ΜΔΠρΑθ (Αναστ)
3624/2009
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Φορολογικοί νόμοι - Έκτακτη εισφορά -
Αντισυνταγματικότητα διατάξεων άρθρου 18 ν. 3758/2009 -.
Η
διάταξη του άρθρου 18 του ν. 3758/2009 αντίκειται στο άρθρο 78 παρ. 2 του
Συντάγματος, δεδομένου ότι με αυτή επιβλήθηκε οικονομικό βάρος σε εισόδημα που
προέκυψε κατά τη διαχειριστική περίοδο από 1/1/2007 έως 31/12/2007, η οποία
είχε ήδη λήξει κατά την έναρξη του προηγουμένου της δημοσίευσης του νόμου αυτού
ημερολογιακού έτους 2008 και επομένως λόγω του ότι το Δικαστήριο εκτιμά ότι η
ασκηθείσα προσφυγή είναι προδήλως βάσιμη, συντρέχει νόμιμος λόγος χορήγησης της
αιτούμενης αναστολής εκτέλεσης (Ομοια
με την 3676/2009. Αντίθετα με τις 3616, 3756 και 3852/2009 αποφάσεις του
Μ.Δ.Π.Α. (Διαδικασία άρθρου 200 επ. του Κ.Δ.Δ.) κρίθηκε ότι δεν συντρέχει περίπτωση αναστολής
εκτέλεσης εκκαθαριστικού σημειώματος που αφορά την έκτακτη εφάπαξ εισφορά
(άρθρου 18 ν. 3758/2009), καθόσον δεν υφίσταται πάγια νομολογία των δικαστηρίων
στο θέμα της συνταγματικότητας ή μη της επιβολής της ως άνω εισφοράς,
απαιτείται δε περαιτέρω ερμηνεία συνταγματικών διατάξεων, και επομένως δεν είναι
προδήλως βάσιμος ο προβαλλόμενος σχετικός λόγος της προσφυγής).
ΚΕΙΜΕΝΟ
Αριθμ. απόφασης
3624/2009
ΓΑΚ 26251/2009
ΠΡΟΣΩΡΙΝΗ ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ
Η ΔΙΚΑΣΤΗΣ
ΤΟΥ 28ου
ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΤΟΥ
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ
ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟΥ ΑΘΗΝΑΣ
ΜΑΡΙΑ ΤΣΙΤΣΟΥ
συνήλθε στις 30 Ιουλίου 2009, με γραμματέα
τη Μαρία Παπαηλιού, δικαστική υπάλληλο,
για να κρίνει την αίτηση αναστολής, με
χρονολογία 13-7-2009,
του ... κατοίκου Αθηνών (οδός ... αριθ ...),
κατά του Ελληνικού Δημοσίου, το οποίο
εκπροσωπείται από τον Προϊστάμενο της Δημόσιας Οικονομικής Υπηρεσίας (ΔΟΥ) Α' Αθηνών.
Η
κρίση του είναι η εξής:
1. Επειδή με την κρινόμενη αίτηση αναστολής,
για την άσκηση της οποίας καταβλήθηκε το νόμιμο παράβολο (υπ' αριθμ. 2418147,
4967945 ειδικά γραμμάτια παραβόλου), ζητείται παραδεκτώς
η αναστολή εκτέλεσης του από 30-6-2009 εκκαθαριστικού σημειώματος έκτακτης
οικονομικής εισφοράς φυσικών προσώπων και σχολάζουσας
κληρονομιάς του Προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ.
Α' Αθηνών (αριθμ. χρημ. καταλ.
1/288), με το οποίο επιβλήθηκε σε βάρος του
αιτούντος έκτακτη οικονομική εισφορά ποσού 3.000 ευρώ, επί του
δηλωθέντος ατομικού του εισοδήματος της διαχειριστικής περιόδου 1/1-31/12/2007,
κατ' εφαρμογή του άρθρου 18 του ν. 3758/2009 (Φ.Ε.Κ. Α'68), μέχρι να εκδοθεί
οριστική απόφαση επί της ασκηθείσας
προσφυγής του αιτούντος κατά της ανωτέρω πράξης.
