε δημόσια και στο ακροατήριό του στις
16-5-2018 για να δικάσει την παρακάτω υπόθεση:
Της αιτούσας:
... του ... και της
..., κατοίκου Ιλίου Αττικής, οδός
... αρ.
..., με ΑΦΜ ... - Δ.Ο.Υ.
..., ως ασκούσας την γονική μέριμνα του ανήλικου θήλεος θετού τέκνου της, που φέρει το κύριο όνομα «Νικόλ» και το επώνυμο «
...», γεννηθέντος στην Αθήνα στις 11-7-2015, κατοίκου ομοίως ως άνω, η οποία
παραστάθηκε μετά της πληρεξούσιας δικηγόρου της Εμμανουέλας
Μανωλιδάκη.
Η αιτούσα με την από 8-3-2018 και με αριθμό
έκθεσης κατάθεσης δικογράφου ./15-3-2018 αίτησή της, διαδικασίας εκούσιας
δικαιοδοσίας, ζήτησε όσα αναφέρονται σε αυτήν. Για την συζήτηση της ως άνω
αίτησης ορίστηκε δικάσιμος η αναγραφόμενη στην αρχή της παρούσας, κατά την
οποία η υπόθεση αυτή, αφού εκφωνήθηκε νόμιμα με τη σειρά της από το οικείο
πινάκιο, συζητήθηκε.
Κατά δε την συζήτηση της υπόθεσης στο ακροατήριο
του παρόντος δικαστηρίου, η πληρεξούσια δικηγόρος της αιτούσας, αφού ανέπτυξε
και προφορικά τους ισχυρισμούς της, ζήτησε να γίνουν δεκτά όσα αναφέρονται στα
πρακτικά και στις προτάσεις, που κατέθεσε. Το δικαστήριο, αφού άκουσε όσα αναφέρθηκαν
κατά τη συζήτηση,
ΑΦΟΥ ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗΝ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Από το συνδυασμό των διατάξεων 739 και 782 ΚΠολΔ προκύπτει ότι κατά τη διαδικασία της εκούσιας
δικαιοδοσίας δικάζονται και οι αιτήσεις όποιου έχει έννομο συμφέρον ή του
Εισαγγελέα, με τις οποίες ζητείται η διόρθωση ορισμένου στοιχείου της
ληξιαρχικής πράξης που προβλέπεται από το νόμο ως απαραίτητο για τη σύνταξή της
και το οποίο από παραδρομή ή και ηθελημένα καταχωρήθηκε ανακριβώς στη
ληξιαρχική πράξη που έχει συνταχθεί. Ως εκ τούτου, αντικείμενο της αίτησης
διόρθωσης είναι η διαπίστωση των ακριβών στοιχείων που απαιτεί ο νόμος για τη
σύνταξη της ληξιαρχικής πράξης και ο τονισμός της ορθότητας αυτών, σε σύγκριση
με τα στοιχεία που βεβαιώθηκαν ανακριβώς στη ληξιαρχική πράξη, της οποίας
ζητείται η διόρθωση, η απόφαση δε που εκδίδεται, ως προς τη ρυθμιστική της
ενέργεια, είναι στην ουσία θετική διοικητική πράξη, όχι όμως διαταγή προς το
Ληξίαρχο για τη διόρθωση της ληξιαρχικής πράξης (βλ. ΜΠρΑΘ
4100/2006 ΝοΒ 2007, 358). Σε περίπτωση κατά την οποία
ο ληξίαρχος αρνηθεί να συμμορφωθεί με το διατακτικό της απόφασης που εκδίδεται
επί της αίτησης του άρθρου 782 ΚΠολΔ δεν είναι δυνατή
η αναγκαστική εκτέλεσή της εναντίον του. Μπορεί, πάντως, να ασκηθεί εναντίον
του καταψηφιστική αγωγή (βλ. αναλυτικά Κ. Μπέη,
Πολιτική Δικονομία, τ. 18, Εκούσια Δικαιοδοσία-ειδικό μέρος α, σελ. 483). Το
κύριο όνομα του ατόμου αποτελεί θεμελιώδες στοιχείο αναγνώρισης και
ταυτοποίησής του, χαρακτηρίζει την αστική του κατάσταση και το συνοδεύει σε όλο
