ΔΕφΑθ 3155/2003 (Ακυρ.)

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Τριτοβάθμια εκπαίδευση - Εισαγωγικές εξετάσεις - Αναβαθμολόγηση γραπτών - Αρχή ισότητας - Αρχή αναλογικότητας -.

Ο ισχύων τρόπος αναβαθμολόγησης έχει ως αποτέλεσμα τον αποκλεισμό εκείνου του βαθμού ο οποίος αφίσταται περισσότερο από το βαθμό του αναβαθμολογητή. Όμως, η διαμόρφωση της τελικής βαθμολογίας του γραπτού - σε περίπτωση αναβαθμολογήσεως - κατά τον καθιερούμενο από το π.δ. 86/2001 τρόπο, στηρίζεται σε ρευστά και όχι αντικειμενικά δεδομένα, μη συμφυή με το αντικείμενο και το σκοπό της ρύθμισης, στο οποίο αποβλέπει ο θεσμός της αναβαθμολόγησης, αφού εξαρτάται από το εντελώς τυχαίο και συμπτωματικό κριτήριο του βαθμού εκείνου από τους δύο προηγούμενους βαθμολογητές προς τον οποίο προσεγγίζει ο βαθμός του αναβαθμολογητή. Κατά συνέπεια, προσκρούει στη συνταγματικώς κατοχυρωμένη αρχή της ισότητας. Συνεπώς, σε περίπτωση αναβαθμολογήσεως του γραπτού δοκιμίου του υποψηφίου, ο τελικός βαθμός του γραπτού πρέπει να διαμορφωθεί με βάση το μέσο όρο των τριών βαθμολογητών. Τη ρύθμιση αυτή, η οποία επιβάλλεται και από την αρχή της αναλογικότητας, και η οποία δεν αποτελεί αδικαιολογήτως ευμενή μεταχείριση για τους υποψηφίους εκείνους τα γραπτά των οποίων είναι δεκτικά αναβαθμολογήσεως έναντι των λοιπών υποψηφίων απήχει και το Π.Δ. 86/2001.

ΚΕΙΜΕΝΟ

ΤΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΕΦΕΤΕΙΟ ΑΘΗΝΑΣ

ΑΚΥΡΩΤΙΚΟΣ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ

ΤΜΗΜΑ Η'

Με μέλη τους: Βελισσάριο Καράκωστα, Πρόεδρο Εφετών Δ.Δ., Βασίλειο Χριστοφίλη και Βασιλική Παπαγγελοπούλου, Εφέτες Διοικητικών Δικαστηρίων,

συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριο του στις 29 Οκτωβρίου 2003, με Γραμματέα τον Δημήτριο Μενιάδη, για να δικάσει την από 22 Σεπτεμβρίου 2003 αίτηση,

του Χ.Κ., κατοίκου Αθηνών (Λ. Α., αριθ. ...) που παραστάθηκε με τον πληρεξούσιο του δικηγόρο Αλέξανδρο Κανδαράκη, τον οποίο έχει διορίσει στο ακροατήριο

κατά του Υπουργού Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων που παραστάθηκε με την Πάρεδρο της Διοίκησης Αναστασία Καράμπελα.

Κατά τη δημόσια συζήτηση που ακολούθησε, το Δικαστήριο άκουσε:

την εισηγήτρια της υπόθεσης, Εφέτη Διοικητικών Δικαστηρίων, Βασιλική Παπαγγελοπούλου, που διάβασε τη σχετική έκθεση της, εξέθεσε τα ζητήματα που προκύπτουν και ανέπτυξε τη γνώμη της γι' αυτά,

τον πληρεξούσιο δικηγόρο του αιτούντος που ανέπτυξε και προφορικά τους λόγους ακύρωσης και ζήτησε να γίνει δεκτή η αίτηση, καθώς και

την εκπρόσωπο του Υπουργού που ζήτησε, αντίθετα, να απορριφθεί η αίτηση.

Μετά τη συνεδρίαση, το Δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη και, αφού

μελέτησε τη δικογραφία και τις σχετικές διατάξεις, αποφασίζει τα εξής:

Με την κρινόμενη αίτηση, για την άσκηση της οποίας καταβλήθηκε το νόμιμο παράβολο (1019382 και 1032898/22.9.2003 ειδικά έντυπα παραβόλου), επιδιώκεται, παραδεκτώς, να ακυρωθεί η απόφαση του Υπουργού Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, με την οποία κυρώθηκαν οι πίνακες εισαγομένων στα τμήματα και τις σχολές της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης των εισαγωγικών εξετάσεων ακαδημαϊκού έτους 2003-2004 με βάση το απολυτήρια του ενιαίου λυκείου, κατά το μέρος που συμπεριελήφθη μεν στους πίνακες αυτούς ως επιτυχών ο αιτών, εισήχθη όμως στο τμήμα Νομικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης που αποτελούσε τη δεύτερη προτίμηση του στο μηχανογραφικό δελτίο.

