ΤρΔΠρΠειρ 1057/2010
Φόρος προστιθέμενης αξίας - Αντικείμενο του φόρου -Φορολογικές απάλλαγές - Παράδοση και εισαγωγή πλοίων - Προϋποθέσεις
απαλλαγής από το φόρο - Έννοια πλοίου -.
Κατά την έννοια της διάταξης της
περίπτωσης α της παρ. 1 του άρθρου 27 του Ν. 2859/2000, η οποία πρέπει να
ερμηνευτεί σε συνδυασμό με τις διατάξεις του άρθρου 15 σημεία 4 εδαφ. α στοιχ. Α και 5 της Έκτης
Οδηγίας, αλλά και των διατάξεων της παρ. 4 του άρθρου 11 του ίδιου ως άνω νόμου
και του άρθρου 40 της Π.8271/4879/ΠΟΛ366/18-12-1987 απόφασης, απαλλάσσεται από
το φόρο προστιθέμενης αξίας η παράδοση και η εισαγωγή πλοίου, ως δε πλοίο
εννοείται κάθε σκάφος μήκους 5 μέτρων και άνω, εφόσον φέρει μηχανή και αυτή
έχει ιπποδύναμη τουλάχιστον 10 ίππων, ενώ, περαιτέρω, η εισαγωγή του πλοίου
πρέπει να γίνεται με προορισμό τη χρήση του στη ναυσιπλοία
ανοικτής θάλασσας ή για την εκτέλεση μεταφορών επιβατών με κόμιστρο ή για να
ασκείται εμπορική, βιομηχανική ή ναυτιλιακή δραστηριότητα. Κρίθηκε επίσης ότι
ειδική διάταξη του Υπουργού Οικονομικών, σύμφωνα με την οποια
τα σκάφη, για τα οποία ισχύει η ανωτέρω απαλλαγή, είναι εκείνα του εμπίπτουν
στο Κεφάλαιο 89 του Εφαρμοστέου Τελωνειακού Δασμολογίου, δηλαδή εκείνα που
έχουν μέγιστο εξωτερικό μήκος κύτους ανώτερο ίσο ή ανώτερο των 12 μέτρων, στερείται
νόμιμου ερείσματος, καθότι έχει εκδοθεί χωρίς νόμιμη νομοθετική εξουσιοδότηση
και συνιστά απλή ερμηνευτική εγκύκλιο. Με το σκεπτικό αυτό κρίθηκε ότι
απαλλάσσεται της επιβολής Φ.Π.Α. η εισαγωγή ιστιοφόρου πλοίου, έστω με
βοηθητικό κινητήρα, μήκους άνω των 7,5 μέτρων, που προορίζεται για εμπορική ναυσιπλοία.
Αριθμός απόφασης: Α 1057/2010
ΤΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ
ΠΕΙΡΑΙΑ
Τμήμα
11ο ΤΡΙΜΕΛΕΣ
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό
του, στις 26 Ιανουαρίου 2009, με την εξής σύνθεση: Αλεξάνδρα Ιωαννίδου-Παπαμανώλη, Πρόεδρο
Πρωτοδικών Διοικητικών Δικαστηρίων, Βασιλική Μπούρα
και Μαρίνα-Αγγελική Σούπου (Εισηγήτρια), Πρωτοδίκες
Διοικητικών Δικαστηρίων και γραμματέα τον Δημήτριο Καπετάνιο, δικαστικό
υπάλληλο,
για να δικάσει την προσφυγή με
ημερομηνία κατάθεσης 5-2-2003,
της ανώνυμης εταιρείας με την
επωνυμία «ΒΕΡΝΙΚΟΣ ΚΟΤΤΕΡΑ
ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΗ & ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ», που έχει έδρα στην Αλιμο Αττικής (Λεωφόρος Ποσειδώνος αρ.11), εκπροσωπείται
νόμιμα και παραστάθηκε δια της πληρεξουσίας δικηγόρου
της Λαμπρινής Μαλλιώρα,
κατά του Ελληνικού Δημοσίου, το
οποίο εκπροσωπείται από τον Διευθυντή του Α Τελωνείου Πειραιά και παραστάθηκε
δια της εξουσιοδοτημένης υπαλλήλου Αικατερίνης Κουτσουράδη.
Κατά τη συζήτηση, οι διάδικοι
ανέπτυξαν τους ισχυρισμούς τους και ζήτησαν όσα αναφέρονται στα πρακτικά.
Μ ε τ ά
τη δημόσια συνεδρίαση το Δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη.