το δημόσιο και κοινωνικό του βίο και, με την έννοια αυτή, αποτελεί
χαρακτηριστικό στοιχείο της προσωπικότητάς του, που ενδιαφέρει τη δημόσια τάξη
και ασφάλεια. Η συνταγματική προστασία της ελεύθερης ανάπτυξης της
προσωπικότητας (άρθρο 5§1), επιβάλλει, σε περιπτώσεις δυσμενών επιπτώσεων του
ονόματος επί του προσώπου που το φέρει, το δικαίωμα στο φερόμενο πρόσωπο, ή σε
αυτούς που το επιμελούνται νομίμως έως την ενηλικίωσή του, να ζητήσει
δικαστικώς τη διόρθωση της ληξιαρχικής πράξης της ονοματοδοσίας
του, κατ εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 13§ 1 του Ν. 344/1976
και με τη διαδικασία του άρθρου 782 Κ.Πολ.Δ. (εμμέσως
συναγομένης της δυνατότητας από την ΟλΑΠ 99/1985, ΕιρΑΘ 1290/2015 Νόμος). Ως εξαίρεση από τον κανόνα του
αμετάβλητου του ονόματος, η διόρθωση της ονοματοδοσίας,
πρέπει να ανταποκρίνεται σε εξαιρετικές προϋποθέσεις, δηλαδή η αιτούμενη
μεταβολή θα πρέπει να αίρει κωλύματα στην ανάπτυξη της προσωπικότητας, που
αντικειμενικά η χρήση του υπό διόρθωση ονόματος, ιδίως όταν προκαλεί σύγχυση
στις κοινωνικές του σχέσεις, όπως συμβαίνει όταν το κύριο όνομα προσομοιάζει με
επώνυμο (ΜΠρΧίου 175/1990 ΑρχΝ
1990/680) ή είναι άσχετο με τα ονόματα της οικογένειας του (ΜΠρΘεσσαλ
20438/2010 επί ονοματοδοσίας τέκνου από τη φυσική του
μητέρα, πριν την υιοθεσία του). Περαιτέρω, από τις διατάξεις του άρθρου 1565
παρ. 1 ΑΚ, όπως τροποποιήθηκαν με τη διάταξη του άρθρου 18 του ν. 3719/2008
(ΦΕΚ Α
241/26-11-2008), προκύπτει ότι ο θετός γονέας έχει την ευχέρεια (με την επιφύλαξη της παρ. 2 του ίδιου ως άνω άρθρου) κατά τη δίκη της υιοθεσίας να προσθέσει στο κύριο όνομα του θετού
τέκνου και άλλο κύριο όνομα, ενώ εντός ενός έτους από την συντέλεση της
υιοθεσίας δύναται να ζητήσει από το Δικαστήριο, εφόσον το επιθυμεί και τούτο
συνάδει προς το συμφέρον του τέκνου, την απάλειψη του κυρίου ονόματος που έφερε
το υιοθετούμενο προ της υιοθεσίας, ώστε να παραμείνει μόνον το κύριο όνομα που
προστέθηκε κατά την υιοθεσία. Επιβάλλεται δε από το συμφέρον του τέκνου η κατά
τα ως άνω απάλειψη του κυρίου ονόματος του, ιδίως εάν αυτό (το τέκνο) προ της υιοθεσίας
έφερε όνομα το οποίο ηχεί ξένο προς την κοινωνική πραγματικότητα, παραπέμποντας
στην καταγωγή του, προδίδοντας έτσι την υιοθεσία και παραβιάζοντας την
μυστικότητά της. Η ανωτέρω άποψη που υιοθετεί το παρόν Δικαστήριο συμπορεύεται
προς την απρόθεσμη (έως την ενηλικίωση του ανηλίκου υιοθετούμενου) δυνατότητα
διόρθωσης της ληξιαρχικής πράξης γέννησης ανηλίκου θετού τέκνου, δια της
αλλαγής του κυρίου ονόματος του από τους θετούς γονείς του (άρθρο 782 παρ. 3
και 1 ΚΠολΔ), ως ασκούντων αυτοδικαίως από τη
συντέλεση της υιοθεσίας τη γονική αυτού μέριμνα (άρθρα 1566 εδ.
α' ΑΚ και 64 παρ. 1 ΚΠολΔ) - (ΠΠρΑΘ
286/2012 ΝΟΜΟΣ).
