ΤΡΑΠΕΖΑ
ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ «ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ»
|
Η χωροθέτηση του Πάρκου Θαλάσσιας
Έρευνας και Τεχνολογίας του ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. προβλέπονται ρητώς στο από 17.2.1998 π.δ. περί θέσπισης Ζώνης Οικιστικού Ελέγχου στην περιοχή
της Χερσονήσου Λαυρεωτικής, ήτοι σε μέσο χωροταξικού σχεδιασμού, προσωρινού
μεν χαρακτήρα - σε σύγκριση με τα προβλεπόμενα από την ισχύουσα νομοθεσία
μέσα χωρικού σχεδιασμού, όπως τα Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια (βλ. άρθρο 8 του
ν. 4447/2016, Α΄ 241), η θέσπιση των οποίων, άλλωστε, προσήκει για τον
καθορισμό χρήσεων και όρων και περιορισμών δόμησης σε εκτός σχεδίου περιοχή,
όπως η επίδικη - με το οποίο όμως (μέσο) καθορίζονται επιτρεπόμενες χρήσεις
γης, προσαρμοσμένες στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και την ανάγκη προστασίας
της περιοχής, σε υλοποίηση και εξειδίκευση των στόχων και κατευθύνσεων στρατηγικού
επιπέδου χωροταξικού σχεδιασμού (ν. 1515/1985). Απορρίπτεται η αίτηση
αναστολής εκτελέσεως. |
Αριθμός 2/2025
Η Επιτροπή Αναστολών του
Συμβουλίου της Επικρατείας
(άρθρο 52 του π. δ/τος
18/1989, όπως ισχύει)
___________________
Συνεδρίασε σε συμβούλιο στις
16 Δεκεμβρίου 2024, με την εξής σύνθεση: Χρήστος Ντουχάνης,
Αντιπρόεδρος, Προεδρεύων, σε αναπλήρωση της Προέδρου
του Τμήματος, που είχε κώλυμα, Χρήστος Παπανικολάου, Σύμβουλος, Νικόλαος Βαγιωνάκης, Πάρεδρος. Γραμματέας ο Νικόλαος Βασιλόπουλος.
Για να αποφασίσει σχετικά με
την από 23 Ιουλίου 2024 αίτηση:
του σωματείου με την
επωνυμία «ΕΞΩΡΑΪΣΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΑΡΑΘΕΡΙΣΤΩΝ - ΟΙΚΙΣΤΩΝ ΚΑΙ ΜΟΝΙΜΩΝ
ΚΑΤΟΙΚΩΝ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΜΑΥΡΟ ΛΙΘΑΡΙ ΑΝΑΒΥΣΣΟΥ ΑΤΤΙΚΗΣ», που εδρεύει στο Μαύρο Λιθάρι
Αναβύσσου Αττικής (Κωστή Παλαμά 41), το οποίο παρέστη με τη δικηγόρο Γλυκερία Σιούτη (Α.Μ. ….),
κατά των: 1. Υπουργού
Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ο οποίος παρέστη με την Αργυρώ Κουσκουμβεκάκη,
Πάρεδρο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους και 2. Δήμου Μαρκοπούλου Μεσογαίας Αττικής, ο οποίος δεν παρέστη.
Με την αίτηση αυτή το αιτούν
σωματείο επιδιώκει να ανασταλεί η εκτέλεση των: α. υπ’ αριθμ.
./18.6.2024 άδειας αναθεώρησης της Υπηρεσίας Δόμησης (ΥΔΟΜ) του Δήμου
Μαρκοπούλου Μεσογαίας, β. υπ’ αριθμ.
./8.2.2024 άδειας αναθεώρησης της ως άνω Υπηρεσίας, γ. υπ’ αριθμ.
./1.11.2022 οικοδομικής άδειας της ως άνω Υπηρεσίας, δ. υπ’ αριθμ.
104769/7163/13.12.1996 απόφασης του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και
Δημοσίων Έργων (ΦΕΚ Δ΄ 2/14.1.1997) και κάθε άλλης σχετικής πράξης ή παράλειψης
της Διοικήσεως.
Κατέθεσε το από 12.8.2024
υπόμνημά του το ν.π.δ.δ. με την επωνυμία «ΕΛΛΗΝΙΚΟ
ΚΕΝΤΡΟ ΘΑΛΑΣΣΙΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ» (ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε.), το οποίο παρέστη με τον δικηγόρο
Απόστολο Παπακωνσταντίνου (Α.Μ. ….).
Κατά τη συνεδρίασή της η
Επιτροπή άκουσε τον εισηγητή, Πάρεδρο Νικόλαο Βαγιωνάκη.
Κατόπιν η Επιτροπή άκουσε
την πληρεξούσια του αιτούντος σωματείου, η οποία ζήτησε να γίνει δεκτή η αίτηση
και τον πληρεξούσιο του παρεμβαίνοντος νομικού
προσώπου «ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε.» και την αντιπρόσωπο του Υπουργού, που ζήτησαν την
απόρριψή της.
Α φ ο ύ μ ε λ έ τ η σ ε τ α σ
χ ε τ ι κ ά έ γ γ
ρ α φ α
Σ κ έ φ θ η κ ε κ α τ ά
τ ο ν Ν
ό μ ο
1. Επειδή, για την άσκηση
της κρινόμενης αιτήσεως καταβλήθηκε το νόμιμο παράβολο (κωδικός πληρωμής
ηλεκτρονικού παραβόλου ./2024).
2. Επειδή, με την αίτηση
αυτή ζητείται η αναστολή εκτέλεσης α) της 104769/7163/13.12.1996 αποφάσεως του
Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων (Δ΄ 2/14.1.1997), με την
οποία εγκρίθηκε τοπικό ρυμοτομικό σχέδιο στην εκτός σχεδίου περιοχή Μαύρο
Λιθάρι της Κοινότητας Αναβύσσου (Ν. Αττικής) για τον καθορισμό χώρου ανέγερσης
εγκαταστάσεων πάρκου θαλάσσιας έρευνας και τεχνολογίας «ΤΡΙΤΩΝ» και
καθορίστηκαν όροι και περιορισμοί δόμησης αυτού, β) της ./1.11.2022 οικοδομικής
άδειας κατηγορίας 1 της Υπηρεσίας Δόμησης (ΥΔΟΜ) του Δήμου Μαρκοπούλου Μεσογαίας, η οποία εκδόθηκε υπέρ του νομικού προσώπου
δημοσίου δικαίου με την επωνυμία «Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών»
(ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε.), για την ανέγερση νέου ισογείου κτιρίου για τη στέγαση
πειραματικών εγκαταστάσεων υδατοκαλλιεργειών και την αποτύπωση αυθαιρεσιών που
έχουν ενταχθεί στο ν. 4495/2017, γ) της ./8.2.2024 άδειας της ΥΔΟΜ Μαρκοπούλου Μεσογαίας περί αναθεωρήσεως της ./2022 οικοδομικής άδειας
για την προσθήκη κατ’ επέκταση νέου διώροφου κτιρίου, αλλαγής χρήσης τμήματος
υπογείου υφιστάμενου κτιρίου και αλλαγής επιβλεπόντων και δ) της ./18.6.2024
δεύτερης αναθεωρήσεως της ανωτέρω ./2022 οικοδομικής άδειας, σε συνέχεια της
./8.2.2024 αναθεωρήσεως, περί κοπής 41 δέντρων. Κατά των ανωτέρω πράξεων το
αιτούν σωματείο έχει ασκήσει αίτηση ακυρώσεως, δικάσιμος της οποίας έχει
ορισθεί, κατόπιν αναβολής, η 11.6.2025.
3. Επειδή, με την από
29.8.2024 προσωρινή διαταγή του Προέδρου του Γ΄ Θερινού Τμήματος του Συμβουλίου
της Επικρατείας ανεστάλη προσωρινώς η εκτέλεση της ./2022 οικοδομικής άδειας
και των ανωτέρω ./2024 και ./2024 αναθεωρήσεών αυτής, μέχρι την έκδοση από την
Επιτροπή Αναστολών αποφάσεως επί της κρινόμενης αιτήσεως.
4. Επειδή, το ν.π.δ.δ. «Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών» (ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε.),
το οποίο έχει ασκήσει παρέμβαση υπέρ του κύρους των προσβαλλόμενων πράξεων, παραδεκτώς ζητεί με το από 12.8.2024 υπόμνημα, όπως αυτό
συμπληρώθηκε με το από 11.10.2024 υπόμνημα, την απόρριψη της υπό κρίση
αιτήσεως, ενώ με την 210/11.10.2024 αίτησή του ζητεί την ανάκληση της ανωτέρω
από 29.8.2024 χορηγηθείσας προσωρινής διαταγής.
5. Επειδή, η προσβαλλόμενη
απόφαση του Υπουργού ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε., η οποία αφορά σε έγκριση τοπικού ρυμοτομικού
σχεδίου, ανήκει στην αρμοδιότητα του Συμβουλίου της Επικρατείας (βλ. Σ.τ.Ε.
2774/1998). Περαιτέρω, η εκδίκαση της αιτήσεως ακυρώσεως και η εξέταση της
συναφούς αιτήσεως αναστολής, καθ’ ο μέρος αφορούν την ./2022 οικοδομική άδεια
και τις ./2024 και ./2024 αναθεωρήσεις αυτής, ανήκουν στην αρμοδιότητα του
οικείου Διοικητικού Εφετείου, σύμφωνα με το άρθρο 1 παρ. 1 περ. θ΄ του ν.
