ΣτΕ 930/2011

Παραπομπή σε Ολομέλεια -.

Παραπέμπονται στην Ολομέλεια ζητήματα που αφορούν τη φύση και τη λειτουργία της κατά το άρθρο 113 Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας πρόσθετης παρέμβασης, ιδίως στη φορολογική δίκη.

Σ.τ.Ε. 930/2011

Β΄ Τμήματος, 7μ.)

... Σε δίκη επί προσφυγής του Σ.Χ. κατά του εκκαθαριστικού σημειώματος με το οποίο επιβλήθηκε εις βάρος του έκτακτη εισφορά του άρθρου 18 του ν. 3758/2009, παρενέβη προσθέτως υπέρ του προσφεύγοντος το σωματείο με την επωνυμία "ΣΥΝΗΓΟΡΟΣ ΤΟΥ ΦΟΡΟΛΟΓΟΥΜΕΝΟΥ", προβάλλοντας ότι οι προβλέπουσες την έκτακτη εισφορά διατάξεις είναι αντισυνταγματικές, και επικαλούμενο για τη νομιμοποίησή του, αφ’ ενός μεν ότι στους καταστατικούς σκοπούς του ανήκει «η προάσπιση των συνταγματικά κατοχυρωμένων δικαιωμάτων των φορολογουμένων πολιτών έναντι της φορολογικής αρχής και η προστασία των εν γένει οικονομικών τους συμφερόντων με κάθε νόμιμο μέσο και ιδιαίτερα με την άσκηση παρεμβάσεων υπέρ αυτών κατά τη διοικητική διαδικασία και ενώπιον των διοικητικών δικαστηρίων […]», αφ’ ετέρου δε την ιδιότητα του υπέρ ου η παρέμβαση Σ.Χ. ως μέλους του. Με την πρωτόδικη απόφαση η παρέμβαση του αιτούντος, λόγω των καταστατικών ως άνω σκοπών του, κρίθηκε παραδεκτή, περαιτέρω δε έγινε και επί της ουσίας δεκτή, όπως και η προσφυγή, καθώς κρίθηκαν βάσιμοι οι λόγοι περί αντισυνταγματικότητας. Έφεση του Δημοσίου κατά της πρωτοδίκου αποφάσεως έγινε δεκτή με την αναιρεσιβαλλομένη απόφαση και, τελικώς, απορρίφθηκαν, επί της ουσίας επίσης, η προσφυγή και η παρέμβαση. Επί της αιτήσεως αναιρέσεως του προσθέτως παρεμβάντος σωματείου, το Δικαστήριο, με την 930/2011 απόφαση, έκρινε τα εξής: 1) Κατά την έννοια του άρθρου 113 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας (ν. 2717/1999 Α΄97), ορίζοντος ότι: «1. Σε δίκη που εκκρεμεί ύστερα από άσκηση προσφυγής ή αγωγής, μπορεί να παρέμβει τρίτος, προς υποστήριξη του διαδίκου υπέρ του οποίου έχει έννομο συμφέρον να αποβεί η δίκη. 2. Ο παρεμβαίνων επιχειρεί όλες τις διαδικαστικές πράξεις που προβλέπει ο νόμος εφόσον δεν αντιτίθενται στο συμφέρον και τις πράξεις του διαδίκου υπέρ του οποίου παρεμβαίνει, έχει δε δικαίωμα να ασκήσει όλα τα ένδικα μέσα. 3. Παρέμβαση μπορεί να ασκηθεί το πρώτο και στην κατ’ έφεση δίκη», ερμηνευομένου σε συνδυασμό προς το άρθρο 53 παρ. 1 του π.δ. 18/1989 (Α΄8), τρίτος ο οποίος έχει μετάσχει σε ουσιαστική δίκη ως προσθέτως παρεμβάς υπέρ ορισμένου (κυρίου) διαδίκου, ή, περαιτέρω, ως εκκαλών ή ως καθ’ ου στον αντίστοιχο δεύτερο βαθμό, συνιστά, κατά το άρθρο 53 παρ. 1 του π.δ. 18/1989, διάδικο που, εφ’ όσον ηττηθεί, δικαιούται να ασκήσει αίτηση αναιρέσεως κατά της οικείας δικαστικής αποφάσεως. Επομένως, εφ’ όσον ως καθ’ ου η έφεση του Δημοσίου παρέστη στο διοικητικό εφετείο, εκτός του κυρίου διαδίκου Σ.