ΜΠρΛαρίσης 131/2016
Κυριότητα - Κτηματολόγιο - ’γνωστος ιδιοκτήτης -
Διαδικασία - Ενιαίος φόρος ιδιοκτησίας ακινήτων - Πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ - Αντισυνταγματικότητα
ρύθμισης - ΕΣΔΑ - Χρησικτησία έκτακτη - Πραγματική δουλεία - Χώρος στάθμευσης -
Δημόσιο -.
Σώρευση
αναγωγής αναγνωριστικής κυριότητας κτηθείσας με χρησικτησία και αίτησης
διόρθωσης της πρώτης κτηματολογικής εγγραφής ακινήτου που φέρεται ως «αγνώστου
ιδιοκτήτη» κατά την τακτική διαδικασία, καίτοι το αίτημα διόρθωσης δικάζεται
κατά την εκούσια δικαιοδοσία, αφού η τακτική ενέχει μεγαλύτερα εχέγγυα. Μη
αναγκαία προσκόμιση πιστοποιητικού ΕΝΦΙΑ, καθόσον η απαίτηση προσκόμισής του με
ποινή απαραδέκτου της συζήτησης της αγωγής, παραβιάζει το άρθρο 6 παρ. 1 της
Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου αλλά και τα συνταγματικά
δικαιώματα ιδιοκτησίας, παροχής έννομης προστασίας και την αρχή της
αναλογικότητας. ’λλωστε, δεν μπορεί μία καθαρά φορολογική διάταξη να αποτελεί
ειδική διαδικαστική προϋπόθεση εμπράγματης αγωγής, ενώ στόχος της δίκης πρέπει
να είναι πάντοτε η έκδοση απόφασης επί της ουσίας και οι διαδικαστικές
προϋποθέσεις πρέπει να έχουν σκοπό την ομαλή ροή της διαδικασίας και να
αποτελούν εγγυήσεις ορθής απόφασης. Κτήση κυριότητας διαμερίσματος αλλά και
δικαιώματος χρήσης χώρου στάθμευσης (πραγματικής δουλείας) με έκτακτη
χρησικτησία, ενόψει εικοσαετούς χρησιμοποίησής τους ως οικογενειακής εστίας και
προς στάθμευση αυτοκινήτου αντίστοιχα.
Σε οικισμούς προϋφιστάμενους του 1923, χρησικτησία έναντι του Δημοσίου εφόσον
μέχρι την έναρξη του νόμου 3127/2003 ο δικαιούχος νέμεται το ακίνητο επί 10 έτη
αδιατάρακτα με νόμιμο τίτλο του ιδίου ή των δικαιοπαρόχων.
Μονομελές Πρωτοδικείο
Λαρίσης
(τακτική)
Επειδή, από τις διατάξεις
του άρθρου 6 παρ. 2 ν. 2664/1998, όπως ισχύει, προκύπτει ότι σε περίπτωση
ανακριβούς πρώτης εγγραφής μπορεί να ζητηθεί με αγωγή ενώπιον του αρμοδίου καθ'
ύλην και κατά τόπο Δικαστηρίου, η αναγνώριση του δικαιώματος, που προσβάλλεται
με την ανακριβή εγγραφή και η διόρθωση, ολικά ή μερικά της πρώτης εγγραφής. Η
αγωγή, αναγνωριστική ή διεκδικητική ασκείται από όποιον έχει έννομο συμφέρον,
σε αποκλειστική προθεσμία πέντε (5) ετών, από τη δημοσίευση στην Εφημερίδα της
Κυβέρνησης της απόφασης του Οργανισμού Κτηματολογίου. Κατ' εξαίρεση, όταν
πρόκειται για διόρθωση αρχικής εγγραφής με την ένδειξη «αγνώστου ιδιοκτήτη» και
ο δικαιούχος επικαλείται ως τίτλο κτήσεως την έκτακτη χρησικτησία, η αγωγή
απευθύνεται κατά του Ελληνικού Δημοσίου, στο οποίο θεωρείται ότι ανήκουν κατά
κυριότητα, μόλις καταστεί οριστική η πρώτη έγγραφη, σύμφωνα με τη διάταξη του
άρθρου 9 παρ.1 ν. 2664/1998 (βλ. ΑΠ 174/2014, ΑΠ 2007/2013 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ).
Εν προκειμένω, με την
κρινόμενη αγωγή εκτίθεται ότι ο ενάγων είναι κύριος, νομέας και κάτοχος του υπό
στοιχεία Ε-2 διαμερίσματος του πέμπτου ορόφου, καθαρού εμβαδού 89,879 τ.μ.,
πολυκατοικίας, κείμενης στην πόλη της Λ., επί της οδού Η. αρ. ...
, περιγραφόμενου κατά τα λοιπά λεπτομερώς στην αγωγή, μετά του επ αυτού με τα στοιχεία Ρ-13 χώρου στάθμευσης
αυτοκινήτου επιφανείας 15,39 τ.μ. ως πραγματικής δουλείας υπέρ του εκάστοτε
κυρίου του ως άνω διαμερίσματος. Ότι ο ενάγων έγινε κύριος του ως άνω
διαμερίσματος και της δουλείας χρήσης του χώρου στάθμευσης αυτοκινήτου με
έκτακτη χρησικτησία, δεδομένου ότι δυνάμει του υπ αρίθμ.
...
/1-7-1991 προσυμφώνου συμβολαίου της Συμβολαιογράφου Ε.Ρ..,
απέκτησε τη νομή τους από την κατασκευαστική εταιρία με την επωνυμία «Π. Δ.-Ο. Σ. Ο.Ε.» και έκτοτε ασκεί επ αυτών τις αναφερόμενες στην αγωγή πράξεις νομής και κατοχής,
που προσιδιάζουν στη φύση τους, με διανοία κυρίου
μέχρι την άσκηση της αγωγής (9-3-2015), ήτοι επί χρονικό διάστημα μακρότερο της
20ετίας, χωρίς ποτέ να ενοχληθεί από κανέναν. Οτι εκ
παραδρομής, κατά την εγγραφή στο κτηματολογικό Φύλλο του σχετικού βιβλίου του
Κτηματολογικού Γραφείου Λ., το επίδικο ακίνητο εγγράφηκε ως «αγνώστου
ιδιοκτήτη», με ΚΑΕΚ ...
. Διώκεται δε με την κρινόμενη αγωγή α) να αναγνωριστεί ότι ο ενάγων είναι κύριος του επιδίκου ακινήτου και δικαιούχος χρήσης του ανωτέρω χώρου στάθμευσης
αυτοκινήτου, β) να διορθωθεί η πρώτη εγγραφή τον επιδίκου διαμερίσματος με την
ένδειξη «αγνώστου ιδιοκτήτη» και να αναγραφεί ο ενάγων ως κύριος αυτού, με
τίτλο κτήσης αυτού την έκτακτη χρησικτησία.
Με το ανωτέρω περιεχόμενο
και αιτήματα, η κρινόμενη αγωγή στο δικόγραφο της οποίας γίνεται σώρευση της
αναγνωριστική κυριότητας και της αίτησης διόρθωσης της πρώτης εγγραφής του
επιδίκου ακινήτου, που φέρεται ως «αγνώστου ιδιοκτήτη», αρμοδίως καθ' ύλην και
κατά τόπο φέρεται προς εκδίκαση, ενώπιον του Δικαστηρίου αυτού, ενόψει της
αξίας του, που ανέρχεται στο ποσό των 73.589,67 ευρώ, είναι δε και νόμιμη,
στηριζόμενη στις διατάξεις των άρθρων 1045, 1046 ΑΚ, 6 παρ.1 και 2, 13 παρ. 2,
17 παρ. 1 ν. 2664/1998, απορριπτομένου ως αβασίμου
του ισχυρισμού του εναγομένου Ελληνικού Δημοσίου περί αοριστίας της αγωγής,
καθόσον ο ενάγων εκθέτει στην αγωγή του ότι απέκτησε την κυριότητα του επιδίκου
ακινήτου, με έκτακτη χρησικτησία, αφού του παραχωρήθηκε η νομή και κατοχή επ αυτού, δυνάμει του υπ αρίθμ. 5380/1991
προαναφερόμενου προσυμφώνου και έκτοτε άσκησε επ αυτού μέχρι την άσκηση της αγωγής όλες τις πράξεις νομής και κατοχής, που προσιδιάζουν στη φύση τον ακινήτου με διανοία κυρίου, όπως αναλυτικά εκτίθενται στην αγωγή. Επομένως, πρέπει να ερευνηθεί κατ' ουσία η αγωγή κατά την τακτική
διαδικασία, καίτοι το αίτημα για διόρθωση πρώτης εγγραφής εκδικάζεται κατά τη
διαδικασία της εκουσίας δικαιοδοσίας, αφού η τακτική
ενέχει μεγαλύτερα εχέγγυα ασφαλούς διάγνωσης της διαφοράς και εκ τούτου δεν
δημιουργείται ακυρότητα ή απαράδεκτο (ΑΠ 174/2014, ΑΠ 2007/2013 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ),
Περαιτέρω, για το παραδεκτό της συζήτησης των αιτημάτων της αγωγής α)
καταχωρήθηκε περίληψη αυτής εμπρόθεσμα στο τηρούμενο κτηματολογικό φύλλο του
αρμοδίου Κτηματολογικού Γραφείου Λ. (βλ. υπ αρίθμ. πρωτ.
