ΤρΔΠρΑθ 3998/2004

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Ασφάλιση ΙΚΑ - Σύνταξη θανάτου - Συμψηφισμός - Αρχή αμοιβαιότητας - Ακυρότητα συμψηφισμού -.

Συμψηφισμός: Πότε χωρεί νόμιμα. Ακυρότητα συμψηφισμού: αρχή της αμοιβαιότητας και του υπαρκτού της προτεινόμενης για συμψηφισμό ανταπαίτησης. Βασικός κανόνας για την πρόταση συμψηφισμού είναι ότι η ανταπαίτηση που προτείνεται σε συμψηφισμό πρέπει να είναι υπαρκτή, να είναι αμοιβαία και να ανήκει στον ίδιο οφειλέτη της κύριας απαιτήσεως και όχι σε τρίτο πρόσωπο, όπως εν προκειμένω στη θυγατέρα του προσφεύγοντος, δικαιούχου σύνταξης λόγω θανάτου της συζύγου του.

ΚΕΙΜΕΝΟ

Αριθμός απόφασης 3998/2004

ΓΑΚ 7744/2001

ΤΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΑΘΗΝΑΣ

Τμήμα 16ο Τριμελές

Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριο του, στις 9 Ιουνίου 2003, με δικαστές τις Γεωργία Παυλοπούλου, Πρόεδρο Πρωτοδικών ΔΔ, Αναστασία Λιακίδου, Μαρία Τσεκρέκου (εισηγήτρια), Πρωτοδίκες ΔΔ, και γραμματέα την Γρηγορία Φερτάκη, δικαστική υπάλληλο,

για να δικάσει την προσφυγή με χρονολογία 15 Μαρτίου 2001,

του Ν.Κ. κατοίκου Αιγάλεω Αττικής (οδός Μ., αριθμ. *), ο οποίος δεν εμφανίσθηκε στο ακροατήριο, αλλά λογίζεται ότι παραστάθηκε, μετά την υποβολή της από 7-5-2003 δήλωσης άρθρ. 133 παρ. 2 του Κ.Δ.Δ., όπως τροποποιήθηκε από το (άρθρο 29 παρ. 1 του Ν. 2915/2001, όπως ισχύει) του πληρεξούσιου του δικηγόρου Θωμά Τραυλού,

κατά του "Ιδρύματος Κοινωνικών Ασφαλίσεων" (ΙΚΑ), εκπροσωπήθηκε από τον Διευθυντή Υποκαταστήματος ΙΚΑ Αθηνών, ο οποίος δεν παραστάθηκε.

Μετά τη συνεδρίαση το Δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη.

Η κρίση του είναι η ε ξ ή ς:

Με την κρινόμενη προσφυγή, για την άσκηση της οποίας έχει καταβληθεί το νόμιμο παράβολο (βλ. σχετικά τα 1931867 Σειράς Α και 4720625 Σειράς Β ειδικά έντυπα παραβόλου) παραδεκτώς επιδιώκεται η ακύρωση της 1031/Συν. 115 Α/6-12.2000 απόφασης της Τοπικής Διοικητικής Επιτροπής του Υποκαταστήματος Συντάξεων ΙΚΑ Αθηνών. Με την τελευταία απορρίφθηκε σχετική ένσταση του προσφεύγοντος κατά της 4087/10.3.2000 απόφασης του Διευθυντή του ως άνω Υπ/τος με την οποία αποφασίσθηκε, μεταξύ άλλων, ότι πρέπει να συμψηφιστούν τα ποσά συντάξεων που καταβλήθηκαν από 25.9.1996 έως 30.11.1998 στη θυγατέρα του προσφεύγοντος με τα ποσά συντάξεων που δικαιούταν ο ίδιος για το ως άνω χρονικό διάστημα.

Σύμφωνα με τις διατάξεις του εδαφ. β, γ' της παρ. 4 του άρθρου 40 του Α.Ν 1846/51 "Συμψηφισμός κατά δόσεις με τας κατά τον παρόντα νόμον χορηγούμενος παροχάς, επιτρέπεται μόνον προς απόσβεσιν οφειλής των δικαιούχων προς το !ΚΑ. Ο δια τον ανωτέρω λόγον συμψηφισμός ενεργείται απ' ευθείας παρά του ΙΚΑ". Περαιτέρω στο άρθρο 440 ΑΚ ορίζεται ότι " Δια του συμψηφισμού αποσβέννυνται, εφ' όσον καλύπτονται, αϊ μεταξύ δύο προσώπων αμοιβαίοι απαιτήσεις, εάν αύται είναι ομοειδείς κατ' αντικείμενον και ληξιπρόθεσμοι". Σύμφωνα με τα παραπάνω μεταξύ των προϋποθέσεων του συμψηφισμού είναι ότι η ανταπαίτηση που προτείνεται σε συμψηφισμό ανήκει στον ίδιο τον οφειλέτη της κύριας απαιτήσεως και όχι σε τρίτο (ΑΠ 13/63 ΝοΒ 11 σελ.630, Π.Πρ.Θες. 717/71 ΕλλΔ/νη 1972.41).