Χ., και το παρεμβάν πρωτοδίκως υπέρ αυτού σωματείο, το δε δευτεροβάθμιο δικαστήριο δέχθηκε την εν λόγω συμμετοχή του σωματείου στη δίκη, περαιτέρω δε, μετά την αποδοχή της εφέσεως του Δημοσίου, εκδίκασε την προσφυγή και την παρέμβαση, και τις απέρριψε, το αιτούν σωματείο, ως ηττηθείς διάδικος στη δίκη επί της οποίας εκδόθηκε η αναιρεσιβαλλόμενη απόφαση, νομιμοποιείται στην άσκηση της κρινόμενης αίτησης. 2) Κατά την έννοια του άρθρου 113 παρ. 1 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας, νομιμοποιείται να παρέμβει προσθέτως σε εκκρεμή ουσιαστική δίκη για να υποστηρίξει ορισμένο διάδικο, εκείνος για τον οποίο η έκβαση της δίκης υπέρ του διαδίκου αυτού συνεπάγεται άμεσα ευνοϊκές έννομες συνέπειες σε συγκεκριμένα δικαιώματα ή υποχρεώσεις του. Επί φορολογικής, μάλιστα, δίκης, που αφορά απόρρητα προσωπικά δεδομένα του πολίτη, η άσκηση πρόσθετης παρέμβασης υπέρ του προσφεύγοντος προϋποθέτει, πάντως, ότι ο παρεμβαίνων σχετίζεται ο ίδιος κατά το νόμο με την επίδικη φορολογική υποχρέωση. Δεν αρκεί, συνεπώς, προκειμένου περί νομικού προσώπου, μόνο το, ως εκ των καταστατικών σκοπών του, ενδιαφέρον του για την υπόθεση ή το συμφέρον των μελών του. (Βλ. και τα αναφερόμενα στην αιτιολογική έκθεση του Κ.Δ.Δ. για την εν λόγω διάταξη, ότι ελήφθη υπ’ όψη το άρθρο 30 του Κώδικα Φορολογικής Δικονομίας, κατά το οποίο δικαίωμα παρεμβάσεως σε φορολογική δίκη είχε μόνον ο τρίτος κατά του οποίου μπορούσε, σύμφωνα με το νόμο, να αξιωθεί η εκπλήρωση της συγκεκριμένης φορολογικής υποχρέωσης, καθώς και, επί πτωχεύσεως, ο πτωχός σε προσφυγή του συνδίκου). Εν όψει αυτών, η παρέμβαση του ήδη αναιρεσείοντος σωματείου, ανεξάρτητα από τις σχετικές αιτιολογίες της αναιρεσιβαλλομένης, ήταν εν πάση περιπτώσει απορριπτέα, διότι, κατά τα εκτεθέντα, μόνα τα στοιχεία επί των οποίων θεμελίωσε την άσκησή της το αναιρεσείον δεν αρκούσαν για τη νομιμοποίησή του. Κατόπιν αυτού, οι λόγοι της κρινόμενης αίτησης με τους οποίους πλήσσονται οι αιτιολογίες της αναιρεσιβαλλόμενης απόφασης είναι απορριπτέοι ως αλυσιτελείς, καθώς και η αίτηση στο σύνολό της. Λόγω της σπουδαιότητας όμως των ως άνω ζητημάτων που αφορούν τη φύση και τη λειτουργία της κατά το άρθρο 113 Κ.Δ.Δ. πρόσθετης παρέμβασης, το Τμήμα κρίνει ότι συντρέχει, ως προς τα ζητήματα αυτά, λόγος παραπομπής στην Ολομέλεια του Δικαστηρίου, κατά το άρθρο 14 παρ. 5 και 2 εδ. β του π.δ.18/1989. Εξ άλλου, με την 693/2011 απόφαση του Τμήματος, η υπόθεση επί της αιτήσεως αναιρέσεως του κυρίου διαδίκου (Σ.Χ.) παραπέμφθηκε στο σύνολό της στην Ολομέλεια, λόγω των τιθεμένων στην υπόθεση εκείνη ζητημάτων συμβατότητας της επίδικης εισφοράς προς το Σύνταγμα. Τα αυτά ζητήματα τίθενται και στην παρούσα υπόθεση. Υπό τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα, με τις σκέψεις που έχουν διατυπωθεί για τα εν λόγω ζητήματα στην πιο πάνω παραπεμπτική απόφαση, κρίνει ότι και η παρούσα υπόθεση πρέπει στο σύνολό της να παραπεμφθεί στην Ολομέλεια του Δικαστηρίου.