2. Επειδή, ο Κώδικας Διοικητικής Δικονομίας,
ο οποίος κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 2717/1999 (ΦΕΚ Α'97), ορίζει στο
άρθρο 200, όπως ισχύει μετά την αντικατάσταση του με το άρθρο 17 του ν. 3659/2008 (ΦΕΚ Α'77), ότι:
"Σε κάθε περίπτωση που η προθεσμία ή η άσκηση της προσφυγής δεν
συνεπάγεται κατά νόμο την αναστολή εκτέλεσης της προσβαλλόμενης εκτελεστής
ατομικής διοικητικής πράξης και εφόσον στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν έχει
χορηγηθεί αναστολή από την αρμόδια διοικητική αρχή, μπορεί, ύστερα από αίτηση
εκείνου που άσκησε την προσφυγή, να ανασταλεί, με συνοπτικά αιτιολογημένη
απόφαση του δικαστηρίου, εν όλω ή εν μέρει η εκτέλεση
της πράξης αυτής" και στο άρθρο 202, όπως ισχύει μετά την αντικατάσταση
του με το άρθρο 19 του ν. 3659/2008, ορίζει ότι "1. Η αίτηση αναστολής
γίνεται δεκτή όταν κρίνεται ότι η άμεση εκτέλεση της προσβαλλόμενης πράξης θα
προκαλέσει στον αιτούντα βλάβη ανεπανόρθωτη ή δυσχερώς επανορθώσιμη
σε περίπτωση ευδοκίμησης της προσφυγής. Η αίτηση όμως μπορεί να απορριφθεί, αν
κατά τη στάθμιση της βλάβης του αιτούντος, των συμφερόντων τρίτων και του
δημοσίου συμφέροντος, κρίνεται ότι οι αρνητικές συνέπειες από την αποδοχή θα
είναι σοβαρότερες από την ωφέλεια του αιτούντος. 2. Αν το δικαστήριο εκτιμά ότι
η προσφυγή είναι προδήλως βάσιμη, μπορεί να δεχθεί την αίτηση αναστολής, ακόμη
και αν η βλάβη του αιτούντος από την άμεση εκτέλεση της προσβαλλόμενης πράξης
δεν κρίνεται ως ανεπανόρθωτη ή δυσχερώς επανορθώσιμη.
3. Επειδή, κατά την έννοια των ανωτέρω
διατάξεων του άρθρου 202 παρ. 2 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας, στην
περίπτωση πρόδηλης βασιμότητας των προβαλλόμενων με την προσφυγή λόγων
περιλαμβάνεται και η αντισυνταγματικότητα της διατάξεως τυπικού νόμου στην
οποία στηρίζεται η προσβαλλόμενη πράξη (πρβλ. ΕΑ ΣτΕ 158/2004, 244/2004).
4. Επειδή, στην παρ. 2 του άρθρου 78 του
Συντάγματος ορίζεται ότι "Φόρος ή άλλο οποιοδήποτε οικονομικό βάρος δεν
μπορεί να επιβληθεί με νόμο αναδρομικής ισχύος, που εκτείνεται πέρα από το
οικονομικό έτος το προηγούμενο εκείνου κατά το οποίο επιβλήθηκε". Κατά την
έννοια της διάταξης αυτής, ως οικονομικό έτος επιβολής του φόρου νοείται το
έτος κατά το οποίο δημοσιεύθηκε ο νόμος, ο οποίος περιέχει την διάταξη για την
επιβολή του φόρου. Εκ τούτου παρέπεται ότι με νόμο,
που δημοσιεύθηκε κατά την διάρκεια ημερολογιακού έτους, δεν δύναται να υπαχθεί
σε φόρο εισόδημα διαχειριστικής περιόδου, η οποία είχε ήδη λήξει κατά την
έναρξη του προηγούμενου της δημοσίευσης του νόμου ημερολογιακού έτους (βλ. ΣτΕ 526/1988, 1930/1988, ΣτΕ
1865/1985 Ολομ., πρβλ. ΣτΕ
2863-71/2003 Ολομ.).
5. Επειδή, εξάλλου, στο άρθρο 18 του ν.
3758/2009 "Εταιρείες Ενημέρωσης οφειλετών για ληξιπρόθεσμες απαιτήσεις και
άλλες διατάξεις" (Φ.Ε.Κ. Α' 68) ορίζεται στην παρ. 1 ότι "α.