Η κρίσ η
του είναι η εξής :
1. Επειδή, με την κρινόμενη
προσφυγή, για την άσκηση της οποίας καταβλήθηκε το νόμιμο παράβολο (βλ. τα υπ
αριθμ. 395534,440344 ειδικά έντυπα παραβόλου Α σειράς) ζητείται η ακύρωση: 1)
της από 25-11-2002 συμπληρωματικής πράξεως του Διευθυντή του Α Τελωνείου
Πειραιά, που συντάχθηκε επί της 16465/4-7-2001 διασαφήσεως εισαγωγής, και με
την οποία καταλογίστηκε σε βάρος της προσφεύγουσας εταιρείας φόρος
προστιθέμενης αξίας (Φ.Π.Α.) ποσού 17.353 ευρώ, για
τον εκτελωνισμό από τη Γαλλία ενός ιστιοφόρου πλοίου με το όνομα «ALIMIA» και 2) της 30553/6-12-2002 απόφασης του ίδιου ως
άνω Διευθυντή, η οποία επισυνάφθηκε επί της ως άνω διασαφήσεως και με την οποία
κλήθηκε η προσφεύγουσα εταιρεία να καταβάλει το ως άνω ποσό του Φ.Π.Α. καθώς
και τέλη εκπρόθεσμης καταβολής από 1-1-2003 και σε ποσοστό 2.5% για κάθε μήνα
καθυστέρησης. Εξάλλου, μη νομίμως διατυπώνεται, κατά την κρίση του Δικαστηρίου,
με το δικόγραφο της κρινόμενης προσφυγής αίτημα διοικητικής επίλυσης της
διαφοράς και, ως εκ τούτου, δεν συντρέχει νόμιμη περίπτωση αποχής του
Δικαστηρίου από την εκδίκαση της υποθέσεως και αναπομπής της στην τελωνειακή
Αρχή, προκείμενόυ να εξετασθεί το αίτημα αυτό. Και τούτο, διότι ο Εθνικός
Τελωνειακός Κώδικας (Ν.2690/2001, Α-265/22-11-2001), κατ΄ εφαρμογή των
διατάξεων του οποίου εκδόθηκαν οι προσβαλλόμενες πράξεις του Διευθυντή του Α
Τελωνείου Πειραιά, δεν προβλέπει την διαδικασία της διοικητικής επίλυσης της
διαφοράς, στις περιπτώσεις της συμπληρωματικής βεβαίωσης δασμών, φόρων και
λοιπών επιβαρύνσεων. Με τα δεδομένα αυτά και ενόψει του ότι η προσφυγή έχει
ασκηθεί εμπροθέσμως και εν γένει παραδεκτώς, πρέπει
να γίνει τυπικά δεκτή και να εξεταστεί περαιτέρω, ως προς το ουσιαστικό της
περιεχόμενο.
2. Επειδή, o
Ν.2859/2000 «Κύρωση κώδικα φόρου προστιθέμενης αξίας» (Α-248), ο οποίος
κωδικοποίησε τις διατάξεις του Ν.1642/1986 (Α΄-125), στο άρθρο 1 ορίζει ότι
«Επιβάλλεται φόρος κύκλου εργασιών με την ονομασία "φόρος προστιθέμενης
αξίας" σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος νόμου. Ο φόρος αυτός
επιρρίπτεται από τον κατά νόμο υπόχρεο σε βάρος του αντισυμβαλλομένου», στην
παρ.1 του άρθρου 2 ότι «Αντικείμενο του φόρου είναι: α) η παράδοση αγαθών και η
παροχή υπηρεσιών, εφόσον πραγματοποιούνται από επαχθή αιτία στο εσωτερικό της
χώρας από υποκείμενο στο φόρο που ενεργεί με αυτή την ιδιότητα,
β)...γ)...δ)...», στην παρ.1 του άρθρου 3 ότι «1. Στο φόρο υπόκειται: α) κάθε
φυσικό ή νομικό πρόσωπο, ημεδαπό ή αλλοδαπό ή ένωση προσώπων,εφόσον
ασκεί κατά τρόπο ανεξάρτητο οικονομική δραστηριότητα, ανεξάρτητα από τον τόπο
εγκατάστασης, τον επιδιωκόμενο σκοπό ή το αποτέλεσμα της δραστηριότητας αυτής,
β)...». Περαιτέρω, στο άρθρο 4 του ίδιου κωδικοποιητικού
νόμου δίδεται η έννοια της οικονομικής δραστηριότητας και στα άρθρα 5 έως 12
του Κεφαλαίου Β, με τίτλο «φορολογητέες πράξεις», καθορίζονται οι πράξεις
αυτές. Τέλος, οι απαλλαγές από το φόρο καθορίζονται στο Κεφάλαιο ΣΤ του νόμου
αυτού (άρθρα 22 έως 29). Συγκεκριμένα στο άρθρο 27, που φέρει τον τίτλο
«Ειδικές απαλλαγές» ορίζεται ότι «1. Απαλλάσσονται από το φόρο: α) η παράδοση
και η εισαγωγή πλοίων που προορίζονται να χρησιμοποιηθούν στην εμπορική
ναυσιπλοΐα, την αλιεία από υποκείμενο στο φόρο του κανονικού καθεστώτος Φ.Π.Α.
ή για άλλη εκμετάλλευση ή για διάλυση ή για χρήση από τις ένοπλες δυνάμεις και
το Δημόσιο γενικά, η παράδοση και η εισαγωγή ναυαγοσωστικών και πλωτών μέσων επιθαλάσσιας αρωγής, καθώς και αντικειμένων και υλικών,
εφόσον προορίζονται να ενσωματωθούν ή να χρησιμοποιηθούν στα πλοία,
ναυαγοσωστικά και πλωτά μέσα της περίπτωσης αυτής. Εξαιρούνται τα σκάφη
ιδιωτικής χρήσης, που προορίζονται για αναψυχή ή αθλητισμό.....2. Με αποφάσεις
του Υπουργού Οικονομικών ρυθμίζεται κάθε λεπτομέρεια για την εφαρμογή των
διατάξεων του άρθρου αυτού». Κατ΄εξουσιοδότηση της
τελευταίας αυτής διάταξης εκδόθηκε η υπ αριθμ. Π. 8271/4879/ΠΟΛ 366/18-12-1987
(ΦΕΚ Β- 3/8-1-88)απόφαση του Υπουργού Οικονομικών, με τα άρθρα 2 έως 4 της
οποίας προβλέφθηκαν η διαδικασία και τα δικαιολογητικά για την απαλλαγή από το
φόρο προστιθέμενης αξίας της εισαγωγής σκαφών που προορίζονται για την εμπορική
ναυσιπλοΐα, την αλιεία, η άλλη εκμετάλλευση ή για διάλυση ή για χρήση από τις
ένοπλες δυνάμεις και το δημόσιο γενικά (άρθρο 1). Ειδικότερα, σύμφωνα με το άρθρο
2 της ως άνω υπουργικής απόφασης το οποίο έχει τον τίτλο «Απαιτούμενα δικαιλογητικά», Για την απαλλαγή που προβλέπεται από το προηγούμενο
άρθρο, απαιτούνται τα παρακάτω δικαιολογητικά: 1. Προκειμένου, για σκάφη που προορίζονται
για την εμπορική ναυσιπλοϊα, την αλιεία ή άλλη
εκμετάλλευση: α. Αντίγραφο του σχετικού τιμολογίου ή αντίγραφο της οικείας
σύμβασης αγοράς του σκάφους, θεωρημένα από την Ελληνική Προξενική αρχή της
χώρας προέλευσης του σκάφους, από τα οποία να προκύπτει η αξία του σκάφους σε
ξένο συνάλλαγμα, η κατηγορία, το είδος, η χωρητικότητα, το όνομα καθώς και ο
αριθμός νηολογίου της χώρας προέλευσής του.β.
Υπεύθυνη δήλωση του εισαγωγέα - πλοιοκτήτη του ν. 1599/1986, με την οποία θα
βεβαιώνει τον προορισμό του σκάφους και θα αναλαμβάνει την υποχρέωση να
προσκομίσει στην αρμόδια Τελωνειακή Αρχή, μέσα σε ένα μήνα, το προσωρινό έγγραφο
εθνικότητας ή την άδεια αναγνώρισης του σκάφους επαγγελματικού ή την
επαγγελματική άδεια αλιείας και μέσα σε έξι (6) μήνες από τον τελωνισμό το
οριστικό έγγραφο εθνικότητας, της αρμόδιας υπηρεσίας του Υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας.
....Η Τελωνειακή αρχή χορηγεί κυρωμένο αντίγραφο της διασάφησης εισαγωγής στον
ενδιαφερόμενο, το οποίο προσκομίζεται στην αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Εμπορικής
Ναυτιλίας, για την έκδοση του προσωρινού ή οριστικού εγγράφου εθνικότητας. γ.
Τραπεζική εγγύηση ή αξιόχρεη προσωπική εγγύηση τρίτου προσώπου για το ποσό του Φ.Π.Α.
μέχρι την προσκόμιση των πιο πάνω δικαιολογητικών. 2. Προκειμένου για σκάφη τα
οποία από το είδος της κατασκευής τους (χωρητικότητα, μέγεθος, διαρρύθμιση, εξοπλισμό
κ.λπ.), μπορεί να χρησιμοποιηθούν και για ιδιωτική χρήση, ως σκάφη αναψυχής ή
αθλητισμού, εκτός από τα δικαιολογητικά που προβλέπονται από την προηγούμενη
παράγραφο, υποβάλλεται ακόμη βεβαίωση του αρμόδιου για τη φορολογία του
εισαγωγέα - πλοιοκτήτου οικον. Εφόρου, από την οποία
να προκύπτει ότι είναι υποκείμενος στο φόρο και δήλωσε ότι το συγκεκριμένο σκάφος
θα χρησιμοποιηθεί ως επαγγελματικό για τους σκοπούς της επιχείρησής του.3.
...». Σύμφωνα, εξάλλου, με το άρθρο 40 της ως άνω υπουργικής απόφασης «1. Για την
εφαρμογή των διατάξεων της απόφασης αυτής με τον όρο "σκάφος",
νοείται κάθε πλοίο ή πλωτά μέσα γενικά ανεξάρτητα από τη χωρητικότητά του».
Εξάλλου, με το άρθρο 5 παρ.6 της υπ αριθμ. Π. 1808/748/3/15.3.88 απόφασης του
Υπουργού Οικονομικών (Β-144) ορίστηκε ότι «Η παράγραφος 1 του άρθρου 40
αντικαθίσταται ως εξής:"1. Για την εφαρμογή των διατάξεων της απόφασης
αυτής με τον όρο "σκάφος" νοείται κάθε πλωτό μέσο επαγγελματικής χρήσης,
ολικής χωρητικότητας 4 κόρων τουλάχιστον ή ολικού μήκους 5 μέτρων και πάνω και εφόσον
το σκάφος φέρει μηχανή, αυτή θα πρέπει να είναι ιπποδυνάμεως τουλάχιστο 10
ίππων». Περαιτέρω, στο άρθρο 11 παρ.4 τού ίδιου νόμου 2859/2000 προβλέπεται ότι
«4. Για την εφαρμογή του παρόντος νόμου: α)...β) θεωρούνται ως μεταφορικά μέσα
τα σκάφη μήκους άνω των 7,5 μέτρων ...».
3. Επειδή, εξάλλου, στο άρθρο 15
της έκτης οδηγίας 77/388/ΕΟΚ του Συμβουλίου της 17ης Μαΐου 1977 («περί
εναρμονίσεως των νομοθεσιών των Κρατών μελών των σχετικών με τους φόρους κύκλου
εργασιών - Κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας: ομοιόμορφη φορολογική βάση»
ΕΕ L 145 της 13.6.1977), όπως ίσχυε κατά τον κρίσιμο
χρόνο, ορίζονται τα εξής: «Με την επιφύλαξη άλλων κοινοτικών διατάξεων, τα
Κράτη μέλη απαλλάσσουν, υπό τις προϋποθέσεις που ορίζουν, ώστε να εξασφαλίζεται
η ορθή και απλή εφαρμογή των προβλεπομένων κατωτέρω απαλλαγών και να
αποτρέπεται κάθε ενδεχόμενη φοροδιαφυγή, φοροαποφυγή
και κατάχρηση: 1.... 2.... 3..... 4. τις παραδόσεις αγαθών, τα οποία
προορίζονται για εφοδιασμό: α) πλοίων που χρησιμοποιούνται στην ναυσιπλοΐα
ανοικτής θαλάσσης και εκτελούν μεταφορά επιβατών επί κομίστρω
ή με τα οποία ασκείται εμπορική, βιομηχανική ή αλιευτική δραστηριότητα·
β) ναυαγοσωστικών και άλλων πλοίων επιθαλασσίας
αρωγής, καθώς και πλοίων παρακτίου αλιείας, εξαιρουμένων των προμηθειών ταξιδίου των εν λόγω πλοίων παρακτίου αλιείας·
γ) πλοίων πολεμικών, όπως περιγράφονται στην κλάση 89.01 Α του κοινού
δασμολογίου, τα οποία αναχωρούν από την χώρα με προορισμό λιμένα ή όρμο του
εξωτερικού. Η Επιτροπή υποβάλλει το συντομότερο δυνατόν στο Συμβούλιο προτάσεις
κοινοτικών φορολογικών κανόνων, ορίζοντας σαφώς το πεδίο εφαρμογής και τις
πρακτικές λεπτομέρειες της εφαρμογής της εν λόγω απαλλαγής καθώς και των
απαλλαγών που προβλέπονται στα σημεία 5 έως 9. Μέχρι την έναρξη ισχύος των
κανόνων αυτών, τα κράτη μέλη έχουν τη δυνατότητα να περιορίσουν την έκταση της
προβλεπόμενης στο νυν σημείο 4 απαλλαγής. 5. Τις παραδόσεις, μετατροπές,
επιδιορθώσεις, εργασίες συντηρήσεως, ναυλώσεις και μισθώσεις πλοίων θαλάσσης,
αναφερομένων στην περίπτωση 4 υπό α) και β), καθώς και τις παραδόσεις,
μισθώσεις, επισκευές και εργασίες συντηρήσεως αντικειμένων - περιλαμβανομένου
και του αλιευτικού εξοπλισμού - τα οποία είναι ενσωματωμένα στα πλοία αυτά ή
χρησιμεύουν για την εκμετάλλευσή τους· 6) ...».
4. Επειδή, κατά την έννοια της
μνημονευμένης στη σκέψη 2 διάταξης της περίπτωσης α της παρ. 1 του άρθρου 27
του Ν.2859/2000, η οποία πρέπει να ερμηνευτεί σε συνδυασμό με τις πιο πάνω
διατάξεις του άρθρου 15 σημεία 4 εδάφ. α στοιχ. α και 5 της Έκτης Οδηγίας αλλά και των διατάξεων της
παρ.4 του άρθρου 11 του ίδιου ως άνω Νόμου (2859/2000) και του άρθρου 40 της Π.
8271/4879/ΠΟΛ 366/18-12-1987 απόφασης, απαλλάσσεται από το φόρο προστιθέμενης
αξίας η παράδοση και η εισαγωγή πλοίου. Ως πλοίο δε νοείται, όπως συνάγεται από
το συνδυασμό των διατάξεων αυτών, κάθε σκάφος μήκους 5 μέτρων και πάνω, εφόσον
δε το σκάφος φέρει μηχανή, αυτή θα πρέπει να είναι ιπποδυνάμεως τουλάχιστον 10
ίππων. Περαιτέρω, η εισαγωγή του πλοίου τελεί, υπό την προϋπόθεση ότι γίνεται
με προορισμό τη χρήση του στη ναυσιπλοΐα ανοικτής θάλασσας ή για την εκτέλεση
μεταφορών επιβατών με κόμιστρο ή για να ασκείται εμπορική, βιομηχανική ή
αλιευτική δραστηριότητα, δηλαδή δεν απαλλάσσεται του φόρου γενικώς και χωρίς προϋποθέσεις
κάθε εισαγωγή πλοίου.
5. Επειδή, εξάλλου, στο άρθρο 31
του Εθνικού Τελωνειακού Κώδικα (Ν.2690/2001, Α-265/22-11-2001) το οποίο φέρει
τον τίτλο «Συμπληρωματική βεβαίωση -Είσπραξη εκ των υστέρων» ορίζεται ότι «1.