Στην προκειμένη περίπτωση από τα στοιχεία της δικογραφίας προκύπτουν τα εξής: Με την 2954/1999 απόφαση του Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθηνών αναγνωρίσθηκε ότι ο προσφεύγων δικαιούται σύνταξη λόγω θανάτου της συζύγου του, ασφαλισμένης και συνταξιούχου εν ζωή στο ΙΚΑ, σε ποσοστό 70% επί της συντάξεως που αυτή ελάμβανε. Σε εκτέλεση της ως άνω δικαστικής απόφασης εκδόθηκε η 4087/10.3.2000 απόφαση του Διευθυντή του προαναφερόμενου Υπ/τος ΙΚΑ με την οποία καθορίσθηκαν, μεταξύ άλλων, το ύψος των καταβλητέων αναδρομικών ποσών για το από 25.9.1996 έως 10.3.2000 διάστημα εκτός αυτών που αφορούσαν το από 25.9.1996 έως 30.11.1998 χρονικό διάστημα. Με την ίδια ως άνω απόφαση ο Διευθυντής προέβη σε συμψηφισμό των καταβλητέων ποσών συντάξεων προς το προαναφερόμενο δικαιούχο, που αφορούσαν το από 25.9.1996 έως 30.11.1998 χρονικό διάστημα με την αιτιολογία ότι τα ποσά του εν λόγω χρονικού διαστήματος ήδη καταβλήθηκαν από το ΙΚΑ, όχι βεβαίως προς αυτόν, αλλά προς τη θυγατέρα του Β.Κ. Κατά της ως άνω απόφασης ασκήθηκε ένσταση, η οποία όμως απορρίφθηκε με την 1031/Συν 115 Α/6.12.2000 απόφαση της Τοπικής Διοικητικής Επιτροπής με την αιτιολογία ότι εφόσον την 25.9.1996 υπήρχαν δύο δικαιοδόχα μέλη της συντάξεως της θανούσας ασφαλισμένης (σύζυγος και τέκνο) το τέκνο λόγω ανακατανομής των ποσοστών δικαιούταν το 20/90 του κατωτάτου ορίου και όχι ολόκληρο το κατώτατο όριο της συντάξεως και επομένως ορθά τα επιπλέον ποσά που έχουν καταβληθεί στο ως άνω τέκνο συμψηφίστηκαν με τη χορηγούμενη στο σύζυγο σύνταξη. Ήδη ο προσφεύγων, με την κρινόμενη προσφυγή και το επ' αυτής υπόμνημα, ισχυρίζεται μεταξύ άλλων ότι μη νόμιμα εχώρησε ο ως άνω συμψηφισμός αφού κατά το χρόνο του συμψηφισμού (10.3.2000) το ΙΚΑ δεν είχε καμία ανταπαίτηση εναντίον του.

Με τα δεδομένα αυτά λαμβάνοντας ειδικότερα υπόψη ότι κατά το χρόνο του συμψηφισμού (10.3.2000) δεν υπήρχε καμία ανταπαίτηση του ΙΚΑ εναντίον του προσφεύγοντος για να συμψηφισθεί προς την απαίτηση του κατά του ΙΚΑ προερχόμενη από το αναγνωρισθέν συνταξιοδοτικό του δικαίωμα σύμφωνα με την 2954/99 απόφαση του Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθήνας το Δικαστήριο κρίνει ότι μη νόμιμα εχώρησε εναντίον του ο ως άνω συμψηφισμός που έγινε επί των καταβλητέων προς αυτόν αναδρομικών ποσών συντάξεως που δικαιούταν για το από 25.9.1996 έως 10.3.2000 χρονικό διάστημα καθόσον σύμφωνα με τις προπαρατεθείσες διατάξεις και την αρχή της αμοιβαιότητας που τις διέπει βασικός κανόνας για την πρόταση συμψηφισμού είναι ότι η ανταπαίτηση που προτείνεται σε συμψηφισμό πρέπει να είναι υπαρκτή, να είναι αμοιβαία και να ανήκει στον ίδιο οφειλέτη της κύριας απαιτήσεως και όχι σε τρίτο πρόσωπο, όπως εν προκειμένω στη θυγατέρα του προσφεύγοντος.

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ

Δέχεται την προσφυγή.

Μεταρρυθμίζει την 1031/Συν 115 Α/6.12.2000 απόφαση της Τοπικής Διοικητικής Επιτροπής του Υποκαταστήματος Συντάξεων ΙΚΑ Αθήνας.

Αποφαίνεται ότι μη νόμιμα το διάδικο Ίδρυμα συμψήφίσε τα ποσά που δικαιούται ο προσφεύγων από 25.9.1996 έως 30.11.1998 με τα ποσά σύνταξης που είχαν καταβληθεί στην Β.Κ..

Η διάσκεψη του Δικαστηρίου έγινε στην Αθήνα στις 27-2-2004 και η απόφαση δημοσιεύτηκε στο ακροατήριο του, κατά τη δημόσια συνεδρίαση της 31-3-2004.