ΕιρΕλευσ
3/2013
Αποδοχή
και αποποίηση κληρονομίας - Κληρονομητήριο - Πλαγιαστική άσκηση αίτησης - Δανειστής κληρονομίας Ελληνικό
Δημόσιο -.
Κληρονομητήριο δημοσίου. Πλαγιαστική αίτηση. Παρέλευση τετράμηνης αποσβεστικής
προθεσμίας προς αποποίηση της κληρονομίας. Πλασματική αποδοχή της κληρονομίας. Πλαγιαστική άσκηση έκδοσης κληρονομητηρίου
από το Ελληνικό Δημόσιο ως δανειστή της κληρονομίας του οφειλέτη του
κληρονόμου. Ο δανειστής πρέπει να επικαλεστεί και να αποδείξει εκτός των λοιπών
στοιχείων και την αποδοχή της κληρονομίας από τον κληρονόμο. Ο δανειστής της
κληρονομίας δεν δικαιούται να προβεί πλαγιαστικά στη
δήλωση αποδοχής κληρονομίας για λογαριασμό του κληρονόμου.
ΕΙΡΗΝΟΔΙΚΕΙΟ ΕΛΕΥΣΙΝΑΣ
ΤΜΗΜΑ ΕΚΟΥΣΙΑΣ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑΣ
Αριθμός 3/2013
Διάταξη της Ειρηνοδίκη Ελευσίνας,
Τμήμα εκουσίας
δικαιοδοσίας.
Η Ειρηνοδίκης του Ειρηνοδικείου Ελευσίνας Χριστοφίλη Ασημάκου, έχοντας
υπόψη της την από 18-11-2013 αίτηση του Ελληνικού Δημοσίου, νομίμως
εκπροσωπουμένου από τον Υπουργό Οικονομικών, ο οποίος κατοικοεδρεύει στην
Αθήνα, οδός Νίκης αριθμός 5-7, ως ασκούντος πλαγιαστικώς
την αίτηση υπό την ιδιότητά του ως δανειστή του κληρονόμου..., η οποία
υπογράφεται από τις Δικαστικές Πληρεξούσιες του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους
Σταυρούλα Ντούση (ΑΜ ΝΣΚ 366) και τη Αθηνά
Χριστοπούλου (ΑΜ ΝΣΚ 458) και κατατέθηκε στη Γραμματεία αυτού του Δικαστηρίου
με αριθμό κατάθεσης 7/21-11-2013.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Κατά τη διάταξη του αρθ.
1847 § 1 εδ. α` ΑΚ ο κληρονόμος μπορεί να αποποιηθεί
την κληρονομιά μέσα σε προθεσμία τεσσάρων μηνών, που αρχίζει από τότε που έμαθε
την επαγωγή και το λόγο της. Κατά δε τη διάταξη του αρθ.
1850 του ιδίου Κωδικός, η αποποίηση είναι άκυρη, αν γίνει μετά την πάροδο της
προθεσμίας για την αποποίηση. Αν περάσει η προθεσμία, η κληρονομιά θεωρείται
ότι έχει γίνει αποδεκτή.
Από τις διατάξεις αυτές προκύπτει ότι το
δικαίωμα αποποίησης της κληρονομιάς είναι διαπλαστικό και υπόκειται σε
τετράμηνη αποσβεστική προθεσμία, μετά την άπρακτη πάροδο της οποίας η άσκηση
του δικαιώματος αποποιήσεως είναι άκυρη (Απ. Γεωργιάδη, ΚληρΔ,
εκδ. 2010, §39, αριθ. 23, σελ. 668-669, Γεωργιάδη -
Σταθόπουλο, ΑΚ 1849-1851, αριθ. 19, σελ. 549), η ακυρότητα δε επέρχεται
αυτοδικαίως και είναι οριστική και αθεράπευτη και, ως εκ τούτου, δεν
απαιτείται, ούτε είναι λογικώς νοητή άσκηση αγωγής για την κήρυξη της
ακυρότητας (βλ. Γεωργιάδη - Σταθόπουλο, ΑΚ 180 αριθ. 2 και 3, σελ. 280-281, Βαθρακοκοίλη, ΕρνομΑΚ 180 αριθ.
