ΤρΔΠρΠειρ 3243/2011

Αστική ευθύνη Δημοσίου. Πρόκληση ανικανότητας και αποστρατείας συνοδηγού περιπολικού. Αποκατάσταση περιουσιακής ζημίας. Πρόσθετη αποζημίωση πρόκλησης αναπηρίας. Χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης.

2ο Τριμελές Διοικητικό Πρωτοδικείο Πειραιώς

Αριθμός 3243/2011

... κατά την έννοια των διατάξεων του άρθρου 105 του Εισαγωγικού Νόμου του Αστικού Κώδικα (Εισ.Ν.Α.Κ.) και των 298, 929, 930, 931 και 932 του Αστικού Κώδικα, το Δημόσιο υποχρεούται, εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις εφαρμογής της πρώτης από τις ανωτέρω διατάξεις, σε αποκατάσταση κάθε θετικής και αποθετικής ζημίας του ζημιωθέντος, στην οποία περιλαμβάνεται τόσο η αποκατάσταση της ζημίας της προϋπάρχουσας της παρανομίας περιουσίας του, όσο και η αποκατάσταση της ζημίας, την οποία υπέστη αυτός με τη στέρηση, εξαιτίας της παράνομης πράξης ή παράλειψης, παροχών, τις οποίες Με το θα αποκόμιζε με πιθανότητα, κατά τη συνήθη πορεία των πραγμάτων ή τις ειδικές περιστάσεις, εάν δεν είχε μεσολαβήσει η παράνομη αυτή πράξη ή παράλειψη, στην τελευταία δε περίπτωση του αρνητικού διαφέροντος (διαφυγόντος κέρδους) δεν απαιτείται πλήρης απόδειξη, αλλά αρκεί η κατά τη συνήθη πορεία των πραγμάτων πιθανολόγηση της προσδοκίας του κέρδους. Με το σκεπτικό αυτό κρίθηκε ότι αστυνομικός της ΕΛ.ΑΣ., ο οποίος αποστρατεύτηκε πρόωρα, λόγω σωματικής ανικανότητας, η οποία προκλήθηκε από παράνομη ενέργεια οργάνου του Δημοσίου κατά την άσκηση της δημόσιας εξουσίας, που του έχει ανατεθεί, ο αστυνομικός αυτός δικαιούται να αξιώσει από το Δημόσιο αποζημίωση προς αποκατάσταση, τόσο της ήδη επελθούσας, όσο και της μέλλουσας ζημίας, τις οποίες αυτός υπέστη ή θα υποστεί από το γεγονός ότι για ορισμένο χρονικό διάστημα, κατά το οποίο θα εξακολουθούσε να είναι στην ενεργό υπηρεσία, αν δεν μεσολαβούσε η οφειλόμενη στην ανωτέρω αιτία αποστρατεία του, δεν εισέπραξε το σύνολο των αποδοχών ενεργείας, τις οποίες θα εισέπραττε, εάν δεν είχε προώρως αποστρατευθεί, στις αποδοχές δε αυτές περιλαμβάνονται και τα πάσης φύσεως και οποιασδήποτε μορφής επιδόματα, τα οποία καταβάλλονται στους εν ενεργείας αστυνομικούς, έστω και αν τα επιδόματα αυτά συναρτώνται, είτε σύμφωνα με το νόμο είτε λόγω της φύσεώς τους, προς την ενεργό υπηρεσία, υπό την προϋπόθεση, όμως, ότι αφενός μεν, καταβάλλονται παγίως και κατά τακτά χρονικά διαστήματα στους εν ενεργεία αστυνομικούς, αφετέρου δε, θα καταβάλλονταν, κατά το κρίσιμο χρονικό διάστημα, με σοβαρή πιθανότητα και κατά τη συνήθη πορεία των πραγμάτων στον προώρως αποστρατευθέντα στην περίπτωση, που δεν είχε μεσολαβήσει η πρόωρη αυτή αποστρατεία του, το τυχόν δε προσπορισμός ωφέλειας εκ μέρους του αποστρατευθέντος, λόγω ανυπαρξίας, κατά τη διάρκεια της εκτός υπηρεσίας παραμονής του, των ειδικών συνθηκών, για την αντιμετώπιση των οποίων χορηγούνται τα επιδόματα αυτά, δεν αίρει την έννοια της ζημίας επί της οποίας θεμελιώνεται η ειδική αποζημίωση του άρθρου 105 του Εισ.