Επιβάλλεται έκτακτη εφάπαξ εισφορά στο εισόδημα των φυσικών προσώπων που
φορολογούνται κατά τις διατάξεις των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 2 του Κώδικα
Φορολογίας Εισοδήματος (ν. 2238/1994), καθώς και στο εισόδημα σχολάζουσας κληρονομιάς. Επίσης στο εισόδημα των φυσικών
προσώπων τα οποία φορολογούνται με βάση τις διατάξεις του άρθρου 5 του Ζ'
Ψηφίσματος του έτους 1975 (ΦΕΚ 23 Α'). β. Για την επιβολή της εισφοράς
λαμβάνεται υπόψη το συνολικό καθαρό εισόδημα, πραγματικό ή τεκμαρτό,
φορολογούμενο ή απαλλασσόμενο του φυσικού προσώπου ή της σχολάζουσας
κληρονομιάς των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος του οικονομικού έτους 2008
εφόσον αυτό είναι εξήντα χιλιάδες ευρώ (60.000 ευρώ) και άνω. γ. Για την
εξεύρεση του συνολικού εισοδήματος δεν προσμετρούνται τα εισοδήματα της
παραγράφου 1 του άρθρου 14 και της περίπτωσης γ' της παραγράφου 4 του άρθρου 45
του Κ.Φ.Ε.", στην παρ. 2 ορίζεται ότι "Η
έκτακτη εφάπαξ εισφορά καθορίζεται στο ποσό των χιλίων ευρώ (1.000 ευρώ) για
ετήσιο συνολικό ατομικό εισόδημα από εξήντα χιλιάδες ένα ευρώ (60.001 ευρώ) έως
ογδόντα χιλιάδες ευρώ (80.000 ευρώ), στο ποσό των δύο χιλιάδων ευρώ (2.000 ευρώ)
για εισόδημα από ογδόντα χιλιάδες ένα ευρώ
(80.001 ευρώ) έως εκατό χιλιάδες ευρώ (100.000 ευρώ), στο ποσό των τριών
χιλιάδων ευρώ (3.000 ευρώ) για εισόδημα από εκατό χιλιάδες ένα ευρώ (100.001 ευρώ)
έως εκατόν πενήντα χιλιάδες ευρώ (150.000 ευρώ), στο ποσό των πέντε χιλιάδων
ευρώ (5.000 ευρώ) για εισόδημα από εκατόν πενήντα χιλιάδες ένα ευρώ (150.001 ευρώ)
έως τριακόσιες χιλιάδες ευρώ (300.000 ευρώ), στο ποσό των δέκα χιλιάδων ευρώ
(10.000 ευρώ) για εισόδημα από τριακόσιες χιλιάδες ένα ευρώ (300.001 ευρώ) έως πεντακόσιες χιλιάδες ευρώ (500.000 ευρώ),
.......", στην παρ. 3 ορίζεται ότι
"α. Η εισφορά του παρόντος βεβαιώνεται οίκοθεν από τον προϊστάμενο της
δημόσιας οικονομικής υπηρεσίας που είναι αρμόδιος για τη φορολογία του φυσικού
προσώπου ή της σχολάζουσας κληρονομιάς με βάση τους
τίτλους βεβαίωσης που αναφέρονται στην παράγραφο 1 του άρθρου 74 του Κ.Φ.Ε. β. Για τον υπολογισμό της εισφοράς εκδίδεται
εκκαθαριστικό σημείωμα, αντίγραφο του
οποίου αποστέλλεται στον υπόχρεο. γ. ... δ. Οι διατάξεις των άρθρων 66, 67, 68,
69, 70, 71, 74, 75, 84 και 85 του Κ.Φ.Ε., καθώς και
του ν. 2717/1999 (ΦΕΚ 97 Α'), όπως
ισχύουν εφαρμόζονται αναλόγως και για την επιβολή αυτής της εισφοράς,
επιφυλασσομένων όσων ορίζονται στις προηγούμενες παραγράφους. Η εισφορά που
προκύπτει μετά από έλεγχο που διενεργείται από τον προϊστάμενο της δημόσιας
οικονομικής υπηρεσίας μπορεί να επιβάλλεται και με το οικείο φύλλο ελέγχου της
φορολογίας εισοδήματος" και στην παρ. 4 ορίζεται ότι "α. ... β.
Υπόχρεος σε καταβολή της εισφοράς είναι το φυσικό πρόσωπο στο όνομα του οποίου
βεβαιώνεται αυτή.... γ. Με αποφάσεις του Υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών
καθορίζονται οι λεπτομέρειες και η διαδικασία εφαρμογής των διατάξεων της
έκτακτης εισφοράς".