Κατ' εξουσιοδότηση των διατάξεων του άρθρου 2 παρ. 3 του Ν. 2525/1997, όπως αυτό αντικαταστάθηκε με το άρθρο 1 παρ.2 του Ν. 2909/2001, εκδόθηκε η Φ.253/Β6/1340/11.5.2001 απόφαση του Υπουργού Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων (ΦΕΚ 565/15.5.2001 τ. Β') "Πρόσβαση των κατόχων απολυτηρίου ενιαίου λυκείου ή άλλου τύπου λυκείου στην τριτοβάθμια εκπαίδευση". Σύμφωνα με την υπουργική αυτή απόφαση η επιλογή των εισαγομένων γίνεται με κριτήριο το σύνολα των μορίων που συγκεντρώνεται από τα άθροισμα των γινομένων του γενικού βαθμού πρόσβασης και του βαθμού πρόσβασης των δύο μαθημάτων αυξημένης βαρύτητας με τους αντίστοιχους συντελεστές. Περαιτέρω, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 13 του άρθρου 1 του Ν. 2525/1997, όπως αυτές συμπληρώθηκαν αρχικά με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 1 του Ν. 2909/2001 και στη συνέχεια με τις διατάξεις του άρθρου 12 του Ν. 2986/2002 και της παρ. 14 του άρθρου 13 του Ν. 3149/2003, ο γενικός βαθμός πρόσβασης και οι βαθμοί πρόσβασης των μαθημάτων διαμορφώνονται με βάση την ετήσια προφορική επίδοση του μαθητή και τη γραπτή επίδοση του στις τελικές γραπτές εξετάσεις που διενεργούνται σε εθνικό επίπεδο στα μαθήματα των δύο τελευταίων τάξεων που εξετάζονται σε εθνικό επίπεδο με βάση τις σχετικές διατάξεις για την προαγωγή και απόλυση των μαθητών του ενιαίου λυκείου.

Περαιτέρω, κατ' άρθρο 22 του Π.Δ. 86/2001 (ΦΕΚ 73/12.4.2001 τ. Α') "αξιολόγηση των μαθητών του ενιαίου λυκείου", αν η διαφορά μεταξύ των βαθμολογιών του Α' και του Β' βαθμολογητή είναι μικρότερη ή ίση με 12 μονάδες στην κλίμακα 0-100, τότε ο τελικός βαθμός είναι ο μέσος όρος των δύο βαθμολογιών (παρ. 1). Αν η διαφορά όμως μεταξύ των βαθμολογιών Α' και Β' βαθμολογητή είναι μεγαλύτερη από 12 μονάδες στην κλίμακα 0-100, τότε το γραπτό παραδίδεται για αναβαθμολόγηση και σε τρίτο βαθμολογητή (παρ. 2). Στην περίπτωση αναβαθμολόγησης ο τελικός βαθμός του γραπτού είναι ο μέσος όρος που προκύπτει από το βαθμό του τρίτου βαθμολογητή και τον πλησιέστερο προς αυτόν βαθμό των δύο προηγουμένων, εκτός της περίπτωσης που ο βαθμός του τρίτου είναι μικρότερος από τους βαθμούς και των δύο πρώτων, οπότε ως βαθμός του γραπτού λαμβάνεται ο μικρότερος βαθμός από αυτούς που έδωσαν οι δύο πρώτοι βαθμολογητές. Στην περίπτωση που ο βαθμός του Γ' βαθμολογητή είναι ίσος με τον μέσο όρο των βαθμών των δύο πρώτων, ως τελικός βαθμός του γραπτού λαμβάνεται ο συγκεκριμένος μέσος όρος (παρ. 3, όπως ισχύει μετά την αντικατάσταση της με την παρ. 15 του άρθρου 1 του Π.Δ. 26/2002).

Στην προκειμένη περίπτωση, ο αιτών, απόφοιτος ενιαίου λυκείου, μετείχε στις εξετάσεις των μαθημάτων της Γ' τάξης ενιαίου λυκείου που διενεργήθηκαν σε εθνικό επίπεδο τον Μάιο-Ιούνιο 2003, συγκέντρωσε δε σύνολο μορίων 18.086, με αποτέλεσμα να εισαχθεί στο Τμήμα Νομικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης που αποτελούσε τη δεύτερη προτίμηση του στο μηχανογραφικό δελτίο. Ειδικότερα, το μάθημα της νεοελληνικής λογοτεχνίας θεωρητικής κατεύθυνσης βαθμολογήθηκε από τον Α' βαθμολογητή με βαθμό 56 και τον Β' βαθμολογητή με 78. Εν όψει της διαφοράς αυτής των δύο βαθμών (μεγαλύτερης των 12 βαθμών), το γραπτό βαθμολογήθηκε και από Γ' βαθμολογητή-αναβαθμολογητή με βαθμό 64. Κατ' εφαρμογή των προαναφερόμενων διατάξεων ο μέσος όρος του μαθήματος διαμορφώθηκε σε 60, που αποτελεί τον μέσο όρο του βαθμού του αναβαθμολογητή με τον πλησιέστερο προς αυτόν βαθμό των δύο προηγουμένων, δηλαδή το 60 αντιπροσωπεύει τον μέσο όρο του 56 και 64 στην κλίμακα 0-100.

