ΤρΔΠρΠειρ 4426/2009

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Λειτουργία και συντήρηση ανελκυστήρων - Αστική ευθύνη νπδδ -.

Αστική ευθύνη Ν.Π.Δ.Δ. (Νοσοκομείου) λόγω πλημμελούς συντήρησης ανελκυστήρα του και τραυματισμού προσώπου από την πτώση του. Ο ιδιοκτήτης κτιρίου στο οποίο έχει εγκατασταθεί ανελκυστήρας, αλλά και ο συντηρητής του τελευταίου έχουν υποχρέωση να μεριμνούν για τη σωστή και ασφαλή λειτουργία τούτου (έλεγχος, συντήρηση, αντικατάσταση εξαρτημάτων κ.λ.π.). Οι υποχρεώσεις αυτές ισχύουν και προκειμένου για το Δημόσιο ή Ν.Π.Δ.Δ. ως ιδιοκτήτες κτιρίων που εξυπηρετούν δημόσιους σκοπούς και όπου λειτουργούν ανελκυστήρες. Αστική ευθύνη Νοσοκομείου προς αποζημίωση, σύμφωνα με τα άρθρα 105-106 Εισ.Ν.Α.Κ., λόγω πλημμελούς συντήρησης ανελκυστήρα εκ μέρους των υπευθύνων υπαλλήλων και λοιπών προστεθέντων, που έχει ως αποτέλεσμα του τραυματισμού προσώπου λόγω πτώσεως του ανελκυστήρα στο πάτωμα του υπογείου. Επιδίκαση αποζημίωσης ως χρηματικής ικανοποίησης λόγω ηθικής βλάβης.

ΚΕΙΜΕΝΟ

Αριθμός απόφασης 4426/2009

ΤΟ

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΑ

Τμήμα

7ο ΤΡΙΜΕΛΕΣ

Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του, στις 16 Ιουνίου 2009, με σύνθεση τους δικαστές: Αθηνά Μυλωνά, Πρόεδρο Πρωτοδικών Διοικητικών Δικαστηρίων, Αυγερινή Λάσκαρη(Εισηγήτρια) και Νικούλα Μαρούλη, Πρωτοδίκες Διοικητικών Δικαστηρίων και γραμματέα την Aννα Χατζίκου, δικαστική υπάλληλο.

Για να δικάσει:

Την από 4 Απριλίου 2005 αγωγή:

Της ... κατοίκου Αθηνών, ... Πετράλωνα Αττικής, η οποία παραστάθηκε μαζί με τον πληρεξούσιο δικηγόρο Ανδρέα Περράκη.

Κατά του Ν.Π.Δ.Δ. με την επωνυμία «Ειδικό Αντικαρκινικό Νοσοκομείο Πειραιά ΜΕΤΑΞΑ», που εδρεύει στον Πειραιά(οδός Μπόταση αρ. 51) και το οποίο παραστάθηκε βάσει δηλώσεως με την πληρεξούσια δικηγόρο Μαρία Αρβανίτη.

Κατά τη συζήτηση, η διάδικος που παραστάθηκε στο ακροατήριο, ανέπτυξε τους ισχυρισμούς της και ζήτησε όσα αναφέρονται στα πρακτικά.

Μετά τη δημόσια συνεδρίαση, το Δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη και αφού μελέτησε τα σχετικά έγγραφα.

Σκέφτηκε κατά το νόμο.

1. Επειδή, η κρινόμενη αγωγή, με την οποία η ενάγουσα επιδιώκει να αναγνωριστεί ότι το εναγόμενο νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου οφείλει να της καταβάλει το ποσό του ενός εκατομμυρίου (1.000.000) ευρώ, ως χρηματική ικανοποίηση προς αποκατάσταση της ηθικής βλάβης που υπέστη, κατά τους ισχυρισμούς της, συνεπεία παράνομων παραλείψεων οργάνων του κατά τη συντήρηση ανελκυστήρα του, οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα την πτώση αυτού, και τον σοβαρότατο τραυματισμό της, επανεισάγεται νόμιμα προς συζήτηση ενώπιον του Δικαστηρίου τούτου, μετά την έκδοση της με αριθμ. 782/2008 προδικαστικής του απόφασης.

2. Επειδή, το άρθρο 105 του Εισ.Ν.Α.Κ. ορίζει ότι: «Για παράνομες πράξεις ή παραλείψεις των οργάνων του δημοσίου κατά την άσκηση της δημόσιας εξουσίας που τους έχει ανατεθεί, το δημόσιο ενέχεται σε αποζημίωση, εκτός αν η πράξη ή η παράλειψη έγινε κατά παράβαση διάταξης που υπάρχει για χάρη του γενικού συμφέροντος...». Οι διατάξεις αυτές, κατά το άρθρο 106 του Εισ.Ν.Α.Κ., έχουν εφαρμογή και ως προς την ευθύνη των δήμων, κοινοτήτων ή άλλων νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου για πράξεις ή παραλείψεις των οργάνων που βρίσκονται στην υπηρεσία τους. Κατά την έννοια των διατάξεων αυτών, συντρέχει ευθύνη του Δημοσίου, καθώς και των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης και των άλλων νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου, προς αποζημίωση, όταν προκαλείται ζημία, όχι μόνο από τη μη νόμιμη έκδοση εκτελεστής διοικητικής πράξης (ή από την παράλειψη έκδοσής της) από όργανο που βρίσκεται στην υπηρεσία τους, αλλά και από την παράλειψη ιδιαιτέρων καθηκόντων και υποχρεώσεων, οι οποίες, σύμφωνα με την κείμενη εν γένει νομοθεσία και τους κανονισμούς, αλλά και κατά τα δεδομένα της κοινής πείρας και τις αρχές της καλής πίστης, προσιδιάζουν στην οργάνωση και λειτουργία των δημοσίων υπηρεσιών και δεν συνάπτονται με την ιδιωτική διαχείριση του Δημοσίου, ούτε οφείλονται σε προσωπικό πταίσμα του οργάνου που ενήργησε εκτός του κύκλου των υπηρεσιακών του καθηκόντων. Για τη θεμελίωση δε της ευθύνης προς αποζημίωση η οποία είναι αντικειμενική μη εξαρτώμενη από τη συνδρομή ή μη της υπαιτιότητας του ζημιώσαντος οργάνου, απαιτείται ακόμη η ύπαρξη αιτιώδους συνδέσμου μεταξύ της παράνομης πράξης ή παράλειψης και της επελθούσας ζημίας (βλ. Α.Ε.Δ. 5/1995, ΣτΕ 4185/2000, 2763/99, 2463/1998, 347, 4776/1997, ΣτΕ 3045/92 Ολ., κ.ά). Ο αντικειμενικός δε αυτός αιτιώδης σύνδεσμος υφίσταται όταν κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας και της λογικής, η φερόμενη ως ζημιογόνος πράξη, παράλειψη ή υλική ενέργεια, κατά τη συνήθη και κανονική πορεία των πραγμάτων ήταν ικανή και πρόσφορη να επιφέρει το ζημιογόνο αποτέλεσμα (πρβλ.2260/97 Τριμ. Διοικ. Θεσ/κης, Δι.Δικ. 1998,σελ.139, Διοικ. Εφ. Αθ. 393/93).Περαιτέρω από τις διατάξεις των άρθρων 299, 330, 914 και 932 του Α.Κ., προκύπτει ότι το Δημόσιο ή το ν.π.δ.δ., κατά περίπτωση υποχρεούνται σε αποκατάσταση κάθε θετικής και αποθετικής ζημίας, ενώ εξάλλου παρέχεται στο δικαστήριο η δυνητική ευχέρεια, ύστερα από εκτίμηση των πραγματικών περιστατικών τα οποία οι διάδικοι θέτουν υπόψη του (όπως του βαθμού του πταίσματος, του είδους της προσβολής, της περιουσιακής και κοινωνικής καταστάσεως των μερών) και με βάση τους κανόνες της κοινής πείρας και λογικής, να επιδικάσει εύλογο ποσό για χρηματική ικανοποίηση, αν κρίνει ότι επήλθε στον παθόντα ηθική βλάβη (ΣτΕ 289/1995, 2732/2004, Α.Π. 1760/2001).