2, σελ. 769 και τις εκεί παραπομπές στη νομολογία). Ωστόσο, προς άρση της
αβεβαιότητας για την τύχη της προς τον κληρονόμο επαγωγής μετά την πάροδο
απράκτου της 4μηνης αποσβεστικής προθεσμίας προς αποποίηση της κληρονομιάς η
διάταξη του αρθ. 1850 εδ.
β` καθιερώνει υπό μορφή νομίμου αμάχητου τεκμηρίου το πλάσμα δήλωσης του κατά
τη διάρκεια της προθεσμίας αυτής απρακτήσαντος
κληρονόμου για αποδοχή της κληρονομιάς. Για το λόγο αυτό η εν λόγω αποδοχή
χαρακτηρίζεται ως πλασματική αποδοχή κληρονομιάς και ως μία από τις περιπτώσεις
κατά τις οποίες η σιωπή επέχει θέση δηλώσεως βουλήσεως ( Απ. Γεωργιάδη, ό.π., §38, αριθ. 17, σελ.644-645, Βαθρακοκοίλη,
ΕρνομΑΚ 1850, αριθ. 2, σελ. 605, Εφ Λαρ549/2011
ΝΟΜΟΣ).Επίσης κατά τις συνδυασμένες διατάξεις των άρθρων 1956 έως 1961 ΑΚ, όπως αντικαταστάθηκαν από τις διατάξεις
του άρθρου 5 του Ν 4055/2012, τις διατάξεις των άρθρων 819 και 820 ΚΠολΔ, όπως αντικαταστάθηκαν από τις διατάξεις του άρθρου
17 του Ν 4055/2012, το δικαστήριο της κληρονο΅ίας,
ύστερα από αίτηση του κληρονό΅ου του παρέχει
πιστοποιητικό για το κληρονο΅ικό του δικαίω΅α και για την ΅ερίδα που
του αναλογεί (κληρονο΅ητήριο) υπό την προϋπόθεση της αποδεδειγ΅ένης συνδρο΅ής των
προϋποθέσεων που ορίζονται προς τούτο στις διατάξεις που προαναφέρθηκαν. Στις
διατάξεις αυτές ο όρος «κληρονό΅ος» κείται υπό την
αυστηρή τεχνική έννοια αυτού που δεν δικαιολογεί την σε άλλο πρόσωπο - πλην των
οριζο΅ένων στο άρθρο 819 ΚΠολΔ
- επέκταση του δικαιώ΅ατος προς έκδοση κληρονο΅ητηρίου. Γίνεται ό΅ως
δεκτό από την ερ΅ηνεία των σχετικών διατάξεων ότι ο
δανειστής της κληρονο΅ίας ή του κληρονό΅ου
΅πορεί, εφόσον αποδείξει ότι ο κληρονό΅ος
απέκτησε την κληρονο΅ία, να ζητήσει την επ` ονό΅ατι αυτού του κληρονό΅ου χορήγηση κληρονο΅ητηρίου,
καθόσον στην περίπτωση αυτή, η αίτηση αυτή συνιστά άσκηση περιουσιακού δικαιώ΅ατος του κληρονό΅ου και
συνεπώς δικαιούται να ασκήσει τούτο πλαγιαστικώς ο
δανειστής κατ` άρθρα 69 και 72 ΚΠολΔ, ενώ δεν
δικαιούται να προβεί αυτός πλαγιαστικώς στη δήλωση
αποδοχής κληρονο΅ίας για λογαριασ΅ό
του κληρονό΅ου, γιατί τούτο είναι προσωπικό δικαίω΅α του τελευταίου (κληρονό΅ου)
(Μπαλή, Κληρ. Δικ. εκδ. γ` παρ. 25, Κλα΅αρή, στον ΑΚ Γεωρνιάδη -
Σταθόπουλου, άρθρο 1956 αρ. 40, Εφ Αθ. 2917/2002 ΝΟΜΟΣ,
Εφ Αθ 2734/2005 ΕλΔνη
2005.1140, ΝΟΜΟΣ). Ως δανειστής της κληρονο΅ίας ή του
κληρονό΅ου νοείται όποιος έχει οποιαδήποτε απαίτηση
και έννο΅ο συ΅φέρον να
επιδιώξει το δικαίω΅α τούτο του κληρονό΅ου
( ΑΠ 335/1955 ΝοΒ 3.776). Ο δανειστής, ζητώντας κατά
τα ανωτέρω την παροχή κληρονο΅ητηρίου, πρέπει να
επικαλεσθεί και να αποδείξει εκτός των λοιπών στο νό΅ο
αναφερο΅ένων στοιχείων και την αποδοχή της κληρονο΅ίας από τον κληρονό΅ο.