Το Δημόσιο διατηρεί αμείωτες τις απαιτήσεις του κατά του κυρίου των
εμπορευμάτων για δασμούς, φόρους και λοιπές επιβαρύνσεις, που δεν είχαν
εισπραχθεί, όπως επίσης και για εκείνες που είχαν ελλιπώς βεβαιωθεί ή
εισπραχθεί. Τα ποσά θεωρούνται ότι είχαν ελλιπώς βεβαιωθεί ή εισπραχθεί, όταν δεν
βεβαιώθηκαν ή δεν εισπράχθηκαν, ολικά ή μερικά, λόγω οποιασδήποτε παράλειψης
που έγινε κατά τον τελωνισμό των εμπορευμάτων, εφόσον αυτό προκύπτει από το
κείμενο του τελωνειακού παραστατικού που κατατέθηκε, τις πράξεις επ` αυτού και τα δικαιολογητικά έγγραφα, που επισυνάπτονται
σε αυτό, με τα οποία προσδιορίζονται τα κρίσιμα στοιχεία για την ορθή βεβαίωση
των δασμών, φόρων και λοιπών επιβαρύνσεων που οφείλονται. 2. Επίσης, ως ελλιπώς
βεβαιωθέντα ή εισπραχθέντα θεωρούνται και τα ποσά που βεβαιώθηκαν ή
εισπράχθηκαν ελλιπώς, αν κατά τον εκ των υστέρων έλεγχο αποδειχθεί ότι δεν
τηρήθηκαν οι προβλεπόμενοι για το καθεστώς, στο οποίο έχουν υπαχθεί τα
εμπορεύματα, όροι ή ότι τα προσκομισθέντα πιστοποιητικά που χρησιμοποιήθηκαν
για προτιμησιακή μεταχείριση του εμπορεύματος δεν
είναι αυθεντικά ή έγκυρα. 3. `Όσα έχουν εισπραχθεί ή έχουν βεβαιωθεί και
εισπραχθεί ελλιπώς βεβαιώνονται συμπληρωματικά με πράξη της Τελωνειακής Αρχής
και εισπράττονται απ` αυτή σύμφωνα με τις διατάξεις περί Εισπράξεως Δημοσίων
Εσόδων.4....».
6. Επειδή, στην προκείμενη
περίπτωση, από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτουν τα εξής πραγματικά
περιστατικά: Η προσφεύγουσα ανώνυμη εταιρεία, που κατά το χρόνο άσκησης της
προσφυγής έφερε την επωνυμία «... ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΗ ΚΑΙ ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ Α.Ε.», κατέθεσε δια
του διασαφιστή της Αγαπητού Βασταρδή
στο Τελωνείο Α Πειραιά την υπ αριθμ. 16465/4-7-2001 διασάφηση εισαγωγής για
τον εκτελωνισμό από τη Γαλλία ενός ιστιοφόρου πλοίου, έστω και με βοηθητικό
κινητήρα, μήκους που υπερβαίνει τα 7,5 μέτρα, τύπου OCEANIS
393, δασμολογικής κλάσης 8903919900, το οποίο φέρει το όνομα «ALIMIA», αξίας 95.453 ευρώ, πλέον
ασφαλείας 954 ευρώ, πλέον ναύλου 1.000.000 δραχμών.
Το Τελωνείο Α Πειραιώς χορήγησε με την από 5-7-2001 πράξη του επί της ως άνω
διασαφήσεως προσωρινή απαλλαγή από την καταβολή του Φ.Π.Α. μέχρι την προσκόμιση
από την προσφεύγουσα εταιρεία του οριστικού εγγράφου εθνικότητας του πλοίου. Το
έγγραφο αυτό (με αριθμό GRC100/204817/12-7-2001) καθώς και η επαγγελματική
άδεια του σκάφους προσκομίσθηκαν στις 28-11-2001 με αποτέλεσμα την
οριστικοποίηση της ως άνω απαλλαγής (βλ. την σχετικώς συνταχθείσα πράξη
οριστικοποίησης επί του σώματος της διασαφήσεως με ημερομηνία 28-11-2001).
Ακολούθως, ύστερα από επανέλεγχο που διενήργησε η ως άνω τελωνειακή Αρχή επί
της ως άνω διασαφήσεως, έκρινε ότι δεν συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις απαλλαγής της
προσφεύγουσας εταιρείας από την καταβολή του Φ.Π.Α. για την εισαγωγή του
προαναφερθέντος σκάφους σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 27 του Ν.2859/2000,
διότι ενόψει της δασμολογικής κλάσης του (89039199000) και του μήκους του, δεν
ανήκει στα σκάφη, που έχουν ναυπηγηθεί για την ανοικτή θάλασσα (εξωτερικό μήκος
ανώτερο των 12 μέτρων). Ειδικότερα, η κρίση της Τελωνειακής Αρχής στηρίχθηκε
στην υπ αριθμ. 1060218/2900/405/0014 ΠΟΛ.1155/26-7-1999 ειδική διάταξη του
Υπουργού Οικονομικών, που διαλαμβάνει τα εξής: «Ι. Όσον αφορά την περ. α` της
παρ. 1 του άρθρου 22 του Ν.1642/1986. α) Οι κατηγορίες των πλοίων που υπάγονται
στις απαλλακτικές διατάξεις της περίπτωσης αυτής είναι εκείνα που εμπίπτουν
στην περιγραφή και κατατάσσονται στις διακρίσεις (δασμολογικές κλάσεις) των
πλοίων για τη θαλάσσια ναυσιπλοΐα, του Κεφαλαίου 89 του Εφαρμοστικού
Τελωνειακού Δασμολογίου. Ειδικά τα πλοία που κατατάσσονται στις διακρίσεις 8903
91 10 00 και 8903 92 10 00 υπάγονται στις απαλλακτικές διατάξεις της περίπτωσης
αυτής μόνο εφόσον πρόκειται για επαγγελματικά τουριστικά σκάφη του Ν.438/1976
(ΦΕΚ 256/Α`). Περαιτέρω, το Κεφάλαιο 89 του Εφαρμοστικού
Τελωνειακού Δασμολογίου υπό τον τίτλο «Θαλάσσια και ποτάμια Ναυσιπλοΐα»
προβλέπει ότι «1. Κατατάσσονται στις διακρίσεις 89011010, 89012010, 89013010,
89019010, 89020012,89020018, 89039210,89040091 ή 89060091 μόνο τα πλοία που
έχουν ναυπηγηθεί για την ανοιχτή θάλασσα και στα οποία το μέγιστο εξωτερικό
μήκος του κύτους (τα προσαρτήματα εξαιρούνται) είναι ίσο ή ανώτερο των 12
μέτρων...». Κατόπιν αυτών, ο Διευθυντής του Α΄Τελωνειού
Πειραιώς συνέταξε επί της πιο πάνω διασάφησης την από 25-11-2002 συμπληρωματική
πράξη χρέωσης, με την οποία καταλόγισε σε βάρος της προσφεύγουσας εταιρείας
Φ.Π.Α. ποσού 17.353 ευρώ. Ακολούθως, με την
30553/6-12-2002 απόφασή του, την οποία επεσύναψε επί
της ως άνω διασαφήσεως κάλεσε την προσφεύγουσα εταιρεία να καταβάλει το ως άνω
ποσό του Φ.Π.Α. καθώς και τέλη εκπρόθεσμης καταβολής από 1-1-2003 και σε
ποσοστό 2.5% για κάθε μήνα καθυστέρησης.