6. Επειδή στην προκειμένη περίπτωση από τα
στοιχεία της δικογραφίας προκύπτουν τα ακόλουθα: Με το από 30-6-2009
εκκαθαριστικό σημείωμα έκτακτης οικονομικής εισφοράς φυσικών προσώπων και σχολάζουσας κληρονομιάς του Προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. Α'
Αθηνών (αριθμ. χρημ. καταλ.
1/288) επιβλήθηκε σε βάρος του αιτούντος έκτακτη οικονομική εισφορά ποσού 3.000
ευρώ, η οποία προσδιορίσθηκε με βάση το δηλωθέν ατομικό του εισόδημα, με τη
δήλωση του φορολογίας εισοδήματος προς τον Προϊστάμενο της ανωτέρω Δ.Ο.Υ. του
οικονομικού έτους 2008 (διαχειριστικής περιόδου 1/1-31/12/2007), το οποίο
ανήλθε στο ποσό των 104.005,72 ευρώ. Κατ' αυτής της πράξης ο αιτών άσκησε
προσφυγή ενώπιον του Δικαστηρίου αυτού, για την εκδίκαση της οποίας δεν
ορίσθηκε ακόμη δικάσιμος. Ηδη, με την κρινόμενη
αίτηση αναστολής, ο αιτών προβάλλει ως λόγο αναστολής εκτέλεσης της
προσβαλλόμενης πράξης ότι η προσφυγή του είναι προδήλως βάσιμη γιατί οι
διατάξεις του άρθρου 18 του ν. 3758/2009, με βάση τις οποίες επιβλήθηκε η
επίδικη έκτακτη εισφορά αντίκεινται στο άρθρο 78 παρ. 2 του Συντάγματος.
7. Επειδή, σύμφωνα με τα ανωτέρω δεδομένα
και τις διατάξεις που προπαρατέθηκαν και
ερμηνεύθηκαν, το Δικαστήριο, λαμβάνοντας υπόψη ότι με τις διατάξεις του άρθρου
18 του ν. 3758/2009, ο οποίος δημοσιεύθηκε στις 5-5-2009, επιβλήθηκε έκτακτη
οικονομική εισφορά επί του ατομικού εισοδήματος των φυσικών προσώπων, το οποίο
προέκυψε κατά την διαχειριστική περίοδο 1/1-31/12/2007, η οποία είχε ήδη λήξει
κατά την έναρξη του προηγούμενου της δημοσίευσης του νόμου ημερολογιακού έτους
(δηλαδή του έτους 2008), κρίνει ότι οι διατάξεις του άρθρου 18 του ν.
3758/2009, με τις οποίες επιβλήθηκε έκτακτη οικονομική εισφορά επί του ατομικού
εισοδήματος των φυσικών προσώπων, το οποίο προέκυψε κατά την διαχειριστική
περίοδο 1/1-31/12/2007, αντίκεινται στο άρθρο 78 παρ. 2 του Συντάγματος και για
το λόγο αυτό είναι ανίσχυρες και μη εφαρμοστέες. Κατά συνέπεια, η προσφυγή του
αιτούντος είναι προδήλως βάσιμη και για το λόγο αυτό η κρινόμενη αίτηση
αναστολής πρέπει να γίνει δεκτή και να ανασταλεί η εκτέλεση του προσβαλλόμενου
εκκαθαριστικού σημειώματος μέχρι να εκδοθεί οριστική απόφαση επί της ασκηθείσας
προσφυγής του αιτούντος.
Δια ταύτα
Δέχεται την αίτηση αναστολής.
Αναστέλλει την εκτέλεση του από 30-6-2009
εκκαθαριστικού σημειώματος έκτακτης οικονομικής εισφοράς φυσικών προσώπων και σχολάζουσας κληρονομιάς του Προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. Α'
Αθηνών (αριθμ. χρημ. καταλ.
1/288), μέχρι να εκδοθεί οριστική απόφαση επί της ασκηθείσας προσφυγής του
αιτούντος.
Διατάσσει την απόδοση στον αιτούντα του
καταβληθέντος παραβόλου.
Η απόφαση εκδόθηκε στην Αθήνα στις
14-9-2009.