Στην προκειμένη περίπτωση το Ελληνικό
Δημόσιο, με την κρινόμενη αίτηση του,
ισχυριζόμενο ότι τυγχάνει
δανειστής του ... ζητεί να χορηγηθεί σε αυτόν κληρονομητήριο,
το οποίο να πιστοποιεί το
κληρονομικό δικαίωμα του τελευταίου και
τη μερίδα, η οποία του αναλογεί από την
κληρονομία του πατέρα του,..., κατοίκου εν ζωή Δήμου Βιλλίων
Αττικής που απεβίωσε στην Αθήνα στις 4-2-1993, χωρίς να αφήσει διαθήκη και
άφησε μόνους πλησιεστέρους συγγενείς τη σύζυγό του,
..., και τα τέκνα του .... Η αίτηση παραδεκτά εισάγεται για να συζητηθεί ενώπιον αυτού του Δικαστηρίου
κατά τη διαδικασία της εκουσίας δικαιοδοσίας (άρθρ.
739, 740, 810 και 819 ΚΠολΔ) και είναι νόμιμη,
στηριζόμενη στις διατάξεις των άρθρων 1956 επ.
του Ακ, σε συνδυασμό με εκείνες των άρθρων 69, 72 και 819 επ. του ΚΠολΔ, όπως το εδάφιο α αντικαταστάθηκε και το εδάφιο β
προστέθηκε με το άρθρο 17 παρ 23 του Ν 4055/2012 (έναρξη ισχύος από 1-3-2013
σύμφωνα με το άρθρο 1α του Ν. 4077/2012), δεδομένου ότι αυτή, σύμφωνα με το
άρθρο 819 Κ.Πολ.Δ αναρτήθηκε επί δεκαήμερον ήτοι κατά το χρονικό διάστημα από 22-11-2013
έως και 2-12-2013,σε ειδικό χώρο του Ειρηνοδικείου Ελευσίνας (βλ. την από
7/2013 έκθεση ανάρτησης δικογράφου της Γραμματέως του Ειρηνοδικείου Ελευσίνας).
Νομιμοποιείεται δε ενεργητικά στη
αίτηση αυτή το Ελληνικό Δημόσιο ως
δανειστής του κληρονόμου (ΕφΑθ 1169/79 ΝοΒ 28.554,
ΜΠΘες 651/1991, ΝΟΜΟΣ, Μπαλή,
Κληρονομικό Δίκαιο, έκδοση 5η, σελ. 415 και Ν. Παπαντωνίου, Κληρονομικό Δίκαιο,
εκδ. 3η σελ. 132).
Από τα δημόσια έγγραφα που το αιτούν προαποδεικτικά προσκομίζει και ειδικότερα από το
1) αντίγραφο της από 5-2-1993 ληξιαρχικής
πράξεως θανάτου που έχει συντάξει ο Ληξίαρχος Βιλλίων
..., από την οποία προκύπτει ότι ο ... απεβίωσε στις 4-2-1993,
2) αντίγραφο του υπʼ αριθμ πρωτοκ. .../7-10-2013 πιστοποιητικού πλησιεστέρων
συγγενών της Προέδρου της Δημοτικής Ενότητας του Δήμου Μάνδρας-Ειδυλλίας,
3) το υπʼ αριθμ. .../7-10-202 πιστοποιητικό της γραμματέως του
Πρωτοδικείου Αθηνών περί μη δημοσιεύσεως διαθήκης του ...