702/1977 (Α΄ 268), όπως ισχύει. Όμως, από τις ανωτέρω διατάξεις δεν κωλύεται η
Επιτροπή Αναστολών του Συμβουλίου της Επικρατείας να παράσχει τη ζητούμενη
προσωρινή δικαστική προστασία κατά το άρθρο 5 του ν. 2479/1997 (Α΄ 67), κατόπιν
και της αποστολής φακέλου και απόψεων από τη Διοίκηση, εν όψει της κατά το
άρθρο 34 παρ. 1 του ν. 1968/1991 (Α΄ 150) ευχέρειας του Δικαστηρίου να κρατήσει
και να εκδικάσει την υπόθεση για λόγους οικονομίας της δίκης (Ε.Α. 114,
143/2024, πρβλ. Ε.Α. 110-111/2024, 101/2024, 97/2024,
85/2024, 8/2024, 38/2023, 65/2022 κ.ά.) και δεδομένου, άλλωστε, ότι κατά των
προσβαλλόμενων με αίτηση ακυρώσεως οικοδομικών αδειών προβλέπεται έφεση ενώπιον
του Συμβουλίου της Επικρατείας (βλ. Σ.τ.Ε. 293, 662/2024).
6. Επειδή, από τις διατάξεις
του άρθρου 52 του π. δ/τος 18/1989 (Α΄ 8) συνάγεται ότι αναστολή εκτέλεσης
διοικητικής πράξης που έχει προσβληθεί με αίτηση ακυρώσεως στο Συμβούλιο της
Επικρατείας διατάσσεται από την Επιτροπή Αναστολών του Δικαστηρίου ύστερα από
σχετική αίτηση του διαδίκου που άσκησε το κύριο ένδικο βοήθημα στις περιπτώσεις
κατά τις οποίες είτε πιθανολογείται ότι η εκτέλεση της προσβαλλόμενης πράξης θα
προκαλέσει στον αιτούντα βλάβη, η οποία θα είναι αδύνατον ή, τουλάχιστον,
δυσχερές να επανορθωθεί σε περίπτωση αποδοχής της αιτήσεως ακυρώσεως, είτε
κρίνεται ότι η εν λόγω αίτηση ακυρώσεως παρίσταται ως προδήλως βάσιμη (Ε.Α.
60/2024, 38, 330/2023, 43, 61, 195/2022, 198/2021, 252, 416, 417/2018, 92/2017,
150/2014, 528/2013, 180/2012 Ολομ. κ.ά.). Περίπτωση
δε πρόδηλης βασιμότητας του κυρίου ενδίκου βοηθήματος συντρέχει ιδίως όταν αυτό
βασίζεται σε πάγια νομολογία ή νομολογία της Ολομελείας
του Συμβουλίου της Επικρατείας, και, πάντως, όχι όταν πιθανολογείται απλώς η
ευδοκίμησή του (Ε.Α. 1, 38, 330/2023, 43, 61, 195/2022, 250-251/2021 Ολομ, 198/2021, 416, 417/2018, 91, 92/2017, 150/2014,
138/2013, 496/2011 Ολομ, 1117/2010 κ.ά.). Η αποδοχή
δε αίτησης αναστολής εκτέλεσης λόγω πρόδηλης βασιμότητας της ασκηθείσας από τον αιτούντα αιτήσεως ακυρώσεως,
προϋποθέτει, πάντως, την έλλειψη αμφιβολιών, ως προς το παραδεκτό της
τελευταίας (βλ. Ε.Α. 1329/2008 (Ολομ.), σκ. 6,
831/2006 (Ολομ.), σκ. 4,
1130/2008, σκ. 4, 1033/2008, σκ.
4, 709/2007, 759, 679, 654, 527, 21/2005, 942, 391, 28/2004).
7. Επειδή, από τα στοιχεία
του φακέλου προκύπτουν τα ακόλουθα: Δυνάμει της ./1969 οικοδομικής άδειας του
Γραφείου Πολεοδομίας Αθηνών, όπως αυτή αναθεωρήθηκε με τις 26120/1970,
26291/1970 και 29316/1970 πράξεις, είχε επιτραπεί η ανέγερση ξενοδοχείου α΄ τάξεως
επί ακινήτου κείμενου στην περιοχή Μαύρο Λιθάρι της Κοινότητας Αναβύσσου
Αττικής στο 46,7 χλμ. της οδού Αθηνών-Σουνίου. Το ανωτέρω ακίνητο, εκτάσεως
περίπου 15.000 τ.μ., μετά του ανεγερθέντος επ’ αυτού, δυνάμει της ανωτέρω
αδείας, κτίσματος, αποτελούμενου από υπόγειο, ισόγειο, α΄ και β΄ όροφο,
μεταβιβάσθηκε το έτος 1996 στο ν.π.δ.δ. με την
επωνυμία Εθνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών (Ε.Κ.Θ.Ε.) και ήδη Ελληνικό Κέντρο
Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε.). Το ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε., το οποίο ιδρύθηκε με το άρθρο 10
παρ. 3 του ν. 2919/2001 (Α΄ 128), ως ν.π.δ.δ., στο
οποίο ενοποιήθηκαν και εντάχθηκαν το Ε.Κ.Θ.Ε. και το ν.π.ι.δ.
«Ινστιτούτο Θαλάσσιας Βιολογίας Κρήτης (Ι.ΘΑ.ΒΙ.Κ)», αποτελεί ερευνητικό φορέα
του Δημοσίου Τομέα, που εποπτεύεται από τη Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας
του Υπουργείου Ανάπτυξης, εδρεύει στην Κοινότητα Αναβύσσου Αττικής [άρθρο 1
παρ. 1 του π. δ/τος 164/2003 «Οργάνωση και λειτουργία του Ελληνικού Κέντρου
Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ)...», Α΄ 131] και έχει ως αποστολή τη διεξαγωγή
επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας και την πειραματική ανάπτυξη και
εφαρμογή των αποτελεσμάτων της έρευνας στους τομείς της μελέτης και προστασίας
της υδρόσφαιρας, των οργανισμών της και των ορίων της με την ατμόσφαιρα, την
ακτή και το βυθό, ενώ, εξ άλλου, αντιπροσωπεύει τη χώρα σε διεθνείς οργανισμούς
με συναφείς δραστηριότητες (άρθρο 2 παρ. 1 και 2 του π. δ/τος 164/2003). Με την
104769/7163/13.12.1996 απόφαση του Υπουργού ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. (Δ΄ 2/14.1.1997), η
οποία εκδόθηκε κατ’ επίκληση, μεταξύ άλλων, των διατάξεων του άρθρου 26 του ν.
1337/1983 (Α΄ 33), εγκρίθηκε, εν συνεχεία, τοπικό ρυμοτομικό σχέδιο στην εκτός
σχεδίου περιοχή Μαύρο Λιθάρι της Κοινότητας Αναβύσσου (Ν. Αττικής) για τον
καθορισμό, στην έκταση του ανωτέρω ακινήτου, χώρου ανέγερσης εγκαταστάσεων
πάρκου θαλάσσιας έρευνας και τεχνολογίας «ΤΡΙΤΩΝ» και τη δημιουργία πεζοδρόμων,
ενώ καθορίστηκαν οι όροι και περιορισμοί δόμησης του παραπάνω χώρου ως
ακολούθως: «α. Μέγιστο ποσοστό κάλυψης: είκοσι τοις εκατό (20%) της επιφάνειάς
του. β. Συντελεστής δόμησης: τέσσερα δέκατα (0,4%), γ. Μέγιστο επιτρεπόμενο
ύψος των ανεγερθησομένων κτιρίων: επτάμισυ
μέτρα (7,50 μ.). δ. Τα ανεγερθησόμενα κτίρια
τοποθετούνται εντός του τμήματος του χώρου, που ορίζεται από τις προεκτάσεις
των πλευρών του υφιστάμενου κτιρίου με στοιχεία ΙΝ και ΛΜ και σε απόσταση
τριάντα (30) μέτρων από τον άξονα της Λεωφόρου Βουλιαγμένης». Στο συνοδεύον την ανωτέρω απόφαση τοπογραφικό διάγραμμα,
κλίμακας 1:1000, η επίμαχη έκταση χαρακτηρίζεται ως «Χώρος Εγκαταστάσεων Πάρκου
Θαλάσσιας Έρευνας και Τεχνολογίας». Όπως δε προκύπτει από το ανωτέρω διάγραμμα
και τα λοιπά στοιχεία του φακέλου, το υφιστάμενο, πρώην ξενοδοχειακό, κτίριο
ευρίσκεται στη νοτιοδυτική πλευρά της εκτάσεως, ήτοι προς την πλευρά του
παραλιακού μετώπου, αποτελείται δε από δύο κτιριακούς άξονες που σχηματίζουν
μεταξύ τους αμβλεία γωνία περίπου 120 μοιρών, προκειμένου να προσαρμόζεται το
κτίριο στα όρια του οικοπέδου. Η επίμαχη έκταση του ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. στο Μαύρο Λιθάρι
Αναβύσσου Αττικής χαρακτηρίστηκε, ακολούθως, ως ειδική ζώνη «Πάρκου Θαλάσσιας
Έρευνας και Τεχνολογίας» με το άρθρο 2 παρ. Ξ του από 17.2.1998 π. δ/τος (Δ΄
125/ 27.2.1998). Με τις ρυθμίσεις του ανωτέρω π. δ/τος, το οποίο εκδόθηκε κατ’
επίκληση, μεταξύ άλλων, των διατάξεων του ν. 1515/1985 «Ρυθμιστικό σχέδιο και
πρόγραμμα προστασίας περιβάλλοντος στην ευρύτερη περιοχή της Αθήνας» (Α΄ 18),
όπως τροποποιήθηκε με το ν. 2052/1992 (Α΄ 94), εγκαθιδρύθηκε Ζώνη Οικιστικού
Ελέγχου στην περιοχή της Χερσονήσου Λαυρεωτικής, η οποία αποτελεί μία εκ των
τεσσάρων ειδικοτέρων Ζ.Ο.Ε., με τις οποίες
επιδιώχθηκε η χωροταξική οργάνωση της Αττικής στο πλαίσιο του Ρυθμιστικού
Σχεδίου Αθηνών (ν. 1515/1985 και ήδη ν. 4277/2014, Α΄ 156), προς προστασία της
περιοχής αυτής (βλ. Σ.τ.Ε. 193/2024, 4046/2015 επτ.,
4328/2005 επτ., 2343/2014, Π.Ε. 265/1997). Με το π.δ. αυτό, για την έκδοση του οποίου ελήφθη υπόψη, μεταξύ
άλλων, το ./12.12.1995 έγγραφο του Διευθυντή του ΕΚΘΕ, με το οποίο είχε ζητηθεί
η αλλαγή της χρήσης του υφιστάμενου στο επίδικο ακίνητο ξενοδοχειακού
κτίσματος, με την επισήμανση ότι για την ανάπτυξη και αξιοποίηση της θαλάσσιας
έρευνας και τεχνολογίας απαιτείται οι κτιριακές εγκαταστάσεις του κέντρου να
ευρίσκονται στο χώρο της παράκτιας ζώνης, καθορίστηκαν (βλ. άρθρο 1) χρήσεις
γης και όροι και περιορισμοί δόμησης κατά περιοχές στην εκτός σχεδίου και εκτός
ορίων οικισμών προ του έτους 1923 ευρύτερη περιοχή της Χερσονήσου Λαυρεωτικής
(Ν. Αττικής) και ειδικότερα των Δήμων Καλυβίων Θορικού, Κερατέας, Λαυρεωτικής
και των Κοινοτήτων Αγίου Κωνσταντίνου, Αναβύσσου, Κουβαρά, Παλαιάς Φώκαιας και Σαρωνίδας, ειδικώς δε για το επίμαχο ακίνητο του ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε.
στην περιοχή της Αναβύσσου προβλέφθηκε (βλ. άρθρο 2 παρ. Ξ) ότι αυτό
καθορίζεται ως χώρος «για την εγκατάσταση του πάρκου Θαλάσσιας Έρευνας και
Τεχνολογίας του Εθνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών (ΕΚΘΕ) της Γ.Γ. Έρευνας και Τεχνολογίας
του Υπουργείου Ανάπτυξης», ενώ, επιπλέον, ορίσθηκε ότι για το σκοπό αυτό «θα
χρησιμοποιηθούν οι ήδη υφιστάμενες στο χώρο κτιριακές εγκαταστάσεις», ότι «[τ]υχόν απαιτούμενη κτιριακή επέκταση μπορεί να γίνει με την
διαδικασία του άρθρου 29 του ν. 1337/1983» και, τέλος, ότι «επιτρέπεται η
κατασκευή των απαιτούμενων παράκτιων εγκαταστάσεων του πάρκου». Κατόπιν τούτων,
εκδόθηκε από το Πολεοδομικό Γραφείο Μαρκοπούλου της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης
Ανατολικής Αττικής η ./1999 άδεια οικοδομής «Συγκρότημα ΤΡΙΤΩΝ - Μεταστέγαση
Ε.Κ.Θ.Ε. Διαρρύθμιση ξενοδοχείου σε Γραφεία-Εργαστήρια Ε.Κ.Θ.Ε.», με
αντικείμενο την ανακαίνιση, επέκταση και αλλαγή χρήσης των υφιστάμενων
κτιριακών εγκαταστάσεων του ακινήτου. Όπως αναφέρεται στην άδεια αυτή,
πρόκειται για τετραόροφο κτίσμα, ύψους 13,45 μ. Στη
συνέχεια, εν όψει της ανάγκης μετεγκατάστασης έτερων υπηρεσιών του ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε.
(ινστιτούτων υδατοκαλλιεργειών και αλιείας), οι οποίες στεγάζονταν σε έκταση
του Μητροπολιτικού Πόλου Ελληνικού-Αγίου Κοσμά, ψηφίσθηκε ο ν. 4541/2018 (Α΄
93/31.5.2018), με το άρθρο 20 του οποίου ρυθμίστηκαν τα ζητήματα της σύναψης
συμβάσεων μίσθωσης κτιρίων ή άλλων εγκαταστάσεων κατάλληλων για τη στέγαση και
τη λειτουργία των ανωτέρω υποδομών (παρ. 1), της σύναψης συμβάσεων για τη
μεταφορά της υλικοτεχνικής υποδομής των εν λόγω υπηρεσιών και γενικότερα η
διαδικασία μετεγκατάστασης (παρ. 2), ενώ με την παρ. 3 του ίδιου άρθρου, όπως
αυτή τροποποιήθηκε με το άρθρο έβδομο του ν. 4617/2019 (Α΄ 88), προβλέφθηκαν τα
ακόλουθα: «Στο οικόπεδο ιδιοκτησίας ΕΛΚΕΘΕ στην εκτός σχεδίου περιοχή “Μαύρο
Λιθάρι” της κοινότητας Αναβύσσου Νομού Αττικής, στο οποίο έχει εγκριθεί τοπικό
ρυμοτομικό σχέδιο δυνάμει της υπ’ αριθμ. 104769/1996
απόφασης του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων (Δ` 2/1997),
αυξάνεται ο συντελεστής δόμησης σε 0,60 και το μέγιστο ποσοστό κάλυψης ορίζεται
σε τριάντα τοις εκατό (30%), με τροποποίηση των περιορισμών χωροθέτησης
νέων κτιρίων, ώστε να τηρείται απόσταση τριάντα (30) μέτρων από τον άξονα της
Λεωφόρου Αθηνών - Σουνίου και πέντε (5) μέτρων από τα περιμετρικά όρια του
οικοπέδου, οριοθετώντας χώρο εντός του οποίου επιτρέπεται η ανέγερση κτίσματος
ή συγκροτήματος κτισμάτων, προκειμένου αυτό να στεγάσει τις εγκαταστάσεις -
δεξαμενές ερευνητικών ιχθυοκαλλιεργειών του ΕΛΚΕΘΕ και συναφών με την αποστολή
του ερευνητικών δραστηριοτήτων». Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση και την
έκθεση αξιολόγησης συνεπειών ρυθμίσεων της τροπολογίας με την οποία εισήχθη το
ανωτέρω άρθρο 20 του ν. 4541/2018, η επίμαχη διάταξη, με την οποία ρυθμίζονται,
μεταξύ άλλων, πολεοδομικά ζητήματα σχετικά με τους όρους και περιορισμούς
δόμησης του ακινήτου του ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. στην Ανάβυσσο, είναι εξαιρετικά επείγουσα
και απαραίτητη εν όψει της υποχρέωσης άμεσης μετεγκατάστασης του ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. από
τον Μητροπολιτικό Πόλο Ελληνικού - Αγίου Κοσμά και του αυστηρού
χρονοδιαγράμματος, η ιδιαιτερότητα δε της ρύθμισης επιτείνεται λόγω της φύσης
των ερευνητικών υποδομών και των ιδιαίτερων απαιτήσεων για τις νέες
εγκαταστάσεις, η δομή και φυσιογνωμία των οποίων πρέπει να ανταποκρίνεται στις
προδιαγραφές λειτουργίας του εν λόγω κέντρου. Συναφώς, στην αιτιολογική έκθεση
της τροπολογίας, με την οποία εισήχθη η προεκτεθείσα
διάταξη του ν. 4617/2019 περί τροποποίησης του άρθρου 20 παρ. 3 του ν.
4541/2018, αναφέρεται ότι με την επίμαχη ρύθμιση περιγράφονται με σαφήνεια τα
όρια της οικοδομικής γραμμής των νέων εγκαταστάσεων, ότι η συμπλήρωση του
άρθρου 20 παρ. 3 κρίνεται απολύτως αναγκαία για την υλοποίηση της
μετεγκατάστασης των υποδομών του ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. από το κτίριο του ερευνητικού
κέντρου στον Άγιο Κοσμά, προκειμένου να ολοκληρωθεί η παράδοση του χώρου στην
εταιρεία «Ελληνικό Α.Ε.», και ότι με την επίμαχη τροποποίηση, δυνάμει της
οποίας επιτρέπεται η ανέγερση νέου ή νέων κτιρίων, εφόσον τηρείται η απόσταση
των 30 μ. από τον άξονα της Λεωφόρου Αθηνών-Σουνίου στην πρόσοψη του οικοπέδου
και η ελάχιστη απόσταση των 5 μ. στα λοιπά όρια του οικοπέδου, οριοθετείται χώρος εντός του οποίου επιτρέπεται η ανέγερση
κτίσματος ή συγκροτήματος κτισμάτων, προκειμένου να στεγαστούν οι
εγκαταστάσεις/δεξαμενές ερευνητικών ιχθυοκαλλιεργειών του κέντρου και οι
συναφείς με την αποστολή του ερευνητικές δραστηριότητες. Στις συζητήσεις, εξ
άλλου, ενώπιον της Ολομέλειας της Βουλής κατά την ψήφιση των ανωτέρω διατάξεων
των ν. 4541/2018 και 4617/2019 (βλ. πρακτικά Βουλής, ΙΖ΄ Περίοδος, Συνεδρίαση
ΡΚΣΤ΄, 29.5.2018, σελ. 8105, 8107, 8108, 8122-8123 και συνεδρίαση ΡΛ΄,
5.6.2019, σελ. 7676) γίνεται εκτεταμένη αναφορά στην ανάγκη επιτάχυνσης και
στον κατεπείγοντα χαρακτήρα της διαδικασίας μετεγκατάστασης των υπηρεσιών του
ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. από τον Άγιο Κοσμά λόγω του αυστηρού χρονοδιαγράμματος παράδοσης του
χώρου στην εταιρεία «Ελληνικό Α.Ε.», στην ιδιαιτερότητα των συνθηκών της προκειμένης περίπτωσης, εν όψει της φύσης των μεταφερόμενων
εγκαταστάσεων, όπως είναι οι ερευνητικές δεξαμενές για τις ιχθυοκαλλιέργειες,
οι οποίες απαιτούν ειδικές προδιαγραφές, καθώς και στην ανάγκη διασφάλισης της
απρόσκοπτης λειτουργίας των υπηρεσιών του ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε., το οποίο χαρακτηρίζεται
ως εκ των κορυφαίων ερευνητικών κέντρων της Χώρας. Σε υλοποίηση των ανωτέρω
διατάξεων και κατόπιν της 373660/11.3.2022 προέγκρισης οικοδομικής άδειας,
εκδόθηκε υπέρ του ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. από την Υπηρεσία Δόμησης του Δήμου Μαρκοπούλου Μεσογαίας η ./1.11.2022 οικοδομική άδεια κατηγορίας 1 για
την ανέγερση νέου ισογείου κτιρίου για τη στέγαση πειραματικών εγκαταστάσεων
υδατοκαλλιεργειών στο επίμαχο ακίνητο. Σύμφωνα με την υποβληθείσα
αιτιολογική-τεχνική έκθεση και το σχετικό διάγραμμα δόμησης, πρόκειται για
προσθήκη νέου διακριτού, σε σχέση με τις υφιστάμενες εγκαταστάσεις, ισόγειου
κτιρίου στη βορειοανατολική πλευρά του οικοπέδου, το οποίο πρόκειται να
χρησιμοποιηθεί για «ερευνητικές εγκαταστάσεις υδατοκαλλιεργειών-γραφεία», το δε
εμβαδόν δόμησης, όπως και το εμβαδόν κάλυψής του, ανέρχονται σε 687,41 τ.μ.
αντίστοιχα, ενώ το ύψος του σε 4,2μ. Όπως αναφέρεται στην ίδια έκθεση, για την
επίμαχη έκταση έχει εγκριθεί τοπικό ρυμοτομικό σχέδιο, όπως τροποποιήθηκε με το
ν. 4541/2018 και το ν. 4617/2019, ενώ με την ./2014 δήλωση τακτοποιήθηκαν
διάφορες αυθαίρετες κατασκευές εντός του ακινήτου που αποτυπώθηκαν στην εν λόγω
οικοδομική άδεια. Ακολούθως και σε συνέχεια της ./1.8.2023 προέγκρισης,
εκδόθηκε από την ΥΔΟΜ Μαρκοπούλου Μεσογαίας η
./8.2.2024 άδεια αναθεώρησης της ./2022 οικοδομικής άδειας για την προσθήκη
κατ’ επέκταση νέου διώροφου κτιρίου, αλλαγή χρήσης τμήματος υπογείου
υφιστάμενου κτιρίου και αλλαγή επιβλεπόντων. Όπως προκύπτει από τη σχετική
τεχνική - αιτιολογική έκθεση, το νέο διώροφο κτίριο πρόκειται να υλοποιηθεί στη
δυτική πλευρά του οικοπέδου κατ’ επέκταση του υφιστάμενου κυρίως κτιρίου. Το
εμβαδόν δόμησής του ανέρχεται σε 2.201,54 τ.μ., το εμβαδόν κάλυψης σε 1.354,43
τ.μ., ενώ το μέγιστο ύψος του σε 7,50μ. Το ισόγειο θα έχει χρήση γραφείων,
αμφιθεάτρου 188 θέσεων, βιβλιοθήκης και χώρων συνάντησης και παρουσίασης, στον
πρώτο όροφο θα διαμορφωθούν αποκλειστικά γραφειακοί χώροι, ενώ στο υπόγειο θα
στεγαστούν βοηθητικές χρήσεις και χώροι στάθμευσης αυτοκινήτων. Στόχος της
επέκτασης είναι να καλυφθούν, όσο είναι δυνατόν, οι στεγαστικές ανάγκες του
κέντρου, το οποίο λειτουργεί με αποσπασμένα τμήματα και υπηρεσίες σε άλλες
εγκαταστάσεις. Προβλέπεται, επίσης, η αλλαγή της χρήσης του βορειοανατολικού
τμήματος του υπογείου του υφιστάμενου κτιρίου, που χρησιμοποιείται ως
αμφιθέατρο, σε εργαστήρια και αποθηκευτικό χώρο. Το νέο κτίριο χωροθετείται μέσα στο οικόπεδο σύμφωνα με το άρθρο 20 του
ν. 4541/2018, ως τροποποιηθέν ισχύει. Σύμφωνα δε με
τους πίνακες της ανωτέρω τεχνικής - αιτιολογικής έκθεσης, σε συνδυασμό με τα
αναγραφόμενα στην απόφαση της αναθεώρησης και το διάγραμμα δόμησης αυτής, η
κάλυψη των υφισταμένων στο ακίνητο κτιρίων (βάσει της 599/1999 οικοδομικής
άδειας, των τακτοποιημένων χώρων, καθώς και της ./2023 εγκρίσεως εκτέλεσης
εργασιών κατεδάφισης και απομάκρυνσης οικίσκων) ανέρχεται σε 2.261,43 τ.μ. και
η δομημένη τους επιφάνεια σε 6.025,99 τ.μ., ενώ η επιφάνεια δόμησης του νέου
ισόγειου και του νέου διώροφου κτιρίου ανέρχεται σε 687,84 και 2.201,54 τ.μ.
αντίστοιχα, η δε επιφάνεια κάλυψής τους σε 687,84 και 1.354,43 τ.μ. αντίστοιχα.
Εξ άλλου, οι υποχρεωτικώς ακάλυπτοι χώροι του ακινήτου ανέρχονται, σύμφωνα με
το σχετικό διάγραμμα δόμησης, σε 10.554,83 τ.μ. Πριν από την έκδοση της ανωτέρω
άδειας αναθεώρησης και σε απάντηση σχετικού αιτήματος του ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. εκδόθηκε
για το έργο της προσθήκης κατ’ επέκταση του νέου διώροφου κτιρίου στο επίδικο
ακίνητο το ./2.2.2024 έγγραφο της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος και Κλιματικής
Αλλαγής της Περιφέρειας Αττικής. Σύμφωνα με το έγγραφο αυτό, η κύρια
δραστηριότητα «Ερευνητικό Κέντρο - Πάρκο Θαλάσσιας Έρευνας και Τεχνολογίας»
απαλλάσσεται από τη διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης
και υπαγωγής σε Πρότυπες Περιβαλλοντικές Δεσμεύσεις (ΠΠΔ), ως μη εμπίπτουσα στο
περιεχόμενο της ΥΠΕΝ/ΔΙΠΑ/17185/ 1069/2022 αποφάσεως του Υφυπουργού
Περιβάλλοντος και Ενέργειας (Β΄ 841) περί κατάταξης έργων και δραστηριοτήτων σε
κατηγορίες και υποκατηγορίες, σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 1 του ν.
4014/2011, η συνοδή δραστηριότητα «χώροι γραφείων»
κατατάσσεται στην 6η Ομάδα (α/α 21 «Κτίρια Γραφείων») της ανωτέρω υπουργικής
αποφάσεως και απαλλάσσεται από την υποχρέωση υπαγωγής σε ΠΠΔ, εφόσον η συνολική
δόμηση των χώρων γραφείων παρίσταται μικρότερη των 10.000 τ.μ., ενώ, τέλος, η συνοδή δραστηριότητα «Συνεδριακό κέντρο» (αμφιθέατρο)
κατατάσσεται στην 6η Ομάδα (α/α 9 «Συνεδριακά κέντρα») της ίδιας αποφάσεως και
απαλλάσσεται ομοίως από την υποχρέωση υπαγωγής σε ΠΠΔ εν όψει της δυναμικότητάς
της (κάτω από 200 συνέδρους). Τέλος, με την ./18.6.2024 άδεια αναθεώρησης της
αυτής Υ.ΔΟΜ., υπό τον τίτλο «2η Αναθεώρηση Οικοδομικής Άδειας 516765, σε
συνέχεια της υπ’ αρ. . αναθεώρησης, για κοπή 41 δέντρων»,
αναθεωρήθηκε για δεύτερη φορά η ./2022 οικοδομική άδεια. Σύμφωνα με την
υποβληθείσα τεχνική-αιτιολογική έκθεση, η επίμαχη πράξη αφορά σε αναθεώρηση
χωρίς μεταβολή της κάλυψης, της δόμησης ή του όγκου. Δεν προκύπτουν αλλαγές σε
σχέση με τις μελέτες των δύο υπό υλοποίηση κτιρίων ή τη διαμόρφωση του
περιβάλλοντος χώρου. Δεδομένου, όμως, ότι για την κατασκευή των δύο νέων
κτιρίων επιβάλλεται η κοπή δένδρων, η εν λόγω αναθεώρηση αφορά μόνο στο ανωτέρω
ζήτημα, το οποίο παραλείφθηκε εκ παραδρομής στις προηγούμενες άδειες. Κατά τα
ειδικότερα αναφερόμενα στην εν λόγω έκθεση, για την κοπή των δένδρων δεν
απαιτείται άδεια από το αρμόδιο δασαρχείο, εφόσον το οικόπεδο είναι εκτός της
ανάρτησης του δασικού χάρτη του έτους 2021. Η ανάγκη για τη δεύτερη αναθεώρηση
προέκυψε, καθόσον δεν είχαν συμπεριληφθεί στην πρώτη αναθεώρηση οι εργασίες
κοπής δένδρων, τα οποία εμπόδιζαν την κατασκευή τόσο του νέου ισόγειου κτιρίου
για τη στέγαση των πειραματικών εγκαταστάσεων υδατοκαλλιεργειών όσο και του
νέου διώροφου κτιρίου, ως ευρισκόμενα εντός του ορίου του σκάμματος των
εκσκαφών των εν λόγω κτιρίων. Περαιτέρω, όπως αναφέρεται στην ίδια έκθεση,
προέκυψε ανάγκη κοπής δένδρων εν όψει της διαμόρφωσης του περιβάλλοντος χώρου
και του χώρου των θέσεων στάθμευσης που θα περιβάλλει τα νέα κτίρια. Τα προς
κοπή δένδρα υπολογίζονται συνολικά σε 41, η πλειοψηφία των οποίων είναι μικρά
δένδρα και δενδρύλλια, ενώ 10 υπολογίζονται ότι είναι τα μεγάλα δένδρα.
Επισημαίνεται, τέλος, ότι, όπου είναι οικονομικά και τεχνικά εφικτό, θα
επιδιωχθεί η μεταφύτευση αντί για την κοπή τους. Ήδη, με την κρινόμενη αίτηση,
το αιτούν σωματείο, το οποίο, σύμφωνα με το προσκομισθέν καταστατικό του, έχει
ως σκοπό, μεταξύ άλλων, την προστασία του οικισμού Μαύρο Λιθάρι Αναβύσσου από
κάθε είδους ρύπανση και αλλοίωση του φυσικού περιβάλλοντος, ζητεί την αναστολή
εκτέλεσης της 104769/7163/13.12.1996 αποφάσεως του Υπουργού ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. περί
εγκρίσεως τοπικού ρυμοτομικού σχεδίου στην επίδικη περιοχή, της ./1.11.2022
οικοδομικής άδειας, καθώς και των ./8.2.2024 και ./18.6.2024 αναθεωρήσεων
αυτής.
8. Επειδή, το αιτούν
ισχυρίζεται ότι η κρινόμενη αίτηση αναστολής πρέπει να γίνει δεκτή λόγω
πρόδηλης βασιμότητας των λόγων ακυρώσεως. Ειδικότερα, προβάλλεται α) ότι η
προσβαλλόμενη απόφαση του Υπουργού ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. περί εγκρίσεως τοπικού
ρυμοτομικού σχεδίου στο κείμενο στην εκτός σχεδίου περιοχή Μαύρο Λιθάρι της
Κοινότητας Αναβύσσου ακίνητο του ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. είναι ανυπόστατη, ως εκδοθείσα από κατά κλάδο αναρμόδιο όργανο, καθόσον έπρεπε
να περιβληθεί τον τύπο του προεδρικού διατάγματος, σε κάθε δε περίπτωση είναι
ακυρωτέα ως εκδοθείσα κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του
άρθρου 26 του ν. 1337/1983, οι οποίες αντίκεινται στα άρθρα 43 παρ. 2 και 24
παρ. 2 του Συντάγματος και β) ότι οι προσβαλλόμενες οικοδομικές άδειες είναι
ακυρωτέες αφενός διότι ερείδονται επί της ανωτέρω ανυπόστατης πράξης, αφετέρου
δε διότι ερείδονται στις διατάξεις του άρθρου 20 παρ. 3 του ν. 4541/2018, οι
οποίες με τη σειρά τους αντίκεινται στο άρθρο 24 παρ. 2 του Συντάγματος, καθώς
και στα άρθρα 4 παρ. 1, 20 παρ. 1, 26 και 28 παρ. 1 και 2 του Συντάγματος,
δεδομένου ότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις για τη θέσπιση χωροταξικών και
πολεοδομικών ρυθμίσεων ατομικού χαρακτήρα, ούτε συνετάγη
προηγουμένως η απαιτούμενη επιστημονική μελέτη. Ειδικότερα, το αιτούν
επικαλείται την 2774/1998 απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, με την οποία
κρίθηκε ότι οι διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 29 του ν. 2224/1994 (Α΄ 112), με
τις οποίες αντικαταστάθηκε το πρώτο εδάφιο του, εφαρμοσθέντος
για την έκδοση της προσβαλλόμενης υπουργικής αποφάσεως, άρθρου 26 του ν.
1337/1983 και προβλέφθηκε ότι η αρμοδιότητα έγκρισης τοπικού ρυμοτομικού
σχεδίου ανατίθεται στον Υπουργό ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε., αντί του Προέδρου της Δημοκρατίας,
είναι ανίσχυρες ως αντικείμενες στο άρθρο 43 παρ. 2
σε συνδυασμό με το άρθρο 24 παρ. 1 του Συντάγματος, καθώς και την πάγια
νομολογία του Δικαστηρίου, σύμφωνα με την οποία τροποποιήσεις πολεοδομικών
σχεδίων που αφορούν προστατευόμενες περιοχές του φυσικού ή πολιτιστικού
περιβάλλοντος, όπως περιοχές ευρισκόμενες σε απόσταση μικρότερη των 500 μέτρων
από την ακτή της θάλασσας, όπως η επίδικη, πρέπει, λόγω της ιδιαίτερης κατά το
Σύνταγμα, σημασίας των ως άνω περιοχών, να θεσπίζονται με την έκδοση προεδρικού
διατάγματος. Περαιτέρω, το αιτούν επικαλείται τη νομολογία του Δικαστηρίου (ΣτΕ 123/2007, 27/2014 Ολομ.,
1561/2011, 254/2014), σύμφωνα με την οποία νομοθετική διάταξη, με την οποία
θεσπίζονται χωροταξικές και πολεοδομικές ρυθμίσεις είναι συνταγματικώς
επιτρεπτή, μόνον εφόσον έχει ψηφισθεί μετά από εκτίμηση ειδικής για την
προτεινόμενη ρύθμιση επιστημονικής μελέτης, καθώς και τη νομολογία (ΣτΕ
1847/2008, 3059/2009, 376/2014, 44-48/2021 Ολομ.) για
τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες είναι κατ’ εξαίρεση δυνατή η επιβολή με τυπικό
νόμο μέτρων χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού ατομικού χαρακτήρα, οι
οποίες, όπως προβάλλεται, δεν συντρέχουν στην προκειμένη περίπτωση.
9. Επειδή, αντιθέτως, το
ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε., με τα από 12.8.2024 και 11.10.2024 υπομνήματά του, προβάλλει ότι η
αίτηση ακυρώσεως, η οποία κατατέθηκε στις 23.7.2024, ασκείται εκπροθέσμως τόσο
κατά της 104769/7163/13.12.1996 υπουργικής αποφάσεως, δεδομένου ότι έχει
παρέλθει χρονικό διάστημα 27,5 περίπου ετών από τη δημοσίευσή της στην
Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, όσο και κατά της ./1.11.2022 οικοδομικής άδειας και
της ./8.2.2024 αναθεωρήσεως αυτής, εν όψει του ότι οι εκτεταμένες χωματουργικές
εργασίες επί του ακινήτου ξεκίνησαν τον Μάρτιο του 2024, ενώ σε διάφορες
ιστοσελίδες είχαν δημοσιευθεί αποφάσεις του Εθνικού Κέντρου Έρευνας Φυσικών
Επιστημών «Δημόκριτος», η τεχνική υπηρεσία του οποίου επικουρούσε το
ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε., περί εγκρίσεως της μελέτης και της διενέργειας ανοικτού διαγωνισμού
για την επιλογή του αναδόχου του έργου του νέου ισόγειου κτιρίου, με τη σχετική
σύμβαση να υπογράφεται τον ίδιο μήνα. Επιπλέον, το ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. προβάλλει ότι οι
ισχυρισμοί του αιτούντος περί πρόδηλης βασιμότητας της αιτήσεως ακυρώσεως είναι
απορριπτέοι ως αβάσιμοι. Ειδικότερα, ισχυρίζεται ότι η 104769/7163/13.12.1996
υπουργική απόφαση εκδόθηκε νομίμως κατ’ εφαρμογή του άρθρου 26 του ν. 1337/
1983, όπως ίσχυε, καθόσον αφορά στην ανέγερση κτιρίου που εξυπηρετεί δημόσια
ωφέλεια, συνιστά δε ατομική ρύθμιση εντοπισμένου χαρακτήρα. Σε κάθε δε
περίπτωση, ισχυρίζεται ότι οι ρυθμίσεις του τοπικού ρυμοτομικού σχεδίου
ενσωματώθηκαν στις ρυθμίσεις του άρθρου 20 παρ. 3 του ν. 4541/2018 και
απέκτησαν την ισχύ τυπικού νόμου, ενώ, εξ άλλου, επιτρεπτώς
κατά το Σύνταγμα επιβλήθηκαν με τυπικό νόμο μέτρα χωροταξικού και πολεοδομικού
σχεδιασμού ατομικού χαρακτήρα.
10. Επειδή, όπως έχει γίνει
δεκτό (βλ. Σ.τ.Ε. 1874/2008, 3059/2009, 376/2014, 2153/2015, 44/2021 Ολομ., 965/2007, 391/2008 επτ.,
1458/2019), από τις διατάξεις των άρθρων 4 παρ. 1, 20 παρ. 1, 24 παρ. 1 και 2,
26 και 28 παρ. 1 και 2 του Συντάγματος συνάγεται ότι δεν αποκλείεται μεν η,
κατ’ απόκλιση από την συνήθη διοικητική διαδικασία που προβλέπεται από την
κείμενη νομοθεσία, θέσπιση με τυπικό νόμο ατομικών ρυθμίσεων χωροταξικού και
πολεοδομικού σχεδιασμού, υπό την προϋπόθεση, όμως, ότι με τις ρυθμίσεις αυτές
δεν θίγονται ατομικά δικαιώματα και δεν παραβιάζονται άλλες συνταγματικές
διατάξεις ή αρχές, καθώς και οι κανόνες του δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Δεδομένου, πάντως, ότι πρόκειται για κατ’ αρχήν απόκλιση από την αρχή της
διακρίσεως των λειτουργιών, η θέσπιση ατομικών ρυθμίσεων χωροταξικού και
πολεοδομικού σχεδιασμού με τυπικό νόμο είναι δυνατή μόνο σε ειδικές,
εξαιρετικές περιπτώσεις, η συνδρομή των οποίων πρέπει να προκύπτει από την
εισηγητική έκθεση του τυπικού αυτού νόμου και τα στοιχεία που την συνοδεύουν ή
τις συζητήσεις κατά την ψήφισή του ή, τέλος, από τις συντρέχουσες πραγματικές
συνθήκες, υπό τις οποίες καθίσταται πρόδηλη η ανάγκη ψήφισής του. Ο έλεγχος δε
της συνδρομής των λόγων αυτών, η οποία δεν αφορά απλώς στη διαδικασία ψήφισης
του νόμου, αλλά στις προϋποθέσεις άσκησης της νομοθετικής λειτουργίας,
υπόκειται σε οριακό δικαστικό έλεγχο.
11. Επειδή, εν όψει των
ανωτέρω δεδομένων και ισχυρισμών, ανακύπτουν πράγματι σοβαρές αμφιβολίες ως
προς την παραδεκτή άσκηση, από πλευράς εμπροθέσμου, της κατατεθείσας στις
23.7.2024 αιτήσεως ακυρώσεως, καθ’ ο μέρος αυτή στρέφεται κατά της
104769/7163/13.12.1996 αποφάσεως του Υπουργού ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε., η οποία, όπως
εκτέθηκε, δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως στις 14.1.1997. Οι
αμφιβολίες δε αυτές δεν αίρονται από τους ισχυρισμούς του αιτούντος ότι η
προσβαλλόμενη έγκριση τοπικού ρυμοτομικού σχεδίου εκδόθηκε από κατά κλάδον αναρμόδιο όργανο, δηλαδή τον οικείο υπουργό, με
συνέπεια να είναι αυτή ανυπόστατη και η προσβολή της με αίτηση ακυρώσεως να μην
περιορίζεται από οποιαδήποτε προθεσμία. Τούτο, διότι η έγκριση από τον Υπουργό
που θα ήταν αρμόδιος να προσυπογράψει το διάταγμα, αν αυτό είχε εκδοθεί, και
όχι άλλον αναρμόδιο, είναι αμφίβολο αν συνιστά κατά κλάδον
αναρμοδιότητα (πρβλ. ΣτΕ
469/2024 σκ. 14) ή αν, αντιθέτως, πρόκειται για
συνήθη περίπτωση αναρμοδιότητας, κατά την πάγια περί τούτο νομολογία (βλ. ΣτΕ 3661/2005 Ολομ. κ.ά.),
δυναμένης να αποτελέσει αντικείμενο λόγου ακυρώσεως με αίτηση ασκούμενη εντός
της νόμιμης προθεσμίας. Οι εν λόγω αμφιβολίες δεν επιτρέπουν να θεωρηθεί ως
προδήλως βάσιμος ο ανωτέρω λόγος ούτε υπό την έννοια της αναρμοδιότητας της εν
λόγω υπουργικής αποφάσεως (πρβλ. Ε.Α. 60, 168/2024,
347/2017, 267/2014, 674/2009). Περαιτέρω, εφόσον ο έλεγχος της απαιτούμενης από
το Σύνταγμα συνδρομής των λόγων, οι οποίοι καθιστούν θεμιτή την προσφυγή στη
νομοθετική διαδικασία για την θέσπιση πολεοδομικών ρυθμίσεων ατομικού
χαρακτήρα, υπόκειται, κατά τα προεκτεθέντα, σε οριακό
δικαστικό έλεγχο και λαμβανομένου υπόψη, αφενός ότι στα προπαρασκευαστικά
στοιχεία των ν. 4541/2018 και 4617/2019 περιγράφονται οι ειδικοί λόγοι για τους
οποίους ο νομοθέτης, κατά την ουσιαστική εκτίμησή του, θεώρησε αναγκαία την
ένταξη των αντίστοιχων διατάξεων στην προαναφερθείσα νομοθετική ρύθμιση (πρβλ. Σ.τ.Ε. 1458/2019, 1847/2008 Ολομ.)
και οι οποίοι, όπως προεκτέθηκε, συνίστανται στην
ικανοποίηση της ανάγκης για την κατεπείγουσα μετεγκατάσταση των υποδομών
(ερευνητικών εγκαταστάσεων και δεξαμενών ερευνητικών ιχθυοκαλλιεργειών) του παρεμβαίνοντος κέντρου από τον Άγιο Κοσμά, λόγω της
παράδοσης του χώρου στην εταιρεία Ελληνικό Α.Ε. για την υλοποίηση του Σχεδίου
Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης (ΣΟΑ) του Μητροπολιτικού Πόλου Ελληνικού - Αγίου Κοσμά,
και, αφετέρου, ότι το περιεχόμενο της επίμαχης νομοθετικής ρύθμισης (κατασκευή
κτιριακών επεκτάσεων για τη μεταστέγαση των εγκαταστάσεων του ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε.)
προβλέπεται από τον ισχύοντα χωροταξικό σχεδιασμό (πρβλ.
Σ.τ.Ε. 2153/2015 Ολομ., 965/2007 επτ.,
Ε.Α. 347/2017) και δη από το από 17.2.1998 π.δ. περί
θέσπισης Ζ.Ο.Ε. στην περιοχή της Χερσονήσου Λαυρεωτικής, το οποίο εκδόθηκε σε
υλοποίηση των στόχων και κατευθύνσεων του Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας (βλ.
αναλυτικά σε επόμενη σκέψη), δεν παρίσταται προδήλως βάσιμος ο προβαλλόμενος
λόγος ακυρώσεως περί αντιθέσεως στο Σύνταγμα της διατάξεως του άρθρου 20 παρ. 3
του ν. 4541/2018. Άλλωστε, τα προβαλλόμενα, με το από 19.12.2024 υπόμνημα του
αιτούντος, ότι η ανάγκη μετεγκατάστασης των υπηρεσιών του ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. ήταν ήδη
γνωστή από το 2012, οπότε και ψηφίστηκε ο ν. 4062/2012 (Α΄ 70) για τη
συγκρότηση του Μητροπολιτικού Πόλου Ελληνικού-Αγίου Κοσμά (ΜΠΕΑ), δεν ασκούν εν
προκειμένω επιρροή, δεδομένου ότι με τις διατάξεις του άρθρου 2 του ως άνω
νόμου παρασχέθηκε εξουσιοδότηση στη Διοίκηση για την κατάρτιση Σχεδίου
Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης (ΣΟΑ) για τη συγκρότηση του ανωτέρω ΜΠΕΑ, το οποίο
επρόκειτο να εγκριθεί με την έκδοση προεδρικού διατάγματος, ενώ προβλέφθηκε ότι
με το ΣΟΑ θα προσδιορισθούν και τα ακριβή όρια της έκτασης του ΜΠΕΑ, το σχετικό
δε από 28.2.2018 διάταγμα δημοσιεύθηκε την 1η.3.2018 (ΦΕΚ ΑΑΠ΄ 35), ήτοι τρεις
περίπου μήνες πριν την δημοσίευση του ν. 4541/2018. Υπό τα δεδομένα αυτά, και
εν όψει των όσων εκτέθηκαν στη σκέψη 6, ο ισχυρισμός του αιτούντος ότι η
εκτέλεση των προσβαλλομένων πράξεων πρέπει να ανασταλεί, κατ’ αποδοχή της
κρινόμενης αίτησης, για το λόγο ότι η αίτηση ακυρώσεως παρίσταται ως προδήλως
βάσιμη, πρέπει να απορριφθεί (πρβλ. Ε.Α. 168/2024,
347/2017, 267/2014, 674/2009, 590/2007, 527/2005).
12. Επειδή, περαιτέρω, με
την κρινόμενη αίτηση, όπως αυτή συμπληρώθηκε με το από 19.12.2024 υπόμνημα, το
αιτούν σωματείο προβάλλει ότι η υλοποίηση των προσβαλλόμενων αδειών κατ’
εφαρμογή των ρυθμίσεων του άρθρου 20 παρ. 3 του ν. 4541/2018, με το οποίο μεταβλήθηκαν
οι όροι δόμησης και οι χρήσεις γης ως προς το ακίνητο του ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε., θα
προκαλέσει ανεπανόρθωτη βλάβη, συνιστάμενη στην υποβάθμιση του φυσικού
παράκτιου περιβάλλοντος και στην επιδείνωση των όρων διαβίωσης των κατοίκων της
περιοχής, δεδομένου ότι τριπλασιάζεται η συνολική δόμηση του ακινήτου, καθώς
προβλέπονται επιπλέον 3.900 τ.μ. δόμησης, ενώ υποβαθμίζεται η ποιότητα των
υδάτων των πολυσύχναστων παραλιών της Αναβύσσου.
13. Επειδή, το ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε.,
με τα ανωτέρω υπομνήματά του, ισχυρίζεται ότι το επίδικο έργο εναρμονίζεται,
λόγω της κλίμακας και του μεγέθους του, με τις αρχές της ήπιας και βιώσιμης
διαχείρισης, δεδομένου ότι δεν προκαλεί μείζονες μεταβολές στο περιβάλλον της
περιοχής, ούτε προκαλεί σοβαρή οπτική όχληση στους επισκέπτες αυτής. Επίσης,
προβάλλει ότι συντρέχουν επιτακτικοί λόγοι δημοσίου συμφέροντος, οι οποίοι
δικαιολογούν την εκτέλεση των προσβαλλόμενων αδειών. Συγκεκριμένα, τυχόν
καθυστέρηση των οικοδομικών εργασιών ενέχει τον κίνδυνο απένταξης
του έργου από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, στο οποίο εντάχθηκε την
7η.2.2023 με ημερομηνία ολοκλήρωσης του έργου την 31η.12.2025. Τούτο θα είχε,
κατά τα προβαλλόμενα, ως αποτέλεσμα τη διακοπή του ερευνητικού, επιστημονικού
και συμβουλευτικού έργου του ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. στον τομέα της περιβαλλοντικής
προστασίας, καθώς και την αδυναμία παροχής των υπηρεσιών του, ιδίως σε
εταιρείες του κλάδου των υδατοκαλλιεργειών. Παράλληλα, τυχόν αναστολή των
οικοδομικών εργασιών θα είχε ως αποτέλεσμα τη συνέχιση πληρωμής μισθωμάτων
(22.000 ευρώ μηνιαίως) για τη χρήση κτιρίου, στο οποίο έχει ήδη εγκατασταθεί
μέρος του προσωπικού του μετά την αναγκαστική απομάκρυνσή των εγκαταστάσεών του
από τις υποδομές στον Άγιο Κοσμά.
14. Επειδή, με τον προεκτεθέντα ν. 1515/1985, ο οποίος εκδόθηκε σε συμμόρφωση
προς τις συνταγματικές προβλέψεις για την προστασία του περιβάλλοντος και τον
χωροταξικό σχεδιασμό και οι διατάξεις του οποίου κωδικοποιήθηκαν στα άρθρα 8 επ. του Κ.Β.Π.Ν. (π. δ/γμα της
14/27.7.1999, Δ΄ 580), καθορίστηκε ρυθμιστικό σχέδιο και πρόγραμμα προστασίας
του περιβάλλοντος για την ευρύτερη περιοχή της Αθήνας. Σύμφωνα με το άρθρο 1
παρ. 1 του νόμου αυτού, το ρυθμιστικό σχέδιο της ευρύτερης περιοχής της Αθήνας
(Ρ.Σ.Α.) περιλαμβάνει το σύνολο των στόχων, των κατευθύνσεων, των προγραμμάτων
και των μέτρων που είναι αναγκαία για τη χωροταξική και πολεοδομική οργάνωση
της παραπάνω περιοχής. Στο άρθρο 2 του εν λόγω νόμου προβλέπεται ότι το
πρόγραμμα προστασίας περιβάλλοντος περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, μέτρα για την
οικολογική ανασυγκρότηση της Αθήνας και την προστασία του τοπίου, των ακτών και
των άλλων στοιχείων του φυσικού περιβάλλοντος. Εξ άλλου, μεταξύ των ειδικότερων
στόχων και κατευθύνσεων που τίθενται με το άρθρο 3 του ίδιου νόμου για την
εξέλιξη και τη χωροταξική οργάνωση του νομού Αττικής περιλαμβάνεται η
ανασυγκρότηση του αστικού ιστού με την ανάσχεση της εξάπλωσης και την εξυγίανση
της πόλης, τον έλεγχο των χρήσεων γης, καθώς και των πυκνοτήτων, η οικολογική
ανασυγκρότησή του, η ανάδειξη και προστασία του αττικού τοπίου, των τοπίων
φυσικού κάλλους, καθώς και των ακτών. Στο δε άρθρο 15, με το οποίο παρέχονται
ειδικότερες κατευθύνσεις για την πολεοδομική ανασυγκρότηση της μητροπολιτικής
περιοχής της Αθήνας, ορίζεται ότι, «στο πλαίσιο της λειτουργικής χωροταξικής
οργάνωσής του», ο νομός Αττικής υποδιαιρείται σε πέντε οργανικές υποενότητες, μία εκ των οποίων είναι η Ανατολική Αττική, με
έδρα την πόλη του Λαυρίου (παρ. 1.1, βλ. ΣτΕ 216/2011). Στο ίδιο άρθρο
προβλέπεται, περαιτέρω, ότι, στο πλαίσιο της ανασυγκρότησης του αστικού ιστού
της ευρύτερης περιοχής της Αθήνας, λαμβάνονται, μεταξύ άλλων, μέτρα για την
«ανάσχεση της εξάπλωσης της πόλης» και τον έλεγχο των χρήσεων γης, η δε
ανάσχεση της οικιστικής ανάπτυξης επιδιώκεται, μεταξύ άλλων, με την εξασφάλιση
των αναγκαίων χώρων κοινωνικής υποδομής, τον περιορισμό της εκτός σχεδίου
δόμησης, καθώς και την προστασία των ακτών από την εξάπλωση της οικιστικής
χρήσης (παρ. 2.1.1). Αντίστοιχες ρυθμίσεις εισάγονται και με τον ν. 4277/2014 (Α΄
156), με τον οποίο εγκρίθηκε το νέο Ρυθμιστικό Σχέδιο Αθήνας - Αττικής (άρθρο
1). Στους στρατηγικούς στόχους του νέου ρυθμιστικού σχεδίου περιλαμβάνεται η
βιώσιμη χωρική ανάπτυξη της Αττικής (άρθρο 3), η οποία επιδιώκεται με την κατά
προτεραιότητα κάλυψη των οικιστικών αναγκών εντός της «θεσμοθετημένης αστικής
γης και επί τη βάσει της αρχής της συμπαγούς πόλης», καθώς, επίσης, και με τον
δραστικό περιορισμό της εκτός σχεδίου δόμησης μέσω της σταδιακής καταργήσεως
των υφιστάμενων παρεκκλίσεων (άρθρο 5 παρ. 2). Για την χωρική, εξάλλου, υποενότητα της Λαυρεωτικής, το νέο Ρ.Σ.Α. προβλέπει ότι η
περιοχή αυτή αποτελεί χώρο «υποδοχής δραστηριοτήτων πρώτης και δεύτερης
κατοικίας και αναψυχής, που θα κατευθυνθούν, κυρίως, στο εσωτερικό των
υφιστάμενων οικισμών», καθώς και ότι «η άμεση παρέμβαση για την οργάνωσή τους,
καθώς και η άμεση προστασία των εκτός σχεδίου περιοχών, αποτελούν μείζονα
προτεραιότητα» του νέου ρυθμιστικού σχεδίου (άρθρο 9 παρ. 2.2.). Προβλέπεται,
επίσης, ο ολοκληρωμένος σχεδιασμός και διαχείριση του παράκτιου χώρου της
Αττικής (άρθρο 16), στους στόχους και κατευθύνσεις του οποίου περιλαμβάνεται η
προστασία, διατήρηση και αποκατάσταση του τοπίου και η εξυγίανση των παράκτιων
οικοσυστημάτων, θαλάσσιων και χερσαίων (άρθρο 16 παρ. 2 περ. β΄), με την εκπόνηση,
από τον Οργανισμό Αθήνας, Σχεδίου - Πλαισίου Ολοκληρωμένης Διαχείρισης των
Ακτών της Αττικής (ΣΟΔΑΑ) (άρθρο 16 παρ. 3). Συνεπώς, στους στρατηγικού
χαρακτήρα στόχους του ισχύοντος, κατά το χρόνο έκδοσης του π.δ/τος
της Ζ.Ο.Ε. Λαυρεωτικής, Ρ.Σ.Α., που επιτελεί, κατ’ ουσίαν,
λειτουργία περιφερειακού πλαισίου χωροταξικού σχεδιασμού για τον νομό Αττικής
(βλ. Σ.τ.Ε. 4046/2015 επτ., βλ. και άρθρο 1 παρ. 4
του ν. 4277/2014 για το Νέο Ρυθμιστικό Σχέδιο Αθήνας-Αττικής, με το οποίο
ορίζεται ότι αυτό επέχει ταυτόχρονα και θέση Περιφερειακού Χωροταξικού Πλαισίου
Αττικής, σύμφωνα με την παρ. 8α του άρθρου 6 του ν. 4269/2014), περιλαμβάνεται
η ανάσχεση της οικιστικής ανάπτυξης, κυρίως, με τον περιορισμό της εκτός
σχεδίου δομήσεως και η προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος και
του παράκτιου χώρου της Αττικής. Οι ίδιες, εξάλλου, στρατηγικού χαρακτήρα
επιλογές χωρικής οργάνωσης επαναλαμβάνονται και με το νεότερο ρυθμιστικό
σχέδιο. Πρόσφορο, δε, μέσο για την επίτευξη των στόχων αυτών, με το οποίο επιτυγχάνεται
ο άμεσος έλεγχος των χρήσεων γης στις περιαστικές και
λοιπές εκτός σχεδίου περιοχές του νομού Αττικής αποτελούν, μεταξύ άλλων, οι
ζώνες οικιστικού ελέγχου, οι οποίες, αποτελούν προσωρινό υποκατάστατο, σε
περιορισμένη κλίμακα, του αξιούμενου εκ του
Συντάγματος ορθολογικού χωροταξικού σχεδιασμού και οι οποίες πρέπει να
εναρμονίζονται προς τους στόχους και τις κατευθύνσεις του ρυθμιστικού σχεδίου
(βλ. Σ.τ.Ε. 4046/2015 επτ., 1038/2013).
15. Επειδή, μετά την, εκδοθείσα κατ’ εφαρμογή του άρθρου 26 του ν. 1337/1983,
104769/7163/13.12.1996 υπουργική απόφαση περί εγκρίσεως τοπικού ρυμοτομικού
σχεδίου στην επίμαχη περιοχή, καθορίστηκαν, με το από 17.2.1998 π.δ., χρήσεις γης και όροι και περιορισμοί δόμησης για την
εκτός σχεδίου περιοχή της Χερσονήσου Λαυρεωτικής, προς συμπλήρωση και
εξειδίκευση του προγράμματος προστασίας περιβάλλοντος της ευρύτερης περιοχής
της Αθήνας και για την πραγμάτωση των οριζομένων ως
καθοριστικής σημασίας στόχων και κατευθύνσεών του. Ειδικότερα, με το π.δ. αυτό, της εκδόσεως του οποίου προηγήθηκε η εκπόνηση
από τον Οργανισμό Ρυθμιστικού Σχεδίου και Προστασίας Περιβάλλοντος Αθήνας
μελέτης για την περιοχή της Λαυρεωτικής Ν. Αττικής πλην του ορεινού όγκου
αυτής, επιδιώχθηκε, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 29 του ν. 1337/1983 περί θεσπίσεως
Ζωνών Οικιστικού Ελέγχου, η υλοποίηση των κατευθύνσεων και η εφαρμογή των
διατάξεων του Ρ.Σ.Α. εντός της Ζ.Ο.Ε. της Χερσονήσου Λαυρεωτικής (η οποία
καλύπτει το νότιο τμήμα της ανωτέρω χωροταξικής υποενότητας
της Ανατολικής Αττικής), προς το σκοπό της προστασίας, του ελέγχου και της
ρύθμισης ορισμένων αστικών λειτουργιών που, όπως αναφέρεται στην εν λόγω
μελέτη, «τείνουν να ξεπεράσουν τα όρια του νομοθετημένου οικιστικού ιστού και
να εξαπλωθούν στον εξωαστικό χώρο». Εν προκειμένω, ο
κανονιστικός νομοθέτης, αφού έλαβε υπόψη το πραγματικό γεγονός της αγοράς της
επίμαχης έκτασης από το ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε., όπως και το προεκτεθέν
αίτημα του τελευταίου για την αλλαγή χρήσης του υφιστάμενου στο εν λόγω ακίνητο
κτίσματος, προκειμένου αυτό να εξυπηρετήσει τις στεγαστικές ανάγκες του κέντρου
(βλ. και το 3563/27.3.1996 ομοίου περιεχομένου
έγγραφο της εποπτεύουσας το ΕΛ.Κ.Ε.Θ.Ε. Γενικής Γραμματείας Έρευνας και
Τεχνολογίας προς τον Οργανισμό Αθήνας), καθόρισε, με την παρ. Ξ του άρθρου 2
του ανωτέρω διατάγματος, την έκταση αυτή, όπως η τελευταία αποτυπώνεται στο συνδημοσιευθέν διάγραμμα (σελ. 1068 του ΦΕΚ Δ΄
125/27.2.1998) που καταρτίστηκε από τον Οργανισμό Αθήνας, ως «χώρο για την
εγκατάσταση του Πάρκου Θαλάσσιας Έρευνας και Τεχνολογίας» του παρεμβαίνοντος κέντρου. Από τη χρησιμοποιούμενη δε ορολογία
(«Πάρκο Θαλάσσιας Έρευνας και Τεχνολογίας»), η οποία ταυτίζεται με αυτήν που
περιλαμβάνεται στην 104769/7163/13.12.1996 απόφαση του Υπουργού ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. για
το χαρακτηρισμό της έκτασης, προκύπτει ότι ο κανονιστικός νομοθέτης έλαβε υπόψη
του την προγενέστερη αυτή υπουργική απόφαση περί θεσπίσεως τοπικού ρυμοτομικού
σχεδίου στην περιοχή κατ’ εφαρμογή του άρθρου 26 του ν. 1337/1983. Τούτο,
άλλωστε, επιβεβαιώνεται και από την πρόβλεψη της ίδιας διατάξεως του εν
λόγω π. δ/τος, σύμφωνα με την οποία
τυχόν απαιτούμενη κτιριακή επέκταση μπορεί να γίνει με τη διαδικασία του ν.