Με την υπό κρίση αίτηση, κατ ορθή
εκτίμηση
του
δικογράφου
της,
η αιτούσα,
με την
ιδιότητά
της
ως αποκλειστικούς
ασκούσα
την
γονική
μέριμνα
του ανήλικου θήλεος θετού τέκνου της, που φέρει το κύριο όνομα Νικόλ και το
επώνυμο
...,
αφού
δυνάμει
της
υπ αριθμ. 461/2016 απόφασης
του
Πολυμελούς
Πρωτοδικείου
Αθηνών,
η οποία
έχει
καταστεί
τελεσίδικη,
κηρύχθηκε
θετό
τέκνο
της
αιτούσας
το ανήλικο
θήλυ φυσικό
τέκνο της
του
, βουλγαρικής υπηκοότητας, το οποίο γεννήθηκε στην Αθήνα στις 11.7.2015 χωρίς γάμο των φυσικών γονέων του και στο οποίο δόθηκε το κύριο όνομα «Νικόλ» κατόπιν της από 21/7/2015 δήλωσης ονοματοδοσίας της
φυσικής
του
μητέρας,
ζητά
να διαταχθεί η διόρθωση της με στοιχεία 81/1/2016 ληξιαρχικής πράξης γέννησης
του άνω ανηλίκου τέκνου της, συνταχθείσας από την ληξίαρχο Ιλίου, ως προς το
κύριο όνομα του άνω ανηλίκου θετού τέκνου της από το καταχωρηθέν «Νικόλ» στο «Αγάπη», επειδή το όνομα «Νικόλ» παραπέμπει στην
ξενική καταγωγή του θετού τέκνου της και διεγείρει υπόνοιες περί της ιδιότητας
του τελευταίου ως θετού και επειδή ως εκ τούτου το υπάρχον όνομα του ανήλικου
τέκνου της ενέχει τον κίνδυνο να προκαλέσει πρόβλημα στην ομαλή ανάπτυξη της
προσωπικότητάς του, ενώ το όνομα «Αγάπη» είναι αυτό στο οποίο ακούει και
ανταποκρίνεται το ανήλικο τέκνο της.
Με το παραπάνω περιεχόμενο και αίτημα, η υπό κρίση
αίτηση παραδεκτώς και αρμοδίως, καθ' ύλην και κατά τόπον (άρθρα 739, 740 παρ. 1 & 782 παρ. 1
και 3 ΚΠολΔ) εισάγεται για να δικαστεί ενώπιον αυτού
του Δικαστηρίου σύμφωνα με όσα αναφέρονται συναφώς ανωτέρω στην μείζονα σκέψη
της παρούσας, κατά τη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας (άρθρα 739 επ. ΚΠολΔ), είναι δε νόμιμη,
στηριζόμενη στις διατάξεις των άρθρων 13 παρ. 1 του ν. 344/1976 «Περί
ληξιαρχικών πράξεων», σε συνδυασμό και με τη διάταξη του άρθρου 782 ΚΠολΔ. Επομένως, η ένδικη αίτηση πρέπει να ερευνηθεί
περαιτέρω και ως προς την ουσιαστική βασιμότητά της, δεδομένου ότι για το
παραδεκτό της συζήτησής της έχει τηρηθεί η προβλεπόμενη από τις διατάξεις του
άρθρου 748 §§2 και 4 του ΚΠολΔ προδικασία με τη
νόμιμη και εμπρόθεσμη επίδοση αντιγράφου της υπό κρίση αίτησης στον αρμόδιο
Εισαγγελέα Πρωτοδικών Αθηνών (βλ. την προσκομιζόμενη από την αιτούσα υπ 'αριθμόν
./19-3-2018 έκθεση επιδόσεως του Δικαστικού Επιμελητή της περιφέρειας του
Εφετείου Πειραιώς ...).
Από την εκτίμηση της ένορκης κατάθεσης του μάρτυρα
της αιτούσας, που εξετάσθηκε νόμιμα στο ακροατήριο του παρόντος Δικαστηρίου, καταχωρισθείσας στα ταυτάριθμα με την παρούσα πρακτικά
δημοσίας συνεδριάσεως, όλων ανεξαιρέτως των εγγράφων, που η αιτούσα προσκομίζει
νόμιμα καθώς και από την εν γένει διαδικασία αποδείχτηκαν τα ακόλουθα
πραγματικά περιστατικά: Δυνάμει της υπ αριθμ.
461/2016 απόφασης
του
Πολυμελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, διαδικασίας εκούσιας δικαιοδοσίας, η οποία έχει
καταστεί τελεσίδικη, κηρύχθηκε θετό τέκνο της αιτούσας το ανήλικο θήλυ φυσικό
τέκνο της ...
του ...