4) το υπʼ αριθμ .../5-12-2013 πιστοποιητικό της γραμματέως του Πρωτοδικείου Αθηνών περί μη
αμφισβητήσεως του κληρονομικού δικαιώματος των κληρονόμων του ...,
5) το υπʼ αριθμ .../2013 πιστοποιητικό της γραμματέως του
Ειρηνοδικείου Ελευσίνας περί μη δημοσιεύσεως διαθήκης του ...
6) το υπʼ αριθμ .../2013 πιστοποιητικό της γραμματέως του Ειρηνοδικείου Ελευσίνας περί μη
αποποιήσεως της κληρονομίας του ...
7) το υπʼ αριθμ .../2013 πιστοποιητικό της γραμματέως του Πρωτοδικείου Αθηνών περί μη αποποιήσεως
της κληρονομίας του ...
8) την υπʼ αριθμ .../4-11-1993 αρχική δήλωση φόρου κληρονομίας προς
τον προϊστάμενο της ΔΟΥ Ελευσίνας, που
υπογράφεται από τον ... ως εξουσιοδοτούμενο και όλους τους κληρονόμους του
... και
9) το υπ' άριθμ
../11-10-2013 έγγραφο του Δικαστικού τμήματος της ΔΟΥ Καλλιθέας για το ότι οι βεβαιωμένες και ληξιπρόθεσμες
οφειλές του κληρονόμου του ... ανέρχονται στο ποσό των 2.579.303,22 ευρώ,
προκύπτουν τα ακόλουθα:
Ο ..., κάτοικος εν ζωή Δήμου Βιλλίων Αττικής, απεβίωσε στην Αθήνα στις 4-2-1993. Εως την προηγούμενη της συζητήσεως δεν δημοσιεύθηκε
διαθήκη, ούτε και υπήρχε εκκρεμής δίκη,
η οποία να αφορά την κληρονομία και ο προαναφερόμενος κληρονομούμενος άφησε
μοναδικούς εξ αδιαθέτου κληρονόμους τη
σύζυγό του, ... κατά ποσοστό ¼ εξ αδιαιρέτου και τα τέκνα του ... κατά ποσοστό ¼ εξ
αδιαιρέτου, ... κατά ποσοστό ¼ εξ αδιαιρέτου και ... κατά ποσοστό
¼ εξ αδιαιρέτου. Ο ... πλασματικά αποδέχθηκε την κληρονομία του
κληρονομουμένου ... εφόσον παρήλθε άπρακτη η πάροδος της τετράμηνης
αποσβεστικής προθεσμίας για την εκ μέρους του αποποίηση της κληρονομίας αυτής
(ΑΠ 951/2013 ΝΟΜΟΣ, Εφ Λαρ 549/2011 ΝΟΜΟΣ). Το
αιτούν-Ελληνικό Δημόσιο έχει σε βάρος του ... βεβαιωμένες και ληξιπρόθεσμες οφειλές
συνολικού ποσού 2.579.303,22 ευρώ και
προτίθεται να προβεί στην αναγκαστική εκτέλεση εναντίον του με την
κατάσχεση της ακινήτου περιουσίας, που
υπάρχει στην κληρονομιαία περιουσία.
Πρέπει επομένως η αίτηση να γίνει δεκτή ως κατʼ
ουσία βάσιμη και να διαταχθεί όπως ειδικότερα ορίζεται στο διατακτικό.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Δέχεται την αίτηση.
Πιστοποιεί ότι ο ... είναι εξ αδιαθέτου
κληρονόμος κατά ποσοστό ¼ εξ αδιαιρέτου του ..., κατοίκου εν ζωή Δήμου Βιλλίων Αττικής, που απεβίωσε στην Αθήνα στις 4-2-1993.
Δημοσιεύτηκε στην Ελευσίνα, στις 17
Δεκεμβρίου 2013.
Η ΔΙΚΑΣΤΗΣ