3. Επειδή, στην με αρ. Φ.9.2/οικ. 32803/1308/11-9-1997,ΦΕΚ Β'815 Κοινή Υπουργική Απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας-Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημ. Εργων,με την οποία μεταφέρθηκε στην Ελληνική Νομοθεσία η Οδηγία 95/16/Ε.Κ. του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης «για την προσέγγιση της νομοθεσίας των κρατών-μελών σχετικά με τους ανελκυστήρες», ορίζονται και τα εξής: «Οι ανελκυστήρες στους οποίους εφαρμόζεται η παρούσα απόφαση πρέπει να πληρούν τις βασικές απαιτήσεις ασφαλείας και υγείας που περιλαμβάνονται στο παράρτημα Ι. Τα κατασκευαστικά στοιχεία ασφαλείας στα οποία εφαρμόζεται η παρούσα απόφαση πρέπει να ικανοποιούν τις βασικές απαιτήσεις ασφαλείας και υγείας του παραρτήματος Ι ή και να επιτρέπουν στους ανελκυστήρες στους οποίους είναι εγκατεστημένα να πληρούν τις εν λόγω βασικές απαιτήσεις»(άρθρο 3),και στο Παράρτημα Ι ... 3. Κίνδυνοι για πρόσωπα εντός θαλαμίσκου. 3.1. ... 3.2. Σε περίπτωση βλάβης του κυκλώματος τροφοδότησης ή κατασκευαστικού στοιχείου, ο θαλαμίσκος πρέπει να είναι εφοδιασμένος με διατάξεις που εμποδίζουν την ελεύθερη πτώση ή ανεξέλεγκτες ανοδικές κινήσεις του θαλαμίσκου. Η διάταξη που εμποδίζει την ελεύθερη πτώση του θαλαμίσκου πρέπει να είναι ανεξάρτητη από τα μέσα ανάρτησης του θαλαμίσκου ...». Επίσης, στην με αρ. 3899/253/Φ.9.2/8.3.2002, ΦΕΚ Β'291, Κοινή Υπουργική Απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών-Ανάπτυξης-Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημ. Εργων, ΦΕΚ Β' 291 (Συμπλήρωση του πλαισίου εφαρμογής της ως άνω Κ.Υ.Α. σχετικά με την εγκατάσταση, λειτουργία, συντήρηση και ασφάλεια των ανελκυστήρων), όπως ίσχυε κατά τον κρίσιμο χρόνο (πριν την αντικατάστασή της από την με αρ. Φ9.2/29362/1957/21.12.2005, ΦΕΚ Β' 1797 Κ.Υ.Α.), ορίζονται μεταξύ άλλων και τα εξής: Αρθρο 5, «Συντήρηση», «1. Για τους ήδη εγκατεστημένους ανελκυστήρες η συντήρηση είναι υποχρεωτική και οι έλεγχοι και οι δοκιμές που γίνονται περιοδικά στα πλαίσια της διατήρησης καλής κατάστασης λειτουργίας των ανελκυστήρων πραγματοποιούνται από τους αδειούχους συντηρητές Δ' ειδικότητας ή τους Πτυχιούχους Μηχανολόγους-Ηλεκτρολόγους μηχανικούς σύμφωνα με το Παράρτημα I της παρούσας απόφασης. 2.Η συντήρηση των ανελκυστήρων έχει σκοπό να διατηρούνται σε καλή κατάσταση συγκεκριμένα μέρη, εξαρτήματα και στοιχεία ασφαλείας της εγκατάστασης του ανελκυστήρα προς αποφυγή ατυχημάτων...», Αρθρο 12 «Τελικές διατάξεις» «1. ... 2. Τα παραρτήματα της παρούσας απόφασης αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα αυτής. 3. ...», Παράρτημα I «Συντήρηση» Α. Γενικά 1. Ο ανελκυστήρας και τα εξαρτήματά του πρέπει να διατηρούνται σε καλή κατάσταση, ώστε να εξασφαλίζεται ασφαλής λειτουργία. Για το σκοπό αυτό πρέπει να γίνεται συντήρηση του ανελκυστήρα από ειδικευμένο προσωπικό σύμφωνα με τα παρακάτω: 2. Η συντήρηση περιλαμβάνει τον κατά κανονικά χρονικά διαστήματα έλεγχο των ηλεκτρικών και μηχανικών διατάξεων ασφάλειας καθώς επίσης και των υπολοίπων εξαρτημάτων του ανελκυστήρα για εξακρίβωση και εκτίμηση μιας τυχόν ανασφαλούς λειτουργίας στην οποία μπορεί να οδηγηθεί η εγκατάσταση του ανελκυστήρα εξαιτίας μιας φθοράς, βλάβης ή και απορύθμισης των μηχανικών και ηλεκτρικών ασφαλείας και εξαρτημάτων αυτού. Περιλαμβάνει ακόμη τις απαραίτητες εργασίες για την αποκατάσταση της ασφαλούς λειτουργίας με εξάλειψη των βλαβών και των απορρυθμίσεων καθώς επίσης τον καθαρισμό και τη λίπανση όπου χρειάζεται όλων των εξαρτημάτων σύμφωνα με τους κανόνες της τεχνικής και τις υποδείξεις των κατασκευαστών των εξαρτημάτων ή των διατάξεων. 3. Το πρόγραμμα για τη συντήρηση των διαφόρων εξαρτημάτων και διατάξεων ασφαλείας πρέπει να είναι έτσι διαμορφωμένο ώστε να καλύπτει τις απαιτήσεις ασφαλείας καθώς και τις πρόσθετες απαιτήσεις του κατασκευαστή ... Β. Συνεργεία συντήρησης ανελκυστήρων. Οι εργασίες συντήρησης σ' ένα ανελκυστήρα πρέπει να γίνονται αποκλειστικά και μόνο από συνεργείο συντήρησης, που έχει την απαιτούμενη άδεια από την Υπηρεσία Βιομηχανίας της Οικείας Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης και είναι καταχωρημένο στο μητρώο συντήρησης της Υπηρεσίας αυτής και διαθέτει τα κατάλληλα όργανα και μέσα. Τέτοιες άδειες δικαιούνται πλην των κατόχων αδειών συντηρητή Δ' ειδικότητας και οι Πτυχιούχοι Ηλεκτρολόγοι Μηχανικοί και οι Πτυχιούχοι - μηχανολόγοι Μηχανικού Τ.Ε.Ε. Υποχρεώσεις ιδιοκτήτη ή διαχειριστή. Ο ιδιοκτήτης ή ο νόμιμος εκπρόσωπός του ή ο διαχειριστής του κτιρίου που είναι εγκατεστημένος ο ανελκυστήρας είναι υπεύθυνος, εκτός της αναθέσεως της συντήρησης σε υπεύθυνο αδειούχο συντηρητή και για τα κατωτέρω: α)Να μεριμνά για την περιοδική επιθεώρηση του ανελκυστήρα και τον επανέλεγχό του. β)Να αναγγέλλει στον υπεύθυνο συντηρητή κάθε παρουσιαζόμενη ανωμαλία λειτουργίας. γ) Να τηρεί και παρακολουθεί το φάκελο του ανελκυστήρα και να διατηρεί βιβλίο συντήρησης του ανελκυστήρα που θα είναι θεωρημένο από την αρμόδια υπηρεσία της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης ... δ) Να τηρεί μπλοκ καταχώρησης των αποδεικτικών φύλων συντήρησης του ανελκυστήρα ... Στ. ...». Από τις προαναφερθείσες διατάξεις περί της λειτουργίας και της συντήρησης ανελκυστήρων, συνάγεται η υποχρέωση τόσο του ιδιοκτήτη του κτιρίου όσο και του συντηρητή του ανελκυστήρα να μεριμνούν για τη σωστή και ασφαλή λειτουργία του, προβαίνοντας στις επιβαλλόμενες ενέργειες προς τούτο (έλεγχος, συντήρηση, αντικατάσταση εξαρτημάτων κλπ.) και τηρώντας τα ειδικά προβλεπόμενα στοιχεία για τις ενέργειες αυτές, ώστε να είναι δυνατόν ανά πάσα στιγμή να ελεγχθεί και να διαπιστωθεί η κατάσταση και η πορεία λειτουργίας και συντήρησης του ανελκυστήρα. Οι υποχρεώσεις δε αυτές ισχύουν και προκειμένου για το Δημόσιο ή ν.π.δ.δ. ως ιδιοκτήτες κτιρίων που εξυπηρετούν δημοσίους σκοπούς και όπου λειτουργούν ανελκυστήρες, τάσσονται δε όχι μόνο χάριν του γενικότερου συμφέροντος αλλά αποβλέπουν συγχρόνως και στο συμφέρον και ειδικότερα στην ασφάλεια των ιδιωτών, υπό την έννοια ότι η μη προσήκουσα τήρηση από τα εντεταλμένα όργανα των πιο πάνω ιδιοκτητών του καθήκοντος ιδιαίτερης μέριμνας για την ασφαλή λειτουργία των ανελκυστήρων, γεννά, κατ' αρχήν, για τον ιδιώτη που ζημιώθηκε από την παράλειψη εκτέλεσης των πιο πάνω υποχρεώσεων και καθηκόντων, αγώγιμη απαίτηση έναντι του Δημοσίου ή του ν.π.δ.δ. προς αποζημίωση βάσει των άρθρων 105 και 106 του Εισαγωγικού Νόμου του Αστικού Κώδικα, εφ’ όσον βεβαίως συντρέχουν και οι λοιπές προς τούτο προϋποθέσεις του νόμου και μάλιστα αυτή του αιτιώδους συνδέσμου μεταξύ της υπηρεσιακής παράλειψης και της ζημίας που προκλήθηκε. Εάν δε η ζημία του ιδιώτη επέρχεται λόγω πλημμελούς εκπλήρωσης υποχρεώσεων που γεννώνται από διοικητική σύμβαση(προμήθειας ή δημοσίου έργου), σχετική με τη λειτουργία και συντήρηση ανελκυστήρα, η κατά τα εν λόγω άρθρα του Εισαγωγικού Νόμου του Αστικού Κώδικα ευθύνη του Δημοσίου ή του ν.π.δ.δ. είναι αυτοτελής, μη επηρεαζόμενη από την τυχόν από άλλες διατάξεις ή συμφωνίες προκύπτουσα ευθύνη του αναδόχου ή προμηθευτή για βλάβες στον ανελκυστήρα ή για μη τήρηση των κατά νόμο και τη σύμβαση υποχρεώσεων αυτού, ούτε, πολύ περισσότερο, μπορεί αυτή να αποκλεισθεί έναντι των τρίτων με σχετική συμφωνία με τον ανάδοχο ή τον προμηθευτή(πρβλ.ΣτΕ 347/1997, βλ. και Σταθόπουλο-Γεωργιάδη Αστικός Κώδιξ ΙΙ Γενικό Ενοχικό υπό άρθρ. 332 V σελ. 192, Πρ. Παυλόπουλου « Η Αστική Ευθύνη του Δημοσίου ΙΙ σελ. 95-96». Επίσης, από τις ίδιες διατάξεις σε συνδυασμό με τις γενικές αρχές που αναφέρονται στην ανωτέρα βία, συνάγεται ότι μη τήρηση ή πλημμελής τήρηση των υποχρεώσεων των οργάνων του Δημοσίου ή του ν.π.δ.δ. για τη συντήρηση των ανελκυστήρων, και, συνεπώς, ευθύνη για αποζημίωση, συντρέχει σε κάθε περίπτωση ζημίας ιδιώτη από τους μηχανισμούς αυτούς, εκτός αν το Δημόσιο ή το ν.π.δ.δ., κατά περίπτωση, αποδείξει ότι τα όργανά του έπραξαν ό,τι ήταν αντικειμενικά δυνατό και η ζημία οφείλεται σε γεγονός απρόβλεπτο και αναπότρεπτο ακόμα και με μέτρα άκρας επιμέλειας και σύνεσης, ξένο με τη συντήρηση των μηχανισμών αυτών.