Ο προβλεπόμενος από τις προηγούμενες διατάξεις τρόπος αναβαθμολογήσης έχει ως αποτέλεσμα τον αποκλεισμό εκείνου του βαθμού ο οποίος αφίσταται περισσότερο από το βαθμό του αναβαθμολογητή. Όμως, η διαμόρφωση της τελικής βαθμολογίας του γραπτού - σε περίπτωση αναβαθμολογήσεως - κατά τον καθιερούμενο από το π.δ. 86/2001 τρόπο, στηρίζεται σε ρευστά και όχι αντικειμενικά δεδομένα, μη συμφυή με το αντικείμενο και το σκοπό της ρύθμισης, στο οποίο αποβλέπει ο θεσμός της αναβαθμολόγησης, αφού εξαρτάται από το εντελώς τυχαίο και συμπτωματικό κριτήριο του βαθμού εκείνου από τους δύο προηγούμενους βαθμολογητές προς τον οποίο προσεγγίζει ο βαθμός του αναβαθμολογητή. Κατά συνέπεια, προσκρούει στη συνταγματικώς κατοχυρωμένη αρχή της ισότητας.

Με τα δεδομένα αυτά, σε περίπτωση αναβαθμολογήσεως του γραπτού δοκιμίου του υποψηφίου, όπως στην προκείμενη περίπτωση, ο τελικός βαθμός του γραπτού πρέπει να διαμορφωθεί με βάση το μέσο όρο των τριών βαθμολογητών. Τη ρύθμιση αυτή, η οποία επιβάλλεται και από την αρχή της αναλογικότητας, και η οποία δεν αποτελεί αδικαιολογήτως ευμενή μεταχείριση για τους υποψηφίους εκείνους τα γραπτά των οποίων είναι δεκτικά αναβαθμολογήσεως έναντι των λοιπών υποψηφίων, όπως αβάσιμα προβάλλεται από το Δημόσιο, απηχεί και το π.δ. 86/2001 (άρθρο 22 παρ. 3 αυτού, όπως ισχύει), στο οποίο ορίζεται ότι σε περίπτωση που ο τρίτος βαθμός είναι ο μέσος όρος των δύο πρώτων, ως τελικός βαθμός του γραπτού λαμβάνεται ο συγκεκριμένος μέσος όρος. Κατά συνέπεια, η προσβαλλόμενη υπουργική απόφαση παρίσταται μη νόμιμη και πρέπει να ακυρωθεί ως προς τον αιτούντα κατά τα βασίμως από αυτόν προβαλλόμενα. Περαιτέρω, η υπόθεση να αναπεμφθεί στη Διοίκηση για να ενεργήσει τα νόμιμα, να διαταχθεί η απόδοση του κατατεθέντος παραβόλου στον αιτούντα (άρθρο 36 παρ. 4 π.δ. 18/1989) και ο ηττώμενος διάδικος να απαλλαγεί από τη δικαστική δαπάνη κατ' εκτίμηση των περιστάσεων (άρθρο 39 παρ. 1 π.δ. 18/1989).

ΜΕ ΤΙΣ ΣΚΕΨΕΙΣ ΑΥΤΕΣ

- Δέχεται την αίτηση

- Ακυρώνει την απόφαση του Υπουργού Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων με την οποία κυρώθηκαν οι πίνακες εισαγομένων στα τμήματα και τις σχολές της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης των εισαγωγικών εξετάσεων ακαδημαϊκού έτους 2003-2004 κατά το μέρος που αφορά τον αιτούντα.

- Αναπέμπει την υπόθεση στη Διοίκηση για να ενεργήσει τα νόμιμα.

- Διατάσσει την απόδοση του κατατεθέντος παραβόλου στον αιτούντα.

- Απαλλάσσει το Δημόσιο από τη δικαστική δαπάνη.

Η διάσκεψη έγινε στην Αθήνα στις 16 Δεκεμβρίου 2003.

Η δημοσίευση της απόφασης στην ίδια πόλη στις 18 Δεκεμβρίου 2003, σε έκτακτη δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριο.