ΜΠρΗρ 142/825/189/2004
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Προστασία
καταναλωτή - Πώληση - Πραγματικά ελαττώματα - Ελλειψη
συνομολογημένης ιδιότητας - Δικαιώματα αγοραστή - Αμεση
αντιπροσώπευση - Παθητική νομιμοποίηση -.
Πώληση: Δικαιώματα αγοραστή και τρόπος ασκήσεως τους
για πραγματικά ελαττώματα ή έλλειψη συνομολογημένης ιδιότητας πωληθέντος
πράγματος, με βάση το Ν. 3043/2002, υπό το φως της σχετικής 1999/44/ΕΚ Οδηγίας
για την προστασία του καταναλωτή. Αμεση
αντιπροσώπευση: Αγωγή που στρέφεται κατά του πληρεξουσίου είναι παθητικώς ανομιμοποίητη.
ΚΕΙΜΕΝΟ
(Απόσπασμα)
... Κατά τις διατάξεις των άρθρων 534, 535 Α.Κ., όπως
αυτά αντικαταστάθηκαν με το άρθρο 1 Ν. 3043/21-8-2002, ο πωλητής ευθύνεται αν
κατά το χρόνο που ο κίνδυνος μεταβαίνει στον αγοραστή, το πράγμα που πωλήθηκε
έχει πραγματικά ελαττώματα ή δεν έχει τις συμφωνημένες ιδιότητες. Ειδικότερα
τούτο συμβαίνει, αν το πράγμα δεν ανταποκρίνεται στη σύμβαση. Αφετηρία για τη
διαπίστωση της ανταπόκρισης ή μη του πράγματος στη σύμβαση αποτελεί η ίδια η
σύμβαση, δηλαδή η συμφωνία των μερών ως προς την ιδιοσυστασία του πράγματος και
την καταλληλότητά του για την κατά τη σύμβαση σκοπούμενη χρήση του (άρθρο 535
αρ. 1 και 2). Επικουρικά, αν τέτοια συμφωνία δεν προκύπτει από τη σύμβαση,
πρέπει να προσφύγουμε στα αντικειμενικά κριτήρια του άρθρου 535 αρ. 3 και 4 Α.Κ., όταν δηλαδή το πράγμα δεν είναι κατάλληλο για τη
χρήση, για την οποία προορίζονται συνήθως πράγματα της ίδιας κατηγορίας ή του
λείπουν ιδιότητες συνήθεις σε πράγματα της ίδιας κατηγορίας, τις οποίες
δικαιολογημένα προσδοκούσε ο αγοραστής ή όταν το πράγμα δεν έχει την ποιότητα ή
την απόδοση που ο αγοραστής ευλόγως προσδοκά από πράγματα της ίδιας κατηγορίας,
λαμβάνοντας υπόψη και τις δημόσιες δηλώσεις του πωλητή, του παραγωγού ή του
αντιπροσώπου του, στο πλαίσιο ιδίως της σχετικής διαφήμισης ή της επισήμανσης.
Η μη ανταπόκριση του πράγματος στη σύμβαση, δηλαδή η ύπαρξη πραγματικών
ελαττωμάτων, ή η έλλειψη συνομολογημένων ιδιοτήτων παρέχουν κατά πρώτο λόγο
στον αγοραστή, σε κάθε είδους πώληση και ανεξάρτητα από οποιασδήποτε μορφής
υπαιτιότητα του πωλητή, τα δικαιώματα για: α) διόρθωση ή αντικατάσταση του
πράγματος (άρθρο 540 παρ. 1 Α.Κ.), β) μείωση του
τμήματος (άρθρο 540 παρ. 1 αρ. Α.Κ.), γ) υπαναχώρηση
από τη σύμβαση της πώλησης (άρθρο 540 παρ. 1 αρ. 3 Α.Κ.)
και σωρευτικά δ) αποζημίωση (άρθρο 543 Α.Κ.). Τα
δικαιώματα για διόρθωση ή αντικατάσταση του πράγματος με άλλο, μείωση του
τμήματος και υπαναχώρηση από τη σύμβαση της πώλησης συρρέουν εκλεκτικά υπέρ του
αγοραστή και μάλιστα χωρίς ιεραρχική διαβάθμιση μεταξύ τους (Εισηγητική Έκθεση
του Ν. 3043/2002). Η αξίωση αποζημίωσης παρέχεται είτε εναλλακτικά με τα τρία
παραπάνω δικαιώματα, είτε σωρευτικά με τα δικαιώματα αυτά για τη ζημία που δεν
καλύπτεται από την άσκησή τους (άρθρο 543 εδ. α' Α.Κ.).
Πάντως, είναι δυνατή η επικουρική σώρευση (άρθρο 219 Κ.Πολ.Δ)
της άσκησης των δικαιωμάτων αυτών, με την έννοια ότι η άσκηση του δικαιώματος
που σωρεύεται επικουρικά γίνεται με την καταχρηστική αίρεση της ανυπαρξίας του
δικαιώματος που ασκείται κατά κύριο λόγο (Π. Κορνηλάκη,
Ειδικό Ενοχικό Δίκαιο Ι, εκδ. 2002, σελ. 218-255). Περαιτέρω, η υπαίτια
ζημιογόνα πράξη ή παράλειψη, με την οποία παραβιάζεται η σύμβαση, είναι
δυνατόν, πέραν της αξίωσης από τη σύμβαση, να επιστηρίξει
και αξίωση από αδικοπραξία, εάν χωρίς τη συμβατική σχέση διαπραττόμενη θα ήταν
παράνομη, ως αντικείμενη στη επιβαλλόμενη από τη διάταξη του άρθρου 914 Α.Κ. γενική δικαϊκή αρχή, κατά
την οποία, όποιος ζημιώσει άλλον παράνομα και υπαίτια υποχρεούται να τον
αποζημιώσει (Ολ.Α.Π. 967/1973 ΝοΒ
22.505, Α.Π. 837/2002 αδημ. στο νομικό τύπο). Από τη
γραμματική διατύπωση της διάταξης του άρθρου 211 Α.Κ.
σαφώς συνάγεται ότι, προκειμένου περί συμβάσεως, η οποία καταρτίζεται με άμεσο
αντιπρόσωπο, ο τελευταίος είναι ξένος προς τα αποτελέσματα αυτής, τα οποία
επέρχονται αμέσως υπέρ και σε βάρος του αντιπροσωπευομένου.
Επομένως, οι συνέπειες της ανωμάλου εξελίξεως της κατά τον τρόπον αυτό
συναφθείσας συμβάσεως δεν αφορούν τον αντιπρόσωπο αλλά τον αντιπροσωπευθέντα,
επ' ονόματι του οποίου επιχειρήθηκε η
δικαιοπραξία. Ενόψει τούτων, ο αντισυμβληθείς στην
παραπάνω σύμβαση νομιμοποιείται προς άσκηση της σχετικής αγωγής κατά του αντιπροσωπευθέντος, επ' ονόματι του οποίου επιχειρήθηκε,
μέσω αντιπροσώπου, η σύμβαση, όχι όμως και έναντι του ξένου προς τα
αποτελέσματα της συμβάσεως πληρεξουσίου. Επομένως, ενόψει και της διάταξης του
άρθρου 68 Κ.Πολ.Δ, προκειμένου περί συμβάσεως
πωλήσεως, η οποία καταρτίσθηκε με άμεσο αντιπρόσωπο, η εκ των άρθρων 540 και
543 Α.Κ. περί αντικαταστάσεως του πωληθέντος με άλλο
απαλλαγμένο ελαττωμάτων κλπ. και περί αποζημιώσεως, αγωγή του αγοραστή, κατά το
μέρος που στρέφεται κατά των πληρεξουσίων, είναι παθητικός ... ανομιμοποίηση και απορριπτέα (Α.Π. 454/1990 Ελλ.Δ/νη 31.997, Εφ.Αθ.
5237/8/1988 Ελλ.Δ/νη 30.145, Εφ.Αθ.
12756/1987; Ελλ.Δ/νη 30.1195, Εφ.Αθ.
4361/1985, Ελλ.Δ/νη 27.114, Εφ.Θεσ.
1288/1990 Αρμ. 44.321).