/23-3-2015
πιστοποιητικό του Κτηματολογικού Γραφείου Λ.), μη απαιτούμενης προσαγωγής πιστοποιητικού ΕΝΦΙΑ (ν. 4223/2013), καθόσον κατά την κρίση του Δικαστηρίου, η διάταξη, που καθιερώνει το απαράδεκτο της συζήτησης της αγωγής, αν δεν προσκομιστεί από το διάδικο
πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ, παραβιάζει και έρχεται σε ευθεία αντίθεση με τη διάταξη
του άρθρου 6 παρ.1 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για την προστασία των δικαιωμάτων
του ανθρώπου και των θεμελιωδών ελευθεριών (ΕΣΔΑ) και τις διατάξεις των άρθρων
17, 20 και 25 του Συντάγματος (δικαιώματα ιδιοκτησίας, δικαίωμα παροχής έννομης
προστασίας και αρχή της αναλογικότητας). ʼλλωστε, δεν είναι δυνατόν μία καθαρά φορολογική διάταξη, που δεν αφορά στην προστασία των συναλλασσομένων σε σχέση με τα ακίνητα ή δεν επιδιώκει την παροχή
δικαστικής προστασίας, να αποτελεί ειδική διαδικαστική προϋπόθεση μιας
εμπράγματης αγωγής και προαπαιτούμενο, προκειμένου να εκδοθεί απόφαση επί της
ουσίας. ʼλλωστε, στόχος της δίκης πρέπει να είναι πάντοτε η έκδοση της απόφασης επί της ουσίας και οι διαδικαστικές
προϋποθέσεις πρέπει να έχουν σκοπό να εξασφαλίσουν την ομαλή και απρόσκοπτη ροή
της διαδικασίας και να αποτελούν εγγυήσεις ορθής δικαστικής απόφασης (ΑΠ
1164/2009, ΑΠ 205/2006, ΠΠρΘεσ. 15203/2014 ΤΝΠ
ΝΟΜΟΣ).
Επειδή, από την κατάθεση
του μάρτυρα απόδειξης, Δ. Κ., που περιέχεται στα πρακτικά δημόσιας συνεδρίασης
του Δικαστηρίου, τα έγγραφα, που επικαλούνται και προσκομίζουν οι διάδικοι,
αποδείχτηκαν τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά: Ο ενάγων είναι κύριος του υπό
στοιχεία Ε-2 διαμερίσματος, καθαρού εμβαδού 87,879 τ.μ. του 5ου ορόφου
πολυκατοικίας, κειμένης στην πόλη της Λ. επί της οδού Η. αρ.
..., συνορευόμενου (του διαμερίσματος), Βόρεια με την οδό Η., Νότια με ακάλυπτο χώρο της οικοδομής, Ανατολικά με το υπό στοιχεία Ε-1 διαμέρισμα
και Δυτικά με ακίνητο ιδιοκτησίας Χ. Θ. Επιπλέον, ο ενάγων απέκτησε το δικαίωμα
χρήσης του με στοιχεία Ρ-13 χώρου στάθμευσης αυτοκινήτου του ακαλύπτου χώρου
της ιδίας οικοδομής, επιφάνειας 15,39 τμ, ως πραγματική δουλεία, υπέρ του
εκάστοτε κυρίου του επιδίκου διαμερίσματος. Την κυριότητα επί του ανωτέρω
διαμερίσματος και τη δουλεία χρήσης του ανωτέρω χώρου στάθμευσης αυτοκινήτου, ο
ενάγων απέκτησε με έκτακτη χρησικτησία. Ειδικότερα, δυνάμει του υπ αρίθμ. ...
/14-11-1990
πράξης σύστασης οριζόντιων ιδιοκτησιών και κανονισμού
πολυκατοικίας, μεταγεγραμμένης νομίμως στα Βιβλία
μεταγραφών του Υποθηκοφυλακείου Λ. (τ.
...,
αρ...
), συνεστήθη μεταξύ άλλων, η επίδικη οριζόντια ιδιοκτησία και ο ως άνω χώρος στάθμευσης αυτοκινήτου. Μετέπειτα, δυνάμει του υπ αρίθμ.