7. Επειδή, ήδη με την κρινόμενη
προσφυγή, όπως αυτή αναπτύσσεται με το νομίμως κατατεθέν από 29-1-2009 υπόμνημά
της, η προσφεύγουσα εταιρεία προβάλλει, μεταξύ άλλων, ότι μη νομίμως η
τελωνειακή Αρχή, κατ επίκληση της ως άνω διάταξης του Υπουργού Οικονομικών, η
οποία, αφενός, στερείται νομίμου ερείσματος, αφού δεν έχει εκδοθεί στο πλαίσιο
νόμιμης νομοθετικής εξουσιοδότησης, αφετέρου συνιστά απλή ερμηνευτική, μη δεσμευτική
εγκύκλιο, μη παράγουσα έννομες συνέπειες, περιόρισε
το εύρος της εφαρμογής της διάταξης της περ.α της
παρ.1 του άρθρου 27 του Ν.2859/2000 μόνο στα πλοία, που το μήκος τους
υπερβαίνει τα 12 μέτρα, και εξέδωσε σε βάρος της τις προσβαλλόμενες πράξεις καταλογισμού
του ένδικου φόρου. Εξάλλου, στο υπόμνημά της η προσφεύγουσα επισημαίνει ότι,
μετά την άσκηση της κρινόμενης προσφυγής, καθώς και άλλων προσφυγών κατά
αντίστοιχων, με την ένδικη, πράξεων αναχρέωσης
Φ.Π.Α., που συντάχθηκαν από το Α΄ Τελωνείο Πειραιά επί των σχετικών διασαφήσεων
σε περιπτώσεις εισαγωγής, από την ίδια, άλλων ιστιοφόρων πλοίων της αυτής με το
ένδικο δασμολογικής κλάσης, μήκους άνω των 7,5 μέτρων, ο Υπουργός Οικονομίας
και Οικονομικών εξέδωσε τις Ε3084/350/2-5-03 και Π.3919/403/1-8-03 διατάξεις,
με τις οποίες διευκρινίστηκε ότι υπάγονται στην προβλεπόμενη από το άρθρο 27
παρ. 1 περ. α΄ του Ν.2859/2000 απαλλαγή τα πλοία, που χρησιμοποιούνται στην
εμπορική ναυσιπλοϊα και διενεργούν πλόες στην ανοικτή
θάλασσα, ακόμα και αν το εξωτερικό μήκος του κύτους τους είναι μικρότερο των 12
μέτρων, εφόσον, όμως, είναι μεγαλύτερο των 7,5 μέτρων. Αναφέρει δε ότι, μετά
την έκδοση των ανωτέρω διατάξεων και στο πλαίσιο της εξέτασης αιτημάτων
διοικητικής επίλυσης της διαφοράς, που είχαν διατυπωθεί με ασκηθείσες από την
ίδια προσφυγές, η Τελωνειακή Αρχή προέβη στην ακύρωση οκτώ (8) άλλων πράξεων αναχρέωσης Φ.Π.Α., που αφορούσαν αντίστοιχα ιστιοφόρα
πλοία, εισαχθέντα από την ίδια κατά το έτος 2002 [και συγκεκριμένα τις υπ
αριθμ.30933/10-12-2002,30935/10-12-2002, 30936/10-12-2002, 30937/10-12-2002,
30939/10-12-2002,30940/10-12-2002, 30941/10-12-2002 και 30942/10-12-2002
συμπληρωματικές πράξεις χρέωσης Φ.Π.Α., οι οποίες αφορούσαν τα εισαχθέντα απ
την ίδια ιστιοφόρα πλοία με τα ονόματα «KALYMNOS»
(τύπου OCEANIS 381), «TILOS»
(τύπου OCEANIS 331), «LEROS»
(τύπου OCEANIS 331), «PATMOS»
(τύπου OCEANIS 361), «SYMI»
(τύπου OCEANIS 331), «KOS»
(τύπου OCEANIS 311), «RHODOS»
(τύπου OCEANIS 361) και «SAMOS»
(τύπου OCEANIS 361), άπαντα μήκους άνω των 7,5
μέτρων]. Σχετικά, μάλιστα προσκομίζει τα 8684, 8686, 8688, 8690, 8692, 8694,
8696 και 8698/2008 έγγραφα της Προϊσταμένης της Διεύθυνσης Τελωνείων Αττικής,
που απευθύνονται προς το Δικαστήριο, στα οποία αναφέρεται ότι οι συνταχθείσες
πράξεις αναχρέωσης Φ.Π.Α. ακυρώθηκαν με σχετικές
εγγραφές επί των αντιστοίχων διασαφήσεων.