4. Επειδή, στην προκειμένη περίπτωση, από τα στοιχεία της δικογραφίας προκύπτουν τα ακόλουθα: Η ενάγουσα, εργαζόμενη με σύμβαση δημοσίου δικαίου στο εναγόμενο, ως παρασκευάστρια, στην κρινόμενη αγωγή της, εκθέτει ότι στις 17-2-2003 και περί ώρα 09.30,εργαζόμενη στην υπηρεσία της (τομέας ισοτόπων) και διενεργώντας εξέταση καρκινικών δεικτών ca-19-9 μετέβη στον ανελκυστήρα του ισογείου με Νo 10 του εναγομένου νοσοκομείου και εισήλθε στο θάλαμο αυτού (με τρία ακόμη άτομα) προκειμένου να μεταβεί για τις ανάγκες της εργασίας της από το ισόγειο στον τρίτο όροφο του κτιρίου. Ενώ δε ο ανελκυστήρας στην αρχή που ξεκίνησε ανέβαινε κανονικά μεταξύ του 2ου και 3ου ορόφου και πριν φθάσει στο επίπεδο της πόρτας του 3ου ορόφου, ο θάλαμός του άρχισε να τρέμει και να μετακινείται με δύναμη προς πάσα κατεύθυνση και στη συνέχεια άρχισε ξαφνικά να πέφτει με μεγάλη ταχύτητα προς το βάθος του φρέατος εντός του οποίου κινείτο. Μετά από λίγα δευτερόλεπτα ο ανελκυστήρας προσέκρουσε με δύναμη και κρότο στο πάτωμα του τρίτου και τελευταίου υπογείου, σταματώντας κατά τον τρόπο αυτό την πορεία του, ταυτόχρονα δε άρχισαν να πέφτουν προς την πλευρά της ενάγουσας και επάνω της η οροφή του θαλάμου, σίδερα και σχάρες που τον στήριζαν μαζί με κομμάτια νοβοπάν που βρίσκονταν στην οροφή του πάνω από τις σχάρες, χτυπώντας αυτήν στη δεξιά πλευρά του κεφαλιού της χαμηλά και στον αυχένα. Ακολούθως, η ενάγουσα ισχυρίζεται ότι η πτώση του ανελκυστήρα (Νο 10) οφείλεται στην πλημμελή συντήρησή του εκ μέρους των υπευθύνων υπαλλήλων και λοιπών προστηθέντων από το εναγόμενο και στην πλημμελή εποπτεία αυτών εκ μέρους των διοικούντων το νοσοκομείο, λαμβανομένου ιδιαίτερα υπόψη ότι: α) κατά τον ανωτέρω χρόνο που συνέβη το ένδικο ατύχημα δεν είχε ανατεθεί από τη διοίκηση του εναγομένου η συντήρηση του ανελκυστήρα σε υπεύθυνο συντηρητή (αυτό έγινε μετά τις 27-2-2003 κατά τους ισχυρισμούς της) και η συντήρησή του είχε ανατεθεί παράτυπα και διενεργούνταν πλημμελώς από μη υπεύθυνο και μη κατέχοντα τα απαιτούμενα τυπικά προσόντα τεχνικό και β) ο εν λόγω ανελκυστήρας Νο 10 ήταν ιδιαίτερα παλαιός (άνω των 25 ετών) λειτουργούσε χωρίς την παρουσία οδηγού που όφειλε να απασχολεί το εναγόμενο και εμφάνιζε συχνότατες και σοβαρότατες για την καταλληλότητά του βλάβες, ιδίως κατά το αμέσως προηγούμενο του ατυχήματος χρονικό διάστημα (2/1/2003, 3/1/2003, 7/2/2003, 10/2/2003), γεγονός συνεπεία του οποίου η διοίκηση του νοσοκομείου αν και είχε υποχρέωση δεν διέκοψε τη λειτουργία του ενώ μετά το ατύχημα αλλά και της πτώσης του ανελκυστήρα Νο 1 τελικώς ανέθεσε με την 14/7-5-2003 απόφασή της την εκτενέστατη επισκευή μεταξύ άλλων και του επίδικου ανελκυστήρα, του οποίου αντικαταστάθηκαν άμεσα η μηχανή, το σασί και τα φρένα. Τέλος, η ενάγουσα ισχυρίζεται ότι εξαιτίας του εν λόγω ατυχήματος και ειδικότερα του είδους και του τρόπου που συνέβη αυτό, υπέστη σοβαρότατες και μόνιμες βλάβες στην υγεία της καθώς και βαρύτατη ψυχική ταραχή, ενώ η μετέπειτα μακρόχρονη υποβολή της σε επίπονες ιατρικές εξετάσεις και οι κινητικές δυσχέρειες που αντιμετώπισε στη συνέχεια και αντιμετωπίζει επί καθημερινής βάσης, την ταλαιπώρησαν επίσης ψυχικά, επλήγη δε η κοινωνική της ζωή καθώς και η επαγγελματική της εξέλιξη. Για όλη αυτή την ψυχική ταλαιπωρία, η ενάγουσα θεωρεί ότι πρέπει το εναγόμενο να της καταβάλει το ποσό των 1.000.000 ευρώ ως χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης, κατά το άρθρο 932 του ΑΚ. Αντίθετα το εναγόμενο με το παραδεκτώς κατατεθέν υπόμνημά του προβάλλει ότι δεν συντρέχουν στην προκειμένη περίπτωση οι προϋποθέσεις εφαρμογής του άρθρου 106 του ΕισΝΑΚ, καθόσον η Διοίκηση του Νοσοκομείου είχε λάβει όλα τα προσήκοντα μέτρα για τη καλή συντήρηση του ανελκυστήρα, τα οποία συνίστανται στη σύναψη σχετικής σύμβασης συντήρησης, στην ανάθεση σε υπάλληλο της τεχνικής υπηρεσίας του νοσοκομείου να εποπτεύει σε καθημερινή βάση το παρεχόμενο από τον εργολάβο έργο, στην παρακολούθηση της τήρησης των ημερολογίων και σχετικών βιβλίων συντήρησης και στην υλοποίηση των υποδείξεων του τεχνικού για αγορά ανταλλακτικών και εκτέλεση επισκευαστικών εργασιών και ως εκ τούτου η διολίσθηση του ανελκυστήρα δεν οφείλεται σε πράξη ή παράλειψη των οργάνων του, κατά παράβαση ισχύοντος κανονισμού ασφαλείας, αλλά σε τυχαίο γεγονός για το οποίο τα αρμόδια όργανα του εναγομένου δεν έχουν καμία υπαιτιότητα. Με την 782/2008 προδικαστική απόφαση που προαναφέρθηκε και η οποία αποτελεί ένα σύνολο με την παρούσα, ζητήθηκε να προσκομισθεί η τυχόν συνταχθείσα σχετικά με το ατύχημα, έκθεση πραγματογνωμοσύνης άλλως και αφού συνταχθεί σχετική προς τούτο έκθεση πραγματογνωμοσύνης του κατ' άρθρ. 7 παρ. 1 περ. β' της 3899/253/Φ.9.2/8.3.2002 κοινής υπουργικής απόφασης, αρμοδίου οργάνου ελέγχου(ήδη άρθρ. 11 της Φ.9.2/29362/1957/2005 Κ.Υ.Α.)να προσκομισθεί η τελευταία στο Δικαστήριο. Η προδικαστική αυτή δεν εκτελέστηκε, διότι όπως αναφέρεται στο το 753/14.1.2009 έγγραφο του εναγομένου δεν συνετάγη έκθεση πραγματογνωμοσύνης σχετικά για το λόγο ότι εκτιμήθηκε από την τεχνική εταιρεία του νοσοκομείου ότι δεν επρόκειτο για ατύχημα πτώσης του ανελκυστήρα Νο 10 αλλά για ολίσθηση ενώ όπως διαλαμβάνεται στο με αρ. πρωτ. οικΒ5020/Φ18.1/1421/26.6.2009 έγγραφο του Διευθυντή της Δ/νσης Ανάπτυξης της Νομαρχίας Πειραιά (το οποίο γνωστοποιήθηκε στο Δικαστήριο βάσει του με αρ. 14903/13.7.09 εγγράφου του εναγομένου μετά τη συζήτηση της υπό κρίση αγωγής) δεν κατέστη δυνατή η σύνταξη έκθεσης πραγματογνωμοσύνης του μικτού οργάνου ελέγχου ανελκυστήρων σχετικά με το επισυμβάν ατύχημα και τούτο καθόσον σύμφωνα με το από 10.6.2009 πρακτικό συνεδρίασης του οργάνου αυτού «ο υπόψη ανελκυστήρας έχει πλέον αντικατασταθεί πλήρως».

5. Επειδή, με τα δεδομένα αυτά λαμβάνοντας ειδικότερα υπόψη ότι : α) κατά το χρόνο του επισυμβάντος ατυχήματος δεν προκύπτει ότι τα αρμόδια όργανα του εναγομένου είχαν αναθέσει με έγκυρη καταρτισθείσα μετά από δημόσιο μειοδοτικό διαγωνισμό, σύμβαση, την ανάθεση του έργου της μηνιαίας συντήρησης του ένδικου ανελκυστήρα (Νο 10) σε υπεύθυνο αδειούχο συντηρητή, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στις προπαρατεθείσες κοινές υπουργικές αποφάσεις. Και τούτο καθόσον η 23/2001 συναφθείσα με τον ..., σύμβαση της διοίκησης του νοσοκομείου είχε ήδη λήξει από 2.9.2002 (με δυνατότητα παράτασής της αποκλειστικά τρεις μήνες μετά την ημερομηνία αυτή), ενώ εξάλλου στα πλαίσια της από 2.7.2002 τιτλοφορούμενης «συμπληρωματικής σύμβασης» του εν λόγω συντηρητή και του διοικητού του νοσοκομείου ναι μεν συμφωνήθηκε η «προληπτική και επισκευαστική συντήρηση επτά ανελκυστήρων» μεταξύ των οποίων και ο παραπάνω με αρ. 10 ανελκυστήρας, για ένα έτος ήτοι έως 1.7.2003, πλην όμως όπως προκύπτει από το κείμενο της σύμβασης τα συμβατικά στοιχεία του έργου οριζόμενα στην εισήγηση της τεχνικής υπηρεσίας του νοσοκομείου(αρ. 10751/6.6.2002) αφορούν αφενός μεν την εκτέλεση εργασιών αντικατάστασης εξαρτημάτων του (ύψους 11.740 ευρώ), αφετέρου δε τη μηνιαία συντήρηση του ανελκυστήρα μέχρι λήξης της σύμβασης στις 10.8.2002 (διάστημα στο οποίο δεν συμπεριλαμβάνεται η ημέρα του περιστατικού), β) στον εν λόγω ανελκυστήρα παρότι παρουσίαζε συχνά λειτουργικά προβλήματα, δεν πραγματοποιούνταν σοβαρές εργασίες συντήρησής του, με αντικατάσταση σημαντικών εξαρτημάτων, αλλά το συνεργείο του - διά του προστηθέντος τεχνικού -, ο οποίος μάλιστα δεν διέθετε την προβλεπόμενη εκ του νόμου άδεια (σχ. οι από 14.3.2003 εκθέσεις ένορκης κατάθεσής τους κατά τη διενεργηθείσα σχετική προανάκριση) αποκαθιστούσε (πρόσκαιρα, όμως, όπως προκύπτει από τη συχνότητα των αυτών επαναλαμβανομένων βλαβών σε μικρά χρονικά διαστήματα ιδίως στο σύστημα των φρένων του και το σασί) την εκάστοτε παρουσιαζόμενη βλάβη, την παράλειψη δε αυτή δεν επεσήμαναν τα αρμόδια όργανα του εναγόμενου, ως ιδιοκτήτη του κτιρίου, στο συντηρητή του ανελκυστήρα, αλλά ούτε ήταν σε θέση να το πράξουν, αφού δεν μπορούσαν να έχουν γνώση των τυχόν εκτάκτων συντηρήσεων και των αντικαταστάσεων ανταλλακτικών που πραγματοποιούντο από το συντηρητή, δεδομένου ότι από τα αρμόδια όργανα του εναγόμενου τηρούνταν πλημμελώς το βιβλιάριο συντήρησης του ανελκυστήρα, στο οποίο πλην του ότι ετίθεντο υπογραφές στις περιοδικές τακτικές συντηρήσεις αυτού, δεν καταχωρούνταν στοιχεία σχετικά με αντικαταστάσεις εξαρτημάτων και σοβαρές επισκευές, ενώ δεν προκύπτει ότι τηρούνταν πρωτόκολλο παραλαβής ανταλλακτικών, γ) από κανένα στοιχείο δεν προέκυψε η παρακολούθηση των τυχόν εκτελούμενων εργασιών από όργανα του εναγομένου, και τούτο λαμβανομένου υπόψη ότι η επιμέλεια που θα όφειλε να επιδείξει, ο προϊστάμενος της τεχνικής υπηρεσίας του εναγόμενου, επιτείνεται και από το γεγονός ότι η καλή λειτουργία των ανελκυστήρων συνάπτεται άμεσα με την ασφάλεια και ειδικότερα τη σωματική ακεραιότητα των χρηστών τους, η οποία επιβάλλει την επίδειξη της μέριμνας εκ μέρους του ως υπευθύνου να αναθέτει σε κάποιον τεχνικό υπάλληλο του εναγόμενου να παρευρίσκεται εκεί κατά τις εργάσιμες και μη ημέρες και ώρες, για να παρακολουθεί τις τυχόν εκτελούμενες εργασίες συντήρησης, τηρώντας και τα προβλεπόμενα στοιχεία, δ) το εναγόμενο νομικό πρόσωπο είχε ενημερωθεί για την ανάγκη αποκατάστασης ουσιωδών εξαρτημάτων του ανελκυστήρα καθώς μετά από σχετική διαπίστωση της συνολικής εν γένει κατάστασής του ο υπεύθυνος συντηρητής, είχε προτείνει με εκτενέστατη έκθεση για την καλή λειτουργία του ανελκυστήρα την αντικατάσταση συγκεκριμένων εξαρτημάτων μεταξύ των οποίων η αντικατάσταση του κινητηρίου μηχανισμού και του σασί του ανελκυστήρα με αρπάγες προοδευτικής πέδησης, συνολικής δαπάνης 24.500 ευρώ (σχετ. από 15-4-2002 έγγραφο του ... προς τη τεχνική υπηρεσία του εναγομένου), εν τούτοις όμως τα αρμόδια όργανα του εναγομένου κατόπιν νέας πρότασης του τελευταίου, απεφάσισαν την εκτέλεση εργασιών αντικατάστασης, ποσού 11.740 ευρώ, στην οποία δαπάνη προφανώς δεν συμπεριλαμβανόταν οι προταθείσες αρχικώς από τον συντηρητή επιβεβλημένες για την εύρυθμη και χωρίς προβλήματα λειτουργία του ανελκυστήρα, εργασίες (αλλά μέρος αυτών), στις οποίες τελικά προέβη εκ των υστέρων το νοσοκομείο και αφού επανειλημμένα, όπως προκύπτει από τις οικείες καταχωρήσεις στο τηρούμενο από τον παραπάνω συντηρητή βιβλίο-ημερολόγιο εργασιών των ανελκυστήρων του εναγομένου είχαν σημειωθεί βλάβες ιδίως στο σύστημα των φρένων του ανελκυστήρα(20-11-2002, 23-11-2002, 27-11-2002, 28-11-2002, 2.12.2002, 27.12.2002, 2-1-2003, 3-1-2003, 23-1-2003, 7-2-2003, 10-2-2003) και ε) ότι παρά το γεγονός ότι ο συγκεκριμένος ανελκυστήρας είχε υποστεί επανειλημμένες βλάβες και μάλιστα λίγες ημέρες πριν την ημέρα του ατυχήματος και μολονότι είχε τεθεί, για το λόγο αυτό, πρόσκαιρα εκτός λειτουργίας, ετέθη και πάλι σε λειτουργία, χωρίς εν τω μεταξύ να επισκευασθεί με αποτέλεσμα την πτώση του, συμβάντα που αφορούν τα καθήκοντα αρμοδίων οργάνων του εναγόμενου, τα οποία δεν μερίμνησαν να παραμείνει ο ανελκυστήρας ακινητοποιημένος τουλάχιστον μέχρι την αντικατάσταση της μηχανής και των φρένων του, ενώ είναι ενδεικτικό το ότι το σασί και τα φρένα αντικαταστάθηκαν αμέσως μετά το επισυμβάν ατύχημα (18.2.03, 1.3.03) καθώς και ο ίδιος τελικά ο ανελκυστήρας σε μεταγενέστερο διάστημα, γεγονός που υποδηλώνει και το βαθμό πλημμελούς λειτουργίας και φροντίδας των εγκαταστάσεων αυτών εκ μέρους του αρμοδίου προσωπικού του εναγόμενου, το Δικαστήριο κ ρ ί ν ε ι, ενόψει και όσων αναπτύχθηκαν ερμηνευτικά στη μείζονα σκέψη, ότι τα όργανα του εναγόμενου δεν εκπλήρωσαν τις επιβαλλόμενες από τις πιο πάνω υπουργικές αποφάσεις και την καλή πίστη υποχρεώσεις τους, εξαντλώντας όλα τα αναγκαία μέτρα για την ασφαλή λειτουργία του εν λόγω ανελκυστήρα και ιδίως όσον αφορά την αποτελεσματική λειτουργία του κινητηρίου μηχανισμού και των φρένων του, αυτές δε οι παραλείψεις, οι οποίες ελάμβαναν χώρα συνεχώς και επί αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα, είχαν ως αποτέλεσμα τελικά την πτώση του θαλάμου αυτού λόγω της πλημμελούς συντήρησης του ανελκυστήρα και τον τραυματισμό της ενάγουσας. Ως εκ τούτου και σύμφωνα με τα εκτεθέντα στη με αρ. 3 σκέψη της παρούσας είναι απορριπτέοι, εν προκειμένω, οι ισχυρισμοί του εναγομένου περί τυχαίου και απρόβλεπτου περιστατικού . Ομοίως οι ισχυρισμοί του εναγόμενου ότι για το εν λόγω ατύχημα και τον τραυματισμό της ενάγουσας δεν υπέχει το ίδιο ευθύνη αλλά ο συντηρητής των ανελκυστήρων, σύμφωνα και με τη σχετική ρήτρα στη σύμβαση που συνήφθη μεταξύ τους (περί ευθύνης του συντηρητή σε περίπτωση ατυχήματος τρίτων και τυχόν αστικής απαίτησης αυτών), είναι απορριπτέοι ως αβάσιμοι, σύμφωνα με όσα έγιναν ερμηνευτικώς δεκτά στη μείζονα σκέψη, διότι η ευθύνη του εναγόμενου είναι αυτοτελής και ανεξάρτητη από τη σχέση του με τον πιο πάνω εργολάβο, όπως αυτή ρυθμίσθηκε με τη σχετική σύμβαση. Εξάλλου, τέτοια συμφωνία δεν μπορεί να ισχύσει, δεδομένου ότι αναφέρεται σε αδικοπρακτική ευθύνη έναντι τρίτων και επομένως αντίκειται στην αρχή της σχετικότητας των συμβάσεων (βλ. αρθρ. 415 ΑΚ και Σταθόπουλου - Γεωργιάδη Αστικός Κώδιξ ο.π.). Κατά συνέπεια, το εναγόμενο υποχρεούται να ανορθώσει τη ζημία που υπέστη η ενάγουσα από το εν λόγω ατύχημα. Λαμβάνοντας δε υπόψη το περιεχόμενο των προσκομιζόμενων, από την ενάγουσα, σχετικά με το επισυμβάν περιστατικό, ιατρικών βεβαιώσεων(πιστοποιητικών)και ένορκων βεβαιώσεων εργαζομένων στο νοσοκομείο που αναφέρονται στην προδικαστική απόφαση, -η οποία όπως προειπώθηκε αποτελεί ένα σύνολο με την παρούσα-, το είδος του ατυχήματος και τον τρόπο που αυτό συνέβη, τη μόνιμη σωματική βλάβη (μετατραυματικό βαρύ αυχενικό σύνδρομο με σημεία ριζίτιδος Α5-Α6 λόγω κήλης-ΚΕΚ-εμβοές ώτων-ίλιγγοι-αστάθεια, με ποσοστό αναπηρίας 67%), που υπέστη η ενάγουσα λόγω της πτώσης του ανελκυστήρα (σχετ. οι με αρ. 20147/6.7.2004 και 5380/12.7.2006 ιατρικές γνωματεύσεις της Α' Υ.Υ.Ε. Αθηνών) και τη ψυχική αναστάτωση που της προκάλεσε, τις δυσμενείς, επίσης, ψυχικές συνέπειες που είχε γι’ αυτήν ο τραυματισμός της, τη διακοπή του συνήθους τρόπου ζωής της καθώς και την απομάκρυνση από τα επαγγελματικά της καθήκοντα, κρίνει ότι η ενάγουσα δικαιούται να λάβει από το εναγόμενο το ποσό των πενήντα χιλιάδων (50.000) ευρώ ως χρηματική ικανοποίηση για την ηθική βλάβη που υπέστη από το εν λόγω γεγονός και τις συνέπειές του.

6. Επειδή, κατ' ακολουθίαν, η κρινόμενη αγωγή πρέπει να γίνει εν μέρει δεκτή και να αναγνωρισθεί ότι το εναγόμενο υποχρεούται να καταβάλει στην ενάγουσα για την πιο πάνω αιτία το ποσό των πενήντα χιλιάδων ευρώ (50.000) ευρώ, νομιμοτόκως από την επίδοση της αγωγής μέχρις εξοφλήσεως. Τέλος, το αίτημα της ενάγουσας περί κήρυξης της παρούσας απόφασης ως προσωρινά εκτελεστής πρέπει να απορριφθεί, καθώς δεν αποδεικνύεται ότι συντρέχουν οι προϋποθέσεις που τάσσει προς τούτο η παρ.3 του άρθρου 80 του Κ.Διοικ.Δικ., όπως αυτή αντικαταστάθηκε με το άρθρο 9 του ν. 3659/2008 (Φ.Ε.Κ. 77 Α της 7.5.2008). Τέλος κατ’ εκτίμηση των περιστάσεων το εναγόμενο πρέπει να απαλλαγεί από τα δικαστικά έξοδα της ενάγουσας (αρθρ. 275 παρ. 1,εδ. ε' του Κ.Διοικ.Δικ.).

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ

Δέχεται εν μέρει την αγωγή.

Αναγνωρίζει ότι το εναγόμενο νοσοκομείο με την επωνυμία «Ειδικό Αντικαρκινικό Νοσοκομείο Πειραιά ΜΕΤΑΞΑ» υποχρεούται να καταβάλει στην ενάγουσα το ποσό των πενήντα χιλιάδων ευρώ (50.000) ευρώ, νομιμοτόκως από την επίδοση της αγωγής μέχρις εξοφλήσεως.

Απαλλάσσει το εναγόμενο ν.π.δ.δ. από τα δικαστικά έξοδα της ενάγουσας.

Κρίθηκε και αποφασίστηκε στον Πειραιά στις 30.10.2009 και δημοσιεύθηκε στον ίδιο τόπο σε έκτακτη δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριο του Δικαστηρίου στις 23.12.2009.