ΣτΕ 581/2010 (Α' Τμήμα)
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Προϋποθέσεις για τη λήψη μερίσματος του Μετοχικού Ταμείου Πολιτικών
Υπαλλήλων από τους χήρους - Παραπομπή σε Ολομέλεια -.
Παραπέμφθηκε στην Ολομέλεια του
Δικαστηρίου το ζήτημα της αντίθεσης προς τις διατάξεις των άρθρων 4 παρ. 2 και
116 του Συντάγματος της ευεργετικής υπέρ των χηρών διάταξης του άρθρου 41 του
π.δ. 422/1981.
ΚΕΙΜΕΝΟ
... Ειδικότερα, με την απόφαση αυτή έγιναν δεκτά τα εξής: Σκοπός του
άρθρου 4 παρ. 2 του Συντάγματος είναι η εξομοίωση, από πλευράς δικαιωμάτων και
υποχρεώσεων, των δύο φύλων, ώστε εφεξής να μην υφίστανται στην νομοθεσία
διακρίσεις αναλόγως του φύλου. Κατά την έννοια, εξ άλλου, της παρ. 1 του άρθρου
116 του Συντάγματος, διατάξεις που θέσπιζαν διακρίσεις, ως προς τα δικαιώματα
και τις υποχρεώσεις μεταξύ των δύο φύλων, ήταν ανεκτές έως τις 31 Δεκεμβρίου
1982 και εφόσον είχαν θεσπιστεί πριν από το Σύνταγμα του έτους 1975.
Επιτρέπεται, όμως, κατά τα οριζόμενα στην παρ. 2 του άρθρου 116, η θέσπιση με
νόμο ρυθμίσεων ευμενών ή δυσμενών αναλόγως του φύλου ή η διατήρηση προϋφιστάμενων τέτοιων ρυθμίσεων, εφόσον υφίστανται σοβαροί
λόγοι. Ενόψει τούτων, η διάταξη του άρθρου 41 του 422/1981, κατά το μέρος που
ορίζει ότι μόνον οι χήρες με ανήλικα τέκνα δικαιούνται το μέρισμα του Μετοχικού
Ταμείου Πολιτικών Υπαλλήλων με τις ευμενέστερες γι' αυτές προϋποθέσεις (δεκαπενταετής συμμετοχή και εξαγορά του υπόλοιπου χρονικού
διαστήματος μέχρι τη συμπλήρωση εικοσαετούς συμμετοχής και όχι εικοσαετής
συμμετοχή και, αν δεν την έχουν συμπληρώσει, δυνατότητα εξαγοράς υπολειπόμενου
χρόνου όχι μεγαλύτερου των δύο ετών κατά το άρθρο 40 παρ. 1 εδ.
α' και 2 του ίδιου π.δ.), θεσπίζει διάκριση μεταξύ χήρων και χηρών και,
συνεπώς, αντίκειται, κατά το μέρος αυτό, στο άρθρο 4 παρ. 2 του Συντάγματος,
διότι στερεί από τον χήρο με ανήλικα τέκνα το δικαίωμα να αποκτήσει μέρισμα με
τις ευμενέστερες προϋποθέσεις, αυτές δηλαδή της δεκαπενταετούς
συμμετοχής και της δυνατότητας εξαγοράς του υπόλοιπου χρονικού διαστήματος
μέχρι τη συμπλήρωση εικοσαετούς συμμετοχής. Η διάκριση, εξ άλλου, αυτή ήταν
ανεκτή, κατά τα ανωτέρω, έως τη 31.12.1982, δεν υφίστανται, όμως, σοβαροί λόγοι
για τη διατήρηση της ρύθμισης αυτής και μετά την ανωτέρω χρονολογία. Επομένως
και προς αποκατάσταση της επιβαλλόμενης εν προκειμένω ίσης μεταχείρισης των δύο
φύλων, δικαιούχοι μερίσματος, σύμφωνα με την πιο πάνω διάταξη του άρθρου 41 του
π.δ. 422/1981, ήταν, ήδη από 1.1.1983, όσοι βρίσκονται σε χηρεία, ανεξάρτητα
από το φύλο τους. Κατόπιν τούτων, το ζήτημα της αντίθεσης της ευεργετικής υπέρ
των χηρών διάταξης του άρθρου 41 του π.δ. 422/1981 προς τις διατάξεις των άρθρων
4 απρ. 2 και 116 του Συντάγματος πρέπει να παραπεμφθεί στην Ολομέλεια του
Δικαστηρίου, σύμφωνα με την παρ. 5 του άρθρου 100 του Συντάγματος.