8. Επειδή, η Τελωνειακή Αρχή με
την από 9-6-2006 έκθεση των επί της προσφυγής απόψεών της, προβάλλει ότι η άρση
της ένδικης απαλλαγής ήταν νόμιμη, γιατί έγινε με βάση τις διατάξεις του άρθρου
22 παρ. 1 περ. α΄ του Ν.1642/86 (και ήδη του άρθρου 27 παρ. 1 περ. α΄ του
Ν.2859/2000), οι οποίες διευκρινίστηκαν με τη υπ αριθμ. 1060218/2900/405/0014
ΠΟΛ.1155/26-7-1999 ειδική διάταξη του Υπουργού Οικονομικών. Επίσης, υποστηρίζει
ότι, σύμφωνα με τις Ε3084/350/2-5-2003 και Π.3919/403/1-8-2003 διατάξεις του
Υπουργού Οικονομικών, προϋπόθεση για να υπαχθεί ένα πλοίο στην προβλεπόμενη από
το άρθρο 27 παρ. 1 περ. α΄ του Ν.2859/2000 απαλλαγή είναι να προορίζεται για
την εμπορική ναυσιπλοΐα και να διενεργεί πλόες στην ανοικτή θάλασσα, ήτοι να
είναι τύπου Α ή τύπου Β, όπως ορίζεται στην υπ αριθμ. 4841/Φ7β/52/7-2-1997
απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας, Ανάπτυξης και Εμπορικής
Ναυτιλίας(Β-111), που αφορά στην προσέγγιση των νομοθετικών, κανονιστικών και
διοικητικών διατάξεων, οι οποίες αφορούν τα σκάφη αναψυχής, γεγονός που δεν
απέδειξε η προσφεύγουσα εταιρεία με τα δικαιολογητικά που προσκόμισε. Συναφώς,
μάλιστα, υποστηρίζει ότι η προσφεύγουσα επί της 16465/4-7-2001 διασάφησης
ανέγραψε τον κωδικό δασμολογικής κλάσης 8903919900, ο οποίος όμως, δεν αφορά
πλοία, που έχουν ναυπηγηθεί για την ανοικτή θάλασσα και ως εκ τούτου, δεν
μπορεί να τύχει της ως άνω απαλλαγής.
9. Επειδή, με τα δεδομένα αυτά, το
Δικαστήριο λαμβάνοντας υπόψη ότι, όπως έγινε ερμηνευτικά δεκτό στην 4η σκέψη
της παρούσας απόφασης, για την εφαρμογή της διάταξης της περ.α
της παρ.1 του άρθρου 27 του Ν.2859/2000, ως πλοίο νοείται κάθε σκάφος μήκους 5 μέτρων
και πάνω, και περαιτέρω ότι η εισαγωγή του πλοίου τελεί, υπό την προϋπόθεση
ότι, γίνεται με προορισμό τη χρήση του στη ναυσιπλοΐα ανοικτής θάλασσας ή για
την εκτέλεση μεταφορών επιβατών με κόμιστρο ή για να ασκείται εμπορική,
βιομηχανική ή αλιευτική δραστηριότητα, κρίνει ότι η εισαγωγή από την
προσφεύγουσα εταιρεία του ιστιοφόρου πλοίου, έστω και με βοηθητικό κινητήρα,
μήκους, που υπερβαίνει τα 7,5 μέτρα, τύπου OCEANIS
393, δασμολογικής κλάσης 8903919900, το οποίο φέρει το όνομα «ALIMIA», και το οποίο προορίζεται για την εμπορική
ναυσιπλοΐα, γεγονός που δεν αμφισβητείται, άλλωστε, από τη διάδικη
Αρχή, εμπίπτει στο πεδίο της διάταξης αυτής και, ως εκ τούτου, απαλλάσσεται από
την υποχρέωση καταβολής του Φ.Π.Α., κατά τον βάσιμο περί τούτου λόγο της
προσφυγής. Επομένως, μη νομίμως η διάδικη Αρχή, με
τις προσβαλλόμενες πράξεις, αποφάσισε την άρση της χορηγηθείσας στην
προσφεύγουσα εταιρεία απαλλαγής και καταλόγισε σ αυτήν τον ένδικο φόρο, καθώς
και τέλη εκπρόθεσμης καταβολής, με βάση την 1060218/2900/405/0014
ΠΟΛ.1155/26-7-99 ειδική διάταξη του Υπουργού Οικονομικών, η οποία, σύμφωνα με
το σχετικό βάσιμο ισχυρισμό της προσφυγής, στερείται, ως διευκρινιστική
εγκύκλιος, νομίμου ερείσματος. Εξάλλου, ο ισχυρισμός της Τελωνειακής Αρχής, ότι
η προσφεύγουσα εταιρεία δεν απέδειξε, προκειμένου να τύχει της επίμαχης
απαλλαγής, ότι το ένδικο πλοίο διενεργούσε πλόες στην ανοικτή θάλασσα, ήταν
δηλαδή τύπου Α ή Β, όπως προβλέπεται από τις Ε3084/350/2-5-2003 και
Π.3919/403/1-8-2003 διατάξεις του Υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών, είναι
απορριπτέος ως προβαλλόμενος αλυσιτελώς, αφού, όπως προαναφέρθηκε, η νομιμότητα
της απαλλαγής του ως άνω σκάφους, κρίνεται με βάση τη διάταξη της περ. α΄ της
παρ. 1 του άρθρου 27 του Ν.2859/2000, όπως αυτή ερμηνεύθηκε και από την οποία
δεν προβλέπεται τέτοια προϋπόθεση. Συναφώς, και ο ισχυρισμός, ότι από τη
δασμολογική κλάση του εν λόγω σκάφους (8903919900) προκύπτει ότι αυτό δεν έχει
ναυπηγηθεί για την διενέργεια πλόων στην ανοικτή θάλασσα και ως εκ τούτου, δεν
μπορεί να τύχει της ως άνω απαλλαγής, πρέπει ν απορριφθεί ως αβάσιμος, αφού,
όπως προκύπτει από τη διατύπωση της ως άνω διάταξης προϋπόθεση για την απαλλαγή
δεν είναι ο αποκλειστικός προορισμός του σκάφους για τη ναυσιπλοΐα ανοικτής
θάλασσας αλλά διαζευκτικά ο προορισμός αυτός ή ο προορισμός για την εκτέλεση
μεταφορών επιβατών με κόμιστρο ή για να ασκείται εμπορική, βιομηχανική ή αλιευτική
δραστηριότητα.