Ν.Α.Κ., αλλά, ενδεχομένως, αποτελεί, κατά την εκτίμηση των αποδείξεων, λόγο μείωσης η εκμηδενισμού της αποζημίωσης, κατόπιν προβολής εκ μέρους του εναγόμενου Δημοσίου σχετικής ένστασης προς συμψηφισμό ζημίας και κέρδους. Κρίθηκε περαιτέρω ότι από τη διάταξη του άρθρου 929 του Α.Κ. προκύπτει, ότι αυτός, που έπαθε βλάβη στην υγεία ή το σώμα του, δικαιούται να αξιώσει από το Δημόσιο, τόσο τις δαπάνες νοσηλίων, στις οποίες έχει ήδη υποβληθεί, προς αποκατάσταση της υγείας ή της σωματικής του βλάβης, όσο και τις αντίστοιχες δαπάνες, στις οποίες πρόκειται να υποβληθεί στο μέλλον, συνήθως επαναλαμβανόμενες και διαρκείς, προς περιορισμό ή ελάφρυνση των δυσμενών συνεπειών, οι οποίες παραμένουν σ΄ αυτόν μετά τη βλάβη της υγείας ή του σώματος, που υπέστη, η δε τελευταία αυτή, μελλοντική, θετική ζημία, αποκαθίσταται, εφόσον η επέλευσή της είναι πιθανή και η έκτασή της μπορεί από τώρα να προσδιορισθεί κατά πιθανολόγηση και κατά τη συνήθη πορεία των πραγμάτων, όχι, όμως, όταν είναι ενδεχόμενη και υποθετική, οπότε η σχετική αγωγή, με την οποία επιδιώκεται η ικανοποίησή της, απορρίπτεται ως κατ΄ ουσίαν αβάσιμη, υπό την έννοια ότι ασκήθηκε πρόωρα, ενώ, ως δαπάνη νοσηλίων, νοείται κάθε δαπάνη, που έγινε ή κρίθηκε αναγκαία να γίνει για την αποκατάσταση της υγείας του παθόντος και ειδικότερα, μεταξύ άλλων, η δαπάνη αμοιβής ιατρού, παραμονής σε θεραπευτήριο και λήψης ειδικής βελτιωμένης τροφής, όταν αυτό επιβάλλεται στη συγκεκριμένη περίπτωση. καθώς και η δαπάνη στην οποία υποβλήθηκε ο παθών για την πρόσληψη οικιακής βοηθού, όσο καιρό αδυνατούσε να επιμεληθεί του εαυτού του και της οικίας του, αλλά και το ποσό, που θα ήταν υποχρεωμένος να καταβάλει σε τρίτον, που για το σκοπό αυτό θα προσλάμβανε, έστω και αν, στη συγκεκριμένη περίπτωση, κανένα ποσό δεν κατέβαλε, διότι έτυχε των περιποιήσεων φιλικών ή συγγενικών του προσώπων, οπότε το ποσό αυτό υπολογίζεται σύμφωνα με την πλασματική αμοιβή μιας υποκατάστατης δύναμης, ως τέτοια δε νοείται, τουλάχιστον από πλευράς ύψους αμοιβής, η εργασία την οποία προσφέρει μια οικιακή βοηθός κατά ώρα ή ημερομίσθιο. Κρίθηκε τέλος, ότι ο ανωτέρω ζημιωθείς δικαιούται και πρόσθετη αποζημίωση λόγω της πρόκληση σε αυτόν αναπηρίας, αν αυτή δυνητικά και κατά τη συνήθη πορεία των πραγμάτων θα επιδράσει στο μέλλον του, καθώς και εύλογη χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης, ο προσδιορισμός της εναπόκειται στην ελεύθερη κρίση του δικαστηρίου. Με το σκεπτικό αυτό αναγνωρίστηκε η υποχρέωση του Ελληνικού Δημοσίου να καταβάλλει σε αστυνομικό, ο αποστρατεύτηκε πρόωρα, λόγω σωματικής ανικανότητας, η οποία προκλήθηκε από τραυματισμό του από πρόσκρουση περιπολικού οχήματος, του οποίου ήταν συνοδηγός, η οποία οφειλόταν σε παράνομη παραβίαση ερυθρού σηματοδότη εκ μέρους του οδηγού του περιπολικού, τα εξής ποσά: α) αποζημίωση για την φροντίδα, που του παρείχαν φιλικά πρόσωπα, το ποσό της οποίας υπολογίστηκε αφού λήφθηκε υπόψη το ποσό, που θα κατέβαλε σε υποκατάστατη δύναμη και ειδικότερα σε οικιακή βοηθό κατά τη συνήθη πορεία των πραγμάτων, β) αποζημίωση μελλοντική απασχόληση, επί μία 5ετία, οικιακής βοηθού, αναπροσαρμοζόμενη κατ’ έτος μετά το έτος 2010 κατά 10% λόγω του τιμαρίθμου, γ) αποζημίωση για τις δαπάνες, στις οποίες υποβλήθηκε για αμοιβή ιατρού-νευροχειρούργου, για τη χειρουργική επέμβαση, στην οποία υποβλήθηκε σε ιδιωτικό θεραπευτήριο, για αμοιβή ιατρού-αναισθησιολόγου, στα πλαίσια της ίδιας επέμβασης και για τη νοσηλεία του στο ως άνω Θεραπευτήριο, η επιλογή του οποίου, ενόψει της φύσης και της σοβαρότητας των σωματικών του κακώσεων, αλλά, και της επιδείνωσης, που παρουσίασε η κατάσταση της υγείας του, μολονότι είχε, ήδη, υποβληθεί σε προηγούμενη χειρουργική επέμβαση σε δημόσιο, ε) αποζημίωση λόγω του ότι στερήθηκε τη δυνατότητα να λάβει την προβλεπόμενη στο νόμο ειδική αποζημίωση για απασχόληση πέραν του πενθημέρου. Επίσης, υποχρεώθηκε το εναγόμενο Ελληνικό Δημόσιο να καταβάλει πρόσθετη αποζημίωση στον παθόντα, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 931 του Α.Κ., λόγω του ότι προκλήθηκε σε αυτόν σοβαρή μόνιμη αναπηρία από το ζημιογόνο γεγονός, με συνέπεια να μειονεκτεί κοινωνικώς και η αναπηρία του αυτή θα ασκεί διαρκώς δυσμενή επιρροή στις κοινωνικές συναναστροφές και την εν γένει κοινωνική δραστηριότητα, που έχει ένας μέσος υγιής άνθρωπος και στ) εύλογη χρηματική ικανοποίηση λόγω πρόκλησης σε αυτόν ηθικής βλάβης, ενόψει του ότι η σοβαρότητα και βαρύτητα του τραυματισμού του και η μόνιμη και μη αναστρέψιμη σωματική αναπηρία, που υπέστη από αυτόν, τον κατέστησε εξαρτώμενο, εφ΄ όρου ζωής, άτομο, που θα έχει ανάγκη βοήθειας από τρίτο υγιές άτομο ακόμη και για τις καθημερινές προσωπικές του ανάγκες και αφού εκτιμήθηκε και η σωματική και ψυχική ταλαιπωρία, που υπέστη από τις χειρουργικές επεμβάσεις και τις θεραπείες, στις οποίες υποβλήθηκε, καθώς, και τον έντονο ψυχικό πόνο, που βίωσε από το γεγονός ότι η κατάσταση της υγείας του σταδιακά επιδεινώθηκε.