...
/1-7-1991 προσυμφώνου πώλησης της Συμβολαιογράφου Ε.Ρ.-Κ., ο ενάγων απέκτησε τη νομή και κατοχή τόσο του επιδίκου διαμερίσματος, όσο και του χώρου στάθμευσης αυτοκινήτου, από την κατασκευαστική εταιρία με την επωνυμία «Π. Δ.-Ο. Σ. Ο.Ε.» και έκτοτε ασκεί επ
αυτών όλες τις πράξεις νομής και κατοχής με διανοία
κυρίου και δικαιούχου πραγματικής δουλείας αντίστοιχα, που προσιδιάζουν στη
φύση των επιδίκων. Ειδικότερα, στο ανωτέρω διαμέρισμα ο ενάγων εγκαταστάθηκε
από το έτος 1991, μετά της οικογένειας του και το χρησιμοποιεί ως οικογενειακή
εστία, το δε χώρο πυλωτής τον χρησιμοποιεί για τη στάθμευση του 1ΧΕ αυτοκινήτου
του, χωρίς ουδέποτε να ενοχληθεί από κανένα και έκτοτε έχει παρέλθει χρονικό
διάστημα υπέρ της 20ετίας και κατ' αυτόν τον τρόπο κατέστη κύριος του
διαμερίσματος, αλλά και του δικαιώματος χρήσης του χώρου στάθμευσης αυτοκινήτου
(πραγματικής δουλείας) με έκτακτη χρησικτησία. Τα ανωτέρω πραγματικά
περιστατικά επιβεβαιώνει με την ένορκη κατάθεση του ο μάρτυρας απόδειξης, Δ.
Κ., αλλά αποδεικνύονται και από τα προσκομιζόμενα από τον ενάγοντα έγγραφα,
ήτοι της υπ' αριθμ.
.../14-11-1990 σύστασης οριζοντίου ιδιοκτησίας και Κανονισμού Πολυκατοικίας, νομίμως μεταγεγραμμένης (βλ. υπ αρίθμ.
.../16-12-1990 Πιστοποιητικό του Μεταγραφοφύλακα Λ.), αλλά και του υπ' αρίθμ.
...
/1-7-1991 ως άνω προσυμφώνου. Τουναντίον, το εναγόμενο αρκείται στην αόριστη αμφισβήτηση των ως άνω πραγματικών περιστατικών, χωρίς να προσκομίζει κανένα αποδεικτικό στοιχείο, που να οδηγεί σε θετική κρίση υπέρ του ισχυρισμού του ότι ο ενάγων
δεν είναι κύριος του επιδίκου διαμερίσματος και ότι αυτό, ως ανήκον σε «άγνωστο
ιδιοκτήτη» περιέρχεται, άνευ άλλου τινός, στην κυριότητα του Ελληνικού
Δημοσίου. Αλλωστε, πρέπει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με
το άρθρου 4 εδαφ. β' του ν. 3127/2003, σε οικισμούς,
που προϋφίστανται του έτούς 1923, είναι δυνατή η
χρησικτησία έναντι του Δημοσίου, εφόσον μέχρι την έναρξη του νόμου αυτού, ο
δικαιούχος νέμεται το ακίνητο επί 10 έτη αδιατάρακτα και έχει ο ίδιος ή οι
δικαιοπάροχοί του νόμιμο τίτλο.
Κατ' ακολουθία πάντων των ανωτέρω,
πρέπει να γίνει δεκτή ως κατ' ουσία βάσιμη η κρινόμενη αγωγή και αφενός να
αναγνωριστεί το δικαίωμα κυριότητας του ενάγοντος στο επίδικο διαμέρισμα, όπως
περιγράφεται στο διατακτικό της παρούσας απόφασης και αφετέρου να διαταχθεί η επιδιωκόμενη
διόρθωση της πρώτης εγγραφής του οικείου Κτηματολογικού Φύλλου του σχετικού
Βιβλίου του Κτηματολογικού Γραφείου Λ., ώστε να εγγραφεί ο ενάγων ως κύριος του
διαμερίσματος και δικαιούχος της προαναφερόμενης δουλείας στάθμευσης
αυτοκινήτου.
Τέλος, δικαστικά έξοδα δεν
επιδικάζονται σε βάρος του Ελληνικού Δημοσίου, ελλείψει σχετικού αιτήματος εκ
μέρους του ενάγοντα, κατά τα αναφερόμενα ειδικότερα στο διατακτικό της παρούσας
απόφασης.