1337/1983 και δη κατ’ εφαρμογή του άρθρου 26 αυτού και όχι του άρθρου 29, το
οποίο, εκ προφανούς παραδρομής, τέθηκε στο επίμαχο άρθρο. Συνεπώς, από την
ανωτέρω ρύθμιση του από 17.2.1998 π. δ/τος συνάγεται ότι ο κανονιστικός
νομοθέτης, επιβεβαιώνοντας το σχεδιασμό που ξεκίνησε το 1996 με την ανωτέρω
υπουργική απόφαση, επέτρεψε την επίμαχη χρήση στο εν λόγω ακίνητο, προβλέποντας
μάλιστα και τη δυνατότητα κτιριακής επέκτασης του υφιστάμενου σε αυτό κτιρίου
για την κατασκευή των απαιτούμενων εγκαταστάσεων του πάρκου, αποδεχόμενος ότι η
λειτουργία της, όπως και η προβλεπόμενη τυχόν επέκτασή της, δεν
αντιστρατεύονται τους στόχους και τις κατευθύνσεις του Ρ.Σ.Α. περί προστασίας
του φυσικού περιβάλλοντος, του τοπίου και του παράκτιου χώρου της Αττικής, και
δε συνιστούν «εξάπλωση της οικιστικής χρήσης», από την οποία πρέπει να
προστατευτούν οι ακτές, δεδομένου ότι πρόκειται περί εγκαταστάσεων από μακρού
υφισταμένων. Πάντως, όπως προκύπτει από το διάγραμμα που συνοδεύει το από
17.2.1998 π.δ., η περιοχή στην οποία χωροθετείται η επίμαχη χρήση περικλείεται, κατά το
μεγαλύτερο μέρος της, από εκτάσεις που εντάσσονται στη Ζώνη Δ΄ του ίδιου π.
δ/τος (Περιοχή Παραθεριστικής Κατοικίας), ήτοι από περιοχές που προορίζονται
για τη διοχέτευση οικιστικών πιέσεων.
16. Επειδή, από τα προεκτεθέντα προκύπτει ότι η χωροθέτηση
του Πάρκου Θαλάσσιας Έρευνας και Τεχνολογίας του ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. στην επίδικη έκταση
και ο καθορισμός της επίμαχης χρήσης, με την ταυτόχρονη, μάλιστα, πρόβλεψη της
δυνατότητας επέκτασης των υφιστάμενων κτιριακών εγκαταστάσεων και κατασκευής
των απαιτούμενων παράκτιων εγκαταστάσεων, προβλέπονται ρητώς στο από 17.2.1998 π.δ. περί θέσπισης Ζώνης Οικιστικού Ελέγχου στην περιοχή
της Χερσονήσου Λαυρεωτικής, ήτοι σε μέσο χωροταξικού σχεδιασμού, προσωρινού μεν
χαρακτήρα - σε σύγκριση με τα προβλεπόμενα από την ισχύουσα νομοθεσία μέσα
χωρικού σχεδιασμού, όπως τα Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια (βλ. άρθρο 8 του ν.
4447/2016, Α΄ 241), η θέσπιση των οποίων, άλλωστε, προσήκει για τον καθορισμό
χρήσεων και όρων και περιορισμών δόμησης σε εκτός σχεδίου περιοχή, όπως η
επίδικη - με το οποίο όμως (μέσο) καθορίζονται επιτρεπόμενες χρήσεις γης,
προσαρμοσμένες στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και την ανάγκη προστασίας της
περιοχής, σε υλοποίηση και εξειδίκευση των στόχων και κατευθύνσεων στρατηγικού
επιπέδου χωροταξικού σχεδιασμού (ν. 1515/1985) (βλ. Σ.τ.Ε. 4046/2015 επτ., πρβλ. Σ.τ.Ε. 2153/2015 Ολομ., 965/2007 επτ.). Εν όψει
τούτων, και λαμβάνοντας, περαιτέρω, υπόψη α) ότι στο χώρο του επίδικου ακινήτου
λειτουργούν επί σχεδόν τρεις δεκαετίες οι εγκαταστάσεις του ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε., το
οποίο, άλλωστε, σύμφωνα με τις ρυθμίσεις του π.δ/τος
164/2003, έχει την έδρα του εκεί, τούτο, δε, έχει ως αποτέλεσμα η φυσιογνωμία
της περιοχής, πολεοδομική και οικιστική, να έχει ήδη διαμορφωθεί από μακρού με
δεδομένη την ύπαρξη και τις επιπτώσεις της λειτουργίας του εν λόγω κέντρου (πρβλ. Ε.Α. 347/2017), β) ότι, καθ’ όσον αφορά το νέο
διώροφο κτίριο, η επίδικη δραστηριότητα δεν υπόκειται, κατά τα βεβαιούμενα από
τη Διεύθυνση Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής της Περιφέρειας Αττικής, σε
Πρότυπες Περιβαλλοντικές Δεσμεύσεις, γ) ότι, όπως προκύπτει από τα διαγράμματα
που συνοδεύουν την προσβαλλόμενη οικοδομική άδεια και τις αναθεωρήσεις αυτής,
μεταξύ των προς ανέγερση δύο κτιρίων και του παραλιακού μετώπου παρεμβάλλεται,
στο όριο της νοτιοδυτικής πλευράς του επίμαχου ακινήτου, το ήδη υφιστάμενο,
ανεγερθέν δυνάμει της ./1969 οικοδομικής άδειας, και μεγαλύτερου ύψους πρώην
ξενοδοχειακό κτίριο, δ) ότι, όπως βεβαιώνεται στην υποβληθείσα από το
ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. τεχνική έκθεση που συνοδεύει τη δεύτερη αναθεώρηση και δεν
αμφισβητείται ειδικότερα από το αιτούν, η επίμαχη έκταση έχει εξαιρεθεί της
ανάρτησης του δασικού χάρτη της περιοχής, ε) ότι, όπως προκύπτει από τα
στοιχεία που εκτέθηκαν σε προηγούμενη σκέψη, με τις προσβαλλόμενες άδειες
προβλέπεται αύξηση της δόμησης, η οποία, πάντως, δεν αποδεικνύεται ότι θα
ισοδυναμεί με τριπλασιασμό της ήδη προβλεπόμενης, στ)
ότι δεν προσκομίζονται στοιχεία για την θεμελίωση του ισχυρισμού περί
υποβάθμισης των υδάτων, ζ) ότι υφίσταται πιθανότητα απένταξης
του έργου από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας λόγω παρόδου της
προθεσμίας ολοκλήρωσής του (πρβλ. Ε.Α. 148/2013), και
συνεκτιμώντας τους προβαλλόμενους εκατέρωθεν ισχυρισμούς και τα προσκομιζόμενα
στοιχεία, η Επιτροπή Αναστολών κρίνει ότι, ανεξαρτήτως του κοινωφελούς σκοπού,
τον οποίο εξυπηρετεί η κατασκευή των επίμαχων δύο κτιρίων στο ακίνητο του
ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε., δεν αποδεικνύεται πάντως ότι με την ανέγερσή τους προκαλείται
επιδείνωση του φυσικού και οικιστικού περιβάλλοντος, ικανή να δικαιολογήσει την
αναστολή εκτελέσεως της προσβαλλόμενης οικοδομικής άδειας και των αναθεωρήσεων
αυτής. Υπό τα ανωτέρω δεδομένα, δεν στοιχειοθετείται
η βλάβη την οποία επικαλείται το αιτούν και η κρινόμενη αίτηση πρέπει να
απορριφθεί.
17. Επειδή, τέλος, η
Επιτροπή, εκτιμώντας τις περιστάσεις, κρίνει ότι πρέπει να συμψηφισθεί η
δικαστική δαπάνη μεταξύ των διαδίκων.
Δ ι ά τ α ύ τ α
Απορρίπτει την αίτηση.
Διατάσσει την κατάπτωση του παραβόλου.
Συμψηφίζει τη δικαστική
δαπάνη μεταξύ των διαδίκων.
Κρίθηκε και αποφασίσθηκε
στην Αθήνα στις 23 Δεκεμβρίου 2024
Ο Προεδρεύων
Αντιπρόεδρος Ο Γραμματέας
Χρήστος Ντουχάνης Νικόλαος Βασιλόπουλος
και η απόφαση εκδόθηκε στις
2 Ιανουαρίου 2025.
Ο Προεδρεύων
Αντιπρόεδρος Η
Γραμματέας
Χρήστος Ντουχάνης Σταυρουλάκη Ροδάνθη