10. Επειδή, κατόπιν των ανωτέρω,
πρέπει να γίνει δεκτή η κρινόμενη προσφυγή, η εξέταση των λοιπών λόγων της
οποίας παρέλκει ως αλυσιτελής, και να ακυρωθούν οι προσβαλλόμενες πράξεις της
Τελωνειακής Αρχής. Εξάλλου, το αίτημα της προσφεύγουσας εταιρείας να της
επιστραφεί, ως αχρεωστήτως καταβληθέν, «οιοδήποτε
σχετικό ποσό φόρου (κύριου ή πρόσθετου)», κατά τη διατύπωση του αιτητικού της
προσφυγής, πρέπει να απορριφθεί, προεχόντως ως αορίστως
προβαλλόμενο. Τέλος, πρέπει να αποδοθεί στην προσφεύγουσα εταιρεία το
καταβληθέν παράβολο (άρθρο 277 παρ.9 του Κ.Δ.Δ.) και
να καταδικαστεί το καθ ου Ελληνικό Δημόσιο στην καταβολή των δικαστικών εξόδων
της τελευταίας, ύψους 405 ευρώ, σύμφωνα με το άρθρο
275 παρ.1 του Κ.Δ.Δ.
ΔΙΑ ΤΑΥΤΑ
- Δέχεται την προσφυγή.
- Ακυρώνει: 1) την από 25-11-2002
συμπληρωματική πράξη του Διευθυντή του Α Τελωνείου Πειραιά, που συντάχθηκε επί
της 16465/4-7-2001 διασαφήσεως εισαγωγής, και με την οποία καταλογίστηκε σε
βάρος της προσφεύγουσας εταιρείας φόρος προστιθέμενης αξίας (Φ.Π.Α.) ποσού
17.353 ευρώ, για τον εκτελωνισμό από τη Γαλλία ενός
ιστιοφόρου πλοίου με το όνομα «ALIMIA» και 2) της
30553/6-12-2002 απόφασης του ίδιου ως άνω Διευθυντή, η οποία επισυνάφθηκε επί
της ως άνω διασαφήσεως και με την οποία κλήθηκε η προσφεύγουσα εταιρεία να
καταβάλει το ως άνω ποσό του Φ.Π.Α. καθώς και τέλη εκπρόθεσμης καταβολής από
1-1-2003 και σε ποσοστό 2.5% για κάθε μήνα καθυστέρησης.
- Διατάσσει την απόδοση του
καταβληθέντος παραβόλου στην προσφεύγουσα εταιρεία.
- Καταδικάζει το Ελληνικό Δημόσιο
στην καταβολή των δικαστικών έξοδων της προσφεύγουσας
εταιρείας, ύψους τετρακοσίων πέντε (405) ευρώ.
Η διάσκεψη του Δικαστηρίου έγινε
στον Πειραιά, στις 26 Ιανουαρίου 2010.
Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΕΙΣΗΓΗΤΡΙΑ
Αλεξάνδρα Ιωαννίδου-Παπαμανώλη Μαρίνα-Αγγελική Σούπου
Η απόφαση δημοσιεύθηκε στον
Πειραιά, σε έκτακτη δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριο του Δικαστηρίου, στις 26
Φεβρουαρίου 2010, με την εξής σύνθεση: 1) Γεώργιο Καφφέ,
Πρόεδρο Πρωτοδικών Δ.Δ., 2) Βασιλική Μπούρα, Πρωτοδική Δ.Δ. 3) Ασημούλα
Τραχανά λόγω τοποθέτησης της Προέδρου του Τμήματος Αλεξάνδρας Ιωαννίδου-Παπαμανώλη σε άλλο
Τμήμα του Δικαστηρίου και αναρρωτικής άδειας της Εισηγήτριας Μαρίνας-Αγγελικής Σούπου.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ Ο ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
Γεώργιος Καφφές Δημήτριος Καπετάνιος