, βουλγαρικής υπηκοότητας, το οποίο γεννήθηκε στην Ελλάδα στις 11.7.2015 χωρίς γάμο της άνω φυσικής του μητέρας
και στο οποίο δόθηκε το κύριο όνομα «Νικόλ», κατόπιν της από 21/7/2015 δήλωσης ονοματοδοσίας της φυσικής του μητέρας. Μετά τη τελεσιδικία
της ως άνω δικαστικής αποφάσεως, η αρμόδια ληξίαρχος Ιλίου συνέταξε την με στοιχεία
81/1/2016 ληξιαρχική πράξη γέννησης, λόγω υιοθεσίας, σύμφωνα με τις διατάξεις
του άρθρου 20 του ν.δ. 610/1970, στην οποία το ως άνω
θήλυ ανήλικο τέκνο καταχωρήθηκε ως τέκνο της αιτούσας με το επώνυμο "
και
με το ως άνω
κύριο
όνομα
«Νικόλ»,
που
του
δόθηκε μετά
την γέννησή του από την άνω φυσική του μητέρα με την από 21/7/2015 δήλωση ονοματοδοσίας, η οποία (δήλωση ονοματοδοσίας)
επομένως έλαβε χώρα προ της υιοθεσίας του τέκνου. Εν συνεχεία και μετά την
τελεσιδικία της άνω απόφασης περί υιοθεσίας του άνω ανηλίκου τέκνου από την
αιτούσα και ειδικότερα στις 11/12/2016, η ως άνω ανήλικη θετή κόρη της αιτούσας
βαπτίσθηκε χριστιανή ορθόδοξη από τον ιερέα ... στην Νέα Φιλαδέλφεια στο Ιερό
Παρεκκλήσιο Ζωοδ. Πηγής - Αγ. Λευκίου στο ʼλσος Φιλαδέλφειας, σύμφωνα με τους κανόνες της Ανατολικής Ορθοδόξου Εκκλησίας, όλα
δε τα προηγούμενα σχετικά με το γεγονός της βάπτισης του άνω ανηλίκου τέκνου
της αιτούσας προκύπτουν από τα συναφώς αναγραφόμενα στην ως άνω ληξιαρχική
πράξη γεννήσεως του ανηλίκου, της οποίας ζητείται η διόρθωση, στο δε βιβλίο
βάπτισης του άνω Ιερού Ναού καταχωρήθηκε με αύξοντα, αρ. . ότι το άνω ανήλικο
τέκνο της αιτούσας εβαπτίσθη και έλαβε το όνομα
"Νικόλ-Αγάπη". Ωστόσο, από το εισφερόμενο αποδεικτικό υλικό προκύπτει ότι το μόνο όνομα στο οποίο έχει συνηθίσει να ανταποκρίνεται το άνω ανήλικο θετό
τέκνο της αιτούσας είναι το όνομα "Αγάπη", καθώς με το όνομα αυτό
(Αγάπη) το ανήλικο θήλυ τέκνο προσφωνείται από την αιτούσα - θετή μητέρα του
αλλά και από το σύνολο των μελών του οικογενειακού και φιλικού περιβάλλοντος
της αιτούσας (βλ. και την ένορκη κατάθεση του μάρτυρα της αιτούσας, που
περιέχεται στα πρακτικά). Το δε προαναφερθέν κύριο όνομα του ανηλίκου «Νικόλ»,
που είναι ξενικό και δεν έχει καμία απολύτως σχέση με την οικογένεια της
αιτούσας, διεγείρει υπόνοιες περί της ιδιότητας του τέκνου ως θετού, γεγονός
που αντιβαίνει και στη μυστικότητα της υιοθεσίας και επομένως το όνομα αυτό
ενέχει τον κίνδυνο πληροφόρησης του ανηλίκου, περί του ότι τυγχάνει θετό τέκνο,
από τρίτα πρόσωπα αντί από την ίδια την αιτούσα και σε χρόνο μη κατάλληλο για
την ψυχική του υγεία. Κατόπιν όλων των ανωτέρω, συντρέχει κατά την κρίση του
παρόντος Δικαστηρίου, σπουδαίος λόγος για την μεταβολή του κυρίου ονόματος της
ανήλικης θετής θυγατέρας της αιτούσας από «Νικόλ» σε «Αγάπη» και για την
συνακόλουθη διόρθωση της σχετικής ληξιαρχικής πράξης γέννησης της ανήλικης,
καθώς με την μεταβολή αυτή αίρεται κώλυμα στην ανάπτυξη της προσωπικότητας της
τελευταίας. Πρέπει, επομένως, η αίτηση να γίνει δεκτή και ως κατ
ουσίαν βάσιμη, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα στο διατακτικό της παρούσας.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
ΔΙΚΑΖΕΙ με παρούσα την αιτούσα.
ΔΕΧΕΤΑΙ την αίτηση.
Δ1ΑΤΑΣΣΕΙ την διόρθωση της συνταχθείσας από την
Ληξίαρχο Ιλίου με στοιχεία 81/1/2016 ληξιαρχικής πράξης γέννησης του ανήλικου θετού
θήλεος τέκνου της αιτούσας, το οποίο φέρει το επώνυμο
..., ως προς το κύριο όνομα του ανηλίκου από το καταχωρηθέν «Νικόλ» στο «Αγάπη».
Κρίθηκε, αποφασίστηκε και δημοσιεύτηκε στο Ίλιον
στις 25/2/2019, σε έκτακτη δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριο του, χωρίς την
παρουσία της αιτούσας και της πληρεξούσιας δικηγόρου του.
Η
ΕΙΡΗΝΟΔΙΚΗΣ
Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